ECHTE BANEN
Heineken geeft flexwerkers perspectief
ZICHT OP EEN VASTE BAAN Heineken wil flex werkers in vaste dienst nemen als ze zich laten bijscho len tot niveau 4. Dat heeft de FNV tijdens het laatste cao-onderhandelin gen met de directie afgesproken. TEKST ADRIE BOXMEER BEELD BERT JANSSEN
Eigenlijk wilde de FNV dat Heineken alle flexkrachten die langer dan vier jaar bij het bedrijf werken in dienst zou nemen. Frank de Laat en Pierre Zaunbrecher, FNV-kaderleden in de brouwerij in Den Bosch: ‘Wij vonden dat Heineken de morele plicht had om mensen die al lang als uitzendkracht werken een vaste baan aan te bieden. Dat ging Heineken een brug te ver. Het bedrijf bood aan om flexkrachten de interne opleiding op niveau 3 te laten volgen. Iedereen die de opleiding met succes afrondt, kan daarna via een assessment laten testen of hij ook niveau 4 aankan en voldoet aan een aantal competenties. Als dat zo is en er een passende vacature beschikbaar is, zal Heineken deze flexwerker in dienst nemen en kan hij in werktijd niveau 4 halen.’
BEDRIJFSECONOMISCHE BELANGEN
FRANK DE LAAT (LINKS) EN PIERRE ZAUNBRECHER 14 FNV MAGAZINE
De Laat en Zaunbrecher zijn tevreden over de scholingsverplichting die Heineken is aangegaan. ‘Hierdoor krijgen mensen die hier al lang werken maar steeds op uitzendbasis eindelijk zicht op een vaste baan. Wij kennen iemand in de brouwe-
rij in Den Bosch die ouder is dan 50 en al jaren flexwerker. We vinden het een kwestie van fatsoen dat Heineken zo’n medewerker, als hij aan de eisen voldoet, meer bestaanszekerheid geeft door hem in vaste dient aan te nemen.’ Dat Heineken hiervoor een tegenprestatie verlangt, namelijk een opleiding op niveau 3 en de wil om verder te gaan voor niveau 4, vinden beide kaderleden redelijk. ‘Het belangrijkste is dat Heineken wil investeren in zijn flexwerkers. Overigens liggen hieraan ook bedrijfseconomische belangen ten grondslag. Zowel in de vestiging in Zoeterwoude als in Den Bosch is de gemiddelde leeftijd van de medewerkers aan de hoge kant, namelijk 54 jaar. Daar komt bij dat het bedrijf de komende tijd de nodige vacatures heeft. Afgelopen jaar waren dat er 25, dit jaar nu al tien. Dus dan is zelf flexwerkers opleiden een noodzaak.’
FLEXIBELE SCHIL
wordt een ROC in de omgeving ingeschakeld. Adecco zal ook de kosten voor zijn rekening nemen. Mocht het budget hiervoor niet voldoende zijn, dan is Heineken bereid een bijdrage
’Het is een kwestie van fatsoen’ te leveren. Tenminste, als de flexwerker minimaal een jaar bij het bedrijf werkzaam is. In de cao-afspraken geeft Heineken aan verder aan vast te willen houden aan een ‘flexibele schil’ van zo’n 15 tot 20 procent van het personeelsbestand. Wel wil het bedrijf als dit op een bepaald moment hoger uitvalt (en het niet vanwege bijzondere omstandigheden kan worden verklaard) met de vakbonden overleggen om het aantal flexkrachten weer naar beneden te brengen.
In samenwerking met uitzendbureau Adecco gaat Heineken inventariseren welke flexkrachten de opleiding tot niveau 3 willen volgen. Voor het deel dat men in de schoolbanken zit, 15
NEDERLANDSE VOEDSEL- EN WARENAUTORITEIT
Gezocht: tipgevers in de voedselindustrie
‘IETS NIET IN DE HAAK? MELD HET ONS’ Heb je weet van criminele praktijken in de voedingsindustrie om dat je er werkt of heb je het via anderen gehoord? De Inlichtingenen Opsporingsdienst van de Nederlandse Voedsel- en Warenauto riteit (NVWA-IOD) komt graag met je in contact. ‘Burgers zijn onze oren en ogen in de samenleving.’ TEKST ADRIE BOXMEER BEELD BERT JANSSEN EN RENÉ DE GILDE
Nederland kent vier bijzondere opsporingsdiensten. Hiervan is de FIOD de grootste en de bekendste. Daarnaast is er nog de Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT), de directie Opsporing van de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de NVWAIOD. Het komt zelden voor dat bijzondere opsporingsdiensten zich rechtstreeks wenden tot het publiek. Maar de NVWA-IOD doet een beroep op FNV-leden die in de voedingsindustrie werken om misstanden te melden. We praten erover op het hoofdkantoor van de NVWA in Utrecht te met Jos Frissen, leider van het Team Intelligence, Wieke Elverding, analist bij het 16 FNV MAGAZINE
Team Criminele Inlichtingen en Anne Hendriks, analist bij het team Intelligence. Hendriks en Elverding proberen door analyse van informatie uit diverse bronnen een zo goed mogelijk inzicht te krijgen in frauduleuze praktijken. Frissen leidt het team dat informatie binnenhaalt voor onderzoeken. ‘Wij kunnen alles wat je ook bij CSI ziet. Alleen lossen wij een zaak doorgaans niet in 45 minuten op.’
OM MET DE DEUR IN HUIS TE VALLEN: HOE CRIMINEEL IS DE VOEDINGSINDUSTRIE? Jos Frissen: ‘Ik waag me niet aan het noemen van cijfers. Maar zolang de pakkans helaas nog steeds relatief klein is en
er enorme winsten tegenover staan is de verleiding groot.’
HEBT U DE INDRUK DAT DE FRAUDE TOENEEMT? JF: ‘Dat valt moeilijk te zeggen. Maar alles wat aandacht krijgt, groeit. Als we onze onderzoeken in de sector uitbreiden, komt er automatisch meer aan het licht.’
OVER WAT VOOR FRAUDE HEBBEN WE HET? Anne Hendriks: ‘In de voedingsindustrie kennen we verschillende soorten fraude. Allereerst administratieve fraude: bijvoorbeeld regulier vlees verkopen als biologisch vlees. Dan fysieke fraude: het omkatten van vlees bijvoorbeeld. Goedkoper paardenvlees wordt
als duurder rundvlees verkocht. En het witwassen van vlees. Een partij vlees die niet meer geschikt is voor menselijke consumptie wordt vermengd met goed vlees. Voedselfraude komt overal voor. Door valse etiketten op blikken babymelkpoeder te plakken, leek het alsof deze melk geschikt was voor kinderen met een koemelkallergie. Maar dat was niet zo.’ JF: ‘Uiteraard is niet elke vorm van fraude even schadelijk voor de volksgezondheid. Dat is mede bepalend voor onze inzet; we kunnen helaas niet alle zaken oppakken. Voor situaties die de gezondheid ernstig kunnen schaden trekken we alles uit de kast.’ JOS FRISSEN, WIEKE ELVERDING EN ANNE HENDRIKS 17
NEDERLANDSE VOEDSEL- EN WARENAUTORITEIT
‘We hebben alle politiebe voegdheden, uitgezonderd het gebruik van vuurwapens’
WAT DAN ZOAL? JF: ‘We hebben alle bevoegdheden die de politie ook heeft, uitgezonderd het gebruik van vuurwapens. Maar alles wat je bij CSI ziet, kan ook bij ons. Alleen lossen wij een zaak, anders dan op tv, niet in 45 minuten op. Ook wij maken gebruik van observatieteams, afluisterapparatuur, peilbakens onder auto’s of synthetisch DNA om goederen herkenbaar te maken. We verdachten ooit een kaasmakerij ervan producten ver over de datum te verkopen. Via een inkijkoperatie in een pakhuis hebben we die bedorven kazen van gsm-zenders en peilapparatuur voorzien. Dat was nog een hele klus, want het mag uiteraard niet opvallen. Vervolgens hebben we een digitale lus om het kaaspakhuis gelegd. Hierdoor konden we bedorven kazen die het pakhuis verlieten volgen. Toen we de partij onderschepten, was het gemakkelijk aan te tonen dat het om de bedorven kaas ging.’
18 FNV MAGAZINE
OM DE VERGELIJKING MET CSI DOOR TE TREKKEN, IS HET WERK VAN UW RECHERCHEURS GEVAARLIJK?
hebben meegemaakt. Als je iets hoort van iemand die werkt in de voedingsmiddelenindustrie en je denkt dat het niet in de haak is, meldt het ons. Bijvoorbeeld, als iemand in een AH: ‘Het valt wel mee. Als het slachterij op een rare tijd moet echt gevaarlijk kan worden, schakelen we de politie in. Maar overwerken. Dat kan duiden dat er geslacht wordt zonder onze rechercheurs dragen bij controleurs. Dan kun je er bijna een doorzoeking wel steekwerende vesten als voorzorgsmaat- per definitie van uitgaan dat de zaak stinkt.’ regel.’
WAT KUNNEN FNV-LEDEN IN DE VOEDINGSINDUSTRIE VOOR U DOEN?
MENSEN KUNNEN OOK ANONIEM INFORMATIE DOORGEVEN?
AH: ‘We zijn mede afhankelijk van tips van burgers. Dan heb ik het niet over dat je ziek bent geworden nadat je in een bepaald restaurant hebt gegeten. Als je denkt dat het aan het restaurant ligt, moet je dat zeker aan ons klantcontactcentrum melden. Ons gaat het echter om structurele, bedrijfsmatige fraude met als doel om er veel geld aan te verdienen. Overigens is in het begin lang niet altijd duidelijk hoe groot een zaak is. Dus mensen moeten vooral niet denken: ach, dit is onbelangrijk, laat ik maar niet bellen.’ JF: ‘Je hoeft het ook niet zelf te
Wieke Elverding: ‘Ja. Als mensen bang zijn hun baan te verliezen of omdat ze zich bedreigd voelen, kunnen ze het Team Criminele Inlichtingen bellen. Dit is het enige team binnen de NVWA dat bronnen,
of informanten zoals wij ze noemen, af mag schermen. Mijn collega’s werken vanwege die afscherming in de anonimiteit. Ik ben één van de weinigen die in de publiciteit treedt. De afscherming van de identiteit van een informant is voor ons van het grootste belang. Wanneer wij dat niet kunnen garanderen blijft de informatie in de kluis, hoe goed we die ook hadden kunnen gebruiken bij een opsporingsonderzoek. Overigens vragen we aan een informant zich wel aan ons bekend te maken. We moeten namelijk weten hoe hij of zij aan de informatie komt, zodat we de inlichtingen op betrouwbaarheid kunnen beoordelen. Maar we zullen nooit de identiteit van onze informanten bekend maken.’
Wil je praktijken in de voedingsindustrie waarvan jij denkt dat ze niet in de haak zijn melden aan de NVWA-IOD? Bel dan met 088-2230030 of stuur een e-mail aan
[email protected]. Wil je anoniem blijven? Neem dan contact op met het Team Criminele Inlichtingen: 06-13449477. Je kunt ook bellen met John Klijn, bestuurder FNV Vlees: 06-51256212.
PERSONEELSZAKEN INDUSTRIE
NIEUWE BESTUURDERS FNV Voedingsindustrie verwelkomt twee nieuwe bestuurders en FNV Procesindustrie nog een. We stellen ze even voor. TEKST ADRIE BOXMEER BEELD BERT JANSSEN
KAREL DE BUIJZER Sinds 1 februari is Karel de Buijzer op kantoor Amsterdam FNV-bestuurder in de voedingsindustrie. Hij komt van ABVAKABO FNV. ‘Ik ben nu samen met John Klijn en Wilma Daams landelijk cao-onderhandelaar voor de vlees- en vleesverwerkende sector en de slagers. Verder ben ik in Noord-Holland verantwoordelijk voor de brooden zoetwarensector en voor bedrijven als Nestlé en Verkade. Waarom ik ben overgestapt naar de voedingsindustrie? Het was tijd voor wat anders en ik zag deze vacature en heb gesolliciteerd. De voedingsindustrie is een sector met veel buitenlandse werknemers en veel flexwerkers. Het is niet gebruikelijk dat de bond overal op de werkvloer mag komen, dat is voor mij nieuw. In de zorg en overheidssector is een aantal zaken beter geregeld. Misschien kan ik wat zaken daarvan meenemen.’
[email protected]
Vervolg op pagina 25 23
PERSONEELSZAKEN INDUSTRIE
Vervolg van pagina 23
RENÉ KOUWENHOVEN Sinds 1 maart coördineert René Kouwenhoven het internationale vakbondswerk binnen FNV Voedingsindustrie en FNV Agrarisch/Groen. Hij werkte voor FNV Agrarisch/Groen in de noordelijke provincies. ‘Net zo goed als dat er in Nederland veel overlap tussen beide sectoren is, geldt dat ook voor het buitenland. Ik was naast het normale vakbondswerk altijd al internationaal bezig, voor de internationale agrarische bond IUF en voor Flair Flower Fair Plants, een internationaal keurmerk voor sociaal verantwoorde geteelde bloemen en planten. Dat blijf ik doen. Ik blijf ook diverse buitenlandse projecten waarbij de FNV is betrokken, ondersteunen zoals de groente- en fruitteelt in Peru, die veel exporteert naar Nederland, maar ook de bloemsector in Oeganda.’
[email protected]
CELIL ÇOBAN Op 1 mei begint Celil Çoban bij FNV Procesindustrie als bestuurder in Zeeland. Hij volgt Liliane Schoone op die met pensioen gaat. Hij komt van FNV Agrarisch/Groen. ‘Ik werk nu bijna 25 jaar voor de FNV, waarvan de laatste dertien in de agrarische sector. Ik wilde nog eens in een andere sector actief worden. Ik denk met plezier aan de agrarische sector terug, vooral aan het straatwerk in het Westland. Met werknemers praten als ze uit de kassen kwamen, naar hun verhalen luisteren, ze helpen. Een van de hoogtepunten was de staking bij FloraHolland, de eerste in de ruim honderdjarige geschiedenis van het bedrijf. De directie had nooit verwacht dat de werknemers zo massaal in beweging zouden komen. Nu ga ik terug naar Zeeland, want voor mijn agrarische periode werkte ik er als bestuurder in de metaal en techniek.’
[email protected]
25
MEER VAN JEZELF
Jezelf opladen door iets dat je leuk vindt
NIEUWE ENERGIE DOOR IETS LEUKS TE DOEN ‘Meer van jezelf’. Onder dit motto volgen werknemers van Cargill Cacao cursussen die worden betaald met pensioenpremie die van wege de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd overblijft. Van werken met Excel tot leren motorrijden in de bergen. TEKST ADRIE BOXMEER BEELD BERT JANSSEN
Werknemers en werkgevers betalen de pensioenpremie gezamenlijk. Het premiedeel dat nu overblijft, wordt bij Cargill besteed aan cursussen om de duurzame inzetbaarheid te verbeteren. Het gaat om 100.000 euro per jaar. Over de besteding van het geld hebben de FNV en Cargill Cacao tijdens de laatste cao-onderhandelingen afspraken gemaakt. De ontwikkelcampagne ‘Meer van jezelf’ is het resultaat. Het project loopt van november vorig jaar tot in ieder geval het einde van dit jaar.
NAAR EIGEN INZICHT Patricia Faber is adviseur arbeidsmarkt en onderwijs en bestuurder loopbaanadvies bij FNV. ‘Dit is een unieke campagne. We combineren zeggenschap, ontwikkeling en keuzevrijheid, dichtbij werknemers. En we geven als FNV
loopbaanadvies. Per activiteit mag iemand maximaal 750 euro besteden. Maar het is geen spaarpot. Als je iets wilt dat goedkoper is, dan kun je niet met de rest nog iets anders doen. De meeste mensen vinden
‘Van motorrijden word ik gelukkig’ dit geen enkel probleem. Ze zijn allang blij dat ze het geld naar eigen inzicht mogen besteden.’ Want dat is opmerkelijk: Cargill eist niet dat een cursus verband houdt met het werk want daar bestaat al scholing voor. Faber: ‘Je mag met het budget je persoonlijk ontwikkelen. Het moet uiteindelijk leiden tot werknemers die beter in hun vel zitten.
MARCEL VAN KEULEN 31
XXXXXX
MEER VAN JEZELF
Dat is ook in het voordeel van de werkgever.’ Toch zijn er wel enkele praktische voorwaarden. Faber: ‘De activiteit die iemand wil volgen moet ook echt bestaan. Ook moet het in de eigen tijd gebeuren. En mogelijke reis- of verblijfskosten zijn voor eigen rekening. Toch zijn er altijd mensen die je moet teleurstellen: bijvoorbeeld iemand die het geld wilde gebruiken om vrije tijd te kopen als extra ontspanning. Dat kan niet.’
MOTORRIJDEN Marcel van Keulen (51) is als lid van de commissie duurzame inzetbaarheid van Cargill nauw betrokken bij ‘Meer van jezelf’. Hij merkt dat op zijn leeftijd het werken in vijfploegendienst steeds zwaarder wordt. ‘Zeker nu we langer moet werken, is het zaak dat iedereen dit zo gezond mogelijk kan blijven doen.’ Van Keulen wil leren hoe hij met zijn Harley-Davidson in de bergen kan rijden. ‘Motorrijden is mijn ding. Ik ben acht jaar geleden begonnen met een plastic japannertje. Op een bepaalde moment was ik toe aan het zwaardere werk. Maar dan is het wel handig als je zo’n machine ook goed beheerst. Daarom deze cursus.’ Dit voorjaar vertrekt hij met zo’n vijf andere motorrijders vanuit Venlo naar de Eifel waar ze de kneepjes van het rijden in de bergen zullen leren. ‘Van motorrijden word ik gelukkig. Dus in dat opzicht is de cursus op voorhand geslaagd. Maar aan veiliger rijden, beter sturen en remmen heb ik thuis ook wat.’
EXCEL
ROSALIE VAN GELDEREN 32 FNV MAGAZINE
Procesoperator Jos Snoeren (30) is de enige die iets gaat doen waar hij direct in zijn werk profijt van kan hebben: een
JOS SNOEREN
cursus Excel. ‘Ik volg op dit moment de opleiding VAPRO-C. Die betaalt Cargill. Tijdens mijn studie kwam ik erachter dat het wel handig is als ik weet hoe ik grafieken moet maken. Vandaar de cursus Excel, die bestaat uit twee bijeenkomsten in een studiecentrum hier in Zaandam. Dat mijn cursus iets met mijn werk te maken heeft, is toeval. Ik had als tweede mogelijkheid een cursus Russisch. Waarom? Omdat ik die taal altijd al heb willen leren. Misschien komt het er nog van.’
CHOCOLATERIE Rosalie van Gelderen (30) volgt een cursus die in ieder geval met het product dat Cargill verwerkt te maken heeft. Ze is als laborante belast met de kwaliteitscontrole van de aangeleverde cacaobonen. ‘Ik ben heel erg bezig met het bakken van taarten. Daarom wilde ik eerste een cursus patisserie volgen, maar dat paste niet in het budget. Toen heb ik gekozen voor een cursus chocolaterie. Heerlijk vier dagen met chocola bezig.’ Hielp haar kennis die ze heeft
‘Heerlijk vier dagen met chocola bezig zijn’ opgedaan als kwaliteitscontro leuse bij Cargill Cacao? ‘Zeker, ik werk elke dag met cacaomassa. Dus de mogelijkheden maar ook de onmogelijkheden van het product ken ik inmiddels wel. Met die kennis wil ik zeker meer doen. De ervaringen van de cursus helpen me daarbij.’
FNV-LOOPBAANADVIES In steeds meer cao’s worden afspraken gemaakt over duurzame inzetbaarheid. Werkgevers en werknemers hebben hier beiden belang bij. Zeker nu de pensioengerechtigde leeftijd is opgeschoven tot 67 jaar. Duurzame inzetbaarheid gaat meestal over gezondere roosters bij ploegendiensten en veiligheid en gezondheid (arbo). Maar ook, zoals bij Cargill Cacao, over individuele ontwikkelbud-
getten met ruime bestedingsvrijheid. Bij cao-afspraken rondom duurzame inzetbaarheid is de uitvoering heel belangrijk. Wat voor de ene werknemer belangrijk is, is dit voor de ander niet. Benieuwd naar welke kwaliteiten jij nog meer hebt in of juist naast je werk? Bezoek eens het FNV-loopbaanspreekuur, gratis voor leden. Zie ook www.fnv.nl/loopbaanadvies of bel 088-3680368 voor het maken van een afspraak. 33