Het intelligente rijden

2006 / 1

Het intelligente rijden

Energievraagstuk:

“Er is geen silver bullet!” Zonnecellenfabrieken draaien overuren

info

dhv kantoren

dhv, adviseurs voor een duurzame ontwikkeling van de leefomgeving

DHV is een internationaal advies- en ingenieursbureau dat diensten verleent en duurzame oplossingen aanbiedt in de markten: Mobiliteit, Water, Bouw en Industrie, Luchthavens en Ruimtelijke Inrichting en Milieu. Ruim 3.700 professionals werken vanuit een maatschappelijke betrokkenheid aan innovatieve concepten op het gebied van consultancy en engineering. Wereldwijd is erkende expertise via een hecht kennisnetwerk beschikbaar voor klanten in de publieke en de private sector. Onze diensten omvatten: management consultancy, adviesdiensten, ontwerp en engineering, project-, contract- en exploitatiemanagement.

colofon DHVTimes bericht over de wereldwijde activiteiten van DHV. Het magazine verschijnt driemaal per jaar. Een abonnement kan kosteloos worden aangevraagd bij de redactie. Kijk op www.dhv.nl of bel (033) 468 20 15. redactieraad Robert Boshouwers, Barbara Cunha, Marjolein Demmers, Henk Gerritsen, Frank Heezen, Dick Kevelam, Gijs Libourel, George Onderdelinden, Jan Oomen. correspondenten Duong Bac, Bert van Barneveld, Machteld Blokhuis, Joyce Brinkman, Helena Cardoso, Jacqueline Dong, Sjaak Dorsman, Natasja Dresens, Patrick van Dijk, Piet van Helvoort, Eline Hop, Edward Joosten, Andrea Klein, Andrey Kossov, Inge van Laar, Guido Leemans, Maurits Malherbe, Hoi-Yee Man, Anneke ter Mors, Stephan Nabbe, Sandra van Pernis, Dr. M.S. Prakash, Akkeline Rademaker, Jacqueline Richters,

dhv-vestigingen wereldwijd

Barbados, België, Bolivia, Botswana, Canada, China, Guatemala, Hongarije, Hong Kong, India, Indonesië, Israël, Kenia, Mozambique, Nepal, Polen, Portugal, Rusland, Saoedi-Arabië, Sri Lanka, Taiwan, Tsjechië, Tunesië, Venezuela; Verenigde Staten, Vietnam, Zimbabwe, Zuid-Afrika.

dhv-vestigingen nederland

Amersfoort, Arnhem, Breda, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Heerhugowaard, Hengelo, Maastricht-Airport, Rotterdam, Rijswijk, Westerhoven, Zaandam.

Heleen Schuster, Mariëtte Sterenberg, Bas Trommelen, Willem van Winkoop, Yoav Yinon. tekstschrijvers Marion de Boo, Pieter van den Brand, Addo van der Eijk, Anton van Renssen, Marlies Verheij, Wim Verhoog, Han van de Wiel. redactieteam DHV, Anton van Renssen (hoofd a.i.), Marlies Verheij, Postbus 1132, 3800 BC Amersfoort. Telefoon (033) 468 20 15, telefax (033) 468 20 33, e-mail [email protected].

vertaling DBF Communicatie, Alphen aan den Rijn. basisontwerp Total Identity, Amsterdam. lay-out DHV Studio, Bert van Rootselaar.

Artikelen mogen alleen worden overgenomen met toestemming van het redactieteam en met bronvermelding.

fotografie Hollandse Hoogte (Omslagfoto, 14,16), Wil Groenhuijsen (3, 19), Olivier Brinkman (4, 6), Corné Bastiaansen (5, 6), DHV (7, 10, 11, 12, 13, 16, 17, 18), Shell Solar (8), Rijksinstituut voor Kust en Zee (9), SpacePort Edutainment (9), Groningen Seaports (10), Van Dongen Audiovisual (10), Cepezed (11), FasTracks (11).

coördinatie en redactie Maurits Groen M&C, Haarlem.

druk Cendris, Amersfoort. Gedrukt op chloorvrij gebleekt papier.

inhoud

voorwoord

Renko Campen, bestuursvoorzitter DHV

2|3

2006 / 1

Energie voor milieu 4

interview

7

project

8

project

9

dhvnieuws

Noé van Hulst, IEA Energievraagstuk: “Er is geen silver bullet!”

Johannesburg International Airport

Zonnecellenfabrieken

13

project

14

coverstory

17

interview

18

bericht

18

bericht

19

visie

Chevron Pacific Indonesia


Harm Volders en Corné Mulders Een gebouw als uitdagende puzzel

Wederopbouw na de tsunami

Samenwerkingsovereenkomst DHV en WNF

Dick Kevelam, DHV “De Dutch reputation snelt ons vooruit”

De nabije toekomst zal grote verschuivingen laten zien in het gebruik van energiebronnen. Vooral waar het fossiele brandstoffen betreft. Daarvan willen en moeten we minder afhankelijk worden, want energieopwekking uit schaarser wordende fossiele grondstoffen wordt steeds duurder. Gezien de kosten lijkt het enige realistische alternatief de inzet van kernenergie, maar daaraan kleven vooralsnog bezwaren ten aanzien van veiligheidsrisico’s en de opslag van kernafval. Duurzame energie wordt daarmee steeds interessanter. DHV zoekt naar milieuvriendelijke, energiebesparende technologieën en heeft de kennis in huis om energie- en milieuvraagstukken aan te pakken. Voorbeelden zijn het terugdringen van het energiegebruik in waterzuiveringssystemen met minimaal 25% door toepassing van de aëroob korrelslibtechnologie – Nereda TM –, en het winnen van gas uit afvalwaterslib. Ook voerde DHV een biologische bodemsanering uit voor Chevron in Indonesië (zie pagina 13), en is DHV betrokken bij de bouw van zonnecellenfabrieken (zie pagina 8). De grote uitdaging voor DHV is het koppelen van zijn expertisevelden aan energie- en milieuvraagstukken. Denk daarbij ook aan de hightech-oplossingen als Intelligent Transport Systems (ITS), waarbij we ICT inzetten als hulpmiddel voor een efficiënter gebruik van infrastructuur (zie pagina 14). Daarin valt voor het milieu een wereld te winnen. Vooralsnog zijn ITS-oplossingen vaak te reactief. Over tien tot vijftien jaar voorzie ik echter meer pro-actieve oplossingen waarmee we files kunnen voorkomen in plaats van ze achteraf op te lossen. Maar er zijn meer wegen om de energievraag te beperken en het milieu te dienen. Zo beperkt DHV het vervoer met auto en vliegtuig door steeds vaker te kiezen voor videoconferenties en conference calls met collega’s die op andere locaties zitten. Dat spaart energie, ontziet het milieu en het bespaart ons, niet onbelangrijk, veel tijd en dus geld.

Renko Campen Voorzitter Raad van Bestuur

interview

Noé van Hulst, IEA

tekst

Pieter van den Brand

We moeten meer doen aan energiebesparing, want het besparingspotentieel is groot, vindt Noé van Hulst, strategiedirecteur van het Internationaal Energie Agentschap. Hij ziet graag een krachtiger energiebeleid dat onder andere inzet op een gevarieerde ‘energiemix’. De liberalisering van de energiemarkt kan volgens hem een positief effect hebben op de voorzieningszekerheid.

4|5

2005 / 3

Energievraagstuk:

“Er is geen silver bullet!” noé van hulst “America is addicted to oil”, zei George W. Bush begin van dit jaar in zijn jaarlijkse State of the Union. Door het afremmen van de energievraag en meer schone technologie zouden de Verenigde Staten minder afhankelijk moeten worden van het politiek instabiele MiddenOosten. Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan kampt Europa met hetzelfde dilemma. Het recente conflict tussen Rusland en de Oekraïne zette de leveringszekerheid van gas hoog op de publieke en politieke agenda. Onzekerheid over de energiebevoorrading, gevoegd bij de continue worsteling van menig EU-land – Nederland incluis – om aan de klimaatdoelstellingen van Kyoto te voldoen, maakt zelfs kernenergie weer bespreekbaar. Intussen groeit de wereldwijde honger naar fossiele brandstoffen, met name in de opstomende economieën van India en China, en stijgt de olieprijs tot ongekende hoogten. Zonder ingrijpen zal het huidige energiegebruik in 2030 met vijftig procent zijn gestegen, voorspelt het Internationaal Energie Agentschap (IEA). Volgens deze gezaghebbende organisatie, die 26 industrielanden over energiebeleid adviseert, gaat de winning van olie en gas steeds meer geld kosten. Hoogste tijd, aldus Noé van Hulst, om letterlijk gas terug te nemen.

Moeten we afscheid nemen van olie? –––– “We moeten in elk geval een begin maken met het besparen ervan; afscheid nemen is geen eenvoudige zaak. Vervanging van benzine en diesel is moeilijk en zal langzaam gaan. We zullen minder hard moeten rijden en zuinigere auto’s en alternatieve brandstoffen moeten gebruiken. Met vrij eenvoudige maatregelen kun je het voorspelde gebruik van olie en gas in 2030 met zo’n tien procent drukken. Het besparingspotentieel is groot. Niet alleen in het vervoer, maar ook door zuinigere

Noé van Hulst is specialist op het gebied van energiebeleid. Het wereldwijde energievraagstuk ligt dagelijks op zijn bord. Sinds september 2003 is hij bij het Internationaal Energie Agentschap (IEA) verantwoordelijk voor de langetermijnstrategie. Daarvoor was hij directeur-generaal Marktordening en Energie bij het ministerie van Economische Zaken. Daar was hij onder meer belast met de liberalisering en privatisering van de Nederlandse stroom- en gasmarkt.

huishoudelijke apparaten te maken en gebouwen met betere energieprestaties neer te zetten. Natuurlijk kost dat geld, maar dat verdien je dubbel en dwars terug, plus dat het een lagere CO2-uitstoot oplevert.”

Werken we voldoende aan besparing?

–––– “Het beleid zou zeker krachtiger mogen. Voor maatregelen als het terugbrengen van de maximumsnelheid is veel politieke moed nodig. Vaak leidt zoiets tot tumult, zodat plannen worden ingetrokken. De aandacht voor energiebesparing in het beleid is nog onderontwikkeld. We kunnen ook niet verwachten dat we de problemen hiermee volledig oplossen. De groei in landen als China en India is daarvoor te groot.”

Wat betekenen de internationale ontwikkelingen voor Europa? –––– “Als we niets doen, neemt de importafhankelijkheid fors toe en worden de daarmee samenhangende risico’s in de leverantie steeds groter. De Europese Commissie stelt een gezamenlijk Europees energiebeleid voor. Een prima initiatief. Men wil een constructieve dialoog voeren met exporterende landen om stabiliteit te creëren. Verder vindt de Commissie dat we toe moeten naar >>

interview

Noé van Hulst, IEA

tekst


dhv en duurzame energie

Energie is een wereldvraagstuk waarin volop aandacht is voor energiebesparing en duurzame energie. DHV beschikt over kennis en expertise op beide gebieden. Deze kennis wordt ingezet voor zowel publieke als private partijen. Zo adviseert DHV onder andere over de inzet en haalbaarheid van biomassa, een veelbelovende manier om te voldoen aan duurzame energiedoelstellingen. Daarnaast heeft DHV kennis in huis over het gebruik van zowel reguliere windturbines als gebouwgebonden turbines, zoals de turby (zie foto). Ook adviseert DHV bedrijven die klimaatneutraal willen ondernemen en daarmee invulling geven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen en aan hun streven naar een zo gunstig mogelijke CO2-footprint.

diversificatie van energieleveranciers. Dus niet bijvoorbeeld al het aardgas uit Rusland halen bij monopolist Gazprom, maar ook LNG uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Dat is ook geen toonbeeld van stabiliteit, maar je spreidt zo wel de risico’s. Minder afhankelijk worden van het steeds kleiner wordende aantal producenten en een oplossing vinden voor het klimaatvraagstuk zijn prioriteiten.”

bewezen technologie om CO2-vrij stroom op te wekken, is evenmin realistisch. Een afbouw van ‘nucleair’, zoals Duitsland, Zweden en België beogen, helpt niet om de klimaatdoelstellingen te halen. Als we morgen alle kerncentrales in Europa stop zouden zetten, zouden we – om het equivalent aan CO2 te besparen – tachtig procent van het verkeer in Europa moeten stilleggen. Over dat soort dimensies praat je.”

Halen we de klimaatdoelstellingen? ––––

Biedt een geliberaliseerde energiemarkt soelaas? –––– “Liberalisering kan een positief effect

“Volgens onze berekeningen lukt dat niet als we op de huidige voet doorgaan. Alleen bij een krachtiger energiebeleid en bij voldoende energiebesparing slagen we erin de stijging van de CO2-emissies een halt toe te roepen, althans in de industrielanden. Je praat dan nog niet over ‘Kyoto-levels’, maar je komt er wel meer in de buurt. In elk geval moeten we naar een gevarieerde energiemix toe. Het is ondenkbaar dat één energiebron de oplossing zal brengen. Er is geen silver bullet! De bijdrage van duurzame energie is ondanks de sterke groei nog te gering. We blijven voor een belangrijk deel aangewezen op fossiele brandstoffen, waaronder ook kolen. Opslag van CO2 is dan ook op lange termijn gewenst. Een energievoorziening zonder kernenergie, een

“Alleen bij een krachtiger energiebeleid en voldoende energiebesparing kunnen we de stijging van CO2-emissies een halt toeroepen.”

hebben op de voorzieningszekerheid. Er zijn mensen die vrezen dat er dan onvoldoende in productie zal worden geïnvesteerd, maar dat is onterecht. Dat is te ondervangen met een fatsoenlijke regulering die private bedrijven stimuleert te investeren. Ook moet je zorgen voor een goed ondernemingsklimaat: bedrijven moeten acceptabele rendementen kunnen halen. De barrières voor grensoverschrijdend energieverkeer moeten worden geslecht. Een voordeel van een soepel functionerende interne Europese markt zal zijn dat gas en elektriciteit sneller kunnen 'doorstromen'. Een tijdelijk tekort in het ene land kan dan worden opgevangen door aanbod uit een ander land. We zijn goed op weg, maar het harmoniseren van de nationale markten moet nog wel een extra impuls krijgen. Nieuwe hindernissen opwerpen, wat Frankrijk en Spanje doen om de energievoorziening te beschermen tegen buitenlandse concurrenten, staat hiermee op gespannen voet. Ik verwacht dan ook dat de Europese Commissie zal ingrijpen. Daarbij verdient ze alle steun.”

•

info Herman Jan Wijnants telefoon (033) 468 29 17 e-mail [email protected]

project

Johannesburg International Airport

tekst

6|7

Marion de Boo

2006 / 1

Johannesburg slaat zijn vleugels uit Johannesburg is de toegangspoort tot Zuid-Afrika. De snelle groei van het vliegverkeer – ruim tien procent per jaar – maakt uitbreiding van het internationale vliegveld van de stad noodzakelijk. DHV-dochter NACO kreeg de prestigieuze opdracht om hiervoor een Masterplan op te stellen. Jaarlijks verwerkt Johannesburg International Airport circa vijftien miljoen passagiers. Met de huidige infrastructuur zal binnen zes jaar de maximumcapaciteit van ongeveer 22 miljoen passagiers bereikt zijn. Zuid-Afrika trekt steeds meer toeristen, terwijl ook het binnenlandse vliegverkeer snel toeneemt. Vandaar de behoefte aan een Masterplan voor verdere uitbreiding van het vliegveld. In 2025 zal dat vijftig tot zestig miljoen passagiers moeten kunnen verwerken. Al eerder, in 1995, maakte NACO, voor de toenmalige eigenaars van het (inmiddels geprivatiseerde) vliegveld, een uitbreidingsplan. Dat werd gedeeltelijk uitgevoerd. Nu stelt NACO het Masterplan op in opdracht van Airports Company South Africa (ACSA). Dit gebeurt in joint venture met DHV’s Zuid-Afrikaanse dochteronderneming Stewart Scott International (SSI).

zorgvuldig plannen

Om het vliegverkeer niet te hinderen, is een zorgvuldige fasering van de bouwplannen nodig. Wie verhuist wanneer naar de nieuwbouw? Wanneer moet de derde start- en landingsbaan er bijkomen en wanneer zal een tweede terminal noodzakelijk zijn? Met de plannen voor het vliegveld als uit-

gangspunt, moet ook goed naar de omgeving worden gekeken. Zo is een juiste timing in de uitbreiding van het wegennet en de aanleg van een hoge snelheidslijn naar het stadscentrum essentieel. SSI heeft veel kennis van mobiliteit en infrastructuur in de provincie Gauteng, waarin Johannesburg ligt, en beschikt daarmee over belangrijke expertise om die wisselwerking tussen vliegveld en omgeving in kaart te brengen. Een aspect van de inbedding in de omgeving is ook de ecologische kwetsbaarheid van het moerassige gebied, waarmee bij de uitbreiding rekening moet worden gehouden. Daarnaast is geluidshinder een aspect dat steeds meer aandacht krijgt in Zuid-Afrika. Het Masterplan zal duidelijkheid geven over geluids- en veiligheidscontouren rond de luchthaven en over wat binnen deze contouren wel en niet meer mogelijk is. Voor de wijdere omgeving bevat het plan suggesties voor ontwikkelingen, bijvoorbeeld om ruimte te bieden aan luchthavengerelateerde bedrijvigheid. Uiteraard worden die afgestemd met de plannen die de overheid en andere partijen met het gebied hebben. Over dergelijke onderwerpen heeft ACSA, ondersteund door NACO-SSI, diverse sessies met stake-

luchthavens in afrika

NACO-SSI Airport Consultants is een joint venture tussen NACO en DHV’s Zuid-Afrikaanse dochteronderneming Stewart Scott International (SSI). Doel van het samenwerkingsverband is het gezamenlijk verwerven en uitvoeren van luchthavenprojecten in het Afrikaanse continent. In Afrika zijn veel vliegvelden hard aan een opknapbeurt toe, waarbij infrastructuur en vooral veiligheid moeten worden verbeterd. NACO-SSI werkt in Afrika onder meer aan de modernisering van twee vliegvelden in Botswana: het ontwerp van een nieuwe runway in Maun en het ontwerp van een runway en nieuwe terminal in Gaborone. In Liberia werkte NACO-SSI aan een emergency repair program en aan een Masterplan. Inmiddels is NACO-SSI ook begonnen met de planning voor het verbeteren van de infrastructuur van drie luchthavens in Kenia.

holders gehouden. Het Masterplan voor Johannesburg zal medio 2006 gereed zijn. info Henk de Lange telefoon (070) 344 63 92 e-mail [email protected]

•

project

Zonnecellenfabrieken

tekst

Addo van der Eijk

Zonnecellenfabrieken draaien overuren

De zonnestroommarkt groeit al jaren met zo’n dertig procent per jaar. Bij zonnecellenfabrieken vliegen de zonnepanelen de deur uit. Onder supervisie van DHV verrezen de afgelopen jaren verscheidene hoogwaardige productiefaciliteiten. Wereldwijd maakt de zonnestroommarkt een explosieve groei door. De productie van zonnepanelen bereikte onlangs een volume van 1195 megawatt per jaar. Belangrijke aanjager is Duitsland, waar een aantrekkelijk vergoedingssysteem voor levering van zonne-energie aan elektriciteitsbedrijven de markt stimuleert: in 2004 werden meer dan tienduizend installaties gebouwd. Zonnecellenfabrieken kunnen de toenemende vraag amper bijbenen. Europese producenten hebben hun productievolume in één jaar met bijna vijftig procent vergroot. De meeste fabrieken zijn voor de komende vijf jaar al uitverkocht. De groei gaat zo snel, dat de markt kampt met een schaarste aan zuiver silicium, de meest gebruikte grondstof voor de productie van zonnecellen. De vooruitzichten zijn uitermate zonnig. In Duitsland zal de groei aanhouden, en andere Europese landen, zoals Spanje en Italië, hebben inmiddels het succesvolle Duitse vergoedingssysteem overgenomen.

aantrekkelijk alternatief

Naast klimaateffecten noopt ook de groeiende vraag naar schaarse fossiele brandstoffen, onder meer door de groei van de economie in India en China, tot een omschakeling naar duurzame energiebronnen.

Op termijn zal de prijs van duurzame energie lager zijn dan van conventioneel opgewekte elektriciteit. Ook zonder subsidie is zonnestroom dan een aantrekkelijk alternatief. Oliemaatschappijen zien dat in en investeren nu al in een grootschalige productie van zonnecellen.

hoogwaardig

DHV staat sinds vijf jaar diverse oliemaatschappijen bij in het bouwen van zonnecellenfabrieken. Het fabriceren van zonnecellen vereist een hoogwaardige industriële productiefaciliteit. In de fabrieken ondergaan schijfjes silicium in schone, stofvrije laboratoria een reeks behandelingen, zoals chemische etsing en het aanbrengen van oxidelagen, metaalcontacten en legeringen. Deze processen stellen hoge eisen op het gebied van utilities (gas- en vloeistofinstallaties) en lucht- en afvalwaterbehandeling. Mede door haar ruime ervaring in de chipindustrie, die ook met silicium werkt, beschikt DHV over gespecialiseerde kennis op dit terrein. Door een multidisciplinaire aanpak kan DHV zowel het design en de engineering van de procesinstallaties en utilities uitvoeren, de bouwen milieuvergunningen aanvragen, zorgdragen voor de architectuur en de bouw van de fabriek begeleiden.

dhv en zonne-energie

DHV bouwde de afgelopen vijf jaar verscheidene zonnecellenfabrieken. Voor Shell Solar verrezen bijvoorbeeld fabrieken in Helmond, Gelsenkirchen en Eindhoven. In Zuid-Nederland realiseerde DHV ook productiefaciliteiten voor Solland Solar. Op het ogenblik verrijst een nieuwe productiefaciliteit van Photovoltech in het Belgische Tienen, nabij Leuven. Photovoltech is een samenwerking van de bedrijven Total, Electrabel, Soltech en Imec. DHV is in Shanghai met diverse partijen in gesprek om ook in China zonnecellenfabrieken van de grond te krijgen.

Daarnaast werkt DHV mee aan de verdere ontwikkeling van deze duurzame wijze van energieopwekking. Zo is DHV nauw betrokken bij onderzoek naar dunne-film zonnepanelen en diverse andere innovatieve technologieën.

•

info Guus Poyck telefoon (040) 250 92 18 e-mail [email protected]

8|9

2006 / 1

O.a.: Innovatieve overslagdijk / SpacePort Shenyang / Klooster wordt cultureel centrum / Hoogste kantoorgebouw van Vietnam / Delcan gecontracteerd voor FasTracks / Rondweg nabij Ilza in Polen / SEAtoolkit voor de Wereldbank. De Hondsbossche Zeewering bij Petten aan de Noord-Hollandse kust is een mogelijke locatie voor de overslagdijk.

innovatieve overslagdijk info Odelinde Nieuwenhuis

.....................................................................

telefoon (033) 468 33 19

.....................................................................

e-mail [email protected] .....................................................................

In het kader van EU-project ComCoast (Combined Functions in the Coastal Zone) heeft DHV een innovatief concept voor een ‘overslagdijk’ ontwikkeld. Bij een overslagdijk wordt meer golfoverslag over de zeedijk toegestaan, zodat deze minder hoeft te worden verhoogd, inspelend op ontwikkelingen als zeespiegelstijging en schaarser wordende ruimte. Het door DHV ontwikkelde concept, de Crest Drainage Dike, is middels een prijsvraag door de opdrachtgever, het Civieltechnisch Centrum Uitvoering Research en Regelgeving (CUR), geselecteerd voor theoretische uitwerking. Het concept is gebaseerd op het afvangen van golfoverslag door een betonnen goot in de dijkkruin. Het innovatieve hiervan is dat maatregelen worden genomen om de belasting op het

binnentalud te verminderen, in plaats van het binnentalud te versterken. Voordelen hiervan zijn het behoud van het karakteristieke gras binnentaluds en mogelijk recreatief medegebruik van de betonnen goot voor bijvoorbeeld wandelen, fietsen en skeeleren. DHV heeft de theoretische uitwerking in 2005 uitgevoerd. De CUR buigt zich nu over de toepasbaarheid en mogelijk noodzakelijke modelproeven voor verdere uitwerking van het concept.

•

spaceport shenyang

DHV momenteel een haalbaarheidsstudie uit. De studie wordt gefinancierd door het Programma Economische Samenwerking Projecten (PSEP) van het ministerie van Economische Zaken. PESP is gericht op versterking van de bilaterale internationale economische samenwerking, om zo de kans op orderverwerving door het Nederlandse bedrijfsleven in deze landen te vergroten. Als de plannen doorgaan, wordt SpacePort Shenyang een themapark over ruimte, wetenschap en technologie waar kennisoverdracht en

info Jos van de Loo

.....................................................................

telefoon (040) 250 92 83

.....................................................................

e-mail [email protected]

.....................................................................

De firma SpacePort Edutainment heeft plannen om in noordoost China het futuristische themapark SpacePort Shenyang te laten verrijzen. Het gaat om een educatief pretpark van wereldformaat op ongeveer 20 hectare land. In een Nederlands Consortium met Vekoma, BRC en EPI voert

SpacePort Shenyang biedt een futuristische ruimte-ervaring in virtuele 3d- en 4d-attracties. .....................................................................

entertainment hand in hand gaan. Het park biedt een futuristische ruimte-ervaring in virtuele 3d- en 4d-attracties, maar ook snelle achtbanen. Als topattractie kunnen bezoekers een virtueel bezoek brengen aan SpacePort 2050, de eerste stad in de ruimte.

•

uitbreiding zuivering berenplaat info Hans van Leeuwen

.....................................................................

telefoon (033) 468 23 50

.....................................................................


.....................................................................

Productielocatie Berenplaat van Evides is de grootste drinkwaterzuivering van Nederland. Jaarlijks wordt hier ongeveer 100 miljoen m3 ruwwater gezuiverd tot drinkwater. Een uitbreiding van de zuivering was noodzakelijk vanwege een strengere norm in de Nederlandse Drinkwaterwet die het gebruik van chloorbleekloog als hoofddesinfectiemiddel verbiedt. Op 21 november 2005 werd op Berenplaat de nieuwe zuivering in werking gezet. De nieuwe zuivering

Op 21 november 2005 werd op Berenplaat de nieuwe zuivering in werking gezet.

maakt gebruik van UV-reactoren voor hoofddesinfectie. Een technologie die in 2002 al in een proefinstallatie werd getest. Bij de uitbreiding van de zuivering werden acht nieuwe gebouwen gerealiseerd: twee UV-gebouwen, vier actief koolfiltergebouwen, een chemicaliëngebouw en een vuilwater kelder. DHV was verantwoordelijk voor het civielbouwkundig ontwerp van de nazuiveringsgebouwen en terreininrichting; het gereedmaken van de bestekken; assistentie in de aanbesteding; het contractmanagement, directievoering en toezicht.

•

costa due info Gerard Schippers

.....................................................................

telefoon (050) 369 54 23

.....................................................................


.....................................................................

In juli 2005 startte het project Costa Due, wat staat voor Conrete Stappen naar een Duurzame Eemsmond. Uitgangspunt van Costa Due is dat de regio Eemsdelta goede mogelijkheden biedt als locatie voor grootschalige bio-energievoor-

Op 13 januari 2006 werd het Cultureel Centrum Jan van Besouw in Goirle officieel geopend.

De regio Eemsdelta biedt mogelijkheden als locatie voor bio-energievoorziening. ...............................................................................................................

ziening. Zo beschikt de regio over goed uitgeruste diepzeehavens, een groot chemiecluster en liggen kennisinstituten zoals Gasunie Research en de Rijksuniversiteit Groningen om de hoek. Doel van het project is te zorgen voor nieuwe economische bedrijvigheid in de regio die bovendien bijdraagt aan vermindering van het klimaatprobleem. Belangrijke, vooral regionale partijen zoals de energiesector, overheden, transporteurs, industriële afnemers en NGO’s onderzoeken gezamenlijk welk duurzaam energiesysteem het meest kansrijk is. Onlangs startte het pilotproject Innovatief Actieprogramma Groningen ‘Biogas in het Westerkwartier’. In dit project treedt DHV op als projectcoördinator voor het deelonderzoek wetge-

ving. DHV brengt de discrepantie in wet-en regelgeving in kaart en doet voorstellen voor praktische oplossingen. De resultaten uit het Westerkwartier worden meegenomen in het Eemsdeltagebied. Het project loopt tot eind 2006.

•

klooster wordt cultureel centrum info Hans Verheijdt

.....................................................................

telefoon (010) 201 37 35

.....................................................................


.....................................................................

Op 13 januari 2006 werd het Cultureel Centrum Jan van Besouw in Goirle officieel geopend. Gedurende de laatste fase van de bouw was het gebouw al deels in gebruik. Het

Cultureel Centrum is ontstaan uit het voormalige St. Franciscus de Sales klooster uit 1896. Een deel van het oude klooster is gesloopt en heeft plaats gemaakt voor een nieuw theater. Het resterende, meest historische deel, werd ingrijpend verbouwd en gerenoveerd naar het ontwerp van architect Jonkman en Klinkhamer. De theaterzaal heeft een capaciteit van 400 zitplaatsen. De zaal is ingericht met een uitschuifbare tribune, voorzien van luxe theaterstoelen en moderne audiovisuele faciliteiten. Bijzonder is de glazen wand in het theater. Naast de multifunctionele theaterzaal heeft het Cultureel Centrum negen gerenoveerde zalen van verschillende grootte, waar ondermeer een muziekschool, balletzaal, toneelverenigingsruimte, bibliotheek, tv-studio, radio-omroep, beeldhouwruimte en diverse andere verenigingsruimten gehuisvest zijn. In opdracht van de gemeente Goirle verzorgde DHV het projecten kostenmanagement, de constructie en de bouwakoestiek.

•

10 | 11

Het ontwerp waarmee DHV en architectenbureau Cepezed eind 2005 de internationale ontwerpprijsvraag wonnen voor het nieuwe hoofdkantoor van de Vietcombank in Ho Chi Minhstad, Vietnam.

hoogste kantoorgebouw van vietnam info René Hopstaken

.....................................................................

telefoon (010) 404 40 77

.....................................................................


.....................................................................

DHV en het Delftse architectenbureau Cepezed hebben de opdracht gekregen om het nieuwe hoofdkantoor van de Vietcombank te ontwerpen. Het kantoor, dat in Ho Chi Minhstad komt te staan, wordt met 150 meter het hoogste gebouw van Vietnam. Het telt 35 verdiepingen en het vloeroppervlak bedraagt 77.000 m2. De directie van de Vietcombank vroeg in september 2005 aan buitenlandse ambassades, architecten voor te dragen voor een besloten ontwerpprijsvraag voor het hoofdkantoor. De Nederlandse ambassade schoof DHV, dat een kantoor in de hoofdstad Hanoi heeft, naar voren en DHV bracht Cepezed in. Aan de ontwerpwedstrijd deden tien bureaus mee. DHV en Cepezed wonnen met een ontwerp voor een diabolo-vormi-

ge toren, bestaande uit glas en staal. Het project is de start van de herontwikkeling van het gebied aan de rivier Saigon. Eind 2008 moet het gebouw klaar zijn.

•

logistiek bedrijventerrein in shanghai info Niels de Vries Humèl

.....................................................................

telefoon (070) 344 64 54

.....................................................................


.....................................................................

In januari 2006 heeft een combinatie van DHV-dochter NACO, het in Maarssen gevestigde Districon Management Consultants en het DHV-kantoor

2006 / 1

FasTracks is gericht op de aanleg en de exploitatie van hogesnelheidslijnen alsmede de uitbreiding en verbetering van het busnet en de P&R faciliteiten in de regio.

in Shanghai een prijsvraag gewonnen voor de planning en het ontwerp van een nieuw logistiek bedrijventerrein op Shanghai Pudong International Airport. Shanghai Pudong Advanced Industry Development had drie internationale ontwerpbureaus uitgenodigd om deel te nemen aan de ontwerpprijsvraag. Het winnende plan bestaat onder andere uit een marktanalyse, een logistiek concept, een planningstrategie en de fysieke vertaling in een conceptueel ontwerp. Shanghai Pudong International Airport verwacht in de nabije toekomst uit te groeien tot een van de grootste vrachtluchthavens ter wereld met

een geschat volume van 4,2 miljoen ton in 2015. Om een dergelijk volume te kunnen verwerken, zijn aanzienlijke aanpassingen en uitbreidingen van de logistieke faciliteiten nodig. Districon is een gespecialiseerd adviesbureau op het gebied van logistiek en facilitair beheer met een sterke nadruk op de logistiek van luchtvrachtverkeer. Dit, gecombineerd met de kennis van NACO op het gebied van luchthavenplanning en -ontwerp en de lokale aanwezigheid van DHV maakte de combinatie tot een succesvol team.

•

delcan gecontracteerd voor fastracks info Brian Stearman

.....................................................................

telefoon +1 703 7526060

.....................................................................


.....................................................................

NACO, Districon en het lokale DHV-kantoor in Shanghai kregen opdracht voor de planning en ontwikkeling van een logistiek bedrijventerrein op Shanghai Pudong International Airport. ...............................................................................................................

Het Regional Transportation District (RTD) van de Amerikaanse stad Denver heeft Delcan uitgekozen voor de supervisie van het kwaliteitsmanagement voor het FasTracks project. Dit project ter waarde

De nieuwe rondweg bij Ilza zal de verkeersdoorstroming en de veiligheid voor automobilisten en voetgangers verbeteren.

van 4,7 miljard dollar zal twaalf jaar in beslag nemen en is de grootste, door de bevolking geïnitieerde, uitbreiding van een transportsysteem in de geschiedenis van de Verenigde Staten. FasTracks is gericht op de aanleg en de exploitatie van hogesnelheidslijnen en de uitbreiding en verbetering van het busnet en de P&R faciliteiten in de regio. Het FasTracks project omvat 191 kilometer aan nieuwe spoorwegen, de eerste fase van een snelbusverbinding naar de stad Boulder, de uitbreiding van de busdiensten evenals de aanleg van 21 duizend extra parkeerplaatsen op bestaande P&R faciliteiten en 31 nieuwe P&R’s. Verspreid over twaalf jaar worden negen corridors ontworpen en aangelegd. Delcan stelt het Programma van Eisen en de contractvoorwaarden op en bewaakt de implementatie daarvan tijdens het project. Daarnaast draagt Delcan mede zorg voor de ontwikkeling van een meetprogramma met betrekking tot de leefbaarheid binnen de regio en voor de definitieve acceptatie

van het gehele programma. Delcan heeft een contract getekend voor zes jaar met een optie op een tweede termijn van zes jaar om het twaalf jaar durende programma te voltooien.

•

rondweg nabij ilza in polen info Cezary Saganowski

.....................................................................

telefoon +48 22 6062802

.....................................................................


.....................................................................

In 2005 kende het Poolse Directoraat Generaal voor Rijkswegen en Snelwegen aan DHV de opdracht toe een basisontwerp en definitief ontwerp te produceren voor de aanleg van een rondweg rondom de plaats Ilza in centraal Polen. De werkzaamheden aan de rondweg maken deel uit van een groter investeringsproject ter modernisering van rijksweg nr. 9, die loopt van de Poolse hoofdstad Warschau tot aan Barwinek bij de grens met Slowakije. Het project omvat de aanleg van een stuk snelweg van 5,7 kilometer. De rondweg zal bestaan uit

één rijbaan met drie rijstroken om te voldoen aan de Europese norm voor de belasting van het wegdek (115 kN per as). Het project is van groot belang voor Ilza, aangezien de huidige weg dwars door het stadscentrum loopt. Dit leidt momenteel tot verkeersopstoppingen en aanzienlijke milieuschade. De rondweg zal de verkeersdoorstroming en de veiligheid voor automobilisten en voetgangers verbeteren. Het project is naar verwachting in juni 2006 afgerond.

•

sea-toolkit voor de wereldbank info Sibout Nooteboom

.....................................................................

telefoon (033) 468 27 07

.....................................................................


.....................................................................

Het milieubeleid van de Wereldbank benadrukt het gebruik van strategische milieueffectbeoordelingen (Strategic Environmental Assessments of SEA’s) als hulpmiddel om milieuoverwegingen te integreren in sectorale programma’s en beleidsplannen. Om

het gebruik van SEA’s binnen de Wereldbank te vergemakkelijken wilde de bank een bijbehorende toolkit ontwikkelen. Aangezien SEA’s hulpmiddelen zijn die niet alleen door de Wereldbank worden gebruikt, maar ook wereldwijd, wilde de bank informatie en praktijkervaringen verzamelen over de toepassing van SEA’s binnen en buiten de Wereldbank. De milieuafdeling van de Wereldbank vroeg het Japanse bedrijf PADECO om assistentie bij het ontwikkelen van een testversie van de toolkit, die door de Japanse overheid zou worden gefinancieerd. DHV heeft PADECO ondersteund bij de implementatie van het project. De werkzaamheden bestonden uit het bepalen van de behoeften van het personeel van de Wereldbank en het vormgeven van de toolkit. Uiteindelijk is de toolkit gevuld met vele concrete ‘tools’. Het project werd in 2005 afgerond.

•

project

Chevron Pacific Indonesia

tekst

12 | 13

Han van de Wiel

2006 / 1

Oliesector in Indonesië vergroent MLD, DHV's Indonesische dochteronderneming, heeft afgelopen najaar op het eiland Sumatra voor oliemaatschappij Chevron Pacific Indonesia een oliebron afgesloten en met olie verontreinigde grond gesaneerd. Voorafgaand hieraan adviseerde MLD hoe het werk op een milieuverantwoorde wijze kon worden uitgevoerd. De boorlocatie van Chevron Pacific Indonesia (CPI) lag in de omgeving van de stad Duri in de provincie Riau, op het eiland Sumatra. De vervuilde grond werd biologisch gereinigd met een saneringproces waarbij het zelfreinigende vermogen van de natuur werd benut. De grond hoefde dankzij deze methode niet afgegraven te worden en bleef daardoor ‘levend’. Na afloop van de sanering herstelde MLD het terrein ook weer in oorspronkelijke staat.

krap tijdschema

De opdracht voor CPI kende een krap tijdschema van nog geen drie maanden. Het sluiten van de oliebron was bovendien bijzonder moeilijk werk, omdat het werd uitgevoerd in het regenseizoen. In die tijd is de grond spekglad en kunnen zware machines slechts met grote moeite manoeuvreren. Door zware regenval moest het werk zelfs enige tijd volledig worden stilgelegd. Desondanks is het gelukt een peri-

ode van winning op deze locatie op een efficiënte en nette, milieuverantwoorde wijze af te sluiten.

private markt

Tot voor kort werkte MLD vooral in opdracht van klanten uit de publieke sector. Met de succesvolle afronding van dit project bewijst MLD dat ze klaar is voor meer opdrachten in de private olie- en gassector. De hoge olieprijzen maken het voor een bedrijf als CPI interessant opnieuw te kijken naar boorlocaties die eerder nog niet rendabel waren. Wellicht kunnen deze boorlocaties toch in gebruik worden genomen. In dit kader ziet MLD mogelijkheden in ‘design and build’-projecten op het gebied van watervoorziening, milieutechniek en olieafvalsanering. Dat de toekomst er zo rooskleurig uit ziet, komt ook doordat duurzaam ondernemen in Indonesië steeds meer een beleidsonderwerp wordt: de regering heeft beleid ontwikkeld voor duurzaam ondernemen en houdt bij welke bedrijven op milieuverantwoorde wijze actief zijn. CPI heeft milieubescherming hoog in het vaandel staan en wil zich nadrukkelijk manifesteren als een ‘groene’ onderneming. MLD heeft de kennis en ervaring in huis om daarbij te helpen.

•

info Eko Delianto telefoon +62 21 7504605 e-mail [email protected]

project

Sluiting oliebron en biologische sanering olievervuiling

opdrachtgever

Chevron Pacific Indonesia

locatie

Sumatra - provincie Riau

opleverdatum November 2005

dienstverlening dhv

Sluiting van oliebronnen op milieuverantwoorde wijze; reiniging van met olie verontreinigde grond met behulp van biologische processen en het op verantwoorde manier herinrichten van het gesaneerde terrein.

coverstory


tekst

Han van de Wiel

14 | 15

2006 / 1

Het intelligente rijden projecten dhv-delcan

Informatie- en communicatietechnologie gebruiken om te voorkomen dat we afstevenen op een permanent verkeersinfarct. Er werd al decennialang over gedroomd, maar zoetjesaan wordt de droom werkelijkheid. De auto was meer dan honderd jaar het symbool van vrijheid, maar door files, stoplichten en omleidingen is dat beeld inmiddels behoorlijk afgebrokkeld. Het gemotoriseerde verkeer groeit explosief en wordt langzamerhand een vijand van zichzelf. Minder rijden is nauwelijks een optie: we beschouwen mobiliteit als een grondrecht, zodat vrijwel niemand zijn vingers wil branden aan het beteugelen van verkeer en vervoer. Voor wegbeheerders, ambtenaren en politici is verkeer daarom een zorgenkindje. Zolang er ruimte en geld in overvloed is, kan het probleem naar de toekomst worden verschoven door nieuwe infrastructuur aan te leggen. Maar in veel gevallen zijn in die ontsnappingsroute de grenzen bereikt.

betere benutting

Het goede nieuws is dat er hulp komt van ITS: Intelligent Transport Systems. ITS is een breed concept. Het kan gaan om het ‘intelligenter’ maken van stoplichten – waardoor ze hun werking aanpassen aan de verkeers-

drukte – tot het voorspellen van files, zodat er tijdig maatregelen kunnen worden genomen. Sommige ITS-toepassingen zijn allang praktijk, andere zijn nog toekomstmuziek. Wat ze gemeen hebben, is een betere benutting van de verkeersinfrastructuur. De mogelijkheden om automobilisten efficiënt door het verkeer te loodsen, zijn sterk toegenomen doordat steeds meer auto’s zijn uitgerust met elektronische voorzieningen zoals sensoren en boordcomputers. Automobilisten kunnen voortdurend worden voorzien van actuele verkeersinformatie, bijvoorbeeld over wegomleggingen, gladheid en files. Met een volgende stap is er pas echt sprake van interactie: auto’s versturen informatie over hun positie en snelheid naar een verkeerscentrale. Daar berekenen computers razendsnel of er moet worden ingegrepen. “Je praat dan over het managen van verkeerstromen”, zegt Tinus Vermeulen, strategisch adviseur ITS bij DHV. “Dat kan onder meer door het

DHV en Delcan hebben sinds mei 2002 een strategisch samenwerkingsverband. Het eerste gezamenlijke project betrof de introductie van ITS-maatregelen zoals toeritdosering, verkeersinformatiesystemen, verkeerscontrole en tunnelbeheer voor de 680 kilometer lange Egnatia-snelweg in Griekenland. Een andere gezamelijke opdracht is die voor de werelbank. DHV en Delcan stellen richtlijnen op die gebruikt kunnen worden in tenderprocedures voor projecten waarmee in grote steden van ontwikkelingslanden verkeersregelsystemen worden opgezet.

verkeer af te remmen, het aaneenschakelen van verkeerslichten tot hele netwerken, intelligent gebruikmaken van vluchtstroken, toeritdosering, wegversmallingen of het aanraden van omleidingsroutes.”

olympische prestatie

Eén van de huzarenstukjes van ITS wordt momenteel geleverd in de Chinese hoofdstad Beijing. De miljoenenstad kent nu al congestieproblemen die het voorstellingsvermogen van Nederlanders ver te boven gaat. Het Beijing Traffic Management Bureau wil echter koste wat het kost voorkomen dat tijdens de Olympische Spelen van 2008 atleten verstek moeten laten gaan voor hun onderdeel omdat ze niet op tijd kunnen komen. Of dat toeschouwers om dezelfde reden de verrichtingen van >>

coverstory


tekst

Han van de Wiel

Het decision support system in Beijing monitort de situatie op het hoofdwegennet en doet voorstellen voor herstelacties om verkeersproblemen te voorkomen.

hun helden de volgende dag uit de krant moeten vernemen. DHV en haar Canadese partner Delcan bouwen in Beijing een computersysteem dat verkeersmanagers helpt bij het maken van keuzes. De verkeerssituatie op het uitgebreide hoofdwegennet wordt permanent gemonitord en als zich een incident voordoet, stelt het systeem herstelacties voor om verkeersproblemen te voorkomen. “Dit zogeheten decision support system van DHV en Delcan is een software tool die in staat is diverse ‘wat als’-scenario’s razendsnel door te rekenen”, zegt Joe Lam, één van de directeuren van Delcan. Het systeem is bovendien in staat te leren en zichzelf te corrigeren als de voorspellingen die het doet niet uitkomen. Het zal het dan in een volgende situatie beter doen dan de voorgaande keer. Vermeulen: “De situatie in Beijing lijkt een beetje op die in Nederland, met zijn wirwar van fietsers, voetgangers en auto's. Wat dat betreft hadden we een streepje voor op de concurrenten uit andere landen. Een ander pluspunt was dat we onafhankelijk opereren van leveranciers van hardwaresystemen." “ Wat DHV en Delcan nu in Beijing doen, is heel innovatief”, zegt Lam, maar hij benadrukt dat de combinatie ook diverse andere, uitontwikkelde systemen kan leveren: “kant-en-klare systemen die we overigens altijd op maat maken voor onze klanten.”

perfecte combinatie

De combinatie Delcan-DHV is een perfecte, vindt Vermeulen. “Delcan is sterk in de systeemkant, DHV in planning, modellering en verkeer- en vervoerbeleid, of het nu om voetgangers, fietsers, openbaar vervoer of autoverkeer gaat. Samen bestrijken we het hele spectrum van ITS.” Joe Lam wijst erop dat de twee elkaar ook in geografisch opzicht aanvullen. “Delcan is vooral actief in Noord-Amerika en in een aantal Aziatische landen. DHV kan ons helpen onze expertise in Europa en Afrika te vermarkten en wij kunnen op onze beurt hun planning- en beleidsexpertise naar onze regio’s brengen.” Vermeulen:“Dat Europa een traditie heeft in beleid, planning en creatieve oplossingen is wel logisch. Hier werd bijvoorbeeld al vroeg duidelijk dat de oude binnensteden niet nog meer verkeer aankonden.” Joe Lam: “Amerikanen voelden tot nu toe weinig urgentie om problemen creatief op te lossen. Ze hebben de auto altijd ruim baan gegeven met nieuwe infrastructuur. In die houding komt langzaam maar zeker verandering. Ze kijken met steeds meer interesse naar de aanpak op het oude continent.”

•

info Tinus Vermeulen telefoon (033) 468 29 97 e-mail [email protected]

informatieve mobieltjes

Nu mobieltjes gemeengoed zijn, dient zich een nieuwe mogelijkheid aan voor ITS: cell probes. Zolang een mobiele telefoon aan staat, weet een telefoonmaatschappij vrij precies waar deze zich bevindt en kan de tijd worden berekend die het een (overigens anoniem blijvend) persoon kost om bijvoorbeeld van zendmast A naar zendmast B te rijden. Zo zijn verkeerssnelheden te bepalen en reistijden te voorspellen. Op verkeerscentrales is zo duidelijk waar zich problemen (zullen) voordoen, zodat maatregelen kunnen worden getroffen. Delcan past deze technologie onder meer toe in het Amerikaanse Baltimore.

interview

Harm Volders, Corné Mulders

tekst

Han van de Wiel

16 | 17

2006 / 1

Een gebouw als uitdagende puzzel Langs de A28 bij Zwolle verrijst de IJsseltoren, een blikvanger met drie kantoortorens van verschillende hoogte. DHV is als ‘duizendpoot’ bij de realisatie betrokken. Het grote bedrijfsverzamelgebouw IJsseltoren staat in een nieuw vestigingsgebied voor kantoren bij Zwolle. De hoogste kantoortoren van het complex steekt 95 meter de lucht in. Na oplevering in juni 2006 zullen er 1600 mensen werken, waarvan 900 van ABN AMRO en 700 van ABN AMRO Verzekeren.

kennis vereist, benadrukt FMS-directeur Corné Mulders. “Neem het technische plan dat de bouwer opstelt voor de klimaatbeheersing in het gebouw. Wij willen zeker weten dat het aan onze criteria voldoet. Voor DHV is het business as usual om zo’n plan in detail te controleren.”

alles moet kloppen

Volders is te spreken over de proactieve houding waarmee DHV op diverse terreinen oplossingen aandraagt. “Zo zaten we met het probleem dat we bij de IJsseltoren maar een beperkt aantal parkeerplaatsen kunnen realiseren. Een verkeersdeskundige van DHV adviseert ons nu over het implementeren van het parkeerbeleid.” Mulders: “Dat is precies de toegevoegde waarde die we van een business partner verwachten. We hebben steeds het vertrouwenwekkende en plezierige gevoel dat DHV zich onderdeel voelt van ABN AMRO.”

“In de startfase van dit project in 2003 speelde DHV een strategische rol”, zegt Harm Volders, programmamanager van opdrachtgever ABN AMRO Facility Management Services (FMS). “DHV zorgde onder meer voor een duidelijke taakverdeling en sluitende, transparante financiële afspraken tussen ons en de ontwikkelaar Bouwfonds in samenwerking met DLH Spoolderswerk.” In de realisatiefase geeft DHV leiding aan de projectorganisatie die ervoor moet zorgen dat het kantorencomplex direct vanaf de opening tot in detail functioneert. Of het nu gaat om een uitgekiende indeling van de ruimtes, het meubilair, de klimaatbeheersing, de ICT-infrastructuur of de catering op de eerste dag dat de werknemers het bedrijfsrestaurant inlopen. DHV coördineert daarom de diverse werkgroepen. Naast organisatorische kwaliteiten is daarvoor ook gedegen technische

business partner

De relatie met DHV gaat verder dan het project in Zwolle. ABN AMRO is landelijk bezig nieuwe regionale Financial Centres op te zetten met gebruik van bankshops en advieskantoren. Het idee is dat een winkelachtige ambiance klanten stimuleert hun bankzaken te regelen of financieel advies te vragen over pensioen, hypotheek,

intermediair

DHV is een intermediair tussen bouwer en gebruiker bij het begeleiden van proces en besluitvorming, kostenmanagement, het maken van indelingsplannen, het begeleiden van selectie en aanbesteding, het uitwerken van werkplekconcepten, verhuismanagement en het selecteren en contracteren van facilitaire diensten. Behalve in de kantorenmarkt biedt DHV deze diensten ook aan bij woningcorporaties en in huisvestingsprojecten voor zorgen onderwijsinstellingen en de cultuursector.

verzekeringen en beleggingen. Waar de circa honderd centra moeten komen en hoe ze eruit moeten zien, is een lastige afweging. Ook bij dat proces is DHV inmiddels betrokken om als programmanager ondersteuning te bieden.

•

info Han Langevoort telefoon (033) 468 36 06 e-mail [email protected]

bericht

Wederopbouw na de tsunami

bericht

Samenwerkingsovereenkomst DHV en WNF

Wederopbouw na de tsunami DHV en WNF werken al samen aan een Integraal Waterbeheersplan voor de Kafue Flats, een belangrijk natuurgebied in Zambia.

Na de tsunami in december 2004 bundelden Nederlandse waterbedrijven, waterschappen en overheden hun krachten in de stichting ‘H2O Partners Sumatra’. De stichting belastte een consortium bestaande uit Witteveen+Bos, Haskoning en DHV met de uitvoering van het hulpprogramma in Indonesië. DHV is de leidinggevende partner in het consortium. In de eerste fase van het project, die in november 2005 werd afgesloten, bood het consortium noodhulp op het gebied van drinkwatervoorziening en lokale sanitatie. Onlangs begon de herstelfase. Daarin richt de hulp zich vooral op het herstel van de infrastructuur en voorzieningen. Er wordt gewerkt aan gedetailleerde ontwerpen voor het herstel en de bouw van waterzuiveringsinstallaties. Ook wordt er onderzoek verricht in het kader van de ontwikkeling van een masterplan voor afwatering. Een interessant gegeven is dat DHV in de jaren 80 een aantal van de plaatselijke voorzieningen heeft gebouwd, waaronder de waterzuiveringsinstallatie in Meulaboh. Dit betekent dat de originele ontwerpen kunnen worden geraadpleegd, waardoor het herstelproces wordt bespoedigd. De herstelfase zal anderhalf jaar in beslag nemen, waarna een fase van capaciteitsopbouw zal ingaan met als doel duurzaamheid van de voorzieningen te waarborgen.

•

info Jan Oomen / Taco de Vries telefoon (033) 468 25 22 / (033) 468 22 64 e-mail [email protected] / [email protected]

Samenwerkingsovereenkomst DHV en WNF Op 10 januari 2006 ondertekenden DHV en het Wereld Natuur Fonds Nederland (WNF) een samenwerkingsovereenkomst. DHV zal met WNF wereldwijd samenwerken en adviseren over het gebruik van water als natuurlijke hulpbron: ‘water for food’, en ‘water for nature’. De samenwerkingsovereenkomst beslaat een periode van drie jaar. Met zijn expertise op het gebied van watermanagement speelt DHV in op de behoefte van WNF aan de ontwikkeling en invoering van innovatieve vormen van waterbeheer, die voor de natuur negatieve ingrepen in rivieren en wetlands kunnen voorkomen. Jaarlijks zal de combinatie gezamenlijk een werkplan opstellen en uitvoeren. DHV en WNF werken al samen aan een Integraal Waterbeheersplan voor de Kafue Flats, een belangrijk natuurgebied in Zambia. Dit project heeft als doel het natuurlijk regime van overstromingen binnen de Kafue Flats voor een groot deel te herstellen. Op dit moment worden verschillende initiatieven voorbereid voor projecten die in het werkplan voor 2006 aan de orde zullen komen.

•

info Piet van Helvoort telefoon (033) 468 23 51 e-mail [email protected]

visie

Dick Kevelam, DHV

tekst


18 | 19

2006 / 1

Dick Kevelam, DHV

“De Dutch reputation snelt ons vooruit” “Toen ik twee maanden na ‘Katrina’ in New Orleans stond, zag ik de ongelofelijke schade die de overstroming had veroorzaakt. Het systeem van dijken en waterkeringen was dan ook onder de maat als je dat met onze dijken vergelijkt. Bij slechts één van de drie dijkdoorbraken werd de ontwerphoogte overschreden. Op andere plekken was de constructie bezweken onder de waterdruk. Vaak was in de constructie gekozen voor zogeheten flood walls. Dat zijn betonnen muren die boven op de oorspronkelijke dijk staan. Deze geven bij belasting snel problemen met de ondergrond, met instorting als gevolg. De situatie zoals die in New Orleans kon ontstaan, heeft ook bestuurlijke oorzaken. De verantwoordelijkheid voor de waterkeringen is namelijk versnipperd door het delegeren van taken naar deelgemeenten, de parishes. Een integrale aanpak van de hoogwaterbescherming is daardoor niet mogelijk. Daarnaast ontbreekt een wettelijk kader om de waterkeringen aan veiligheidsnormen te toetsen. Mijn advies is: leg de verantwoordelijkheid neer bij één organisatie en veranker dat in de wet. Geef daarnaast de staten wettelijke instrumenten voor de toetsing op veiligheid. Ik heb begrepen dat dit inmiddels ook is gebeurd. De overstromingsramp in New Orleans doordringt mij eens te meer van de schat

aan kennis en ervaring die Nederland op dit gebied in huis heeft. Om deze ook te kunnen gebruiken is het zaak samenwerking te zoeken met een lokale partner die de Amerikaanse markt door en door kent. Dat hebben wij dan ook gedaan. Direct na Katrina heb ik contact opgenomen met onze partner, het Amerikaanse ingenieursbureau CH2M Hill. Als combinatie van ingenieursbureaus werden we met open armen ontvangen: in de VS geldt het als een pre wanneer er Nederlanders in een team zitten. Bekende Nederlandse waterbouwers worden uitgenodigd om voor het Amerikaanse Congres over hun expertise te vertellen. Rijkswaterstaat toetst het masterplan dat het Army Corps maakte voor Greater New Orleans; de Dutch reputation snelt ons vooruit. Samen met CH2M Hill willen we nu langs de Amerikaanse zuidoostkust gezamenlijk flood control-projecten oppakken die uit het lopende hurricane category five protection-onderzoek volgen.”

•

info Dick Kevelam telefoon (033) 468 33 53 e-mail [email protected] dick.kevelam@dhv

“New Orleans doordringt mij eens te meer van de schat aan kennis en ervaring die Nederland op dit gebied in huis heeft.”

curriculum vitae

1984: Afgestudeerd in de civiele techniek aan de Technische Universiteit Delft. 1984-1989: Gedurende vijf jaren daarna in dienst bij Zanen Verstoep (inmiddels: Boskalis) en onder meer werkzaam bij de Oosterscheldewerken en in landaanwinningsprojecten in Sri Lanka en Tunesië. 1989-2001: Werkzaam als consultant bij DHV en sindsdien betrokken bij waterbouwprojecten zoals de verbreding van het Suez Kanaal en de aanleg van het depot IJsseloog in het Ketelmeer (projectmanagement). 2001-2006: Directeur van de DHV-unit Waterbouw en Geotechniek. Sinds 2006: Principal consultant waterbouw en geotechniek

samenwerking ch 2 m hill

Direct na Katrina nam Kevelam het initiatief voor een nauwe samenwerking met het Amerikaanse ingenieursbureau CH2M Hill.

Bekeuren, omleiden of de weg openbreken?

De bevoorrading van winkels in hartje stad veroorzaakt vaak de nodige

ingenieursbureau dat diensten verleent en duurzame oplossingen aanbiedt

vertraging, stress en ergernis. In zo’n geval moet je geen halve maar hele

in de markten: Water, Bouw en Industrie, Ruimtelijke Inrichting en Milieu,

maatregelen nemen: de binnenstad openbreken dus. Om een ondergrond-

Mobiliteit en Luchthavens. Ruim 3.700 professionals werken vanuit een

se buis aan te leggen waardoor de bevoorrading van winkels kan plaats-

maatschappelijke betrokkenheid aan innovatieve concepten op het gebied

vinden via automatisch geleide voertuigen. De chauffeur lost bij een over-

van consultancy en engineering. DHV is onder meer gespecialiseerd in

slagcentrum aan de rand van de stad, aan het begin van de ondergrondse

stedelijke planning en vernieuwing, infrastructuur, duurzaam ondernemen,

transportbuis. Dat levert hem al gauw een tijdwinst van twee uur op. En

milieuexpertise, milieumanagement en veiligheid- en risicomanagement.

hij staat niemand meer in de weg. DHV is een internationaal advies- en

Ontmoet ons op onze site www.dhv.nl.

www.dhv.nl

Altijd een oplossing verder

Het intelligente rijden

Recommend Documents