Het Amsterdamse Kinderrechtenhuis
© STERK Geke Oosterhof 2014
Inleiding Onder het toeziend oog van havenmeesteres Anne wil Stichting STERK op de kop van de Sixhaven het Amsterdamse Kinderrechtenhuis realiseren. Een betere patrones had er niet kunnen zijn, voor een plek waar kinderen in een intieme en inspirerende omgeving worden voorgelicht over hun rechten en ondersteund worden in hun kracht.
Het is een bijzonder idee dat zij zelf vast wel eens langs dit huisje gevaren is, bij de oversteek over het IJ met veer 11. Anne Frank is misschien wel de eerste jonge vrouw die zich zo expliciet uitsprak over mensen- en kinder-rechten. Zij is een voorbeeld.
-------
De weidse blik over het IJ geeft het gevoel van vrijheid. Dat voel je ook nu, zittend op het grasveldje van Sixhaven 27. En ook al biedt de plek geborgenheid, vanwege de geïsoleerde situering, gelijkertijd is deze plek een baken in het hart van de stad.
Iedereen ziet 't liggen, komend uit het centraal station, vanaf de pont, vanuit de gebouwen rondom het IJ, vanaf een passerend cruise-ship. Het is een prachtige plek om, subtiel maar overtuigend, aandacht te genereren voor de rechten van het kind.
Doel Een Kinderrechtenhuis is een trots bezit voor Amsterdam Noord, maar tevens voor de héle stad. Een statement dat duidelijk maakt waar Amsterdam voor staat: vrijheid, gelijkheid, zorg en aandacht voor nieuwe generaties. De Verenigde Naties stelden in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) op, waarin vermeld de 30 belangrijkste rechten van ieder mens, en in 1989 het Internationaal Verdrag Inzake de Rechten van het Kind. Dit Kinderrechtenverdrag werd door 193 landen ondertekend, waaronder Nederland. De overheid is verantwoordelijk voor naleving van deze rechten. Jeugdzorg speelt hierin, vanzelfsprekend, een belangrijke rol. Per 1 januari 2015 nemen gemeentes de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg over van de provincies en het Rijk. Met deze decentralisatie wil het kabinet een effectiever, meer samenhangend en goedkoper stelsel van jeugdzorg verwezenlijken, dat dichter bij de mensen staat. Het Amsterdamse Kinderrechtenhuis wil hierin voor de Gemeente Amsterdam een belangrijke taak vervullen. Zij wil het gezicht worden van wat Amsterdam te bieden heeft, specifiek wat betreft de Rechten van het Kind. In het Kinderrechtenhuis is een continue en actuele presentatie te vinden van alle Amsterdamse (en tevens landelijke) organisaties die zich inzetten voor kinderrechten. De ruimte staat open voor Amsterdamse organisaties om er nieuwe concepten te ontwikkelen en samen te komen met vertegenwoordigers van gelijkgerichte initiatieven, om zodoende een helder en scherp beleid te vormen. Een plek met iconische waarde.
Behalve als denktank voor beleidsmakers biedt het Kinderrechtenhuis ook en vooral plek aan kinderen zelf. Het perceel Sixhaven 27 is niet groot, niet geschikt om grote groepen mensen / kinderen te ontvangen. Maar dat is niet erg. Onze ervaring heeft ons geleerd dat, juist wanneer het om verwaarlozing van rechten gaat, het zinnig en verantwoord is om kinderen in kleine groepen te ontvangen en te begeleiden. Het Kinderrechtenhuis is een baken, elk kind zal zich veilig voelen in deze omgeving. En dat is een voorwaarde om in goed contact te kunnen voorlichten. Het havenhuis is geschikt (begane grond) om een tiental kinderen samen te ontvangen. De ruime tuin biedt gelegenheid om met kinderen in het groen te werken. De beste omstandigheid voor vrijheid, concentratie, rust en plezier.
STERK voert een digitaal platform dat ruimte biedt aan kinderen, jongeren, beleidsmakers en mensen uit het vakgebied, om te informeren, delen en voor te lichten. Als aanvulling daarop willen wij op het perceel Sixhaven een digitale lichtkrant plaatsen, waarop kinderen en jongeren hun boodschap met Amsterdammers en passanten kunnen delen. Wij overleggen graag met het Havenbedrijf aan welke voorwaarden een dergelijke lichtkrant zou moeten voldoen, om het waterverkeer niet te verstoren.
Functies van het Kinderrechtenhuis •
Thuisbasis voor de Stichting STERK --> Verder ontwikkelen van de cooperatie met Amsterdamse Hogescholen en Universiteiten, met peer-to-peer onderwijs aan basisschool-leerlingen als doel. Organisatie van manifestaties en
• • •
congressen op lokaties door het land. Workshops aan huis voor kinderen, jongeren, opvoeders en begeleiders. Vergader- en inspiratieruimte voor vertegenwoordigers van Jeugdzorg Gemeente Amsterdam en van op jeugdzorg gerichte organisaties. Presentatieruimte voor voorlichtings- en lesmateriaal van gelijkgerichte organisaties. Haven voor kinderen die (vanuit jeugdzorg, scholen, buurthuizen, enz. ) de gelegenheid geboden wordt om in workshops voorgelicht te worden.
Het karakter van het havenmeestershuis Sterk wil zoveel als mogelijk het karakter van het pand bewaren en herstellen. In eerste instantie om het te eren als architectonisch erfgoed. Maar ook als metafoor voor rust, cultureel en historisch besef en de wetenschap dat de rechten van het kind juist in deze tijd en in onze toekomst gewaarborgd dienen te blijven. Een Kinderrechtenhuis op een unieke plek, met historische waarde, dwingt respect af. Voor haar boodschap naar de wereld, maar ook voor haar gebruikers. Wij richten de ruimte niet in als 'kindvriendelijk', met fel gekleurd vrolijk ogend plastic. Wij zijn overtuigd van de werking die oorspronkelijk, solide en rustig ontwerp heeft op de mensenziel en dus ook de kinderziel. Evenwichtig en origineel '30 ontwerp geeft alle ruimte en goede omlijsting aan uitingen van kinderen, in tekst, in beeld. In een kleine, evenwichtig vormgegeven ruimte komt de kindertekening aan de wand des te meer tot haar recht. Elke uiting van elk kind wordt hier naar waarde en recht gepresenteerd.
buffet van J. Baanders met kindertekening
Bouw Ons plan verlangt geen ingrijpende aanpassingen aan pand of opstal. De bouwtechnische staat lijkt goed, behoudens dan dat het pand wat verzakt is, op het oog. De oostelijke zijde ligt wat lager. Ook het beklinkerde terras aan de westzijde van het pand is verzakt en zou t.z.t. wat opgehoogd kunnen worden. De indeling van het pand is minimaal beperkend, met name op de begane grond. Maar onze voorkeur gaat uit naar het zoveel mogelijk in stand houden van het oorspronkelijke jaren '30 ontwerp. De deuren en sponningen zijn prachtig. Verder is het interieur gedateerd. Bij datgene dat in de jaren '70 toegevoegd is, zoals de schrootjeswanden en –panelen, is de eerste gedachte: slopen. Toch heeft al dit houtwerk ook zeker een isolerende functie en gezien vanuit die waarde is behoud er van geen slecht idee. Wij willen vooral renoveren door de ruimte te schilderen --> uitgaande van de typische dertiger jaren kleurstellingen. En de ruimtes op de begane grond inrichten met boekenkasten langs de wanden, waarin ook presentatie-mogelijkheid wordt gecreeerd voor folder- spel- en voorlichtingsmateriaal van STERK en samenwerkende instanties.
In de achterkamer komt een open haard of houtkachel. Liefst een kachel met oven-ruimte, een ouderwetse. Daarin kunnen tijdens workshops met kinderen warme broodjes gebakken worden.
De keuken is een punt van aandacht. Wij zouden het tegelwerk en aanrecht willen laten vervangen door meer oorpronkelijk materiaal; graniet, hardhout, neutraal gekleurd tegelwerk. De keuken is qua stijl makkelijk terug te brengen naar een meer origineel beeld. Deze werkzaamheden dienen door vakmensen gedaan te worden en hebben wij laten offreren door aannemersbedrijf Stavanger.
Schilderwerk en wandkasten bouwen doen wij zelf. Het lijkt ons een goede klus om in samenwerking met een sociale werkvoorzienings-organisatie te doen, zoals de Houtwerkplaats in Noord. Van de slaapkamers boven wordt de grootste kantoorruimte voor STERK. De kleine kamer blijft slaapkamer, voor beurtelings en naar behoeven de twee runners van het Kinderrechtenhuis; Sjieka en Geke. En tevens incidenteel als overnachtingsmogelijkheid voor (inter-)nationale gasten. Het buiten-schilderwerk ziet er op het eerste gezicht nog piekfijn uit en kan zeker nog een aantal jaren mee. Tussentijds onderhoud is wel mee-berekend.
Wij willen, als het Kinderrechtenhuis goed haar draai gevonden heeft, begin 2015 een kleine kas op het perceel realiseren. Een mooie plek om met kinderen in te werken, waar de zin van goede verzorging en aandacht overdrachtelijk getoond kan worden. De kas kan een los gebouwtje zijn, naast de huidige garage. Ook een overweging is om de garage zelf tot kas te transformeren.
Over Stichting STERK De Stichting Estafettemars voor de Rechten van het Kind (STERK) werd in 2007 opgericht door Sjieka van Rooijen, kunstenaar te Amsterdam en lid van het platform van experts van de Vereniging tegen Kindermishandeling (VKM). Het is STERK's missie om kinderen te informeren over hun rechten om ze vervolgens met elkaar in gesprek te laten gaan via het principe van peer to peer education. MBO-, HBO- en universiteits-studenten geven informatie uit STERK's lespakketten door aan kinderen en jongeren. De bewustwording werkt naar beide kanten. Het is een beproefd succesvolle manier om de Rechten van het Kind middels jeugdparticipatie te verbreiden. Deze lessen vinden jaarlijks plaats, in de aanloop naar de Dag van de Kinderrechten, 19 november. Op/rond deze dag organiseert STERK estafettemarsen, conferenties en debatten met de kinderrechten als onderwerp. Tot nu toe vonden manifestaties plaats in Amsterdam (2x), Rotterdam (3x), Sittard en Hoofddorp. In 2013 organiseerde STERK i.s.m. het Rotterdamse Albeda College en Erasmus4Rotterdam een grootse conferentie met 25 sprekers en workshopleiders op de Erasmus Universiteit. Het programmaboekje vindt u hier bijgesloten. Voor komend voorjaar is STERK gevraagd een conferentie te organiseren in het kader van het EU-project Play Europe. Het InHolland College te Amsterdam en het Albeda College te Rotterdam hanteren de STERK peer-to-peer formule standaard in hun vakaanbod. Zodoende worden al meer basisschool-leerlingen bereikt. STERK werkt gedurig aan samenwerking met meer opleidingen en universiteiten. Zij beschikt over een breed netwerk van beroepsdeskundigen, beleidsmakers en vak-organisaties. STERK werkte tot nu toe vanuit huis en vanuit De Meevaart, Amsterdam Oost. Door een 'eigen pand' te betrekken kan STERK organisaties en beleidsmakers bij elkander brengen, een kennisbank creëren. Dit kan de implementatie van beleid inzake kinderrechten enkel ten goede komen. STERK wordt geleid door Sjieka van Rooijen, heeft een 4-koppig bestuur, een boekhouder en sinds 2012 samenwerking met Geke Oosterhof, cultureel entrepreneur. Het Comité van aanbeveling ondersteunt de doelstellingen van STERK. De leden bekleden geen actieve functie binnen de stichting, maar hebben een stimulerende rol. Lodewijk Asscher Wynie van den Berg
minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en vicepremier. gezondheidszorgpsychologe,psychosociale afd. Emma Kinderziekenhuis.
Jaap E. Doek Anne Haak Mw. M.L. van Kleef Frans Mom, Dr. E.M. van de Putte Ben Rensen Andre Rouvoet Drs. Ingrid van Russel Joost Schrickx Jolande Schoonenberg Rian Teeuw S.P.M. Uiterwaal Jacques Vriens Prof.dr. J.C.M. Willems
voormalig voorzitter van het Internationaal Comité voor de rechten van het kind van de Verenigde Naties. vertrouwensarts, docent huisartsenopleiding en kinderartsen. Algemeen Directeur, Raad voor de Kinderbescherming Landelijk Bureau Utrecht. Consultant AIDS and Sexual Rights, Amsterdam. kinderarts, initiator/projectvoerder signalering kindermishandeling Wilhelmina Kinder Ziekenhuis/Universitair Medisch Centrum Utrecht. jeugdarts, docent /HAOIO/Cb artsen en publicist kindermishandeling. voormalig minister van Jeugd en Gezin. kinderarts, voorzitter werkgroep kindermishandeling, Wilhelmina Kinderziekenhuis/Universitair Medisch Centrum Utrecht. filmmaker en scenarioschrijver. vertrouwensarts Advies en Meldpunt Kindermishandeling Bureau Jeugdzorg agglomeratie Amsterdam. kinderarts Emma Kinderziekenhuis-AMC, voorzitter Team Kindermishandeling AMC Cuno. MD, PhD Associate Professor of clinical epidemiology Jules Center for Health Sciences and Primary Care University Medical Center. kinderboekenschrijver van o.a. ‘Groep zeven slaat terug’. bijz. hoogleraar Rechten van het kind, Vrije Universiteit Amsterdam
Toekomst Vijf jaar is een mooie periode om van Sixhaven 27 het Amsterdamse gezicht en icoon van de Kinderrechten te maken. STERK streeft er naar om in de vroege zomer 2014 van start te gaan met het organiseren van activiteiten in het pand. Te beginnen met een spetterende house-warming, om vervolgens in alle rust en gestadig te werken aan een solide programmering. Het is belangrijk om bij de aanvang van het jaar 2015 stevig verankerd en herkenbaar te zijn als instituut. Het is niet ondenkbaar dat ook na de eerste 5 jaar het bestaan van een Kinderrechtenhuis nodig is. Wat zich bewezen heeft hef je niet zomaar weer op. Het woord 'estafette' in de stichtingsnaam staat voor het principe dat kennis en bewustzijn doorgegeven dient te worden. Te zijner tijd staan er nieuwe mensen op de bres, wellicht mensen die het runnen van het Kinderrechtenhuis als een eer en als een mooie taak zien. Maar laten we vooral eerst zelf beginnen..
Samenwerkende instanties Hier volgt een opsomming van instanties waarmee wij (-reeds nu en zouden willen-) samenwerken, wiens werk wij respecteren en waarvan onderlinge samenwerking en bundeling van krachten uitermate positief zou zijn: Taskforce kindermishandeling, De Kinderombudsman, Dream Support, NeSPCAN; Netherlands Society for the Prevention of Child Abuse and Neglect, Nederlands Jeugd Instituut, Het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling, Unicef, Kinderrechtswinkel, KidsRights Foundation, Defence for Children, Trias Pedagogica, Kinderrechten.nu, Raad voor de Kinderbescherming, Plan Nederland, Save the Children, Stichting Pretvormer.
Begroting en exploitatie Tot op heden is STERK in belangrijke mate afhankelijk van subsidiëring, maar worden ook inkomsten gegenereerd uit workshops en conferentie-organisatie op aanvraag. Dat laatste zal in en vanuit het Kinderrechtenhuis alleen maar beter te organiseren zijn. Daarnaast zal STERK een (schappelijke) huur berekenen aan instanties / organisaties die gebruik willen maken van het Kinderrechtenhuis als faciliteit. Aan de Gemeente Amsterdam wordt een verzoek tot structurele financiele ondersteuning gedaan voor tenminste de eerste 3 jaar.
Investeringsplan Vaste Activa Bedrag Afschrijvingstermijn
Afschrijvingsbedrag
Verbouwing keuken
1680,00
10
168,00
Schilderwerk binnen
2810,00
10
281,00
Inventaris en inrichting
3200,00
10
320,00
740,00
10
74,00
1230,00
5
246,00
790,00
5
158,00
Houtkachel Computerapparatuur & software Lichtkrant Totaal Vaste Activa
10450,00
Vlottende Activa Bedrag Voorraad Kas, bank, giro Overig/onvoorzien
400,00 2500,00 900,00
Totaal Vlottende Activa
3800,00
Aanloopkosten
6000,00
TOTALE INVESTERING
20250,00
1247,00
Financieringsplan Eigen Vermogen Inbreng bedrijfsmiddelen
1700,00
Totaal Eigen Vermogen
1700,00
Vreemd Vermogen subsidie innovatie / herbestemming
20000,00
Totaal Vreemd Vermogen
20000,00
TOTAAL VERMOGEN
21700,00
Exploitatiebegroting 1e jaar
3e jaar
5e jaar
Omzet ondersteuning Gemeente A'dam
12000,00
9000,00
6000,00
opbrengst uit verhuur
3500,00
6500,00
9500,00
inkomsten organisatie extern
3000,00
6000,00
9000,00
Totaal omzet
18500,00
21500,00
24500,00
Bruto winst
18500,00
21500,00
24500,00
10950,00
11050,00
11880,00
150,00
160,00
170,00
algemene kosten
1505,00
1485,00
1525,00
afschrijvingskosten
1247,00
1247,00
1247,00
650,00
350,00
350,00
verkoop- & promotiekosten
1200,00
700,00
700,00
onvoorzien
2200,00
2200,00
2200,00
17902,00
17192,00
18072,00
Netto winst
598,00
4308,00
6428,00
Kapitaal mutatie
598,00
4308,00
6428,00
598,00
4308,00
6428,00
1247,00
1247,00
1247,00
-
3000,00
3000,00
845,00
2555,00
4675,00
Bedrijfskosten huisvestingskosten vervoerskosten
kosten bedrijfsactiviteiten
Totale Bedrijfskosten
Aflossingscapaciteit kapitaal mutatie afschrijvingskosten vervangingsinvesteringen Tekort / over
+ -
Onderbouwing Exploitatiebegroting 1e jaar
3e jaar
5e jaar
Huisvestingskosten huur bedrijfsruimte/winkel reparatie / onderhoud gas, water, licht verzekeringen
8400,00
8400,00
8400,00
220,00
400,00
400,00
2400,00
2500,00
2600,00
150,00
165,00
180,00
aanschaf kleine inventaris
0,00
300,00
300,00
Totaal huisvestingskosten
11170,00
11765,00
11880,00
openbaar vervoer
150,00
160,00
170,00
Totaal Vervoerskosten
150,00
160,00
170,00
telefoon/internet
720,00
740,00
760,00
drukwerk, porti,
75,00
25,00
25,00
150,00
160,00
170,00
Vervoerskosten
Algemene kosten
contributie/abonnementen website
560,00
560,00
570,00
Totaal algemene kosten
1505,00
1485,00
1525,00
afschrijvingskosten
1247,00
1247,00
1247,00