Het weer: docentenblad Over weerstations Overal in de wereld zijn weerstations te vinden. Daar wordt op eenzelfde manier en met dezelfde instrumenten, namelijk volgens eisen van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO), gemeten. Veel e weerstations zijn aan het eind van de 20 eeuw geautomatiseerd. De meeste nationale weerinstituten, zoals het KNMI in Nederland, beheren tegenwoordig een landelijk net van automatische weerstations, ook wel AVWstations (Automatisch gegenereerde Visuele Waarneming) genoemd. Naast het automatische meetnet, waar continu metingen worden verricht van temperatuur, luchtdruk, straling, wind, vochtigheid en neerslag, beschikt het KNMI over een veel dichter netwerk van vrijwillige regenwaarnemers. De hoeveelheid neerslag kan van plaats tot plaats zó sterk verschillen, dat een veel dichter netwerk is vereist om die goed in kaart te brengen.
Bijlagen
Het weer: docentenblad Het weer: opdrachtenblad Hulpblad: van txt. Naar Excel Excel-bestand: uitwerkingsmap zonder data, maar met formules en grafieken
Opdrachten Bestudeer de kaart met alle weerstations in Nederland: http://www.knmi.nl/klimatologie/images_algemeen/stations.jpg 1.
Zijn de weerstations voldoende gelijkmatig over het land verdeeld om een goed beeld te kunnen vormen van het weer in Nederland? Waarom wel of niet? De verdeling over het land is niet gelijkmatig. Dat komt omdat weerstations van oudsher op luchthavens werden ingericht. Piloten hebben een actueel en betrouwbaar weerbericht nodig. Daarnaast zijn er amateurs die tot professional zijn doorgegroeid.
2.
Als jij nog drie extra weerstations zou mogen toevoegen, waar zou je die plaatsen? Waarom daar? Eigen antwoord. Er zijn een paar ‘witte plekken’ op de kaart. Bijvoorbeeld ZO-Friesland. Op de webpagina http://www.knmi.nl/klimatologie/maand_en_seizoensoverzichten/maand_260_grafiek.html vind je de actuele ontwikkelingen van het weer in De Bilt.
3.
Noteer de opvallendste waarnemingen. Eigen antwoord.
4.
Waarom zijn ze jou opgevallen? Eigen antwoord. Zoek de laatste metingen van een nabij weerstation in Nederland op de website van het KNMI: http://www.knmi.nl/klimatologie/daggegevens/selectie.cgi
5.
Selecteer de rubrieken STN,YYYYMMDD,DDVEC, FG, TN, TX en RH. Download de gegevens als txtbestand en bewerk ze tot een bruikbaar Excelformat (Gebruik eventueel het hulpblad ‘van txt naar Excel’). (antwoord op de volgende pagina)
Fragment van de Exceltabel – de gele kolommen moeten in de volgende opdrachten worden berekend/ingevuld.
6.
Verander de rijtitels in betekenisvolle titels. naar eigen inzicht – zorg voor korte, heldere titels; zet de tekst eventueel verticaal.
7.
Markeer het weerstation van je keuze op de kaart uit opdracht 1. Gebruik Paint of een ander beeldbewerkingsprogramma en plak de afbeelding tussen de antwoorden. Een eenvoudige markering volstaat. Tip: In een paar nieuwe kolommen worden berekeningen uitgevoerd of aanvullende waarden ingevoerd. In het voorbeeldbestand zijn die kolommen geel gearceerd. vervang de negatieve waarde -1 bij ‘neerslag’ door een 0 (nul).
8a. De windsnelheid wordt door het KNMI gemeten in stappen van 0,1 meter per seconde. Bereken de windsnelheid in meters per seconde tot 1 decimaal. Zet de uitkomsten in een nieuwe kolom. Berekening: =data * 0,1 b.
Maak een vergelijkbare omzetting voor de temperaturen.
9a. In het dagelijks leven gebruiken we de schaal van Beaufort om windsterktes aan te geven. Het KNMI registreert de windsnelheid in meters per seconde. Gebruik de omrekentabel [url: http://www.knmi.nl/cms/content/28976/windschaal_van_beaufort_compleet] om de kracht op de schaal van Beaufort te bepalen en zet deze in een nieuwe kolom. Handmatig overzetten. b. Waarom gebruikt het KNMI de schaal van Beaufort niet? Meten per seconde is nauwkeuriger en dat is de wereldwijde standaard. 10. Bepaal aan de hand van de graden op de windroos de windrichtingen. Zet die in een nieuwe kolom. Handmatig overzetten of aan de hand van een zoekfunctie. Nu zijn alle gegevens ingevuld en kun je de volgende grafieken maken:
Lijngrafiek: met minimum- en maximumtemperatuur
Vlakgrafiek: met neerslaggegevens
11. Maak een matrix met een overzicht van windrichting en windkracht. Toon de gegevens in een:
Radargrafiek: met windkracht en windrichting
(matrix)
(radargrafiek)
Bestudeer alle gegevens goed en beantwoord de volgende vragen: 12. Welk verband is er tussen windrichting en temperatuur? Wijs op de klimaatkenmerken: o In de winter betekent een oostenwind kou – zie eind januari in Eelde o In de zomer betekent een oostenwind warmte – dan laat de invloed van het landklimaat in Midden- en Oost-Europa zich gelden. Een westenwind (zeewind) betekent een matiging van de temperatuur: ´s winters zacht (stijgend) en ’s zomers verkoelend (dalend). Bij een weerstation dat dicht bij de kust ligt, zal de invloed van zee duidelijker aanwezig zijn. Desgewenst kunt u, ter vergelijking, de temperatuurgrafieken van Vlissingen en Twente vergelijken. 13. Welk verband is er tussen windrichting en neerslag? Wind van zee brengt vaak regen mee. U kunt uw leerlingen achtergronden van het weer laten bestuderen in de weerdossiers van het KNMI [http://www.knmi.nl/cms/dossiers].
Extra Voeg kolom PG (gemiddelde luchtdruk in een etmaal) toe aan de gegevens. 14. Welke relatie bestaat er tussen luchtdruk en windrichting? Bij een hogedrukgebied waait de wind met de richting van de klok mee, bij een lagedrukgebied is dat precies andersom. 15. De weersverwachting is gebaseerd op de waarnemingen van meerdere stations. Hoe meer waarnemingen, hoe betrouwbaarder de weersverwachting. Leg uit waarom dat zo is. Denk aan de tijd én plaats van de waarnemingen. Een reekswaarnemingen leent zich voor het uitzetten van een trend. Hoe meer data des te nauwkeuriger de trend en des te beter kun je de data extrapoleren. Voor de doe-het-zelver: 16. Vergelijk de gegevens van het KNMI met je eigen waarnemingen in je eigen weerstation. Je hebt nodig:
een minimum-maximumthermometer een windmeter een barometer
Noteer je waarnemingen elke dag op dezelfde tijd. Er zijn ook digitale weerstations te koop die het allemaal voor je bijhouden.
