Hessenberg Nijmegen 2005 - 2010
Hessenberg Nijmegen 2005 - 2010 Nieuwbouw 85 appartementen, winkelruimten en parkeervoorziening
Opdrachtgever
Constructeur
Heijmans, Amersfoort
Goudstikker De Vries, Almere
Architect
Installatietechnisch adviseur
biq, Rotterdam
Visitech, Almkerk
Theo van de Beek, Hans van der Heijden, Rogier Kant, Wiepkjen Kingma, Rick Wessels
Aannemer Bouwcombinatie Heijmans Hendriks, Nijmegen
Stedebouwkundige, supervisor AWG, Antwerpen
Fotograaf Stefan Müller, Berlijn
Landschapsarchitect MTD, Den Bosch
Plantoelichting De Hessenberg is een plek in de binnenstad van Nijmegen
Het is een uniform gevelschema dat uit het bouwen is
met een rijke historie. Deze gaat terug tot de Romeinse tijd.
beredeneerd. Het gevelschema is in zijn principes familie
In de laatste eeuwen is het terrein gebruikt door kloosters
van de architectuur van AWG. Elk gebouw heeft vervolgens
en door het regionale dagblad De Gelderlander. AWG
een eigen stedebouwkundige rol in het ensemble. Het
ontwikkelde voor De Hessenberg een masterplan met een
gevelschema is situatief verfijnd en aangepast door de
aaneenschakeling van pleinen, straten en stegen die worden
hoogte van de plint en de breedte van de vensters te
gevormd door compacte bouwblokken. De bouwblokken
variëren. De typologie van de gebouwen zorgt voor verdere
staan op twee grote ondergrondse parkeergarages die
verschillen.
vrijwel onzichtbaar blijven. De bouwblokken variëren in maat en typologie. Gebouwen en publieke ruimten vormen een ensemble dat de schaal van de directe context achter zich laat. De gebouwen zijn groter en hoger dan de naastgelegen gebouwen en gaan voort op de historisch aanwezige schaal van het klooster en de gebouwen van De Gelderlander. Op basis van het ontwerpraster van het masterplan van AWG ontwikkelde biq vier bouwblokken. Deze staan willekeurig in het ensemble. De gebouwen van biq kennen een gelijksoortige gevelopbouw. Antracietkleurige moduulstenen vormen een massieve plint. De bovenbouw is gerasterd. Horizontale banden worden doorbroken door verticale metselwerk penanten, waartussen terugliggende metselwerk vlakken en kozijnen liggen. Het metselwerk van de bovenbouw is zachtgeel. Alle vensters zijn gemaakt van champagne-kleurig gemoffeld aluminium. In de bovenbouw zijn deze voorzien van een stalen hekwerk, in de onderbouw van een glazen hek.
Blok II, III, VII en IX naar ontwerp van biq
Design statement Hessenberg is a spot in the inner city of Nijmegen with
diagram is akin to the architecture of AWG. But then each
a rich history. This can be traced back to the Roman
building has its own urban role in the ensemble. The facade
Occupation. In recent centuries the site has been
diagram is refined in each case and adjusted by varying the
occupied by monasteries and the regional newspaper De
height of the plinth and width of the windows. The typology
Gelderlander. AWG developed a masterplan with an addition
of the buildings results in further differences.
of squares, streets and alleys formed by compact urban blocks. These blocks sit on two large underground parking garages which remain almost unseen. The blocks vary in size and typology. The buildings and the public spaces they form, establish an ensemble that goes beyond the direct context. The buildings are larger and taller than the surrounding ones and respond to the scale that historically has been present for a long time: the scale of the monastery and the buildings of De Gelderlander. Based on the grid of AWG’s masterplan, biq designed four blocks. They are randomly scattered over the project. biq’s buildings share simple facade principles. Anthracite engineering bricks form a solid plinth. The upper stories have a gridded facade. Horizontal lintels are juxtaposed by brick piers, between which wit recessed brickwork planes with window frames. The bricks of the upper floors are cream. All window frames are made of champagne coloured aluminium. At the upper floors these are supplied with a steel railing, in the plinth they are supplied with glas railings. It is a uniform facade diagram which has been reasoned from construction practice. In its principles the facade
Axonometrie AWG
Masterplan AWG
Blok II Blok II is gebaseerd op het type van een hof. Een U-vormige
Block II is based on a court type. Its U-shaped mass sits
bouwmassa ligt rondom een collectieve binnenruimte. Deze
round a collective interior yard. This opens up towards the
opent zich naar de achterkanten van de oude huizen aan
rear of the old houses at Lange Hezelstraat. All entrances
de Lange Hezelstraat. Alle toegangen van de woningen
to the dwellings sit at the yard. The upper floor access
liggen aan de hof. De galerijen op de verdiepingen
decks confirm the orientation of the court on the existing
versterken de oriëntatie van de hof op de bestaande stad.
city. The section of the building responds to the slope in
In de doorsnede van het gebouw wordt de helling van het
the site. At Lange Hezelstraat, one of the major shopping
terrein opgevangen. Aan de Lange Hezelstraat, één van
streets in Nijmegen, the block presents itself as a narrow
de belangrijkste winkelstraten van Nijmegen, presenteert
shop front. The characteristic ‘Stammering facade’ of the
het blok zich als een smal winkelpand. De karakteristieke
former Gelderlander edifice has been put back in. Here, the
‘Stottergevel’ van het voormalige Gelderlander gebouw is in
facade is detached mostly from the uniformity of the facade
het pand teruggebouwd. Hier komt de gevel het meest los
diagram. Block II contains small one and two bedroom
van de uniformiteit van het gevelschema. Blok II bevat kleine
apartments.
twee- en driekamerappartementen.
Hofgebouw met winkelpand
10
Plattegrond b.g. 1:250
11
Aanzicht noordzijde Lange Hezelstraat 1:250
12
13
Toestand Stottergevel 2005
14
17
18
Blok III Blok III is een toren van tien bouwlagen. Het gebouw heeft een complexe opbouw. De onderste vier lagen voegen zich in de schaal van de context. Op de lagen daarboven verjongt het gebouw zich. Op het dak is een terugliggend penthouse gebouwd met een langwerpige lantaarn op het dak. Dit volume onttrekt zich aan de materiaalvoering van het project. De gevels zijn afgewerkt met grijs pleisterwerk. Het gebouw bevat een variëteit aan woningtypen. Block III is a 10 storeys tower. Its massing is complex. The lower four storeys fit into the scale of the context. The storeys above are set back. At the roof, a recessed penthouse with lantern has been built. The facades are finished with grey render, differing from the rest of the project. The building contains a variety of dwelling types.
19
20
Plattegrond b.g. 1:250
21
Plattegrond 4e verdieping 1:250
22
Plattegrond penthouse 1:250
23
24
25
Aanzicht westzijde 1:250
26
Blok VII Blok VII is een compacte stadsvilla, die met de korte kant aan de Hessenberg ligt. De lange zijden begrenzen een plein dat ruim één verdieping hoger ligt en een ander plein met een brede trap dat voor het oude weeshuis ligt. Achter een kolommenrij ligt een trap die beide pleintjes verbindt. Deze ruimtelijke complexiteit is beantwoord met een eenvoudige, sterk vertikaal geordende bouwmassa. Blok VII staat als een rank kerkje in zijn situatie. Er is gebruikt gemaakt van een trapportiek met lift. Aan weerszijden liggen kleine driekamerwoningen. Achter de kolommenrij liggen kleinere woningen en een winkel. Block VII is a compact urban villa which has its short side to Hessenberg. The long sides mark two little squares: one that is lifted one full storey from the Hessenberg level and one that leads to a wide staircase in front of an old orphanage. Behind a colonnade sits a staircase which connects both squares. The spatial complexity is responded to by a simple, strongly vertically ordered mass. Block VII sits on its site like a slender church. A run up staircase with elevator type has been used. Two bedroom apartments sit at both ends of the plan. Behind the colonnade smaller flats and a shop have been added.
27
Plattegrond 1e verdieping 1:250
Plattegrond 2e-4e verdieping 1:250
28
29
Kolommenrij
30
Blok IX Blok IX is eveneens een stadsvilla. De typologische opzet lijkt op Blok VII. Op de begane grond ligt de hellingbaan naar één van de parkeergarages. Op dit punt zet het gebouw, en eigenlijk het gehele ensemble, zich schrap: zij presenteren zich met een antracietkleurige gevel met verticale ramen. De plint wordt gevel. Block IX is also an urban villa. Its typological conception is similar to that of Block VII. At ground floor level, the ramp towards one of the parking garages has been integrated. At this spot the building, or perhaps the whole estate, expresses itself assertively by presenting an anthracite coloured facade with vertical windows. The plinth becomes a facade.
33
34
Aanzicht oostzijde 1:250
37
38