Het maken van een goed ondernemingsplan

Het maken van een goed ondernemingsplan.

Powered by ©Kweekel BV

versie 1.0

pagina 1 van 24

1. Inleiding. Ondernemers zijn mensen die ideeën hebben en dit verder willen concretiseren. Elk levensvatbaar idee zal moeten worden uitgewerkt tot een plan. Hiervoor wordt vaak de term businessplan of het Nederlandse woord ondernemingsplan gebruikt. Een ondernemingsplan is de onderbouwing van een idee en het moet leiden tot concrete acties die, als ze worden uitgevoerd, zullen leiden tot groei. Echter dit alles zal geld kosten. Soms veel geld. Kortom er moet geld worden geïnvesteerd. Dit kan van de ondernemer zelf zijn. Deze heeft daar echter in de regel niet voldoende geld voor. In dat geval kan hij of zij zich wenden tot familieleden en/of vrienden. Ook kan hij contact zoeken met professionele investeerders zoals banken en vermogende particulieren. Vreemd kapitaalverschaffers zullen, voor ze geld investeren, een gedegen ondernemingsplan willen zien. Waren ondernemingsplannen vroeger vooral gericht op de financiële kant, nu willen potentiële investeerders veel meer weten en zien dan sec de financiën. Dit document geeft aan in welke onderwerpen een investeerder is geïnteresseerd en hoe een ondernemingsplan te maken. De doelgroep is dan ook de ondernemer die een plan willen maken om “vreemd” geld aan te trekken. Daarnaast kan dit document worden gebruikt door investeerders die een gedegen oordeel willen vellen over een ondernemingsplan. Bij het maken van dit document is niet over een nacht ijs gegaan. Enerzijds is het gebaseerd op concrete ervaringen met het opstellen en beoordelen van ondernemingsplannen, anderzijds zijn er de ervaringen in verwerkt van banken en private investeerders die vaak ondernemingsplannen beoordelen.


versie 1.0

pagina 2 van 24

2. Het doel van een ondernemingsplan Een goed ondernemingsplan richt zich op twee onderwerpen en dit zal ook tot uiting moeten komen in het plan. Als eerste moet duidelijk worden wat het doel van de onderneming is: Welk resultaat moet op termijn door de onderneming worden gehaald? Hierbij is het ondernemingsplan een hulpmiddel om het idee van de ondernemer uit te werken tot concrete acties. Daarnaast heeft het ondernemingsplan zelf een doel. Wat wordt verwacht van de lezer? Tot welke acties moet het leiden? In elk goed ondernemingsplan zal een te behalen resultaat worden beschreven. Wat er beschreven wordt en hoe het wordt beschreven hangt af van de doelgroep. De inhoud zal nogal verschillen wanneer het geschreven wordt voor: - investeerders, die gevraagd worden deel te nemen, of - eventuele afnemers, van de (nieuwe) producten en diensten, of - managers, die de verdere organisatie op zich moeten nemen, of - derden, die worden ingeschakeld (toeleveranciers of reclamebureaus), of - medewerkers, die de uitvoering ter hand moeten nemen. De doelgroep zal dus voor een groot deel de inhoud van het ondernemingsplan bepalen!


versie 1.0

pagina 3 van 24

3. De belangrijkste vragen voor een goed ondernemingsplan. Goede ondernemingsplannen vertonen een aantal overeenkomsten. Ze gaan namelijk in op een aantal vragen. Vragen die een investeerder graag wil weten. Deze vragen zijn: 1. Als het ondernemingsplan daadwerkelijk dat resultaat oplevert wat ervan wordt verwacht, welke resultaat is dat dan? 2. Wat is de visie op de onderneming? Wat zijn relevante factoren voor de onderneming op het gebied van - Technologie - Klanten en/of markten - Maatschappelijke ontwikkelingen - Politieke ontwikkelingen - Economische ontwikkelingen - Wetgeving - Demografie (bevolkingsopbouw) 3. Wat is het bestaansrecht van de onderneming: - Waarom zal de onderneming bestaan? - Wat is de toegevoegde waarde? - Waarom zullen klanten hiervoor kiezen? - Wat is uniek? 4. In wiens behoefte zal de onderneming voorzien? 5. Welke producten en/of diensten zijn noodzakelijk? 6. Welk doel wil je bereiken met je ondernemingsplan? 7. Wie is de doelgroep van het ondernemingsplan? Welke reactie wil je bij deze mensen bewerkstelligen? 8. Wat is de tijdshorizon van het ondernemingsplan? 9. Wat is nodig om gestructureerd verder te gaan met het ondernemingsplan? 10. Welke mensen moeten betrokken worden bij het ondernemingsplan, hoe zullen ze worden betrokken en hoe wordt de voortgang bewaakt? Deze vragen kunnen ook als leidraad worden gebruikt voor een eerste gedachtenvorming!


versie 1.0

pagina 4 van 24

4. Een mogelijke hoofdstukindeling van een ondernemingsplan. Een volledig ondernemingsplan zal in de regel bestaan uit de volgende hoofdstukken: - Samenvatting - Achtergrond - Producten en/of diensten - Toegevoegde waarde - De markt - Uitgangspunten en trends - Historie en verwachtingen - De organisatie - Risico’s - Geld: liquditeitsoverzicht - Kapitaalbehoefte - Het voorstel - De concrete doelen In dit document zal op op elk van deze onderwerpen apart worden ingegaan.


versie 1.0

pagina 5 van 24

5. Samenvatting Om je plan bij externe partijen onder de aandacht te brengen is het handig als je gelijk een goede indruk maakt. Door een goede samenvatting aan het begin van je ondernemingsplan op te nemen heeft de lezer snel een beeld en mogelijk een oordeel. Zorg dat je gelijk de aandacht krijgt van de lezer. Dit doe je niet door een lange inleiding, anekdote of een citaat op te nemen maar door het interessant te maken. Als de samenvatting goed is dan zal er doorgelezen worden. Als de samenvatting tegenvalt zal het voorstel snel aan de kant worden geschoven. De samenvatting moet niet veel langer zijn dan een pagina. Het hoeft dus ook niet uitgebreid te zijn. Een bondige uiteenzetting is voldoende. De stand van zaken, de te ondernemen acties en wat er verwacht wordt van de lezer volstaat. Vooral dat laatste is essentieel. Laat de lezer weten wat je van hem of haar verlangt. Hoe beter ze dat weten hoe gerichter ze je plan zullen lezen! Uiteraard kan de samenvatting pas worden geschreven als de rest van het plan (bijna) af is. Haal de hoofdpunten uit het verslag, breng ze in een logische volgorde en maak vervolgens de samenvatting. Investeerders houden ervan als gerenommeerde partijen hebben meegewerkt aan een plan. Mocht je hulp hebben gehad van bijvoorbeeld een goed aangeschreven accountantsbureau dan is dit de plaats om dat te vermelden. Al is het in een voetnoot. Het kan een extra stimulans zijn om verder te lezen.


versie 1.0

pagina 6 van 24

6. Achtergrond Een extern ondernemersplan (bedoeld voor mensen buiten het bedrijf) zal vooral gelezen worden door mensen die vrijwel niets weten van het bedrijf en/of bijbehorende bedrijfstak. Geef daarom relevante informatie over het bedrijf. De lezer zal willen weten wat de geschiedenis van het bedrijf is. Gaat het om een nieuwe onderneming dan zal de lezer vooral geïnteresseerd zijn in de bedrijfstak, hoe de markt zich in de loop van de jaren heeft ontwikkeld en wat de positie van het bedrijf daarbinnen is. Als achtergrond kan worden ingegaan op de volgende vragen: - Wat doet de organisatie? - Hoe lang bestaat de organisatie al? - Welke producten/diensten worden geleverd? - Hoe vindt de verkoop plaats? - Waar worden de producten/diensten aangeboden? - Waar vindt productie plaats? - Hoe vindt de productie plaats? - Is er essentiële kennis nodig en aanwezig? - Zijn er belangrijke leveranciers? - Hoeveel vestigingen zijn er en waar? - Belangrijke kwantitatieve cijfers zoals omzet, winst, aantal personeelsleden. Naast wetenswaardigheden over het bedrijf te vermelden is het vaak zinvol om ook de omgeving van het bedrijf te schetsen zoals: - De markt. - De belangrijkste concurrenten. - Klanten. - Relevante ontwikkelingen in de markt, bij concurrenten en belangrijke klanten. Bestaande bedrijven kunnen in het verleden problemen hebben gehad (al dan niet bekend via de media). Leg dan uit wat de problemen waren, wat de oorzaak daarvan was, wat er is gedaan om het op te lossen en wat het uiteindelijke resultaat is of zal zijn. Soms zijn bedrijven gebonden aan bepaalde wetten en regels. Dit is de plaats om daar op in te gaan. Powered by ©Kweekel BV

versie 1.0

pagina 7 van 24

De mensen achter het plan zijn van zeer groot belang, zo niet het allerbelangrijkste. Onderzoek onder investeerders toont aan dat bij de beoordeling van een ondernemingsplan vooral wordt gekeken naar de mensen achter het plan en naar de prestaties van het eventuele managementteam. Ben je van mening dat er aanvullend management nodig is dan is het raadzaam om dat hier op te nemen. Neem eventueel een verwijzing op naar bijlagen met de CV’s van de belangrijkste mensen uit het plan. Soms is een verwijzing naar LinkedIn zinvol. Vergeet bij dat laatste niet dat investeerders en andere externe geïnteresseerden als eerste gaan kijken wat er op internet voorkomt, en dan name op de sociale media. Zij zijn met name geïnteresseerd in de kennis, kunde, ervaringen en vaardigheden van de belangrijkste uitvoerenden.


versie 1.0

pagina 8 van 24

7. Producten en/of diensten Beschrijf de producten en/of diensten die je aanbiedt of wilt aanbieden. Diegenen die je ondernemingsplan lezen weten waarschijnlijk weinig van de branche waarin je werkzaam bent. Of wellicht denken ze er iets van af te weten en kom je er later achter dat ze een verkeerd beeld hebben. Dit kun je voorkomen door duidelijk te maken: 1. Welke producten en diensten je aanbiedt of aan wilt bieden. 2. In welke markt je actief bent of wilt zijn. Bij het geven van informatie over je producten/diensten is het verstandig om selectief te werk te gaan. Enerzijds niet te weinig informatie geven, waardoor een verkeerd beeld kan ontstaan en anderzijds niet te veel informatie waardoor de lezer afhaakt. Dit kun je voorkomen door de tekst aan een derde voor te leggen. Ook kan het zinvol zijn om delen van de beschrijving op te nemen in een bijlage.


versie 1.0

pagina 9 van 24

8. Toegevoegde waarde. Vaak denken ondernemers dat afnemers vooral uit zijn op de laagste prijs. Soms is dat zo maar ook heel vaak niet. Dan is er een andere toegevoegde waarde zoals bedieningsgemak, service, mogelijke besparingen of andere voordelen. Punt is dat daar wel over nagedacht moet zijn. Duidelijk moet zijn waarom afnemers zullen kiezen voor dit product of deze dienst. Kortom: waarom is dit beter dan dat wat de concurrent aanbiedt. Gebruik geen vage termen maar wees heel concreet. Waar buitenstaanders vooral in geïnteresseerd zijn betreft de zogenaamde USP’s ofwel Unique Selling Points: wat onderscheidt jou van de anderen: - Heb je of verleen je bijzondere producten of diensten? - Heb je zaken gecombineerd? - Heb je bijzondere produkt-markt-combinaties? - Is er sprake van een uitmuntende service? - Heb je een innovatief produkt of produktieproces? - Heb je een kostenbesparend product? - Groeit de markt sterk? - Welke problemen van je klant los je concreet op?


versie 1.0

pagina 10 van 24

9. De markt. In een ondernemingsplan moet de markt, waarbinnen de onderneming concurreert, in kaart worden gebracht. De potentiële investeerder zal een indruk willen hebben van het marktpotentieel. Zeer relevant bij het beschrijven van de markt is de vraag: Wie is de potentiële koper of afnemer? Dit is van groot belang als het gaat om bijvoorbeeld marketing activiteiten. Als er sprake is van een individuele consument dan kan het volgende belangrijk zijn om te weten: - Leeftijd - Geslacht - Woonplaats - Opleiding - Werk - Beroep - Leefvorm (samenwonend, wel/niet gehuwd) - Inkomen - Gezinssamenstelling - Fysieke karakteristiek Zou het om een bedrijf gaan dan is in ieder geval het volgende relevant: - Branche/industrie - Omzet - Aantal medewerkers - Type bedrijf (produktie, retail, distributie, etc) - Locatie - Geografische focus (regionaal, nationaal, internationaal) - Financiële status (winstontwikkeling) Door deze gegevens te inventariseren ontstaat een gemiddeld persoon/ bedrijf van het betreffende marktsegment. Uiteraard kun je iets dergelijks aan een professioneel bureau vragen, maar dat kost geld. Veelal kun je zelf de beschrijving maken of zelfs gewoon vragen aan een aantal (potentiële) klanten.


versie 1.0

pagina 11 van 24

Als er wordt gewerkt in een grote(re) markt beschrijf dan dat marktsegment, ofwel de marktsegmentatie. Opereren er veel kleinere firma’s, hebben deze unieke producten of een bijzondere toegevoegde waarde? Of is er soms sprake van een paar grote organisaties die producten en/of diensten verkopen waartussen haast geen verschil is. Veel ondernemingsplannen gaan vooral in op het bedrijf zelf en de aan te bieden producten en diensten. Vaak wordt dan weinig aandacht besteed aan de concurrentie. Ook als de concurrentie een product maakt wat kwalitatief veel minder hoogstaand is dan dat van jou bestaat er geen garantie dat de afnemers bij jou zullen komen. De concurrent heeft misschien hele goede sales of heeft exclusieve contracten met een producent of distributeur. Kortom wie zijn de (relevante) concurrenten, wat leveren ze en waarin onderscheiden ze zich? Denk ook aan potentiële concurrenten zoals bedrijven in aansluitende markten die zich ineens in jouw markt gaan begeven, waardoor de concurrentie-verhoudingen drastisch kunnen veranderen. Samengevat de lezer moet een goed beeld krijgen van de markt. Vragen die dan relevant kunnen zijn bij de beschrijving van de markt zijn: - Hoe groot is de markt? - Is de markt krimpend, stabiel of groeiend? - Wie zijn de klanten, wat is hun demografische samenstelling? - Wie zijn de andere aanbieders of concurrenten? - Welke producten en/of diensten verkopen zij? - Hebben de concurrenten een bijzondere toegevoegde waarde en wat is dat (of hebben ze dat juist niet en concurreren ze juist op prijs) - Hoe onderscheidt je je van de concurrent ofwel waarom zal de afnemer voor jou kiezen? Houd in je achterhoofd dat de mogelijke investeerder een inschatting zal willen maken van de kans op succes van het plan. Door een goede beschrijving te maken van de markt zal je hun vertrouwen kunnen winnen.


versie 1.0

pagina 12 van 24

10. Uitgangspunten en trends Bij het doen van uitspraken over de toekomst worden bepaalde uitgangspunten gehanteerd. Uitgangspunten waar dan uitspraken en verwachtingen aan gekoppeld kunnen worden, ofwel trends. Geef van de toekomstverwachtingen de belangrijkste vooronderstellingen, uitgangspunten en trends weer. Deze zijn bepalend voor de geloofwaardigheid van je ondernemingsplan. Help de investeerder daarom met een logisch, samenhangend en controleerbaar verhaal. De lezer moet de wijze van redeneren kunnen volgen en niet zelf ingewikkelde berekeningen willen maken. Zet de belangrijkste zaken in de tekst en neem detailzaken op in de bijlagen. Maak alles zo expliciet mogelijk. Voorbeelden: - “De oppervlakte van retailzaken is de afgelopen 10 jaar met 30% gegroeid.” - “Het gemiddeld rendement in deze branche is 8%.” Niet al deze gegevens hoef je zelf te achterhalen. Internet is daar een handig hulpmiddel bij. Zo zijn daar van de verschillende banken zogenaamde brancherapporten te vinden met heel veel detail informatie. Gratis en zo te gebruiken, je moet ze alleen even weten te vinden. Bel desnoods een aantal banken op met de vraag of ze relevante informatie hebben. Meestal zullen ze je maar al te graag willen helpen: je bent immers een potentiële klant. Of wellicht ben je al bij een bank klant. Ook is er vaak relevante informatie te vinden bij de Kamer van Koophandel, CBS, CPB of in vakbladen.


versie 1.0

pagina 13 van 24

11. Historie en verwachtingen Als er sprake is van een onderneming, die al langer bestaat, geef dan een samenvatting van het verleden, de huidige situatie en een verwachting van de toekomst. Een toekomst die logisch afgeleid zou moeten kunnen worden uit de uitgangspunten en trends uit het vorige hoofdstuk. Bij ondernemingen zullen dat vooral financiële cijfers zijn zoals de in het verleden gemaakte omzetten en winsten of de grootte van de markt en de voorspelling naar de toekomst. Er is geen goede of verkeerde manier voor het presenteren van de cijfers. Essentie is dat er een beeld geschetst wordt van het verleden en de verwachting voor de toekomst. Plaatjes, schema’s en grafieken werken dan het beste. Zet de verwachtingen voor de toekomst in hetzelfde overzicht als de resultaten uit het verleden, zodoende is in een oogopslag de trend te zien. Laat zien hoe de inkomsten en uitgaven verdeeld zijn over de producten en diensten die worden aangeboden. Geef ook aan hoeveel eenheden je van je product/dienst verkocht hebt en hoeveel je denkt te verkopen. Geef daarnaast aan wat de gerealiseerde en de te verwachte winst is per eenheid. Het gevaar is dat er teveel informatie in dit hoofdstuk wordt opgenomen, waardoor de lezer afhaakt. Plaats daarom eventuele aanvullende informatie (bijvoorbeeld de jaarrekeningen) in een bijlage.


versie 1.0

pagina 14 van 24

12. De organisatie Alle voorgaande stappen doorlopen? Dan is nu het moment aangebroken om iets over de organisatie op te nemen. Relevante onderwerpen daarbij zijn: - Marketing: Hoe en door wie zal de markt worden benaderd? Welke kanalen zullen daarvoor gebruikt worden? - Verkoop: Hoe is het verkoopproces? Wordt dat ondersteund door internet-activiteiten? Wordt er gebruik gemaakt van tussenpersonen? Gebeurt een deel van de verkoop via internet? - Processen: Wat zijn de belangrijkste processen binnen je bedrijf? Zijn bepaalde machines nodig of bepaalde specialisten? - Inkoop: Zijn er bepaalde zaken nodig die ingekocht moeten worden? Bij wie? Zijn er ook andere aanbieders of is het uniek? - Distributie: Hoe worden de producten geleverd? Vindt aflevering direct aan de afnemers plaats of zijn het tussenpersonen? Hoe vindt voorraadvorming en distributie plaats? Hoe zal het transport plaatsvinden? - Service: Is er service nodig? Moet er een al dan niet eigen helpdesk zijn? Welke nazorg is nodig? - Onroerend goed: Zijn er fabrieken kantoren, winkels nodig? Huren of kopen? Zijn er bijzondere voorzieningen nodig? Neem altijd een organigram op waaruit blijkt hoe de activiteiten zullen worden georganiseerd. Geef aan welke manager waarvoor verantwoordelijk is, eventueel het aantal medewerkers die op de verschillende afdelingen werkzaam (zullen) zijn en wat de kwaliteit van deze medewerkers zal moeten zijn.


versie 1.0

pagina 15 van 24

13. Risico’s De lezer zal zeker geïnteresseerd zijn in de vraag wat er allemaal fout kan gaan. De meeste dingen die fout kunnen gaan zullen vrijwel zeker effect hebben op de bedrijfsvoering en daarmee op het ondernemingsplan. Geef daarom niet alleen aan wat er fout kan gaan maar ook wat de gevolgen kunnen zijn en welke maatregelen dan genomen zullen worden. De geloofwaardigheid van het plan wordt stukken groter als er op eventuele tegenvallende resultaten of relevante gebeurtenissen wordt geanticipeerd. Door zelf deze informatie te geven zal de lezer geen verkeerde conclusies trekken en dan onbedoeld het plan ter zijde schuiven. In feite gaat het hier om een risico-analyse. Maak een complete lijst met mogelijke risico’s en beschrijf per risico de te nemen maatregelen en het verwachte effect daarvan. Meestal richt zo’n analyse zich op de tegenvallende verkoopcijfers of onverwachte stijging van de kosten, of op beiden. In de regel kun je het beste beginnen met in te schatten wat een eventuele terugval in verkoop voor gevolgen heeft en wat er gedaan moet worden om dan nog kostendekkend te zijn. Vaak kunnen bepaalde vaste kosten weggelaten worden als deze situatie zich voor zou doen. Als de handel tegenvalt kan het personeel wel eens tijdelijk niets te doen hebben. Of bepaalde marketingkosten die essentieel zijn om een onderneming op te bouwen kunnen achterwege blijven als de verkoopresultaten tegen vallen omdat er geen of te weinig reacties komen. Groei kan worden opgeofferd, maar het bedrijf moet wel continuïteit hebben. Concreet: - Welke risico’s kunnen voorkomen? - Wat zijn de gevolgen van het risico als het zich voordoet? - Welke maatregelen moeten dan worden genomen? - Wat is wanneer het verwachte effect/resultaat van de te nemen maatregel? - Welke maatregelen kun je nemen om te voorkomen dat het risico zich voordoet?


versie 1.0

pagina 16 van 24

14. Geld: liquiditeit Bij een ondernemingsplan is geld zeer belangrijk. Een plan kan een geweldige winst laten zien, maar als je geen geld hebt om de rekeningen te betalen dan houdt het snel op. Het wordt dan moeilijk om uiteindelijk de winstverwachting waar te maken. Vele denken dat winst maken het belangrijkste is, maar waar het echt om gaat is de kasstroom. Met een ander woord gaat het om de liquiditeit van je onderneming. Een vertaling van het woord liquide is vloeibaar. Zo is het ook met geld, het moet als het ware door de onderneming stromen. Liquiditeit is belangrijker dan winst. Liquiditeit is een eenvoudig begrip. Je kunt aan je bankrekening zien of je een rekening wel of niet kunt betalen. Het begrip winst is veel moeilijker en van vele factoren afhankelijk. Uiteraard is de winst datgene wat van de opbrengst over blijft als alle onkosten er af zijn getrokken. Maar wat daarbij belangrijk is wanneer de rekeningen, zoals ingekochte goederen of belastingen, moeten worden betaald. Daarbij speelt mee wanneer de onderneming zelf het geld ontvangt. Het timen van de inkomsten en uitgaven kan een grote impact hebben op de bedrijfsvoering. Het kan voorkomen dat bedrijven (op papier) winst maken en toch failliet gaan! Geld kan vergeleken worden met een stuwmeer. Een stuwmeer vangt water op en er gaat water uit. En er kan geen water meer uit als het stuwmeer leeg is, bijvoorbeeld doordat het een tijd niet geregend heeft of er teveel water uitgegaan is. Met geld is dat precies hetzelfde. Er moet een saldo (water) aangehouden worden om rekeningen te kunnen betalen. Is er teveel uitgegeven of komen de inkomsten later binnen dan verwacht, dan kan er zomaar ineens geen geld zijn om lopende rekeningen te betalen. Groeiende bedrijven hebben meestal geld nodig om grotere voorraden en extra personeel te financieren. De winst is meestal niet genoeg om al deze kosten te dekken. Zelfs al is er een ruime winst, dan nog zou er meer geld nodig kunnen zijn. Dit soort situaties kunnen leiden tot een kritieke situatie in het voortbestaan van een onderneming. Bij een ondernemingsplan hoort een prognose van de geldstromen. Dit wordt ook wel aangegeven met de term liquiditeitsoverzicht. Dit moet een Powered by ©Kweekel BV

versie 1.0

pagina 17 van 24

gedetailleerd overzicht zijn en niet slechts een inkomsten- en uitgavenschema. Duidelijk moet worden (in hoofdlijnen) wanneer welke betalingen zullen binnenkomen en wanneer welke uitgaven zullen worden gedaan. Naast het liquiditeitsoverzicht zal er bekeken moeten worden welke financiële tegenvallers er voor kunnen komen (zie de risico’s uit het vorige hoofdstuk) en welke acties dan genomen zullen worden. Duidelijk moet zijn dat financiële tegenvallers kunnen worden overleeft. Zo kan diegene, die je plan onder ogen krijgt, vraagtekens hebben bij de verkoopprognose. Hier kun je het beste als volgt mee omgaan: 1. Onderbouw je verkoopprognose zo goed mogelijk. Hoe meer bewijzen, hoe groter de geloofwaardigheid. 2. Laat zien wanneer je break-even draait. 3. Maak duidelijk wat de vaste en variabele kosten zijn. Als de verkoop dan tegenvalt is het duidelijk welke variabele kosten wegvallen. De meeste ondernemingen die het niet redden, hebben problemen met hun financiële controle. Laat zien dat je een goede financiële administratie hebt. Geef aan hoe je dat doet (boekhoudpakket, bepaald accountantskantoor). Samengevat moet het plan antwoord geven op de volgende financiële vragen: 1. Hoe ziet de liquiditeit er uit (wanneer verwacht je welke ontvangsten en uitgaven). 2. Wat is de verkoopprognose? Wat is hiervan de onderbouwing? 3. Wat ga je doen als de verkoop tegen valt? 4. Wat zijn de wegvallende kosten bij tegenvallende omzet?


versie 1.0

pagina 18 van 24

15. Kapitaalbehoefte Schrijf je je ondernemingsplan om een investeerder te overtuigen om geld te storten, dan zul je moeten weten hoeveel kapitaal je nodig hebt. Niet zelden zal een private investeerder aandelen in ruil voor kapitaal willen hebben. De kunst is dus om niet teveel, maar ook niet te weinig te vragen. Aan de hand van drie prognoses kun je je kapitaalbehoefte berekenen. 1.Exploitatiebegroting De exploitatiebegroting is een soort winst-en-verliesrekening waarin je de verwachte omzet en kosten (variabel en vaste) onder elkaar zet. Deze begroting geeft snel inzicht in wanneer hoeveel omzet binnen komt, welke kosten gemaakt worden en wat het brutobedrijfsresultaat is in de geplande periode. Je berekent de exploitatiebegroting als volgt: •

Bepaal je verwachte omzet (producten of uren x tarief, excl. BTW).

•

Bepaal de variabele kosten (inkoopkosten en alle productiegerelateerde kosten) .

•

Bepaal de vaste kosten (huur, salaris, computers, etc.).

•

Het bedrag dat je overhoudt is het brutobedrijfsresultaat .

2. Liquiditeitsbegroting De liquiditeitsbegroting (zie ook vorige hoofdstuk) is het overzicht waarin je een indicatie geeft van hoeveel geld je wanneer denkt te ontvangen en uit te geven. Je ziet met de liquiditeitsbegroting wanneer je hoeveel geld in kas hebt en eventueel tekort komt (liquiditeitsprobleem). Het geeft je inzicht in hoeveel geld je nodig hebt om het bedrijf te laten draaien (werkkapitaal). De exploitatiebegroting reken je op deze manier uit: •

Bepaal je beginsaldo.

•

Zet op een rij welke inkomsten en uitgaven je in elke periode verwacht.

•

Het verschil tussen beginsaldo en de mutaties is je kasoverschot of tekort.


versie 1.0

pagina 19 van 24

3. Investeringsbegroting In de investeringsbegroting geef je een overzicht van alle investeringen die je van plan bent te doen voor je bedrijf inclusief een gedetailleerd overzicht van alle uitgaven die daarbij horen. 4. Totaal benodigde kapitaal Je kapitaalbehoefte krijg je door het combineren van de liquiditeitsbegroting (de hoeveelheid werkkapitaal) en de investeringsbegroting (eenmalige grote uitgaven). Dit geeft je in grote lijnen inzicht in hoeveel geld je nodig hebt voor de geplande periode. Voeg daar voor de zekerheid nog eens een extra marge van 10 à 20% aan toe voor onverwachte tegenvallers en je hebt een goede indicatie van je kapitaalbehoefte.


versie 1.0

pagina 20 van 24

16. Het voorstel. Toen je met dit ondernemingsplan begon had je er een doel mee, je wilde iets bereiken bij de lezer. Nu je alles hebt toegelicht en onderbouwd is het tijd om dat aan de lezer voor te leggen en je vraag te stellen. Met andere woorden: wat wil jij hebben en wat krijgen zij daarvoor terug? Zet je voorstel helder uiteen. Als je ondernemingsplan is geschreven voor de financiering, maak dan duidelijk hoeveel geld je wanneer nodig hebt en wanneer welke winsten kunnen worden verwacht. Een investeerder zal ook willen weten wat je zelf investeert. Is het ook geld of ook tijd. Of is het alleen tijd. Of geen van tweeën. Duidelijk moet zijn wat jouw eigen betrokkenheid is. Kortom: wat wil je van de lezer en wat kan deze als tegenprestatie van jou verwachten?


versie 1.0

pagina 21 van 24

17. Concrete doelen Investeerders willen, als ze zijn ingestapt, weten of het goed gaat en niet geconfronteerd worden met tegenvallers. Daarom is het verstandig om concrete doelen op te nemen. Het zou niets meer en niets minder moeten zijn dan een concrete vertaling van het ondernemingsplan en de te behalen resultaten. Relevante vragen (kunnen) zijn: - Wanneer wil je hoeveel geld bij elkaar hebben? - Wanneer heb je welk product klaar? - Wanneer heb je welke investeringen gedaan? - Wanneer heb je welke expertise aangetrokken? - Wanneer heb je hoeveel prospects benaderd? - Wat is de conversie-ratio (= het percentage leads wat wordt omgezet in een opdracht)? - Wanneer heb je welke omzet gerealiseerd? - Wanneer heb je hoeveel van welk product afgezet? - Wanneer heb je welke winst gerealiseerd? Door de te behalen doelen zo concreet mogelijk te maken kan er na verloop van tijd ook over worden gerapporteerd. Juist door het zo concreet mogelijk te maken zal de lezer vertrouwen krijgen in het voorstel.


versie 1.0

pagina 22 van 24

18. Bijlagen. Neem eventuele analyses of relevante publicaties op in bijlagen. Hele boekwerken maken met vele bijlage bevorderen het lezen niet. Dan bestaat de kans dat de lezer afhaakt. Dit is te ondervangen door bepaalde bijlagen electronisch mee te leveren. De lezer heeft dan geen pak papier en kan dan op zijn of haar computer de voor hem of haar relevante documenten raadplegen.


versie 1.0

pagina 23 van 24

19. Verdere informatie. Heb je nog vragen of wil je verdere ondersteuning (bijvoorbeeld met het zoeken naar financiers)? Neem dan contact met ons op onder nummer 0172 406080. Of kijk op www.IdGro.nl


versie 1.0

pagina 24 van 24

Het maken van een goed ondernemingsplan

Recommend Documents