Het hoogbegaafde kind: wat gaat er in dat koppie om? Een theorie van binnenuit

Het hoogbegaafde kind: wat gaat er in dat koppie om? Een theorie van binnenuit

Drs J.G. Koorevaar

Het hoogbegaafde kind: wat gaat er in dat koppie om?

© Kyran advies & begeleiding Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch,hetzij mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de auteur.

Aantekeningen 2

Pagina 2


WAT ZIJN DE KENMERKEN VAN EEN HOOGBEGAAFD KIND? 1. 2. 3. 4.

Groot leervermogen en een grote leerbehoefte; Systematische wereldordening Neurale gevoeligheid Reflexief ego

1. GROOT LEERVERMOGEN Tips voor een vruchtbare zelfstandige inzet:  Leer kinderen jong lezen; daag ze uit kritisch en begrijpend te lezen (vragen stellen bij een tekst, alternatieve verhaallijnen verzinnen);  Leer kinderen jong niet alleen informatie te verzamelen, maar deze ook te structureren: hoe deel je informatie in (in hoofdstukken/paragrafen, in categorieën en subcategorieën, in argumenten voor en argumenten tegen, in …)  Leer kinderen hun eigen mening te vormen, te beargumenteren en leer ze tegengestelde meningen te verzinnen, inclusief argumenten.  Leer kinderen hoe ze een onderwerp uit kunnen diepen!  Motiveer kinderen om zich doelen en subdoelen te stellen: leer ze ambitieus te zijn en door te zetten. Laat ze geen genoegen (kunnen) nemen met ‘de snelle hap’. Anti verveel tips met een groot leervermogen:  Leer kinderen tijdens alles wat saai is hun aandacht te verdelen tussen ‘dat wat gezegd/geschreven/vertoond wordt’ en iets héél anders. Denk aan:  luister naar het kringgesprek, vat iedere bijdrage samen in twee zinnen.  Te makkelijk? Let op wie wanneer afhaakt, wie luistert waarbij geïnteresseerd en wie raakt juist verveeld?  Let op het non-verbale gedrag van de spreker: toonhoogte, volume stem, stabiliteit en intonatie, let op de mimiek, handenspel, lichaamshouding. Wat kan hetgeen je ziet betekenen?  Zoek naar de sleutelwoorden.  Baldadige bui? Gebruik bij iedere persoonsvorm de juiste vervoeging van ‘poepen’.

Aantekeningen 2

Pagina 3


 Kijk tv, maar leer ondertussen ook de tafel van 8 uit je hoofd. Aan het einde moet je weten wat er op tv gebeurde en moet je de tafel (Engelse woordjes/geschiedenis/…) kennen.

2. SYSTEMATISCHE WERELDORDENING AUTOMATISEREN Tips tot het aanleren van de tafels door veel lol te gebruiken:  Zing de tafels. Met het hele gezin. Eerst op één simpel deuntje (Altijd is Kortjakje ziek). Daarna de één op deuntje één, maar de ander op een andere melodie (Berend Botje, verzin het maar). U en uw kind moeten nu op de tafels en op de melodie letten. Doordat ouders en broers/zussen hierin ook fouten maken, wordt het een leuk afvalspel. Natuurlijk past u het tempo aan de vaardigheid van uw kind aan.  Maak een hinkelspel met in het midden een ‘ Laat uw kind de sommen ‘hinkelen’: 2 keer 3 is 6 wordt dan naar de twee, naar de keer, naar de drie, naar de is naar het antwoordvak en roepen ‘zes’. Naarmate de tafel vaker is gehinkeld, moet eea sneller achterelkaar. Door dit op te nemen met een stopwatch kunt u over de weken de vordering laten zien. Of u maakt er een competitie van tussen uw kind en een ouder die niet goed kan hinkelen: dan heeft uw kind winkans met een tafelrekenspel. Goed voor het zelfvertrouwen en leuk om te doen.  Diabolo de tafels: bij het zeggen van de som wordt vaart gemaakt, de diabolo wordt omhoog gegooid en het antwoord moet zijn gegeven voor de diabolo weer wordt opgevangen. (Ook mogelijk met een balspel, afhankelijk van wat uw kind graag doet).  Voor de jonge kinderen op een mooie vakantiedag: pak twee waterpistolen. Laat uw kind de tafels opzeggen. Bij ieder goed antwoord binnen de tijd mag uw kind u één keer natspuiten, bij een fout antwoord en/of buiten de tijd mag u spuiten. Het tempo goed opvoeren: dan worden jullie lekker nat.  Wees creatief: de lijst is eindeloos uit te breiden.

Tips tot het aanleren van de tafels door logica te gebruiken:  Weet uw kind eigenlijk wel wat het aan het doen is? Pak een kralendoos (of, lekkerder: krentjes/manna) en laat het kind 4 maal 5 neerleggen in 4 rijtjes van 5. Speel met die kralen: laat zien dat je Aantekeningen 2

Pagina 4


met dezelfde kralen 5 maal 4 kunt neerleggen. Laat zien hoe 5 maal 3 ligt ten opzichte van 5 maal 2 plus 5 maal 1, enz. Kortom: visualiseer eens wat er gebeurt bij het vermenigvuldigen. Delen is nog leuker, want dan moet je regelmatig veel opeten.  De tafel van 1 is eenvoudig, die van 2 is simpelweg ‘X plus X’ dus meestal ook goed te doen voor de kinderen. De tafel vijf eindigt afwisselend op 5 en 0 en ‘maal 5’ is de helft van ‘maal 10’. De tafel van 10 is een 0 achter het getal. Easy does it. Veel hoogbegaafden rekenen makkelijker aan de hand van dit soort algemene regels dan dat ze alles blindelings stampen. U moet de regels natuurlijk wel tafel voor tafel bijbrengen…  Omdat je tafelsommen om mag draaien hoeven kinderen geen 100 sommen uit hun hoofd te leren, maar slechts 50: 9 maal 3 is immers hetzelfde als 3 maal 9. Het kan kinderen opluchten om dat tevoren al te zien.  Als kinderen de tafel van 1, 2, 5 en 10 kennen, kunnen ze die van 3, 4, 6 en 9 ook snel uitrekenen. Als uw kind moeilijk automatiseert, zorg dan eerst dat de makkelijke tafels erin zitten (1,2,5,10). Laat vervolgens zien hoe die van 3, 4, 6 en 9 eenvoudig daarvan af te leiden zijn. Lukt dat ook snel genoeg? Dan hoeven alleen 7 maal 7, 7 maal 8 en 8 maal 8 nog gestampt: dat zijn de ‘strategische tafelsommen’; degene waar u veel energie in wilt stoppen! (Immers: 6 maal 6 is ook 6 maal 5 plus 6 maal 1, 7 keer 3 is ook 3 keer 7, enz.).

TIPS M.B.T. AANKLEDEN/SPULLENBEHEER 1) routine stimuleren op kaartjes schrijven stampen van het rijtje ‘ach, ach BiBi: Sohé ob shit rubr’ visueel inpakken = Loci-methode 2) Systeemregels Op volgorde aankleden, op volgorde uitkleden. Eén of tweetassendag? Gewone of bijzondere dag? Bij alle varianten: je mag niet sneller dan in 10 minuten aankleden en/of inpakken en je denkt alleen maar aan aankleden en/of inpakken!

Aantekeningen 2

Pagina 5


NEURALE GEVOELIGHEID  Leg uit wat gevoeligheid betekent;  Bespreek incidenten na:

Tips bij gebeurtenissen:    

Wat gebeurde er nu feitelijk Wat dacht jij, wat voelde je? Klopt de weergave? Hoe kun je er ook naar kijken? Hoe zou je er dan nog meer over kunnen denken? Welke andere betekenissen krijgt het gebeurde dan?  Hoe zou jij je voelen als je er op die manier naar keek?  Is het mogelijk na te vragen hoe anderen het gebeurde interpreteerden?

Tips bij uitspraken van anderen:     

Wie zei wat precies? Is die iemand belangrijk voor jou? Weet je wat hij/zij bedoelde en klopt wat hij/zij zegt? Vind je het erg/belangrijk? Wil je er iets aan doen?

3. REFLEXIEF EGO  Externaliseer de criticus;  Voed Krikkebeen op. Samenhang met faalangst.     

HB is geen wonderkind; Streefnormen en verwachtingen expliciteren en reëel maken; Kind laten ervaren dat het met teleurstelling om kan gaan; Eerlijk zijn over tegenvallende prestaties; Niet teveel complimenteren.

Aantekeningen 2

Pagina 6


Boosheid Verleg de focus van prestatie naar activiteit. Tips bij boosheid:     

Geef aan wat niet mag/moet; Onderzoek voorstadium van boosheid; Zoek terugtrekplek met kind; Laat kind zelf beslissen wanneer het terugkomt; Analyseer pas later wat allemaal bijdroeg tot de frustratieopbouw bij het kind;  Leg uit wat woede doet met anderen, wijs het kind op consequenties en eigen verantwoordelijkheid;  Leg verschil uit tot vormberouw en oprecht berouw.

Tips bij broerzus conflicten:    

Conflicten ontstaan gewoon; Er zijn altijd twee of meer partijen in actie; Er zijn grenzen, ook bij conflicten; Er zijn effectieve en ineffectieve manieren van doen tijdens conflicten.

    

Accepteer gedoe Maak ‘oorlogsrecht’ Straf om de beurten Geef kinderen andere rollen Bespreek na: wijs op alternatieven en keuzemomenten;

DUS:

Aantekeningen 2

Pagina 7

Het hoogbegaafde kind: wat gaat er in dat koppie om? Een theorie van binnenuit

Recommend Documents