WETEN
PUZZEL MEE EN WIN!
Mammoet stierf van de honger
Maak deze week kans op een
Het is helemaal niet onze schuld dat de mammoet is uitgestorven. Het gras was gewoon op.
7
iTeufel Box v2 t.w.v. €329,Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.
24 Dinsdag Augustus 2010
Dagelijks winnen Een halfjaarabonnement op Quizted
WWW.DEPERS.NL
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Het internet is een cookie-monster Er is geen muisklik meer veilig op het internet. Adverteerders houden iedere stap in de gaten.
MERIJN BEELDVERTELLER
Lees meer op pagina 8
EERST
Rijk met bier en bommen Sociaal verantwoord beleggen is aan het Amerikaanse Vice Fund niet besteed. Het belegt juist alleen maar in bedrijven die door anderen worden gemeden als de pest. Sigaretten, drank, wapens: hoe fouter, hoe beter. En de rendementen zijn stukken hoger dan het beursgemiddelde.
Lees meer op pagina 5
EERST
Baarmoederbusiness Draagmoeders in India
6
EERST
‘Dit is een barbaarse, inhumane straf.’ Zelfs in moslimsteden gaan ze zaterdag de straat op tegen de steniging van een Iraanse. Pagina 2.
FILIPIJNEN
Doden bij gijzeling Een urenlange gijzelingsactie in een toeristenbus in de Filipijnse hoofdstad Manilla is geëindigd met de dood van de dader en zeker acht toeristen uit Hongkong. Dat gebeurde toen de politie na elf uren had besloten in te grijpen. Een voormalige politiefunctionaris (55) gewapend met een M16 was verantwoordelijk voor de kaping.
Eerst
2
STEL...
Gruwelstraf Iraanse ‘overspelige’ in dodencel
Ook moslimsteden boos over steniging ...dat de Anne Frank-boom sterft
D
e Anne Frank-boom is omgevallen. De boom in de tuin achter het Achterhuis werd gisteren geveld door de harde wind. Omstanders nemen stukken boom mee als souvenir. De boom, waar Anne Frank als onderduikster tijdens de Tweede Wereldoorlog vanuit het Achterhuis op uitkeek, werd in 2007 nog gered van de kap. Het stadsdeel Amsterdam-Centrum wilde hem kappen omdat een agressieve zwam de boom had aangetast. Maar kom niet aan de boom van Anne, want dan kom je aan de beroemdste onderduiker ter wereld. De cultus rond de DuitsNederlandse dagboekschrijfster heeft zulke vormen aangenomen, dat ook alles wat zij heeft aangeraakt of waarnaar ze heeft gekeken of geluisterd, een sacrale betekenis heeft gekregen. De stichting Support Anne Frank Tree zorgde na het redden van de boom voor de kastanje. Ook nu zullen er stemmen op gaan om de boom weer overeind te hijsen. Of de nagedachtenis van het gedachtegoed van Anne Frank baat heeft bij het overleven van een kastanje, doet er al lang niet meer toe. Het gebruiken van een kweekje van de boom, om zo opnieuw te beginnen, zal weinig handen op elkaar krijgen. Activiteiten als het spelen van liedjes op het carillon van de Westerkerk die Anne ooit heeft gehoord, maken van Anne Frank geen joods meisje met een uitzonderlijk schrijftalent maar een martelares die voor ons allen is gestorven. Als de kastanje sterft, zullen zoveel mogelijk mensen stukken hout meenemen. Net zoals bij de Berlijnse Muur zal een levendige handel in de stronken ontstaan. Deze iconenhandel zal uitmonden in het maken van relikwieën, waarin splinters van de Anne-kastanje geplaatst zijn. Misschien dat het klooster bij Auschwitz belangstelling heeft voor zo’n relikwie. De persóón Anne Frank zal dan definitief verdwenen zijn door de naoorlogse aanbidding. 1
De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
Amsterdam
Van Groningen tot Bagdad. In honderd steden wordt zaterdag actie gevoerd voor Sakineh Ashtiani, die moet vrezen voor steniging. Peter Wierenga
Ook Nederlandse met doodstraf bedreigd
AMSTERDAM
...
Morgen hoort ze wanneer ze gestenigd wordt. In haar Iraanse dodencel kan Sakineh Mohammadi Ashtiani alleen nog maar hopen op hulp van buiten. Komende zaterdag wordt in zo’n honderd steden, van Bagdad tot Brisbane, geprotesteerd tegen de wrede executie. Ook Eindhoven, Den Haag, Groningen, Rotterdam en Amsterdam doen mee aan dit initiatief van het International Committee Against Stoning. ‘Als er geen internationale campagne geweest zou zijn, dan was Sakineh allang gestenigd’, zegt Nahed Selim. De schrijfster van Egyptische afkomst coördineert de Amsterdamse bijeenkomst op het Beursplein. ‘Dit soort acties heeft zeker effect. Dat hebben we ook gezien bij de Nigeriaanse Amina Lawal, die in 2003 op het laatste moment aan de dood ontsnapte.’ Selim heeft nog geen idee over de opkomst, maar auteur Hafid Bouazza heeft bijvoorbeeld al toegezegd dat hij er zal zijn.
In het land van de mullahs moet je niet alleen oppassen met overspel. Gisteren bleek dat een NederlandsIraanse vrouw al sinds eind vorig jaar in een Iraanse gevangenis zit. De 45-jarige Zahra Bahrami zou in de beruchte Evin-gevangenis gemarteld worden, zo meldt de Wereldomroep. Ze zou meegedaan hebben aan protesten van de Groene Revolutie. Mogelijk hangt haar
Ook in Ankara en Bagdad staan protesten gepland. ‘Dat is heel bijzonder’, meent Selim. ‘In islamitische landen durven overheden en het volk vaak niet hardop te zeggen dat dit een barbaarse, inhumane straf is, die in strijd is met de rechten van de mens. Dit is een nieuwe ontwikkeling.’
Vergiffenis Het is een bizar verhaal, van de 43jarige Sakineh Ashtiani. In 2006 werd haar echtgenoot vermoord. De dader
bekende, maar kreeg vergiffenis van zoon Sajad Ashtiani, zodat hem de cel in plaats van de strop wachtte. Sakineh zélf werd veroordeeld tot 99 zweepslagen wegens overspel. Tot ze dit jaar opeens ook de moord in haar schoenen geschoven kreeg. Haar nieuwe vonnis luidde: ‘rajam’ – Arabisch voor steniging, zo moest ze horen van medegevangenen. Haar advocaat Mohamad Mostafaei moest vluchten naar Zweden en Sakineh legde een ‘bekentenis’ af op
Niet in Koran Vorige week nog stenigden de taliban een ‘overspelig’ stelletje in Noord-Afghanistan. Met beroep op de sharia. Toch is het de enige lijfstraf die niet wordt onderbouwd met een vers uit de Koran. Selim: ‘Dat is interessant: óf de Koran is incompleet, of de hadith – de overlevering – klopt niet. Reden te meer om tegen moslims te zeggen dat deze straf moet verdwijnen. Maar los daarvan blijft het natuurlijk een vreselijke straf.’ 1 http://iransolidarity.blogspot.com
Oorlogsmonument Nabestaande boos
Heibel rond onthulling teken Walraven van Hall De onthulling in Amsterdam van waarschijnlijk het laatste Tweede Wereldoorlogmonument in Nederland ontaardt in een rel. Arnold Karskens
‘Als je meer namen vermeldt, loop je een grotere kans iemand te vergeten.’
AMSTERDAM
...
Initiatiefnemer Hans Weijers
De hele Nederlandse haute finance bemoeit zich met het WOII-gedenkteken voor Walraven van Hall, medeoprichter van een van de belangrijkste ondergrondse organisaties, het Nationaal Steunfonds. De oud-minister van Financiën Onno Ruding ging met de pet rond. ING-commissaris en oud-premier Wim Kok zit in het comité van aanbeveling. De ABN AMRO, de Effecten Bank en de Bank Nederlandse Gemeenten werpen
zich op als mede-sponsors van het 250.000 euro kostende kunstwerk. De onthulling op vrijdag 3 september vindt plaats pal naast het hoofdkantoor van de Nederlandsche Bank. Maar de 47-jarige Amsterdamse ondernemer Florens Feike van den Bosch is boos. Hij meent dat ook de naam van zijn grootvader Iman Jacob van den Bosch op het bronzen kunstwerk van een omgewaaide boom moet prijken. ‘Volgens kenners van
de Tweede Wereldoorlog speelde mijn opa net zo’n belangrijke rol bij het Nationaal Steunfonds.’ Het verzwijgen noemt hij ‘amateurisme’ van de initiatiefnemer, de voormalige Vlijmense huisarts Hans Weijers. Verbolgen laat die laatste weten dat hij met het monument de aandacht wil vestigen op het ‘charisma en de persoonlijkheid’ van Walraven van Hall, ‘de bankier van het verzet’. ‘Als je meer namen vermeldt, loop je een grotere kans iemand te vergeten.’
Strijd Nabestaande Van den Bosch gaat echter door met de strijd. Het liefst ziet hij de acht hoofdfiguren genoemd én de ruim tachtig gesneuvelden van de illegale organisatie, die op het hoogtepunt tweeduizend medewerkers
heeft gekend. Ook probeert hij de onthulling bij te wonen. ‘Uit respect voor mijn grootvader en tegen de geschiedsvervaging.’ De Nederlandsche Bank is niet blij met alle ophef. President Wellink is gevraagd het monument een bredere functie te geven door meer namen toe te voegen. ‘Wij nemen geen positie in’, zegt een woordvoerder. De initiatiefnemers van het Nationaal Steunfonds hebben de oorlog zelf niet overleefd. Walraven van Hall werd op 12 februari 1945 in Haarlem gefusilleerd. Iman Jacob van den Bosch stierf in Westerbork op 28 oktober 1944 voor een executiepeloton waarvan de voortvluchtige oorlogsmisdadiger Klaas-Carel Faber, nu woonachtig in het Beierse Ingolstadt, deel uitmaakte. 1
Argus Nieuw: orgaantransplantatie op vakantie
Liquidatieproces
ZWERVERS VIEZE PETER TEGEN DE STAAT KRIJGEN BOND Een minder streng boetebeleid van de Amsterdamse politie tegen buitenslapers. Dat is een van de speerpunten van de nieuwe vakbond voor dak- en thuislozen. Vanaf morgen kunnen Amsterdamse daklozen zich inschrijven. De bedoeling is dat de bond uiteindelijk heel Nederland gaat bestrijken. Het bestuur moet uit minimaal drie daklozen bestaan, aldus SP-gemeenteraadslid Maureen van der Pligt.
de doodstraf boven het hoofd, aldus Buitenlandse Zaken. Volgens de aanklacht is de vrouw een ‘mohareb’, een vijand van God. Bij het begin van haar proces vorige week vroeg zij vergeefs om bijstand door een advocaat, aldus een Iraanse mensenrechtensite. Bahrami was op bezoek bij een van haar kinderen, toen zij op 27 december 2009 werd gearresteerd. 1
de staatstelevisie. ‘Daar moet je vraagtekens bij zetten’, zegt Selim. ‘Volgens haar zoon is ze wekenlang mishandeld. De onafhankelijkheid van de rechtspraak in Iran is sowieso nogal twijfelachtig. Vaak gaat het eigenlijk om wraak of macht. En wat heeft de staat te maken met twee mensen die voor elkaar kiezen?’ Twintig vrouwen wachten hun lot in een Iraanse dodencel af. Ook in sommige andere landen worden mannen en – vooral – vrouwen gestenigd.
Peter la S., ook wel bekend als ‘Vieze Peter’, is een civiele procedure tegen de staat begonnen. La S. is kroongetuige in het Amsterdamse liquidatieproces Passage. Hij ligt al geruime tijd overhoop met justitie omdat toezeggingen over zijn veiligheid niet zouden worden nagekomen. De onenigheid gaat met name over geld en de plaats waar hij een nieuw leven moet beginnen. La S. krijgt een nieuwe identiteit en wordt opgenomen in een getuigenbeschermingsprogramma. De kroongetuige heeft nu zijn
verdere medewerking aan het liquidatieproces opgeschort totdat de civiele zaak is afgerond. La S. is zelf ook verdachte in het liquidatieproces. Hij bekende eerder als schutter betrokken te zijn geweest bij de liquidatie van Kees Houtman in 2005. Vanwege belastende verklaringen kan hij op strafvermindering rekenen. Anonieme getuigen stellen echter dat de kroongetuige meer moorden op zijn kerfstok heeft. De aantijgingen kunnen ten koste gaan van zijn geloofwaardigheid.
Vreemd
Tijdloos
Na een weekendje Amsterdam mocht een 37jarige Brit zijn land niet meer in. Hij leek volgens de douane niet meer op de paspoortfoto.
Het gemeentehuis in Markelo moet het even zonder klok stellen. Twee dieven namen het uurwerk, dat 30 kilo weegt, mee.
Eerst
3
PVV Gewetensnood is geen optie
Ambtenaar die vertikt moet weg Rijksambtenaren die weigeren beleid van Geert Wilders’ PVV in te voeren, moeten opstappen. Gewetensnood is voor hen geen optie. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
‘Het uitsluiten van bevolkingsgroepen, daar ga ik niet aan meewerken’, kondigde een rijksambtenaar gisteren aan in deze krant. En hij was niet de enige die bang is in gewetensnood te komen als de PVV gedoogsteun gaat verlenen aan een nieuw kabinet, zo bleek uit een enquête van De Pers en het opiniepanel van EenVandaag onder vijfhonderd rijksambtenaren. Ruim 11 procent van hen verwacht dan zelf op het werk in gewetensnood te komen. Eén op de vijf ambtenaren voelt zich niet verplicht om voor elke combinatie van partijen te werken. Wat gebeurt er als een ambtenaar weigert beleid uit te voeren? Ambtenaren die weigeren beleid uit te voeren, moeten ontslag nemen; zo luidt het devies van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) dat verantwoordelijk is voor het personeel van de rijksoverheid. Niet voor niets leggen ambtenaren al bij het aanvaarden van hun functie een ambtseed af. ‘Ik zweer/beloof plichtsgetrouw en nauwgezet de mij opgedragen taken te vervullen’, zo luidt die eed. En ook: ‘Ik ben loyaal ten opzichte van bestuursorganen en het door hen vastgestelde beleid.’
Zijn er uitzonderingen waarop men zich kan beroepen? Weigering van een opgedragen taak zal een rechterlijke toetsing over het algemeen alléén doorstaan als het om maatregelen gaat die ‘evident in strijd zijn met geldende wetgeving’. Een ambtenaar die zich om andere redenen niet kan verenigen met het beleid dat hij moet uitvoeren, zal volgens BZK ‘een andere baan moeten zoeken’. Weigeren is er dus in de praktijk eigenlijk niet bij.
‘Ik zweer/beloof plichtsgetrouw de mij opgedragen taken te vervullen.’ De ambtseed/belofte
Heeft een nieuw kabinet al eerder tot zulke strubbelingen geleid? ‘Voor zover mij bekend is ook in voorgaande kabinetsperiodes nooit gebleken dat ambtenaren een gebrek aan loyaliteit ten opzichte van een bewindspersoon vertoonden’, stelt een BZK-woordvoerder. Het omgekeerde, een bewindspersoon die moeite had met een ambtenaar, dat is wél een keer aan de orde geweest. Lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid Peter van Lieshout moest in 2002 als directeur-generaal op Volksgezondheid het veld ruimen omdat LPF-minister Eduard Bomhoff in hem een planeconoom van de PvdA zag. Van Lieshout stapte destijds over naar Sociale Zaken. 1
Verjaarscadeau voor u:
Duurzaam bankieren met 50% korting! or Tand om tand Kenia presenteerde gisteren twee ton smokkelivoor, onderschept op de luchthaven van hoofdstad Nairobi. Het is de grootste vangst in jaren. Het ivoor is zeer gewild in
Ontsnapt
Aziatische landen en afkomstig van meer dan 150 olifanten die de afgelopen twintig jaar zijn gedood. Kenia telt op dit moment ruim 38.000 olifanten. 1 FOTO: REUTERS
Oliedrek in Nigeria
EXTREMISTEN VN: SHELL VERVUILT NIET BREKEN UIT Zeker 25 islamitische extremisten zijn ontsnapt uit een gevangenis in de voormalige Sovjetrepubliek Tadzjikistan. Ze overmeesterden de cipiers en doodden zeker zes bewakers. De ontsnapte militanten zaten celstraffen uit variërend van dertig jaar tot levenslang, vanwege het beramen van een staatsgreep. De autoriteiten in Tadzjikistan hebben de hulp van buurland Afghanistan en van Rusland ingeroepen.
Een onderzoek door de Verenigde Naties pleit oliemaatschappij Shell vrijwel volledig vrij van olievervuiling van de Nigeriaanse Niger-delta in de afgelopen 40 jaar. Volgens de Britse krant The Guardian heeft het rapport, waaraan het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) drie jaar heeft gewerkt, tot woede geleid onder de lokale bevolking. Die voerde lange tijd campagne om de multinational te dwingen de vervuiling op te ruimen en schadevergoeding te betalen.
Uit het onderzoek blijkt dat slechts 10 procent van de olievervuiling in Ogoniland is veroorzaakt door mechanische mankementen of nalatigheid van het bedrijf. De rest van de vervuiling is te wijten aan diefstal van olie en sabotage van de oliepijpleidingen. De rest van de incidenten is veroorzaakt door ‘bunkerende bendes’ die olie proberen te stelen, aldus Mike Cowing, die het UNEP-team van honderd onderzoekers leidt. Milieudefensie heeft ernstige twijfels bij het onderzoek van UNEP.
BanAAAHn
Slaap lekker!
Een Britse moeder met bananenfobie baalt dat haar kind gek is op het fruit. Ze haalt de bananen met een handdoek uit het schap.
Wat doe je als je man vreemdgaat? Een Vietnamese vrouw sneed de penis van haar man er gewoon af terwijl hij sliep. Opgelost!
D ASN Bank De B k investeert i t t niet i t iin n ki kinderarbeid d of wapenindustrie. Maar juist wel in eerlijke handel en duurzame energie. Dit jaar bestaan wij 50 jaar! Daarom krijgt u op de ASN Bankrekening en de nieuwe ASN Creditcard tijdelijk 50% jubileumkorting*. Voor de ASN Bankrekening betaalt u nu slechts € 9,- per jaar. Voor de ASN Creditcard, met steun aan goede doelen, € 10, - per jaar.
* Dit aanbod geldt t/m 31 december 2010 en is na afsluiting een jaar lang geldig. Kijk voor de voorwaarden op www.asnbank.nl of bel gratis 0800-0380.
&
& &
&& & &
&!"&%$%
%
"#
$%
$
$
#
&
%
%
Dinsdag
24
AUGUSTUS 9.30 - 21.00 UUR Woensdag
25
AUGUSTUS 9.30 - 21.00 UUR Donderdag
26
AUGUSTUS 9.30 - 21.00 UUR Vrijdag
27
AUGUSTUS 9.30 - 21.00 UUR Zaterdag
28
s u t s u g Au
E L SA
Koop nu betaal tot 2013
Normaal 595.-
Augustus Sale
399.-
Nu
ERENDE K G U R E T S K J JAARLI ERKOOP V T I U R E M O EINDE-Z
MOSER Hoekcombinatie Mooie hoekcombinatie passend in elke huiskamer. Verkrijgbaar in meerdere kleuren Fabricia, inclusief kussens.
AUGUSTUS 9.00 - 17.00 UUR
Normaal 1795.-
Augustus Sale
EN MAAR
2 MINUTEN LEVERTIJD
749.-
Nu
Hoekcombinatie COMFORT Deze prachtige lounge opstelling wordt gekenmerkt door de zeer duurzame Sussy-combinatie en de fraaie afwerking van de romp. Leverbaar in diverse kleuren en stoffen. 3+2 ORLEANS Eigentijds model met ideaal zitcomfort. Verkrijgbaar in verschillende kleuren Suedino.
Normaal 895.-
Augustus Sale
499.-
Nu
DIT ZIJN
SLECHTS ENKELE VOORBEELDEN
3+2 SUPREME Stijlvol bankstel voorzien van fraaie stikaccenten in de rugleuningen. Met een fantastische zit uitgevoerd in Spaltino leder, in diverse kleuren.
Met relaxsysteem!
Normaal 595.-
Augustus Sale
249.-
Nu
3+2 MIAMI (HS) Karakteristiek bankstel door de accenten en afwerking in de ruggesteun. Uitgevoerd in Leatherlook.
Normaal 1995.-
Augustus Sale
999.-
Nu
Normaal 1195.-
NKSTEL
P VAN ELK BA
BIJ AANKOO
ę
599.-
3+2 MILES met 2 relaxelementen Schitterend bankstel met relaxmechanisme. In diverse kleuren Artificial Leather.
GRATIS ę
Augustus Sale
ę
ASSEN Borgstee 7 CAPELLE A/D IJSSEL Lylantsebaan 7a DEVENTER Essenstraat 15, de Snipperling DRACHTEN Dr. M.L.Kingsingel 10 DEN HAAG Waldorpstraat 144, Megastores EINDHOVEN Kanaaldijk-Noord 5 GOES Marconistraat 17-19, Woonblvd
Nu
ę ę ę
ę
GRONINGEN Energieweg 13, Hoendiep HEERLEN In De Cramer 74, Woonblvd HENGELO Wegtersweg 82 HOOGEVEEN Groenewegenstraat 23-25 MAASSLUIS Noordzee 10 MIJDRECHT Rendementsweg 10b NIEUWEGEIN De Liesbosch 72
LET OP! EXTRA
KOOPAVONDEN TOT 21.00 UUR
Stofzuiger + Koffiezetapparaat + Citruspers + Waterkoker + Blender + Elec. pepermolen + Eierkoker + Keukenweegschaal + Tosti apparaat + Broodrooster + Stoomstrijkijzer
ę
ę
ę
SLIEDRECHT Conradstraat 8 OOSTERHOUT De Meerstoel 14, Woonblvd UDEN Industrielaan 20, Woonboulevard VEENENDAAL Schoolstraat 100 ZEVENAAR Edisonstraat 26, Meubelstraat ZALTBOMMEL Van Voordenpark 21 ZOETERWOUDE Hoge Rijndijk 307,Rijneke Blvd
MAANDAG T/M VRIJDAG 9.30 - 21.00 UUR, ZATERDAG 9.00 - 17.00 UUR. ZONDAG ALTIJD GESLOTEN Seats and Sofas en A Giant Take-Away zijn als woordmerk geregistreerd. Het logo van Seats and Sofas is als beeldmerk geregistreerd. Prijs- en modelwijzigingen alsmede zet- en drukfouten voorbehouden. De afbeeldingen zijn niet bindend en kunnen afwijken van de specificaties. Een niet-doorlopend krediet van Santander Consumer Finance Benelux B.V. Vraag naar de voorwaarden en prospectus in de winkel of raadpleeg deze op www.comfortcard.nl of vraag deze op via (030) 63 88 100. Toetsing en registratie bij BKR. Comfort Card is een merk- en handelsnaam van Santander Consumer Finance Benelux B.V.
Eerst
Beleggen Immoreel, maar goed verdienen
5
Google
Anti-ethisch beleggen met het Vice Fund
YouTube wil van goedkoop imago af YouTube, de videodienst van Google, wil van zijn ‘low culture’-imago af om meer aanzien te krijgen bij duurdere adverteerders. Tjeerd Wiersma AMSTERDAM
...
Lucratief beleggen in bommen, sigaretten, drank en gokken. Edward Deiters AMSTERDAM
...
Voor groen, ethisch of duurzaam moet je vooral niet bij het Vice Fund zijn. Dit in het Amerikaanse Milwaukee gevestigde beleggingsfonds belegt uitsluitend in foute zaken. Volgens het fondsprospectus steekt het Vice Fund het geld van zijn inleggers bij voorkeur in bedrijven die zich bezighouden met gokken, wapens, tabak en alcohol. Fondsbeheerder Jeff Middleswart noemt zichzelf een tegendraadse belegger. ‘Ik geloof dat deze industrieën onafhankelijk van de economische toestand gedijen. Sterker nog: ze presteren potentieel zelfs beter in onzekere tijden, daarom geloven wij dat investeringen in deze ‘zondige’ sectoren een solide beleggingsstrategie zijn tijdens een recessie.’ Een blik op de meest recente cijfers van het Vice Fund laat zien dat de filosofie deels haar vruchten afwerpt. Het Vice Fund presteert de afgelopen tijd een stuk beter dan de Amerikaanse industrie-index Standard & Poor’s 500. Die daalde dit jaar met zo’n 1,9 procent. De koersen van sigarettenfabrikanten als Philip Morris, Lorillard en de Altria Group (goed voor ruim een kwart van de totale portfolio) stegen dit jaar alleen al met gemiddeld 12 procent.
China aan de Marlboro ‘Veel mensen willen die aandelen niet in hun portefeuille omdat ze dat niet ethisch vinden’, zegt Middleswart. ‘Ze hebben weinig concurrentie. Die markt is nagenoeg oligopolisch, en de bedrijven kunnen hun prijzen dus vrij probleemloos verhogen. Ook hoeven ze geen enorme sommen geld aan marketing en research te spenderen. Mensen roken toch wel. Daar
komt momenteel bij dat steeds meer mensen in groeimarkten, denk aan China, nu genoeg verdienen om merken als Marlboro te kopen.’ Ook bij de defensiebedrijven in de Vice Fund portfolio gaat het crescendo. Gemiddeld stegen de koersen hier 12 procent. ‘Hun projecten duren vaak decennia lang’, zegt Middleswart. ‘Daarom hebben ze meestal een heel stabiele inkomstenstroom. En daaruit volgen weer keurige dividendstromen die veel hoger zijn dan die van het gemiddelde Standard & Poor’s bedrijf.’ Dat daar niet de meest frisse handel achter schuilgaat, lijkt hem niet te deren. En zo stopte het fonds geld in Northropp Grumann, onder meer de fabrikant van de B2 stealth bommenwerper. Daarnaast staat Raytheon op het lijstje beleggingen van Middleswart. Dit bedrijf maakt onder meer clusterbommen en kruisraketten en kwam enkele jaren geleden in Nederland nog in het nieuws omdat het keurig nette ambtenarenpensioenfonds ABP het had gewaagd er in te beleggen. De drankindustrie? Een plus van 6 procent. Hier houdt Vice Fund aandelen in Diageo (onder meer bekend van merken als Smirnoff, Johnny Walker en Guinness). Ook de Amerikaans-Belgische biergigant Anheuser-Busch InBev staat op het lijstje en wordt volgens Middleswart binnen anderhalf jaar ‘een cashmachine’ voor beleggers. Toch was het ook bij het Vice Fund in 2008 en 2009 deels lastig. Vooral in de Amerikaanse casino’s en gokhuizen ging het even aanzienlijk minder. Hier stond een dikke min
van 30 procent onder de streep. ‘Daarom zijn we nu in de Aziatische gokmarkt gestapt. De investeringen zijn een tijdlang uitgesteld, maar ik verwacht dat die weer aantrekken. Onze investering in de Wynn casino’s in Macau is bijvoorbeeld al erg goed gebleken.’
Het Vice Fund behaalde vorig jaar een rendement van 7,73 procent. Ter vergelijking: de MSCI USA Large Cap ESG, een index met sociaal verantwoorde aandelen moet het doen met minus 1,7 procent. Zelf is Middleswart overigens ook niet geheel zonder zonde, meldt hij: ‘Ik heb geweren en ga ermee op jacht. Daarnaast gok ik af en toe op de paarden. Dat zie ik als een vorm van financiële analyse. En het mooie is: binnen een half uur weet je of je goed zit. Verder houd ik van een goed glas wijn of Guiness.’ 1
Bij Google worstelen ze al een tijdje met de positionering van de populaire videodienst YouTube. De site wordt volgens het Amerikaanse Business Week nog altijd te veel in verband gebracht met amateurfilmpjes van pasgeboren baby’s en met filmpjes van kinderen die hun kunsten op een skateboard vertonen. Om daar verandering in te brengen en om YouTube aantrekkelijker te maken voor de wat duurdere adverteerders organiseert Google een tentoonstelling in het prestigieuze Guggenheim museum in New York. Daar zullen op beeldschermen verschillende filmpjes van nu nog onbekende maar veelbelovende videokunstenaars te zien zijn. Door prominent in het Guggenheim aanwezig te zijn hoopt Google ook een ander soort (lees: kunstzinniger) publiek naar YouTube te trekken. De YouTube-expositie in het museum begint in oktober.
Hulu Google kocht YouTube in 2006 voor een bedrag van 1,65 miljard dollar. Veel geld, maar er staat tegenover dat de videodioenst bij het grote publiek wel razend populair is. Toch wordt er volgens Google nog te weinig geld verdiend, vooral omdat A-merken tot nu toe wegbleven als adverteerder. De grote concurrent van YouTube is Hulu.com, een site die er wel in slaagt om advertenties aan te trekken van de grotere merken. In juli waren maar liefst 783 miljoen reclamefilmpjes op Hulu te bekijken. Veel meer dan de ‘slechts’ 219 miljoen van Google/YouTube. Wat dat betreft heeft de zoekmachinegigant nog een flinke slag te maken.
Family Guy Wat Hulu voor heeft op YouTube is dat het populaire shows als Family Guy, The Office en The Daily Show (series die bij ons te zien zijn op Comedy Central) mag brengen. Het is content die YouTube niet heeft. Dat moet het doen met een minder programma als World Wrestling Entertainment en met Spaanstalige tv-shows. 1
WIN 5200,aan cadeaubonnen
bij aankoop van een cadeaubon op het Postkantoor van TNT Post*!
*Assortiment kan verschillen. Deelname vanaf 15 aan cadeaubonnen. Kijk op www.tntpost.nl voor de Postkantoorzoeker.
of éé van de n 60 andere 0 prijzen
6
Eerst
Schaarste Fosfaat raakt op, kans op nieuwe voedselcrisis
Kunstmestcrisis is pas echt schrikken Dat aardolie op raakt, is vervelend. Maar het opraken van kunstmest is veel zorgwekkender, want de grondstof daarvoor is niet te vervangen. Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Er is een overnamestrijd losgebarsten rondom het Canadese bedrijf Potash, die mondiaal de aandacht trekt. Dat deze producent van kalium, een belangrijke grondstof voor kunstmest, zo in de belangstelling staat, heeft alles te maken met de groei van de wereldbevolking en de stijgende vraag naar voedsel. Een grotere voedselbehoefte betekent dat de wereld nog sterker afhan-
kelijk wordt van kunstmest. Het gebruik ervan is in de periode 1965-1990 al verdubbeld. Maar fosfaat, naast kalium en stikstof een onvervangbare grondstof voor kunstmest, raakt op – net als olie. Verschil is echter dat olie te vervangen is door andere energiedragers, fosfaat niet. Het meeste komt uiteindelijk op de bodem van de zee terecht en is niet meer te winnen.
Marokko Experts waarschuwen nu al voor dreigende schaarste, die tot extreme prijsstijgingen zou kunnen leiden, met vooral voor arme landen grote gevolgen. ‘Dit is een sterk onderschat probleem’, zegt Wouter van der Weijden, voorzitter van het Platform Kennis en
Innovatie dat het Ministerie van Landbouw adviseert. ‘Als de vraag naar fosfaat in het huidige tempo blijft stijgen, dan raken de voorraden volgens de meeste schattingen binnen 75 jaar op. Sterke prijsstijgingen doen zich al veel eerder voor, ik verwacht binnen 20 jaar.’ Risico hierop is helemaal groot omdat de voorraden fosfaat (gewonnen uit rotsen) sterk geconcentreerd zijn in een paar landen. Marokko en China hebben het overgrote deel, op afstand gevolgd door de VS, ZuidAfrika en Jordanië. ‘Het is zeer waarschijnlijk dat er een kartel ontstaat, net als voor olie. Die landen kunnen goud verdienen door prijsafspraken te maken.’ Volgens Van der Weijden zou de ko-
mende fosfaatschaarste wel eens grote geopolitieke gevolgen kunnen hebben. ‘Bij fosfaat moet je niet uitsluiten dat het gewelddadig gaat worden als de voedselvoorziening in gevaar komt. Om olie wordt immers ook gevochten.’ Europa is als importeur van kunstmest in dit opzicht kwetsbaar: zonder import zijn we niet zelfvoorzienend in voedselproductie – zo sterk loopt de opbrengst per hectare terug zonder fosfaat.
Vakantie Hoe voorzienbaar het tekort ook is, er wordt nog maar weinig gedaan om het probleem op te lossen. ‘De VS hebben zelf voorraden en een verdrag met Marokko. Europa heeft niets’, zegt Lucas Reijnders, hoogleraar mi-
lieukunde aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Het ministerie van Landbouw is nog met vakantie.’ Van der Weijden bevestigt dat de komende schaarste nog geen topprioriteit is. Maar er zijn al wel initiatieven voor het terugwinnen van fosfaat uit rioolslib en dierlijke mest, vertelt hij. Het fosfaat uit de vuilverbranding verdwijnt nu meestal gewoon het asfalt in. ‘Recycling is nog duur omdat het veel energie kost. Maar hoe hoger de prijs van kunstmest hoe sneller die ontwikkeling zal gaan. Nederland heeft wat dit betreft een prima uitgangpositie met al zijn dierlijke mest. Daarmee zouden we een voorloper kunnen zijn met allerlei innovatieve bedrijven.’ 1
Groei Baarmoederverhuur
Draagmoeders in India zijn miljardenindustrie Vrouwenorganisaties spreken schande van het ongebreidelde draagmoederschap in India. De klinieken zien het probleem niet. Petra Janbroers AMSTERDAM
...
Telefooncentrale, administratie, zwangerschap – voor outsourcing ga je naar India. Goedkoop, geen red tape en redelijk risicoloos. Duizenden hetero- en homostellen, alleenstaande vrouwen of vrouwen die ‘gewoon’ geen heil zien in negen maanden zwanger zijn, weten jaarlijks de weg te vinden naar een Indiase ‘babyfabriek’. Elke 48 uur zou zo’n baby worden geboren. De industrie is booming. Sinds de regering commercieel draagmoederschap legaal maakte in 2002 hebben zo’n 350 klinieken hun deuren geopend en groeit en groeit de sector, naar verwachting tot 1,8 miljard euro in 2012. De vrouwen die het kind van een ander dragen zijn doorgaans ongeletterd en straatarm, en verhuren hun baarmoeder om zelf het hoofd boven water te kunnen houden. Vrouwenrechten- en andere organisaties die zich hun lot aantrek-
KLASSENSTRIJD ...
TOMMY
WIERINGA
D
e deur van mijn kamer in het gastenverblijf heeft twee sloten, een voor mijzelf en een waarmee de gastenbroeder in vroeger tijden de deur van buitenaf op slot draaide – de gast kon zijn kamer na de completen niet meer verlaten. Dit gebruik is verdwenen
ken willen dat er een einde komt aan de totaal ongecontroleerde praktijken. Het parlement buigt zich binnenkort voor het eerst over een wetsvoorstel over regulering van de sector, maar volgens The Times of India zullen regels weinig uithalen in dit grote, arme land. Mensen als dr. Nayna Patel, oprichtster en directeur van de Akanksha Infertility Clinic in de arme provincie Gurajat, snappen niet waar men zich druk over maakt.
School ‘Een stel dat geen baby kan krijgen, krijgt een kind. Een arme vrouw krijgt geld. Wat is het probleem?’ Patels kliniek is met meer dan 200 surrogaatmoeders sinds de opening in 2004 een van de grootste van het land. Ze vraagt zo’n 17.000 euro per draagmoeder. De vrouwen zelf krijgen circa 5.000 dollar. Het is een goudmijn. De 22-jarige Geeta is een van de draagmoeders die in Patels kliniek wonen, tot het (blanke) kind is geboren. ‘Het is een idee van mijn man. Met zijn eetstalletje verdient hij niet genoeg voor ons en onze drie dochters. Op deze manier kunnen de kinderen straks ook naar school. Wij doen er goed aan.’ 1
Dr. Nayana Patel (midden) met twee surrogaatmama’s, zij krijgen per boreling 5.000 dollar. AFP
maar het sleutelgat is er nog. Klooster komt van claustrum, dat in het laat Latijn zoveel betekenissen draagt als slot, grendel, muur, afgesloten plaats, kooi en kerker. De gasten van abdij Sion zijn op zichzelf aangewezen, de monniken zijn meestentijds in het slot en vertonen zich niet. In de koelkast van de eetzaal staat een pak halfvolle melk, iemand heeft er met pen ‘Machteld’ op geschreven. Later stelt een vrouw zich aan me voor. ‘Ik heb uw naam gelezen’, zeg ik, ‘op een pak melk.’ Machteld is hier vaker te gast geweest, bij de maaltijden gaat ze voor in gebed en ze neemt de leiding bij de afwas en het tafeldekken. Ze heeft
haar echtgenoot ontmoet bij de Leidse Studenten Ekklesia – de zachte christenen, vlees noch vis. Het dwingende harmoniemodel waarmee Machteld de gemeenschappelijke ruimte bestiert, wordt verstoord met de aankomst van twee nieuwe gasten, moeder en dochter, duidelijk van de andere kant van het spoor. De moeder smakt en pulkt met tong en vingers tussen haar kunstgebit. Een dunne grijze baan loopt over haar hoofd, daar waar het geverfde zwarte haar is uitgegroeid. Scheurmakers, constateer ik met een mengeling van ergernis en genoegen. Al tijdens de middagmaaltijd neemt de dochter haar bord van tafel en wast
het met luid gekletter af. Machtelds oecumenische glimlach breekt. Later zal ze naar de jonge vrouw toegaan en zeggen: ‘We proberen hier met de gasten ook in gemeenschap te leven, net als de broeders. Misschien wil je je daaraan houden, en niet al afruimen als we nog aan het eten zijn?’ De vrouw protesteert. ‘Ik was alleen maar keurig mijn bordje af. Dat moet ik toch zeker zelf weten.’ ‘Het is heel storend voor de anderen als je dat tijdens de maaltijd doet, het zou fijn zijn als je daar rekening mee wilt houden.’ Het is een schitterend conflict, de glimlach van de voorstad tegen de harde mond van de volkswijk – ik zie
de klassenstrijd ademloos aan. Die middag schrijven ook de moeder en de dochter hun namen op de voedingswaren die ze van buiten meenamen. De naam is een verbod. Zelfs op hun appels hebben ze stickertjes met hun namen geplakt. Van Marja. Van Roelina. Ik ben in gespannen afwachting van de volgende maaltijd; of de anarchie het van de orde zal winnen... Maar bij het avondbrood wacht ook de jonge vrouw tot Machteld het sein geeft voor het dankgebed. De scheuring is gelijmd, de orde hersteld. 1
Niet te vreten
Sperma
Te vals voor televisie
Tbs-patiënten geven een onvoldoende aan de maaltijden die zij dagelijks in de Groningse Van Mesdagkliniek opgediend krijgen.
Niet tien maar twintig Britse vrouwen mogen straks worden bevrucht met hetzelfde spermamonster. De beloning voor eidonoren gaat ook omhoog.
Bazen van het Britse talentenprogramma X-Factor geven toe dat geluidsapparatuur is gebruikt om de stemmen van de deelnemers beter te laten klinken.
Weten
Mediahistorie
7
Onderzoek Na de ijstijd werd het gras schaars
Mammoet verging van de honger
Brave Libelle werkte wel emanciperend Niet de mens, maar Moeder Natuur zélf heeft de mammoet de das om Vrouwenbladen hebben bijgedragen aan de emancipatie. Simpelweg door te bestaan.
gedaan. Door de opwarming van de aarde raakte het gras op.
Redactie weten
Marcel Hulspas
AMSTERDAM
...
AMSTERDAM
De feministen van het eerste uur hadden gelijk: de ‘vrouwenbladen’, dat wil zeggen Margriet en Libelle, die door driekwart van de Nederlanders werden gelezen, hebben de vrouwenemancipatie geen grote dienst bewezen. Dat concludeert de Nijmeegse promovenda Marloes Hülsken. Tegen de tijd dat de bladen over bijvoorbeeld anticonceptie schreven, wist heel Nederland daar allang het fijne van. Toch hebben ze een bescheiden bijdrage geleverd. Het feit dat dergelijke bladen bestonden, was genoeg. Toen Libelle voor het eerst over de pil schreef, in 1968, was die al zes jaar op de markt en werd al door bijna een miljoen vrouwen gebruikt. Dat conservatisme, aldus Hülsken, was een gevolg van hun succes: ‘Het bereik was groot en de prijs laag, wat alleen mogelijk was dankzij advertenties. Om zoveel mogelijk adverteerders te werven, wilden de uitgevers van de bladen geen lezeressen voor het hoofd stoten en zo de oplagecijfers negatief beïnvloeden. Controversiële onderwerpen werden gemeden.’ Toen dezelfde titels vanaf 1965 regelmatig grote enquêtes uitvoerden
Paleontologen hebben lange tijd gedacht dat de mammoet is uitgestorven dankzij Homo sapiens. De logge planteneter met zijn dikke vacht zou geen partij zijn geweest voor die kleine intelligente oermensen met hun speren en valkuilen. Maar dat is waarschijnlijk pure grootspraak. Volgens Britse onderzoekers werd niet de mens, maar het verdwijnen van grasland deze reus fataal. Onderzoekers van de universiteit van Durham hebben uitgebreid onderzoek gedaan naar de vegetatie op het noordelijk halfrond na de laatste ijstijd, zo’n twaalfduizend jaar geleden. Dat deden ze aan de hand van fossiel stuifmeel. Dat stuifmeel blijft keurig, jaar op jaar, bewaard in sedimentlagen op de bodem van meren. Wie daarin gaat boren, en de microscoop erbij pakt, kan in één oogopslag zien wat er lang geleden rondom dezelfde meren bloeide en groeide.
...
‘Tijd en geld uittrekken voor jezelf, dat was nieuw en bevrijdend.’ Promovenda Marloes Hülsken
(niet alleen onder hun abonnees) ontdekten de redacties dat ze ver achter de tijdgeest aanliepen. Maar ook al liepen de bladen niet voorop, de lezeressen zelf hadden grote waardering voor ‘hun’ blad: ‘Het was op de eerste plaats voor moeder, die daar nou eens lekker voor ging zitten. Dat ervoeren de vrouwen die ik sprak als nieuw en bevrijdend: geld uitgeven aan jezelf, tijd uittrekken voor jezelf.’ Feministische wetenschappers, die de damesbladen veroordeelden, hebben dat aspect ten onrechte over het hoofd gezien, meent Hülsken, die op 2 september op haar onderzoek promoveert. 1
GESIGNALEERD
Op zoek naar gras belandde de mammoet op de toendra, maar legde daar alsnog het loodje. GETTY IMAGES
Het onderzoek strekte zich uit over Noord-Amerika, Europa en Siberië, en zo ontdekten ze dat de opwarming na de ijstijd, die leidde tot veel meer CO2 in de atmosfeer, gepaard ging met een enorme uitbreiding van het bosareaal, terwijl grasland in die eeuwen steeds schaarser werd. En gras-
land, daar moeten grote herkauwers als de mammoet het van hebben. Volgens onderzoeksleider Brian Huntley was dát de redden dat de wolharige mammoet, die hier tienduizend jaar had rondgescharreld, omstreeks 14.000 jaar geleden ver-
Marcel Hulspas Ramsj gesignaleerd bij boekhandel De Slegte.
dween, en zijn laatste toevlucht zocht in Siberië. Daar op de toendra viel nog wel een karige maaltijd bijeen te schrapen. Maar het klimaat was daar veel slechter, en uiteindelijk is het dier daar uitgestorven. Huntley waarschuwt heel modieus dat dit drama
mogelijk ‘een voorbeeld is van wat de komende eeuw kan gebeuren door klimaatverandering. Hier valt wellicht iets van te leren.’ Wat, dat weet hij ook niet. Maar het kan dus zijn dat het bos weer gaat groeien, en biefstuk straks uit Siberië moet komen. 1
Horror Moordende schimmel
Sporen van zombiemieren zijn 50 miljoen jaar oud Het klinkt als een slechte film: ook mieren kunnen zombies worden. En dat komt dan door een schimmel. Redactie weten AMSTERDAM
...
Mieren kunnen besmet raken met de schimmel Ophiocordyceps unlateralis, en verliezen dan hun eigen wil – voorzover mieren daarover beschik-
Onderkant van de Gouden Eeuw
ken. De schimmel produceert namelijk een stof die het gedrag van de mier radicaal verandert. Onder invloed van de schimmel besluit het arme diertje zijn veilige nest te verlaten en helemaal alleen in een blad te klimmen, hoog in een boom of struik, om zich daar vast te bijten. Klemvast. De mier laat niet meer los, en sterft. De schimmel groeit verder in het mierenlijkje, en verspreidt van daaruit zijn sporen in de lucht, die
Verzorgde humor
Zwervers zijn geen schrijvers. Daarom is het des te opmerkelijker dat de Duitse boerenzoon Georg Naporra, die jarenlang in dienst was van de Verenigde Oost-Indische Compagnie, op latere leeftijd een uitgebreid verslag schreef van zijn omzwervingen en ontberingen. Een uniek document over een armeluisleven in de zeventiende eeuw.
Zwerven en grinniken
...
CO2-stijging
Roelof van Gelder, Naporra’s omweg, van 29.90 voor 12.99
Het Amerikaanse tijdschrift The New Yorker is bekend om zijn heerlijk lange artikelen, zijn zeer verzorgde stijl, en zijn cartoons. Dit reusachtige boek (met twee cd’s) bevat alle 70.000 cartoons verschenen tussen 1925 en 2004. Vrijwel allemaal minimaal nog steeds erg leuk – en altijd smaakvol. Goed voor een half jaar bladeren en grinniken.
The Complete Cartoons of The New Yorker van 58.80 voor 24.50
Geen gewone kanarie
IJsklontje?
De prehistorische loopvogel Andalgalornis (die zes miljoen jaar geleden in Argentinië rondliep) doodde zijn prooi met een kopstoot.
Amerikaanse biologen hebben ontdekt dat bijen bij koel weer de voorkeur geven aan bloemen met warme nectar. En omgekeerd.
vervolgens neerdalen op de grond, waar ze aan de pootjes van nieuwe slachtoffers blijven kleven. Een scenario voor een horrorfilm, en onderzoekers van de Universiteit van Exeter hebben nu ontdekt dat mieren al 50 miljoen jaar machteloos staan tegenover deze schimmel. Die ‘greep des doods’ laat in het blad hele karakteristieke bijtsporen achter. Dat bracht de onderzoekers op het idee een uitgebreide speur-
tocht naar deze bijtsporen uit te voeren in de afdrukken van fossiele bladeren. Uiteindelijk hadden ze succes in Duitsland, in afdrukken uit de Messel groeve, in de deelstaat Hesse. De fossiele bladeren met bijtsporen waren 50 miljoen jaar oud. Zo oud is deze gruwelijke vorm van parasitisme dus al. En al die tijd zijn de mieren nooit in staat geweest een gif te ontwikkelen tegen de moordende schimmel. 1
Perspectief
8
Cookies Anoniem internetten zit er niet meer in
Surfen met adverteerders In een paar jaar tijd zijn adverteerders het klikgedrag op internet intensief gaan volgen. ‘Er is geen optie om nee te zeggen ’. Slechts een kleine groep mensen uit de internetindustrie weet wat er precies gebeurt. Remco Tomesen
...
T
och wel raar, die advertentie van die datingwebsite, die je blijft achtervolgen tijdens je surftochtje op internet. Zeker omdat er steeds staat: ‘Op zoek naar een man? Ga naar website X!’ Waarom is die banner er zo zeker van dat je op zoek ben naar een man? Terwijl je een heteroseksuele man bent. De gemiddelde surfer zal niet door hebben dat die terugkerende banner doelbewust aan hem wordt getoond, eigenlijk een persoonlijk ‘bericht’ aan hem is. Maar wie weet hoe adverteerders de laatste jaren het surfgedrag van internetters zijn gaan volgen, kan heel wat afleiden uit die terugkerende banner. Kan er zelfs ongerust van worden. Waarschijnlijk heeft je vrouw of vriendin, die gebruik maakt van dezelfde computer met dezelfde browser, zitten rondsnuffelen op de adverterende datingsite. Er wat per-
soonlijke gegevens achtergelaten. En omdat vrouw/vriendin is afgehaakt in haar zoektocht naar een man, zonder een account aan te maken, wordt ze nu ‘achternagezeten’ met advertenties op andere websites. Met heel persoonlijke advertenties, zeg maar. Dit is de praktijk op internet in 2010. Een groot deel van de advertenties verschijnt niet willekeurig meer, maar zijn het gevolg van je eigen surfgedrag (of van iemand anders die van je browser gebruikt maakt). Of van meer dan dat: sommige websites houden zelfs je muisgeschuif bij, zien alles wat je intikt. Want hoe meer je van een gebruiker weet, hoe persoonlijker je een advertentie kunt maken. De techniek waarvan veel gebruik wordt gemaakt zijn (tracking) cookies, volgbestandjes die in de browser van een internetter worden geplaatst. Die bestanden met informatie worden bij een volgend websitebezoek weer teruggestuurd naar de servers, de computers die de internetter volgen. Populair zijn ook de flash-cookies, die moeilijk te verwijderen zijn. Ze kunnen volgbestanden die in de
browser zijn opgeslagen weer tot leven roepen. Volgbestanden bestaan al sinds de jaren negentig (in eerste instantie uitsluitend om instellingen van gebruikers te onthouden), maar zijn steeds geavanceerder geworden. En worden – na jarenlange kleinschalige toepassing – steeds meer gebruikt voor het plaatsen van advertenties. ‘Drie jaar geleden gebeurde het nog weinig’, zegt Tjeerd Kooij, directeur van WebAds, dat (als een van de grote partijen in Nederland) adver-
tentieruimte op internet verkoopt voor veel grote Nederlandse websites. ‘Maar nu heeft het een enorme vlucht genomen.’ Bij zijn eigen WebAds is nu tussen de 20 en 30 procent van de geplaatste advertenties ‘op de persoon gericht’. Met behulp dus van (tracking)cookies. WebAds zorgt dat er advertenties komen op sites van onder meer MTV, huizensite Jaap en Voetbal International. WebAds volgt internetters alleen op sites binnen het eigen advertentienetwerk. Dat netwerk bestaat uit een groot aantal Nederlandse websites: 6,5 miljoen van de Nederlanders komt maandelijks op een site van WebAds. Kooij: ‘Gebruikers zijn anoniem, we herkennen alleen de cookie waarin geen persoonsgegevens zijn opgeslagen.’ Volgens Philippe van Ooteghem, oprichter van Adlantic, een online advertentiebedrijf dat voor zo’n 350 adverteerders werkt, maken tegenwoordig zo ongeveer alle grote web-
‘Wanneerjealsmandehele daggevolgdwordtmeteen advertentievooreenvibrator, dankunjetwijfelskrijgen.’
sites die voor hun inkomsten afhankelijk zijn van advertenties gebruik van tracking, het volgen van gebruikers. Denk aan sites als die van Nu.nl, startpagina, en ook die van De Pers. In de Verenigde Staten is de laatste tijd veel ophef over tracking. Ongeruste ouders zijn een rechtszaak begonnen tegen Disney, omdat het kinderen met behulp van cookies ‘trackt’. The Wall Street Journal deed onderzoek naar de 50 grootste Amerikaanse websites, en kwam er achter dat deze gemiddeld 64 verschillende soorten ‘tracking-technologie’ installeren op computers van surfers. Meestal zonder waarschuwing. In de afgelopen twee jaar is dit tracken enorm gegroeid, schrijft de krant. Profielen van internetters worden op internetveilingen verhandeld. Amerikaanse online advertentiebedrijven en netwerken waren boos om het artikel. Maar een paar grote partijen gaven toe dat ze internetters slecht of niet informeren over ‘het volgen’, en beloofden dit wel te gaan doen. Ook in Nederland weet vrijwel niemand wat er precies gebeurt tijdens het surfen. Slechts mensen uit de online advertentie-industrie zijn goed op de hoogte. ‘Een klein groepje mensen begrijpt het maar’, zegt ITadvocaat Wouter Dammers van SOLV. ‘Gebruikers zijn vrijwel niet op de hoogte dat hun surfgedrag wordt geregistreerd’, zegt Ot van Daalen, van digitale burgerrechtenvereniging Bits of Freedom. ‘En ze hebben al helemaal niet de keuze om hier nee tegen te zeggen.’ Van Daalen maakt zich
Cashen met persoonlijk
Onbekend maakt onbezorgd
Tikspionage
In de VS kost de gemiddelde ‘op de persoon gerichte’ advertentie meer dan 4 dollar. Voor een ongerichte is dat zo’n 2 dollar, blijkt uit onderzoek.
De branche-organisatie van internetwinkels, Thuiswinkel.org, zegt nog nooit een klacht over het volgen door cookies te hebben gekregen.
Met beacons (ook wel: pixel), kan onder meer worden bijgehouden wat een internetter tikt op een webpagina en hoe hij met z’n muis schuift.
Perspectief
9
op je hielen MERIJN BEELDVERTELLER
zorgen over het volgen. ‘Als jij heel lang hebt rondgekeken op sites die over bloeddrukverlagende middelen gaan, en je gaat vervolgens naar de site van een ziektenkostenverzekeraar om daar een offerte aan te vragen, is het niet uit te sluiten dat de verzekeraar jouw risicoprofiel verandert.’ En er is het risico van identiteitsfraude, de diefstal van persoonsgegevens, waarschuwt Dammers. Nee, verboden hoeft tracking niet te worden, vindt Van Daalen. Maar er moet volgens hem wel meer openheid en zeggenschap komen over wat er gebeurt. ‘Er zijn ook mensen die het op prijs stellen.’ Die het fijn vinden wanneer ze persoonlijke (want relevante) advertenties te zien krijgen. De internetbranche omschrijft het nog anders: als mensen relevante advertenties zien, voelt dat volgens hen ‘bijna als gewone informatie’. Hoe advertentienetwerken gebruikmaken van ‘tracking’ is soms heel eenvoudig te zien. Ga naar de site van Wehkamp, en zoek op dekbedovertrekken. Of op bureaustoelen. Klik een beetje door, en je bent geregistreerd als iemand die interesse heeft in die producten: de volgbestanden die verwijzen naar deze info zijn naar je computer gestuurd. Kom je even later op detelegraaf.nl, NU.nl, startpagina.nl, of op veel andere sites, dan zie je links en rechts advertenties van de bureaustoelen die je net hebt gezien. En van de dekbedovertrekken. Zelfs dagen nadat je zocht op de site van Wehkamp, verschijnen ze nog.
Van Ooteghem kan zich voorstellen dat sommige mensen al dat volgen zien als inbreuk op de privacy. ‘Zeker als je de hele dag gevolgd wordt met een advertentie voor een vibrator. Wanneer je als man dat ziet, kun je twijfels krijgen over het surfgedrag van je vrouw.’ Hij vervolgt: ‘Onze taak is om adverteerders te adviseren niet te ver te gaan. En om mensen niet vaker dan een paar keer een advertentie te tonen. Anders wordt het te veel.’ Dat is wat een Frans-Amerikaanse partij doet, die ook veel voor Nederlandse websites en adverteerders werkt: mensen krijgen advertenties tientallen keren te zien, dagenlang.
Niet blij De Nederlandse overheid is bezorgd over ‘het volgen op internet’, en is bezig met wetgeving, informeel ook wel de ‘Cookiewet’ genoemd. Die moet regelen dat internetters ook eenvoudig ‘nee’ kunnen zeggen als adver-
teerders ze willen volgen met behulp van cookies. Hoe dat precies gaat gebeuren, is nog onzeker. De internetbranche was met een eerste conceptversie van de wet niet blij. Ja, de branche wil wel meer informatie geven over de volgbestanden. Dat er bijvoorbeeld een logo komt te staan op een website die gebruik maakt van cookies om gebruikers te volgen (zoals op sites van een advertentienetwerk). Maar als gebruikers met een druk op de knop straks al dit soort trackingbestanden kunnen uitschakelen (er zijn ook ‘gewone’ cookies, die vooral nuttig zijn), komt de branche in grote problemen, zegt branche-organisatie IAB. Het plaatsen van lucratieve persoonlijke advertenties wordt ze dan onmogelijk gemaakt. Duizenden mensen zullen hun baan verliezen, vreest de branche. Kooij: ‘We willen best aan zelfregulering doen, als branche.’ Maar helemaal stoppen met tracken, is geen
Flash-cookies Cookies (kleine volgbestanden) werden in 1994 voor het eerst gebruikt in internetbrowser Netscape. Ze zijn er in allerlei varianten. Bijvoorbeeld http-cookies (ook wel browsercookies), die bijvoorbeeld inloggevens ‘onthouden’. Trackingcookies volgen gebruikers over een serie van websites. Deze cookies kunnen verwijderd worden via de
mogelijkheid. ‘Dat zou Nederland economisch op achterstand zetten ten opzichte van het buitenland.’
Einde van gratis Van Ooteghem: ‘In de praktijk zal iedereen zeggen: ik accepteer alleen ‘normale cookies’ en geen third party cookies (zo worden de trackingbestanden in deze context ook wel genoemd, red.). Dan ben je mooi van die advertenties af.’ Met als gevolg dat websites veel en veel minder geld gaan verdienen, waarschuwt hij. Persoonlijke advertenties leveren tot wel drie keer zoveel geld op als normale, ongerichte banners. Internetters zijn namelijk veel sneller geneigd om te klikken (en te kopen), als een advertentie bij hun interesses aansluit. Van Ooteghem. ‘Het gevolg is dat mensen weer voor websites, voor informatie, moeten gaan betalen. Het tijdperk van gratis zal dan echt eindigen.’ Maar ook al komt er wetgeving, dan
‘Cookiewet’ instellingen van een browser. Daarnaast zijn er flash-cookies, die moeilijker te verwijderen zijn. Flash-cookies kunnen gedeletete http-cookies opnieuw tot leven roepen. Uit Amerikaans onderzoek van vorig jaar bleek dat meer dan 50 procent van de onderzochte grote (internationale) websites gebruik maakt van flash-cookies. 1
Begin 2011 moet de ‘Cookiewet’ van kracht worden: een Nederlandse uitwerking van Europese regelgeving, die zegt dat consumenten zelf mogen bepalen welke informatie ze weggeven. Het ongevraagd plaatsen van cookies is volgens die regel niet toegestaan. De wet moet regelen hoe websites toestemming gaan vragen. 1
nog zullen we gevolgd blijven worden. Denk alleen al aan de buitenlandse sites, die buiten de regelgeving vallen. En bovendien zijn er allerlei technieken om overheidscontroles te ontwijken. Methodes die nu al veel in de internetpornowereld worden gebruikt; een branche die altijd al voorop heeft gelopen op het web, altijd al innovatief was met nieuwe technieken. Pornosites gebruiken nu al agressievere technieken om pornosurfers te volgen. Het is de vraag wanneer ‘normale bedrijven’ die (grootschalig) gaan toepassen. Een van zulke technieken is fingerprinting. Daarbij heb je geen cookies nodig om een gebruiker te volgen. Een bezoeker wordt met die techniek herkend aan de hand van (honderden) computerinstellingen: welke browser wordt gebruikt, welke versie van flash, verzin het maar. Al die instellingen bij elkaar zijn voor elke computer uniek. Met die gegevens kun je ook een internetter volgen. Wetgeving of niet, nieuwe technieken of niet, je kunt als gebruiker die geen zin heeft om gevolgd te worden, ook zelf wat doen, zegt Van Daalen. Gewoon een programmatje installeren, waarmee je anoniem kunt surfen. TOR is zo’n dienst, gefinancierd door het Amerikaanse leger. ‘Dat is een heel rare ervaring, als je opeens anoniem op het internet surft. Dat je opeens als Duitser aan het rondsurfen bent, en weet dat er niemand meekijkt.’ 1 Anoniem surfen? www.torproject.org
Schijnveiligheid
Niet meer houdbaar
Uitzetten
Als internetters straks elke keer een cookie moeten goedkeuren, gaat de gebruiker op ‘de automatische piloot wegklikken’, verwacht het IAB.
Als cookies niet handmatig worden verwijderd, verdwijnen ze veelal vanzelf van de computer. Cookies hebben namelijk vaak een houdbaarheidsdatum.
Moet de browser standaard-cookies niet accepteren? Of moet je cookies ‘uit kunnen zetten’ via de browser? De internetbranche wil het laatste.
10
De betere wereld
WINJOUW DROOMBAAN! DANIELLE PUMA
E
n maak een wereld van verschil! Wij zoeken young professionals voor uitdagende internationale banen, zoals een Brand Manager, een Social Media expert, een Communicatiemanager en een echte doe-het-zelver met een eigen droomproject in binnenof buitenland. Een jaar lang betaald een internationale droombaan kunnen vervullen bij een goed doel naar keuze is de te winnen hoofdprijs via de campagne World of Difference. De Vodafone Netherlands Foundation wil young professionals stimuleren om te proeven van een carrière bij een ontwikkelingsorganisatie en een wereld van verschil te kunnen maken via de World of Difference campagne. In samenwerking met dance4life, Music Mayday, oneMen en Plan Nederland wil de Vodafone Netherlands Foundation young professionals oproepen te solliciteren op een baan in verschillende ontwikkelingslanden in Afrika, Latijns Amerika en Azië. Naast een jaarsalaris krijgen de winnaars een reisen onkostenvergoeding, zodat ze zich fulltime kunnen inzetten voor een project waarmee zij echt een wereld van verschil kunnen maken. Zo wordt jong talent aangemoedigd bij hulporganisaties aan de slag te gaan. Wie ook een wereld van verschil wil maken, kan zich tot 17 september aanmelden via www.worldofdifference.nl 1
Danielle Puma is Manager Corporate Social Responsibility/Vodafone Foundation
Wetgeving Duurzaamheid staat hoog op de agenda
De EU gaat voor een betere wereld In de winkel
Fout hout en klimaatverandering: Twee voorbeelden waar de Europese Unie bijdraagt aan een betere wereld.
Voor velen klinkt dit als een ver-vanmijn-bedshow. Dus wat doet de EU dichter bij huis? Van welk EU-nieuws gaan de groene harten sneller kloppen? Enkele voorbeelden. Wat betreft kleding wordt resultaat geboekt. Binnenkort behandelt het Europees Parlement namelijk een voorstel over een verplicht etiket over de arbeidsen milieuomstandigheden waaronder kleding geproduceerd is. Ook zorgt de EU ervoor dat wij binnenkort met goed geweten houten artikelen kunnen kopen, zonder op allerlei keurmerken te moeten letten.
Krijn Schramade AMSTERDAM
...
Duurzaamheid is meer dan alleen milieu. De Europese Unie presenteert zich als ‘een familie van democratische Europese landen die samenwerken om het leven van hun burgers te verbeteren en aan een betere wereld te bouwen’. Vrede en welvaart, een gemeenschappelijke munt en een interne markt zonder grenzen zijn nog steeds niet te onderschatten resultaten. Toch is de EU voor de meeste Nederlanders een ver-van-mijn-bedshow. Dat is opvallend, want bijna 70 procent van onze wetgeving op het gebied van milieu komt uit Brussel.
EU 2020 Om verder te bouwen aan een betere wereld, staan er grote onderwerpen op de agenda van de EU. Het aanpakken van klimaatverandering is een van de bekendste. De EU heeft een voortrekkersrol op dit gebied. Met de ‘20/20/20’ doelstellingen gaat de EU vooruit en geeft ze het goede voorbeeld. In 2020 moet de uitstoot van broeikasgassen 20 procent omlaag, de energie-efficiënte 20 procent omhoog en moet 20 procent van de energie duurzaam opgewekt worden.
Eind aan roofpraktijken Een sterker Europa zorgt voor duurzame doorbraak.
Een ander groot beleidsveld is het landbouwbeleid. De boterbergen en melkplassen zijn verleden tijd. Toch is hier nog heel veel ruimte voor verduurzaming en vergroening. De EU zet duurzame stappen. Het behoud van het boeren- en natuurlandschap staat centraal.
Samen sterk Deze en andere onderwerpen ziet de EU niet los van elkaar. In de komende 10 jaar ligt de focus op groene economische groei. Hierbij zijn er volop kansen voor onderzoek en innovatie. Europa kan deze vraagstukken niet alleen aan. Dat bleek jammerlijk tijdens de klimaattop in Kopenhagen
eind vorig jaar. Met een sterke EU zijn er echter wel degelijk mogelijkheden. Sowieso meer mogelijkheden dan wanneer landen afzonderlijk handelen. De kracht ligt vooral in de enorme gezamenlijke consumentenmarkt die zij vormen. Productie- en exportlanden zoals China willen hun belangrijkste afzetmarkt niet kwijt. Dit economisch machtsmiddel kan de EU inzetten in de internationale politieke arena om verder te bouwen aan een betere wereld.
WWW.DEBETEREWERELD.NL
UNIEK AANBOD + & & ! -!+"!% -& & $$ -+ ( 0 ( -2 ($ 0-.0( (00(
'((( '$ - $+%2$' ( (/ 2(&, )) -&2 -(* ! %(+ -+ - 02( '( '( $$'$&, $ ' -('( (-#2( 0(/ 0 -+ - $+%2$' ( ( '(2-+ '( '( $$'$&, %(+( %-. / 2(( ( '$+/ 0 -+ (( + *3$$ -( ,( %((2' ,-('( %-. $2 ( 2(( ((((/ $$ 3( '-( 0( $ -+ &, ( -(1
( .& !!& ! %& !%& && .&&* %& && , &%& ' 0 9**52
% # $ $ $ 0057 '' 8 900 0 -*28
' 0 9**52
% $ $ 0057 83 900 0 -*28
' 0 9**52
% ! & ! ' 0 9**52 0057 38' 900 0 -*28
' &* ( #
$' 0 9**52
!%& && !!&& & ! " " $ 0 -525*90 1 -50 :55:**9 -5 0 56 0 :*2 50 20 56 -* +8
(#'(&#!)$' ($&"$(&($+$ " (%((&#$$*")"%$'% %&%( $$
'
% ! 0057 8 900 0 -*28
!& !+& -!+"!% -& & 0057 8 900 0 -*28
Het risico op ‘fout hout’ neemt af. Dit stemt de voorvechters in het Europarlement hoopvol. ‘Illegale houtkap heeft een desastreus effect op het klimaat, op bos en biodiversiteit. Nu handel in illegaal hout wordt verboden, maken we hopelijk een eind aan de roofpraktijken’, aldus PvdA-Europarlementariër Judith Merkies. Volgens Gerben Jan Gerbrandy van D66 is Europese wetgeving hard nodig: ‘Dit is een heel belangrijk signaal naar landen waar op grote schaal illegale houtkap plaatsvindt. Fout hout komt Europa niet meer binnen zonder strafrechtelijke gevolgen.’ 1
Muiden
De Lange Gangh 77
Midden in de woonwijk “Mariahoeve” gelegen woning met een zonnige tuin (met berging en achterom) op het zuidoosten. Aan de voorzijde rijden geen auto’s (parkeren om de hoek of achter) en aan de achterzijde is een speelplein: zeer geschikt voor een jong gezin.
Voorbehoud gunning. Nationale Hypotheek Garantie mogelijk.
Vraagprijs: % 295.000,- k.k. www.woneninmuiden.nl Tel.: 0294-263230
$$0 +(% -0 $ '(( %-.'(( $$%-('-+ ( %(+ 3$0(2$$ $ '(( $&-( '( ,+(/ (0 -+ '( 3$0(2$$ 0 '$ 0 $ '(( $&-( +(% -0 3$0(/
Uit & thuis WEG
11
Stedentrip Lissabon
Een heerlijke stad om niets te doen Fout: zoveel mogelijk proberen te zien in die paar dagen. Je moet juist zo wéinig mogelijk willen doen. En dat lukt prima in Lissabon. Tim Kooijmans LISSABON
...
In Lissabon begint de dag met een kop koffie en mierzoete broodjes. De kopjes koffie, bica’s, zijn daarom vast ook zo sterk, om de smaak in je mond enigszins te neutraliseren. De Portugezen hier nuttigen ze het liefst staand aan de bar. Hap, slik, weg. Binnen drie minuten staan ze weer buiten. Ik heb vakantie, dus ik heb de tijd. En die zal ik nemen ook. Aan een tafeltje bestel ik een paar broodjes. Het moet met handen en voeten, want Portugees lijkt op geen enkele andere taal en dat laat me voelen als een typische toerist. Na het ontbijt kan de dag beginnen. Tijd om een heel klein stukje stad te bekijken. Lissabon is gebouwd op zeven heuvels. Dat doet het uiterlijk van de stad bijzonder goed, maar dat voelen bezoekers wel al gauw in de kuiten. Er zijn in de hele stad misschien vier straten die vlak lopen en honderden die vreselijk steil zijn. Soms zo steil dat de antieke trammetjes die er op en af rijden een speciaal onderstel nodig hebben om te voorkomen dat de tram zo schuin komt te liggen dat passagiers tegen de achterruit worden geplakt. De stad is dus niet heel geschikt voor mensen die op hun citytrip graag hele dagen wandelen. Wel voor mensen die het liefst lekker weinig doen. Voor de luie toerist zijn die trammetjes overigens een heel relaxte manier om de stad te bekijken. De beroemde tram 28 rijdt vanuit de arme buurt Alfama, waar lang geleden de Fado ontstond, dwars door het centrum naar de rijke Barrio Alto. Een prachtige rit, maar omdat ik het traject voor de vakantie toch al virtueel heb afgelegd op YouTube, besluit ik naar die Barrio Alto, ‘hoge wijk’ te lo-
WAARIS... BOB PAULUSSEN
...
I
k heb verschillende berichten ontvangen met de vraag of ik geen last had van de overstromingen. Momenteel zit ik in Gujranwala, zo’n 30 uur verwijderd van het rampgebied. Wij, in ons kleine landje, kunnen ons dat soort afstanden niet voorstellen. Merk ik er hier veel van? Nee eigenlijk niet, om eerlijk te zijn check ik steeds www.nos.nl om de laatste feiten over de overstromingen te bekijken.
pen, vanuit de lager gelegen winkelstraten. Het is een steile, maar mooie klim door leuke, oude straatjes. Het is de activiteit van de dag. Eenmaal boven aangekomen hebben de benen wel weer wat rust verdiend. Langs de prachtige straat die ook nog eens de naam Rua São Pedro de Alcãntara draagt, en waar de plattegrond van de buurt op tegeltjes tegen de wand is gemetseld, vind ik een heerlijk parkje. Er staan tientallen bankjes, vanwaar je een prachtig uitzicht over de stad hebt, zoals op zo veel plekken in Lissabon.
Mooi licht Er hangen allerlei schilders en muzikanten rond die het ook lekker rustig aan doen. Het is heerlijk luieren, zo onder de bomen. Het zonlicht schijnt hier en daar mooi tussen de bladeren door. Mijn reisgids had me al verteld dat Lisboa ‘mooi licht’ betekent en ook dat de stad niet voor niets zo heet. In de lente en in de herfst schijnt de zon op haar mooist te schijnen. Ik zie beneden ook het grote plein, het Praça Dom Pedro IV, waar je ook zo heerlijk niets kunt doen en ondertussen onschuldige zwervers kunt bespieden. En in de verte, op een van de andere zes heuvels, kan ik het terras aan de Rua da Costa do Castelo spotten waar ik gisteravond op een grote zitzak heb gezeten. Op het dak van een van de hoogste gebouwen, op een van de hoogste heuvels van de stad, kijk je uit over de oude gebouwen en de grote rode brug over de Taag. Met gemak het mooiste terras van de stad. Na twee uur dutten op het bankje in het park is het mooi geweest. Ik ga maar weer eens een stukje lopen. Door de mooie kleine straatjes belegd met grote keien lopen kleine Portugese vrouwtjes langzaam voorbij. De Streetview-auto van Google die mij passeert is volledig misplaatst. Toch stap ik natuurlijk wel even naar voren om op de foto te komen. Zo ben ik vereeuwigd in de straten van Lissabon. 1
Lissabon betekent mooi licht, leuke trammetjes, prachtige uitzichten en sterke koffie.
Ondertussen gaat het met mij erg goed hier. Ik heb m’n draai gevonden als docent, en merk dat de kinderen flink vooruitgang boeken. Het nieuwe is eraf, die enge, witte, blonde jongen voor de klas blijkt toch wel een aardige kerel te zijn, en de kinderen doen erg hun best. De werkdagen beginnen om 7.30 uur en zijn rond 14.00 uur afgelopen. Dagelijks geef ik 8 klassen les; 2 klassen docenten, 4 klassen jongens, 2 klassen meisjes. Mijn ‘tactiek’ is om de kinderen zoveel mogelijk te laten praten over onderwerpen binnen hun cirkel van invloed. Persoonlijke dingen, dingen die ze meemaken, dingen die van hen zijn. Zo heb ik het gisteren met een
van de meisjesklassen over Independence Day gehad. 14 augustus 1947 is Pakistan ‘gesticht’. Aangezien de kinderen trots zijn op hun land, wilde iedereen maar al te graag vertellen hoe deze feestdag gevierd wordt. En dus was de klas versierd met Pakistaanse vlaggen, kreeg ik een Pakistaanse vlag als borstspeld en werden er nationale liedjes gezongen toen ik binnen kwam lopen. De meisjes hadden zich speciaal gekleed in de kleur van de vlag; witte shalwar kameez met een groen dhupatta. Daarna werd er vol trots gepraat over Pakistan, in goed Engels; jullie begrijpen, de meester was tevreden! Zaterdagavond heb ik me in het Paki-
staanse nachtleven gestort. Bij sommige landen heb je enige verbeelding van het nachtleven; maar ik wist bij God niet hoe een goede PakiParty eruit zou zien. De islam verbiedt het gebruik van alcohol; nou, niet op dit feestje. Het leek alsof iedereen iets had goed te maken. Het was stiekem alles wat ik gehoopt had. Het feest vond plaats op een locatie ver buiten de stad, in een oud pand waar vroeger een warenhuis had gezeten. Eenmaal binnen was ik helemaal vergeten dat ik in Pakistan was. Oké, ik was nog steeds de enige blonde; maar met Europese housemuziek en veel dansende mensen, waande ik mij in een fancy club in Europa. 1
Naam: Bob Paulussen Land/plaats: Lahore, Pakistan Doel: Les geven Periode: 1 maand en 3 weken
bobinpakistan.waarbenjij.nu Op waarbenjij.nu staan bijna 1.5 miljoen reisverhalen en meer dan 5 miljoen foto’s van reizigers uit de hele wereld.
Hotels halve prijs bij Hoteliers
Martinair stopt met passagiers
Luchtreizigers claimen weinig
Vanaf vandaag halveert Hoteliers.com elke werkdag tussen 12 en 13 uur de prijzen van 3 hotels met 50 procent. 1.750 hotels zijn aangesloten bij Hoteliers.
Martinair stopt na 52 jaar met passagiersvluchten en doet alleen nog vracht. Passagierslijnen, toestellen en personeel gaan over naar Transavia of KLM.
Bijna 80 procent van de luchtreizigers die meer dan 3 uur vertraging hebben, maakt geen gebruik van compensatieregelingen. Te veel gedoe, vindt men.
18.50
BOVEN WOTTER NED 2 Regiosoap om je Grunnegs accent te oefenen.
Nederland 1 17:18 17:21 17:25 17:59 18:00 18:15 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:30 22:15 22:50 23:50
22:15
20.25
BESTEMMING ONBEKEND, NED 3 Zijn jongeren bereid hun zuipvakantie te ruilen voor een onbekende bestemming?
Nederland 2
De grabbelton Ik zie... Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Afslag UMC Utrecht NOS Journaal Ik vertrek Opsporing verzocht De rijdende rechter Knevel & Van den Brink NOS Journaal
17:00 17:05 17:35 18:20 18:50 19:20 19:50 20:25 20:50 21:15 22:00 22:15 22:40 23:15 23:59
The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s Revenge of the Nerds IV: Nerds in love Guest house Paradiso
17:05 18:00 18:55 19:00 19:35 20:30
RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30
Op de buis/Mix
12
20.30
FILM: REVENGE OF THE NERDS IV, RTL 7 De vierde film (ookwel quadriquel) van de nerds. Ditmaal is er liefde in het spel.
Nederland 3
NOS Journaal Cheers 7th Heaven Het beste van de Kloosterserie Boven wotter Toen was geluk heel gewoon That’s the question Netwerk Cash op zolder Sterren op het doek NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag In therapie Mad men Nachtzoen
17:45 18:00 18:23 18:45 19:00 19:25 19:30 20:21 20:25 21:00 21:30 22:05 22:55 23:05 23:25
Oprah Winfrey show Dr. Phil Fabeltjeskrant Kinderziekenhuis Style by jury Revenge of the middle-aged woman As the world turns Oprah Winfrey show Kinderziekenhuis
17:00 18:00 19:00 19:20 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 23:20 23:50
RTL 8
22:15 23:05 23:55
22.20
COLD CASE NET 5 Oude moordzaken komen weer aan het licht, en dat gaat nooit zonder bloed.
RTL 4
Baasjes Amika Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Xperience NOS Journaal op 3 Weg met 3 NOS Journaal op 3 Bestemming onbekend Puberruil Xtra Miranda On air NOS Journaal op 3 NOS Sportjournaal On air
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:35 23:35 23:45 23:50
De grote verhuizing Huizenjacht Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Zomereditie NCIS NCIS Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Tienermoeders Ontsnapt aan de dood
17:10 17:40 18:10 18:35 19:35 20:05 20:30 21:00 21:25 22:20 23:20
SBS 6
22.50
BAANTJER ÉÉN De Cock en Vledder mengen zich ditmaal in een moord met een tic.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Ik kom bij je eten Uitstel van executie Herman den Blijker: Herrie gezocht Gooische vrouwen RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
17:30 17:55 18:25 18:55 19:25 19:55 20:25
Will & Grace Friends Will & Grace Airline Bondi rescue The little couple Cougar Town Accidentally on purpose Ugly Betty Cold case Law & Order: Special Victims Unit
17:05 17:30 18:00
NET 5
20:30 22:30
The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny Wie is de chef? Over de kook Take me out So you think you can dance: nog 5 dagen Bring it on Bring it on - In it to win it
Veronica
18:15 18:40 19:10 19:30 20:00 20:30
Zack & Cody Zeke & Luther Veronica’s funniest commercials ever! 3rd Rock from the sun According to Jim Still standing Two and a half men The big bang theory Heat
LEZERSCOLUMN
Knip Herman Boerefijn
...
A
an de overkant, op nummer 44, is de bewoner zijn huis uit gekomen. Het ritueel dat gaat komen – elke vroege zaterdagochtend opnieuw – ken ik inmiddels. De buurman, een lange, magere zeventiger, steekt het gazon over, buigt zich over de haag en kijkt spiedend de straat in. Links, rechts, nog een keer links. In zijn handen draagt
OPLOSSINGEN PUZZELS Cryptogram
Sudoku (vorige week dinsdag) 2 8 6 1 7 3 4 9 5
4 1 7 2 9 5 6 8 3
3 5 9 6 8 4 7 1 2
7 2 4 3 1 8 9 5 6
1 3 5 9 6 7 2 4 8
6 9 8 5 4 2 3 7 1
9 7 2 8 5 6 1 3 4
8 6 1 4 3 9 5 2 7
Zweeds raadsel
5 4 3 7 2 1 8 6 9
Horizontaal: 1. Hoezo; 3. front; 4. joop; 7. rekel; 10. spaarlamp; 11. dienares. Verticaal: 1. Hofarts; 2. zonde; 5. onwaar; 6. pampus; 8. kraai; 9. leren.
hij twee klosjes touw. Aan het begin van de haag wordt het ene klosje zorgvuldig vastgemaakt aan de daarvoor bestemde paal met daaraan de spijker op de juiste hoogte. Het touw wordt langzaam afgerold, het tweede klosje wordt bevestigd aan het einde van de haag, op eenzelfde paal. Dan turen de donkere, ietwat bolle ogen langdurig langs het touw. De buurvrouw komt langzaam van achter het huis vandaan, zwijgend reikt ze haar man de heggenschaar aan. Ze kijkt
om zich heen, speurend naar een klusje in de tuin. Ik zie de vertwijfeling in haar ogen. Er valt niets te doen in die tuin. De buitenruimte van mijn overburen is kaal, vlak en leeg; een strak gazon dat achter de haag begint en pas ophoudt tegen de garage. Een sobere hoek met dwergconiferen, omrand met strakke grijze betonelementen, is de enige versiering. De enige kleur in de tuin is het rood van een bescheiden bak met geraniums aan het hekje naast de garage. ‘In die tuin kun je een operatie uitvoeren’, siste mijn moeder nijdig tijdens haar eerste bezoek aan mijn
nieuwe huis. Ze is van de tuinromantiek, mijn moeder; hoge, wuivende borders moeten het zijn, met rondingen en kleuren. De schaar knipt. Een blaadje boven het touw, nog een blaadje een paar meter verder. Na elke knip wordt het touw geïnspecteerd op strakheid. De buurvrouw kijkt toe. Een klein kwartier duurt het voordat haar man de andere kant van de haag bereikt. Hij loopt terug, voorzichtig bukkend en zorgvuldig de oogst van deze ronde oprapend. Ik tel mee. Vijf blaadjes worden opgeraapt en in het emmertje gedaan. Een laatste keer spieden
de ogen langs het touw. Dan worden de klosjes losgemaakt en naar elkaar toe opgerold. Zwijgend verdwijnt het paar achter het huis. 1
* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar
[email protected].
Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl
Mix
ZWEEDS RAADSEL: omgekiept
middel
bon
brandkast
WIN! grafvaas
zoon van Jakob
oprijlaan kreet
7
werk van Goethe
dwarsmast bepaalde maat
4
godin van de dageraad
2
distributie:
[email protected] 088-0131830
3 1 6
Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010701 (€ 0,60 per gesprek).
marketing:
[email protected]
(€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)
Prijspuzzel SUDOKU
CRYPTOGRAM: Horizontaal: 1. Vraag-en-antwoord-uitroep (5); 3. Depressief door de oorlog (5); 4. Die vrucht is voornaam (4); 7. Dat beest is een belhamel (5); 10. Geeft verlichting bij het verzamelen (9); 11. Zij zegt: “Erken een oorlogsgod als uw meester”. (8).
sales:
[email protected] 0800-7200000
Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 © Puzzelland
7
of SMS: 3553
vreemde munt
de heer
Prijspuzzel van vandaag is de sudoku. Bel: 0909-5010701 Zo doet u mee:
gewicht
5
redactie:
[email protected] 020-3460550
Quizted is het gezelligste puzzelblad van Nederland met de meeste prijzen. Dit prijspuzzelblad heeft een grote variatie aan puzzels en u maakt elke vier weken kans op een van vele prijzen.
vereisen uitdrukking van spijt
4
Vandaag:
Een halfjaarabonnement op Quizted.
afgelegen
3
website: www.depers.nl of SMS: 3553
WIN!
in het jaar (Lat.) domoor
2
Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
Bel: 0909-5010701
zout van salpeterigzuur gravure
1
Een uitgave van Mountain Media BV
6 Meer informatie op www.teufelaudio.com
deelgenoot Europeaan
vaartuig
Deze week:
Een iTeufel Box v2 t.w.v. €329,Staat al je muziek op je iPod, maar wil je wel genieten van fantastisch stereo geluid? Dan is de iTeufel Box met geïntegreerde versterker dé oplossing. Twee prachtige hoogglans zwarte speakers en eenvoudige bediening via de meegeleverde remote control. Ook is de set via USB aan te sluiten op je PC of laptop!
5 beperkt
13
1
A
B
C
uitgever: Ben Rogmans
2
8 4 3
© Puzzelland/ Leen Groeneveld
4
Verticaal: 1. Persoon met een vorstelijke praktijk (7); 2. Jammer 7 dat men bruin wilde worden (5); 5. Gelogen, het is niet voor de handel! (6); 6. Hiervoor ligt men op apegapen (6); 8. Nestelt bovenaan de mast (5); 10 9. Onderwijzen kan heel taai zijn! (5).
8
5
2 6
9
7
A
9 3
9
5
1
4
2
3
4 B
6
5
1
2 1
8
7 9
2
11
4
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst art direction: Koos Jeremiasse
5
8 3
9
7 7
oprichter: Cornelis van den Berg
C
3 6
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Geklieder
Upstream kayak
Saluut
Chipskruimelkunst. www.depers.nl/kaas
Tegen de stroom in kajakken. www.depers.nl/game
Fotogalerij Sail Out. www.depers.nl/sailout
Tijdelijke wijzigingen OV 111
Capelle a/d IJssel (bus)
Morgen: RETlijnen 28, 29, 31 en 37. Halten Rivierweg, Kievitlaan, Meeuwensingel, Rembrandtsingel, Metrostation Capelle Centrum, Kerklaan en Duikerlaan vervallen.
Dordrecht (bus) 111
111
Vandaag
Morgen
Zon en wolkenvelden wisselen elkaar af en vooral in het noorden kan er een bui voorkomen. Aan het einde van de middag volgen er vanuit het westen meer buien. Bij deze buien is er kans op onweer. Het wordt 19 graden in het noorden tot 21 in het zuiden van het land. De westenwind is in de kustgebieden krachtig tot hard, 6-7 Bft.
Morgen is er nog kans op een enkel buitje, maar het grootste deel van de dag is het droog. Er is af en toe zon en de temperatuur loopt op naar 18 graden op de Wadden en 22 in het zuiden van het land. De wind komt uit het westen en is matig tot vrij krachtig, windkracht 3-5. Donderdag en vrijdag volgt er opnieuw veel regen.
Tot en met 29 oktober: Arrivalijn 6. Halten Emmastraat en Thureborgh vervallen.
Amsterdam (bus)
Vandaag en morgen: GVBlijnen 18, 19 en 353. Halten Van Mourik Broekmanstraat, Hemsterhuisstraat en Cornelis Lelylaan vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
Sport
14
Transfer Ajax trekt Mido aan
Transfers Manchester gaat Chelsea achterna
Geen cent op de bank, maar wel weer een spits
Volgens de voetbalwetten brengt geld uitgeven succes. Zeker als je het handig aanpakt.
De terugkeer van de Egyptische voetballer Mido (Ahmed Hossam) naar Ajax is geregeld. De 27-jarige aanvaller speelt de rest van het seizoen voor de Amsterdammers. Redactie sport AMSTERDAM
...
Mido heeft zijn contract met de Engelse club Middlesbrough ontbonden. Ajax betaalt geen transfersom voor de Egyptenaar, die van 2001 tot 2003 ook al voor Ajax uitkwam. Hij zal evenmin salaris ontvangen. Ajax heeft een premiestelsel bedacht, waarbij de speler maximaal 300.000 euro kan verdienen. Mido is de eerstkomende twee weken nog niet beschikbaar voor trainer Martin Jol, omdat hij wacht op een werkvergunning. Hij houdt zijn conditie op peil in Egypte of Engeland. Mido speelde in de tussenliggende jaren onder meer voor Olympique Marseille, AS Roma, Tottenham Hotspur en Middlesbrough. In zijn eerste periode bij Ajax kwam Mido in 57 officiële wedstrijden in actie en maakte hij in die duels 23 doelpunten. ‘We hadden behoefte aan een extra aanvaller en we zijn
KUPER OP DINSDAG SIMON KUPER Globetrotter Mido en Jol. PICS UNITED
lang bezig geweest om met beperkte middelen toch iemand te kunnen halen’, zei trainer Jol. ‘Ik ben blij dat het eindelijk rond is. We hebben zojuist de aanvraag voor een werkvergunning gedaan. Zolang we die niet hebben, mag hij niet met ons meetrainen. We rekenen dus op korte termijn niet op hem, ook al omdat hij een trainingsachterstand heeft.’ Ajax zou ook nog interesse hebben in ADO-speler Wesley Verhoek en hoopt binnenkort nog een derde keeper aan de selectie te kunen toevoegen. 1
Eneco Tour Martin blijft leider
Greipel spurt naar zege André Greipel heeft gisteren de zesde en voorlaatste etappe van de Eneco Tour gewonnen.
schappen wielrennen in Australië. Tony Martin, de huidige leider in de Eneco Tour, komt daar in zowel de wegrace als de tijdrit uit.
Redactie sport
Laatste weken
AMSTERDAM
Martin behield gisteren eenvoudig de leiderstrui. Hij verdedigt vandaag in de afsluitende tijdrit over 16,9 kilometer in Genk een voorsprong van 11 seconden op Koos Moerenhout. De Raborenner pakte een seconde door als derde te eindigen in een bonificatiesprint bergop, maar verloor er twee omdat Martin niet veel later op het vlakke de laatste tussensprint als tweede afsloot. ‘Ik weet dat ik momenteel top ben, maar niet of het genoeg is om hem te kloppen’, vertelde Moerenhout, die bezig is aan zijn laatste weken als beroepsrenner. 1
...
De Duitser was in de rit van Bilzen naar Heers, met onderweg de beklimming van de Muur van Hoei, de snelste in de massaspurt. De renner van HTC-Columbia vierde al zijn achttiende seizoenszege. De Belg Jurgen Roelandts (Omega Lotto) kwam als tweede over de meet voor de Noor Edvald Boasson Hagen (Sky). Koen de Kort (Skil) finishte als beste Nederlander op de zesde plaats. Gisteren werd ook bekend dat Greipel de kopman van de Duitse ploeg wordt bij de wereldkampioen-
Inkopen doen kan City
PARIJS
...
‘Dit gaat ons seizoen worden’, verkondigen de reclames voor Manchester City op de zijkant van de stadsbussen aldaar en gelijk hebben ze. City heeft deze zomer een economische stelling uitgeprobeerd: als je meer uitgeeft dan alle andere clubs, zul je ze op het veld verslaan. Alleen al in de afgelopen week contracteerde City Mario Balotelli en James Milner. De club heeft nu zo’n 425 miljoen euro uitgegeven aan transfers sinds Sjeik Mansour, lid van de regerende familie van Abu Dhabi, de club in 2008 overnam. Er zijn kenners die gewoon niet kunnen geloven dat City het voor elkaar krijgt. Toch worden de slogans onderbouwd door de wetten van het voetbal. ‘Je kan het kampioenschap voor een team niet kopen’, is een van de favoriete, maar niet bewezen, wijsheden in het voetbal. Alex Ferguson, manager van Manchester United, zei het deze week nog: ‘Die grote uitgaven, die we nu zien, zullen nog zo’n twee, drie jaar doorgaan, tot ze inzien dat je niet altijd alles met geld kunt bereiken.’ Hij heeft gelijk, in zo verre dat geld uitgeven aan transfers niet automatisch leidt tot succes in de competitie. Het met geld smijtende Newcastle doet het bijvoorbeeld minder goed dan het zuinige Arsenal. Maar bij City hebben ze de gebruikelijke valkuilen in de transfermarkt weten te omzeilen. Hier is de logica achter hun koopwoede:
hij nog maar weinig te bieden voor de toekomst. City koopt over het algemeen spelers tussen de 24 en 28 jaar, die zich al wel bewezen hebben, maar nog niet aan hun einde zijn. Oké, Balotelli is pas 20 en Jerome Boateng 21, maar zij schitteren in een team dat zich al bewezen heeft. Als ze hun belofte waar maken, prima. Als dat niet gebeurt kunnen de oudere spelers het team dragen.
een maand is nogal een smalle basis om een speler op te beoordelen. Bij City heeft het WK geen invloed gehad op hun beoordelingsvermogen. Hun recente belangrijke aankopen zijn nauwelijks te zien geweest op het WK (David Silva van Spanje), waren niet eens aanwezig (Balotelli) of hebben hun reputatie in de waagschaal gesteld door voor Engeland uit te komen (Milner).
1
2
3
Koop spelers van de juiste leeftijd. Een klassieke fout is om te betalen voor de prestaties die een speler in het verleden heeft geleverd. Een voorbeeld: toen Barcelona de 29-jarige Thierry Henry van Arsenal kocht, had
Koop geen spelers die een ster waren op een WK. Real Madrid – expert in het kopen van de verkeerde spelers – heeft twee jonge Duitsers gecontracteerd die het goed deden in Zuid-Afrika. Maar een toernooi van
Bankzaken
Zware concurrentie
UBS SPONSOR FORMULE 1
FC TWENTE AAST OP BELG
De Zwitserse bank UBS wordt mondiaal sponsorpartner van de Formule 1. Hoeveel geld is gemoeid met de deal, is niet bekend. De bankgigant krabbelt omhoog na een enorme terugval. UBS leed miljoenenverliezen tijden de kredietcrisis en moest door de Zwitserse overheid overeind worden gehouden. De laatste resultaten zijn weer hoopgevend en met de verbintenis aan de Formule 1 wil UBS weer nieuwe klanten werven.
EPA
Trainer Michel Preud’homme van FC Twente onderzoekt of hij zijn ploeg voor het einde van de maand met Kevin De Bruyne kan versterken. De negentienjarige middenvelder geldt als een groot talent in België. Hij voetbalt nu nog voor RC Genk. FC Twente is op zoek naar versterking, omdat Cheick Tioté naar Newcaste United is vertrokken. De kampioen contracteert het liefst een aanvallende middenvelder. De leiding van RC Genk weet inmiddels dat FC Twente belangstelling
Koop niet meer spelers dan je nodig hebt. Real is als een koopverslaafde die haar tasjes ongeopend in de kast gooit: ze kopen, ook al hebben ze al gelijkwaardige spelers in huis. City is voorzichtiger. Dat is
Fransman
heeft voor de 19-jarige speler. Bayern München en Anderlecht volgen De Bruyne echter ook. Trainer Preud’homme versterkte zijn ploeg afgelopen zomer al met twee spelers uit de Belgische competitie. Roberto Rosales kwam over van AA Gent. Zulte Waregem zag Bart Buysse vertrekken. FC Twente volgt overigens niet alleen De Bruyne. Middenvelder Willem Janssen van Roda JC is ook nog steeds in beeld bij de club uit Enschede.
AANWINST ARSENAL Trainer Arsène Wenger heeft weer een landgenoot aan de selectie van Arsenal toegevoegd: de 30-jarige Franse verdediger Sebastien Squillaci. Hij komt over van Sevilla, dat ruim 6 miljoen euro voor hem krijgt. Squillaci weigerde vorige week met de Spaanse club in de voorronde van de Champions League tegen Braga te voetballen. Daardoor mag hij voor Arsenal in de koningsklasse van het Eurpoese clubvoetbal uitkomen.
Gouden Paul
Dancing with Michael
Vuvuzela
Dit is écht de laatste keer dat we over die verdomde octopus Paul berichten, maar in India hebben ze een gouden replica van hem gemaakt. De gekken.
Er moet toch brood op de plank komen in huize Michael Rasmussen. Daarom doet de dopingzondaar mee aan Dancing with the Stars.
De vuvuzela krijgt een nieuwe functie. In een dierenpark in Kenia moet hij lastige olifanten verjagen. Drie keer blazen is voldoende.
Sport
15
Vuelta
al veel beter dan Real
Eerste echte test voor de benen van Bos Theo Bos maakt zaterdag zijn debuut in een grote wielerronde. De voormalig baanrenner is opgenomen in de selectie van wielerploeg Cervélo voor de Ronde van Spanje. Redactie sport AMSTERDAM
...
Voor Bos is het de eerste keer dat hij zijn sprintkwaliteiten op een écht groot podium kan meten met de wereldsterren. Vorig seizoen maakte de Nederlandse sprinter de overstap van Rabobank naar Cervélo. De ploeg van Bos heeft twee kopmannen aangewezen voor de Vuelta: Spanjaard Carlos Sastre en de Noor Thor Hushovd. De eerste wil zich revancheren voor zijn tegenvallende Touroptreden, Hushovd gaat net als in de Ronde van Frankrijk voor de ritzeges, met sprinter Bos als alternatief.
Rustperiode
Mancini laat zijn aankopen zien: Aleksandar Kolarov, David Silva, Yaya Touré en Jerome Boateng. REUTERS
Voor Afrikaanse voetballers zijn de extra miljoenen verleidelijk. soms moeilijk te zien omdat ze zoveel spelers kopen. Maar ze moesten wel groot inslaan: toen Sjeik Mansour kwam, hadden ze niet één speler van wereldklasse. Ze hadden er 22 nodig, twee voor iedere positie. Soms zijn hun aankopen ook mislukt (dat geldt vooral voor Robinho), maar zo gaat dat nu eenmaal met transfers. De dingen die fout gaan bij de trans-
fers van City zijn of niet belangrijk, of niet hun schuld. Ja, ze betalen altijd meer dan de marktwaarde. Maar dat is onvermijdelijk wanneer iedere verkopende club weet dat je eigenaar in bezit is van 10 procent van de wereldwijde olievoorraden. De sjeik kan het zich veroorloven om hoge prijzen te betalen. De andere tekortkoming van City – het feit dat ze geen supersterren hebben kunnen kopen – komt omdat die sterren de club meestal afwijzen. Groten zoals Kaka en Fernando Torres kunnen kiezen bij welke club ze willen spelen en eigenlijk ook tegen welk salaris. Interessant genoeg zijn de paar spelers die zich niet te goed
voelen voor City over het algemeen genomen Afrikanen: Emmanuel Adebayor en de broertjes Touré. Het is typerend voor Afrikaanse voetballers om tientallen familieleden financieel te ondersteunen en het is voor hen belangrijker om 35 miljoen euro in plaats van 30 miljoen te verdienen, dan aan de opbouw van hun carrière te denken. Voor hen is het extra geld van City verleidelijk. Het totale budget voor de spelerssalarissen bedraagt bij City nu waarschijnlijk meer dan bij Machester United en Arsenal; het komt in de buurt van dat van Chelsea. Dat is van belang, want hoewel transfers geen garantie voor succes zijn, is het salaris
Champions League
WK Badminton
AJAX IN VOL STADION
PANG LIGT ER METEEN AL UIT
Ajax ontvangt morgenavond Dinamo Kiev in een volle Arena. De club heeft gisteren de laatste kaarten voor de ontmoeting in de voorronde van de Champions League verkocht. Beide clubs speelden vorige week dinsdag gelijk in Oekraïne (1-1). De winnaar over twee ontmoetingen kwalificeert zich voor het hoofdtoernooi van de lucratieve competitie, waar alleen de startpremie al ruim 13 miljoen euro is.
Badmintonner Eric Pang is op de openingsdag van de wereldkampioenschappen in Parijs uitgeschakeld. De Nederlander verloor gisteren in de eerste ronde van de Brit Rajiv Ouseph. Pang leverde na een grote voorsprong de eerste game in met 19-21. Hij herstelde vervolgens het evenwicht met winst in de tweede game: 21-15. De beslissende derde reeks was spannend. Pang kwam met 18-20 achter, werkte drie wedstrijdpunten weg maar verloor uiteindelijk met 21-23. De als eerste geplaatste Chong Wei
dat wel. Mijn eigen favoriete stukje voetbalwijsheid komt van de sporteconoom Stefan Szymanski: bekeken over een periode van een aantal jaar is de correlatie van de gezamenlijke spelerssalarissen en de clubs positie in de competitie ongeveer 90 procent. Deze cijfers gelden zowel voor Engeland als voor Italië. In het afgelopen seizoen eindigde Chelsea op de eerste plaats in Engeland, United op de tweede en Arsenal op de derde. Laat dat nou ook precies de volgorde zijn van hun salarisuitgaven. De conclusie is dat je het kampioenschap voor je team kunt kopen. City zou het dus goed moeten gaan doen, dit seizoen. 1
Samuel Sanchez is een verrassende afwezige bij de Ronde van Spanje. De renner van Euskaltel last een rustperiode in na zijn vierde plaats in de Ronde van Frankrijk. Volgens Cyclingnews start Igor Anton zaterdag als kopman van de Baskische ploeg in de Vuelta a España. Anton: ‘Ik liet de Tour schieten om me volledig te focussen op de Ronde van Spanje. Je moet fris zijn om kans te maken in deze zware Vuelta.’ Sanchez finishte vorig jaar als tweede in de Ronde van Spanje, achter Alejandro Valverde. De titelverdediger ontbreekt eveneens, wegens zijn schorsing. De gebroeders Schleck en Denis Mentsjov staan wel aan de start van de Vuelta, die zaterdag begint met een ploegentijdrit in Sevilla.
Nieuwe ploeg Intussen werd gisteren ook bekend dat Joost Posthuma aan het einde van dit seizoen de Raboploeg verlaat. Posthuma heeft een contract voor twee jaar getekend bij een andere ploeg. De naam wil hij nog niet bekendmaken, volgens diverse media gaat het om de nieuwe ploeg van de gebroeders Schleck. Posthuma moest de Eneco Tour vrijdag wegens ziekte verlaten. De 29jarige renner uit Twente werd halverwege 2004 prof bij Rabobank. Hij reed voor die ploeg vier keer de Ronde van Frankrijk. 1
Transfer
Lee bereikte eenvoudig de tweede ronde. De Maleisiër bedwong Kevin Gordon uit Guatemala met 21-7 en 2111. Bij de dames sneuvelde ook Judith Meulendijks al in de eerste ronde van het wereldkampioenschap. De Helmondse verloor gisteren in Parijs van de als vijftiende geplaatste Bulgaarse Petya Nedelcheva. Meulendijks won nog wel de eerste game met 21-14 maar ging vervolgens onderuit met 16-21 en 10-21. De partij duurde bijna een uur.
AC MILAN WIL ZLATAN
EPA
AC Milan wil Zlatan Ibrahimovic (foto) graag van FC Barcelona overnemen. Adriano Galliani, vicevoorzitter van de Italiaanse club, wil morgen naar Spanje reizen om de transfer rond te maken. Ibrahimovic is bij FC Barcelona na de komst van David Villa niet meer zeker van een basisplaats. De Catalaanse club nam de Zweed vorig jaar over van Internazionale. FC Barcelona betaalde 30 miljoen euro voor Ibrahimovic.
Topaankoop
Fijne collega
Geen hoge ballen s.v.p.
Volgens Manchester City-coach Roberto Mancini is Mario Balotelli een topaankoop. ‘Hij kan beter worden dan Fernando Torres.’
Volgens zijn zaakwaarnemer vertrok Balotelli bij Inter, omdat zijn ploeggenoot Marco Materazzi hem in de kleedkamer een klap had gegeven.
Balotelli is niet zo goed met het hoofd. In 2009 probeerde de ManCity-aankoop een bal te koppen, maar hij raakte de doelpaal. Hij moest naar het ziekenhuis.
"
Met vitamine C. Set 10 minipakjes, elders 1.59
Maximaal 5 stuks per klant
99 Maximaal 8 stuks per klant
.56 eld er s 21
4
10, Shampoo of conditioner. Diverse varianten. Flacon 300 ml
eld er s 9.2
3
7
4,
Diverse smaken. Literpak elders 1.69
9799
! $#
Snelfiltermaling of grove maling*.
Pondspak, elders 3.49
2.((
Niet voor wederverkopers Maximaal 6 stuks per klant
* In alle grote filialen.
# " Aanbiedingen geldig t/m zaterdag 28 augustus 2010. Niet voor wederverkopers. Kijk voor al onze spectaculaire aanbiedingen in onze actiekrant of surf naar lekkerdoen.nl.
Mars, Snickers, Twix, Bounty of Milky Way. Zak 235 gram
eld er s 3.8
3
7
2e