Het ENERGIEPRESTATIEPEIL (E-peil) en het ISOLATIEPEIL (K-peil) van gebouwen

Het ENERGIEPRESTATIEPEIL (E-peil) en het ISOLATIEPEIL (K-peil) van gebouwen.

Opleiding (Platform) Dubolimburg | Heusden – Zolder

| 21.01.2010

Inhoud

_ Eisen op het niveau van Energieprestatie en Binnenklimaat _ K-peil of isolatiepeil van gebouwen _ E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen _ Impact van enkele maatregelen op het K-peil en E-peil: voorbeelden


| 21.01.2010

Inhoud



| 21.01.2010

Eisen op niveau van energieprestatie en binnenklimaat|

_ Isolatiepeil (K-peil) _ Totaal primair energieverbruik (E-peil) _ Binnenluchtkwaliteit (ventilatievoorzieningen) _ Zomercomfort (risico op zomerse oververhitting)

_ De eisen zijn afhankelijk van: _ De BESTEMMING van het gebouw wonen | kantoor | industrie | … _ De AARD van het bouwproject nieuwbouw | uitbreiding | verbouwing


| 21.01.2010

Inhoud



| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen

_ Het begrip isolatiepeil _ Warmteverliescoëfficiënt door transmissie _ Compactheid _ Eis _ Koudebruggen


| 21.01.2010




| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Het begrip isolatiepeil

Het geeft aan hoe goed de warmtegeleidingsverliezen van een gebouw zijn beperkt, hoe lager het K-peil, hoe beter geïsoleerd Het houdt rekening met _ de isolatiekwaliteit van de verschillende delen van de gebouwschil _ de aanwezigheid van koudebruggen EN _ de compactheid van een gebouw Het houdt geen rekening met zonnewinsten, verwarmingsinstallatie, huishoudelijke toestellen, etc.

(Referentie)_ VEA [Vlaams Energie Agentschap] en WTCB


| 21.01.2010




| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Warmtegeleidingscoëfficiënt door transmissie

Door transmissieverliezen te beperken, kunnen grote hoeveelheden energie bespaard worden bij het verwarmen van een gebouw! (Referentie)_ VEA [Vlaams Energie Agentschap] en WTCB


| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Warmtegeleidingscoëfficiënt door transmissie

isolatiekwaliteit

effect koudebruggen



| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Warmtegeleidingscoëfficiënt door transmissie HD = ΣAi . Ui + Σlk . Ψk + ΣΧj Isolatiekwaliteit

A = oppervlakte U = warmtedoorgangscoëfficiënt _ drukt de hoeveelheid warmte uit die per seconde, per 1m² en per graad temperatuurverschil tussen de ene en de andere zijde van een constructie doorgelaten wordt. _ Hoe kleiner U, hoe BETER geïsoleerd, hoe kleiner HD, en dus hoe lager het warmteverlies U = 1/R R = warmteweerstand = d/λ _ warmte-isolerend vermogen van een materiaallaag _ Hoe groter R, hoe beter de materiaallaag isoleert, dus hoe kleiner U en hoe lager het warmteverlies _ afhankelijk van de dikte van het materiaal _ afhankelijk van materiaalkarakteristieken, nl. de lambda- waarde


| 21.01.2010


λ = Lambda-waarde _ geeft aan hoe goed een materiaal warmte geleidt _ Hoe kleiner λ, hoe slechter het materiaal warmte geleidt, dus hoe beter het materiaal isoleert


| 21.01.2010


VOORBEELDEN _ isolatiemateriaal

Minerale wol λ = 0.035 - 0.040 W/mK


PUR λ = 0.023 - 0.033 W/mK

| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Warmtegeleidingscoëfficiënt door transmissie VOORBEELDEN _ dikte van de isolatielaag _ Hoe dikker de isolatie, hoe hoger R (=d/λ), hoe minder warmteverlies

Gevelsteen Spouwisolatie Snelbouw


| 21.01.2010




| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Compactheid Compactheid _ afhankelijk van het beschermd volume van het gebouw _ afhankelijk van de verliesoppervlakte _ Hoe groter de compactheid, hoe lager het K-peil, dus hoe beter


| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Compactheid



| 21.01.2010




| 21.01.2010




| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Compactheid Compactheid _ belang van schikking, vermijden van uitsprongen, e.d.

Volume blijft gelijk, compactheid ≠ (1)

(Referentie)_ Verbinnen, Niels (2008). “Energieprestatie van woningen in schetsontwerpfase: Inschatting van de invloed van compactheid en andere parameters.”. Thesis


| 21.01.2010




| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Koudebruggen Bepaling K-peil op basis van Ugem en C Als C ≤ 1

K = 100 x Ugem

Als 1≤ C ≤ 4

K = (300 x Ugem)/(C+2)

Als C > 4

K = 50 x Ugem K-peil

2.5

Huidige eis:

2

Ugem [W/m²K]

K ≤ K45 1.5 K45 K50 1

K100

1e semester 2010: K ≤ K45 inclusief het effect van koudebruggen

0.5

0 -2

-1

0

1

2

3

4

5

V/AT [m]


| 21.01.2010




| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Koudebruggen KOUDEBRUGGEN: _ Wat? (a.h.v. voorbeelden) _ plaatsen in een constructie waar de isolatie onderbroken wordt _ extra warmteverlies door transmissie: HD = ΣAi . Ui + Σlk . Ψk + ΣΧj Isolatiekwaliteit Effect van koudebruggen


| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Koudebruggen

BOUWKNOPEN: _ verzamelnaam voor zowel goede als slechte oplossingen _ waar 2 scheidingsconstructies samenkomen (vb. dak en gevel) _ waar de isolatielaag van een scheidingsconstructie wordt onderbroken (Referentie)_ VEA [Vlaams Energie Agentschap] en WTCB


| 21.01.2010

K-peil of isolatiepeil van gebouwen | Koudebruggen BOUWKNOPEN: _ Principe van het behoud van de thermische snede = de essentie !! BOUWKNOOP

_ Enkele goede uitvoeringen (voorbeelden):

(Referentie)_ http://energiesparen.be/epb/bouwknopen (toelichtingsdocumenten: module I, II, III)


| 21.01.2010

Inhoud



| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen

_ Het begrip energieprestatie _ Definitie E-peil _ Eis _ Oververhitting en koeling


| 21.01.2010




| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Het begrip energieprestatie

Het is een globale maat voor de energiezuinigheid van gebouwen, uitgedrukt in termen van primair energieverbruik. Het beschouwt de verschillende aspecten - die het energieverbruik beïnvloeden EN - die tijdens het ontwerp en de constructie van het gebouw bepaald worden Namelijk: het gebouw en zijn vaste installaties (verwarmingssysteem, ventilatiesysteem,…) Dus NIET: verbruik van losse (elektrische toestellen), …



| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Het begrip energieprestatie Eindenergie versus Primaire Energie _ Op niveau van de consument _ verbruikt x liter stookolie of y m³ gas _ verbruikt z kWh elektriciteit = eindenergieverbruik _ Op niveau van een land _ voor de productie van elektriciteit zijn fossiele brandstoffen nodig; steenkool -, en aardgascentrales, nucleaire centrales _ Voor elke kWh elektriciteit die uit het stopcontact komt, is er ca. 2.5 kWh fossiele energie gebruikt in de centrale = primair energieverbruik _ Voor een correcte vergelijking van energieverbruiken is omrekening naar primair energieverbruik in kWh of in MJ noodzakelijk _ bvb. 100 liter stookolie = 1000kWh eindenergie = 1000kWh primaire energie _ bvb. 1000 kWh elektriciteit = 1000 kWh eindenergie = 2500 kWh prim. energie (Referentie)_ VEA [Vlaams Energie Agentschap] en WTCB


| 21.01.2010




| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Definitie E = 100 * Karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik referentiewaarde voor het karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik _ berekende waarde _ niet het totale verbruik en niet het reële verbruik (zoals op meter afgelezen wordt) _ het verbruik van losse apparatuur wordt NIET meegerekend huishoudtoestellen | bureau- apparaten | … _ diverse invloeden m.b.t. gebouwgebonden verbruik: gemiddeld meteorologisch jaar (> realiteit: schommelingen) gemiddeld gebruikersgedrag gemiddelde binnentemperatuur gemiddeld warm waterverbruik gemiddelde interne warmtewinsten … >> sterk vereenvoudigde rekenmethodiek >> doel: in het kader van de regelgeving en controle rekent iedereen op een uniforme manier (Referentie)_ VEA [Vlaams Energie Agentschap] en WTCB


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Definitie E = 100 * Karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik referentiewaarde voor het karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik voor WONINGEN 1. Primair energieverbruik voor RUIMTEVERWARMING + 2. Primair energieverbruik voor WARM TAPWATER + 3. Primair energieverbruik voor ventilatoren en hulpfuncties voor ruimteverwarming + 4. Primair energieverbruik voor KOELING (reëel of fictief) 5. Eventuele primaire energieWINST door PV of WKK


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Definitie E = 100 * Karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik referentiewaarde voor het karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik voor WONINGEN _ afhankelijk van: beschermd volume verliesoppervlakte bewust ventilatiedebiet (afh. van volume)


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Definitie E = 100 * Karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik referentiewaarde voor het karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik voor KANTOREN 1. Primair energieverbruik voor RUIMTEVERWARMING (+ bevochtiging) + 2. Primair energieverbruik voor VERLICHTING + 3. Primair energieverbruik voor KOELING + 4. Primair energieverbruik voor ventilatoren en pompen 5. Eventuele primaire energieWINST door PV of WKK


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Definitie E = 100 * Karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik referentiewaarde voor het karakteristiek jaarlijks primair energieverbruik voor KANTOREN _ afhankelijk van: grootte van het gebouw bewust ventilatiedebiet het verlichtingsniveau in elk van de verschillende ruimten


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Definitie

Gelijkenissen/verschillen tussen EPW en EPU



| 21.01.2010




| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Eis

Sinds januari 2006 E100 voor woningen, kantoren en scholen _ niet zeer streng _ garandeert een basis energiezuinigheid _ slechte gebouwen zijn daardoor niet meer toegelaten _ zeer energiezuinige gebouwen doen veel beter dan E100

1 januari 2010: verstrenging E-peil eis tot E80 voor WONINGEN


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Eis



| 21.01.2010




| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Oververhitting en koeling Groeiende KOELPROBLEMATIEK _ alsmaar meer problemen met zomercomfort _ diverse mogelijke oorzaken: _ gebouwgebruikers worden veeleisender _ zomers worden warmer (?) _ architecturale tendens om meer glas te gebruiken _ weinig rolluiken en zelden buitenzonwering _… _ daardoor alsmaar meer koeling in gebouwen, zowel bij constructie als door plaatsing achteraf EVENWICHTIG ontwerp: WINTER én ZOMER _ glas _ winter: zonnewinsten verminderen het verbruik voor verwarming _ zomer: veel glas kan aanleiding geven tot oververhitting, waardoor men alsnog koeling gaat plaatsen (Referentie)_ VEA [Vlaams Energie Agentschap] en WTCB


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Oververhitting en koeling Koeling in de EPW _ Koeling vermijden in woongebouwen Belgisch klimaat en doordacht ontwerp: geen koeling nodig _ EPW: verschil tussen reële en fictieve koeling _ indien koelinstallatie bij bouw > vanaf 1e jaar reëel verbruik > zit in Epeil _ indien geen koelinstallatie bij bouw > mogelijk plaatsing van koeling achteraf >> E-peil: berekenen van fictieve koeling >> stimulans tot evenwichtig ontwerp (bvb. adequate zonwering voorzien in geval van veel beglazing) _ berekening via 3 stappen: 1. bepaling van de oververhittingsindicator 2. bepaling van de conventionele waarschijnlijkheid op plaatsing van actieve koeling 3. bepaling van het reëel of fictief koelverbruik _ NB. Verschil met EPU; geen berekening van risico op oververhitting/ conventionele waarschijnlijkheid tot koeling Opleiding (Platform) Dubolimburg | Heusden – Zolder

| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Oververhitting en koeling



| 21.01.2010

Inhoud



| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen EPB software


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen Voorbeeld: rijwoning (1)

(referentie) _ http://energiesparen.be/epb/voorbeeldwoningen


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen

(referentie) _ http://energiesparen.be/epb/voorbeeldwoningen


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen Startwaardes: VOORGEVEL

ACHTERGEVEL


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen Startwaardes: DAK VOORZIJDE

DAK ACHTERZIJDE

VLOER OP VOLLE GROND

VLOER BOVEN KELDER

VENTILATIESYSTEEM


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen MAATREGEL 1: meer isolatie in de muren MUUR METSELWERK

MUUR HOUT _ isolatie van 6cm minerale wol, naar 8cm minerale wol _ U waarde: van 0.49W/m²K naar 0.40W/m²K


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen RESULTATEN MAATREGEL 1 | MEER ISOLATIE IN DE MUREN


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen MAATREGEL 2: meer dakisolatie DAKOPBOUW

_ minerale wol : +4 cm (van 14 cm naar 18 cm) _ U(dak) van 0.37 W/m²K  0.27 W/m²K RESULTATEN MAATREGEL 2 | MEER DAKISOLATIE


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen MAATREGEL 3: betere beglazing BEGLAZING

_ ipv U-waarde glas = 1.6W/m²K >> U-waarde glas = 1.1 W/m²K

RESULTATEN MAATREGEL 3 | BETER ISOLERENDE BEGLAZING


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen MAATREGEL 4: ventilatiesysteem D met warmteterugwinning VENTILATIESYSTEEM D met WARMTETERUGWINNING ipv systeem C RESULTATEN MAATREGEL 4 | VENTILATIESYSTEEM TYPE D met WTW


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen RESULTATEN MAATREGEL 4 | VENTILATIESYSTEEM TYPE D met WTW


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen OPMERKING BIJ KEUZE VENTILATIESYSTEEM TYPE D met WTW: BELANG VAN LUCHTDICHTHEID !!!

_Spleten en kieren zorgen voor ongewenste, niet-controleerbare warmteverliezen _Aandacht besteden aan de luchtdichtheid! (+ effect op E-peil); Hoe luchtdichter, hoe kleiner de in-/exfiltratieverliezen _ muren metselwerk: binnenzijde bepleisteren _ daken en houtskeletbouw: aparte luchtdichte folie aanbrengen _ aansluitingen van vensters _Luchtdichtheidsmeting via opblaastest (‘blowerdoor’) _ Geen meting: waarde bij ontstentenis: 12,0 m³/hm² _ eerder negatieve waarde _ luchtdichte detaillering en uitvoering: tussen 3 en 1 m³/hm²

_Een goede luchtdichtheid is extra belangrijk bij ventilatiesysteem type D (volledig mechanisch), om te vermijden dat de goede werking van het systeem verstoord wordt. Opleiding (Platform) Dubolimburg | Heusden – Zolder

| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen MAATREGEL 5: Luchtdichtheid


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen RESULTAAT ALLE MAATREGELEN | TEN OPZICHTE VAN BEGINSITUATIE


| 21.01.2010

E-peil of energieprestatiepeil van gebouwen | Impact maatregelen OVERZICHT RESULTATEN ALLE MAATREGELEN


| 21.01.2010

Dank u


| 21.01.2010

Het ENERGIEPRESTATIEPEIL (E-peil) en het ISOLATIEPEIL (K-peil) van gebouwen

Recommend Documents