Het maken van een duurzaamheidsbeleid Workshop ‘Lekker Betrokken!’ Phyllis den Brok Projectleider ‘Lekker Betrokken!’
[email protected] 06-‐22956623 hHp://www.phliss.nl/lb.html
Duurzaamheid Definitie duurzaamheid: • Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen •
World Commission on environment and Development van de Verenigde NaQes
Duurzaamheid voor de zorg Toegepast op de zorgsector betekent duurzaam ondernemen: • Op het People-‐aspect: de persoon die zorg nodig heeR, meer centraal stellen en zelfredzamer maken, meer aandacht geven aan kwaliteit van leven en (behoud van) gezondheid in plaats van aan ziekte en meer aandacht voor strategisch voorraadbeheer als het om het personeel in de zorg gaat (inzetbaarheid, arbeidssaQsfacQe, diversiteit) • Op het Planet-‐aspect (product en proces): energiebezuiniging, zuinig gebruik van grondstoffen, duurzame inkoop, efficiënte processen en zorgvuldig beleid m.b.t. afvalstoffen • Op het Profit-‐aspect: meer aandacht voor integraal economisch en duurzaam voorraadbeheer (grondstoffen, materialen en kennis) i.p.v. alleen kosten-‐batenanalyses Uit: NU ZORG(EN) VOOR MORGEN Schetsen voor een routekaart naar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in de Zorgsector
Duurzaamheid -‐ people MVO zorg aspect People volgens Diederik van der Hoeven, juni 2010: • • •
mensgerichte zorg: zorg voor hele mensen met elkaar in het volle leven economisch volhoudbare zorg: er is een paradigmawisseling nodig van reduceren van behandelkosten naar zinvol investeren in een gezonde samenleving maatschappelijk ingebedde zorg: zorg, die is verweven met de rest van de maatschappij. De muren rond het medische bolwerk verdwijnen. Vanuit eigen iniQaQef ontstaan vloeiende verbanden met vrijwilligers, met andere professionals en met andere domeinen.
Uit: NU ZORG(EN) VOOR MORGEN Schetsen voor een routekaart naar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in de Zorgsector
Duurzaamheid 3 P’s zorg Waar de aspecten van de 3 P’s elkaar overlappen worden voor de zorg de volgende aandachtspunten (te behalen winsten) zichtbaar: •
•
•
Milieu en Mensen – SQmulerende zorg-‐ en werkomgeving (‘healing environment’) – Aandacht voor de invloed van gebouwen, groen, voeding, licht, e.d. op paQënten en personeel. Mensen en Bedrijfsvoering – Menselijke maat krijgt meer aandacht – Welzijn, zelfredzaamheid en gezondheid van de paQënten bevorderen – Welzijn, gezondheid en moQvaQe voor personeel bevorderden Milieu en Bedrijfsvoering – Meer aandacht voor groene efficiënQe processen – Meet inzet duurzame producten
Dit alles leidt tot een duurzame gezondheidszorg, die ook in de toekomst op efficiënte wijze kan werken voor de bevolking, zonder het milieu te belasten of verliesgevend te zijn.
Uit: NU ZORG(EN) VOOR MORGEN Schetsen voor een routekaart naar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in de Zorgsector
Aandachtspunten -‐ voorbeelden -‐
-‐
-‐
-‐
Voedselveiligheid -‐ Intern binnen eigen processen -‐ Intern binnen processen andere afdelingen -‐ Extern – ketenborging Mens -‐ Zelfredzaamheid cliënten bevorderen -‐ Kwaliteit van leven -‐ Arbeidstevredenheid -‐ Diversiteit -‐ TransparanQe -‐ Betrekken bij uitwerking -‐ Eerlijke handel -‐ Ondersteunen lokale gemeenschappen Gezondheid -‐ Verantwoorde keuze -‐ Minder zout/ suiker / vet -‐ Zonder syntheQsche toevoegingen -‐ Voorkomen / bestrijden ondervoeding -‐ Maatschappelijke betrokkenheid Profit -‐ Integraal naar opbrengsten kijken -‐ Directe en indirecte winsten benoemen -‐ Korte en lange termijn
-‐ Voedselzekerheid -‐ Regionale producten -‐ Eigen verbouw / directe inkoop -‐ Milieu -‐ Duurzame producten -‐ Voedselverspilling -‐ AfvalreducQe -‐ Goede verwerking afvalstoffen -‐ Verpakkingen (in grooHe en wijze van verpakking) -‐ Transport -‐ Foodmiles -‐ Energiegebruik -‐ Duurzaam omgaan met grondstoffen -‐ Duurzame inkoop -‐ Seizoensproducten -‐ Schoonmaakproducten -‐ Watergebruik -‐ Biodiversiteit -‐ Hergebruik Etc…………………………………………………………
Werkwijze 1. Wie ben je als organisaQe c.q. dienst, wat kenmerkt je in wijze van werken en wie zijn je stakeholders (zowel intern als extern)? 2. Hoe is dit uitgewerkt in wonen, zorg en eten en drinken? 3. Welke duurzaamheidaspecten zijn speerpunt? 4. In welke prioriteit staan de speerpunten? 5. Welke aandachtspunten hebben de verschillende speerpunten? 6. Welke concrete doelen wil je dit jaar zeHen / de komende 5 jaar behalen op dit terrein? 7. Hoe ga je dit realiseren (welke concrete stappen)? 8. Hoe ga je dit meten? 9. Welk draagvlak heb je daarvoor nodig? 10. Welke middelen heb je daarvoor nodig? 11. Wanneer ga je beginnen / welk Qjdspad voor de verschillende stappen? 12. Welke communicaQeve acQes? Denk eraan: elke stap is er 1, hoe klein ook!
Voorbeeld speerpunten Speerpunt
Aandachtspunten
Stakeholders
Versterken regio
Inzet regionale producten
Afdeling inkoop Winkeltje Cliënten
Samenwerking met parQjen in de regio
Regionale producenten Collega zorginstellingen Huidige leveranciers
Regionale parQjen meenemen in aanbestedingstraject
DirecQe Afdeling inkoop
CommunicaQe over acQviteiten in regio
Lokale kranten Afdeling communicaQe
Voorbeeld speerpunt Speerpunt
Aandachtspunten
Stakeholders
Voedsel-‐ verspilling
Integraal proces tussen verschillende diensten
Fac. Manager, direcQe, inkoop, zorg
Opsplitsen in kleinere deelprocessen die bekeken worden, beginnen in eigen dienst
Hfd. Voeding Personeel voedingsdienst
PosiQeve communicaQe over onderwerp
Hfd. Voeding Afdeling communicaQe Lokale krant
Mogelijk consequenQes voor wijze van inkoop, wijze van dienstverlening. Alle stakeholders er conQnue bij betrekken
Fac. Manager DirecQe Inkoop Zorg
Voorbeeld uitwerking Onderwerp
Doel 2013
Doel 2015
Inzet regionale producten
5 regionale producten in assorQment
25% van het assorQment is regionaal
Opzet maken over hoe regionale producten te communiceren
Inzet regionale producten wordt herkenbaar conQnue op zelfde manier gecommuniceerd
Onderwerp binnen inkoop op de agenda zeHen
Regionale producten in aanbesteding volwaardig meegenomen
Hoe
Voorbeeld uitwerking Onderwerp
Doel 2013
Doel 2015
Voedsel-‐ verspilling
Binnen eigen dienst voedselverspilling min. 3 maanden gemeten en geanalyseerd waar knelpunten ziHen
Meten voedselverspilling structureel ingebed in werkwijze incl. rapportage Voedselverspilling minimaal 20% teruggebracht
Onderwerp binnen gehele organisaQe leHerlijk op de agenda zeHen
Voedselverspilling binnen alle diensten structureel ingebed in werkwijze
Minimaal 1x posiQeve communicaQe over behaalde resultaten binnen eigen dienst
Jaarlijks voor hele organisaQe min. 1 x posiQeve communicaQe
Hoe
Opzet duurzaamheidsbeleid voorbeeld
• Inleiding: waarom duurzaamheid, gerelateerd aan het zijn van een zorginstelling • Hst. 1 Aangeven wie je bent als zorginstelling / kernwaarden • Hst. 2 Aangeven welke speerpunten je daarom als voedingsdienst / facilitaire dienst hebt op het gebied van duurzaamheid in relaQe tot je dienstverlening • Hst. 3a Wat is er tot nu toe gedaan (opdelen in people, planet, proR), concrete resultaten (hoe gemeten) en sinds wanneer Hst. 3b Wat heeR dit opgeleverd / gekost (zowel financieel als in profilering) • Hst. 4 Welke doelstellingen wil je dit jaar nog behalen – concreet – gerelateerd aan speerpunten, en hoe ga je deze meten • Hst. 5 Welke doelstellingen heb je tot 2015 • Hst. 6 Wat heb je nodig / moet er gebeuren om bovenstaande te realiseren
En dan…. * Intern bespreken op verschillende niveau’s * Jezelf laten zien met je duurzaamheidbeleid!
MVO vraagt integrale benadering. Is dan een apart MVO-‐beleid wenselijk of moet het juist ingebed zijn in het reguliere beleid? Start: veelal eerst als apart beleid, later inbedden in totale beleid
Mogelijke rollen • • • • • • • • • •
Agenderen SQmuleren / uitnodigen Verbinden met bestaande acQviteiten Netwerk opzeHen / kennis delen (zowel intern als extern) Faciliteren (in uren of financieel) Betrokken zijn – weten wat er speelt op dit terrein – netwerken Loslaten (geven van verantwoordelijkheden, maken van afspraken) Geef zelf het goede voorbeeld Klein beginnen Succesverhalen communiceren / win-‐win creëren
Wat is je doel vandaag? Maken van een duurzaamheidsbeleid! Focus is belangrijk
Duurzaamheidsbeleid Aan de gang!!!!!!!! Voor mee informaQe zie: hHp://www.phliss.nl/lb.html
