Het Trainen van Gezondheidsprofessionals in Stoppen-met-rokenbegeleiding: een Systematische Review K.V. Carson¹, M.E.A. Verbiest², M.R. Crone², M.P. Brinn¹, A.J. Esterman³, W.J.J. Assendelft², B.J.Smith4
¹Clinical Practice Unit, The Queen Elizabeth Hospital, Adelaide, Australië ²Afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde, Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden, Nederland ³University of South Australia, Adelaide, Australië 4Department of Medicine, University of Adelaide, The Queen Elizabeth Hospital, Adelaide, Australië
Stoppen-met-rokeninterventies Gedragsmatige ondersteuning
Aantal studies
OR
95% BI
P
Advies op maat1
8
1.41
1.14 - 1.75
< 0.00001
Individuele Counseling1
10
1.55
1.27 - 1.90
< 0.00001
Telefonische Counseling1
13
1.56
1.38 - 1.77
< 0.00001
Kortdurend stopadvies2
17
1.66
1.42 - 1.94
< 0.00001
- Kauwgom
52
1.66
1.52 - 1.81
<0.00001
- Pleister
38
1.81
1.63 - 2.02
<0.00001
- Tablet
5
2.05
1.62 - 2.59
<0.00001
- Inhalator
5
2.14
1.44 - 3.18
0.0002
- Neusspray
4
2.35
1.63 - 3.38
<0.00001
Bupropion (Zyban)4
36
1.69
1.53 - 1.85
< 0.00001
Nortripyline (Nortrilen)4
6
2.03
1.48 - 2.78
0.000012
Varenicline (Champix)5
10
2.31
2.01 - 2.66
< 0.00001
Farmacologische ondersteuning Nicotinevervangende Middelen3
1Willemsen, 4 Hughes,
M.C., Wagena, E.J. & van Schayck, C.P. (2003); 2Stead, L.F., Bergson, G. & Lancaster, T. (2008); 3Silagy, C. et al. (2008); J.R., Stead, L.F. & Lancaster, T. (2010); 5 Cahill, K., Stead, L.F. & Lancaster, (2011)
2
donderdag 19 april 2012
• Routinematige implementatie leidt tot 3-4% meer succesvolle stoppers1 • Aantal bezoeken aan een gezondheidsprofessional en stoppen-metrokenadvies in de afgelopen 12 maanden2
1
Stead, L.F., Perera, R. & Lancaster, T. (2008).
2
Canadian Tobacco Use Monitoring Survey (2007).
3
donderdag 19 april 2012
• Mate van implementatie varieert tussen specialismen1,2 Tandartsen: 18% Huisartsen: 21% Cardiologen: 90%
• Gezondheidsprofessionals ervaren barrières bij implementatie3 Persoonlijke barrières (bijv. opvattingen effectiviteit, gebrek kennis/vaardigheden) Structurele barrières (bijv. gebrek tijd, vergoeding, organisatorische factoren) Patiëntgerelateerde barrières (bijv. gebrek motivatie, klacht)
1 De Korte, D., Nagelbout, G. & Willemsen, M. (2010). 2 De Korte, D., van Schayck, O.C.P., van Spiegel, P., Kaptein, A.A., Sachs, A., Rutten-van Mölken M., Chavannes, N., Tromp-Beelen, T., Bes, R., Allard, R., Peeters, G., Kliphuis, L., Schouten J.W., van Gennip, L., van Ommen, L. & Asin, J. (2010). 3 Vogt, F., Hall, S. & Marteau, T. M. (2005).
4
donderdag 19 april 2012
Systematische Review 2000: Training Health Professionals in Smoking Cessation1
Training positief effect op gedrag gezondheidsprofessional Weinig bewijs effect rookgedrag patiënt
2011: Update
1 Lancaster,
T. & Fowler, G. (2000).
5
donderdag 19 april 2012
Methoden Zoekstrategie: Cochrane Tobacco Addiction Group trials register Primaire uitkomstmaten op patiëntniveau • Puntprevalentie stoppen met roken (min. 6 maanden na training) • Prevalentie van continue abstinentie (min. 6 maanden na training)
Secundaire uitkomstmaten op niveau gezondheidsprofessional • Counseling/voorlichtingsmateriaal aangeboden • NVM voorgeschreven • Stopdatum besproken/vastgesteld • Follow-up
2 onafhankelijke onderzoekers • Inclusie
Analyse • Beoordeling kwaliteit studies • Meta-analyse
6
donderdag 19 april 2012
Inclusie studies Zoekstrategie: n=288
Full text: n=68
Exclusie: n= 51
Inclusie nieuwe studies: n= 9
Geen rokengerelateerde uitkomstmaten: n=29 Geen randomisatie: n=11 Geen controlegroep: n=10 Pruimtabak: n=1
7
Inclusie oude studies: n=8 Gepubliceerd tussen 1988-2010 11 USA 1 Canada 1 Taiwan 1 Schotland 1 Engeland 1 Zwitserland 1 Duitsland donderdag 19 april 2012
Effect van interventie: Puntprevalentie Stoppen met Roken Naam studie
Statistiek OR
Cohen (Dent) 1989 Cohen (Doc) 1989 Cornuz 2002 Cummings (Priv) 1989
Ondergrens
OR & 95% BI Bovengrens
Individuele Individuele 0.76 3.58 4.40 1.76 11.03 studies resultaten in 2.76 1.09 7.04 meta-analyse forest plot 0.80 0.47 1.39 1.65
Cummings 1989
1.13
0.79
1.63
Gordon 2010
1.74
1.31
2.31
Joseph 2004
0.85
0.51
1.40
Lennox 1998
0.94
0.70
1.25
Sinclair 1998
1.41
0.90
2.19
Swartz 2002
1.45
0.95
2.21
Twardella 2007
3.76
1.15
2.28
1.53
0.85
2.76
5.00
0.60
41.59
1.47
0.51
4.20
1.41
1.13
1.77
Gewogen Wang 1994 effect Wilson 1988 Unrod 2007
Totaal
8
Controle
Interventie
Individuele resultaten
donderdag 19 april 2012
Effect van interventie
Aantal studies
OR
BI 95%
Puntprevalentie stoppen met roken
14
1.41
1.13 – 1.77
.004
Prevalentie continue abstinentie
8
1.59
1.05 – 2.42
.03
Primaire uitkomstmaten
9
P
donderdag 19 april 2012
Effect van interventie Aantal studies
OR
BI 95%
P
Counseling ontvangen
14
2.28
1.58 – 3.27
<.00001
Voorlichtingsmateriaal ontvangen
9
3.51
1.90 – 6.47
<.0001
NVM voorgeschreven
9
1.57
0.87 – 2.84
.30
Stopdatum besproken
8
4.97
2.35 – 10.51
<.00001
Stopdatum vastgesteld
3
13.45
6.20 – 29.18
<.00001
Follow-up afspraak besproken
7
3.34
1.52 – 7.30
<.00001
Secundaire uitkomstmaten
10
donderdag 19 april 2012
Heterogeniteit Wat is heterogeniteit? Indien de resultaten van de verschillende onderzoeken (sterk) uiteenlopen Hoe na te gaan? • Statistische testen (I² test, Chi² test) • Visuele inspectie forest plots
Subgroepanalyses • • • • •
Counseling aangeboden Voorlichtingsmateriaal aangeboden NVM voorgeschreven Follow-up afspraak besproken Stopdatum vastgesteld
11
donderdag 19 april 2012
Resultaten subgroepanalyses Counseling aangeboden
Voorlichtingsmateriaal aangeboden
Stopdatum
Eén sessie
3.39*
6.90*
14.44*
Meerdere sessies
1.50 *
2.57*
2.79*
≥ 40 min - ≤ 2 uur
3.25*
3.15*
5.60*
> 2 uur - ≤ 4 uur
1.57
3.54*
4.70*
> 4 uur
1.29*
21.85*
3.76
Stimuleren (‘Prompting’)
3.27*
1.48
7.02*
Feedback geven
1.67*
4.31*
1.76
Subgroep
besproken
Intensiteit van training
Duur van training
Gedragsveranderingstechnieken
* = P < .001
12
donderdag 19 april 2012
Resultaten subgroepanalyses Counseling aangeboden
Voorlichtings-
Stopdatum
materiaal aangeboden
besproken
Eén op één
2.76*
6.09*
7.53*
Groep
2.47*
3.21*
4.97*
Arts
2.09*
3.51*
6.33*
Tandarts
4.33*
-
6.43*
Gezondheidswerker
1.55*
1.07
1.19
≥ 6 - < 9 maanden
3.13*
2.59
7.02*
> 9 - ≤ 12 maanden
2.50*
4.42*
5.67*
> 12 - ≤ 24 maanden
1.30
1.88
-
Subgroep Wijze van trainen
Type professional
Moment van follow-up
* = P < .001
13
donderdag 19 april 2012
Conclusie
• Het trainen van gezondheidsprofessionals in stoppen-metrokenbegeleiding is effectief • Eén korte face-to-face trainingsessie wellicht effectiever dan meerdere langdurige groepsessies • Intensievere trainingen (feedback, follow-upcontact) effectief • Training aan (tand)artsen meest effectief
14
donderdag 19 april 2012
Vragen