Het NLP communicatie model Ontdek jouw communicatie waarnemingsfilters
Leef je natuurlijk leiderschap
1
Inleiding Op het moment dat veranderingen in een organisatie plaatsvinden is communicatie één van de belangrijkste zaken. Wat vertel je wie wanneer. Je kunt op zo’n moment eigenlijk nooit te weinig communiceren. Medewerkers houden ervan om op de hoogste te zijn en te blijven. Door veelvuldig te communiceren blijven mensen rustig en ontstaat er geen geruchtencircuit. Communiceren over veranderingen geeft mensen rust en duidelijkheid. Ook al is de boodschap nog zo moeilijk, communiceren in dit soort situatie is erg belangrijk. Maar hoe communiceer je? Wat is het dat de mensen willen horen? Komt je boodschap wel aan? Dat blijft toch wel een dingetje. Je kunt nog zo’n mooie communicatie hebben opgezet het kan heel goed zijn dat die bij een deel van mensen helemaal niet aan komt of je niet begrijpen. Soms zijn verschillende manieren van communicatie noodzakelijk voor verschillende mensen. Hoe kan dat? Hoe zit dat? Hierover vertel ik je meer in dit E-book over communicatie.
De kaart is niet het gebied We nemen de buitenwereld waar via onze zintuigen. Via een intern proces worden de zintuigelijke waarnemingen omgezet in externe gedragingen. Per seconde komen er ongeveer 4,5 miljoen eenheden aan informatieprikkels op ons af. Als we deze chaos aan informatie bewust zouden moeten waarnemen raken we gemakkelijk overweldigd. Daarom filteren we deze informatie door onbewust dingen weg te laten, te vervormen en te generaliseren. Op basis van onze waarneming en de filtering van de informatie vormen we een interne voorstelling, oftewel een gedachtepatroon. Deze interne voorstelling is opgebouwd uit: beelden, geluiden, gevoelens, interne dialoog, geur en smaak. De interne voorstelling en de fysiologie (dit is onder andere houding en biochemische processen) hebben een belangrijke wisselwerking met elkaar. Hieruit ontstaat je stemming. Dit stuurt uiteindelijk je gedrag en het resultaat. Voordat de interne voorstelling tot stand komt wordt de informatie vanuit de buitenwereld gefilterd. Op onbewust niveau wordt er als het ware een keuze gemaakt welke prikkels doordringen tot de interne voorstelling en welke niet. We filteren de informatie op basis van ons begrip van: tijd & materie, ruimte & energie, taalvermogen, herinneringen en beslissingen, metaprogramma’s, waarden, overtuigingen en attitudes. Dit proces wordt weergegeven in het NLP communicatie model. Vanuit dit model heeft ieder mens dus een unieke waarneming van de wereld. Ben je niet tevreden over hoe je de wereld waarneemt, verander dan je filters! De echte werkelijkheid bestaat dus uit veel meer informatie dan we bewust waarnemen. Onze interne voorstelling kan dus onmogelijk de werkelijkheid bevatten. Dit wordt door Alfred Korzybski, “”de kaart is niet het gebied”, genoemd. We nemen slechts de kaart waar terwijl het gebied veel groter is.
Leef je natuurlijk leiderschap
2
Leef je natuurlijk leiderschap
Leef je natuurlijk leiderschap
3
De werking van de filters Tijd & ruimte, materie & energie en Taal De filters “tijd & ruimte” en “materie & energie” zijn een van de meest onbewuste filters en zijn een persoonlijke beleving. Met taal bedoelen we het vermogen om de externe gebeurtenissen te structureren en er betekenis aan te geven. Net als de andere filters helpt taal ons om structuur te geven aan de veelheid aan informatie die op ons afkomt. Gedrag Je gedrag in het nu wordt bepaald door je herinneringen en beslissingen uit het verleden. Om structuur te geven aan alle informatie die op ons afkomt, koppelen we deze informatie aan datgene wat we ooit al eens hebben ervaren. Bovendien houden we ons wereldmodel (onze waarheid) in stand door de besluiten die we over onszelf en de wereld hebben genomen aan de hand van die ervaringen. Meta-programma’ ‘ s Meta-programma‘’s zijn “stijlen van waarnemen” en vormen een van de meest onbewuste filters. Ze zorgen er net als de andere filters voor waar we aandacht aan besteden. Waarden Waarden zijn die dingen die je belangrijk vindt in het leven. Ze motiveren je vooraf om te doen wat je doet en achteraf evalueren ze hoe tevreden je bent met het resultaat. Ze staan in de filters omdat ze sturen waar jij in je waarneming aandacht aan besteedt. Ze sturen ieder moment van de dag op onbewust niveau en je kunt je er bewust van worden. Overtuigingen Overtuigingen zijn machtige en krachtige werkingsmechanismen die onze waarneming over onszelf en de wereld ieder moment van de dag sturen en ons wereldmodel in stand houden. Overtuigingen geven zekerheid in ons leven, terwijl het tegelijkertijd onze valkuil kan zijn. Attitude Attitude is een ander woord voor houding. De manier waarop je op situaties reageert. Van deze gewoonte zijn we ons niet altijd bewust. Attitudes zijn sterk gekoppeld aan waarden en overtuigingen. Je zou ook kunnen zeggen dat een attitude een geheel aan waarden en overtuigingen is met betrekking tot een bepaalde context.
Leef je natuurlijk leiderschap
4
Hoe werkt het? Je neemt de buitenwereld waar via je zintuigen, er komen zo’n 4,5 miljoen prikkels per seconde binnen. Slechts 5-7 prikkels neem je, via je filters, bewust waar. Daaraan geef je betekenis door middel van een interne representatie. De interne representatie kan bestaan uit woorden, beelden, geluiden, gevoelens, interne dialoog, geur en smaak., Uiteindelijk brengt dit je in een bepaalde stemming en vertoon je een bepaalde fysiologie en bepaald gedrag. Stel je nu voor dat je je filters aanpast dan verandert je interne voorstelling en daarmee verandert je stemming en laat je ander gedrag zien. Je stemming en gedrag is dus te beïnvloeden. Het enige dat je hoeft te doen is je filters aanpassen. Het is dus mogelijk om je stemming en gedrag aan te passen. Het communicatiemodel is overal toepasbaar, in ieder gesprek dat je voert is het communicatiemodel van toepassing. Wellicht begrijp je intussen beter waarom je die ene collega vaak niet begrijpt of ben je tot de ontdekking gekomen dat je zelf flexibeler wilt worden in je communicatie om meer mensen te bereiken. Het is fijn als je flexibel bent in je communicatie en veel mensen kunt bereiken en veel mensen begrijpt en dat valt te leren. En…. Het blijft een feit dat je niet alles kunt waarnemen. Je blijft slechts 5-7 eenheden per seconde waarnemen en dat is natuurlijk maar een fractie van alle informatie die je binnen krijgt.
OEFENING : STEMMING beïnvloeden Er zijn stemmingen die je helpen/stimuleren en stemmingen die je beperken/blokkeren. Een maand lang ga je bewust aan de slag met jezelf in een vermogende stemming brengen. Deze oefening bestaat uit 2 componenten’.
Leef je natuurlijk leiderschap
5
DE MENTALE COMPONENT: Herinner je een moment waarop je jezelf helemaal ‘top’ voelde. Een moment waarop alles vanzelf leek te gaan. Een moment van enorm geluk. Nagenoeg iedereen heeft die momenten ooit gehad. Wellicht zijn ze nu goed verstopt”’, maar graaf even naar je persoonlijke successen. Probeer dat moment vanaf nu dagelijks een paar minuten zo duidelijk en helder mogelijk voor te stellen. Maak het moment nog meer helder en groter. Haal het gevoel in je lichaam naar boven wat je destijds voelde. DE LICHAMELIJKE COMPONENT: Je lichaamshouding. Mensen die euforisch zijn na bijvoorbeeld het winnen van een Olympische finale, zijn open, uitgestrekt, kijken vaak naar boven; vaak met hun handen/armen naar boven gestrekt. Ze lachen allemaal. Andersom zitten mensen die zich slecht voelen in elkaar gedoken; kijken wat naar beneden; praten op gedempte toon. De truc is om je de geluks beleving zo levendig mogelijk voor te stellen en te voelen en dit te koppelen aan de gebaren van een euforische staat. Dus stel jouw geluksmoment voor; ga staan; strek je armen; kijk omhoog, zet je mooiste lach op en geniet! Probeer dit elke dag een maand lang en je kunt steeds makkelijker deze positieve stemming bij jezelf oproepen.
Leef je natuurlijk leiderschap
6
Leef je natuurlijk leiderschap
7
