Het aandeel goedkope geneesmiddelen. dixit. We gebruiken al de helft goedkopere geneesmiddelen

‘

dixit

se

16

krant over

samenleving gezondheid werk

KAV wordt Femma. We willen er zijn voor alle vrouwen. Eva Brumagne, algemeen directeur Femma

Regio Mechelen Vrijdag 25 mei 2012

Duiding op pagina 3

www.acw.be www.cm.be www.acv-online.be

Doorbraak in 2011

We gebruiken al de helft goedkopere geneesmiddelen

Voor het eerst is de helft van de gebruikte geneesmiddelen een goedkopere variant van het originele merkgeneesmiddel. Tien jaar geleden was dit nog maar 12 procent. Dat blijkt uit het derde CM-onderzoek naar geneesmiddelen.

Visie zoekt Buitengewone Buur Ken je mensen die van hun straat, buurt of gemeente een fijne plek maken om te wonen? Op 15 juni maken we er een hele Visie over. Stuur een foto van je buren of buurt naar [email protected] en vertel waarom jouw buur of buurt de tofste is. Visie geeft vijf etentjes voor twee personen weg aan de leukste inzendingen.

2 Thuis blijven wonen met ergobegeleiding

6 ACV blijft de grootste vakbond in België. Bedankt voor je stem!

H

et aandeel goedkope geneesmiddelen stijgt elk jaar. In 2011 werd voor het eerst de psychologische grens van de helft bereikt. “De politiek om de prijzen van geneesmiddelen te doen dalen, werpt zijn vruchten af. Dat is goed voor de portemonnee van de patiënten én van de ziekteverzekering. Zonder dat de kwaliteit van onze gezondheidszorg eronder lijdt”, zegt CM-voorzitter Marc Justaert.

Trend gezet Justaert ziet nog mogelijkheden om de prijzen te verlagen. De recente maatregelen zullen het voorschrijven op stofnaam - in 2011 nog maar goed voor 7 procent - verder aanmoedigen. Op dat vlak is nog meer mogelijk. Ten tweede betaalt de patiënt voor 10 procent van de geneesmiddelen nog altijd te veel. Voor deze medicatie is een goedkopere variant beschikbaar, maar waarvan de fabrikanten van het originele product hun prijs niet

lieten zakken. De patiënt betaalt een supplement, een bedrag dat voor alle CM-leden samen oploopt tot 15 miljoen euro.

Cholesterolverlagers “Aan de prijs van geneesmiddelen is gewerkt, maar er is in ons land nog te weinig gedaan aan de verlaging van de gebruikte volumes”, betoogt Marc Justaert. Uit de top tien van de meest gebruikte geneesmiddelen blijkt dat de cholesterolverlagers nog steeds op nummer 1 staan. 680 000 CM-leden gebruikten ze in 2011, goed voor een kost

‘De patiënt betaalt voor 10 procent van de geneesmiddelen nog altijd te veel.’

van 117 miljoen euro. De antidepressiva bekleden de vijfde plaats. Als je de geneesmiddelen ordent naar het aantal patiënten die ze gebruiken, komen de antibiotica sterk naar voren. Maar liefst 1,2 miljoen CM-leden namen ze in 2011 minstens eenmaal. Dat is ruim een kwart van het totale aantal leden.

8

Minder gebruiken “Ook uit internationale vergelijkingen blijkt dat wij Belgen nog veel en wellicht te veel geneesmiddelen gebruiken. Hier is duidelijk een mentaliteitswijziging nodig. Bij de patiënten, maar ook bij de artsen die ze voorschrijven. Zo kijken wij in het geval van de cholesterolverlagers en antidepressiva naar meer preventie. Complexe, dieperliggende problemen vereisen een omvattende aanpak. Dat is veel moeilijker dan een pilletje innemen. Maar het zal wel werken”, besluit Marc Justaert.

Marc Justaert, CM-voorzitter

jaargang 68 ¬ visie nummer 16 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 8 juni 2012

Luc Cortebeeck bezoekt Aung San Suu Kyi Vicevoorzitter van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) Luc Cortebeeck trok begin mei naar Birma om na te gaan in hoeverre het land op weg is naar meer democratie.

Zie ook pagina 5

Regionieuws

10 12

2

Visie ¬ vrijdag 25 mei 2012

WOORDING ACW viert

Rerum Novarum

Mies Op Hemelvaartsdag ben ik een bezoekje gaan brengen aan Mies, een schattig klein meisje van drie dagen oud. Bij de geboorte 3,895 kg en 53 cm groot. Een baby’tje dat iedereen vol spanning liet wachten. Pas een week later dan uitgerekend kwam ze ter wereld, en ook de bevalling was zenuwslopend. Maar nu is ze er. Een nieuw mensje op de wereld. Uniek, want iemand als zij heeft nog nooit bestaan. Maar net zoals een kindje in India, Mozambique of Canada, vult Mies haar dagen met slapen, drinken en wenen. Gelukkig heeft zij nog geen weet van de economisch-financiële crisis, het klimaatprobleem of de bedreiging van hart- en vaatziekten, kanker of diabetes. Nee, laat Mies maar de mooie kanten van het leven ontdekken. Een vriendin zei eens dat zij geen kinderen wil in deze wereld. “De wereld draait helemaal dol. Alles gaat toch naar de knoppen.” Maar ik vind dat net in een kind de hoop op een betere wereld schuilt. Toen ik voor mijn studies een tijdje in ZuidAfrika woonde, heb ik kennisgemaakt met arme vrouwen, die alles op alles zetten om hun kinderen te laten studeren. “Onze kinderen zijn de toekomst van dit land”, zeiden ze. Een vriend van mij zei eens dat hij helemaal anders in het leven staat sinds hij vader is. Vroeger leefde hij voor zichzelf, egocentrisme alom. Zijn kleine spruit maakt nu gevoelens in hem los die hij niet voor mogelijk hield. Hij is meer betrokken bij anderen en bij de maatschappij. Ziedaar het effect van een klein wezentje, dat in het begin zijn ouders slapeloze nachten bezorgt.

www.twitter.com/ACW_tweet

www.facebook.com/acwvisie

Mies, ook jij bent een deel van de toekomst. Wie weet word je wel een knappe wetenschapper die een medicijn tegen kanker uitvindt. Of een uitmuntende diplomate die het Israëlisch-Palestijnse conflict oplost. Zo spannend, ik kan bijna niet wachten om je te zien opgroeien. Leen Grevendonck

knipsels

Een pauselijke brief die de situatie van de arbeiders aanklaagt: dat is voor de christelijke arbeidersbeweging ACW elk jaar een goede reden om te vieren. Ook al dateert die brief, met de naam Rerum Novarum, al van 121 jaar geleden: overal in Vlaanderen en Brussel waren er het voorbije weekend feestelijkheden en vieringen. Lisa Develtere

ver

¬ onze samenleving

Lourdesreizen bij Govaka 12 - 17 juli, met de tgv. Vanaf 599 euro. 18 - 24 juli, met de tgv. Vanaf 649 euro. 25 september, ééndagsreis per vliegtuig. Vanaf 309 euro.

✔✔Govaka, Reisbureau Lic. A5417,

U. Britsierslaan 5, 1030 Brussel Tel.: 02 246 5 246 [email protected], www.govaka.be

Kwb zoekt 10 energiedeskundigen In Gent vierde het ACW Rerum Novarum met feestelijke muziek. Verder werd er gesproken over de uitdagingen waar de sociale beweging voor staat.

Als energiedeskundige analyseer je woningen met een warmtecamera en bespreek je de resultaten met de bewoners en hun buren. Kilometervergoeding en honorarium voorzien. Opleiding op zaterdag 15 september, 10 - 12.30 uur in Aeropolis 2, U. Britsierslaan 5, 1030 Schaarbeek. Inschrijven tot 1 juni.

✔✔[email protected] 0478 96 00 10

Infodag graduaatopleidingen sociaal werk Veel jongeren namen in Pittem deel aan het soccertoernooi dat georganiseerd werd voor Rerum Novarum.

D

e uitgangspunten van de pauselijke brief Rerum Novarum waren een rechtvaardig loon, recht op eigendom en solidariteit met de zwakkeren. “Dat is nog altijd actueel”, vindt ACW-voorzitter Patrick Develtere. “De brief bevatte daarnaast kritiek op het ongebreidelde kapitalisme.

Wij moeten het huidige extreme kapitalisme ook terug kritisch tegen het licht houden. Rerum Novarum was een inspiratie om tal van organisaties en verenigingen op te zetten die een alternatief konden zijn of die dat ruwe kapitalisme konden corrigeren. Dat moeten we blijven doen.” (LV)

Zaterdag 2 juni, 9.30 tot 12.30 uur Sociale School Heverlee Centrum voor volwassenenonderwijs Voor mensen die een studie met werk of gezin willen combineren. Mogelijke richtingen: personeelswerk, maatschappelijk werk, sociaalcultureel werk, orthopedagogie, begeleider sociale economie, educatief kinderwerker en syndicaal werk.

✔✔Meer info: www.cvo-ssh.be

beelding

ver

ideeën voor duurzame mobiliteit Negen organisaties voor duurzaam vervoer en Komimo vzw hebben met een bijzondere krijttekening in 3D een nieuwe website gelanceerd, waar je inspiratie vindt voor een betere mobiliteit. De site www.s-move.be lijkt wel één groot prikbord met ideeën om de auto wat vaker aan de kant te laten staan. Zo kun je doorklikken naar de site van Buienradar, om zeker te zijn dat je fietstochtje niet in het water valt. Maar net zo goed kun je je laten inspireren om zelf een actie of campagne te organiseren. Wat dacht je bijvoorbeeld van de campagne ‘Red de Stoep’, die het voetpad vrij wil maken van obstakels voor voetgangers? Of van ‘Sam de verkeersslang’, een actie die kinderen wil aanzetten om veilig en milieuvriendelijk naar school te gaan? SMOVE is de perfecte plek om je engagement in daden om te zetten. (LV)

¬ onze samenleving


3

Een nieuwe naam voor vrouwenbeweging KAV

‘Femma is voor iedere vrouw wat wils’ Vrouwenbeweging KAV (Kristelijke Arbeiders Vrouwenbeweging) heet voortaan Femma. “Met de nieuwe naam willen wij duidelijk maken dat onze vereniging er is voor alle vrouwen, ongeacht hun geloof, job of herkomst”, zegt algemeen directeur Eva Brumagne.

onderwijs, zelfs meer dan jongens. Veel vrouwen gaan buitenshuis werken en zijn niet langer financieel afhankelijk van hun partner. Maar de emancipatie is nog niet voltooid. Denk aan de fameuze loonkloof en het glazen plafond. In de politiek zijn er weinig vrouwen met een uitvoerend mandaat, zoals dat van burgemeester of schepen. In een samenleving waarin mannen en vrouwen volledig gelijkwaardig zijn, zou dat niet waar zijn. En als een koppel kinderen krijgt, is het vaak de vrouw die de meeste zorgtaken op zich neemt en eventueel haar carrière op een lager pitje zet.” In de jaren ’80 telde KAV 320 000 leden, in 2011 nog 85 000. Willen vrouwen vandaag nog lid worden van een vrouwenbeweging? “Net als veel middenveldorganisaties kampen wij met een dalend ledenaantal. Specifiek voor Femma is het groeiende vrijetijdsaanbod van culturele centra en andere verenigingen daar niet vreemd aan. Daarom hebben wij een bevraging gehouden om te weten hoe vrouwen denken over engagement, vrije tijd en een vrouwenvereniging. En wat blijkt?

De nieuwe naam ‘Femma’ kan alvast op de goedkeuring rekenen van 2 000 enthousiaste leden, die aanwezig waren op de Vriendinnendag in het Kursaal in Oostende.

M

eer dan 2 000 KAV-leden tekenden present in het Kursaal in Oostende op 12 mei voor Vriendinnen dag. Tijdens het slotfeest werd de nieuwe naam van hun vereniging onthuld. “De volledige zaal juichte en applaudisseerde toen ‘Femma’ op het grote scherm verscheen”, vertelt Eva Brumagne. “De meeste leden die ik gesproken heb, zijn positief over de nieuwe naam. Maar voor iedereen is het nog een beetje wennen.”

wil niet zeggen dat wij ons loskoppelen van de christelijke arbeidersbeweging. Femma zal - net als KAV vroeger - blijven ijveren voor de emancipatie van de vrouw, met specifieke aandacht voor jonge, alleenstaande, allochtone en kortgeschoolde vrouwen.”

Wat is het belang van een vrouwenbeweging anno 2012? “In vergelijking met de begindagen van KAV is er natuurlijk al veel verwezenlijkt. Sinds 1948 kunnen vrouwen stemmen. Veel meisjes behalen een diploma hoger

Waarom is KAV van naam veranderd? “Het idee van een naamsverandering leefde al tien jaar in onze vereniging. Velen vonden dat de naam ‘KAV’ de lading niet meer dekte. KAV is opgericht in 1920 en de doelgroep was toen beperkt tot christelijke arbeidersvrouwen. Vandaag zijn wij een vereniging voor alle vrouwen, ongeacht hun geloof, job of herkomst. Maar de naam ‘KAV’ schrikte sommige vrouwen af. Zij meenden dat wij een exclusieve club zijn voor christenen of werknemers. Maar niets is minder waar. Met de nieuwe naam ‘Femma’ willen we dat voor eens en voor altijd duidelijk stellen.” Toch is er kritiek omdat jullie de K van ‘Kristelijk’ laten vallen. “En die kritiek vind ik onterecht. Als organisatie zullen wij de christelijke waarden niet verloochenen. Die blijven een inspiratiebron. Daarvoor hoef je niet noodzakelijk een K of een C in je naam te dragen. Ook de A van arbeiders is trouwens verdwenen uit onze naam. Maar dat

‘Femma is een vrouwenbeweging die plezante activiteiten aanbiedt met vrouwen in je buurt en die ook je belangen verdedigt.’ Eva Brumagne, algemeen directeur Femma

Vrouwen willen, net als vroeger, leuke activiteiten doen met vrouwen uit hun buurt. En dat is net het doel van Femma, namelijk lokaal beweging maken. Wat we ook onthouden hebben uit de bevraging, is dat vrouwen minder tijd hebben voor vrijwilligerswerk. De tijd dat een afdeling volledig gedragen werd door één voorzitster is dus voorbij. Nu proberen wij kernteams in de afdelingen op te richten die de taken verdelen. Zo blijft het een haalbaar engagement.” Hoe proberen jullie meer jonge vrouwen aan te trekken?

‘Ik heb nu vriendinnen dichtbij huis’ Met haar nieuwe naam probeert Femma ook een jonger publiek aan te spreken. Sandra Temmerman (33) van Femma in het Vlaams-Brabantse Peizegem raadt alle jonge vrouwen aan om lid te worden. “Als inwijkeling in Peizegem kende ik niemand in het dorp. Op een dag vroeg mijn buurvrouw mij mee naar een KAVactiviteit. Ik verwachtte dat het een beetje oubollig zou zijn. Maar ik leerde er toffe en gedreven vrouwen kennen. Drie jaar geleden ben ik een

afdeling gestart met enkele dertigers. Eenmaal per maand spreken we af, soms doen we een activiteit met de kinderen. Het is zo fijn om dichtbij huis vriendinnen te hebben. Dat kan ik makkelijker combineren met mijn job en mijn gezin. Met de nieuwe naam denk ik dat ik nog meer jonge vrouwen in het dorp kan aanspreken om lid te worden. Femma is een mooie naam, het klinkt jong en fris.”

“Dat doen we door nieuwe afdelingen met dertigers en veertigers op te richten. Niet eenvoudig, want jonge vrouwen leiden een druk leven. Met een aanbod dat veel meer inspeelt op trends proberen we hen aan te spreken. Trouwens, bij uitstek de jongere leden zijn blij met de nieuwe naam. KAV, dat was iets voor hun moeders en grootmoeders. Met ‘Femma’ waait er een nieuwe wind door onze vereniging.” Leen Grevendonck

✔✔www.femma.be

4

post

VACATUREM/V CM

ICT Financial manager ICT Junior managers ICT Service Delivery Manager ziekte- en invaliditeitsverzekering Onbepaalde duur – voltijds – Brussel Info: www.cmjobs.be

LBC-NVK

Medewerker rechtskundige dienst voor secretariaat Kortrijk-Roeselare-Ieper Onbepaalde duur - halftijds Roeselare Solliciteer vóór 3 juni. Info: LBC-NVK.personeelsdienst@ acv-csc.be, tel. 03 220 87 06

Vrije-CLB-Koepel vzw

Medewerker administratieve en juridische ondersteuning Onbepaalde duur - voltijds - Brussel Solliciteer vóór 31 mei. Info: www.vclb-koepel.be, tel. 02 240 07 50

SUDOKU


UW

GEDACHT

Verwijsbrief

Index

Voor een eerste bezoek aan sommige specialisten krijgt een patiënt met een globaal medisch dossier (GMD) meer terugbetaald als hij bij het attest voor het ziekenfonds een verwijsbrief van de huisarts voegt (Visie nr. 15). Maar als die verwijsbrief medische informatie bevat, vind ik niet dat die moet worden doorgespeeld aan een ziekenfonds. ••• Gerard Ombelets, Lille

Een onrechtvaardigheid is dat de index toegekend wordt in procenten en niet in forfaitaire centen, dus voor iedereen gelijk. Kost het brood dat ik moet kopen niet evenveel als dat van ceo’s? Maar hun indexering is wel het twintigvoudige van wat ik krijg. ••• Michel Debie, Mechelen

Een verwijsbrief met medische gegevens van de patiënt is een communicatiemiddel voor zorgverleners onderling. Zo’n document is in geen geval bestemd voor het ziekenfonds. De brief die patiënten met een GMD van hun huisarts meekrijgen om remgeldvermindering te krijgen voor een eerste consult bij sommige specialisten, bevat geen medische informatie. Enkel de naam van de huisarts, de patiënt en het specialisme waarnaar wordt verwezen, worden vermeld.

Zorgverzekering Begin 2011 werd bij mijn schoonmoeder kanker met uitzaaiingen vastgesteld. Van de behandeling verzwakte zij zo erg dat zij niets meer alleen kon doen. De kinderen besloten om haar thuis te verzorgen. Volgens de artsen was haar toestand dan al terminaal. Wij probeerden voor de thuiszorg een beroep te doen op de zorgverzekering. Maar volgens de bewuste ‘BEL-schaal-test’ was zij nog te goed. ••• Willy Van Dyck, Herenthout De zorgverzekering dient om mensen die langdurig zwaar zorgbehoevend zijn, te ondersteunen. Wie volgens de BELschaal in aanmerking komt, moet eerst nog een wachttijd doorlopen. Bij een snel evoluerende ziekte kunnen mensen ook zorgafhankelijk zijn, maar vaak is die periode korter. Om tegemoet te komen in de extra kosten daarvoor, zijn andere maatregelen voorzien zoals het forfait palliatieve zorg.

Werkloosheidsuitkering Ik ben een werkloze, alleenstaande vrouw van 62. Ik hoorde dat de werkloosheidsuitkeringen drastisch verminderd gaan worden. Daar lig ik wakker van. Ik leef nu al in armoede, in de winter zet ik de verwarming niet aan omdat ik de afrekening van de mazout niet kan betalen. Ook bespaar ik op eten, ik koop bijvoorbeeld nooit fruit of groenten omdat dat te duur is. Er moet heel dringend daadwerkelijk iets gedaan worden. Politici hebben geen enkel besef hoe het is om in zo’n duur land als België met zo weinig inkomen te moeten leven. ••• Naam en woonplaats bekend op de redactie

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar [email protected]. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

Jouw vakantiehuis aan

zee

Zomerpromotie

Aktiva midweek voor

senioren

De Kinkhoorn Oostende

Corsendonk De Linde Retie

Ol Fosse d’Outh (Houffalize)

tussen 6 juli en 27 augustus

tussen 25 juni en 10 september

appartementen (5 - 8 personen) • 3 nachten: 293 / 353 euro • 4 nachten: 365 / 445 euro • 7 nachten: 581 / 721 euro

halfpension, overnachting met ontbijtbuffet, warm avondbuffet, dagelijkse beddenopmaak en badlinnen, eindschoonmaak, verblijfstaks en btw.

Aanbod geldig op 4-8 juni, 11-15 juni, 18-22 mei, 25-29 juni, 3-7 september, 10-14 september, 17-21 september, 24-28 september, 3-7 december en 10-14 december.

Prijzen exclusief verplichte maaltijd, stadstaks en waarborg. Wisseldagen op maandag en vrijdag. De Kinkhoorn Zeedijk 330, 8400 Oostende Tel.: 059 70 16 97 [email protected] www.dekinkhoorn.be de oplossing van SUDOKU IN VORIGE VISIE

De index is geen instrument voor inkomensherverdeling. Het indexeringsstelsel wil lonen en uitkeringen beschermen tegen prijsstijgingen, zodat die geen waarde verliezen. Daar hebben alle werknemers en mensen die leven van een uitkering recht op. Het ACV blijft natuurlijk ijveren voor herverdeling. Maar daarvoor zijn er meer geschikte instrumenten, zoals de fiscaliteit of de sociale zekerheid. In een aantal sectoren worden nieuwe loonsverhogingen eerder in centen dan in procenten doorgevoerd: dat is interessanter voor werknemers die minder verdienen. Bovendien is het zo dat veel bedrijfsleiders zich vandaag laten betalen door een managementvennootschap. Hun vergoeding is niet onderworpen aan indexering. Deze ceo’s zouden dus ook geen hinder ondervinden van een index in centen in plaats van in procenten.

Weekend (vrijdag - maandag) Kamer 2-5 personen: 132,50 euro/ persoon 1-persoonskamer: 204,50 euro Kind 3-12 jaar: 66,50 euro/kind Midweek (maandag - vrijdag) Kamer 2-5 personen: 169 euro/persoon 1-persoonskamer: 265 euro/persoon Kind 3-12 jaar: 84,50 euro/kind Tel.: 014 38 99 80 [email protected] www.de-linde.be

5 dagen/4 nachten, 4 x ontbijt, 4 x middag- en avondmaal met zelfbediening, dranken bij de maaltijd, welkomstdrankje op maandagavond, koffie op vrijdagmiddag. Dagelijks gevarieerd animatieprogramma, uitstap naar Durbuy op woensdag, 2 x waterparadijs Aqua l’O/persoon, 1 x fitnesscenter/volwassene (na reservatie). Tijdens een aantal periodes is busvervoer mogelijk. Prijzen: Volpension: 270 euro/persoon Halfpension (geen middagmaal): 220 euro/persoon Arcopar-vennoten krijgen 5 % korting op het logement.

Hoe los je een sudoku op? Op elke horizontale regel én elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld worden. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen.

Ol Fosse d’Outh vzw Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize Tel.: 061 28 88 01 [email protected] www.olfossedouth.com

¬ op uw gezondheid


5

Ander pilletje?

Vraag raad aan arts en apotheker Uit CM-onderzoek blijkt dat het aandeel goedkopere geneesmiddelen vorig jaar de helft bedroeg van het totale volume uitgedrukt in dagdosissen. In 2012 gingen nieuwe maatregelen in die verder effect zullen hebben op het aandeel goedkope geneesmiddelen. Maar wat betekent dat nu voor jou als patiënt?

S

inds 1 april is de patiënt zeker dat hij met een voorschrift op stofnaam een geneesmiddel zal ontvangen uit de groep van de allergoedkoopste. Schrijft de dokter antibiotica of een schimmelwerend geneesmiddel voor, dan is de apotheker voortaan verplicht te kiezen uit een maandelijks wisselend lijstje van de goedkoopste middelen. Moet je als patiënt ongerust zijn dat je je vertrouwde geneesmiddel niet meer zal krijgen? Apotheker Frie Niesten van CM: “De arts en de patiënt kunnen samen bespreken en afwegen wat belangrijk is. De arts bepaalt uiteindelijk wat hij voorschrijft. Als er medische redenen zijn, bijvoorbeeld overgevoeligheid voor bepaalde bestanddelen, blijft hij het recht hebben om een welbepaalde specialiteit voor te schrijven. De patiënt zal eventueel wat meer remgeld moeten betalen. Het is ook de taak van de apotheker om te zorgen dat de patiënt zich goed voelt met een geneesmiddel. Dat kan een ander zijn dat het goedkoopste. De apotheker heeft er trouwens geen enkel belang bij om een duurder geneesmiddel af te leveren. Zijn vergoeding staat daar los van.” Kan er geen verwarring ontstaan als je plots een pilletje krijgt van een andere kleur of vorm? “Bij antibiotica is er weinig risico dat je je vergist: zo’n kuur is in principe van korte duur en wordt meestal in één keer voorgeschreven. Bovendien moet je ze volledig uitnemen. Dat is anders met geneesmiddelen die langdurig worden ingenomen. Krijgt de patiënt een andere variant, dan hoort daarbij altijd voldoende uitleg en opvolging. Mensen die thuiskomen uit het ziekenhuis weten dat wel. Ze krijgen soms andere geneesmiddelen mee dan deze die ze gewoon waren. Ook dan moet je oppassen en bij twijfel meteen met je

huisarts overleggen. Anders riskeer je twee verschillende producten te nemen die eigenlijk dezelfde werking hebben. Ga je altijd bij dezelfde apotheker, dan kan hij ook zien of er geen dubbel gebruik is met een geneesmiddel dat hij eerder afleverde. Om deze reden is CM er voorstander van om de naam van het werkzame bestanddeel van alle geneesmiddelen in duidelijke letters op elke verpakking te vermelden. Zo kan de patiënt die ‘dubbelmedicatie’ gemakkelijker ontdekken.” Wat kiezen: een generisch geneesmiddel of een goedkoop origineel? “Ze zijn gegarandeerd evenwaardig. Er zijn nog altijd mensen die er niet van overtuigd zijn dat generische geneesmiddelen even goed zijn als de originele specialiteiten. Een generisch middel kan verschillen van kleur of vorm, het draagt een andere naam, meestal de stofnaam, en het zit in een ander doosje. Maar het bevat identiek hetzelfde werkzaam bestanddeel. De fabrikant moet immers wettelijk

Gemiddeld koopt elke Belg jaarlijks voor 550 euro aan geneesmiddelen.

aantonen dat het generisch middel bioequivalent is en dat het dus dezelfde werking heeft. Wel kan een generisch middel andere hulpstoffen bevatten. Voor het grootste deel van de patiënten levert dat geen probleem op.”

Gebruik jij goedkope geneesmiddelen? Reageer via [email protected] of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Chris Van Hauwaert

Top tien van de geneesmiddelen Rang

Groep van geneesmiddelen

Belangrijkste vertegenwoordiger ® in functie van aantal dagdosissen (CM)

Indicatie

Aantal dosissen per dag bij CMleden

1

Hypolipemierende middelen, enkelvoudig

Lipitor

Cholesterolproblemen

217 764 132

2

Antithrombotica

Asaflow

Bloedklontering

171 815 666

3

Ace-remmers, enkelvoudig

Coversyl

Hoge bloeddruk

140 476 682 139 069 333

4

Ulcus pepticum en refluxziekte

Omeprazole

Maag-darm problematiek

5

Antidepressiva

Sipralexa

Depressie

117 227 349

6

Beta-blokkers, enkelvoudig

Bisoprolol

Hoge bloeddruk

107 607 126

7

Hormonale anticonceptiva voor systemisch gebruik

Deso

Anticonceptie

106 446 572

8

Selectieve calciumantagonisten met hoofdzakelijk vasculaire werking

Amlor

Hoge bloeddruk

80 113 143

9

Hypoglykemierende middelen met uitzondering van insulines

Glucophage

Diabetes

72 907 753

10

Niet-steroide anti-inflammatoire en antireumatische middelen

Ibuprofen

Ontstekingen, pijn

66 314 484

De cijfers geven de dagdosissen bij CM-leden in 2011. Deze tien groepen van geneesmiddelen vertegenwoordigen 57 procent van het totale aantal dagdosissen voor geneesmiddelen die via de apotheek worden uitgereikt. In totaal zijn er 145 groepen. In deze top tien zitten vier groepen van geneesmiddelen die bestemd zijn voor de behandeling van hart- en vaataandoeningen.

Vorig jaar afgestudeerd?

Voor een duwtje in de rug kunnen studenten vanaf 1 juni terecht bij Teleblok, de anonieme telefoon- en chatlijn van CM. Studerend Vlaanderen maakt zich op voor de examens. Voor velen een stresserende en zware periode. Om studenten te ondersteunen, is Teleblok telefonisch en via chat bereikbaar. Er is ook een vernieuwde website boordevol tips en informatie.

Wil je stoppen met roken, maar ben je nog niet klaar voor de grote stap? Probeer dan eerst 24 uur niet te roken. Ga op 31 mei, de Werelddag Zonder Tabak, die uitdaging aan en vraag andere rokers om mee te doen. Registreer je via www.verdieneenbeloning.be, dan krijg je een gratis Story in de bus en maak je kans op een leuke prijs. Misschien doet 24 uur stoppen je wel beslissen om definitief komaf te maken met de sigaret? Niet roken komt je gezondheid en je portemonnee ten goede. Op korte termijn zul je minder hoesten, beter proeven en sterker ruiken. Op lange termijn loop je 25 procent minder kans op een hartinfarct en bepaalde kankers.

Ben je vorig jaar afgestudeerd en vond je nog geen werk? Dan blijf je voor het ziekenfonds ten laste van je ouders zolang je nog geen inschakelingsuitkering krijgt. Je beroepsinschakelingstijd (vroeger wachttijd) duurt 310 dagen (12 maanden). Meer daarover lees je in De Gids, een infobrochure voor schoolverlaters en werkende jongeren die je vindt op de website. Na het verstrijken van je beroepsinschakelingstijd moet je je in eigen naam inschrijven bij het ziekenfonds. Bij CM gaat dat heel eenvoudig. Surf naar www.cm.be of ga eens langs in het CM-kantoor met je SIS-kaart.

Van 1 tot 27 juni kun je elke dag bellen van 18 tot 20.30 uur naar het gratis nummer 0800 13 14 4. Chatten is mogelijk op www.teleblok.be tussen 18 en 23 uur. En ook op Facebook is Teleblok van de partij.

✔✔www.teleblok.be

✔✔www.verdieneenbeloning.be

✔✔www.cm.be (Wat te doen bij, Studeren, afstuderen)

‘t kort

Stop 24 uur met roken

GEZOND IN

Teleblok zet de lijnen open

6

¬ op uw gezondheid

zoek en

win

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip: Op maat veranderen Oplossing

N

A

Stuur je antwoord voor 3 juni op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail naar [email protected]. Vermeld welke prijs je wenst: duo ticket voor de musical Ben X (ver meld of je kiest voor voorstelling op 8 september om 20 u. of op 9 sep tember om 15 u. in de Stads schouwburg in Antwerpen), Music Hall of duoticket voor optreden van Helmut Lotti en Roland op 10 juni om 20 u. in de AB in Brussel. Uit de juiste inzendingen worden dit keer twintig winnaars geloot.

Oplossing Visie nr. 13: Lakens Winnaars Bernard De Baets (Merelbeke), Gerard Decorte (Eernegem), Ben Detrez (Dilsen), Marcel Van Dijck (Brasschaat) en Kris Van Keilegom (Liezele). Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.


Thuis blijven wonen

Comfort en veiligheid hoeven Thuis, samen met haar man José (73), de vijftigste verjaardag van hun huwelijk vieren. Dat was de grootste wens van Hedwige (73). Haar wens werd vervuld, met de medewerking van de ergobegeleiding van CM.

H

edwige straalt de dag waarop we samen met ergotherapeute Myriam aanbellen. “Ik heb toch zo goed geslapen in mijn eigen bed”, glundert ze. Na een maandenlang verblijf in het ziekenhuis en het revalidatiecentrum heeft ze haar vast plekje aan de tafel weer ingenomen. Als gevolg van een hersenbloeding 24 jaar geleden en een trombose is Hedwige heel slecht ter been en ze mist de volle kracht van haar rechterarm. In december vorig jaar werd ze getroffen door een longontsteking die haar fel verzwakte. Door haar wilskracht kwam ze van heel ver terug. Haar man José zorgt al jaren voor haar maar nu heeft ze nog meer hulp nodig. Naar huis komen, was niet evident. Het revalidatiecentrum drong erop aan om een tillift en andere hulpmiddelen te bestellen en enkele aanpassingen in huis te voorzien.

Hulpmiddelen “En dan zijn wij aan de beurt”, zegt ergotherapeute van de CM-dienst Thuis blijven wonen. “Voor Hedwige naar huis kon komen, ben ik langs geweest om te kijken welke aanpassingen nodig waren. Gelukkig is dit huis ruim en zijn alle kamers beneden. Een handgreep naast het toilet heeft José al aangebracht. Boven de wastafel komt er ook een. Hedwige trok zich op aan de

Charmevakantie in Leysin

Intersoc-rebus

wasbak, maar wat als die het niet houdt? Ik heb ook voorgesteld om enkele kleefspiegeltjes te bevestigen net boven de wastafel. Ingrepen die het comfort verhogen, hoeven absoluut niet duur te zijn.” In de living staat een vierpikkel klaar als loophulp. Maar Hedwige mag daarmee voorlopig alleen samen met de kinesist oefe-

Ingrepen die het comfort verhogen, hoeven absoluut niet duur te zijn. Myriam De Cuyper

nen. Myriam heeft haar aangeraden om stevige pantoffels te dragen als ze wil rechtop staan. Ook dat advies heeft ze gevolgd. “En niets alleen ondernemen”, bezweert José haar. “Altijd wachten om recht te staan tot ik er ben.”

Oefenen De Thuiszorgwinkel leverde een tillift. “Zullen we samen eens oefenen hoe het werkt?”, vraagt Myriam. De tillift is een hulpmiddel om uit de rolstoel op een andere stoel of in en uit bed te geraken. Hedwige

Een tillift gebruiken vergt oefening. kent de ‘stalen verpleegster’ van in het revalidatiecentrum, maar dit type verschilt wat. José moet er leren mee werken, om zijn rug te sparen.

Advies en begeleiding Woonadvies en ergobegeleiding. Dat zijn de twee pijlers van de CM-dienst Thuis blijven

GEZOND

PUUR

Dit voor- en najaar geniet je in Leysin van een charmevakantie in Hôtel Fabiola. Met de all-in formule hoeft Zwitserland helemaal niet duur te zijn. Voor wie niet graag met de eigen wagen reist, organiseert Intersoc het transport met de trein tot aan het hotel. Naast een ruim aanbod wandelingen, vrij of begeleid, kun je excursies naar o.a. Montreux en Gruyères meemaken. Met de inbegrepen Aximo-pas maak je gratis gebruik van de kabelbaan naar de Berneuse en nog zoveel meer. Periodes en prijzen • Van 8-6 tot 15-6 • Van 26-8 tot 2-9 • 406 euro per volwassene • Single gratis • 219 euro toeslag dagtrein

Kabeljauw met venusschelpen en citroentijm Ingrediënten voor 4 personen: ¬ 500 g venusschelpen ¬ 400 g kabeljauw ¬ 1 sjalot ¬ 2 dl witte wijn ¬ 1 teentje knoflook ¬ enkele takjes citroentijm ¬ olijfolie ¬ peper en zout

Lic. 7013 - A5654

Info, prijzen en reservaties: 070 233 119 of www.intersoc.be.

Werken en toch op vakantie Spreekt het je aan om onze klanten in één van onze hotels een onvergetelijke vakantie te bezorgen? Is leiding geven aan een ploeg gemotiveerde monitoren je ding? Dan is de functie van coördinator misschien iets voor jou! Wij zijn op zoek naar een sterke organisator en teaminspirator, die wenst mee te werken in Frankrijk of Zwitserland. Ben je beschikbaar tijdens of buiten de schoolvakanties en heb je interesse voor deze job? Zend dan je gemotiveerd schrijven met cv vóór 31 mei naar [email protected].

Visie_11-05-2012_Charme Leysin.indd 1

21/05/2012 11:41:58

spoel met koud water het resterende zand uit de venusschelpen weg ¬ ver snipper de sjalot heel fijn, pel de knoflook en snij in dunne plakjes ¬ stoof de versnipperde sjalot en de knoflook zachtjes aan in olijfolie en blus met witte wijn ¬ voeg de schelpen en de citroentijm toe ¬ laat even koken onder deksel en schud zachtjes op want de schelpen zijn zeer breekbaar ¬ haal de ketel van het vuur als de schelpen opengaan ¬ zeef alles, bewaar de schelpen met sjalot, look en citroentijm, houd warm en vang het kookvocht op ¬ snij de kabeljauw in dunne plakken, kruid ze met peper en zout en leg ze in een met olijfolie ingevette ovenschaal ¬ overgiet de plakken met het warme kook vocht, dek af met aluminiumfolie en laat 5 à 10 minuten garen in een voorver warmde oven op 180° C ¬ verdeel de vis op het bord, leg de schelpen met sjalot, look en citroentijm erop en overgiet met het vocht uit de ovenschaal Recept van Jo Bussels, chef-kok van het Antwerpse restaurant Radis Noir. www.radisnoir.te, tel. 03 238 37 70.

¬ op uw gezondheid


Dat kan dankzij de ergobegeleiding. wonen. “Comfort, veiligheid en zelfredzaamheid staan voorop”, zegt Myriam. “Bij een huisbezoek begin ik in bed. Geraak je erin en eruit? Is er een ziekenhuisbed nodig? Lukt het aankleden? Hoe functioneer je in de badkamer? Wat doe je overdag? Wat doe je graag en wat kan je daarbij helpen? We zoeken samen uit wat het beste is voor meneer of mevrouw: een nieuwe techniek,

Gratis naar musical Ben X Na het boek, het toneelstuk en de film volgt in het najaar de musical Ben X. Van plan om te gaan kijken? Speel dan mee met Zoek en Win en maak kans op gratis tickets. De licht autistische jongen Ben, gespeeld door Leendert De Vis (foto), wordt op school gepest. Daarom vlucht hij in de virtuele wereld van een computerspel. Gigantische projecties, snelwisselend live camerawerk en prachtig gecomponeerde muziek nemen de toeschouwer mee in de leefwereld van Ben. De musical is een audiovisueel en technologisch hoogstandje, wat ongetwijfeld ook jongeren zal aanspreken. Je kunt het muzikaal spektakel gratis meemaken als je de oplossing geeft van de wedstrijd Zoek en Win (pag. 6). Met de gratis duotickets kun je kiezen voor de voorstelling van zaterdag 8 september om 20 uur of die van zondag 9 september om 15 uur in de Stadsschouwburg van Antwerpen. De winnaars worden verwittigd.

VOORZET

het inoefenen van een handeling, het gebruik van een hulpmiddel … Hoe kun je het toilet het best verhogen? We geven schriftelijk advies, de mensen zijn vrij om dat al dan niet op te volgen. Je kunt niets opdringen, dat werkt niet.”

Als het economisch minder goed gaat, ervaren we des te meer hoe belangrijk de sociale zekerheid is. Toch wordt er opnieuw naar de sociale zekerheid gekeken voor de bijkomende begrotingsinspanning van ongeveer 10 miljard tegen 2015.

Bovendien wijst de onlangs gepu bliceerde armoedebarometer erop dat 60,2 procent van de gezinnen met werkloze ouders, in armoede leven. Zo’n 8,6 procent van de Belgische kinderen wordt geboren in een kansarm gezin.

De ergotherapeute geeft niet alleen advies. Mensen aanleren hoe hulpmiddelen goed te gebruiken en samen oefenen, behoren ook tot de opdracht. “Sommige hulpmiddelen blijven staan omdat ze niet goed gebruikt worden. Uitleg alleen is soms onvoldoende. Vaak is het nodig om te oefenen”, weet Myriam. “Iemand die rechtshandig is en na een CVA zijn rechterarm niet meer kan gebruiken, moet veel oefenen tot hij met de linkerhand een boterham kan smeren en een confituurpot openen. Dat gaat niet vanzelf. Wij kunnen daarbij helpen.”

Er zijn al ernstige inspanningen gebeurd. In de ziekteverzekering is de regering afgestapt van de jaar lijkse groei van het budget van 4,5 procent. De brugpensioenen wer den bemoeilijkt en de werkloos heidsuitkeringen verlagen na een bepaalde looptijd.

Is het dat wat we willen? Ten alle koste besparen en aanvaarden dat mensen arm of ziek worden? Of gaan we ervoor zorgen dat budget taire zorgzaamheid, economische vooruitgang en investeringen in ons sociaal model hand in hand kunnen gaan?

Maar het meeste vet is nu wegge sneden uit de sociale zekerheid. Wie meer wil doen, snijdt in het vlees. Waar het echt pijn doet bij de mensen. We moeten niet ver zoe ken naar voorbeelden. In Nederland hebben te strenge maatregelen in de pensioenen en de werkloosheid ertoe geleid dat veel mensen terechtkomen in de arbeids ongeschiktheid. De be oogde besparing is dus een verschuiving van de ene sector van de socia le zekerheid naar de andere.

Als we dat doen, ligt het voor de hand om de talloze fiscale aftrek ken eens onder de loep te nemen. En te zorgen voor een transparant en rechtvaardig belastingsysteem dat ook de gewone man ten goede komt.

De CM-dienst Thuis blijven wonen is gratis. De huisarts, de kinesitherapeut, het ziekenhuis, het revalidatiecentrum of het woonzorgcentrum kan naar de dienst verwijzen. Via het Thuiszorgcentrum van CM of de CM-dienst Maatschappelijk Werk worden de contacten gelegd. De ergotherapeut plant een huisbezoek en maakt een reeks adviezen op. Daarna kunnen nog drie sessies ergobegeleiding volgen.

Chris Van Hauwaert

Marc Justaert, voorzitter CM

Meer info over Thuis blijven wonen bij de dienst Maatschappelijk Werk, het Thuiszorgcentrum of de Thuiszorg winkel van je ziekenfonds of ook via www.cm.be/thuiszorg.

Win tickets voor het Cactusfestival

E

en verwoed festivalganger maar eerder krap bij kas? Met een online wedstrijd zijn bij CM tien duotickets voor het Cactusfestival te winnen. Vijf drankbonnen krijg je er bovenop. Het Cactusfestival vindt dit jaar plaats op vrijdag 6, zaterdag 7 en zondag 8 juli in het Minnewaterpark in Brugge. De belangrijkste namen op de affiche zijn John Hiatt, Yeasayer, Grant Lee Buffalo, Paolo Nutini, Razorlight, Emiliana Torrini, Explosions In

The Sky, Black Box Revelation en Absynthe Minded. Voor het volledige programma surf je naar www.cactusfestival.be. Wil je gratis tickets winnen? Surf naar www.cm.be/festivals. Je vindt er ook de volledige CM-festivalkalender.

Trofee jonge helpende handen gaat naar Zele Het Onze-Lieve-Vrouwinstituut uit Zele wint de trofee voor jonge helpende han den, de Johh Trofee. Ziekenzorg CM bekroont elk jaar initiatieven van jon geren die zich inzetten voor langdurig zieke of hulpbehoevende mensen. De eerste prijs gaat naar het project van het zesde jaar Verzorging van het OnzeLieve-Vrouwinstituut in Zele rond omgaan met rouw en verdriet voor overleden dierbaren. De jongeren werkten het uit samen met de bewoners van woonzorgcentrum De Meander. Op de tweede plaats eindigde een initiatief van het Mater Dei Instituut in Brasschaat. Zestien leerlingen gaan regelmatig op huisbezoek bij zorgbehoevende mensen. ‘Iedereen beroemd’ van het Technisch Instituut Immaculata in Ieper eindigde op de derde plaats.

✔✔www.cm.be/festivals

! E KANS LAATST /p 14 euro par 0 tot 3 ja GRATIS CM-Skoebidoedag in Plopsaland De Panne

Dit jaar namen 50 groepen uit scholen en jeugdorganisaties deel aan de Johh Trofee. Samen waren ze goed voor 1 500 jongeren die zich eenmalig of gedurende een langere periode ingezet hebben als zorgzame vrijwilligers.

zaterdag 2 juni 2012 Bestel je tickets vóór 31 mei om te genieten van deze voordelige prijs. Schrijf het juiste bedrag over op rekeningnummer 407-4088791-36 van Postalux, Van Dijckstraat 87, 2640 Mortsel. Vermeld als mededeling het aantal tickets en je CM-lidnummer (onderaan je gele klever). De tickets zullen op 2 juni voor je klaar liggen in het CM-onthaal in Plopsaland. Meer info? www.cm.be/Skoebidoedag

ad Visie_ PLOPSA_2012_druk_ 122,5x75.indd 1

We hebben in deze tijden dus geen bestuurders nodig die selectief blind of doof zijn. We hebben beleidsmakers nodig die al onze maatschappelijke doel stellingen op een evenwichti ge manier willen bereiken. Want alleen dan gaan we er ook echt allemaal op vooruit.

www.facebook.com/CMziekenfonds

Blind besparen doet pijn

www.twitter.com/CMziekenfonds

Joost De Bock

niet duur te zijn

de

7

✔✔www.ziekenzorg.be 21/05/12 15:12

8

¬ uw job, ons werk


Resultaten sociale verkiezingen 2012

ACV-kandidaten krijgen opnieuw massaal het vertrouwen Het ACV haalt opnieuw een uitstekende score en blijft de grootste vakbond in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. De grootste in de Ondernemingsraad (OR) en de Comités voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). In zetels en in stemmen. Bij arbeiders, bedienden, kaders en jongeren. Er is wel een lichte verschuiving ten voordele van ACLVB en ten nadele van ABVV en ACV.

OR • zetels

CPBW • zetels

Nationaal

in %

Nationaal

in %

0,790,84

55,80

58,46

34,54

34,08

Vlaanderen

Vlaanderen

in %

0,45

in %

63,98

30,56

28,73

Aantal vrouwelijke ACV-verkozenen (CPBW)

7,29

7,94

Wallonië

0,68

Wallonië

in %

ACV-kandidaten krijgen massaal het vertrouwen van hun collega’s: 42,7 procent van de ACV-kandidaten zijn verkozen. Voor ABVV is dit 32,57 procent, voor ACLVB 19,5 procent.

40,34 procent van de ACV-verkozenen in de comités zijn vrouwen (ABVV 33,86 procent, ACLVB 34,82 procent). In de OR is dit 37,14 procent (ABVV 32,59 procent, ACLVB 32,50 procent). Ook hier legt het ACV dus het beste rapport voor. De groeicijfers volgen echter onvoldoende de stijging van de vrouwelijke tewerkstelling. Er is dus nog werk aan de winkel.

0,75

60,30

Met 90 procent van alle dossiers verwerkt, telt de Federale Overheidsdienst 59 875 ACV-kandidaten. Voor het ABVV komt de Federale Overheidsdienst uit op 46 947 kandidaten, voor ACLVB op 17 543 kandidaten.

Vrouwen

7,45

8,02

ACV-score

in %

0,79

50,92

51,07

42,08

43,73

5,53

Brussel

2

48,21

5,20

Brussel

in % 37,14

49,46

acv

38,98 11,55

11,47

Legende

in %

1,18

abvv

AClvb

ACV-jongeren Er werden 393 ACV-jongeren verkozen via de speciale jongerenkiescolleges (ABVV 263, ACLBV 51). ACV scoort hiermee het best, maar beseft tegelijkertijd ook dat deze cijfers omhoog moeten. ACV-Jongeren, de ACV-werking voor jonge werknemers, zet zich in om meer jongeren te bereiken en te engageren via sociale

Bron Federale Overheidsdienst (FOD)• 21 mei 2012

media, frisse actiemiddelen en vorming op maat. De jongerenkiescolleges zeggen ook niet alles. Het ACV mag best fier zijn op de goede mix van jong en oud bij de ACV-kandidaten: 2 193 ACV-kandidaten waren tussen 15 en 24 jaar, 10 491 tussen 25 en 34 jaar, 17 625 tussen 35 en 44 jaar, 23 177 tussen 45 en 54 jaar, 7 242 tussen 55 en 64 jaar.

Participatie Er waren in 6 809 ondernemingen verkiezingen voor comités. In 3 595 ondernemingen werd een ondernemingsraad verkozen. De participatie lag hoog: gemiddeld 70,22 procent van de werknemers die kunnen stemmen voor een ondernemingsraad, zijn ook gaan stemmen. Zonder stemplicht! Opmerkelijk: meer dan de helft van de kaderleden die kunnen gaan stemmen, zijn ook effectief gaan stemmen. En ze kozen massaal voor het ACV.

¬ uw job, ons werk


9

Sociale verkiezingen in beeld

Het green team van Sunparks Kempense meren De kandidaten van Sunparks Kempense Meren pakten uit met een creatieve foto op hun ondernemingsfolder voor de sociale verkiezingen. De foto maakt een knipoog naar de film The Green Lantern, het elitekorps dat de vrede in het universum bewaakt. Deze kandidaten zullen zich enkel inzetten om de rechten van de werknemers te beschermen, maar wel met evenveel passie en overtuiging.

Het dream team van Ajinomoto Omnichem De sociale verkiezingen zijn niet onopgemerkt voorbijgegaan bij Ajinomoto Omnichem, een scheikundige firma in Balen met moederbedrijf in Japan. Er werken ongeveer 60 arbeiders en 50 bedienden. De ACV-kandidaten papten 1 000 ACV-affiches in én hingen er de straat en de volledige bedrijfsafspanning mee vol. ACV’er Patrick Van Decraen: “Ieder heeft zijn deel van het werk gedaan voor de sociale verkiezingen. We hebben een sterke militantenkern en we hangen heel hard aan elkaar. Op de vergaderingen is iedereen altijd aanwezig.”

DE FOCUS Alle kandidaten en kiezers: bedankt! Het ACV zet opnieuw een zeer sterk resultaat neer bij de sociale verkiezingen. Het ACV is overduidelijk de grootste vakbond in Vlaanderen, Wallonië en Brussel. In de Ondernemingsraad en het Comité voor preventie en bescherming op het werk. In zetels én in stemmen. Bij arbeiders, bedienden, kaderleden en jongeren. We spelen op alle terreinen dus een eersteplansrol. Op basis van de voorlopige resultaten (90 procent van de dossiers is ondertussen verwerkt) kunnen we alvast zeggen dat we opnieuw een zeer goede koers gereden hebben. We winnen ook deze ronde met een afgetekende voorsprong, weliswaar met een minuutje minder. In zeer veel bedrijven is het ACV de syndicale locomotief. Als er dan wat meer syndicale concurrentie bijkomt, is het meestal van het resultaat van de grootste vakbond dat er al

eens een zetel wordt afgeknepen. Dat verklaart waarschijnlijk de zeer lichte verschuiving in percentages ten voordele van de liberale bond. Maar laat ons toch even blijven kijken naar het globale plaatje. Het ACV haalt nationaal 55,80 procent van de zetels in de Ondernemingsraad en 58,46 procent in het Comité voor preventie en bescherming op het werk. In Vlaanderen liggen deze cijfers nog ruim hoger. Ik ben zeer fier op het resultaat dat de ACV-kandidaten hebben neergezet. Maar liefst 42,7 procent van hen zijn verkozen. Dat is een recordscore die wijst op de kwaliteit van onze kandidaten. En op het grote vertrouwen dat hun collega’s in hen stellen. Ik ben ook uitermate fier op een andere ACV-primeur. 40,34 procent van de ACV-verkozenen in de Comités zijn vrouwen. In de

Ondernemingsraad is dit 37,14 procent. Dat zijn nieuwe records. Nog nooit eerder had een vakbond zo’n hoog resultaat. Er is wel een belangrijke kanttekening: het aandeel van de vrouwelijke tewerkstelling ligt nog hoger. We weten dus nu al waar we binnen vier jaar nog beter moeten scoren. Het ACV kreeg van werknemers opnieuw een zeer duidelijk mandaat. We staan klaar om hiermee aan de slag te gaan. Zowel in de ondernemingen, sectoraal als in het interprofessioneel overleg. En nu vooruit! Marc Leemans, voorzitter ACV

Ik ben zeer fier op het resultaat dat de ACVkandidaten hebben neergezet. Maar liefst 42,7 procent van hen zijn verkozen. Marc Leemans, voorzitter ACV

10

¬ uw job, ons werk


bondig

vak LBC

Loopbaanbegeleiding in groep 3 dagen, telkens van 9.30 - 16.30 uur vrijdag 6 juli: je werksituatie, de betekenis van je werk, loopbaananalyse, je eigenschappen en patronen. vrijdag 13 juli: energiebronnen en -vreters, waarden en interesses, je talenten en competenties, valkuilen en uitdagingen. vrijdag 20 juli: je jobdoelwit, verkenning van de arbeidsmarkt, sollicitatietechnieken. Plaats: LBC-NVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen Aansluitend zijn twee individuele gesprekken zijn mogelijk met een jobcoach, in Antwerpen, Gent, Hasselt, Herentals, Kortrijk, Leuven of Mechelen.

✔✔Tel. 03 220 89 50

[email protected] (vermeld je naam, contactgegevens en acv-lidnummer) www.loopbaanontwikkeling.be

COV-COC

Nieuw akkoord onderwijs De onderwijsvakbonden bereikten een akkoord met de Vlaamse regering over overgangsmaatregelen voor het systeem van terbeschikkingstelling (TBS), de vervroegde uitstap voor personeelsleden in het Vlaamse onderwijs. In februari besliste de Vlaamse regering om TBS in te korten met twee jaar voor kleuteronderwijzers en om het systeem af te schaffen voor alle andere personeelsleden. Onderhandelingen met de onderwijsvakbonden hebben nu een goed resultaat opgeleverd: voor de personeelsleden die op 1 april 2012 aan alle voorwaarden voldeden om op TBS te gaan, blijft de oude TBS-regeling (met onder andere het wachtgeld) zo goed als behouden. Ook personeelsleden die aan de vooravond van hun TBS stonden, kunnen toch nog vervroegd uittreden, weliswaar met een verlaagd wachtgeld. Meer info? COV (voor gesubsidieerd basisonderwijs): tel. 02 227 41 45, www.cov.be COC (voor basisonderwijs van GO!, buitengewoon onderwijs, secundair onderwijs, volwassenenonderwijs, deeltijds kunstonderwijs, centra voor leerlingenbegeleiding en hogescholen): tel.: 02 285 04 39, www.coc.be

Nieuwe Europese industrievakbond Een nieuwe Europese vakbondsfederatie, IndustriAll, verenigt voortaan 197 organisaties uit de sectoren metaal, textiel, chemie en energie. IndustriAll vertegenwoordigt hiermee meer dan 7 miljoen werknemers. Marc De Wilde, voorzitter van ACV Metea, nam deel aan het stichtingscongres op 16 mei. “Door de krachten te bundelen kunnen we de belangen van de industriële werknemers beter verdedigen. Bovendien ben ik ervan overtuigd dat een economische relance alleen maar mogelijk is met meer en beter werk in een sterke Europese industrie.”

Luc Cortebeeck ontmoet Aung San Suu Kyi

Birma verrast met meer democratie en sociale bescherming De Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) overweegt om de economische sancties tegen het Zuid-OostAziatische land Birma - officieel Myanmar - te versoepelen. Dat zegt Luc Cortebeeck, vicevoorzitter van de IAO. Van 1 tot 7 mei trok Cortebeeck in opdracht van de IAO naar Birma.

D

e IAO, een agentschap van de Verenigde Naties, houdt Birma al sinds 1997 in het vizier. De rechten van de arbeiders werden er met vuile voeten getreden. Vooral het militaire regime speelde een aanzienlijke rol in de wanpraktijken. Regelmatig wer den mannen en vrouwen in hun dorpen opgepikt en verplicht om zonder betaling zware taken uit te voeren voor de rege ring, ondernemingen of het leger. Ook kinderen moesten vreselijke taken uitvoeren. Zo werden ze ingezet als dra gers voor zware wapens of als menselijk schild bij het ruimen van landmijnen.

Vakbonden of sociale organisaties waren niet toegelaten.

wetten zijn niet altijd goed geformuleerd, maar ze gaan in de goede richting.”

Meer democratie

Deur open voor vakbonden

Sinds het militaire regime wat meer democratie toelaat, kan de IAO eindelijk zeggen dat er hoop is op verbetering. Volgens Luc Cortebeeck voelt president Thein Sein aan dat het isolement van zijn land niet houdbaar is. “Birma heeft heel wat grondstoffen te bieden. Maar met de interesse van verschillende economische grootmachten vreest de regering onder de voet gelopen te worden door bedrijven uit China en India. Er liggen 440 nieuwe wet ten op tafel die ervoor moeten zorgen dat het land een nieuwe weg inslaat. Deze

Een zeer belangrijke stap van de regering is dat ze de vrijheid van vereniging toe

Sterk signaal voor België en Europa

Duitse metaalarbeiders krijgen forse loonsverhoging

4,3

procent meer inkomen: dat sleepte de metaalvakbond IG Metall in de Duitse deelstaat Baden Württemberg in de wacht. Een keerpunt na jarenlange loonmatiging en een sterk signaal voor België en Europa. Na 37 uur onderhandelen bereikte me taalvakbond IG Metall in de Duitse deel staat Baden Württemberg een loonsver hoging van 4,3 procent tot eind april 2013. In euro’s uitgedrukt is dat een extra van 130 tot 240 euro per maand voor 800 000 arbeiders, uitzendkrachten en stagiairs in de sector. De loonsverhoging is het resultaat van waarschuwingssta kingen, waarbij honderdduizenden

werknemers betrokken waren. De metaalvakbond wil vergelijkbare akkoorden afsluiten in andere deelstaten. De Duitse metaalsector deed het goed in 2011. “De werknemers willen in die wel vaartsgroei delen. Hogere lonen verster ken de koopkracht en dat komt uiteinde lijk ook de Duitse economie ten goede”, zegt Berthold Huber, voorzitter van IG Metall. De Belgische metaalvakbond ACV Metea feliciteert de Duitse vak bondscollega’s met hun loonakkoord. “Het is een sterk signaal voor België en Europa om ook werk te maken van een relance. Zo kunnen de jobs en inkomens van werknemers beschermd en verbeterd worden”, zegt Marc De Wilde, voorzitter ACV Metea. (GV)

‘Nu we zover staan, kan het regime niet terug.’ Aung San Suu Kyi, oppositieleidster

laat. Vanaf nu kunnen vakbonden zich registreren. De IAO wil nu wel toegevin gen doen, maar wil ook de touwtjes sterk in handen houden. De sancties worden niet volledig opgeschort. Tijdens de jaar lijkse Internationale Arbeidsconferentie in juni wordt er besproken wat de volgen de stappen zijn. “Wij hebben de sleutel in handen. Wanneer Birma zich niet aan de afspraken houdt, beslissen wij wanneer we de deur weer sluiten”, zegt Luc Cortebeeck. “Maar ik ben hoopvol over de nieuwe en hopelijk meer democratische toekomst van Birma.”

Geen weg terug Luc Cortebeeck had ook een lang gesprek met oppositieleidster en nobelprijswinna res Aung San Suu Kyi. Zij heeft een duide lijke mening over de jongste ontwikkelin gen. “Ik weet niet of het regime deze nieu we wetten serieus zal nemen,” vertelde Suu Kyi. “En ik weet ook niet wat de reac tie van het leger zal zijn als de democrati sering nog verder gaat. Maar nu we zo ver staan, kan het regime niet terug. Ik zie niet in waarom we deze kans niet zouden grijpen. We moeten nu het risico nemen.” (GV) (op basis van Rhea Moonen voor www.dewereldmorgen.be)

gewikt & gewogen


ZEGT

11

Guido Degraen

‘Ik ben arm aan geld, maar rijk aan geluk’ Het vergt heel wat kracht en doorzettingsvermogen om een leven in armoede te leiden. En om openlijk uit te komen voor je financiële problemen, heb je moed en zelfvertrouwen nodig. Die sterke eigenschappen bezit Guido Degraen (41) uit Tongeren, oprichter van de plaatselijke afdeling van Welzijnsschakels.

A

Rudi Van Beek

ls we aan armoede denken, duikt het clichébeeld op van een sukkelaar die bedelt in een grootstad. Maar armoede is veelzijdiger dan dat. Armoede is er ook in een landelijke gemeente als het Limburgse Tongeren. En niet alle mensen in armoede zijn hulpeloos. Dat leer je uit het verhaal van Guido Degraen.

Reclame “Vandaag betaal ik nog altijd voor de fouten die ik in het verleden gemaakt heb. Ik ben vroeg getrouwd en vader geworden. Als enige kostwinner van het gezin zat ik krap bij kas. Maar tegelijk was ik jong en niet ongevoelig voor de verleiding van reclame voor auto’s, gsm’s en televisies. Ik gaf meer geld uit dan ik had en de schuldenberg groeide aan. Om dan nog dagelijks rond te kunnen komen, ging ik met mijn rekening onder nul. Maar dat krediet kost ook geld.”

Rekeningen

“Ik hou mij veel bezig met de werking van de Schakelaar, de afdeling van Welzijnsschakels in Tongeren. In onze vereniging is iedereen welkom, arm of rijk. Maar de activiteiten die wij organiseren, zijn in de eerste plaats gericht op de gezinnen die in de sociale wijk van Tongeren wonen. Zij waren vragende partij om eens iets extra’s voor de kinderen te doen. Intussen hebben we al speeldagen, een picknick en een baknamiddag achter de rug. Enkele bewoners zitten mee in de organisatie en dat geeft hen enorm veel zelfvertrouwen. Ieder mens heeft talenten, maar soms blijven ze verborgen door de miserie waarin hij leeft.”

‘Ieder mens heeft talenten, maar soms blijven ze verborgen door de miserie waarin hij leeft.’

Hokjes

maaltijden kan geven. Grote facturen kan ik onmogelijk in een keer betalen. Ik moet nu 4 000 euro bijbetalen aan de belastingen, maar dat geld heb ik gewoonweg niet. Ik heb daarom een spreidingsplan aangevraagd. Vorig jaar was er geen cent over om de mazouttank te laten vullen. Toen ben ik de winter doorgekomen met elektrische vuurtjes. Voor de elektriciteitsfactuur die daarop volgde, heb ik een afbetalingsplan gekregen. Toch verminderen mijn financiële problemen jaar na jaar. Ik zie licht aan het einde van de tunnel.”

Guido Degraen Welzijnsschakels Tongeren

“Het geld dat op de rekening komt, gebruik ik eerst om mijn autolening en de huishuur te betalen. Dat is ongeveer de helft van mijn inkomen. Misschien vraag je je af of een auto geen luxe is. Maar het openbaar vervoer is hier een ramp. Zonder auto kan ik niet gaan werken. Verder heb ik ook geld nodig om voor mijn twee dochters te zorgen, die om het weekend bij mij wonen. Ik let dan op voorhand op mijn uitgaven, zodat ik hen fatsoenlijke

“Op dit moment werk ik voor een interimbureau, op basis van dagcontracten. Mijn loon is niet hoger dan mijn dopgeld, maar de maaltijdcheques die ik krijg maken een groot verschil. Dan hoef ik in de supermarkt mijn bankkaart niet te gebruiken en verder in het rood te gaan. In september begin ik aan een opleiding voor ervaringsdeskundige in de armoede. Die duurt vier jaar. Ik hoop om met dat diploma een vaste job te vinden.”

Schakelaar

Deurwaarder “Negen jaar geleden ben ik gescheiden. Dat was opnieuw een financiële aderlating. Er volgden jaren dat er elke drie maanden een deurwaarder langskwam. Uiteindelijk kreeg ik het besef dat er iets moest veranderen. Dat ik moest kiezen voor een andere manier van leven. Bij elke aankoop vraag ik me nu af: ‘Heb ik dit echt wel nodig?’ Ik heb mijn les wel geleerd.”

Werk

“Als je mij vraagt in welk hokje ik thuishoor, dan vind ik dat een zeer moeilijke vraag. Ik ben niet rijk, ik behoor niet tot de middenklasse, maar ik noem mezelf ook niet arm. Op sociaal vlak hoor ik erbij. En ik weiger om mij neer te leggen bij mijn situatie. Om elke dag rond te komen, heb je veel kracht nodig. Ik ben misschien arm aan geld, maar ik ben rijk aan geluk.” Leen Grevendonck

✔✔www.welzijnsschakels.be

?!

Welk loon krijg je voor een feestdag?

A

ls werknemer in België heb je recht op tien betaalde feestdagen. Deze zijn 1 januari, Paasmaandag, 1 mei, O.L.H. Hemelvaart, pinkstermaandag, de nationale feestdag (21 juli), O.L.V. Hemelvaart (15 augustus), Allerheiligen, Wapenstilstand en Kerstmis.

Loonbehoud Het loon dat je voor een feestdag krijgt, is het loon voor de arbeidsuren die je tijdens die dag gepresteerd zou hebben als die geen feestdag zou geweest zijn. Ook de premies die je voor die dag gekregen zou hebben, moeten worden uitbetaald. Als je betaald wordt met een maandloon, behoud je dus het volledige maandloon voor de maand waarin de feestdag valt.

Wanneer een betaalde feestdag samenvalt met een zondag of een inactiviteitsdag van de onderneming, heb je recht op een vervangingsdag. Deze vervangingsdag wordt per sector, per onderneming of in onderling akkoord tussen werkgever en werknemer vastgelegd. Als er niets werd bepaald, is de vervangingsdag de eerste werkdag die volgt op de feestdag.

Deeltijds Deeltijdse werknemers hebben net als hun voltijdse collega’s recht om afwezig te zijn op feestdagen. Omdat zij soms niet in eenzelfde werkschema werken als hun voltijdse collega’s, kan het wel zijn dat zij in de praktijk toch geen tien feestdagen betaald krijgen.

Ilse Heremans @Schriekstraat44 @plukjegeluk Laat alle onderwijzers “Word optimist” van Leo Bormans lezen. Het stukje over de positieve school is treffend. #debatgeluk Wouter Bruyns @WouterBruyns #tisgebeurd Een monibar is niet goed voor wie van #kazou wil afkicken. Ik ga dus toch weer op kamp. #plotsewending #fb Nele VR @NeleVanroose 56 Vlaamse ziekenhuizen doorgelicht. Lees het volledige rapport op De Standaard Online via @destandaard via www.standaard.be/ ziekenhuisrapport

16

uw vrije tijd


UIT

Reisverslag: Athene in tijden van crisis

‘Sociale zekerheid? Wat bedoelt u?’ De Griekse afdeling van Artsen zonder Grenzen heeft al haar mensen uit ontwikkelingslanden teruggeroepen, want Griekenland is nu zelf rampgebied. Moeders gaan in Athene eten halen bij de voedselbedeling, terwijl hun kinderen op school zitten. Gilbert De Swert, vaste columnist voor het opinieblad De gids op maatschappelijk gebied, zag vorige maand met eigen ogen hoe de crisis in Athene genadeloos toeslaat.

A

thene doet je wenen wanneer je haar neergang ziet”, vertelt Gilbert De Swert. “Junkies naast het archeologisch museum, werklozen die doelloos door de straten dolen, oude mensen die bedelen. Haatgraffiti, gesloten winkels, ingezakte trottoirs, vuile straten. In de wijk Psirri, een paar minuten van de Acropolis, doen de vervallen façades denken aan beelden uit oorlogsgebieden. Maar het zijn huizen die door de aardbeving van 1981 werden vernield en die niemand heropbouwde of afbrak. Daarnaast cementen woonblokken, waar Chinezen goedkoop textiel aanbieden en waar huisjesmelkers de bovenverdiepingen omgebouwd hebben tot slaapzalen voor illegalen.”

Mensensmokkelaars “Athene is in levenskwaliteit de hekkensluiter van de westerse steden. De ‘In de Wall Street van crisis heeft de strijd om het dagelijks bestaan verscherpt en vele Atheners Athene is nu de hun job of een derde van hun inkomen grootste voedselbeontnomen. Maar de neergang van het deling van het land.’ centrum is al lang voordien begonnen. Burgers en middenstanders vluchten Gilbert De Swert, Ziekenhuis zonder naalden al jaren weg uit de buurt. In de plaats Columnist De gids kwamen vluchtelingen. Griekenland De crisis doet de levenskwaliteit is vandaag doel nummer één van menvan de Grieken waanzinnig dasensmokkelaars. Tienduizenden gelukzoekers uit Azië len. “De Griekse afdeling van Artsen zonder Grenzen komen via Griekenland naar Europa. En ze stranden bijna heeft al haar mensen uit ontwikkelingslanden terugallemaal in Athene.” geroepen. In de voorstad Perama hebben ze nu een nieuwe kliniek geopend, voor noodlijdende Grieken. Klopjachten 30 % van de Grieken heeft geen ziekteverzekering. Zie“Drie maanden geleden werd een jonge vader in Athene kenhuizen zagen hun budget met 40 % gekortwiekt door neergestoken”, gaat De Swert verder. “De daders: twee Af- de besparingen. In veel klinieken ontbreken zelfs handghanen, illegale immigranten. Nog dezelfde avond kwam schoenen en naalden.” er een betoging van geschokte burgers, die zich door politie en politiek in de steek gelaten voelden. ’s Nachts Voedselbedeling mondde dat uit in klopjachten van rechtse vechtjassen op “Op de Sofokleous, de Wall Street van Athene, zat tot buitenlandse gezichten. Een jonge Bengaal werd doodge- 2007 de beurs. Nu is er de grootste voedselbedeling van stoken en 17 vreemdelingen belandden in het ziekenhuis.” het land. Er staan oude mensen met plastic zakken naast

Geïnteresseerd in De gids? Je kunt een gratis proefexemplaar aanvragen op [email protected]. Of maak gebruik van het promo-abonnement ter gelegenheid van de vernieuwde gids: vijf nummers van het maandblad voor slechts 10 euro. Stort het bedrag van 10 euro op rekeningnummer BE24 7344 2916 0038 van uitgeverij Garant, met mededeling ‘1564941-actie GMG’.

colofon

N°5 2012

Vooraf Gezandstraald, en opnieuw goed voor honderd jaar. Louis Mariën

28

Denken in scenario’s over de toekomst van de vakbonden in Europa Dirk Ameel

In De gids van mei: - Sandra Rosvelds van ACW over de moeilijke keuzes die politieke partijen voor de gemeenteraadsverkiezingen zullen moeten maken; - Karel Van den Bosch, onderzoeker aan het Centrum Sociaal Beleid van de UA, bekijkt met een kritische bril de EU2020-strategie tegen armoede en sociale uitsluiting; - Paul Palsterman van ACV legt de sociale aspecten van de laatste staatshervorming bloot en merkt dat er weinig vooruitgang geboekt is; - en nog veel, veel meer razend interessants… eerste woord 1 Rechtvaardige belastingen ook lokaal Sandra Rosvelds HoofdstUK 4 Uitdagingen voor de lokale besturen Marc Suykens 10

De sociale aspecten van de zesde staatshervorming Paul Palsterman

16

Ieders stem telt: wat verwachten mensen in een maatschappelijk kwetsbare positie van de gemeenteraadsverkiezingen? Geert Schuermans

22

Waarheen leidt de weg van de duurzame ontwikkeling? Theo Rombouts

34

Rembetika: Atheense blues (deel I) Gilbert De Swert

Ge-daaN-LeZeN-ZIeN-Hoord 41 Voetreis door een verdwijnend land 44 Beerpoele als centrum van de wereld 45 Eenzaamheid troef 47 Zin in een nachtelijk ritje? 50 Voor een utopische politiek Cijfer – Quote – Spiegelbeeld van de maand

GeLaGboeK 52 Teveel rijken 53 Tijger met tanks 55 Gelders 56 iWIL 57 De beste band 58 Kariatiden Gilbert De Swert

Het Laatste woord 60 De EU2020-strategie tegen armoede en sociale uitsluiting: een lege doos? Karel Van den Bosch

Terug naar de wortels van de democratie

N°5 2012

op maatschappelijk gebied

Promo-abonnement: 5 nummers voor slechts 10 euro

Razend interessant leesvoer voor de maand mei?

degids op maatschappelijk gebied | N° 5 | mei 2012

Ligt De gids op maatschappelijk gebied al op je leestafel of nachtkastje? De gids biedt zich aan als Eerste Hulp bij Sociaal Beleid, met kritische analyses en pistes voor een socialer politiek beleid. Het opinieblad van de christelijke arbeidersbeweging kreeg deze maand een complete make-over en schreeuwt nu nog meer dan ooit om van voor naar achter verslonden te worden.

TODO degids

De gids krijgt complete MAKE-OVER

Gilbert De Swert

maandelijks, behalve juli & augustus gesticht in 1901 - jaargang 103 - nr. 5 - Mei 2012 Afgiftekantoor Antwerpen X - Erkenning P 206923

PROMO

kleine meisjes op flipflops. Ze schamen zich. De moeders die hier eten komen halen terwijl hun kinderen op school zijn, kiepen het thuis vlug in de pot alsof ze het zelf gekookt hebben.” Hoe de Atheners de wurgende besparingen ondergaan? “In de rij ontmoette ik een man die tot voor een jaar nog verkoper was en nu in een kelder leeft. ‘Sociale zekerheid? Wat bedoelt u? Er is werklozensteun: iets meer dan 400 euro per maand, één jaar lang. Daarna niks meer.’ Wat dan?, vroeg ik. Zijn antwoord ging onder in geschreeuw: voetbalclub Panathinaikos had 1-0 gescoord. ‘Dit is de oplossing: brood en spelen. Nu ja, brood niet meer, spelen nog wel.’ Niet eens dat: de tweede en derde voetbalafdeling zijn in januari tijdelijk stopgezet.” (LVDB)

acw-partNers ACV / LCM / KAV / KWB / OKRA / KAJ / Familiehulp

redactIeadres De gids op maatschappelijk gebied, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel, [email protected]

drUK Gevaert Printing [email protected]

VormGeVING eN opmaaK Gevaert Graphics [email protected]

4 10 16 34

Uitdagingen voor de lokale besturen Sociale aspecten van de zesde staatshervorming Ieders stem telt Wenen om Athene

Visie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. Uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: Griet Verhoeyen • Redactie: Leen Grevendonck • Lieve Van den Bulck • CM-Visie: Bram Swaerts • ACV-Visie: Patrick Wirix • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • [email protected] • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (12-15) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieubeleidsovereenkomst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaamse regering i.v.m. papierrecuperatie.

Het aandeel goedkope geneesmiddelen. dixit. We gebruiken al de helft goedkopere geneesmiddelen

Recommend Documents