HET KANNIBALENAVONTURENBOEK
8 - 12 jaar
2
KENNIS MAKEN MET MOLEKE EN MELEKE Hallo, Wij zijn Moleke en Meleke. Welkom in ons huis, de molen van Evere. Samen met jou gaan we op avontuur in de expo ‘cannibals’. Er wachten ons een heleboel spannende opdrachten!
Ben jij er klaar voor? Snel enkele afspraakjes : - Raak geen voorwerpen aan - Niet eten of drinken in de expo - Niet lopen of roepen Pssst… : Je mag steeds hulp vragen aan je begeleid(st)er!
Dit is mijn portret
RRRRR RRR R R R R R R R R R R R R R R R RRRRR RRR R Dit doe-boek is van Ik ben Ik ben een
jaar
z d
3
4
CANNIBALS
W I S T J E D A T. . . een kannibaal niet alleen een menseneter is!
Kannibalisme = dezelfde soort eet dezelfde soort men s
eet
m ens
eet piranha a h ip ran
Maar heel soms eet de Piranha al een keer een beetje mens! Wat een griezelige vis!
5
3 6
In deze zaal zit nog een klein diertje verstopt dat ook een kannibaal is. Het vrouwtje eet de mannetjes op. kan je op het etiket vinden welk dier dit is?
1
4
Teken deze mini-kannibaal 2
PPPPPPPPPPPPPP P P P P P P P P P P P P P P P P P P PPPPPPPPPPPPPP
5
Herken je een kannibalenspreekwoord in deze tekening?
K
Toch ook een beetje kannibaal niet? Doe je dat wel eens?
7
8
Herken je deze lekkere dingen die iets met kannibalen te maken hebben door hun vorm of naam? Schrijf de juiste namen onder de foto’s. Kleur het bolletje als je dat al een keer gegeten hebt.
Heel wat banketbakkers houden hun speculaasrecept geheim! Maar hier verklappen we toch een echt recept. De zinnetjes zijn helaas door elkaar geschud. Oeps! Zet je ze weer in de juiste volgorde ? Gebruik nummertjes van 1 tot 8.
Laat de speculaas een 5-tal minuten afkoelen Verwarm de oven voor op 180 ° Meng 60 g bloem, 50 g kandijsuiker, een half koffielepeltje gist en snuifje zout in een kom Kneed het deeg Voeg een half koffielepeltje kaneel en een half koffielepeltje speculaasspecerijen toe (mengsel van muskaatnoot, kruidnagel en gember) aan de bloem. Rol het deeg uit, met een deegrol, tot een dikte van ongeveer ½ cm Snijd vormpjes uit het deeg met uitsteekvormpjes Bak alles in de oven op 180° gedurende 20 minuten
Gelukt? Misschien kan je thuis eens een speculaas bakken samen met een volwassen begeleider.
j
9
10
Bij welk grote kindervriend horen deze speculazen ventjes? Omcirkel
Ken je zijn naam?
Kan je deze terugvinden in de eerste zaal? Zag je ook de speculaasplankjes?
Kan je deze vaas terugvinden in de eerste zaal? Op deze vaas staat een man die op zijn knie zit. Zie je hem? Dit is de minotaurus. De minotaurus is een figuur uit de Griekse mythologie en heeft het lichaam van een man maar het hoofd en de staart van een stier. Hij zat gevangen in een labyrint op het eiland Kreta en werd jaarlijks gevoed met zeven Atheense jongens en meisjes.
Kijk eens goed naar de minotaurus. Hoe ziet hij er precies uit? Kan jij hem ook een keer op een vaasje tekenen?
11
12
GELOOFWAARDIGHEID VAN DE BRONNEN W I S T J E D A T. . . men lang geleden geloofde dat mensen uit verre landen kannibalen waren? Natuurlijk zijn niet alle verhaaltjes waar! Je hebt altijd een bewijs nodig om zeker te zijn dat het echt gebeurd is!
In deze zaal staat een masker uit Afrika dat een klein beetje eng is. Vroeger dacht men dat het masker van een kannibaal was. Maar we hebben geen bewijs! Kan je het terugvinden? Zin om zelf een leuk masker te ontwerpen? Je mag zelf kiezen of het een lief of griezelig masker wordt:
13
14
W I S T J E D A T. . . heel wat maskers vroeger gebruikt werden voor rituelen, een god of een geest voorstellen of belangrijk zijn voor het geloof van de stam. Vandaag zijn het kunstwerken geworden die in een museum staan om naar te kijken.
KANNIBALISME IN EEN TRADITIONELE CONTEXT Doetip: speel het ‘Miam Miam & Crok Crok’-spel!
W I S T J E D A T. . .
sommige indianen uit Amerika kannibalen waren! Soms werd de vijand opgegeten maar soms ook wel eens de dode persoon op een begrafenis! Ze vonden dat helemaal niet vies! De krachten van de dode persoon mochten niet verloren gaan en die moesten dus gegeten worden. Vandaag is dat natuurlijk helemaal voorbij!
15
16
Hieronder staan 3 kannibalenvoorwerpen uit Amerika. Kan jij ze verbinden met de nummers op de kaart van Amerika? Ontdek zo in welke landen er vroeger kannibalen woonden en waar deze voor-werpen eigenlijk voor dienden.
Mes uit Mexico. Soms werd dit mes gebruikt om een mensenhart te eten. Ze deden dit om dank u te zeggen aan de goden. De Yanomami aten bij de begrafenis de overleden persoon op in dit schaaltje met een beetje bananenpuree. Deze knots werd soms gebruikt door de Kwakiutl kannibalenindianen. Ze geloofden ook in een kannibalenreus.
17
2. CANADA
1. MEXICO
3. BRAZILIE
18
Kan jij de juiste schaduw van dit beeldje terugvinden?
l e k r i c Om
Dit beeldje stelt een god voor. Zijn naam is Xipe Totec. Dit was één van de goden voor wie een mensenhart gegeten werd om dank u te zeggen.
Zag je deze snelhoorn? Die werd vroeger door kannibalen gebruikt uit Nieuw-Guinea. Dat zijn eilandjes net boven het noorden van Australië.
W - G U I U N I E E
N
19
A Wanneer de kannibaal in groot gevaar was kon hij hierop blazen. De snelhoorn hieronder was nog niet helemaal klaar. Kan jij de versieringen afwerken? Kijk heel goed naar het voorbeeld in de vitrine:
20
Zag je dit vreemde sierraad al? Dit werd lang geleden gedragen door een echte kannibaal. Het is gemaakt van mensenhaar en varkenstanden. Kan je de drie verschillen vinden? Omcir kel ze
OVERLEVINGSKANNIBALISME W I S T J E D A T. . .
niet zo heel lang geleden, in 1972, een ongeval gebeurde met een vliegtuig. Het stortte neer in het Andesgebergte (Zuid-Amerika). Het duurde maar liefst 72 dagen voordat het vliegtuig gevonden werd. Er was natuurlijk niet genoeg eten voor zoveel dagen! Sommige mensen hebben toen een klein beetje mensenvlees gegeten van de personen die de crash niet overleeft hadden. Wel een beetje vies, maar ze hebben het ongeval zo wel kunnen overleven. Op de volgende pagina staat een foto van het moment waarop de reddings-helikopter hen eindelijk gevonden had!
21
ande
sge b
ge t r e
22
Gelukkig bestaan er nu moderne technieken om de mensen sneller terug te vinden! Oef!
8
TRANSSUBSTANTIATIE Dit voorwerp dient om iets te bakken. Maar wat? Doorstreep wat fout is. Tip: kijk goed naar de vorm!
Wafel Hostie Croque-monsieur
W I S T J E D A T. . .
Wie nog naar de kerk gaat een hostie krijgt. De hostie staat eigenlijk voor het lichaam van Jezus. Vroeger zei de priester dat je nooit mocht bijten op een hostie, maar hem als een snoepje moest laten smelten in je mond. Je zal Jezus toch niet bijten zeker!
23
24
Verbind de puntjes en ontdek nog een voorwerp uit de kerk.
Kan je dit voorwerp terugvinden? Het is een In de kerk wordt er tijdens de mis ook steeds wijn gedronken hieruit. Men gelooft dat dat het bloed is van Jezus. Speciaal niet?
MEDISCH KANNIBALISME Lang geleden stond er bij de apotheker een grote pot zoals hieronder. Daarin zat wel een heel bijzonder medicijn. Maar als je een medicijn neemt moet je steeds goed de bijsluiter (papiertje bij het medicijn) lezen!
Wat is het meest speciale ingrediënt? Kan je het terugvinden in het oude medicijnboek? Wie van de drie heeft zeker geen Mumia nodig? Omcir kel
25
26
Y
W I S T J E D A T. . .
lang geleden niet alleen mummies maar ook mensenbloed en zelfs pipi werden gebruikt als medicijn! Deze medicijnen waren een groot succes! Vandaag is dat natuurlijk verboden!
VAN BIJGELOOF TOT FAITS DIVERS
Men in de tijd van de ridders en kastelen echt geloofde in heksen. Wanneer er iets ergs gebeurde dacht men dat dat kwam door de betovering van een heks. Wanneer een baby stierf dan dachten de mensen dat de heksen het kindje wilden eten! Maar wie was de heks? Meestal gewoon een arme vrouw of man die zomaar werd gekozen als schuldige. Als straf werden ze verbrand! Als de heks niet verbrandde was het een echte heks! Natuurlijk gebeurde dit nooit! Soms kan je vandaag nog een keer een heks tegenkomen op Halloween. Maar geen nood! Het zijn ook nooit kannibalen!
27
28
KANNIBALISME INSPIREERT Ken je deze kindereters? Kan je ze terugvinden in de vitrines? Achter wie lopen ze aan? Ken je de namen van deze sprookjes? Je kan ze erbij schrijven.
1
2
3
29
1 2 3
W I S T J E D A T. . . Heel veel bekende sprookjes en verhaaltjes toch ook wel een beetje griezelig zijn?
Doetip: Speel het ‘Top 3’ spel!
30
Zag je de zeemeermin al? Wist je dat er ook griezelige zeemeerminen bestaan in verhaaltjes? Vroeger geloofden zeemannen dat wanneer er iemand van de boot viel, hij opgegeten werd door boosaardige zeemeer-minnen. Tot nu toe is er nooit een echte teruggevonden!
Doetip: Luister eens naar een kannibalenliedje! Welk nummer is jou favoriet?
31
O
32
Heel erg bedankt voor jou bezoek. Wat een avontuur ! Voor je vertrekt kan je nog een kijkje nemen in de zaal over de molen of een wandeling maken in mijn prachtige park. P.S. : Breng je nog even je potloodje terug naar het onthaal ? Dank je wel !
Aanbod Kids in het BMMV Nog meer Kids-activiteiten in het museum : Verjaardagsfeest in het BMMV: Een verjaardagsfeest boordevol spannende verhalen over heksen en andere kindereters. Nadien gaan we zelf aan de slag in het keukenatelier. Maar geen nood: er worden geen kindertjes gegeten. Verwacht eerder een grappig, maar vooral heerlijk recept. Nadien is er natuurlijk wel tijd voor taart en cadeautjes. •
Wanneer: In het weekend tussen 14u.00 en 17u.00 of op woensdag- namiddag van 13u.30 tot 16u.30
•
Tarief: 65€ voor een groep van maximum 15 kinderen.
Kinderstages: Het team van het BMMV organiseert een stage in de zomervakantie in 2014.Gedurende vier dagen ontdekken we spelenderwijs de expo met tal van bijzondere voorwerpen. Koken, knutselen en allerlei andere toffe activiteiten staan op het menu. Leeftijd: 8-12 jaar •
Tarief: 60€ per kind/4 dagen
•
Data: 1/07 > 4/07/2013 : ‘Griezelige verhalenstage’
Het museum neemt ook deel aan allerlei initiatieven voor kinderen en gezinnen: •
Schattenjacht van Vlieg (Zomervakantie 2014)
Jij komt toch ook?
33
Deze uitgave kwam tot stand naar aanleiding van de tentoonstelling ‘Cannibals. Tussen feit en fictie.’ in het Brussels Museum van de Molen en de Voeding [BMMV] te Evere, van 4 oktober 2013 tot 31 augustus 2014. Tekst en fotoselectie: Team BMMV [Clara Mathues, Frédéric Nain, Zora Vardaj] Vormgeving/illustraties : Elke Scholiers [www.elkescholiers.be] Illustratie Moleke en Meleke : Pierre Goffinet Inlichtingen: Brussels Museum van de Molen en de Voeding Windmolenstraat 21 / Lindestraat 189 1140 Evere 02/245.37.79 www.moulindevere.be
[email protected] Verantwoordelijke uitgever: Pierre Muylle, Hoedemakerssquare 10, 1140 Evere