Jaarrekening en –verslag 2007
Inhoudsopgave 1. Jaarverslag......................................................................................................................................................................2 1.1 Oprichting en inrichting IGSD..........................................................................................................................2 1.2 Resultaat...................................................................................................................................................................2 1.3 Bedrijfsverzamelgebouw ....................................................................................................................................4 1.4 Functie consulenten werk- en inkomen .........................................................................................................4 1.5 Professionalisering................................................................................................................................................4 1.6 Ondernemingsraad...............................................................................................................................................5 1.7 Administratieve organisatie..............................................................................................................................5 1.7.1 Ziekteverzuim................................................................................................................................................5 1.7.2 Bezwaarschriften ...........................................................................................................................................5 1.7.3 Klachten............................................................................................................................................................7 1.7.4 Loket Westerveld...........................................................................................................................................8 2. Programmaverantwoording................................................................................................................................. 11 2.1 Wet Werk en Bijstand........................................................................................................................................ 11 2.1.1 Inkomensdeel............................................................................................................................................... 11 2.1.2 Werkdeel ....................................................................................................................................................... 12 2.2 Wet Inburgering................................................................................................................................................. 15 2.2.1 Steenwijkerland .......................................................................................................................................... 15 2.2.2 Westerveld.................................................................................................................................................... 16 2.2.3 Steenwijkerland en Westerveld............................................................................................................. 17 3. Paragrafen ................................................................................................................................................................... 19 3.1 Weerstandsvermogen ....................................................................................................................................... 19 3.2 Financiering.......................................................................................................................................................... 19 3.3 Bedrijfsvoering.................................................................................................................................................... 19 4. Jaarrekening................................................................................................................................................................ 20 4.1 Balans ..................................................................................................................................................................... 20 4.2 Programmarekening.......................................................................................................................................... 21 4.3 Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening........................................................ 21 4.4 Toelichting op de balans.................................................................................................................................. 22 4.4.1 Activa............................................................................................................................................................ 22 4.4.2 Passiva............................................................................................................................................................ 22 4.5 Toelichting op de programmarekening...................................................................................................... 24 4.5.1 Toelichting programmakosten............................................................................................................... 24 4.5.2 Toelichting Kostenplaatsen..................................................................................................................... 26 4.5.2.1 Kostenplaats Kapitaallasten ................................................................................................................ 27 4.5.2.2 Kostenplaats Algemene Kosten ......................................................................................................... 27 4.5.2.3 Kostenplaats Personeelskosten........................................................................................................... 27 4.5.2.4 Kostenplaats huisvestingskosten....................................................................................................... 28 4.5.2.5 Kostenplaats facilitaire zaken ............................................................................................................. 28 4.5.2.6 Kostenplaats ICT ..................................................................................................................................... 29 4.5.3 Doorbelasting Kostenplaatsen ............................................................................................................... 29 4.5.4 Algemene dekkingsmiddelen ................................................................................................................ 29 6. Voorstel........................................................................................................................................................................ 30 6. Accountantsverklaring............................................................................................................................................ 31
1
1. Jaarverslag 1.1 Oprichting en inrichting IGSD 2007 was het eerste volledige jaar van het bestaan van de IGSD. In 2006 stond de oprichting nog erg centraal en 2007 stond meer in het teken van de inrichting. Het samenvoegen van 2 sociale diensten gaat gepaard met alle lusten en lasten. Er is veel aandacht besteed aan structuur, processen en inhoud, maar ook aan personeel. In 2007 is een aantal medewerkers vertrokken en ook is er weer nieuw personeel bijgekomen. In het voorjaar zijn we begonnen met de uitvoering van de Wet Inburgering en hoewel dit in omvang een kleine wet is, is de uitvoering lastig en intensief. Na ruim 1 ½ jaar werken conform het vastgestelde Organogram, zijn we aan de eerste aanpassingen toe. De controller en reïntegratieadviseur functioneren beter onder directe aansturing van de directeur en het taakveld Terugvordering en Verhaal past beter bij het Stafbureau dan bij het team Ondersteuning. Deze gewenste aanpassingen worden mogelijk in de loop van 2008 geëffectueerd.
1.2 Resultaat Het resultaat is gesplitst in apparaatskosten en de programmakosten. Resultaat apparaatskosten Aan de deelnemende gemeenten zijn de diensten van de IGSD in rekening gebracht voor een totaal bedrag van € 2.502.500 (exclusief btw). Daarvan bedraagt de bijdrage van de gemeente Steenwijkerland € 1.865.500 en van de gemeente Westerveld € 637.000. De diensten worden berekend op basis van een tarief per cliënt. Voor 2007 is dat tarief vastgesteld op € 4.550. Dit is € 750 hoger dan het tarief van 2006. Dit wordt veroorzaakt doordat op een andere wijze het aantal cliënten is vastgesteld. In 2006 is sec het aantal WWB cliënten (750) gehanteerd voor de berekening van het tarief. In 2007 zijn ook de cliënten van de Wet Inburgering, minimabeleid en de instroom van cliënten meegenomen. Daar is vervolgens een weging op los gelaten. Dat heeft geresulteerd in het gewogen gemiddeld aantal cliënten voor 2007 van 550. De totale (gesaldeerde) kosten van de IGSD over 2007 bedragen € 2.548.089. Dit is dus ruimschoots binnen het taakstellend budget voor 2007 van € 2.922.000. De belangrijkste oorzaak is, zoals in de managementrapportages ook al is aangegeven, het gegeven dat de IGSD gehuisvest is in het gemeentehuis van Steenwijkerland en daardoor een aantal budgetten die betrekking hebben op zelfstandige huisvesting, niet worden aangesproken. Daarnaast is in verband met het liquiditeitsoverschot een rentebate van € 107.000 gerealiseerd, zijn minder kosten aan inhuur van externen besteed en zijn vanzelfsprekend minder aanloopkosten gemaakt. Per kostenplaats zal verderop in dit document worden ingegaan op de verschillen.
Totaal gesaldeerde apparaatskosten IGSD 2007
€
2.548.089
Beschikking over de Bestemmingsreserve (uit rekeningresultaat 2006) Bij gemeenten in rekening gebrachte diensten
€ €
70.0002.502.500-
Rekeningresultaat
€
24.411-
2
Het algemeen bestuur zal in eerder genoemd voorstel worden voorgesteld het resultaat toe te voegen aan de Algemene Reserve van de IGSD. Daarmee blijft de algemene reserve binnen het door de beide gemeenten vastgestelde grensbedrag van € 45.000. In 2006 is € 16.225 aan de algemene reserve toegevoegd. Resultaat programmakosten. De programmakosten (beleid) worden afgerekend op basis van de werkelijke lasten en baten. Dat heeft te maken met de wijze waarop de verantwoordelijkheid met betrekking tot de WWB en aanverwante regelingen door het ministerie is vastgelegd. De gemeenten zijn verantwoordelijk en zijn ook het wettelijke aanspreekpunt voor het ministerie. Per gemeente volgt hierna een overzicht van de resultaten over 2007. Bij het hoofdstuk Programmaverantwoording is een uitgebreidere toelichting opgenomen. Steenwijkerland Raming Steenwijkerland Baten Lasten Saldo wwb inkomensdeel 212.000 7.280.000 -7.068.000 bbz 60.000 166.000 -106.000 wwb werkdeel 0 2.797.000 -2.797.000 IOAW 0 553.000 -553.000 IOAZ 0 0 Bijzondere bijstand/overig minimabeleid 25.001 623.000 -597.999 297.001 11.419.000 -11.121.999 Bijdrage gemeente 11.171.999 11.171.999
Wet Inburgering Bijdrage gemeente
Realisatie Baten Lasten Saldo 1.620.180 8.518.906 -6.898.727 263.373 350.521 -87.148 0 1.936.847 -1.936.847 68.416 215.968 -147.552 15.944 111.161 -95.218 63.093 785.337 -722.244 2.031.006 11.918.740 -9.887.735 10.898.599 0 10.898.599
11.469.000
11.419.000
50.000
12.929.604
11.918.740
1.010.864
13.500 236.597 250.097
250.097 0 250.097
-236.597 236.597 0
5.940 237.389 243.329
20.438
-14.498 237.389 222.891
20.438
De ramingen in de begroting van de IGSD 2007 vertonen geen saldo omdat, zoals al vermeld, volledige verrekening plaats vindt met de gemeenten. De twee belangrijkste posten zijn het inkomensdeel en het werkdeel van de WWB. De lasten van het inkomensdeel( inclusief verrekening debiteuren) zijn, ten opzichte van de raming lager uitgevallen. Overigens overstijgen de uitgaven wel de door het Rijk beschikbaar gestelde middelen. Het werkdeel is ruim binnen de raming gebleven. Van het niet bestede gedeelte ad. € 1.010.864 wordt voorgesteld om die middelen over te hevelen naar 2008. Bij de bepaling van het resultaat zal dat voorstel meegenomen worden. Westerveld Westerveld wwb inkomensdeel bbz wwb werkdeel IOAW IOAZ Bijzondere bijstand/overig minimabeleid Bijdrage gemeente
Wet Inburgering Bijdrage gemeente
0 0 0 0 0 0 0 3.113.070
1.643.000 44.000 770.000 381.070 0 275.000 3.113.070 0
-1.643.000 -44.000 -770.000 -381.070 0 -275.000 -3.113.070 3.113.070
0 0 0 0 0 0 0 3.113.070
1.643.000 44.000 770.000 381.070 0 275.000 3.113.070 0
3.113.070 3.780 74.982 78.762
-1.643.000 -44.000 -770.000 -381.070 0 -275.000 -3.113.070 3.113.070
394.905 83.951 0 9.147 3.912 39.577 531.492 2.953.303
2.030.957 102.069 834.857 87.942 33.762 395.208 3.484.796
3.113.070
0
3.113.070
78.762 0 78.762
-74.982 74.982 0
3.780 74.982 78.762
3.113.070
0
3.484.796
3.484.796
0
78.762 0 78.762
-74.982 74.982 0
1.350 75.232 76.582
1.571
-221 75.232 75.012
1.571
-1.636.052 -18.119 -834.857 -78.795 -29.849 -355.631 -2.953.303 2.953.303
3
De ramingen in de begroting van de IGSD 2007 vertonen geen saldo omdat, zoals al vermeld, volledige verrekening plaats vindt met de gemeenten. De twee belangrijkste posten zijn het inkomensdeel en het werkdeel van de WWB. De lasten van het inkomensdeel (inclusief verrekening debiteuren), zijn nipt binnen de raming gebleven. De door het Rijk beschikb aar gestelde middelen bedragen € 1.591.250. Het werkdeel is overschreden. De overschrijding ad.€ 127.000 (kasstelsel) wordt, conform de voorschriften, ten laste gebracht van het door het Rijk beschikbaar gestelde budget van 2008. Dat houdt dus in dat in 2008 minder middelen beschikbaar zijn voor het uitvoering geven aan het reïntegratie jaarplan 2008.
1.3 Bedrijfsverzamelgebouw In december 2007 is een start gemaakt met de bouw van het BVG. Het gebouw wordt eind 2008 opgeleverd. De fysieke samenvoeging van de IGSD, CWI/UWV en enkele niet-verplichte ketenpartners, brengt weer nieuwe dynamiek in de werkzaamheden. Er zijn naast een stuurgroep en een projectgroep ook drie werkgroepen geformeerd om te kunnen komen tot een excellente en integrale dienstverlening,waarbij de klant centraal staat en het institutionele denken en handelen vanuit de verschillende organisaties wordt beslecht. De voorbereidingen voor het ontwikkelen van een integraal dienstverleningsconcept en een werkgeversloket zijn inmiddels gestart. Ook is besloten om met het CWI een gezamenlijke uitkering- en werkintake te houden.
1.4 Functie consulenten werk- en inkomen Bij de oprichting van de IGSD is voor de consulentenfuncties gekozen voor het generalisten model. Dit betekent dat de consulenten zowel de aanvragen voor uitkeringen behandelen (rechtmatigheid) als ook trajecten uitzetten (doelmatigheid). In de loop van het jaar werd steeds duidelijker dat dit generalistenmodel niet effectief genoeg werkt. Beter is het om onderscheid te maken tussen beide aspecten van het werk en daarmee meer te kiezen voor differentiatie van de werkzaamheden. Dit zal in de loop van het komende jaar verder worden uitgewerkt.
1.5 Professionalisering De werkzaamheden van veel medewerkers van de IGSD zijn complex op basis van eigen wet- en regelgeving, maar ook op basis van die van andere organisaties (voorliggende voorzieningen). Voor het verder ontwikkelen van de professionaliteit is een opleidingsinstituut gevraagd om het kennisniveau van de medewerkers te testen om op basis van de uitkomsten een opleidingsplan voor 2008 en 2009 te schrijven. In 2006, maar ook in het begin van 2007 is relatief veel gebruik gemaakt van tijdelijke krachten. Dit is in de loop van het jaar steeds verder afgebouwd en zal, behoudens bijvoorbeeld langdurige ziekte van medewerkers, nog verder teruggebracht gaan worden. Wel is er voor gekozen een consulent te werven die zonder vaste caseload gaat werken en daarmee breed inzetbaar is op verschillende plekken in de organisatie.
4
1.6 Ondernemingsraad In 2007 besprak de OR veel zaken binnen de OR en met de Wor-bestuurder waaronder de oprichting van het GO en de opstelling van een Sociaal Statuut IGSD. Dit waren en zijn belangrijke zaken voor de OR gelet op eventuele verdere samenwerkingsverbanden. Ook is het Bedrijfsverzamelgebouw (BVG) vaak aan de orde geweest, evenals het Handboek IGSD. Daarnaast zijn nog de volgende onderwerpen besproken in 2007: jaarverslag OR 2006, werkplan 2007 van de OR, enquête OR, agressiebeleid, cafetariamodel, de Maraps, ziekteverzuim en de rol van de OR hierin, de vertrouwenspersoon van de IGSD en de werkwijze van deze persoon, de jaarrekening en het jaarverslag 2006 IGSD alsmede de begroting 2008-2011, sporten via de werkgever en procedures rondom werving van personeel. De OR informeert de organisatie over bovengenoemde onderwerpen per e-mail en brengt na iedere vergadering mondeling verslag uit aan de medewerkers.
1.7 Administratieve organisatie In de vergadering van het algemeen bestuur van februari 2007 zijn de verordeningen vastgesteld die regels stellen voor het financiële beheer en beleid van de IGSD. De door Deloitte opgestelde Managementletter 2007 is eind november 2007 door het dagelijks bestuur ontvangen. In de managementletter zijn de aspecten opgenomen die de accountant gedurende de interim controle heeft geconstateerd. De managementletter 2007 is in het dagelijks bestuur besproken en afgesproken is dat er een plan van aanpak zal worden opgesteld dat uitvoering geeft aan de aanbevelingen van de accountant.
1.7.1 Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage van de IGSD over 2007 bedraagt 10,24%, dit is inclusief zwangerschapsverlof (exclusief 9,4%). Dit hoge percentage is voornamelijk veroorzaakt door twee langdurig zieke medewerkers. Één langdurig zieke medewerker was ook al in 2006 langdurig ziek. De verwachting was toen dat in 2007 een oplossing zou worden gevonden; dit is helaas niet gelukt. Er zijn nu concrete aanwijzingen dat dit in 2008 wel zal lukken. Met de andere medewerker zijn afspraken gemaakt die er toe leiden dat de medewerker tot uiterlijk 1 juli 2008 in dienst is van de IGSD.
1.7.2 Bezwaarschriften Steenwijkerland In 2007 zijn er 25 bezwaarschriften ingediend, waarvan 7 in het 4 e kwartaal. Van deze bezwaren zijn 9 ongegrond verklaard en zijn er nog 7 in behandeling. Er zijn 2 bezwaren niet ontvankelijk verklaard, 3 maal is het bezwaar ingetrokken, 3 maal is er een nieuw besluit genomen en 1 bezwaarschrift is gegrond verklaard. Er is 2 maal beroep ingesteld, waarvan 1 niet ontvankelijk is verklaard, de andere zaak is nog in behandeling. Er is 1 maal hoger beroep ingesteld, deze zaak is nog niet afgehandeld en zal enige tijd in beslag nemen. Daarnaast zijn er 3 verzoeken om een voorlopige voorziening ingediend, gericht tegen het blokkeren van de uitkering, waarvan 2 zijn afgewezen en de andere niet ontvankelijk is verklaard.
5
30 25 20 15 10 5 0
jan tm juni juli t/m dec totaal
ar wa z be
ep ro e b
ep ro e b er g ho
... rzi o o ev g i lop or o v
Westerveld Er zijn in totaal 18 bezwaren ingediend in 2007, waarvan 7 in het 4 e kwartaal. Er is 1 zaak niet ontvankelijk verklaard, er is 1 bezwaar ingetrokken, 1 gedeeltelijk gegrond en 2 gegrond. Er zijn 4 zaken ongegrond verklaard, de overige zaken zijn nog niet afgerond. Daarnaast is er 2 maal beroep ingediend in het derde kwartaal. Deze zaken lopen nog.
20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
jan tm juni juli t/m dec totaal
r aa w z be
ep ro e b
p .. roe e zi. r b o r o ge ev ho g i p rlo o vo
Het aantal zaken is in 2007 is voor beide gemeenten behoorlijk gestegen. Er moet echter worden opgemerkt dat er 1 cliënt is die 8 zaken aanhangig heeft gemaakt, 1 cliënt die 3 maal een bezwaar heeft ingediend en 5 cliënten die 2 maal een bezwaar hebben ingediend. In het 4 e kwartaal hebben 3 zaken betrekking op het afwijzen van bijzondere bijstand voor bewindvoeringkosten en kosten van het onder curatele stellen. Deze zaken zijn opnieuw beoordeeld en alsnog toegekend. Verder is er geen aanwijsbare reden voor de toename van het aantal bezwaarschriften, er is geen duidelijk lijn te ontdekken in de redenen van het indienen van de bezwaren. In de meeste gevallen gaat het om: afwijzing bijzondere bijstand, afwijzing kosten levensonderhoud, intrekking en terugvordering uitkering, declaratiefonds Steenwijkerland, minimabeleid Westerveld. Daarnaast zijn er nog bezwaren ingediend tegen een inburgeringcertificaat en het herinvoeren van de rofjes.
6
1.7.3 Klachten
Inleiding Sinds de samenvoeging van gemeente Steenwijkerland en gemeente Westerveld worden de klachten afgehandeld door de IGSD. Met ingang van 1 november 2006 zijn de klachten door de senior medewerker stafbureau bijgehouden en geregistreerd. De IGSD heeft op basis van artikel 9:12a van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) de verplichting zorg te dragen voor registratie van de bij hem ingediende schriftelijke klachten. De geregistreerde klachten worden jaarlijks gepubliceerd. In verband hiermee is een jaaroverzicht van 2007 gemaakt, aangezien dit het eerste gehele jaar is waarover registratie heeft plaatsgevonden. Naar aanleiding van het jaaroverzicht zal publicatie plaatsvinden.
Klachten Hoeveelheid en beoordeling klachten In 2007 is de IGSD gestart met ongeveer 789 cliënten en het jaar is afgesloten met 729 cliënten. Op jaarbasis zijn er in totaal werkprocessen 5.430 afgehandeld. In totaal zijn er 22 klachten ingediend. Als dit tegenover het aantal afgehandelde processen wordt gezet, wordt er in 0,004% een klacht ingediend. Dit is een erg laag percentage. De klachten zijn voornamelijk ingediend door inwoners van Steenwijkerland, er zijn 2 klachten ingediend met betrekking tot inwoners van Westerveld. Van de ingediende klachten is er door 5 personen 2 maal een klacht ingediend. In 2 gevallen betrof het een meervoudige en/of complexe klacht. Deze klachten zijn voorgelegd aan het dagelijks bestuur. In de overige gevallen zijn de klachten na een schriftelijke uitleg of een mondeling gesprek door de klachtbehandelaar tot een oplossing gekomen. Het valt op dat er klachten zijn binnengekomen betreffende veel uitéénlopende onderwerpen Onderwerp
Aantal
Verzoek wijziging contactpersoon
3
Persoonlijke bejegening
6
Handhaving
2
Werk nu
2
Reïntegratie
3
Administratief
3
Overige
3
Gegrond of ongegrond In 27% van de klachten is besloten de klacht geheel of gedeeltelijk gegrond te verklaren (6 van de 22). De gehonoreerde klachten variëren van het verkeerd toepassen van de loonheffingskorting tot het geen tijdig actie ondernemen ten aanzien van een reïntegratietraject, er is geen duidelijke lijn in te ontdekken.
7
Totaal
Gegrond
Ongegrond
Gedeeltelijk gegrond
22
3
16
3
Nationale ombudsman In 1 van de 22 in 2007 geregistreerde en afgehandelde klachten is er sprake van een vervolgtraject bij de Nationale ombudsman. Deze klacht is nog niet afgerond door de Nationale Ombudsman Afhandelingtermijn De gemiddelde afhandelingtermijn van de klachten was bij schriftelijke klachten ongeveer 16 dagen. In 1 geval lag de afhandelingtermijn daar ruim boven (65 dagen), dit werd echter van tevoren gecommuniceerd met de klager. De langere afhandelingstermijn van deze klacht had te maken met de complexiteit van de klacht en enkele bezwaarzaken die eveneens door de klager waren ingediend met betrekking tot dezelfde aspecten. Het gemiddelde ligt ruim binnen de wettelijke termijn.
Conclusies Algemeen Elke klacht is een kans om de dingen beter te doen. En elke mogelijkheid tot verbetering moet opgepakt worden. Er gaat echter heel veel goed, dat is duidelijk. Een aantal van 22 klachten, afgezet tegen duizenden klantencontacten, betreft een erg klein percentage. Het hoogste aantal klachten heeft betrekking op persoonlijke bejegening door medewerkers van de IGSD, bij dit soort klachten is vaak een brief met uitleg voldoende om de klacht te doen wegnemen. Er dient meer aandacht te worden besteed aan uitleg hoe tot een bepaald besluit/bepaalde actie wordt gekomen. Daarnaast valt op dat de meeste klachten te maken hebben met een negatief besluit waar cliënten het niet mee eens zijn, ontevredenheid en onduidelijkheid over de beslissing zijn vaak de hoofdredenen van het indienen van een klacht. Er zijn klachten binnengekomen op erg verschillende onderdelen, dit varieert bijvoorbeeld van een klacht over de wijze waarop een huisbezoek heeft plaatsgevonden tot het niet tijdig uitbetalen van een woonkostentoeslag. Er is geen duidelijke lijn in te herkennen. Veelklagers Er zijn in totaal 22 klachten ingediend in 2007, het valt op dat er 5 personen zijn die 2 klachten hebben ingediend. Dit betekent dat er op jaarbasis sprake is van 17 klagers in plaats van 22, dit betreft 0,02 % van het aantal cliënten. Er zijn erg weinig klagers afgezet tegen het aantal cliënten.
1.7.4 Loket Westerveld De dienstverlening van de IGSD wordt ook vorm gegeven door het bemensen van een loket in de gemeente Westerveld. Evenals in 2006 is ook in 2007 door de medewerkers van het loket bijgehouden hoeveel en welke contacten er aan het loket geweest zijn.
8
In onderstaand overzicht ziet u per maand en per onderdeel het aantal telefonische en persoonlijke contacten. Telefonisch contact aanvraag WVG Maand bb min overig januari 11 17 36 februari 9 36 39 maart 2 35 55 april 0 9 27 mei 4 6 26 juni 5 9 43 juli 3 6 17 augustus 8 11 22 september 1 13 41
3 5 3 4 1 2 8 7 11
oktober november december Totaal
8 5 5 62
3 0 1 47
13 21 19 195
28 12 13 359
Totaal p/maand 67 89 95 40 37 59 34 48 66
Persoonlijk contact aanvraag WVG bb min overig 6 17 29 2 28 26 2 31 33 2 7 14 11 6 27 7 9 23 5 9 16 4 16 15 1 27 11
52 38 38 663
2 1 3 46
8 15 17 190
8 11 6 219
15 3 4 5 1 5 6 7 2
Totaal p/maand 67 59 70 28 45 44 36 42 41
9 6 2 65
27 33 28 520
Bb = bijzondere bijstand, min = minima beleid, WVG = wet voorzieningen gehandicapten
De rubriek ‘overig’ betreft allerlei contacten die niet kunnen worden toegerekend aan de andere rubrieken, maar die wel betrekking hebben op de werkzaamheden van de IGSD. De rubriek ‘WVG’ betreft contacten die niet voortkomen uit de werkzaamheden van de IGSD. Opvallend is het teruglopend gebruik van het loket. Dat geldt zowel voor het telefonisch contact als het persoonlijk contact. Zie de volgende grafiek:
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Telefonisch contact Persoonlijk contact au ju g li se ustu pte s m b ok er no tobe ve r de mbe ce r m be r
jan u feb ari ru ar m i aa rt ap ril m ei jun i
Bezoekersaantallen
Overzicht contacten loket Westerveld 2007
Maanden
9
In de volgende grafiek is een overzicht gemaakt van de persoonlijke contacten per dag om te kijken of er een patroon in het bezoek valt te ontdekken. Het overzicht heeft betrekking op het gehele jaar 2007.
contacten per dag in percentages van het totaal
25,0 20,0
maandag dinsdag
15,0
woensdag 10,0
donderdag vrijdag
5,0 0,0 22,7
21,7
21,3
18,7
15,6
Gemiddeld wordt het loket 80 uur per maand bemenst (een halve fte). Gemiddeld vindt er een (persoonlijk) klantcontact per twee uur plaats.
10
2. Programmaverantwoording 2.1 Wet Werk en Bijstand 2.1.1 Inkomensdeel Klantenbestand Een klantenbestand is niet statisch, maar juist erg dynamisch. Er is altijd sprake van instroom van nieuwe klanten en uitstroom van bestaande klanten. Per saldo is de lijn dalend. Op 1 januari 2007 werd gestart met 789 klanten (Steenwijkerland 635, Westerveld 154 inclusief Werk Nu) en op 31 december 2007 waren dit nog 729 klanten. Dit betekent dat er een daling is van 60 klanten (7,6%) op het totale klantenbestand. In 2007 zijn er 215 klanten ingestroomd en 269 uitgestroomd. Met name beëindigingen van een relatie en de generaal pardonners zijn de redenen van instroom. De redenen uistroom zijn met name het aangaan van een dienstbetrekking, een verhuizing naar een andere gemeente en het aangaan van een relatie. De IGSD heeft in 2007 twee jobhunters aangesteld, zij hebben een groot aandeel in de uitstroomcijfers als het gaat om het aangaan van een dienstbetrekking. Wel dient te worden opgemerkt dat de arbeidsmarkt op dit moment ook erg gunstig is. Bijzondere bijstand en schuldhulpverlening In 2007 is voor € 180.000 meer bijzondere bijstand en schuldhulpverlening toegekend dan de raming. Reden hiervoor is dat de consulenten sterker op de voorlichting naar klanten toe zijn gaan zitten dan in het verleden. Ook worden de klanten middels nieuwsbrieven, de website en goede voorlichting aan de balie Westerveld en Steenwijkerland gewezen op regelingen waar zij gebruik van kunnen maken. Doordat meer mensen in problematische schuldsituaties terecht komen, wordt er een groter beroep gedaan op de schuldhulpverlening. Verstrekkingenboek Vanaf 1 januari 2007 is het verstrekkingenboek bijzondere bijstand operationeel. Het verstrekkingenboek is in het leven geroepen om het werkproces bijzondere bijstand te vereenvoudigen en de afhandelingstermijn tot een minimum te beperken voor cliënten waarvan is vastgesteld dat zij geen draagkracht hebben. Naar aanleiding van een steekproef door de intern controleur is gebleken dat de gekozen werkwijze nog niet de juiste is, met name de afhandelingtermijn van 5 werkdagen is niet haalbaar. Voor 2008 is de afhandeling bijgesteld naar 3 weken. Handhaver In mei 2007 is binnen de IGSD een handhaver gestart. Gedurende het afgelopen jaar is bijstandsfraude merkbaar verminderd, dit door vroegtijdig voorkomen van ‘schade’ (ten onrechte verstrekte uitkering) en voorkomen van langdurige terugvorderingtrajecten. Ook vindt er een snellere afhandeling van signalen plaats, 'lik op stuk beleid'. Zo zijn 9 uitkeringen beëindigd waarvan 2 zaken zijn overgedragen aan de sociale recherche voor een strafrechtelijk onderzoek. In 2007 heeft het handhaven een besparing opgeleverd van € 300.000.-. Naast de aanstelling van de handhaver zijn alle consulenten ook getraind in het afleggen van huisbezoeken en het onderzoeken van fraudesignalen. 11
Themacontroles De IGSD voert vanaf 1 januari 2006 geen periodieke rechtmatigheidsonderzoeken meer uit in het kader van de Wet werk en bijstand. In plaats daarvan is in het beleidsplan hoogwaardige handhaving 2006/2007 gekozen voor gerichte controles onder risicogroepen. Met behulp van deze themacontroles wil de IGSD fraude voorkomen. Conform het beleidsplan richt de themacontrole zich in 2007 als eerste op onduidelijke woonsituaties/woonfraude. In totaal hebben zijn 217 werkprocessen voor het uitvoeren van een controle opgevoerd. Er zijn 14 processen waarbij nader onderzoek moet worden gedaan aangezien er vermoedens bestaan van gezamenlijke huishouding. Website Vanaf december 2007 is de website van de IGSD gereed. Middels de website worden klanten geïnformeerd over de verschillende regelingen, er staat het meest actuele nieuws en op termijn kan de klant via de website formulieren invullen. Doorbetalingen In 2007 heeft de IGSD het proces in gang gezet om te stoppen met het betalen van ‘niet verplichte’ doorbetalingen. Te denken valt dan aan het doorbetalen van kosten aan energiebedrijven, huurinstellingen en verzekeringsinstellingen. Overigens wordt hierbij zoveel mogelijk rekening gehouden met binnen de gemeenten gemaakte afspraken (zoals woonwagenbewoners Westerveld). In totaal vonden nog 200 ‘niet verplichte’ doorbetalingen plaats. Het beleid van de IGSD is dat de klant zelf verantwoordelijk is voor zijn/haar financiële situatie. Op relatief eenvoudige wijze kan een klant inhoudingen regelen, door gebruik te maken van automatische machtigingen. Komt een klant desondanks in de problemen, dan kan hij/zij een beroep doen op één van de producten van de GKB Drenthe. De consulenten voeren met alle klanten een gesprek waar sprake is van een ‘niet verplichte’ doorbetaling. Dit proces is ingezet in oktober 2007 en dient in april 2008 afgerond te zijn.
2.1.2 Werkdeel In de loop van 2007 is het reïntegratiejaarplan gerealiseerd, waarin de IGSD de ambities, activiteiten en doelstellingen in het kader van de doelmatigheid heeft vastgelegd. Het plan is gebaseerd op de taakstelling die de gemeenten Steenwijkerland en Westerveld de IGSD in 2007 hebben meegegeven. De financiering hiervan geschiedt uit het WWB-werkdeel. Bestandsanalyse Voor de gemeente Westerveld is een gehele bestandsanalyse gerealiseerd door Borca Consult. Het rapport dient als basis voor het realiseren van gerichte trajecten. Voor Steenwijkerland heeft Consensz een steekproefanalyse gerealiseerd waaruit bleek dat het zinvol is trajecten voor alleenstaande ouders te realiseren en dat het wenselijk is de huidige vrijstellingen voor arbeid en/of reïntegratie te heroverwegen. De IGSD heeft op basis van deze analyses het bestek voor de diverse aanbestedingen c.q. inkoop van projecten geformuleerd. Uit de analyse bleek ook dat het GWS-systeem niet volledig en correct is gevuld waardoor een actueel inzicht ontbreekt. De IGSD heeft daarop besloten te investeren in het applicatiebeheer, te meer omdat het inzicht in het percentage trajecten ontbreekt en de IGSD met de gemeenten een trajectgraad van 65% heeft afgesproken. 12
Richtlijnen loonkostensubsidie De loonkostensubsidie is aangepast aan de vraag van de arbeidsmarkt. Versimpeling van de regelgeving van de subsidie was daarbij het uitgangspunt. Voor potentiële werkgevers is de administratieve rompslomp tot een minimum beperkt. De nieuwe richtlijnen zijn op 1 januari 2008 ingegaan. Uitvoering gesubsidieerde arbeid door NWG en RRC Gesubsidieerde arbeid is een relatief hoge kostenpost voor het werkdeel. Daar waar een gemiddeld reïntegratietraject (exclusief de uitkering) tussen € 3.000 en € 7.000 kost, liggen de kosten van gesubsidieerde arbeid rond de € 18.500 per jaar. Reden voor de IGSD om in 2007 de contracten met NWG en RRC aan te scherpen. In samenwerking met de schappen is vooral de verantwoordingssystematiek van de gesubsidieerde arbeid en WerkNu aanzienlijk verbeterd. Het niveau van het aantal gesubsidieerde banen is in 2007 vergelijkbaar met het niveau in 2006. Middels WerkNu stroomt gemiddeld ruim 70% door naar regulier of gesubsidieerd werk. Deze personen komen niet in de uitkering en daarmee ook niet ten laste van het inkomensdeel. De financiering van WerkNu (inclusief stagevergoeding ter hoogte van de uitkering) wordt gerealiseerd uit het werkdeel. Aanbesteding De contracten voor bemiddeling naar reguliere arbeid en sociale activering waren reeds in 2006 eindig. De IGSD heeft in 2007 een nieuwe aanbesteding gerealiseerd, waarbij Entree uit Emmen de opdracht voor de bemiddeling is gegund en Alexander Calder de trajecten sociale activering. Medische dienstverlening is (nog) niet aanbesteed. Deze wordt op individueel niveau ingezet. De IGSD heeft met de aanbesteding gewacht op de vaststelling van de herijking van het reïntegratiebeleid van de gemeente Steenwijkerland. Dat in combinatie met de lange verplichte termijnen van de aanbestedingprocedure hebben gemaakt, dat de contracten pas eind 2007 konden worden gesloten. Hierdoor is er een fors overschot in het werkdeel ontstaan. Projecten Sociale Activering In 2007 is in lijn met “iedereen actief” een aantal projecten in het kader van sociale activering gerealiseerd. De projecten leiden niet tot uitstroom uit de uitkering, maar tot beter zelfinzicht bij de deelnemers, maatschappelijke participatie en vervolgtrajecten. Projecten in 2007 waren het project Landschapsbeheer, Diafragma, Bewegen met Sport In en Rework. Actieve werkgeversbenadering/Jobhunting Met het jobhuntingplan 2007 is de ambitie uitgesproken 100 plaatsingen naar een arbeidsovereenkomst te realiseren. Het resultaat is met 122 plaatsingen zeer positief gebleken. Naast het realiseren van de plaatsingen is ook het opbouwen van relaties met werkgevers uitgangspunt van het plan geweest. De jobhunters hebben met ruim 150 potentiële werkgevers contact gelegd en daarmee is een basis voor toekomstige samenwerking gelegd. Naast de resultaten in kwantitatieve zin heeft de IGSD stevig geïnvesteerd in de samenwerking met UWV, CWI en de gemeente Meppel. Voor de werkgeversbenadering betekent dit dat de samenwerking in 2008 bij de vorming van een BVG moet leiden tot een werkloket. Vanuit de keten worden de werkgevers in het gebied dan geïnformeerd en ondersteund in en bij alle personeelsvraagstukken. 13
Eigen consulenten Het realiseren van diagnostiek en begeleiding door de eigen consulenten is in 2007 nog niet gerealiseerd. Wel is in samenwerking met Borca Consult het diagnose-instrument ontwikkeld. Begin 2008 worden de casemanagers in een opleidingstraject van Stimulansz getraind en zal het instrument worden toegepast voor de sluitende aanpak. Resultaten van de reïntegratieactiv iteiten van het Werkdeel De gemeenten hebben de IGSD de opdracht verstrekt een volumedaling te realiseren. Met de reïntegratieactiviteiten kan de IGSD enigszins de uitstroom beïnvloeden. De instroom is veel moeilijker, daar waar recht op een uitkering bestaat zijn we verplicht deze te verstrekken. Toch is het met de trajecten WerkNu gelukt de instroom in 2007 voor de gemeente Steenwijkerland tot 163 te beperken en voor de gemeente Westerveld tot 52. Met een uitstroom van 213 voor de gemeente Steenwijkerland en 66 voor Westerveld is het gelukt een volumedaling van respectievelijk 8,4% en 9,6% te realiseren. Financieel 42412 Reïntegratie sociaal medische adviezen 42413 Reïntegratie intake & diagnose 42414 Reïntegratie trajecten extern 42415 Reïntegratie sociale activering 42416 Reïntegratie scholing 42417 Gesubsidieerde arbeid, WWB detachering 42418 Gesubsidieerde arbeid, Loonkosten subsidie 42419 Gesubsidieerde arbeid, “ID” banen 42420 Declaraties cliënt, reiskosten etc. 42421 Declaraties cliënt, premies 42422 Declaraties, stagevergoeding Werk Nu 34304 Jobhunting Eindtotaal Begroting jaarplan reïntegratie
Steenwijkerland W esterveld € 19.142 € 14.605 € 1.575 € 305.955 € 65.375 € 66.664 € 2.534 € 5.108 € 1.942 € 1.028.902 € 423.673 € 37.494 € 196.668 € 9.968 € 2.762 € 3.000 € 4.250 € 328.590 € 57.639 € 169.519 € 26.340 € 1.936.848 € 834.857 € 2.799.606 € 659.060
Op basis van de realisatie 2007 zal voor de gemeente Steenwijkerland op basis van het kasstelsel (verantwoording Werkdeel aan Ministerie SZW) een overschot op het werkdeel bestaan van ruim € 1 miljoen. Dit wordt verklaard door het laat kunnen starten van de reïntegratieactiviteiten als gepland in de begroting. Het overschot valt ruim binnen de marges die het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de gemeenten biedt en wordt daarmee volledig overgeheveld naar 2008. Het overschot wordt in 2008 ingezet. De jaarrekening is gebaseerd op het stelsel van baten en lasten, waardoor een aantal betalingen over 2007, gerealiseerd in 2008, nog ten laste komen van de rekening 2007 en het over te hevelen bedrag boekhoudkundig €1.010.864,00 bedraagt. Voor de gemeente Westerveld ontstaat een tekort. Dit tekort bedraagt bijna € 150.000. Ook hier geldt dat het tekort in 2007 kan worden gedekt met middelen uit 2008. Uiteraard betekent dit voor de reïntegratieactiviteiten in 2008 minder armslag. Het tekort wordt voornamelijk veroorzaakt door een teruglopend toegekend budget in combinatie met de extra inzet van WWB-banen eind 2006, doorlopend in 2007. Daarnaast zijn de kosten voor de tien ID-banen met ongeveer een derde deel van het totaal beschikbaar budget een onevenredige belasting voor het werkdeel van de gemeente Westerveld.
14
2.2 Wet Inburgering Met ingang van 1 januari 2007 is de Wet Inburgering ingevoerd. De Wet Inburgering beoogt een inburgeringstelsel in te voeren dat meer verplichtend en resultaatgericht is dan het voormalige stelsel onder de huidige Wet inburgering nieuwkomers. Inmiddels zijn 2 medewerkers in dienst genomen, waarvan één met ingang van 1 juli 2007 is gestart en de ander met ingang van 1 september 2007. Het eerste kwartaal van 2007 heeft de IGSD gebruikt om zich te verdiepen in de nieuwe complexe wetgeving en aan de hand daarvan is het proces in kaart gebracht en zijn de benodigde maatregelen getroffen om aan de slag te gaan. In het tweede kwartaal is een aantal personen dat onder de Win viel en onder het overgangsrecht viel een vervolg geboden onder de WI. Vanaf januari tot en met heden is inzichtelijk welke nieuwkomers er binnen zijn gekomen volgens het GBA en welke personen daarvan potentieel inburgeringsplichtig zijn. De eerste twee kwartalen is een werkgroep bezig geweest met de aanbesteding van de trajecten Wet Inburgering. Inmiddels heeft de gunning plaatsgevonden. •
kavel 1. voor de begintoets Nederlands,
Aob Compaz
•
kavel 2. Inburgering in combinatie met een reïntegratietraject, Serin
•
kavel 3, Inburgering in combinatie met participatieactiviteiten, Drenthe college
•
kavel 4. Inburgering en taalontwikkeling.
Drenthe college
In het derde en het vierde kwartaal is veel werk verricht en dit heeft geleid tot het volgende overzicht. In verband met de aanbesteding kon vanaf begin september een start worden gemaakt met het aanmelden van inburgeraars.
2.2.1 Steenwijkerland WIN Er zijn 3 personen die nog een traject onder de WIN volgen, dit traject wordt onder de WIN afgerond. Overgang WIN / WI Er vallen 18 personen onder het overgangsrecht WIN/WI. Van deze personen zijn inmiddels 6 personen gestart bij Serin voor een gecombineerd traject. Daarnaast zijn er 6 personen die hun traject bij het Drenthe College volgen richting participatie. Nieuwkomers Er zijn in totaal 19 nieuwkomers onder de WI, voor 2 personen is de verwachting dat zij een gecombineerd traject gaat volgen, richting de arbeidsmarkt. 4 personen zijn bij het Drenthe College gestart met een traject richting participatie. Daarnaast zijn 6 personen gestart bij Serin met een traject richting arbeid. Generaal pardon In Steenwijkerland dienden in 2007 13 personen in het kader van het generaal pardon te worden geplaatst. Steenwijkerland heeft reeds 27 personen gehuisvest waarmee ruimschoots aan de taakstelling is voldaan. De taakstelling voor de 1 e helft van 2008 bedraagt eveneens 13, hieraan is dus ook al voldaan. 15
Taakstelling In het kader van de taakstelling hoeven in 2007 voor Steenwijkerland geen personen meer worden gehuisvest. In 2007 dienden 14 personen te worden gehuisvest, er is een aantal van 23 gerealiseerd. Steenwijkerland heeft reeds meer personen gehuisvest dan noodzakelijk. De taakstelling voor de 1 e helft van 2008 bedraagt 5, hieraan is al voldaan. Oudkomers Er zijn inmiddels 9 oudkomers opgeroepen voor een intake. Vijf personen zijn al op traject gezet, waarvan twee richting werk en 3 richting participatie.
2.2.2 Westerveld WIN Er is één persoon die nog een traject onder de WIN volgt, dit traject wordt onder de WIN afgerond. Overgang WIN / WI Er valt 1 persoon onder het overgangsrecht WIN/WI. Deze persoon volgt een traject bij Noorderboog richting zorg, als zij dit diploma behaalt hoeft zij niet meer in te burgeren. Nieuwkomers Er zijn in totaal 7 nieuwkomers onder de WI, hiervan gaan 4 personen naar Serin en 3 personen naar het Drenthe College. Generaal pardon In 2007 moesten 6 personen worden gehuisvest in het kader van het generaal pardon. Er zijn 3 personen gehuisvest, er is een achterstand van 3. Voor de 1 e helft van 2008 bedraagt de taakstelling wederom 6 personen. Taakstelling In het kader van de taakstelling moeten in 2007 voor Westerveld nog 6 personen worden gehuisvest. Begin 2007 is gestart met een achterstand van 10 en in 2007 moesten er 7 worden gehuisvest. Inmiddels zijn er 11 gehuisvest. De taakstelling voor de 1 e helft van 2008 bedraagt 2 personen. In Westerveld wordt op dezelfde wijze gewerkt aan het voldoen aan de taakstelling, echter de consulent stuit op weerstand van personen om in de gemeente Westerveld een woning te willen aanvaarden. Dit heeft tot gevolg dat er soms sprake is van het bemiddelen voor diverse gezinnen met betrekking tot hetzelfde adres, waarbij het door het weigeren van de woning of het zelf vinden van woonruimte niet tot een plaatsing komt. Dit alles kost erg veel tijd en heeft tot gevolg dat er een achterstand is in het voldoen aan de taakstelling. Op dit moment zijn de consulenten druk bezig met het regelen van bewoners voor 5 woningen in Westerveld, zodat op de achterstand kan worden ingelopen. Oudkomers Er is één oudkomer opgeroepen voor een intake. Deze persoon dient eerst te worden gealfabetiseerd.
16
2.2.3 Steenwijkerland en Westerveld Wijziging wetgeving Naar aanleiding van het deltaplan inburgering is de mogelijkheid ontstaan om het aanbod aan inburgeringsplichtigen te verbreden en een staatsexamen af te leggen. Met ingang van 1 november 2007 heeft de gemeente de bevoegdheid om aan iedere inburgeringplichtige een inburgeringprogramma aan te bieden en bestaat de mogelijkheid om het inburgeringprogramma gericht te laten zijn op het staatsexamen Nederlands als tweede taal met ingang van 1 januari 2008. De verruiming van het inburgeringsaanbod leidt overigens niet tot wijziging van de door het rijk beschikbaar te stellen middelen voor de jaren 2007 t/m 2009. Het is nu echter voor de niet G-31 gemeenten wel mogelijk om het budget dat niet in 2007 wordt uitgegeven, te besteden in 2008 en 2009. De beide gemeenten zullen zo snel mogelijk moeten gaan bepalen wat zij met de geboden mogelijkheden doen en zo nodig het beleid hierop aanpassen. Budget De consulenten Wet Inburgering hebben in 2007 al vele inburgeraars op traject hebben gezet waardoor al een groot deel van het budget van 2007 verbruikt is. Aangezien voor 2008 aan beide gemeenten een lager voorschot is toegekend dan waarvoor is geraamd, is het de vraag of er voldoende budget is, gezien de periode 2007 t/m 2009. Dit verhaal moet worden meegenomen in het besluit over het uitbreiden van de doelgroep. In 2007 zijn veel trajecten in gang gezet waarvan de kosten pas in 2008 in rekening worden gebracht. Van de door het rijk aan de gemeenten beschikbaar gestelde middelen in 2007 is dan ook maar een zeer beperkt gedeelte aangewend. Omdat in 2008 weer nieuwe trajecten worden opgestart waarvoor de budgetten van 2008 moeten worden aangewend, is het financieel noodzakelijk de ongebruikte middelen van 2007 te reserveren voor 2008. Gebeurt dit niet dan ontstaat er in 2008 een fors tekort op de budgetten van inburgering. In het volgende overzicht staan de bedragen opgenomen die ten laste van het rekeningresultaat moeten worden bestemd:
Wet Inburgering 2007 Steenwijkerland 34307 Handhaving 34390 Verstrekken informatie 42414 Trajecten 42120 Eigen bijdragen deelnemers
raming werkelijk restant 2.796 0 2.796 2.601 0 2.601 244.700 19.646 -13.500 -5.940 Totaal restant 2007
225.054 -7.560 222.891
Westerveld 34307 Handhaving 34390 Verstrekken informatie 42414 Trajecten 42120 Eigen bijdragen deelnemers
887 825 77.050
0 0 1.320
887 825 75.730
-3.780 -1.350 Totaal restant 2007
-2.430 75.012
17
Van de gemeente Westerveld is het budget voor de uitvoering en de bekostiging van de WI ontvangen. Voor de uitvoering van de wet is (eenmalig) € 59.897,00 ontvangen en voor de bekostiging is € 78.763,00 ontvangen. De gemeente Steenwijkerland heeft de budgetten niet overgemaakt. Afgesproken is met de gemeenten dat één consulent inburgering uit de begroting van de IGSD gefinancierd wordt en dat de andere consulent ten laste van de beide gemeenten wordt gebracht. Beide consulenten hebben een aanstelling voor één jaar. Bij de indiening van de begroting 20092012 zal worden ingegaan op de ervaringen met de uitvoering van de wet en of het, met het oog op de toekomst en het voorgestane beleid van de gemeenten, beide consulenten voor de wet inburgering ingezet worden.
18
3. Paragrafen 3.1 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen van de IGSD is, na vaststelling van het resultaat, zeer beperkt. De gelegenheid om vermogen te vormen is eveneens zeer beperkt. De kosten worden gedekt door het op basis van een tarief doorberekenen van de diensten aan de afnemende gemeenten. Op grond van het besluit van de beide gemeenteraden mag het eigen vermogen van de IGSD niet meer bedragen dan € 45.000. Het belangrijkste risico van de gemeente betreft het personeel. Binnen een kleine organisatie als de IGSD drukken de lasten van personeel voor meer dan 50% op de begroting. Ziekte of uitval van medewerkers zet niet alleen de (kwaliteit van de ) dienstverlening en de voortang van de werkzaamheden onder druk maar ook het budget van de IGSD. Binnen de begroting is een budget beschikbaar voor tijdelijk personeel. Daarnaast wordt steeds gekeken naar de mogelijkheden om de bedrijfsvoering verder te optimaliseren. Dat betekent de dingen die gedaan moeten worden slim doen tegen zo gering mogelijke kosten en toch tegen een meer dan acceptabele kwaliteit.
3.2 Financiering Op grond van de wet FIDO (Financiering Decentrale Overheden) moet iedere overheidorganisatie een treasurystatuut vaststellen. Het statuut regelt de beperking van risico’s bij de geldstromen en geeft inzicht in de flexibiliteit en mate van transparantie van de financieringstructuur. In 2006 is gestart met het opstellen daarvan en in januari 2007 heeft het algemeen bestuur het statuut vastgesteld. In 2007 zijn zowel de programmakosten als de apparaatskosten door de IGSD betaald. De gemeenten hebben de financiën, door middel van bevoorschotting, ter beschikking gesteld. Doordat de uitgaven achter zijn gebleven bij de verwachting, waarop de bevoorschotting is gebaseerd, heeft de IGSD gedurende het gehele jaar een liquiditeitsoverschot gehad. Dit heeft geresulteerd in een renteopbrengst van € 107.000. Het liquiditeitsoverschot wordt, op basis van het contract met de BNG, boven een bedrag van € 500.000 automatisch omgezet naar een hoger rentepercentage (daggeldrentepercentage) zodat, binnen de mogelijkheden, een optimaal renteresultaat wordt behaald.
3.3 Bedrijfsvoering In het jaarverslag is ingegaan op onderdelen die betrekking hebben op de bedrijfsvoering.
19
4. Jaarrekening 4.1 Balans
Balans per 31 december 2007 ACTIVA Vaste activa
Ultimo 2007
Ultimo 2006
Immateriële vaste activa
0
0
Materiële vaste activa
0
0
Financiële vaste activa
0
0
Totaal vaste activa
0
0
0
0
42.351
2.422.416
3.034
12.614
0 1.964.092
0 0
803.453
83.164
Totaal vlottende activa
2.812.930
2.518.194
Totaal generaal
2.812.930
2.518.194
Vlottende activa Voorraden Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar -Vorderingen op openbare lichamen -Verstrekte kasgeldleningen -Rekening-courantverhoudingen met niet financiële instellingen -Overige vorderingen -Overige uitzettingen Liquide middelen -Kassaldi -Bank- en girosaldi Overlopende activa
PASSIVA Vaste passiva Eigen vermogen -Algemene reserves -Bestemmingsreserves -Nog te bestemmen resultaat
Ultimo 2007
Ultimo 2006
16.226 0 1.333.179
0 86.225
1.349.404
86.225
1.268.594
26.102 365.102,00
194.932
2.040.765
Totaal vlottende passiva
1.463.525
2.431.969
Totaal-generaal
2.812.930
2.518.194
Voorzieningen Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Totaal vaste passiva Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar -Kasgeldleningen -Bank- en girosaldi -Overige schulden Overlopende passiva
20
De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft.
4.2 Programmarekening Omschrijving programma Inkomensvoorzieningen en reïntegratie
vóór wijziging Baten Lasten
ná wijziging Baten
Saldo
Lasten
Saldo
Baten
Lasten
Saldo
14.582.070
14.532.070
50.000
14.582.070
14.532.070
50.000
16.414.400
15.403.536
328.859
328.859
0
328.859
328.859
0
319.912
22.009
297.903
Saldo kostenplaatsen
2.922.000
2.922.000
0
2.922.000
2.922.000
0
0
2.548.089
-2.548.089
Subtotaal programma's
17.832.929
17.782.929
50.000
17.832.929
17.782.929
50.000
16.734.312
17.973.634
-1.239.322
0
0
0
0
0
0
2.502.500
0
2.502.500
Wet Inburgering
Algemene dekkingsmiddelen Resultaat voor bestemming
1.010.864
17.832.929
17.782.929
50.000
17.832.929
17.782.929
50.000
19.236.812
17.973.634
1.263.178
Onttrekking aan reserves: Kostenplaatsen
0
0
0
0
0
0
70.000
0
70.000
Resultaat na bestemming
17.832.929
17.782.929
50.000
17.832.929
17.782.929
50.000
19.306.812
17.973.634
1.333.178
4.3 Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voorzover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperiode is dezelfde als die van de meerjarenraming te weten vier jaar. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) dient wel een verplichting gevormd te worden. De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen en overlopende posten en vlottende passiva worden tegen nominale waarde opgenomen.
21
4.4 Toelichting op de balans
4.4.1 Activa Vorderingen op openbare lichamen - bijdrage kosten digitaal klantendossier
€ 24.800
- nog te ontvangen btw december 2007
- 17.551 € 42.351
Overige vorderingen Het bedrag ad € 3.034 heeft betrekking op vooruit ontvangen bedragen, te verrekenen voorschotten. Overlopende activa Het saldo op deze post € 737.548 is als volgt opgebouwd: - nog te ontvangen gemeente Steenwijkerland afrekening beleids- en
€ 120.491
apparaatskosten - nog te ontvangen vergoeding gemeente Westerveld Wet Inburgering 2007
€ 138.660
- nog te ontvangen gemeente Westerveld afrekening beleids- en
- 547.906
apparaatskosten. - vooruit ontvangen bijdrage gemeente Westerveld - vooruit ontvangen vergoeding UWV
-
2.144-
-
1.460-
Totaal € 803.453
4.4.2 Passiva Eigen vermogen Algemene reserve Saldo 1-1-2007
€
0
Toevoeging uit bestemming jaarresultaat 2006
€
16.225
Onttrekkingen 2007
€
0
Saldo 31-12-2007
€
16.225
Saldo 1-1-2007
€
0
Toevoeging uit bestemming jaarresultaat 2006
€
70.000
Onttrekkingen 2007, vrijval ten gunste van apparaatskosten
€
-70.000
Saldo 31-12-2007
€
0
Bestemmings reserve (nog uit te voeren werken)
22
De onttrekking is gebaseerd op het besluit van het algemeen bestuur bij het vaststellen van het jaarverslag en de jaarrekening 2006.
Nog te bestemmen rekeningresultaat Saldo 1-1-2007
€
86.225
€ -
86.225
Af: Bestemming rekening resultaat 2006: Toevoeging aan de algemene reserve
€
16.225
Toevoeging aan bestemmingsreserve
€
70.000
0 Rekeningresultaat 2007
€ 1.333.178
De toevoeging heeft betrekking op de budgetten van boekjaar 2006, die bij besluit van het algemeen bestuur, overgeheveld dienden te worden naar het boekjaar 2007.
Overige schulden De specificatie van het saldo € 1.268.600 is als volgt: - nog af te dragen btw
€
601.900
- per balansdatum nog openstaande schulden aan diverse crediteuren
€
284.200
- af te dragen loonheffing
€
382.500
Totaal:
€ 1.268.600
Overlopende passiva Het saldo ad. € 194.940 bestaat uit: - nog te betalen ontvangst van Meppel aan gemeente Steenwijkerland
€
31.330
- nog te betalen accountantskosten 2007
€
11.900
- nog te betalen uitkeringen 2007
€
48.170
- nog te betalen facturen werkdeel 2007
€
66.870
- nog te betalen facturen besluit bijstand zelfstandigen 2007
€
18.810
- nog te betalen facturen apparaatskosten 2007
€
17.860
Totaal:
€ 194.940
23
4.5 Toelichting op de programmarekening
4.5.1 Toelichting programmakosten De ramingen in de begroting 2007 van de IGSD zijn voor wat betreft de WWB gebaseerd op verwachte cliëntenaantallen en voor de overige producten op de historische ramingen van de gemeenten. Daarnaast zijn aan de batenkant van de producten de bijdragen van de gemeenten opgenomen. Op begrotingsbasis zit er dan vanzelfsprekend geen saldo op de producten. In onderstaande tabellen per gemeente zijn de bijdrage van de gemeenten afzonderlijk vermeld. Dit geeft een goed overzicht van het daadwerkelijk behaald resultaat per product. Raming Steenwijkerland Baten Lasten Saldo wwb inkomensdeel 212.000 7.280.000 -7.068.000 bbz 60.000 166.000 -106.000 wwb werkdeel 0 2.797.000 -2.797.000 IOAW 0 553.000 -553.000 IOAZ 0 0 Bijzondere bijstand/overig minimabeleid 25.001 623.000 -597.999 297.001 11.419.000 -11.121.999 Bijdrage gemeente 11.171.999 11.171.999
Wet Inburgering Bijdrage gemeente
Realisatie Baten Lasten Saldo 1.620.180 8.518.906 -6.898.727 263.373 350.521 -87.148 0 1.936.847 -1.936.847 68.416 215.968 -147.552 15.944 111.161 -95.218 63.093 785.337 -722.244 2.031.006 11.918.740 -9.887.735 10.898.599 0 10.898.599
11.469.000
11.419.000
50.000
12.929.604
11.918.740
1.010.864
13.500 236.597 250.097
250.097 0 250.097
-236.597 236.597 0
5.940 237.389 243.329
20.438
-14.498 237.389 222.891
20.438
WWB inkomensdeel. De begrote lasten in 2007 van het inkomensdeel van de WWB zijn gebaseerd op een (gemiddeld) cliëntenaantal van 605. Dat vermenigvuldigd met het normbedrag van € 12.000 en een verwacht debiteurenresultaat van € 212.000, geeft een beschikbaar budget van € 7.068.000. De uitgaven bedragen € 6.899.000 (afgerond). Daarmee is binnen de raming gebleven. Besluit bijstandverlening zelfstandigen. Er is een toename te zien op het gebruik van deze regeling. Dit vertaald zich ook in de uitgaven. Doordat er ook een goed resultaat op de debiteuren is behaald is het saldo beperkt. WWB werkdeel. Het beschikbare budget voor 2007 bedroeg € 2.799.606 (volgens jaarplan reïntegratie). Met een totaal aan uitgaven van € 1.936.800 is daarmee ruim binnen het budget gebleven. Wij stellen voor het niet bestede gedeelte over te hevelen naar 2008. Zie voorstel resultaatbestemming (hoofdstuk 6). IOAW/IOAZ. Geen bijzonderheden. Bijzonder bijstand en overig minimabeleid. Het beschikbare budget is met bijna € 100.000 overschreden. Omdat de raming van de IGSD niet overeenkomt met die van de gemeente is de gemeentelijke overschrijding lager. Meer bekendheid met de regeling en het actief promoten van de regeling heeft geleid tot een toename van het aantal toekenningen. 24
Raming Westerveld Baten wwb inkomensdeel bbz wwb werkdeel IOAW IOAZ Bijzondere bijstand/overig minimabeleid Bijdrage gemeente
Wet Inburgering Bijdrage gemeente
0 0 0 0 0 0 0 3.113.070
Lasten Saldo 1.643.000 -1.643.000 44.000 -44.000 770.000 -770.000 381.070 -381.070 0 0 275.000 -275.000 3.113.070 -3.113.070 0 3.113.070
Realisatie Baten Lasten Saldo 394.905 2.030.957 -1.636.052 83.951 102.069 -18.119 0 834.857 -834.857 9.147 87.942 -78.795 3.912 33.762 -29.849 39.577 395.208 -355.631 531.492 3.484.796 -2.953.303 2.953.303 2.953.303
3.113.070
3.113.070
0
3.484.796
3.484.796
0
3.780 74.982 78.762
78.762 0 78.762
-74.982 74.982 0
1.350 75.232 76.582
1.571
-221 75.232 75.012
1.571
WWB inkomensdeel. De begrote lasten in 2007 van het inkomensdeel van de WWB zijn gebaseerd op een (gemiddeld) cliëntenaantal van 135. Dat vermenigvuldigd met het normbedrag van € 12.000 geeft een beschikbaar budget van € 1.620.000. Daarnaast was nog een budget beschikbaar van € 23.000 voor subsidies en onderzoekskosten. De (gesaldeerde) uitgaven bedragen € 1.636.000 (afgerond). Daarmee is de raming gering onderschreden. Besluit bijstandverlening zelfstandigen. Er is een geringe toename te zien op het gebruik van deze regeling. Dit vertaald zich ook in de uitgaven. Doordat er ook een goed resultaat op de debiteuren is behaald is het saldo zelfs positief. WWB werkdeel. Het beschikbare budget voor 2007 bedroeg € 770.000. Met een totaal aan uitgaven van € 834.900 is daarmee het budget overschreden. Het tekort over 2007 wordt ten laste van het budget 2008 gebracht (met andere woorden, in 2008 is er minder te besteden). IOAW/IOAZ. Geen bijzonderheden. Bijzonder bijstand en overig minimabeleid. Het beschikbare budget is met € 8.000 overschreden. Omdat de raming van de IGSD niet overeenkomt met die van de gemeente is de gemeentelijke overschrijding lager. Meer bekendheid met de regeling en het actief promoten van de regeling heeft geleid tot een toename van het aantal toekenningen.
25
4.5.2 Toelichting Kostenplaatsen Kostenplaatsen Lasten Kapitaallasten Algemene Kosten
Raming 2007
Realisatie 2007
Verschil
0 155.000
0 117.951
0 37.049
Personeelskosten Huisvestingskosten Facilitaire zaken ICT Totaal
2.237.000 179.000 199.000 263.000 3.033.000
2.097.992 152.990 206.146 222.661 2.797.741
139.008 26.010 -7.146 40.339 235.259
Baten Kapitaallasten Algemene Kosten Personeelskosten Huisvestingskosten Facilitaire zaken
0 155.000 2.237.000 179.000 199.000
107.893 24.800 116.959 0 0
-107.893 130.200 2.120.041 179.000 199.000
ICT Totaal
263.000 3.033.000
0 249.652
263.000 2.783.348
0
2.548.089
-2.548.089
Totaal per saldo
Per kostenplaats heeft er geen doorberekening aan de programma’s plaatsgevonden. Dit veroorzaakt voornamelijk de verschillen tussen de raming en realisatie van de baten. Bij besluit van het algemeen bestuur is t en laste van de reserve nog uit te voeren werken € 70.000 ingezet voor kosten die binnen de kostenplaatsen gemaakt worden. De onttrekking is in de programmarekening verantwoord onder ‘onttrekking reserves’. De specificatie is als volgt: Kostenplaats: algemene kosten: 1.
Aanpassing Gws4all
€ 20.000
2.
Voorlichting
- 5.000
3.
Teambuilding
- 10.000
4.
Procesbegeleiding
- 25.000
Totaal
€ 60.000
Kostenplaats: facilitaire zaken 1.
Realisatie web-site
€ 10.000
Een toelichting op de afwijkingen wordt hierna per kostenplaats gegeven.
26
4.5.2.1 Kostenplaats Kapitaallasten Het resultaat van € 108.000 heeft betrekking op het, niet geraamde, renteresultaat op de rekening courant BNG van de IGSD. Gedurende het jaar heeft op basis van een inschatting van de liquiditeitsbehoefte van de IGSD de bevoorschotting door de beide gemeenten plaats gevonden. De uitgaven zijn achter gebleven bij de verwachtingen waardoor er een liquiditeitsoverschot is ontstaan waarover rentevergoeding door de BNG heeft plaats gevonden. Voor 2008 zal een aanpassing van de bevoorschotting moeten plaatsvinden.
4.5.2.2 Kostenplaats Algemene Kosten Omdat het BVG pas gedurende het jaar 2008 gerealiseerd zal worden, is aan voorlichting in 2007 nog geen uitvoering gegeven. Dit geld ook gedeeltelijk voor de proceskosten. Bij de bestemming van het resultaat 2007 zal dan ook voorgesteld worden om een bedrag van € 15.000 te reserveren voor de bekostiging van de genoemde taken in 2008. De post onvoorzien van € 104.000 is niet aangewend. Van het budget van de medezeggenschap/OR (€ 29.000) resteert € 23.000. Dit bedrag dient ter dekking van de kosten van inhuur tijdelijk personeel (kostenplaats Personeelskosten).
4.5.2.3 Kostenplaats Personeelskosten De kosten van vast personeel zijn binnen de raming gebleven (€ 102.000). De samenstelling van het bedrag bestaat uit diverse oorzaken. De belangrijkste zijn: Nadelig: -
niet geraamde kosten voor consulenten inburgering, medewerker administratie en handhaver € 85.000
Voordelig: -
lagere loonkosten als gevolg van inschaling, ouderschapsverlof en korter werken € 47.000
-
niet of anders ingevulde ‘vacatures’ € 117.000
De kosten van de consulenten inburgering worden voor 1 fte door de IGSD bekostigd en voor 1 fte door de beide gemeenten. Het budget voor tijdelijk personeel is overschreden met ‘slechts’ € 22.000 en deze overschrijding wordt ook nog eens gedekt door het budget van de ondernemingsraad, waarin een gedeelte (€ 26.000) is opgenomen voor de inhuur van tijdelijk personeel als gevolg van werkzaamheden die vast personeel voor de ondernemingsraad moet verrichten. De aanloop van de IGSD in 2006 heeft er toe geleid dat toen een groter beroep moest worden gedaan op tijdelijk personeel. In 2007 is een meer stabiele situatie ontstaan waardoor er ook minder beroep gedaan hoefde te worden op tijdelijk personeel. Door een aantal vacatures (consulenten wet inburgering, applicatiebeheer, management assistente en consulent terugvordering en verhaal) is het budget voor werving en selectie overschreden met € 3.000. 27
Het budget voor opleidingen is slechts voor een klein gedeelte benut. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan het geactualiseerde opleidingsplan. Het budget voor 2008 is bij de begroting 2008 al naar beneden bijgesteld. De budgetten voor verzekeringen, ARBO en functiewaardering zijn slechts marginaal aangesproken.
Het budget voor dienstreizen moet worden samengevoegd met het budget van de sociaal rechercheur , wat een directe relatie met dienstreizen heeft (lease auto). Het totale budget bedraagt dan € 30.000 en de kosten hebben in 2007 afgerond € 37.000 bedragen. De overschrijding wordt mede veroorzaakt door het vergoeden van een NS trajectkaart aan een medewerker. De baten van de kostenplaats hebben betrekking op de vergoeding (€ 45.000) die de IGSD van de gemeente Steenwijkerland ontvangt voor het verrichten van administratieve diensten voor de WVG. Daarnaast zijn ziektegelden ontvangen (€ 19.700), een bijdrage van het WWB werkdeel (€ 50.000) voor de kosten van de accountmanager werk en de eigen bijdrage voor de lease auto (€ 2.100) ontvangen.
4.5.2.4 Kostenplaats huisvestingskosten Van het totale budget voor huisvesting (€ 179.000) is € 153.000 uitgegeven. De gemaakte kosten hebben betrekking op diensten die de IGSD afneemt van de gemeente Steenwijkerland en waarvoor, op grond van afgesloten dienstverleningsovereenkomsten, een vaste vergoeding op jaarbasis wordt betaald. Voor het door de IGSD aangeschafte meubilair is een leasecontract afgesloten waarvan de laatste termijn in januari 2008 is betaald. De kosten in 2007 bedroegen € 12.000. Daarnaast zijn er budgetten (verzekeringen, technische onderhoudskosten en locatiemanagement en beheer) die pas ingezet gaan worden wanneer de IGSD het bedrijfsverzamelgebouw betrekt. Er zijn dus geen afwijkingen van betekenis ten opzichte van de begroting.
4.5.2.5 Kostenplaats facilitaire zaken De kosten van deze kostenplaats hebben bijna allemaal betrekking op de diensten die de IGSD van de gemeente Steenwijkerland afneemt. De werkelijke uitgaven vertonen op die onderdelen geen afwijking. De post abonnementen is fors overschreden (€ 20.000). Dit is veroorzaakt doordat in de raming alleen uitgegaan is van de abonnementen op wetteksten e.d.. Er zijn echter abonnementen op ondersteunende diensten die, zoals gebleken is, fors op het budget drukken (Stimulansz, Schulinck, Divosa). In 2007 is de eigen website gerealiseerd. Van het beschikbare bedrag van € 30.000 is voor de aanschaf en inrichting slechts € 4.800 aangewend. Structureel is er € 20.000 beschikbaar voor het onderhoud en beheer van de website.
28
4.5.2.6 Kostenplaats ICT Voor het gebruik van de automatiseringsapparatuur en de applicaties wordt een jaarlijkse vergoeding van € 207.000 betaald aan de gemeente Steenwijkerland. Daarin zit ook de inzet van een applicatiebeheerder van de gemeente Steenwijkerland verdisconteerd. Daarnaast wordt nog applicatiebeheer ingehuurd (0,4 fte) van de gemeente Westerveld. Deze kosten worden betaald binnen de kostenplaats personeelskosten. Als gevolg van de vernieuwing van de dossierschermen van de applicatie gws4all is het beschikbare budget (€ 11.000) voor aanschaf van soft- en hardware overschreden met € 4.600. De budgetten voor de glasvezelkabel (€ 25.000) en het paperflowcontract (€ 20.000) zijn niet ingezet en worden pas gebruikt bij de realisatie van het bedrijfsverzamelgebouw.
4.5.3 Doorbelasting Kostenplaatsen De kosten van de kostenplaatsen zijn niet toegerekend aan de diverse producten/regelingen. De reden hiervoor is dat er geen goede basis is voor het toerekenen van de kosten. Op begrotingsbasis is er weliswaar een procentuele kostentoerekening opgenomen, maar die is als gevolg van wijzigingen in de cliëntenaantallen en de organisatie niet meer actueel.
4.5.4 Algemene dekkingsmiddelen Op deze post is verantwoord de aan de gemeenten in rekening gebrachte apparaatskosten. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar paragraaf 1.2 Resultaat apparaatskosten
29
6. Voorstel Wij stellen het algemeen bestuur het volgende voor: 1.
het jaarverslag en de jaarrekening 2007 vast te stellen;
2.
het financieel jaarresultaat over 2007 vast te stellen op € 1.333.178
3.
het resultaat als volgt te bestemmen: uitvoering 2008 Wet Inburgering, gemeente Westerveld
€
75.012
uitvoering 2008 Wet Inburgering, gemeente Steenwijkerland
€
222.891
uitvoering 2008 w erkdeel, overschot gemeente Steenwijkerland 2007
€
1.010.864
toevoeging aan de algemene reserve, het resultaat op apparaatskosten €
24.411
Totaal
€
1.333.178
30
6. Accountantsverklaring
31