Achtergrondinformatie Employabilityscan Inspiratievragen, wist-je-datjes en verder-lees-tips
Het inzetb a a rheid skompa s
Blijf zelf aan het stuur
Werk aan je balans
Maak werk van je toekomst
Inhoud 1.
Introductie ....................................................................................................................
3
2.1
Bol 1: Doe waar je trots op bent ...................................................................................
4
2.2
Bol 2: Doe waar je goed in bent ...................................................................................
7
2.3
Bol 3: Maak werk van je toekomst ...............................................................................
10
2.4
Bol 4: Blijf jezelf ontwikkelen ........................................................................................
13
2.5
Bol 5: Werk aan je balans ............................................................................................
17
2.6
Bol 6: Blijf zelf aan het stuur ........................................................................................
20
3.
Invloed van je levensfase op je inzetbaarheid .............................................................
24
4.
Cirkel van Invloed ........................................................................................................
30
Pagina 2
© 2015
Het inzetb a a rheid skompa s
1. Introductie
Blijf zelf aan het stuur
Werk aan je balans
Maak werk van je toekomst
Je hebt de Reiswerk Employabilityscan ingevuld en bent nieuwsgierig geworden naar meer informatie en inspiratie over het werken aan je eigen inzetbaarheid. In dit document vind je per thema uit het inzetbaarheidskompas inspiratievragen, wist-je-datjes en verder-lees-tips. Met deze informatie kun je op jouw moment en op jouw manier aan je inzetbaarheid werken.
Daarnaast vind je in dit document meer informatie over de levensfasen: iedere levensfase heeft eigen kenmerken en vraagt dus om een andere bewustwording in de dingen die je doet. Je kunt je voorstellen dat je leven er anders uitziet als je kleine kinderen hebt, dan als je mid 50 bent en je in de fase komt dat je de opgedane kennis en kunde graag op anderen wilt overdragen. Hierover kom je in dit document ook meer te weten.
En tenslotte… meer informatie over de cirkel van invloed. Dit model geeft inzicht in waaraan je het beste je energie kunt besteden (omdat je er invloed op kunt uitoefenen) en waaraan vooral niet.
Veel plezier op je eigen ontwikkelreis!
Pagina 3
© 2015
2.1 Doe waar je trots op bent Als je nu en in de toekomst met plezier wilt blijven werken in een werkomgeving die steeds verandert, dan is het belangrijk dat je werk doet waar je trots op bent en waar je graag over vertelt op een feestje. De vragen en stellingen in de bol ‘Doe waar je trots op bent’ gaan over wat jij belangrijk vindt in je werk en in je leven. Wat zijn je (onbewuste) drijfveren, waar word je blij van?
Vijf inspiratievragen Drijfveren zeggen iets over je motivatie, je waarden en wat jij belangrijk vindt in je werk- en in je privéleven. Voorbeelden van drijfveren: samenwerken met anderen, ergens heel goed in willen zijn, zekerheid en stabiliteit, creativiteit, aanzien hebben, zelfstandigheid, anderen helpen, onafhankelijkheid, plezier hebben, nieuwe dingen leren, kwaliteit leveren, naar een concreet resultaat toewerken.
1.
Noem drie voor jou belangrijke drijfveren in je werk/leven. In hoeverre komen deze drijfveren voldoende terug in je huidige baan?
2.
Wat is voor jouw werkgever (de organisatie) een belangrijke drijfveer? Welke bijdrage lever jij daaraan?
3.
Als je terugkijkt naar je werkverleden, welke werkzaamheden gingen je soepel af en deed je met veel plezier? Beschrijf deze taken eens voor jezelf, en kijk eens of je hier een rode draad in kunt ontdekken.
4.
Als je je huidige leven een cijfer zou geven, welk cijfer kies je dan? Welk cijfer was het een jaar geleden? En naar welk cijfer streef je? Wat kun je zelf doen om dat cijfer te beïnvloeden?
5.
Hoe hoop je dat je leven er over tien jaar uitziet? En wat kun je daar nu al aan doen?
Pagina 4
© 2015
Vijf tips - wist je dat ... 1.
... het bladeren in je fotoalbum je kan helpen om je drijfveren te achterhalen? Waar had je als kind veel plezier in, wat deed je graag? Wat wilde je later worden, waarom vond je dat zo machtig mooi? Wat is de kern van dat beroep en vind je dat in je huidige leven en werk terug?
2.
… we in Nederland niet zo gemakkelijk over onze drijfveren en talenten praten? ‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ is een uitspraak die we allemaal wel kennen. Toch is het leuk om daar in een werkoverleg met je collega’s eens bij stil te staan. Welke activiteiten maken je blij, wat zien zij dan aan jou?
3.
… Edward L. Deci & Richard M. Ryan uitgebreid wereldwijd onderzoek hebben gedaan naar de behoeften van mensen om gemotiveerd te blijven in dat wat ze doen? Deze behoeften zijn: 1.
autonomie (eigen keuzes maken)
2.
verbondenheid (erbij willen horen)
3.
bekwaamheid (goed zijn in wat je doet).
Ga eens voor jezelf na, herken je deze behoeften en vind je deze in jouw leven thuis en op het werk voldoende terug?
4.
… onderzoek heeft aangetoond dat geluk voor 10% bepaald wordt door je omstandigheden (wat zou ik toch gelukkig zijn als …), voor 50% door aanleg (bijvoorbeeld gevoeligheid voor depressies) en voor 40% uit bewust gedrag? Goed nieuws, want voor 40% ben je dus door je eigen gedrag en mindset zelf in staat om je geluk positief te beïnvloeden!
5.
… alles wat niet echt onmogelijk is, mogelijk is. Doe de komende maand elke dag iets nieuws: kies een andere route naar het werk, ga tijdens het werkoverleg eens op een andere plaats zitten of kijk eens een avond geen tv. Onderneem ook één nieuw ‘groot iets’ (bijvoorbeeld een proefles karate) omdat je dat al heel lang wilt. Kijk na afloop van de maand of er nieuwe dingen zijn geweest die je graag (langer) wil blijven doen.
Pagina 5
© 2015
Verder-lees-tips Wil je meer weten over drijfveren en geluk? Dan vind je hier meer inspiratie:
E. Schein - Loopbaanankers J. Gaspersz - Anders denken, nieuwe kansen S. Lyubomirsky - De maakbaarheid van het geluk B. van Dijk en A.-L. Hustings - Doe wat je wilt A. Hogendijk - Loopbaanzelfsturing
Twitter: @4positiviteit Twitter: @onnohamburger
https://www.youtube.com/watch?v=BOksW_NabEk
Pagina 6
© 2015
2.2 Doe waar je goed in bent Duurzaam inzetbaar zijn gaat over gemotiveerd kunnen en willen blijven werken, nu en in de toekomst. Als je doet waar je goed in bent, heb je vaak ook plezier in je werk en ben je goed gemotiveerd. Als je weet waar je goed in bent, is het makkelijker om werk te vinden dat bij je past en dat je met plezier kunt doen. Het is dus belangrijk om je eigen kwaliteiten en talenten te kennen, zodat je de juiste keuzes kunt maken in je loopbaan.
Vijf inspiratievragen 1.
Waarmee onderscheid jij je (met kop en schouders) van je collega’s? Over welk(e) talent(en) zegt dat iets?
2.
Wat zijn je twee meest onbenutte talenten? Dit zijn talenten die je hebt, maar waar je niets mee doet.
3.
Hoe zou je deze talenten kunnen inzetten binnen de organisatie (dus breder dan je huidige baan) of in je vrije tijd?
4.
Stel: je wint de lotto en je hoeft eigenlijk niet meer te werken, en je zou toch graag (voor een deel) willen blijven werken. Wat ga je doen, als je werkelijk de vrije keuze hebt om qua werk dat te kiezen waar je hart naar uitgaat?
5.
Wat zou je graag willen antwoorden als iemand je vraagt ‘Welk werk doe jij?’
Pagina 7
© 2015
Vijf tips - wist je dat ... 1.
je een talent kunt herkennen aan het ‘pakketje’ van de volgende vijf elementen … •
herhaling: je kunt meerdere voorbeelden noemen waarin je het talent succesvol hebt ingezet
•
uitvoerbaarheid: een talent gaat over aanleg en niet over iets wat aangeleerd is. Je bezit een talent van nature
2.
•
gemak: een talent is iets wat je heel gemakkelijk doet, wat (bijna) altijd probleemloos en als vanzelf gaat
•
erkenning: dat waar mensen je complimenten over geven betreft jouw talent
•
plezier: je beleeft plezier aan het inzetten van je talent(en)
talenten zo’n grote kracht hebben dat ze tegelijkertijd ook ‘verraderlijk’ kunnen zijn? Als je vanuit een talent werkt, gaat dat vaak heel soepel. Dat kan het idee bij je oproepen dat iedereen kan wat jij (met je talent) doet; het gaat immers zo gemakkelijk. Niets is minder waar, vertrouw er op dat een talent ook echt een talent is!
3.
je je talenten kunt laten groeien door: 1.
bewustwording: herkennen dat een deel van jou een talent is
2.
handelen: daadwerkelijk in actie komen en met je talent aan de slag gaan en
3.
herhaling: hoe meer je ermee werkt, hoe meer nieuwe dingen je leert en hoe breder je je talent ontwikkelt.
4.
mensen in je omgeving een goede adviseur zijn als het gaat om het opsporen van jouw talenten. Vraag drie mensen uit je omgeving (één collega, één goede vriend(in) en één familielid) wat zij aan jou waarderen en hoe ze jou, vanuit dat wat ze aan jou waarderen, zouden omschrijven in enkele woorden. Laat je verrassen en geniet van deze complimenten!
5.
elk mens een inspiratiebron heeft. Dat kan de natuur zijn, of kunst, gesprekken met mensen, een mooi boek of muziek. Wat inspireert jou? En maak je in je leven ook bewust de tijd om deze inspiratiebron op te zoeken?
Pagina 8
© 2015
Verder-lees-tips Wil je meer weten over het ontdekken en inzetten van je talenten? Dan vind je hier meer inspiratie:
M. Buckingham - Ontdek je sterke punten K. Gabriels - De Talentmanager P. Coelho - De Alchemist S. Sinek - Begin met het waarom
https://www.youtube.com/watch?v=_cw1uLVSl1Y https://www.youtube.com/watch?v=BOksW_NabEk
Twitter: @TalentdeRuimte Twitter: @HandboekvTalent
Pagina 9
© 2015
2.3 Maak werk van je toekomst Het is goed om af en toe stil te staan bij de vraag of je nog volmondig ‘ja’ zegt tegen je huidige functie. Als dat niet meer zo is, is het belangrijk om te weten wat een volgende stap zou kunnen zijn. Als je regelmatig kijkt naar waar je naartoe wilt in je werk, kun je betere keuzes maken in je loopbaan. En dat is een belangrijke succesfactor om inzetbaar te zijn èn te blijven.
Vijf inspiratievragen 1.
Heb je het gevoel dat je de komende jaren nog genoeg uitdaging in je werk hebt en nog voldoende kunt leren in je huidige functie? Waarom wel/niet?
2.
3.
Vul onderstaande stellingen aan: •
Ik zie mijzelf in mijn werk als iemand die …
•
Over 5 jaar ziet mijn werk er als volgt uit ...
Wat heb je nodig om een volgende stap in je loopbaan te kunnen zetten (bv. ondersteuning, mogelijkheden, opleiding, lef)?
4.
Als we je vragen een 3 tot 5 jarenplan te maken voor je persoonlijke ontwikkeling, wat staat er dan sowieso in dit plan?
5.
Natuurlijk, je huidige functie heeft de focus qua tijd die je effectief aan je werk besteedt. En tegelijkertijd: is er intern een leuk (en overzichtelijk) project wat je ‘er bij’ zou kunnen doen? Een activiteit die je talenten en drijfveren raakt en je zicht kan geven op dat wat je mogelijk in de toekomst wilt doen?
Pagina 10
© 2015
Vijf tips - wist je dat ... 1.
een extra taak, bovenop je huidige functie, geen extra belasting hoeft te zijn als het een taak is die je drijfveren en talenten raakt? Dan werkt het vaak ‘als vanzelf’.
2.
netwerken werkt, zeker in economische tijden waarin er een (relatieve) schaarste aan banen is? Steeds meer vacatures worden via social media verspreid. Binnen een seconde is een heel netwerk op de hoogte van een vacature of van je profiel. LinkedIn is een belangrijk medium voor contacten, opdrachten en banen. Nog geen profiel? Maak het aan en kijk rustig rond. Voor de mensen die al een profiel hebben: connecties hebben connecties die voor jou interessant kunnen zijn. Gewoon, omdat je meer wilt weten over iets; een bedrijf, een functie, specifieke materiekennis. Deze connecties kun je (over het algemeen) op LinkedIn inzien. Kijk eens rond en vraag jouw connectie om geïntroduceerd te worden bij zijn/haar connectie die voor jouw baan of loopbaan interessant is. Aarzel niet en vergroot je wereld en je toekomst.
3.
je dingen realiseert door ze te doen? In actie komen vraagt geen speciaal talent. De enige beperking is de beperking die mensen zichzelf opleggen omdat ze bijvoorbeeld (te) veel waarde hechten aan zekerheid en bang zijn voor een mogelijke teleurstelling. Ze solliciteren niet naar een baan omdat ze niet 100% zeker zijn dat het de perfecte functie is. Of ze willen iets zo graag dat ze er niet aan durven beginnen.
De behoefte aan zekerheid en de angst voor teleurstelling mag ‘vervangen’ worden door iets een kans te geven en te experimenteren. Leren is ontdekken, kleine stappen maken. Eén fout is sowieso toegestaan (die maak je namelijk een volgende keer niet meer). En je weet dat je altijd weer een nieuwe keuze kunt maken of een andere weg kunt inslaan.
Laat een plan altijd volgen door een onmiddellijke eerste stap. Committeer jezelf, bij voorkeur door met iemand anders een afspraak te maken over wat jij gaat doen. Vaak ‘durven’ we tegen een ander namelijk geen nee te zeggen. En ook het moeten bekennen dat je er niets aan hebt gedaan is ten opzichte van een ander vaak lastiger dan ten opzichte van jezelf. Verras jezelf met daar waar je stap voor stap uitkomt.
4.
veel mensen het lastig vinden om hulp te vragen? Veel mensen denken bij zichzelf: ‘Ik los het zelf wel op’. Jammer, want daardoor maken zij geen gebruik van de kennis, kunde, netwerken, inspiratie en wil tot delen van anderen. Ook als je met anderen samenwerkt, of hun helpende hand aanneemt, heb je de keuze om je eigen koers naar de toekomst te varen. Daag jezelf een beetje uit, en maak er gebruik van. Je zult zien dat het je veel brengt. Twee mensen weten nog altijd meer dan één.
5.
het volgen van trends heel inspirerend kan zijn voor je eigen ontwikkeling? Het is onze ervaring dat er, door nationale en internationale trends te koppelen aan jouw eigen kennis en ervaring, vaak weer nieuwe ideeën ontstaan voor je eigen toekomstige miniwereld. In Nederland is Adjied Bakas een belangrijke trendwatcher. Google hem eens en je vindt veel publicaties die ook jou wellicht inspireren.
Pagina 11
© 2015
Verder-lees-tips Wil je meer weten over de wijze waarop je actief werk van je toekomst kunt maken? Dan vind je hier meer inspiratie:
B. Tiggelaar - Dromen Denken Doen R. van Eeden en E. Nijssen - Netwerken werkt H. van Zwieten en M. van de Grift - Het merk Ik R. Bolles - Welke kleur heeft jouw parachute? P. Dinjens en T. Hulswit - Jij bent aan Z G. Sturman - Gezocht, een baan die bij me past M. Brenters - De Carrière Code A. Vincent - Jobmarketing 2.0
https://www.youtube.com/watch?v=GUTM8xnh7DM https://www.youtube.com/watch?v=IXC11sDgktA
Pagina 12
© 2015
2.4 Blijf jezelf ontwikkelen Blijven leren en jezelf ontwikkelen is cruciaal, als je prettig wilt blijven werken tot aan je pensioen. Door te blijven leren, ontwikkel je vaardigheden en verwerf je nieuwe kennis waardoor je goed blijft functioneren. Dat maakt niet alleen het werk plezieriger, het vergroot ook je kansen op een andere functie, nieuwe uitdagingen en nieuwe verantwoordelijkheden.
Vijf inspiratievragen 1.
Welke persoonlijke talenten zou jij verder willen ontwikkelen? Hoe ga je dat doen?
2.
Kijk eens eerlijk naar jezelf: ben je met je eigen ontwikkeling bezig omdat je het zelf wilt of omdat je het (door omstandigheden of van je werkgever) moet? Wat ben je bereid om zelf te investeren in je eigen ontwikkeling?
3.
Wat wil je in je leven bereiken, wat maakt het leven voor jou de moeite waard? Vragen die hierbij kunnen helpen: •
Wat zou je doen als je financieel onafhankelijk bent en eigenlijk niet meer hoeft te werken?
•
Als je op je 67ste tevreden en trots terug wilt kijken op je werkende leven, wat moet je daar nu en de komende jaren nog voor doen en gedaan hebben?
•
4.
Als je ooit op je sterfbed terugkijkt op je leven, wat zou je dan anders hebben gedaan of willen doen?
Wat heb jij nodig om je kennis en vaardigheden (nog) meer aan te laten sluiten op de veranderingen die je in de reiswereld ziet?
5.
Wat heb je de afgelopen jaren gedaan om jezelf te blijven ontwikkelen? Wat heb je hiervan geleerd? Hoe pas je dit in de praktijk toe? Wat is het resultaat? Wat zou er minder goed zijn gegaan of wat zou je nu niet bereikt hebben zonder de ontwikkeling die je hebt doorgemaakt?
Pagina 13
© 2015
Vijf tips - wist je dat ... 1.
bewustwording een belangrijke voorwaarde voor ontwikkeling is? Ontwikkeling krijgt vorm door de volgende vier fases te doorlopen: 1.
Onbewust onbekwaam zijn. Dit gaat over onwetendheid; je weet niet wat je aan ontwikkeling mist en bent ook niet met ontwikkeling bezig.
2.
Bewust onbekwaam zijn gaat over de pijnlijke bewustwording dat je iets niet kunt, maar je weet nog niet hoe het wel moet. Dit is de fase waarin mensen de meeste strijd en frustratie in zichzelf ervaren door de onmacht van -niet weten, niet kunnen of niet snappen-.
3.
Bewust bekwaam zijn gaat over oefenen in vaardiger en bekwamer worden en daarin ook af en toe in strijd met jezelf komen. De strijd van graag willen maar nog niet volledig kunnen. Het goede nieuws van deze fase: het einde van het leerproces is in zicht.
4.
Onbewust bekwaam gaat over de verworven vaardigheid en deze vaardigheid automatisch (zonder nadenken) kunnen. Een mooi voorbeeld hiervan is autorijden. Als je dat eenmaal onder de knie hebt, kun je na een rit van een uur ergens aankomen en niet meer weten hoe je daar gekomen bent.
Ken jij deze verschillende fases van ontwikkeling? Kun je van elke fase een voorbeeld noemen? In welke fase bevind jij je nu in relatie tot je werk?
2.
Er was eens een kikkerwedstrijd. De deelnemers moesten proberen om als eerste de top van een hele hoge toren te bereiken. Heel wat kikkerstoeschouwers kwamen kijken hoe de deelnemers één voor één hun kans waagden. De wedstrijd startte en de deelnemers raakten al snel uitgeput. De toeschouwers werden bevestigd in hun beeld en riepen in koor: ‘stop maar, stop maar, dit gaat jullie echt niet lukken’. De kikkers raakten snel ontmoedigd. Behalve één. Deze kleine opdonder hield vol, ondanks het geroep van het publiek en het gemopper van zijn mededeelnemers die zich inmiddels gewonnen hadden gegeven. Hij klom en hij klom en hij klom. En eindelijk, joehoe, het was hem gelukt. Hij was bovenin de toren. De anderen waren stomverbaasd en wilden graag zijn geheim weten. Toen de kikker weer met beide kikkerpoten op de grond stond, vuurden ze hun vragen op hem af. Maar de winnaar reageerde niet. Pas toen kwamen ze erachter dat hij doof was.
Ken jij zo’n kikker? Iemand die in staat is zichzelf uit te dagen en die zijn/haar ontwikkeling actief vormgeeft? Ga eens met hem/haar praten wat zijn/haar geheim recept is. Welk voorbeeld kun jij aan hem/haar nemen?
3.
samenwerking kan ontsporen als je elkaar niet zegt wat je werkelijk denkt en dat op een gelijkwaardige manier kunt doen? Hoe minder er uitgesproken wordt, hoe onveiliger het wordt en bij onveiligheid wordt er nog minder uitgesproken. Als een situatie onveilig is ‘vertrekken’ mensen: in gedachten, in loyaliteit, in commitment, in letterlijke aanwezigheid. Zonde, want in de ontmoeting ligt de kans voor groei en van elkaar leren. Hoe spannend de ‘wrijving’ ook is, deze zorgt -bij echt eerlijke openheid - altijd voor glans.
Pagina 14
© 2015
4.
energie de menselijke drijfveer is om gezond te zijn en tot bloei te komen? Feit is dat de tijd ons per definitie verandert. Nu = nu en komt nooit meer terug. Dat maakt het nog belangrijker om actief met je ontwikkeling bezig te zijn en te blijven.
Zes drijvende krachten zetten mensen aan tot ontwikkeling: 1.
de kracht om te leven
2.
de kracht om vrij te zijn
3.
de kracht om nieuwe ervaringen op te doen
4.
de kracht om besluiten te nemen en zelf richting te geven
5.
de kracht om authentieke relaties aan te gaan en een open en persoonlijk contact met de ander te hebben
6.
de kracht om onszelf ‘te overstijgen’ met iets wezenlijks.
Ga eens bij jezelf na: welke kracht drijft jou op dit moment? Welke vorm geef je eraan? En is dat voor jou genoeg?
5.
hoe leuk het is om met je collega’s te delen wat je in de werkpraktijk of tijdens een cursus/opleiding hebt geleerd? Zorg dat er in jullie periodiek overleg ook tijd is voor het delen van ervaringen. Door bijvoorbeeld per overleg 10 minuten tijd te reserveren, is er altijd het ‘podium’ voor iemand om kennis of ervaringen te delen die hij/zij wil delen. Veel gezamenlijke inspiratie gewenst!
Pagina 15
© 2015
Verder-lees-tips Wil je meer weten over de wijze waarop je jezelf kunt blijven ontwikkelen? Dan vind je hier meer inspiratie:
S.R. Covey - The seven habits of highly effective people S. Scott - Moeilijke gesprekken voeren - thuis en op het werk. Zeg waar het op staat! C.M. Mensink - Zelfmanagement in lerende organisaties M. Koopmans - Feedback D. Stone en S. Heen - Feedback is een cadeautje J.-W. van den Brandhof - Leer als een speer C. Dweck - Mindset, de weg naar een succesvol leven
http://www.nrc.nl/carriere/2014/12/15/vijf-dingen-waar-je-spijt-van-krijgt/
https://www.youtube.com/watch?v=jU4oA3kkAWU https://www.youtube.com/watch?v=J-swZaKN2Ic
Pagina 16
© 2015
5. Werk aan je balans
2.5 Werk aan je balans Balans gaat over werk en privé. Over taken die je energie geven en taken ‘die er nou eenmaal bij horen’. Over ontspannen en inspannen. Over piektijden en daluren in je werk.
Hoe jij je balans vindt verschilt in elke fase van je leven. Jouw persoonlijke omstandigheden, de fase in je leven waarin je je bevindt en de werkdruk die je in je werk ervaart hebben grote invloed op je balans. Als je inzicht hebt in je eigen balans en daar actief aan werkt, werk je ook aan je inzetbaarheid. Maar dat is niet het enige. Want mensen in balans zijn ook vitaler en gelukkiger, thuis en op het werk.
Vijf inspiratievragen 1.
Wat betekent bewust leven voor jou? Leef je op dit moment bewust?
2.
Kun (durf) jij je collega’s om hulp (te) vragen? Kun je op je collega’s rekenen als het in je werk nodig is? Bespreek dit eens met elkaar in een overleg.
3.
Vraagt het veel van jou om in balans te blijven of gaat je dat soepel af? Heb je in het verleden wel eens ervaren hoe het is om uit balans te zijn? Wat had je toen nodig of heb je toen gedaan om weer in balans te komen?
4.
Wat zou je kunnen doen om je (nog) vitaler, gezonder en energieker te voelen?
5.
Naar schatting bevat één krant meer informatie dan een mens in de 18e eeuw in zijn hele leven zou oppikken. En wat dacht je van de oneindige hoeveelheid informatie op bijvoorbeeld social media en op het web? In deze online tijd met veel prikkels is het zó belangrijk om dagelijks rust in te bouwen. Doe jij dat voldoende? Gun jij jezelf ook momenten van (bewuste) rust? En zo ja, hoe doe je dat?
Om meer rust in je leven in te bouwen, helpt het je om iedere dag 1 kwartier helemaal niets te doen. En … zet alle online media een uur voordat je gaat slapen uit en een uur nadat je wakker bent pas weer aan. Het zal even wennen zijn, en toch … we zijn heel benieuwd wat je gaat ervaren.
Pagina 17
© 2015
5. Werk aan je balans
Vijf tips - wist je dat ... 1.
je lijf vaak een goede raadgever is in het aangeven of je wel of niet in je kracht zit? Voel je regelmatig een knoop in je maag als je op je werk met iets bezig bent of voel je je voor langere tijd uitgeput als je thuiskomt na een dag werken? Grote kans dat je een stevig energielek in je werk te pakken hebt.
Ook kan het zijn dat je regelmatig geërgerd of boos bent als je aan het werk bent. Gevoelens worden ‘gevoed’ door behoeften die we hebben en waar we te weinig ruimte voor nemen of krijgen. Neem je voldoende ruimte om te zeggen wat voor jou belangrijk is? Ga je steeds over je eigen grenzen? Neem of heb je teveel hooi op je vork? Krijg je voldoende waardering?
Ons advies: houd je lijf en je gevoelens minimaal vier weken goed in de gaten. Heb je die knoop in je maag ook al als je ‘s ochtends naar kantoor gaat? Ben je in het weekend aan het einde van de dag ook uitgeput? Heb je het korte lontje en de boosheid ook thuis? Schrijf je bevindingen op in een notitieblokje of in je telefoon. Zo ontdek je stap voor stap patronen en kun je achterhalen waar de schoen wringt. Kijk vervolgens wat je eraan kunt doen en aarzel niet om hulp van anderen te vragen.
2.
ontspanning ‘voeding’ voor je talent is? Niet alleen het aantal uren dat je werkt bepaalt het resultaat, maar bovenal wat je qua energie aan je werk besteedt. Je talent vraagt concentratie en dat kun je alleen opbrengen als je fit bent en je rust neemt.
3.
in het bedrijfsleven 1 op de 8 mensen werk met mantelzorg combineert? Je bent mantelzorger als je minimaal 8 uur per week en/of langer dan 3 maanden de zorg hebt voor een naaste. Dat kan bijvoorbeeld een partner, een kind of een ouder zijn. 55% van de mantelzorgers maakt de eigen mantelzorgsituatie niet bespreekbaar op het werk, terwijl het wel impact kan hebben op de balans tussen werk en privé. Ben jij mantelzorger op dit moment of ben je dat ooit geweest? Hoe ervaar jij de combinatie? Zijn jouw collega’s op de hoogte van jouw mantelzorgsituatie?
4.
als je van binnen rust ervaart bij wat je doet, er sprake is van een relatieve evenwichtigheid en daarmee balans? Zodra het druk in je hoofd wordt of er bijvoorbeeld kramp in je maag ontstaat, is het belangrijk om te kijken wat je uit balans brengt en welke aandacht dat nodig heeft.
5.
je prettig voelen op je werk te maken heeft met de volgende drie elementen: 1.
de mate waarin je wordt gezien in dat wat je in je werk en voor de organisatie doet
2.
de mate waarin je de aanwezigheid van anderen ervaart
3.
de mate waarin je hulp krijgt, of je er nu wel of niet zelf om vraagt
Kijk eens voor jezelf ... zijn deze drie elementen in je werk aanwezig? En wat kun je er zelf, al dan niet samen met de ander, aan doen als je hierin iets mist? Praat erover met je leidinggevende of met collega’s, hoe lastig dat misschien ook is. Want onze ‘kwetsbaarheid’ laten we niet heel gemakkelijk zien, terwijl dat zo belangrijk is om je veilig en prettig te voelen in de samenwerking met andere mensen.
Pagina 18
© 2015
5. Werk aan je balans
Verder-lees-tips Wil je meer weten over bewust leven en aandacht voor je balans? Dan vind je hier meer inspiratie:
S. van Zoeren - Doe de Energy Switch P. Wilson - Het grote boek van de rust A. Dijksterhuis - Het slimme onbewuste P.J. Diehl, J.M. Stoffelsen, E. Wijlhuizen - Handboek Vitaliteit D. Servan - Schreiber - Uw brein als medicijn B. Brown - De kracht van kwetsbaarheid
www.zinmail.nl www.werkenmantelzorg.nl www.dagelijksegedachte.net
https://www.youtube.com/watch?v=f0tEcxLDDd4 https://www.youtube.com/watch?v=0u0RQk2Z1-o
App: Vital-EQ Respiroguide
Facebook: de pagina van “Check je werkstress”
http://aandacht.be/mindfulness/gratis-oefeningen/ http://www.psychischegezondheid.nl/werkstress?gclid=CNG0mZe5vMYCFbDLtAodkY0NOQ
Pagina 19
© 2015
2.6 Blijf zelf aan het stuur De wereld om ons heen verandert continu. Om nu en in de toekomst met plezier te kunnen blijven werken, is het belangrijk dat je op deze veranderingen kunt inspelen. Als je flexibel en wendbaar bent, de regie zelf in handen hebt en beschikbare mogelijkheden benut, dan overkómen de veranderingen je niet. Dan ben je er juíst op voorbereid.
Vijf inspiratievragen 1.
Beschrijf een situatie op je werk waarbij verandering (hoe klein of groot ook) jou energie gaf. Wat valt je op aan je beschrijving?
2.
Beschrijf een verandering in je werk waar jij niet positief over was/bent. Wat valt je op aan je beschrijving?
3.
Welke persoonlijke eigenschap(pen) helpen jou om met veranderingen om te kunnen gaan?
4.
Zie jij ontwikkelingen in de branche en/of jullie organisatie die consequenties hebben of in de toekomst kunnen gaan hebben voor je functie? Welke ontwikkelingen zijn dat? En hoe kun je daar nu al op anticiperen?
5.
Heb jij zelf wel eens een (grote) verandering aangebracht in je leven? Hoe was dat? Wat maakte dat je de verandering inzette? En wat heeft het je uiteindelijk (al dan niet) gebracht?
Pagina 20
© 2015
Vijf tips - wist je dat ... 1.
veel mensen het gevoel hebben dat, als ze goed voor zichzelf zorgen of voor zichzelf kiezen, dat als egoïstisch wordt gezien door de omgeving? Denk jij dit ook wel eens? Realiseer je dan dat dit slechts een gedachte is, geen waarheid.
We hebben in Nederland de neiging om streng te zijn voor onszelf. Dergelijke gedachtes noemen we belemmerende overtuigingen. Met deze overtuigingen geef je jezelf weinig ruimte, en beperk je jezelf eerder dan dat je jezelf stimuleert om dingen te doen.
De boeken van Theo IJzermans kunnen je helpen hier meer grip op te krijgen. En ja, er zullen mensen zijn die je daadwerkelijk egoïstisch vinden. Bedenk dan dat dat hun (belemmerende) overtuiging is en alles zegt over hen. Realiseer je dat er niets mis is met goed voor jezelf zorgen, zeker niet als je ook goed voor anderen zorgt. Dus zeg ‘ja’ tegen jezelf, je zult verrast worden.
2.
het vergelijken van mensen met robotten je mooi inzicht kan geven in hoeveel aandacht je aan jezelf besteedt en hoe goed je naar jezelf luistert? Een mens kan denken, handelen, willen en voelen. Een robot kan alleen denken en handelen. Wat zijn jouw ‘robotmomenten’? Waar ben je dan, met wie ben je dan, en wat gebeurt er? Wat doen die momenten met jou (op dat moment, en ook na afloop)? Wat zou je hierin anders willen doen, om zo een eerste stap naar ‘willen’ te zetten?
3.
veel mensen ergens aan beginnen en het lastig vinden om iets vol te houden. Denk bijvoorbeeld aan stoppen met roken. Herken je dat? Wij geloven erin dat iets realiseren niet gekoppeld is aan een ‘standaard’ moment van bijvoorbeeld 1 januari. Echt doorzettingsvermogen ontstaat door passie; fascinatie voor het te bereiken doel. Omschrijf voor jezelf hoe het eindplaatje eruit ziet. Maak het plaatje groots en meeslepend, zodat het je scherp en geboeid houdt. En houd dat beeld steeds voor ogen, ook (en misschien wel juist) op het moment dat je voelt dat je in de verleiding komt om iets anders te doen dan je als doel voor ogen hebt. Wat gaat jouw doel nieuwe stijl worden en hoe ziet dat er groots en meeslepend uit?
4.
goed voor jezelf zorgen tot enthousiasme, dynamiek, innerlijke rust, ontplooiing een open geest en sprankelende creativiteit zorgt? Bij (of na) welke verandering heb jij goed voor jezelf gezorgd en deze energie ervaren?
Pagina 21
© 2015
5.
wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond: gedachten hebben grote invloed op -doen-. Gedachten kunnen positief en stimulerend of belemmerend zijn. Stimulerende gedachten zetten je aan tot actie, zorgen ervoor dat je in beweging komt om iets te gaan doen of voor elkaar te krijgen. Belemmerende gedachten remmen je af. Herken je dat: 1000 en 1 ‘smoezen’ om maar niet aan de slag te hoeven met iets? Of die hardnekkige overtuiging in de vorm van dat ‘stemmetje in je hoofd’ wat je alsmaar vertelt dat het toch niet gaat? Daar gaan we in deze ‘smoezenoefening’ mee aan de slag.
Verdeel een A4 in twee helften. Schrijf op de linkerkant welke belemmeringen, overtuigingen en/of beperkende gedachten je het afgelopen jaar hebt gehad, en die je hebben tegengehouden om meer met je ontwikkeling te gaan doen.
Nu ga je deze gedachten op de rechterkant van het blad 100% positief omkeren. Met een positieve omkering geef je jezelf de motivatie om een uitdaging (een belemmering) aan te gaan. Ook als je niet weet wat de uitkomst gaat zijn. Formuleer de omkeringen van jouw belemmerende gedachten op zo’n manier dat: a.
ze eenvoudig te onthouden zijn
b.
je er zelf in gelooft en energie van krijgt
Bijvoorbeeld: Wie hoog springt valt diep
Wie hoog springt kan de top bereiken
Als ik het maar aan kan
Ik doe mijn best & vertrouw op mezelf
Op het moment dat je de belemmerende gedachte weer in je opkomt, ‘plak’ je daar in gedachten de ombuiging overheen. We zijn benieuwd waar het je brengt.
Pagina 22
© 2015
Verder-lees-tips Wil je meer weten over hoe je zelf de regie houdt over jezelf? Dan vind je hier meer inspiratie:
M.B. Rosenberg: Geweldloze Communicatie B. Brown: De moed van imperfectie T. IJzermans: Beren op de weg, spinsels in je hoofd T. IJzermans: Hoe maak ik van een olifant weer een mug?
Lied van Harry Jekkers: ik houd van mij
One Line a Day: A Five-Year Memory Book. Leuk boekje om vijf jaar lang in bij te houden wat je dagelijks hebt gedaan om je leven bewust vorm te geven.
Facebook: de pagina van “Omdenken” Facebook: de pagina van “365 dagen succesvol”
Pagina 23
© 2015
3. Invloed van je levensfase op je inzetbaarheid Levensfasebewust werken is één van de pijlers van duurzame inzetbaarheid. Het gaat over de vraag hoe je tijdens de verschillende levensfasen gezond, gemotiveerd en productief kunt werken, ofwel duurzaam inzetbaar blijft.
ca. 40 - 55 jaar
se fa ie at lis bi sta
3. Stabilisatie
Beleid dat rekening houdt met de specifieke omstandigheden en behoeften van medewerkers in de verschillende fases van hun loopbaan en hun leven, zodat zij duurzaam en doorslaggevend inzetbaar blijven.
fa se
jonger dan ca. 30 jaar
se ni or
e as rf uu its sp
1. Starter
sta rte rf as e
We onderscheiden vier levensfasen:
2. Spitsuur
4. Senior
In welke levensfase bevind jij je? Op de volgende pagina’s vind je per levensfase tips.
Pagina 24
ca. 30 - 40 jaar
© 2015
ca. 55 jaar en ouder
Kenmerken van de levensfasen STARTER
WERKERVARING
AMBITIE
WERK/PRIVE
ONTWIKKELING
KENNIS DELEN
AUTONOMIE
SPITSUUR
STABILISATIE
SENIOR
• Begin van de loopbaan • Relatief beperkte ervaring • Inwerken staat centraal • Avontuur/ Experimenteren
• Steeds meer ontwikkeld tot professional • Zoeken naar effectieve en efficiënte werkwijze • Inzicht in (on)mogelijk- heden
• Wordt erkend als specialist of manager • Werk inrichten op eigen manier
• ‘Oude rot’ in het vak • Veel werk- en levens ervaring
• Hoog ambitieniveau • Veel leren en ervaren in korte periodes • Zichtbare resultaten • (Snel) doorgroeien
• Maatschappelijke status van belang • Carrière maken vs. verantwoordelijkheid thuis dragen
• Volgende stap in loopbaan? • Ziet in dat niet alle mogelijkheden voor hem/haar zijn weggelegd
• Zinvol bijdragen • Respect • Op prettige wijze loopbaan afsluiten
• Prioriteit ligt veelal bij werk • Veel sociale contacten/ verplichtingen • Langere vakanties ter compensatie lange werkdagen
• Privé krijgt steeds meer aandacht en prioriteit • Vraag naar flexibiliteit
• Werk en privé veelal goed in balans • Mantelzorgtaken • Meer tijd voor reflectie
• Minder verplichtingen privé • Gezondheid krijgt meer aandacht
• Zoekt uitdaging en ontplooiingsmogelijk heden • Coaching op zowel inhoud als gedrag
• Zoekt verdieping in de inhoud • Keuzes maken in o.a. ontwikkeling (specialist of manager)
• Competenties verbreden of verdiepen • Verkennen nieuwe ontwikkelingsrichting
• Ontwikkelingen gericht op huidig vak/praktijk • Vaardigheden
• Wil vooral kennis en ervaring opdoen • Verfrissende en vernieuwende kijk en kennis
• Brede kennis en ervaring opgedaan • Wil nog veel (brede) kennis opdoen
• Direct inzetbaar • Kennisspecialist • Brug tussen ouderen en jongeren in organisatie
• Ervaren kennisbron • Nestor en cultuurdrager • Overdragen kennis en taken
• Wil autonomie maar ook leiding • Behoefte aan steun bij maken van prioriteiten
• Wil vrijheid in regel mogelijkheden • Zelf verantwoordelijk voor deskundigheid en prestaties
• Autonomie vooral gebaseerd op kennis en ervaring
• Bepaalt zelf de aanpak van het werk
Pagina 25
© 2015
Blijf ambitieus, maar wees niet te ongeduldig Soms is je eerste baan niet wat je je ervan had voorgesteld. Valt het werken je tegen, vraag je dan af waar dat aan ligt. Is dit de juiste baan voor je? Moet je nog wennen aan het leven-met-baan? Vraag je te weinig hulp? Bedenk dat de meeste banen ook minder leuke aspecten hebben. Werken is ook leren omgaan met mensen die je niet zelf hebt uitgekozen en leren omgaan met je eigen weerzin tegen sommige activiteiten. Relatie met leidinggevende Een goede relatie met je leidinggevende is belangrijk in je starterfase. Kun je hem/haar vertrouwen? Is hij/zij voor jou een goede coach? Plan met regelmaat een gesprek met je leidinggevende waarin je zowel de inhoud van je werk, je vaardigheden en hoe je in je vel zit kunt bespreken. Mis je één of meerdere aspecten bij je leidinggevende, zoek dan een coach binnen of buiten de organisatie. Stel geld niet voorop Laat je niet gek maken door de wens snel rijk te worden. Investeer maximaal in je eigen ontwikkeling. Benut de eerste fase van je loopbaan vooral om te verkennen waar jouw behoeften en talenten liggen. Dit is een belangrijke basis voor je werkende leven. Doe dingen die niet bij je functie horen en onderscheid je zo van je collega’s. Vraag advies/hulp Vraag om advies als je twijfels hebt. Zoek tijdig begeleiding in plaats van door te modderen met kans op een groeiende faalangst. Bedenk dat je ook fouten mag maken. Verlies nooit het vertrouwen in jezelf. Kijk naar wat je wel kunt!
Pagina 26
Benut je frisse blik en actuele kennis Denk niet dat anderen alles beter weten dan jij, dat is niet zo. Besef dat je als starter het voordeel van de frisse en onbe-vangen blik hebt. Ook beschik je vaak over meer actuele kennis en vaardigheden. Deze worden vaak enorm gewaardeerd door je collega’s. Toon respect Kennis en opleidingsniveau zeggen niet alles. Loop er niet uitgebreid mee te koop. Dit kan bij je collega’s een beeld schetsen van een arrogante betweter. Door respectvolle en open relaties krijg je (meer) dingen sneller voor elkaar. Gebruik je kennis om de juiste vragen te stellen en om je zelfvertrouwen te vergroten als dit nodig is. Zoek een mentor met meer werkervaring Ontmoet af en toe iemand met meer werkervaring en een vergelijkbare achtergrond. Iemand die jouw fase al heeft doorgemaakt. Vraag naar zijn/haar ervaringen en advies over situaties die jij in je werk tegenkomt. Deel je ervaringen met andere starters Investeer tijd in bijeenkomsten met andere starters. Sluit je aan bij (of start zelf ) een starter-netwerk dat regelmatig inhoudelijke en sociale bijeenkomsten organiseert. Heb aandacht voor je werk-privé balans Wie net begint met werken doet veel nieuwe indrukken op. Je moet wennen aan een ander ritme en een andere omgeving. Dat kost energie, zeker in de eerste periode. Breng prioriteiten aan in vriendschappen en hobby’s en bepaal welke dingen in deze fase echt belangrijk voor je zijn.
© 2015
Tvooirpdesspitsuurfase Geduld Het kost tijd om je doel in het leven te vinden. Dat los je niet in één of twee dagen op, het is een proces van
Avontuur
vallen en opstaan. Je weet wat je leuk vindt. Zoek uit hoe je je
Benader elke baan als een avontuur. Als je werkt om er zoveel
verder wilt ontwikkelen. Je hebt nog vele jaren te gaan.
mogelijk van te leren, geniet je er meer van. Daarnaast leidt het ook vaak tot verrassende resultaten.
Je leert vooral als het even niet leuk is Loop niet weg als het een tijdje tegenzit. Dan begin je pas te ler-
Durf leiding te ontvangen
en. Je kunt ook leren van mensen met wie je een minder goede
Wil je altijd alles zelfstandig aanpakken of durf je op tijd te
persoonlijke band hebt. Ga niet te hard. Benut je energie voor
zeggen dat je iets niet weet? Gun de ander een kans om je te
een brede, ook persoonlijke ontwikkeling. Kies niet altijd voor de
helpen en te leiden.
verticale lijn. Kijk waar je mee bezig bent. Moet je wel manager worden of kies je voor kinderen? Is je tempo realistisch? Voor
Zoek voorbeeldfiguren op
wie doe je het eigenlijk?
Selecteer loopbaankansen vanuit carrière- én leerperspectief. Van wie kun je veel leren? Zorg dat je daar bij in de buurt komt.
Elke baan is een opstapje van je reis. Gebruik elke nieuwe baan als een mogelijkheid meer
Je leidinggevende is wel belangrijk, maar wat ga je zelf doen?
over jezelf te leren en zo alle puzzelstukjes te verzamelen die
Verwacht niet teveel. Neem ook zelf initiatief en kom met oploss-
uiteindelijk jouw doel zullen onthullen.
inggerichte voorstellen.
Beschouw elke baan als een opstapje naar de volgende fase
Pagina 27
© 2015
Tips voor de stabilisatiefase
Pagina 28
© 2015
r o i n e s e d r o o v s p Ti Bepaal je doelen voor de laatste Wat gaat er voor zorgen dat jij deze laatste fase van je loopbaan met veel fase van je loopbaan plezier afrondt? Wat heb je al bereikt waar je trots op bent? Wat verwacht je hiervoor van jezelf en de organisatie?
Uit je verwachtingen Ga met je leidinggevende in gesprek over wat je bezig houdt. Neem hieren gevoelens bij zelf het initiatief als je leidinggevende dit niet zelf doet. Je hebt recht op een goed gesprek over hoe jij aankijkt tegen deze laatste fase van je loopbaan. Spreek wederzijdse verwachtingen en gevoelens uit en maak hierover duidelijke afspraken.
Zoek je jongere collega’s actief op Nieuwe (en jonge) collega’s brengen vaak dynamiek en veel positieve
energie. Oordeel niet te snel over deze groep. Leer van en inspireer elkaar zoveel mogelijk. Zoek deze groep mensen actief op, luister naar ze en fris daarmee je eigen kijk op situaties op. Jij leert van hen, zij leren van jou.
Maak jouw kennis en ervaring Bepaal welke kennis en ervaring je in deze laatste fase vooral in wil expliciet en zichtbaar zetten. Kies hierbij voor datgene wat je het meeste energie geeft. Bepaal ook wat deze kennis en ervaring bijdraagt aan de organisatie. Maak dit vervolgens zichtbaar voor je collega’s door er met trots over te vertellen.
Blijf positief Door negatieve ervaringen uit het verleden heb je misschien beperkende
overtuigingen die nu niet meer kloppen. Probeer (veranderende) situaties positief te benaderen. Werken vanuit een negatieve houding draagt niet bij aan je welzijn en werkplezier.
Afbouwen of toch langer doorw- Oriënteer je op wat je het liefst wil qua arbeidsduur en -tijden. Wil je de erken? arbeidsduur afbouwen? Vraag jezelf dan af wat je gaat doen met je vrije
tijd en welke (financiële) consequenties dit voor je heeft. Bepaal aan welke voorwaarden je werk moet voldoen om eventueel langer door te werken. Informeer naar de mogelijkheden en ga hierover in gesprek met je leidinggevende.
Blijf investeren in nieuwe vaar- Leren kan altijd: wees niet te snel kritisch bij het wel of niet volgen van digheden en kennis een opleiding of training. Selectief zijn mag, maar besef dat elke opleiding en training leermomenten heeft als je daarvoor open staat.
Onderhoud je netwerk Zorg ervoor dat je netwerk niet alleen uit collega’s in dezelfde levensfase
bestaat. Hoe breder je netwerk (bestaande uit mensen met verschillende achtergronden, zowel binnen als buiten de organisatie) hoe meer kans op ontmoetingen met mensen die jouw loopbaan en ontwikkeling positieve impulsen kunnen geven.
Gezondheid is het Bij het ouder worden neemt je lichamelijke conditie langzamerhand af. belangrijkste Beweeg dagelijks minimaal een half uur. Je geheugen kun je trainen met oefeningen. Twijfel je aan je gehoor, gezichtsvermogen of denk je dat je iets mankeert, schakel dan een (bedrijfs)arts in.
Pagina 29
© 2015
4. De Cirkel van Invloed Het leven is een aaneenschakeling van gebeurtenissen. Je hebt elk moment de keus hoe je met deze gebeurtenissen om wil gaan: als slachtoffer of als iemand die verantwoordelijkheid neemt. Verantwoordelijkheid nemen betekent in dit geval niet dat je verantwoordelijk bent voor de gebeurtenis, maar dat je eigenaarschap toont om voor 100% je best te doen om met deze situatie om te gaan.
cirkel
Verantwoordelijkheid
Slachtofferschap
• Denken in oplossingen
• Denken in problemen
• Accepteren van wat is
• Verzetten tegen wat is
• Hier en nu
• Denken aan verleden
• Creatief en proactief gedrag
• Automatisch en reactief gedrag
• Bezig met wat je WEL wilt
• Bezig met wat je NIET wilt
• Richt zich op cirkel van invloed
• Richt zich op cirkel van betrokkenheid
Cirkel van invloed en betrokkenheid Jouw cirkel van betrokkenheid heeft betrekking op onderwerpen waarbij je je in meerdere of mindere mate emotioneel betrokken voelt. Dit zijn dingen waarover je nadenkt, waar je tijd en energie in steekt en ook waarover je piekert. Het zijn onderwerpen waar je deels wel en deels geen invloed op kunt uitoefenen. Denk hierbij aan je gezondheid, je partner/kinderen, een reorganisatie op het werk, vertragingen met de trein of files, de samenwerking met collega’s, het gedrag van andere mensen. Deze situaties kun je niet zomaar naar je eigen ideeën veranderen. Je kunt wel kijken of het mogelijk is om de situatie op een manier te benaderen die voor jou het meest prettig (of minst onprettig) is.
Pagina 30
© 2015
Binnen de cirkel van invloed liggen dingen waar je je én betrokken bij voelt én waar je invloed op kunt uitoefenen door directe acties. Door dat te doen, vergroot je de cirkel, en dus je invloed. Het gaat er om je energie te richten op dat wat je kunt beïnvloeden. Hoe proactiever je bent, hoe meer grip je hebt op jezelf en je omgeving. Denk bijvoorbeeld aan het sparen van geld om een huis te kopen, het voeren van een goed gesprek over wat je dwars zit, een gesprek met je leidinggevende over meer verantwoordelijkheden. De cirkel van invloed gaat over dingen die je, als je dat wilt, kunt veranderen, alleen of samen met anderen. Binnen deze cirkel neem je leiderschap over jezelf en dat wat voor jou belangrijk is.
Personen die hun energie vooral richten op de cirkel van betrokkenheid raken vaak verstrikt in hun eigen verwachtingen van andere mensen en van situaties. Deze mensen zijn vaker aan het klagen en mopperen over dingen die invloed op hen hebben en waar ze geen grip op hebben of invloed op kunnen uitoefenen. Uiteindelijk levert het hen niets op om zich daarop te richten, behalve een hoop negatieve energie.
Mensen die zich richten op de cirkel van invloed, richten hun energie op de dingen die ze wel kunnen beïnvloeden. Ze kunnen hier ook zelf in actie komen en wachten bijvoorbeeld niet af tot een ander zijn/haar gedrag verandert of actie onderneemt. In regie = energie = (werk)plezier. Iedere keer weer een stapje dichterbij bij dat wat je wilt bereiken.
Waar besteed je veel aandacht en energie aan? Zijn dat allemaal zaken die in de binnenste ‘cirkel van invloed’ vallen? Als dat niet zo is, kun je zelf de beslissing nemen om meer (of alleen maar) energie te steken in zaken waar je wel invloed op hebt. De bekende managementgoeroe Covey noemt dat ‘proactief’ gedrag.
Proactieve mensen (verantwoordelijkheid) houden zich voornamelijk bezig met zaken in hun cirkel van invloed. Door het richten van deze positieve energie op dingen waar ze werkelijk invloed op kunnen uitoefenen, vergroten ze ook hun cirkel van invloed.
Reactieve mensen (slachtofferschap) doen het tegenovergestelde. Zij richten hun aandacht vooral op zaken uit de cirkel van betrokkenheid. Dit leidt vaak tot slachtoffergedrag (‘ik kan het niet helpen, hij is onmogelijk, het zit me altijd tegen’). Zaken uit de cirkel van invloed (dus waar ze echt invloed op kunnen uitoefenen) worden ‘verwaarloosd’. Deze cirkel wordt dan ook steeds kleiner.
Pagina 31
© 2015
Grofweg zijn er 3 situaties/omstandigheden:
Directe invloed
Geen invloed
Indirecte invloed
Situaties/problemen binnen
Situaties/problemen binnen
Geen invloed: problemen of
de directe invloed: problemen
de indirecte invloed: proble-
omstandigheden waar we niets
die betrekking hebben op ons
men die betrekking hebben op
aan kunnen veranderen, zoals
eigen gedrag.
het gedrag van anderen.
bepaalde omgevingsaspecten,
Deze zijn op te lossen door aan ons
Deze zijn op te lossen door actief te
gebeurd, of dat wat je denkt dat
eigen gedrag te werken.
kijken op welke manier je aanslui-
in de toekomst gaat gebeuren.
ting kunt vinden bij de ander,
.
samen te verkennen waar ieders
Deze situaties accepteren en er
behoeften liggen en te kijken of je
weinig energie aan besteden is de
samen een oplossing kunt vinden
beste optie. Daarnaast is het
die voor iedereen okay is.
belangrijk om voor jezelf te kijken
dingen die in het verleden zijn
Dit zijn de overwinningen op jezelf.
welke behoefte van jou in deze Dit zijn de overwinningen op de
situatie wordt geraakt en welk
omgeving.
gevoel dat oproept (bijvoorbeeld boosheid of angst). Wellicht is er een andere manier waarop je invulling kunt geven aan je behoefte.
1
Pagina 32
3
2
© 2015
Colofon Deze Employabilityscan is een product van Qidos.
Pagina 33
© 2015