Voorwoord - Nieuw op de boekenplank - Coin sets of all nations - Programma 2016 Prooflike set 2015 - FDC Set “Mons 2015” - € 5 “Mons 2015” Nieuwe Maltese uitgiften - 20 jaar euro - € 2 van onze buren € 2 “30 Jaar Europese Vlag” - Penningreeks WO I: De burgerslachtoffers en de vliegende azen 15 (Gregory
Mathelot)
15 (Gregory © Mons 20
MONS 2015
© Mons 20
MONS Cultural GreetinGs from
d 15 fdSta NS 20 015 MO urele hOO 2 S N MO cult a eNNe urOp rOpé u vaN e e e e r l u a t l it u p c ca de la
ller Müller
Muséum)
2015e u rO e de 5 015 Or ativ ulture 2 e de l a c
Krö Mathelot /
MéM e cOM
pièc Garde’. rOpéeNN nd pitale eu inge du Gra MONS, c a -Place de Mons et le ‘S 17e siècle la façade Grand puis le sse • Avers: la ze orne de un qui care tte en bron eur à chac Cette statue lle et porterait bonh e et l’indication de vi urop i de l’hôtel carte de l’E lliage: CuN • Revers: la m • Frappe: BU • A es dont 10.000 son crâne pièc 30 m Diamètre: rage limité: 15.000 Mons 2015 du pays • Ti C • : Luc Luycx dans le set spécial FD • Création 0 ter et 5.00 015sous ce blis u Nt 2
ON S• c
u lt u r
l i ta • M
culturele hoofdstad VAN EUROPA al
c ap
Het magazine van de Koninklijke Munt van België - NOVEMBER 2015
MUNTINFO eNkM O ged
N eurOpa
2015
d va 5 eur HOOfdSta et het bronzen aapje lturele ons m M M O N S, c u huis siert en kaart plein van n het stad het markt de de gevel va Keerzijde: • Voorzijde: • m 17’de eeuw kopje aait eter: 30 m dat sinds de gen aan al wie zijn untslag: BU • Diam 00 stukken .0 •M bren geluk zou et landsaanduiding Beperkte oplage: 15 FDC set Mons 2015 m x• iale van Europa Ni • Creatie: Luc Luyc en 5.000 in de spec Cu ter
67
: • Legering 00 in deze muntblis 015.0 cOiN 2 waarvan 10 5 e u rO the ative e façade of ure 2015 e MOr ad at adorns th l Of cult cOM M he th a e y it th ke p a on on rOpeaN c Mons with the bronze m at patting the monkey MONS, eu lief th ce of cation marketpla popular be coins ountry indi
Cultural m GreetinGs fro
MONS
VOORWOORD VOOR WOORD Beste Muntliefhebber,
Als er iets is dat een rode lijn vormt in dit nummer van Munt Info, is het wel de rol die een klein, maar productief land als België heeft gespeeld en koppig blijft spelen in de geschiedenis en cultuur van het Europese continent. Zo werd Mons vorig jaar samen met het Tsjechische Pilsen uitgeroepen tot Culturele Hoofdstad 2015. Na Antwerpen, Brussel en Brugge is het de 4de Belgische stad die deze eer te beurt valt. Reden genoeg voor een uitgave van een herdenkingsstuk van 5 euro. Aan de Europese eenmaking en de totstandkoming van de Europese eenheidsmunt hebben niet alleen Belgische politici en technocraten, maar ook technici, grafici en kunstenaars uit ons land verdienste. Omdat het dit jaar 20 jaar geleden is dat ‘euro’ als naam werd aangenomen, willen we in dit en volgende nummers even stilstaan bij de mensen die hiertoe hebben bijgedragen. Ook de Europese vlag heeft veel aan Belgische inbrengt te danken. Het embleem mag dan bedacht zijn door de Franse ambtenaar Arsène Heitz, voor de definitieve uitwerking zorgde landgenoot Paul Lévy. Ook op deze prestatie blikken we graag terug met een speciale uitgave.
Ditmaal brengt Frankrijk herdenkingsmunten uit naar aanleiding van 225 jaar nationale feestdag, blikt Luxemburg terug op de troonsbestijging van Groothertog Henri en zijn er ook nieuwe bijdragen van Portugal en Italië. Voor wie nog moest twijfelen aan het nut van prooflike sets, doen we op pagina 5 uit de doeken waarom ze een garantie biedt op de allerbeste slagkwaliteit en duurzaamheid. Ondanks de meerprijs zijn wij daarom overtuigd van de meerwaarde van dit soort reeksen en blijven we ze graag onder uw aandacht brengen. In de reeks Coin sets of all nations komen deze keer de Balkanlanden Bulgarije, Roemenië en Moldavië aan bod. Daarnaast heeft de Maltese monetaire overheid ook dit jaar enkele speciale stukken van 2 euro uitgegeven. Het eerste herdenkt de 100ste verjaardag van de eerste vlucht op Malta, het tweede brengt hulde aan de proclamatie van de Maltese republiek.
Daarnaast wijden we aandacht aan een speciale catalogus rond het medaille-oeuvre van Joseph Braemt, een van de bekendste Belgische graveurs-medailleurs van de 19de eeuw.
Ten slotte vestigen we graag uw aandacht op onze nieuwe uitgaven in de reeks rond de Eerste Wereldoorlog. Deze set vormt een eerbetoon aan door de Duitse bezetter geëxecuteerde burgers en aan de Belgische luchtmachtpioniers.
Met het einde van 2015 in zicht kijken we bovendien graag vooruit naar de herdenkingsmunten die voor volgend jaar op het programma staan. Hierbij kijken we zowel vooruit naar gebeurtenissen als de Olympische Spelen in Rio de Janeiro, als terug, met hommages aan verdienstelijke wereldburgers zoals wetenschapper Georges Lemaitre, schrijver Emile Verhaeren en verzetsheldin Gabrielle Petit.
Kortom: alweer een gevuld nummer vol memorabele munten. Wij hopen dat ze u weerom mogen inspireren tot denken, dromen en verzamelen!
De thema’s van de Europese herdenkingsstukken van 2 euro illustreren opnieuw het rijke erfgoed van ons continent.
Hartelijke groeten, Muntmeester a.i., Bernard Gillard
NIEUW OP DE BOEKENPLANK
PIERRE JOSEPH BRAEMT - EERSTE GRAVEUR VAN HET ONAFHANKELIJKE BELGIë Pierre Joseph Braemt uit Gent en Leopold Wiener uit Brussel zijn ongetwijfeld de twee bekendste Belgische graveursmedailleurs van de 19de eeuw. Toch is hun werk tot op de dag van vandaag niet bijzonder uitvoerig gedocumenteerd. Hoewel het monetair werk van beide hoofdgraveurs van de Munt voldoende aan bod kwam in diverse naslagwerken, is dit zeker niet het geval met hun medaillewerk. Deze nieuwe catalogus, waarin het medaille-oeuvre van Braemt geïnventariseerd en beschreven wordt, is een eerste ernstige poging om deze hiaat op te vullen. Hij werd opgesteld door de bekende Limburgse numismaten Luc Vandamme en André Poels, in samenwerking met Didier Vanoverbeek, binnen de Munt sinds meer dan 35 jaar verantwoordelijk voor de numismatische uitgiften. Het werk telt meer dan 250 pagina’s en ruim 100 zwart-wit foto’s van de medailles en penningen van Braemt. Meerdere foto’s, zoals die van de originele stempels uit de verzameling van de Munt, worden voor het eerst gepubliceerd. Deze catalogus mag dan ook in geen enkele numismatische bibliotheek ontbreken! Het boek is enkel beschikbaar in een nederlandstalige versie.
PRIJS
€ 29,50 2
COIN SETS OF ALL NATIONS
De Balkanlanden die wij u ditmaal voorstellen hebben de laatste decennia enorme veranderingen doorgemaakt – niet alleen door de val van het IJzeren Gordijn, maar vooral door het feit dat Bulgarije en Roemenië sinds een paar jaar lid zijn van de Europese Unie. Beide landen zijn evenwel nog niet gereed om toe te treden tot de Eurozone en hanteren nog steeds hun eigen nationale munteenheid.
In Bulgarije is dat de in 100 stotinki onderverdeelde lev, die sinds de invoering van de euro aan deze munt gekoppeld werd. Voor een Bulgaarse lev moet 51 eurocent neergeteld worden.
PRIJS
€ 45,00
(pakket van drie sets)
De meerderheid van de 22 miljoen inwoners van Roemenië behoort tot het Roemeens taalgebied. Het land wordt dan ook grotendeels ingesloten door Slavisch sprekende landen. De nationale munteenheid is de Roemeense leu (Roemeens woord voor leeuw), die onderverdeeld wordt in 100 ban. Sinds 2005 is de waarde van de leu vrij stabiel gebleven, met een huidige waarde van zo’n 22 eurocent.
Het Roemeens is ook de voertaal van Moldavië, de republiek die ten oosten van Roemenië ligt en oorspronkelijk deel uitmaakte van dit land. Moldavië is nog geen lid van de Europese Unie en blijft een van de armste landen van ons continent. Hier hanteert men de Moldavische leu (1 MDL = 5 eurocent). Ten oosten van de rivier Djnestr ligt een langgerekte strook die de facto de onafhankelijke Republiek Transnistrië vormt en waar de Russisch sprekende bevolking de meerderheid uitmaakt. Hier hanteert men een andere munteenheid.
3
PROGRAMMA 2016
Met het einde van 2015 in zicht kijken we graag al eens vooruit naar de herdenkingsmunten die voor volgend jaar op het programma staan. 2016 belooft een bijzonder interessant jaar te worden met een mix van hommages op literair, wetenschappelijk, maatschappelijk, koninklijk en sportief gebied.
Herdenkingsmunten van 2 euro - 2 eurostuk uitgegeven om de aandacht van de vermiste kinderen levend te houden, in samenwerking met Child Focus - Olympische Spelen te Rio de Janeiro (2016)
Herdenkingsmunt van 5 euro - Een kopernikkelen stuk naar aanleiding van de 50ste verjaardag van het overlijden van Georges Lemaître, de vader van de Big Bang-theorie
Gouden en zilveren herdenkingsmunten - 5 eurostuk naar aanleiding van 100ste sterfdag van schrijver Emile Verhaeren - 10 en 50 eurostuk naar aanleiding van 100ste verjaardag van de Relativiteitstheorie - 10 eurostuk ‘Olympische Spelen’ - 20 eurostuk als hommage aan de ‘Commission for Relief in Belgium’, die een cruciale rol heeft gespeeld bij de bevoorrading van België tijdens W.O. I - 12 1/2 eurostuk ‘Koningin Elisabeth’ - 25 eurostuk naar aanleiding van de 175ste verjaardag van het Koninklijk Belgisch Genootschap voor Numismatiek - 100 eurostuk naar aanleiding van de 100ste verjaardag van de executie van verzetsheldin Gabrielle Petit tijdens W.O. I
4
PROOFLIKE - MUNTSET 2015
Vorig jaar presenteerden wij u de euromuntstukken met de nieuwe beeldenaar van Koning Filip voor het eerst in een prooflike-set. Sommige muntverzamelaars gaan nu eenmaal enkel voor de allerhoogste kwaliteit en dan is dit soort set het neusje van de zalm. Alleen op deze manier kunt u er immers 100% zeker van zijn dat u de munten – jaar na jaar – in de allerbeste slagkwaliteit kan bewaren. Ondanks de meerprijs zijn wij daarom ten stelligste overtuigd van de meerwaarde van prooflike sets voor een muntenverzameling en –verzamelaar. Deze meerwaarde wordt bepaald door de volgende factoren: - alle munten worden stuk per stuk in een stofvrije omgeving geslagen met behulp van speciaal vervaardigde muntplaatjes - de stukken worden tijdens het slaan nooit rechtstreeks met de handen aangeraakt - elk stuk wordt na het slaan individueel opgevangen en met de meeste zorg verpakt in een doorzichtige beschermingscapsule - elke munt wordt opgeborgen in een fraaie doos - de oplage is strikt gelimiteerd; - de oplage en slagkwaliteit worden gewaarborgd door een genummerd echtheidscertificaat - bovendien bevat deze set ook alle muntstukken die dit jaar NIET voor de omloop zijn geslagen zoals onder andere de stukken van 1 en 2 euro
TECHNISCHE KENMERKEN Oplage
1.250 stuks
PRIJS
€ 75,00
5
MONS
EUROPESE CULTURELE HOOFDSTAD 2015
Sinds 1985 selecteert het Europees Parlement jaarlijks een culturele hoofdstad om de rijkdom, verscheidenheid en gemeenschappelijke kenmerken van de Europese culturen tot hun recht te laten komen en ertoe bij te dragen dat de inwoners van de Unie elkaar beter leren kennen. In het verleden kwamen drie Belgische steden al aan bod: Antwerpen in 1993, Brussel in het jaar 2000 en Brugge in 2002. Dit jaar werden Mons en het Tsjechische Pilsen uitverkoren om de doelstellingen van de initiatiefnemers uit te dragen. Nadat de Koninklijke Munt van België in 2000 een zilverstuk van 500 frank uitgaf ter ere van de selectie van Brussel als Europese Culturele Hoofdstad, volgt nu een stuk van 5 euro ter gelegenheid van de uitverkiezing van Mons. De cultuurhistorische waarde van de Henegouwse hoofdstad wordt onderkend door de UNESCO: zowel het belfort en de silexmijnen van Spiennes als de volksstoet met de doudou prijken op de Werelderfgoedlijst. Daarom leek het ons een mooie zet om een muntstuk te vervaardigen dat deze positie nog eens extra in de verf zet. De voorzijde van het nieuwe stuk draagt de afbeelding van enkele gebouwen op de Grote Markt (vlnr: de gevel van het Hôtel de la Couronne, het bovenste
gedeelte van het Belfort, de Chapelle Saint-Georges en het Stadhuis), een fontein en het Aapje van Mons. De Grote Markt van Mons (Grand-Place) is grotendeels autoluw en vormt het mooiste en belangrijkste plein van de stad. Het stamt uit de middeleeuwen en herbergt een aantal historische gebouwen zoals het Stadhuis (Hôtel de Ville), dat voorzien is van een rijk gedecoreerde gotische voorgevel. Hier worden diverse jaarlijkse evenementen gehouden, zoals het gevecht met de draak tijdens de doudou, de kermis en de Kerstmarkt. Het Belfort, dat zich op een kleine afstand van de Grote Markt bevindt, werd gebouwd onder architect Louis Ledoux, die de werken leidde van 1662 tot aan zijn dood in 1667. Zijn werk werd in 1669 afgemaakt door architect Vincent Anthony. Het is het enige Belgische belfort in barokstijl, meet 87 meter en bevat een beiaard met 49 klokken. Het staat samen met de andere belforten van België en Frankrijk op de UNESCO-Werelderfgoedlijst.
PRIJS
€ 33,00 (FDC set ) (oplage 5.000 stuks)
6
PRIJS
€ 10,00 (coincard, grootte van postkaart) (oplage 10.000 stuks)
TECHNISCHE KENMERKEN Gehalte Argentaan (Cu 64 - Ni 12 -Zn 24) Diameter 30 mm Gewicht 12,05 gram Ontwerp - gravures Luc Luycx Oplage 15.000 stuks
5.000 in de FDC set 10.000 in postkaart
Het Aapje van Mons is een van de bekendste kenmerken en tevens de mascotte van de stad. Het ongeveer 40 cm hoge bronskleurige standbeeldje, in het Frans bekend als Singe du Grand Garde, werd rond het eerste deel van de 19de eeuw in de gevel van het stadhuis van Mons gemetseld. Zijn oorsprong zou echter nog veel verder teruggaan. Het aapje wordt aanzien als een geluksbrenger en zal volgens de overlevering de wensen doen uitkomen van wie zijn kop streelt tijdens het uiten ervan. In elke souvenirwinkel van de stad kom je replica’s van het standbeeld tegen. De keerzijde van het stuk draagt de gebruikelijke elementen en opschriften, zoals de kaart van de Europese Unie, de nominale waarde, de uitgiftedatum en de drietalige landsaanduiding. Het stuk wordt verpakt in een originele geïllustreerde muntenhouder die het uitzicht heeft van een postkaart, waarmee men groeten overbrengt. Bovendien wordt een gedeelte van de oplage aangeboden in een FDC set samen met de 8 normale denominaties en het speciale stuk van 2 euro ter gelegenheid van de 30ste verjaardag van de Europese Vlag.
7
NIEUWE MUNTUITGIFTEN VAN MALTA
De Maltese monetaire overheid, die de Koninklijke Munt regelmatig opdrachten bezorgt voor het slaan van herdenkingsmunten, heeft ook dit jaar 2 speciale stukken van 2 euro uitgegeven. Het eerste stuk, dat in maart van dit jaar werd uitgebracht, herdenkt de 100ste verjaardag van de eerste vlucht op Malta. Op 13 februari 1915 steeg Kapitein Cecil Francis Kilner in de Grand Harbour van Malta op in een watervliegtuig dat de HMS Ark Royal als moederschip had. Het vliegtuig landde na een vlucht van 35 minuten opnieuw in de haven. Het stuk draagt een afbeelding van een watervliegtuig Short Type 135 met op de achtergrond de kaap van Senglea, een kenmerkend punt in de Grand Harbour. Het tweede stuk werd uitgegeven in september van dit jaar en is het laatste in een reeks van 5 ter herdenking van mijlpalen in de grondwettelijke geschiedenis van Malta. Dit stuk herdenkt de proclamatie van de republiek op 13 december 1974. Op het ontwerp staat een marmeren gedenkplaat afgebeeld die op de voorgevel van het presidentiële paleis in Valletta is aangebracht ter herdenking van de Maltese overgang van monarchie naar republiek. Beide stukken werden uitgegeven in een oplage van 300.000 stukken.
PRIJS
€ 15,00
(voor beide stukken)
Naast deze twee stukken kunnen wij u tevens een zilverstuk aanbieden met een nominale waarde van 10 euro, dat de historische topontmoeting in 1989 herdenkt tussen de Amerikaanse president George H.W. Bush en de Russische leider Michail Gorbatsjov. Dit stuk maakt deel uit van het internationale muntenprogramma ‘Einde van Het IJzeren Gordijn’, waarin ook het Belgische 20 eurostuk ‘Val van de Berlijnse Muur’ uit 2014 werd opgenomen. Op 1 december 1989, enkele dagen na de val van de Berlijnse Muur, arriveerden President George Bush en President Michail Gorbatsjov op Malta. De tweedaagse topontmoeting vond plaats op 2 en 3 december aan boord van het Russische cruiseschip Maksym Gorki, dat voor anker lag net buiten de haven van Malta. Ondanks zwaar weer ging de ontmoeting door zoals gepland.
PRIJS*
€ 59,00
Voor het eerst in de geschiedenis belegden de wereldleiders nadien ook een gezamenlijke persconferentie, waarin zij een politieke en economische samenwerking aankondigden. Het overleg op Malta leidde verdere gesprekken in over de ontmanteling van de wapenarsenalen en de hereniging van Duitsland. Hiermee kwam er een einde aan de Koude Oorlog, die Europa sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog in 2 kampen had verdeeld.
TECHNISCHE KENMERKEN Gehalte Ag 925 Diameter 38,61 mm Gewicht 28,28 gram Verpakking schrijntje met echtheidscertificaat Oplage 5.000 stuks
8
20 JAAR EURO
De invoering van euromunten en -biljetten vormde op 1 januari 2002 de bekroning van een Europees eenmakingproces dat 50 jaar eerder in gang was gezet. Enkele Belgische vooraanstaande politici en technocraten speelden een belangrijke rol bij de Europese eenmaking én de totstandkoming van de eenheidsmunt. Daarnaast hebben ook een aantal Belgische technici, grafici en kunstenaars de naam en het uitzicht van de euro mee bepaald. Omdat het precies 20 jaar geleden is dat ‘euro’ als naam werd aangenomen, willen we in dit en volgende artikels even stilstaan bij de verdiensten van iedereen die hiertoe heeft bijgedragen en de manier waarop dit proces precies verlopen is. Toen in 1992 in Maastricht besloten werd tot invoering van de Europese eenheidsmunt, was het de bedoeling dat de Europese eenheidsmunt de naam ‘ecu’ zou meekrijgen. Dit was zowel de afkorting van ‘European Currency Unit’, een rekeneenheid die reeds gebruikt werd in bepaalde internationale financiële transacties, als een verwijzing naar de oude Franse munt ‘écu’ (het Franse woord voor schild). In Duitsland werd deze naam echter als ‘ekoe’ uitgesproken en uit opiniepeilingen bleek dat veel Duitsers dat belachelijk vonden klinken. Daarom besloot men in 1995 en op voorstel van de Belgische esperantist Germain Pirlot te kiezen voor de naam ‘euro’. Namens de toenmalige voorzitter van de Europese Commissie, Jacques Santer, werd Pirlot voor deze suggestie officieel bedankt met een brief. Op 16 december 1995 werd de naam euro officieel aangenomen tijdens de Europese Top van Madrid. Een Frans bedrijf liet onmiddellijk hierna een penning bij de Koninklijke Munt slaan met de vermelding dat het de eerste proefslag van de euro betrof. Maar was de naam ‘euro’ werkelijk zo nieuw? Op het internet en in bepaalde catalogi circuleren penningen met deze naam die dateren van vóór 1995. De allereerste penning met de vermelding euro draagt zelfs het jaartal 1971. De reden hiervoor is simpel. In dat jaar lanceerde het weekblad Time een internationale oproep aan reclamebureaus om een zo origineel mogelijke advertentie te verzinnen. Het door Maurits Aronson opgerichte Nederlandse bureau Prad won de wedstrijd met een prijsvraag om een naam te bedenken voor een toekomstige Europese eenheidsmunt. Uit 1.077 inzendingen, met voorstellen als ‘alpha’, ‘ecu’, ‘spes’ en ‘valor’, koos men uiteindelijk voor de naam ‘euro’. Prad liet bij de Nederlandse firma Begeer een oplage slaan van 500 eurostukken, ontworpen door graficus Pieter Wetselaar en gegraveerd door medailleur Eric Claus. Deze penning werd in 1999 herslagen bij de Koninklijke Munt van België. Zo zie je maar dat een idee, ontdekking of uitvinding vaak meer dan één auteur heeft!
9
EXCLUSIEF
NIEUWE 2 EURO - STUKKEN
De thema’s van de nieuwe Europese herdenkingsstukken van 2 euro illustreren opnieuw het rijke erfgoed van ons continent. Zo groeit deze collectie uit tot een heuse inventaris van wat Europa op cultureel-historisch vlak te bieden heeft.
FRANKRIJK De nationale feestdag biedt de Fransen elk jaar weer de gelegenheid om samen het bestaan van hun republiek te vieren. De eerste editie van 14 juli 1790 vond 225 jaar geleden plaats. Het muntstuk vertoont een modern grafisch portret van Marianne met Frygische muts en een strofe uit het gedicht ‘Liberté’ van Paul Eluard. Oplage: 4 miljoen stukken
LUXEMBURG Na een regeerperiode van 36 jaar deed Groothertog Jean in 2000 troonsafstand ten gunste van zijn oudste zoon Henri. Deze gebeurtenis wordt dit jaar door het Groothertogdom gevierd met de uitgifte van een stuk waarop een portret prijkt van Groothertog Henri en zijn echtgenote Groothertogin Maria Tereza. Oplage: 1,4 miljoen stukken
PORTUGAL Portugal geeft dit jaar 2 speciale stukken van 2 euro uit, één voor de 500ste verjaardag van de eerste contacten met het Indonesisch eiland Timor, waarvan het oostelijke deel thans een onafhankelijke republiek vormt, en een tweede stuk ter gelegenheid van de 150ste verjaardag van het Portugese Rode Kruis. Het stuk met Timor als onderwerp draagt een afbeelding van een nau, het schip waarmee de Portugese zeevaarders in de 16de eeuw op het eiland arriveerden, en een typisch Timorees huis. Het stuk van het Rode Kruis toont een visuele compositie op basis van het welbekende kruis.
ITALIE De organisatie van de wereldtentoonstelling van Milaan en de 750ste verjaardag van de geboorte van de nationale schrijver Dante Alighieri (1265 - 1321) vormen de thema’s van de 2 Italiaanse uitgiften. De gravures van het eerste stuk bestaan uit een compositie die de vruchtbaarheid van de aarde symboliseert op een halve cirkel die de wereldbol weergeeft. Het tweede stuk draagt een afbeelding van Dante met zijn bekende ‘Goddelijke Komedie’ in zijn linkerhand en de berg van het vagevuur op de achtergrond. Deze afbeelding is een detailweergave van een fresco geschilderd door Domenico di Michelino (1417 - 1491) op de westelijke muur van de Dom van Firenze. Oplage: telkens 3,5 miljoen stukken
10
PRIJS
€ 39,00
(voor de zes stukken)
2 EURO
30 JAAR EUROPESE VLAG
De geschiedenis van de Europese vlag dateert terug tot 1949, het jaar van de oprichting van de Raad van Europa. Deze organisatie, die zich bezighoudt met de bescherming van de mensenrechten en de bevordering van de Europese cultuur, had een eigen symbool nodig. Na uitgebreid overleg werd in 1955 gekozen voor het huidige embleem – een cirkel met 12 gouden sterren op een blauwe achtergrond. Dit concept werd bedacht door een ambtenaar van de Raad, Arsène Heitz, en verder uitgewerkt door de Belg Paul Lévy. In tegenstelling tot wat velen denken, heeft het aantal sterren niets te maken met het aantal lidstaten van de Raad van Europa of de Europese Unie. Het cijfer 12 kreeg de voorkeur omdat het in verschillende tradities symbool staat voor perfectie, volledigheid en eenheid. De cirkel symboliseert op zijn beurt eenheid en gelijkheid. De sterren hebben de vorm van een pentagram (een mathematisch volmaakte sterveelhoek), staan stuk voor stuk met 1 punt naar boven en 2 naar onderen gericht, en bevinden zich op de plek van de uren op een analoge klok.
Uit de resultaten van een professionele ontwerpwedstrijd onder alle Europese munthuizen werden 5 ontwerpen geselecteerd, waaruit burgers en ingezetenen van de hele eurozone door middel van een internetverkiezing het winnende ontwerp mochten kiezen. Het ontwerp van Georgios Stamatopoulos, ontwerper bij de Nationale Bank van Griekenland, kwam hierbij als winnaar uit de bus. Het stuk toont de Europese vlag als een symbool dat volkeren en culturen verenigt rond gedeelde visies en idealen voor een betere gemeenschappelijke toekomst. De 12 sterren veranderen in menselijke figuren die de geboorte van een nieuw Europa omarmen. In een halve cirkel rechts bovenaan staan de naam van het uitgevende land en de jaartallen ‘1985-2015’ vermeld.
De Raad van Europa riep de andere Europese instellingen later op om dezelfde vlag te gebruiken en in 1983 stemde het Europees Parlement hiermee in. In 1985 werd de vlag door de regeringsleiders van de Europese Gemeenschap uitgeroepen tot officieel embleem van de Europese Gemeenschap, de voorloper van de huidige Europese Unie. Sinds begin 1986 vormt de vlag het symbool van alle Europese instellingen. Ze is tevens het enige embleem van de Europese Commissie – de uitvoerende macht van de EU.
België geeft 412.500 van deze stukken uit, waarvan het overgrote deel door de Nationale Bank van Belgïë zal worden verdeeld. De verzamelaars kunnen kiezen tussen een FDC-versie die verpakt werd in de Mons 2015-set (zie pagina 6) en 7.500 exemplaren in prooflikeversie die in een luxedoosje worden aangeboden.
Om de 30ste verjaardag van de vlag te vieren, hebben de ministers van Financiën van de eurozone besloten om alle lidstaten een herdenkingsmunt van 2 euro te laten slaan, met op de nationale zijde een gemeenschappelijk ontwerp.
PRIJS
€ 20,00
(oplage 7.500 stuks)
11
PENNINGREEKS WO I
BELGIE IN DE EERSTE WERELDOORLOG De penningen die wij u in deze aflevering van de reeks rond de Eerste Wereldoorlog aanbieden, vormen een eerbetoon aan de burgerslachtoffers uit deze oorlog en aan de Belgische luchtmachtpioniers.
Hoewel de penning het monument voor de 2 verpleegsters afbeeldt, staat hij symbool voor alle burgers die sneuvelden of door de bezetter werden vermoord tijdens de Eerste Wereldoorlog.
De gravures op de voorzijde van de eerste penning tonen het monument voor Edith Cavell en Marie Depage aan het Edith Cavell-ziekenhuis in Ukkel, dat prijkt op de hoek van de straten die de namen van beide vrouwen dragen. Dit standbeeld van de hand van beeldhouwer Paul Du Bois werd ingehuldigd op 15 juli 1920.
De tweede penning benadrukt de rol van de nog erg jonge Belgische luchtmacht tijdens de Eerste Wereldoorlog. De compositie bestaat uit een portret van een van de bekendste vliegeniers uit de pioniersperiode van de Belgische luchtvaart, Jan Olieslagers, en een beeld van een Belgisch Nieuport XI-toestel dat een Duits Fokker E-toestel neerhaalt.
Edith Cavell (Swardeston, 4-12-1865 – Schaarbeek, 12-10-1915) was een Engelse verpleegster die in Brussel een school voor verpleegsters stichtte en tijdens de Eerste Wereldoorlog een groot aantal geallieerde soldaten hielp ontsnappen. Hiervoor werd zij door de Duitse bezetter opgepakt en op de terreinen van de Nationale Schietbaan (waar zich momenteel de gebouwen van de VRT-RTBF bevinden) geëxecuteerd.
Jan Olieslagers, ook gekend als ‘den Antwerpsche Duivel’, was een van de bekendste Belgische vliegende azen. Een aas is een jachtvlieger die vijf of meer vijandige toestellen neergehaald heeft. De term werd in deze betekenis in gebruik gekomen in navolging van het Franse ‘as’ en is een letterlijke vertaling van het Engelse flying ace.
Marie Depage (geboren Marie Paule Picard, Elsene, 23-9-1872 – 7-5-1915) was eveneens een verpleegster en de vrouw van de bekende arts Antoine Depage. Zij stichtte de eerste Belgische school voor gediplomeerde lekenverpleegsters en overleed aan boord van de RMS Lusitania, die door de Duitsers werd getorpedeerd.
Er waren uiteraard ook andere Belgische azen, met misschien zelfs nog meer overwinningen op hun naam, maar Jan Olieslagers (Antwerpen, 4 mei 1883 - Berchem, 23 maart 1942) was onmiskenbaar een van de meest bekende. Hij genoot nationale bekendheid als motorrijder, wielrenner en stuntvlieger en speelde na de oorlog ook een rol in de burgerluchtvaart.
TECHNISCHE KENMERKEN Gehalte Ag 925 Diameter 37 mm Gewicht 22,85 gram Oplage beperkt Bij uw bestelling van deze twee medailles ontvangt u de GRATIS opbergbox om alle medailles van deze serie in op te bergen
PRIJS*
€ 35,00 (per medaille)
MUNTINFO is een uitgave van Koninklijke Munt van België Pachecolaan 32 | 1000 Brussel | T 02 221 07 11 | F 02 221 07 71 | www.europemint.eu Verantwoordelijke uitgever: B. Gillard | Pachecolaan 32 | 1000 Brussel Nadruk verboden zonder schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever. * prijzen onder voorbehoud van de koersschommelingen op de edelmetaalmarkt.
