22/09/2014
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Het Ontwikkelingshuis: Een kijk op de co- evolutie van kinderen en gezinnen Greet Splingaer
Congres GGZ 16-17 september 2014 Antwerpen
casus
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
1
22/09/2014
Een systemische kijk op groei en ontwikkeling.
ww w. rapunzelvzw.be
Ruimere kijk op individuele ontwikkeling Het idee van Co-evolutie Circulaire visie op tijd Kernthema’s van ontwikkeling
Een ruimere kijk op individuele ontwikkeling
vzw Rapunzel
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Ontwikkeling in context cfr. Carter & McGoldrick: het ecologisch ontwikkelingsmodel
2
22/09/2014
Eco- systemic perspectief
vzw Rapunzel
Carter & McGoldrick
ww w. rapunzelvzw.be
Een ruimere kijk op individuele ontwikkeling
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Ontwikkeling in context Een normatieve kijk vs een appreciatieve kijk kennis van de grote mijlpalen in ontwikkeling en focus op het individuele traject in de eigen context. Kinderen als actieve partners Nadruk op de ontwikkeling van een autonoom individu vs belang van de relationele ontwikkeling, individu in context
3
22/09/2014
Co- evolutionair proces
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Co- evolutie tussen kinderen, jongeren en hun gezin
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Ontwikkelingsthema’s van kinderen vormen de achtergrond van gezinsontwikkeling
Kinderen dagen hun gezin uit om hun structuur en dynamiek te vormen en te hervormen
En ontwikkelingsthema’s van ouders, volwassenen, gezinnen en families dagen kinderen uit om op te groeien en te evolueren
4
22/09/2014
De dans van de familie
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Als een co- evolutionair proces Of Als een stagnerend, groei beperkend proces
5
22/09/2014
Circulaire visie op tijd
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Huidige ontwikkeling wordt beïnvloedt door oudere transgenerationele thema’s En Thema’s uit het verleden worden herschreven en geherdefinieerd vanuit de huidige ervaringen.
Vb gezinskaart (Femke?)
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
6
22/09/2014
Kernthema’s van ontwikkeling in context.
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Regulatie van afstand en nabijheid: hechting en binding Het opbouwen van een functionele structuur en organisatie Het vormen van interne en externe grensmechanismen: affiliatie Het zoeken naar een eigen identiteit en betekenisvolle narratieven: inclusie Het omgaan met loslaten in verbinding en afscheid nemen
De metafoor van het ontwikkelingshuis
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Fundament Constructie Ramen en deuren Inrichting Verhuizen, verbouwen, renoveren
7
22/09/2014
Het fundament van het huis: kernthema hechting en binding
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Stabiliteit en draagkracht Aard van de ondergrond Soort gebouw Stevigheid van de peilers
vzw Rapunzel
Hechting en binding
ww w. rapunzelvzw.be
Veilige nabijheid
Sensitieve responsief ingaan op de nood aan warmte, steun, troost en afhankelijkheid
Het veilig maken van nabijheid
Groeiruimte voor Kleine IK
Veilige afstand
Mogelijkheden creëren voor veilige exploratie
Het veilig maken van afstand, separatie en autonomie
Een groeiruimte voor Grote Ik
8
22/09/2014
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Kleine IK en Grote IK in co-regulatie met de hechtingsfiguren doorheen de levensloop: ook in vriendschappen partnerrelaties siblingrelaties met collega’s, in een team
De constructie van het huis: kernthema functionele structuur en organisatie
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Uitbouw van het huis Verdiepingen Centrale ruimte of losse structuur Afgezonderde kamers of loft
9
22/09/2014
Functionele structuur en organisatie
ww w. rapunzelvzw.be
Continue zoektocht naar een passende structuur die het (gezins)leven kan dragen De groeiende autonome mogelijkheden van kinderen dagen de gezinsleden uit een functionele structuur en organisatie uit te werken: regels en patronen, verdeling van taken en verantwoordelijkheden… Spanningsveld tussen autonomie en zelfregulatie
Ramen en deuren van het huis: kernthema AFFILIATIE
vzw Rapunzel
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Oriëntatie op de buitenwereld Open huis met zicht op de wereld Meer afgesloten huis Toegankelijkheid
10
22/09/2014
vzw Rapunzel
Kernthema AFFILIATIE:
ww w. rapunzelvzw.be
Het zoeken van een gezin naar de verhouding met de omwereld Hoe de eigen innerlijke wereld in verbinding stellen met en afgrenzen t.o.v. de context? Geef contact plezier en opwinding of is er wantrouwen en angst voor invloeden van buitenaf? Doorlaatbare en flexibele grenzen of strakke controle? Smalle of brede gezinsidentiteit?
INRICHTING van het huis: kernthema INCLUSIE
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
Smaak en stijl Keuzes vanuit overleg en dialoog Bevragen van de bestaande inrichting Ruimte voor ieders leefcultuur? Individuele keuzes in verbinding met gezinsstijl of niet
11
22/09/2014
vzw Rapunzel
Kernthema INCLUSIE
ww w. rapunzelvzw.be
Zoeken naar eigen identiteit en betekenisvolle narratieven in contact met de buitenwereld Zich laten inspireren, beroeren door wat van buitenaf komt en daarin winnen aan eigen eigenheid. Kunnen gezinnen zich laten bevragen door wat jongeren of andere gezinsleden binnen brengen?
Inclusie: Op zoek naar identiteit
Wie ben IK,
Wie zijn wij?
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
12
22/09/2014
Verhuizen en herinrichten Kernthema: loslaten in verbondenheid
vzw Rapunzel
ww w. rapunzelvzw.be
Huis voldoet niet meer aan de behoeften van al zijn bewoners Op zoek naar een nieuwe plek, in verbinding met de oude? Hoe vertrekken: gedragen of inpakken en wegwezen? Lege ruimtes en lege tijd voor de blijvers
Kernthema: Loslaten in verbinding
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
13
22/09/2014
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
vzw Rapunzel ww w. rapunzelvzw.be
14
