Vitaminen
Gist
H
et woord vitamine is afgeleid van thiamine, de eerste stof waaraan deze naam gegeven werd. Thiamine is in werkelijkheid een amine, met een vitale rol voor het lichaam (het voorkomt beriberi). Later werden alle andere voedingsstoffen die een soortgelijke rol spelen ook vitaminen genoemd. De vitaminen worden opgedeeld in twee groepen: de vitaminen die in vet oplosbaar zijn (A, D, E, K) en de vitaminen die in water oplosbaar zijn (B en C). 60
Bij een overmatige inname stapelt de eerste groep zich op in het lichaam, waardoor ze toxisch kunnen worden. Vitaminen worden opgenomenvia de verschillende ingrediënten van de voeding. Ze kunnen ook in zuivere vorm toegediend worden.Vitaminen zijn van nature gevoelige stoffen (gevoelig voor licht, warmteen oxidatie).Vitaminen zijn beter bestand tegen verhitting als ze beschermd worden tegen aanvallen van buitenaf.
Neurotransmitter
vitamine B1
Zenuwimpulsen zenuwimpulsen Neuronen (zenuwcellen)
Elke vitamine heeft meerdere functies. Om alles overzichtelijk te houden, beperken we ons echter tot de belangrijkste functies voor het lichaam.
Vitamine B1 maakt de synthese mogelijk van acetylcholine, een neurotransmitter.
In vet oplosbare vitaminen Vitamine A Vitamine D Vitamine E Vitamine K
zicht, vernieuwing van de huid stofwisseling van calcium en fosfor bescherming tegen celoxidatie bloedstolling
In water oplosbare vitaminen B1 (thiamine) B2 (riboflavine) B5 (pantotheenzuur) B6 (pyridoxine) Choline B12 (cyanocobalamine) en foliumzuur PP (nicotinezuur) H (biotine) C (ascorbinezuur)
zenuwstelsel huid groei, huid energiehuishouding van de cellen synthese van fosfolipiden vorming van bloedcellen huid,energiehuishouding van de cellen huid, vacht antioxidant 61
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Vitamine A andere naam: Retinol, Axeroftol
GEZONDHEID/PREVENTIE Een tekort aan vitamine A veroorzaakt: - oogproblemen (nachtblindheid, vertroebeling van het hoornvlies, uitdroging van het bindvlies); - huidproblemen (uitdroging van de huid, afbraak van de talgklieren); - voortplantingsafwijkingen; - een grotere vatbaarheid voor ontstekingen en voor longcomplicaties. Een teveel aan vitamine A is ook schadelijk voor het lichaam (gewrichtsaandoeningen, voortplantingsproblemen). Achtergrond In de oudheid werden bepaalde oogproblemen behandeld door het eten van lever. Vitamine A werd in 1913 geïsoleerd en de chemische structuur werd in 1931 ontrafeld: het is een lange-keten-alcohol dat in vet oplosbaar is. Vitamine A wordt door de dunne darm opgenomen en in de lever opgeslagen. Bij honden is bètacaroteen een voorloper van vitamine A, maar katten kunnen dit vitamine niet zelf aanmaken.
Functies in het lichaam - Zicht: aanpassing aan het donker. - Voortplanting: synthese van bepaalde hormonen. - Stofwisseling: synthese van eiwitten. - Huid en vacht: Vitamine A regelt de toename van de opperhuidcellen en van de talgproductie. Het is een wapen in de strijd tegen seborroe en de huidschilfertjes die vaak ontstaan na jeuk. Het werkt samen met zink en zwavelhoudende aminozuren. Natuurlijke bronnen Bronnen van retinol: lever, vlees, vis, eieren, zuivelproducten. iodopsine rhodopsine
helder licht
hersenen
duisternis
iodopsine
rhodopsine
bloed
Zicht, huid, voortplanting – Bestrijding van infecties 62
vitamine A De verschillende vormen van vitamine A (retinol/retinal) spelen een rol in de synthese van de netvliespigmenten, die nodig zijn voor het waarnemen van kleuren (iodopsine in de kegels) en nachtzicht (rhodopsine in de staafjes).
V
I
Olie
T
A
M
I
N
E
N
Vitamine D andere naam: Calciferol Vitamine D2: ergocalciferol Vitamine D3: cholecalciferol
GEZONDHEID/PREVENTIE Een tekort aan vitamine D veroorzaakt: - rachitis of Engelse ziekte (zeldzaam bij honden en katten); - beenderverweking (gewrichts- en spierpijnen, scheurtjes in het bot). Pups van grote rassen lijden vaker aan een teveel aan vitamine D dan aan een tekort: het veroorzaakt ernstige botaandoeningen (osteochondrose). Achtergrond De rachitisbestrijdende werking van levertraan (olie uit de lever van vissen) werd ontdekt in 1782 en vitamine D werd in 1932 geïsoleerd. Deze vitamine is in vet oplosbaar en wordt via de voeding aan het organisme aangeleverd. Bij mensen en planteneters vindt een natuurlijke synthese plaats via sterolen in de huid en onder invloed van zonlicht. Om actief te worden in het lichaam moet vitamine D omgezet worden in de lever en de nieren.
- het verhoogt de opname van calcium en fosfor in de darmen; - het optimaliseert het vasthouden (of vrijgeven) van calcium door de botten; - het vermindert het verlies van calcium en fosfor door de uitscheiding van urine. Natuurlijke bronnen Vlees en groenten bevatten vrijwel geen vitamine D. De natuurlijke bronnen zijn: visleveroliën, vette vis (sardines, tonijn), eigeel, melk en melkproducten.
Functies in het lichaam Vitamine D speelt een essentiële rol in de regulering van de stofwisseling van calcium en fosfor:
Darmen
Vitamine D kan pas actief zijn in het lichaam na twee omzettingen, in de lever en de nieren.
Ca
Lever
Bloed
Nier Ca P
P Ca
calcium fosfor vitamine D 25-hydroxycholecalciferol 1,25-dihydroxycholecalciferol
Botgroei - Mineralisering 63
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Vitamine E andere naam: Tocoferolen
GEZONDHEID/PREVENTIE Vitamine E wordt in de voedingsleer gebruikt om talrijke ziekten te voorkomen of te behandelen: ziekten die veroorzaakt worden door oxidatiestress in de cellen (sportieve inspanningen, vervuiling; ziekten die verband houden met de veroudering van het lichaam, cardiovasculaire aandoeningen, cataract, zenuwaandoeningen. Achtergrond Vitamine E werd in 1920 ontdekt als een belangrijke factor in de vruchtbaarheid en werd in 1936 geïsoleerd. Pas rond 1980 ontdekte men dat vitamine E essentiële functies vervult als één van de belangrijkste antioxidanten in de cellen. Vitamine E is een overkoepelende term, waar verschillende moleculen mee aangeduid worden: alfatocoferol is de meest voorkomende vorm. Deze stof is de belangrijkste biologische antioxidant voor de celmembranen. Vitamine E wordt in het lichaam opgeslagen in het vetweefsel, in de lever en in de spieren. Functies in het lichaam Vitamine E beschermt de cel tegen de invloed van “vrije radicalen”. De wetenschappelijke naam van deze stoffen is “oxiderende reagentia” en ze worden
in vrije vorm door de cellen aangemaakt tijdens het biologische oxidatieproces. Normaal gesproken spelen ze een rol in de natuurlijke afweer van het lichaam. Als er echter geen evenwicht is tussen het aantal antioxidanten en het aantal vrije radicalen, spreekt men van “oxidatiestress”. In het algemeen vervult vitamine E de volgende functies: - het beschermt de celmembranen; - het bestrijdt de biologische effecten van stress; - het ondersteunt het immuunsysteem. Natuurlijke bronnen De voornaamste bronnen van vitamine E zijn plantaardig: oliën; oliehoudende zaden en graankiemen. Vitamine E komt ook voor in producten van dierlijke oorsprong: lever, eieren, boter.
vitamine E en C cel
vrije radicalen
vrije radicalen
Antioxidant – Beschermen tegen vrije radicalen – Beschermen tegen celstress 64
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Vitamine K andere naam: Fylloquinone, Menaquinone-7 (MK-7)
GEZONDHEID/PREVENTIE Een tekort aan vitamine K veroorzaakt bloedingen in het spijsverteringsstelsel, de neus, de huid en de hersenen – aangezien er geen bloedstolling meer optreedt. Deze kleine bloedingen, die soms onzichtbaar zijn, leiden op de lange duur tot bloedarmoede (tekort aan rode bloedlichaampjes, die de zuurstof in het bloed vervoeren). Een voldoende grote opname via de voeding voorkomt deze risico’s. Achtergrond In 1929 ontdekte men het bestaan van een bloedstollende factor in voeding. In 1929 werd deze factor geïsoleerd en vitamine K genoemd. Deze naam omvat eigenlijk een aantal op elkaar gelijkende stoffen die in vet oplosbaar zijn en die allemaal via complexe biochemische mechanismen onder bepaalde omstandigheden een bloedstollende werking uitoefenen. Vitamine K wordt traditioneel geïnjecteerd bij een intoxicatie met antistollingsmiddelen (vb.: per ongeluk innemen van rattenvergif ).
K
Functies in het lichaam Vitamine K is de zogenaamde “co-factor” van vele enzymen, wat inhoudt dat deze enzymen niet werkzaam kunnen zijn zonder de aanwezigheid van vitamine K. Op deze manier is vitamine K onmisbaar voor bepaalde factoren in de bloedstolling. Het zou eveneens een rol spelen in de stofwisseling van eiwitten die het opslaan van calcium in het gebeente mogelijk maken. Natuurlijke bronnen De voornaamste bronnen van vitamine K zijn vlees en groenten, met name kolen, peterselie en spinazie. Bij dieren is de lever het orgaan waar vitamine K hoofdzakelijk in opgeslagen wordt.
K
K
Darmenzymen Darmcellen
K
Bloed wond (bloeding)
vorming van het stolsel
Bloedstolling 65
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Thiamine
Gist
andere naam: Vitamine B1, aneurine
GEZONDHEID/PREVENTIE Een tekort aan vitamine B1 veroorzaakt beriberi, zowel bij mensen als dieren (vermoeidheid, spierzwakte, stoornissen bij het lopen en gezichtsstoornissen). Een evenwichtige voeding voorkomt deze ziekte. Vitamine B behoort eveneens tot de belangrijkste elementen voor de preventie en behandeling van, onder andere, bepaalde zenuwziekten en hartaandoeningen.
Achtergrond Thiamine was de eerste vitamine de ooit ontdekt werd. Hoewel de beruchte beriberi al sinds 2600 voor Christus in het rijstetende China bekend was, duurde het nog tot 1885 voor men kon achterhalen dat deze ziekte te maken had met de voeding. Pas in 1910 ontdekte men deze stof, waarvan een tekort in de voeding de ziekte veroorzaakt. Deze stof, een “vitale” amine, wordt sindsdien “vitamine” genoemd is oplosbaar in water en bevindt zich voornamelijk in het hart, de nieren, de lever en de hersenen.
Functies in het lichaam Thiamine is een essentieel molecuul, betrokken bij vele complexe biochemische reacties, die de energieproductie voor de cel mogelijk maakt. Het is bovenal onmisbaar voor de goede werking van het zenuwstelsel omdat thiamine de synthese mogelijk maakt van de neurotransmitter acetylcholine (een molecuul die de overdracht van zenuwimpulsen tussen neuronen mogelijk maakt). Natuurlijke bronnen Gist en tarwekiemen zijn de voornaamste bronnen van vitamine B1. Men treft het ook aan in vlees, zemelen en granen.
Neurotransmitter vitamine B1
Zenuwimpulsen zenuwimpulsen Neuronen (zenuwcellen)
Beriberi – Neurotransmissie – Intermediaire stofwisselingen 66
Vitamine B1 maakt de synthese mogelijk van acetylcholine, een neurotransmitter.
V
I
Gist
T
A
M
I
N
E
N
Riboflavine andere naam: Vitamine B2
GEZONDHEID/PREVENTIE Vitamine B2 levert vooral een bijdrage aan de kwaliteit van de huid en de vacht van het dier. Bij een gebrek wordt de huid aangetast rond de ogen en op de buik.
Achtergrond Nadat men deze vitamine aanvankelijk met vitamine B1 verwarde, werd riboflavine uiteindelijk in 1937 ontdekt. Men kent echter pas sinds 1980 enkele ziekten die verband houden met een tekort aan deze vitamine, omdat de symptomen weinig specifiek zijn. Riboflavine is oplosbaar in water. Functies in het lichaam Riboflavine is een zogenaamd “co-enzym” (een onmisbare stof voor de werking van het enzym) voor heel wat biochemische reacties: de energieproductie
uit vetten, de afbraak van aminozuren en de goede werking van de “energiecentrale” van de cellen. Natuurlijke bronnen Vitamine B2 komt erg veel voor in de natuur, men treft het aan in: gist, lever, kaas, eieren en alle zuivelproducten. Het wordt bij honden en katten ook aangemaakt door de darmbacteriën. Riboflavine is erg gevoelig voor licht.
Koolhydraten
Eiwitten
Vetten
“Krebs-cyclus”
“energiecentrale” van de cel
energie “ademhalingsketen”
Voorkomen van huidziekten – Energiehuishouding van het organisme 67
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Pantotheenzuur andere naam: Vitamine B5
GEZONDHEID/PREVENTIE Aangezien deze vitamine vrijwel in elke voeding wordt aangetroffen, is een gebrek aan vitamine B5 vrij uitzonderlijk. Een gebrek manifesteert zich via algemene symptomen zonder bijzonderheden. Achtergrond Onderzoek heeft geleid tot de ontdekking van pantotheenzuur als bestanddeel van een “sleutelmolecule” voor de werking van de “energiecentrale” in de cel (het “co-enzym A”). Voor deze ontdekking heeft Lipman in 1953 de Nobelprijs gewonnen. Dit demonstreert het belang van deze vitamine.
In combinatie met andere vitaminen van de B-groep (niacine, choline en inositol) en met één specifiek aminozuur, histidine, is pantotheenzuur erg doeltreffend voor de bescherming van de huid. Het bevordert de synthese van de huidvetten, de ceramiden (kitstof tussen de oppervlakkige cellen van de huid) en beperkt de uitdroging van de huid.
Functies in het lichaam Pantotheenzuur maakt deel uit van het co-enzym A, dat een rol speelt in vrijwel alle stofwisselingsprocessen die energie voor de cellen produceren (koolhydraten, vetten, eiwitten).
Natuurlijke bronnen De naam van de molecule is afgeleid van het Griekse pantos, dat “overal te vinden” betekent. De voornaamste bronnen van pantotheenzuur zijn echter vlees, eieren en melkproducten.
glucose aminozuren
vetzuren
“Krebs-cyclus”
energie
co-enzym A
“ademhalingsketen”
Co-enzym A – Energiehuishouding van de cel 68
“energiecentrale” van de cel
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Pyridoxine
Gist
andere naam: Vitamine B6
GEZONDHEID/PREVENTIE Een gebrek aan pyridoxine in de voeding uit zich door afwijkingen in de huid, het zenuwstelsel en het bloed. Deze vitamine levert dus een bijdrage aan het voorkomen van ziekten die de genoemde organen treffen. Achtergrond Pyridoxine, of vitamine B6, werd pas in het midden van de twintigste eeuw ontdekt en geïsoleerd. Sindsdien wordt het onderzoek voortgezet, om een beter inzicht te krijgen in de ogenschijnlijk talrijke functies die deze vitamine in het lichaam vervult.
Natuurlijke bronnen Zoals alle andere B-vitaminen is pyridoxine oplosbaar in water. Het is aanwezig in verschillende voedingsmiddelen: gist, tarwekiemen en vlees. Zuivelproducten en granen bevatten slechts een zeer kleine hoeveelheid.
Functies in het lichaam Vitamine B6 vervult een functie als co-enzym in talrijke enzymsystemen. Het speelt dus meerdere rollen in stofwisselingsprocessen, met name in die van aminozuren. stofwisseling van het bloed (synthese van hemoglobine)
stofwisseling van de aminozuren (synthese, afbraak)
stofwisseling van de koolhydraten (gebruik van glycogeen)
stofwisseling van de vetten (synthese van carnitine)
Co-enzym met verschillende functies – Stofwisseling van de aminozuren 69
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Vitamine B12 andere naam: Cobalamine
GEZONDHEID/PREVENTIE Ouderdom, vegetarisme en spijsverteringsziekten kunnen een tekort aan vitamine B12 veroorzaken, wat dan via de voeding aangevuld dient te worden. Ook verschillende types kanker kunnen een tekort veroorzaken. Achtergrond In1925 ontdekte men het vermogen van kalfslever om bloedarmoede te bestrijden. Men schreef dit vermogen toen toe aan een “extrinsieke voedingsfactor”, die pas in het midden van de eeuw geïsoleerd werd en toen de naam vitamine B12 meekreeg. Het bijzondere aan vitamine B12 is dat het de enige vitamine is die in zijn chemische formule een mineraal element nodig heeft: kobalt.
Functies in het lichaam Vitamine B12 is als co-enzym bij talrijke biochemische reacties betrokken en speelt een zeer belangrijke rol bij de synthese van eiwitten en de productie van rode bloedlichaampjes. Natuurlijke bronnen Vitamine B12 bevindt zich uitsluitend in dierlijke producten (lever, nieren, vis, vlees). In planten en groenten treft men het niet aan.
bestrijding van ouderdomsverschijnselen
Co
bestrijding van bloedarmoede
synthese van eiwitten
Synthese van eiwitten – Intermediaire stofwisselingen – Voorkomen van bloedarmoede 70
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Niacine andere naam: Vitamine PP, Nicotinezuur, Nicotinamide
GEZONDHEID/PREVENTIE Niacine voorkomt pellagra, een ernstige ziekte die zich op verschillende niveaus manifesteert: huid, spijsvertering, bloed en op psychologisch niveau. Fysiologisch gezien draagt het bij tot de gezondheid van de huid en de kwaliteit van de vacht van honden en katten. Achtergrond Niacine wordt ook vitamine PP genoemd, een naam die afgeleid is van pellagra-preventing. Pellagra is een huidziekte die de huid ruw maakt. Bij de hond veroorzaakt een tekort aan niacine jeukende huid aan de buik en de achterste ledematen. Er is kans op een tekort als de voeding weinig dierlijke producten bevat en niet verrijkt is met vitaminen van de B-groep.
In combinatie met andere vitaminen van de B-groep (pantotheenzuur, choline en inositol) en met één specifiek aminozuur, histidine, is niacine erg doeltreffend voor de bescherming van de huid. Het bevordert de synthese van huidvetten, met name ceramiden, en beperkt de uitdroging van de epidermis. Natuurlijke bronnen Het organisme maakt zelf niacine aan op basis van een essentieel aminozuur, tryptofaan. Vitamine PP is aanwezig in de meeste voedingsmiddelen, met hoge concentraties in vlees, vis, granen en paddenstoelen.
Functies in het lichaam Door niacine te activeren, kan het lichaam alle zuurstofbeperkende reacties laten functioneren. Deze zijn essentieel voor de energieproductie uit vetten en suikers. Koolhydraten
Eiwitten
Vetten
“Krebs-cyclus”
energie
“energiecentrale” van de cel
“ademhalingsketen” Voorkomen van pellagra – Energiehuishouding van het organisme 71
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Biotine
Gist
andere naam: Vitamine B8 of vitamine H
GEZONDHEID/PREVENTIE Dit is bij dieren een van de meest werkzame vitaminen voor het verkrijgen van een goede en gezonde vacht. Deze vitamine draagt ook bij tot de goede werking van het zenuwstelsel. Achtergrond Biotine werd aan het begin van de twintigste eeuw ontdekt tijdens het onderzoek naar de zogenaamde “eiwitziekte”: de consumptie van grote hoeveelheden eiwit van rauwe eieren veroorzaakte huidletsels, haaruitval en zenuw- en spierstoornissen. De ziekte kon genezen worden door het eiwit te koken en gist toe te dienen. De ziekte ontstaat namelijk doordat biotine, dat aanwezig is in gist, niet door de darmen opgenomen kan worden omdat rauw eiwit avidine bevat, een “antibiotine”-stof.
Functies in het lichaam Biotine speelt een rol bij de dissimilatie (chemische afbraak) van glucose, vetzuren en bepaalde aminozuren. Het is essentieel voor de synthese van bepaalde andere vetzuren. Natuurlijke bronnen Biotine is oplosbaar in water en bevindt zich in grote hoeveelheden in gist, lever, nieren en gekookte eieren.
Glucose Aminozuren
Vetzuren
“Krebs-cyclus”
“energiecentrale” van de cel huid en vacht
“ademhalingsketen”
Kwaliteit van de huid en de vacht – Werking van het zenuwstelsel 72
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Foliumzuur
Gist
andere naam: Folaat, vitamine B9
GEZONDHEID/PREVENTIE Foliumzuur speelt een rol in de ontwikkeling van weefsel van het zenuwstelsel. Een tekort kan leiden tot misvormingen (zoals spina bifida, “open ruggetje”) tijdens de groei van de foetus. Supplementen met foliumzuur toedienen aan drachtige teven lijkt zeer doeltreffend te zijn om het aantal gevallen van palatoschisis (open gehemelte) bij pasgeboren pups te doen dalen. Foliumzuur helpt ook bij het voorkomen van bloedarmoede. Achtergrond Foliumzuur werd in het midden van de twintigste eeuw ontdekt. Het is oplosbaar in water en wordt opgeslagen in de lever van het dier. Sinds een aantal jaren spreekt men van vitamine B9, maar voorheen werd het ook wel vitamine M, vitamine Bc of eluaatfactor genoemd.
snel vermenigvuldigen (vb.: foetus). Het speelt een rol in de synthese van de essentiële bestanddelen van het DNA. Tijdens de ontwikkeling van het embryo gedraagt de foetus zich als een echte “foliumzuurpomp” en kan de moeder gemakkelijk een tekort oplopen als ze niet voldoende foliumzuur inneemt.
Functies in het lichaam Foliumzuur is een vitamine van de B-groep. Het is onmisbaar voor alle weefsels waarin de cellen zich
Natuurlijke bronnen Net zoals voor de meeste andere vitaminen B vormt gist de beste bron van foliumzuur. Maar lever en groene groenten, met name spinazie en waterkers, zijn ook uitstekende bronnen.
foliumzuur
P
Synthese van het DNA
synthese van de rode bloedlichaampjes
Synthese van het DNA – Voorkomen van bloedarmoede 73
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Choline-Inositol
GEZONDHEID/PREVENTIE Choline en inositol voorkomen een schadelijke opstapeling van vetzuren in de lever. Deze stoffen zijn vergelijkbaar met vitaminen en ze zijn een van de “lipotrofe” factoren. Achtergrond Choline en inositol zijn strikt genomen geen echte vitaminen, ook al worden ze bij de vitaminen van de B-groep gerekend. Het organisme kan zelf choline aanmaken in de lever. Deze productie is echter niet altijd voldoende om aan de volledige behoefte te voldoen. Bovendien is het sowieso verstandig om de voeding ermee te verrijken. In het geval van inositol geldt dan weer dat het organisme en de darmbacteriën wel in staat zijn om glucose in deze stof om te zetten. Functies in het lichaam Choline en inositol dragen samen bij tot de opbouw van de celmembranen. In combinatie met andere vitaminen uit de B-groep en histidine versterken ze de bescherming van de huid tegen uitdrogen.
In combinatie met fosfor kan met choline ook lecithine geproduceerd worden, een specifieke vorm van fosfolipiden die zich in de celmembranen en de lipoproteïnen in het bloed bevinden. Choline speelt ook een rol in de synthese van acetylcholine, een zeer belangrijke neurotransmitter voor de zenuwuiteinden. Inositol is een essentieel element voor de vorming van myeline, dat de zenuwen omhult. Natuurlijke bronnen Choline komt overvloedig voor in vlees, eieren en noten. Orgaanvlees zoals runderlever en –hart zijn uitstekende bronnen van inositol.
neuron bescherming van de huid inositol dubbele laag van fosfolipiden
zenuwomhulsel (myeline)
choline synaps
cel
Vrijmaking van acetylcholine tussen 2 synapsen zodat de zenuwimpuls doorgegeven kan worden
Beschermen van de lever –Versterken van de huidbarrière – Signaaloverdracht in het zenuwstelsel 74
V
I
T
A
M
I
N
E
N
Vitamine C andere naam: Ascorbinezuur
GEZONDHEID/PREVENTIE In het algemeen is vitamine C niet onmisbaar voor honden en katten, maar het kan belangrijk worden om de voeding ermee te verrijken als de lever niet meer in staat is om zelf voldoende vitamine C aan te maken. Het voorkomt en vermindert ouderdomsproblemen, door lichamelijke inspanning ontstane celstress, gewrichtsaandoeningen (artrose), enz. Achtergrond Hoewel scheurbuik, dat veroorzaakt wordt door een tekort aan vitamine C, bij de mens al eeuwenlang bekend is (zeelui probeerden het te bestrijden met citroen), is vitamine C geen essentieel vitamine. Deze dieren kunnen het onder normale omstandigheden namelijk zelf aanmaken. Functies in het lichaam Ascorbinezuur vervult diverse vitale functies in het lichaam, zoals bij: - het onschadelijk maken van vrije radicalen (oxidatiestress werend effect): vitamine C maakt de regeneratie mogelijk van vitamine E, dat zelf een krachtige natuurlijke antioxidant is;
- de ijzerstofwisseling; - bepaalde reacties van het immuunsysteem tegen ontstekingen. Natuurlijke bronnen Vitamine C is komt vaak voor in de natuur. Men treft het aan in alle planten en vooral in citrusvruchten (citroen, sinaasappel), bessen (zwarte bes), kiwi en aardbeien. Bij honden en katten verloopt de synthese van vitamine C in de lever, op basis van glucose.
vrije radicalen vitamine C cel
vrije radicalen
Vertragen van ouderdomsverschijnselen – Bestrijden van vrije radicalen – Voorkomen van artrose 75
