Heemskerk. Journal. Op weg naar een quotumloos tijdperk. Serving the dairy farmer... Heemskerk against mastitis! Maak kennis met Koeman

Heemskerk

November 2014

Journal

Serving the dairy farmer...

“Op weg naar een quotumloos tijdperk” Heemskerk against mastitis! Maak kennis met ‘Koeman’

SELENIUM; METEN IS WETEN | BOLTON-ZONEN; GILLESPY | POSITIEF EFFECT IMPRO-GRAIN | BEDRIJFSREPORTAGE FAM. TALSMA | SHOTTLE-ZOON TRIGGER | DRINKWATERKWALITEIT | GOED VOER HEB JE ZELF IN DE HAND | DE MISSY-FAMILIE | EVEN VOORSTELLEN...

4 Concepten bij Heemskerk

1

FOKKERIJ

VERZORGING

VOEDING

CROPS

Serving the dairy farmer...

Heemskerk Journal - November 2014

In deze uitgave: 4 Selenium

5

6

Voorwoord Een nieuwe naam: Heemskerk Journal. Ruim 22 jaar geleden, in 1992, betrof de inhoud van de eerste uitgave van onze Breeders Journal vooral informatie over fokkerij. Nu, vele uitgaven later, is ons aandachtsgebied veel breder geworden. Anno 2014 vindt u in dit exemplaar artikelen over alle belangrijke facetten van een efficiënte en succesvolle melkveehouderij. Het vak van melkveehouder is buitengewoon veelzijdig en gecompliceerd. Het beslaat het hele traject van grondstof tot eindproduct. Een hand zaaigoed en een stuk grond is de basis. Wat uiterst uniek is aan de melkveehouderij is dat men de eigen grondstoffen maakt. Nagenoeg geen enkele andere bedrijfstak kent dit. Deze grondstof, het ruwvoer, wat later in het “productieproces” wordt omgezet in melk en/of vlees is alles bepalend. Daarom is het dat elke investering in de kwaliteit en kwantiteit van het ruwvoer volledig en uitsluitend aan uzelf ten goede komt! Een unieke positie, met uzelf aan de leiding biedt daarmee vele kansen en voordelen maar ook de verantwoordelijkheid om tot een goed resultaat te komen. De grond die u bewerkt is de basis van uw bedrijf, de minst veranderbare factor. De structuur, gezondheid en vruchtbaarheid van de grond bepaalt uiteindelijk de kwaliteit en kwantiteit van de producten die u oogst. Door gebruik te maken van topgenetica op het land, zoals met de moderne graszaadmengels en “crop science” producten, kunt u deze basis beter benutten. Maar ook na

het maaien moet de geoogste kwaliteit gehandhaafd blijven. Dit houdt in dat inkuiltoevoegmiddelen als standaard toepassing gezien moet worden. Van een goede kuil kun je tenminste melken! Inkuiltoevoegmiddelen zijn medebepalend voor de kwaliteit ruwvoer die uiteindelijk voor de koeien ligt. Zo ook voor uw veestapel. Hoe uw veestapel met dit ruwvoer omgaat is afhankelijk van de genetische basis. Deze basis is vaak al lang geleden gelegd door de stichters van uw bedrijf, echter de ontwikkeling van uw veestapel is iets wat u bepaalt met behulp van uw fokkerij keuzes. Topgenetica gebruiken middels het GMS stieradviesprogramma is daarbij hét hulpmiddel bij uitstek om een veestapel met veel inhoud en capaciteit te ontwikkelen. Met het oog op 2015 is het belangrijk dat de keuzes die gemaakt worden gericht zijn op een efficiënte productie. De hoogste genetische potentie in de koeien samen met een goede voeding en bijpassende verzorging bepalen het rendement op uw bedrijf. Dit is noodzakelijk om de continuïteit van uw bedrijf te waarborgen. Wij zien het als onze opdracht om met onze 4 concepten, (fokkerij, verzorging, voeding en crops) u hierin te ondersteunen. Zoals op uw bedrijf moeten ook wij ons blijven ontwikkelen. De Breeders Journal kunt u zien als de basis van Ingenieursbureau Heemskerk. Met respect voor wat in het verleden is gepresteerd, zijn we het stadium van alleen fokkerij ontgroeid. Daarom gaat dit blad verder onder de naam Heemskerk Journal. Wat niet veranderd is zijn de inspanningen van al onze toegewijde medewerkers om onze veehouders met raad en daad bij te staan in hun streven naar een zo renderend mogelijke bedrijfsvoering. Kortom “Serving the Dairy Farmer…” Eric Heemskerk

7

Meten is weten

Heemskerk against mastitis

Maak kennis met Koeman

Bolton-zonen

Gillespy

Impro-Grain

Positief effect op mais

Op bezoek bij Fam. Talsma

8 10

Bedrijfsreportage

2015 Quotumvrij?

Ruwvoerproductie en fokkerij

11

12

Trigger

Economische Shottle-zoon

Drinkwaterkwaliteit

Veilig, smakelijk en gezond drinkwater

13

Goed voeren

Goed voer heb je zelf in de hand

14

Picardus

15

Even voorstellen

4 Missy dochters leveren topstieren

Maak kennis met Fiona Christianen Heemskerk Journal is een uitgave van Ingenieursbureau Heemskerk B.V. Jaargang 22, nummer 41, winter 2014/2015. Uitgever: Ingenieursbureau Heemskerk B.V. Verspreiding: Heemskerk Journal wordt onder klanten gratis verspreid. Hoofdredactie: P.C. Heemskerk, Joost van Dal. Medewerkers: Eric Heemskerk, Fiona Christianen, Edwin Boogaard, Arnold Kuiper, John Vonk, Wim Beeks, Ronnie Kroondijk. Vormgeving en productie: Ingenieursbureau Heemskerk B.V. Anouk Deenen Lithografie/druk: Drukkerij van de Ven, Hilvarenbeek. Op de voorpagina: Shottle dochter Elina. Eig.: Fam. Vandecaveye, Westvleteren, België .

3


Selenium; Meten is weten Selenium is een sporenelement dat een belangrijke rol speelt bij weerstand en vruchtbaarheid. Selenium vangt radicalen weg die ontstaan bij de stofwisseling. Hoe meer energie een dier nodig heeft, denk aan productie/dracht/hittestress, hoe meer radicalen er gevormd worden. seleniumvoorziening is. Indien het gehalte onder de 0,011mcg Se/ml komt, spreken we van een tekort. Seleniumgehalte blijven controleren Om een beeld te krijgen van de seleniumvoorziening bij uw veestapel in relatie tot een aantal belangrijke kengetallen (celgetal, inseminatiegetal en tussenkalftijd) is de Selenium Challenge ontwikkeld. We starten met een zogenaamde nulmeting. Er wordt dan een tankmelkmonster genomen om het seleniumgehalte van uw veestapel te bepalen. Daarnaast worden de kengetallen genoteerd. Afhankelijk van de uitslag zal een bedrijfsspecifiek advies voor alle diergroepen gegeven worden. Indien het gehalte selenium lager is dan 0,03mcg/ml zal gestart worden met bijvoeren van vitaminen, mineralen en/of sporenelementen. Vanaf 2 maanden na de start van het voeren van het toevoegmiddel kan opnieuw een tankmelkmonster worden genomen om het resultaat van de toevoeging te controleren. Ook zullen de kengetallen weer bekeken worden. Omdat seizoenen en voeding van invloed zijn op het seleniumgehalte, adviseren wij het seleniumgehalte 2x per jaar te controleren. Zo heeft u het seleniumgehalte van de veestapel goed in kaart en kunt u aanpassingen doen daar waar nodig.

halte Mg/Ltr e g m u i en l e S

Melk graadmeter voor seleniumstatus Indien de seleniumvoorziening onvoldoende is zullen niet alle radicalen worden weggevangen. Zij kunnen dan problemen geven bij vruchtbaarheid en productie. Signalen zijn: een hoger celgetal, een hoger inseminatiegetal, een langere tussenkalftijd en minder vitale kalveren. Daarom vinden wij het belangrijk om de seleniumstatus van uw bedrijf in beeld te hebben. Onze seleniumtest meet het gehalte selenium in de melk en geeft een direct beeld van de seleniumvoorziening van het dier. Dit in tegenstelling tot het seleniumgehalte dat in het bloed wordt gemeten. Dat is namelijk een weerspiegeling van de status 3 maanden geleden. Omdat er een relatie is tussen het gehalte in de melk en het bloed kan er vanuit gegaan worden dat als het gehalte in de melk 0,03mcg Se/ml of hoger is, er een optimale

35 optimaal

30 25 20 15 10

4

5

te laag


Heemskerk against mastitis Ingenieursbureau Heemskerk heeft al jaren een speciaal uiergezondheidsprogramma. Omdat we merken dat veehouders af en toe door de bomen het bos niet meer zien hebben we een hulplijn voor u ingeschakeld: Koeman. Uiergezondheidsinformatie Koeman is de kennisbank op het gebied van uiergezondheid. Vanaf nu kunt u hem op de website van Heemskerk vinden (www.heemskerk-dairy.com).

Naast informatie over bacteriën die een rol kunnen spelen bij uiergezondheidsproblemen en producten die wij aanbieden om uiergezondheidsproblemen op te lossen, kunt u ook vragen stellen. Indien blijkt dat uw vraag zo niet beantwoord kan worden of als u liever heeft dat een medewerker van Heemskerk u bezoekt, dan kan dat natuurlijk ook. Analyse uiergezondheidsprobleem Tijdens een bezoek gericht op uiergezondheid starten we met een probleemanalyse. Hierbij is het vooral belangrijk wat u als probleem ervaart, bijvoorbeeld een verhoogd tankcelgetal of het aantal klinische mastitis gevallen. Aan de hand hiervan zullen we het probleem gaan analyseren, waarbij we uit gaan van 4 factoren: 1. Dier Belangrijk is om te weten welke dieren de veroorzakers van de problemen zijn. De melk productie registratie (MPR) uitslag kan hierbij uitkomst bieden. Om te weten welke bacteriën op uw bedrijf aanwezig zijn, is bacteriologisch onderzoek (of al aanwezige uitslagen) noodzakelijk. Hierbij kunt u individuele dieren bemonsteren, maar u kunt ook uw tankmelk laten onderzoeken. Daarnaast kan het nodig zijn de weerstand van uw dieren te controleren. Wij doen dit door de seleniumstatus van uw koppel te controleren. 2. Melkstal Een goede werking en afstelling van uw melkmachine is belangrijk om uw koeien op een rustige en verantwoorde manier te melken. Regelmatige controle door zowel een natte als droge meting is hierbij belangrijk. 3. Omgeving Een lage infectiedruk in de omgeving is belangrijk voor een goede uiergezondheid. Een analyse van de hygiëne bij de verschillende diergroepen is daarom van belang. 4. Veehouder U als veehouder speelt een belangrijke rol in de uiergezondheid van uw koppel. De melkprocedures, de hygiëne rondom het melken, de behandeling van mastitisgevallen, het droogzetten van dieren en het schoonhouden van de omgeving zijn procedures die we allemaal zullen analyseren.

5


1 april 2015 is voer voor de Bolton-zonen E

fficiënte vet- en eiwitproducenten met topexterieur, zo kunnen we de zonen van Bolton omschrijven. Ruble is de nr. 1 melkstier van ABS, Bruno onderscheidt zich met Nederlandse cijfers en Buxton brengt topexterieur. Maar de twee Bolton-zonen die elkaar het stevigst beconcurreren zijn Gillespy en Dorcy.

Gillespy Jill

Gillespy goed voor levensproductie Dorcy is heer en meester in Amerika. Kracht en fitnesskenmerken zijn Dorcy’s sterke punten. Gillespy maakt vooral furore in Canada door een nog hogere productie en zijn fraaie showtype met goede kruisligging. De combinatie van levensduur en topproductie bij de dochters van Gillespy zijn er de reden voor dat hij de nr. 2 ABS stier is voor levensproductie. Gillespy`s dochters zijn in staat om in hun productieve leven ruimschoots de 40.000 liter grens te passeren. Gillespy kan het best gebruikt worden op de degelijke en stevige dochters uit de O-man fokkerij. Dochters van Garrett, Legend, Levi en Jeeves zijn zeer goede partners voor Gillespy. Gillespy Sandy

Gillespy

BOLTON x SHOTTLE x BW MARSHALL x PATRON S: Sandy-Valley Bolton-ET 131823833 EX-90 GM D: De-Su 6822-ET 61682143 VG-85 DOM Prod: 02-02 3x 365d 33,150M 3.9% 1,309F 3.0% 983P IB-M/USA 08/14

Dtrs 253

Herds 158

94% Rel.

TPI®

+2176

Net Merit

+579

Milk

+2247 lbs

Protein

+58 lbs

-0.03

Fat

+68 lbs

-0.05

HA 08/14

213 Dtrs

132 Herds Rel. 92% -1

6

2.89 Type 2.35 Udder Composite Feet & Legs Composite 2.39 2.21 Stature 0.66 Strength 1.45 Body Depth 2.98 Dairy Form 1.38 Rump Angle 2.19 Thurl Width 0.78 Rear Legs-Side View 1.97 Rear Legs-Rear View 3.11 Foot Angle 2.68 Feet & Legs Score Fore Udder Attachment 2.76 4.17 Rear Udder Height 3.84 Rear Udder Width 3.02 Udder Cleft 1.44 Udder Depth Front Teat Placement 2.55 2.82 Rear Teat Placement 0.53 Teat Length

Tall Strong Deep Open Sloped Wide Curved Straight Steep High Strong High Wide Strong Shallow Close Close Long

0

+1

+2


Positief effect Impro-Grain Impro-Grain is een mix van sporenelementen en fermentatieproducten die de plantgezondheid en efficiëntie bevordert. Het is niet vergelijkbaar met een ander product dat tot nu toe bij de mais wordt toegepast. Impro-Grain veroverd Nederland In 2012 heeft Heemskerk bij 13 bedrijven een proef opgestart met het gebruik van Impro-Grain. Vanwege de positieve resultaten is het aantal proefbedrijven vorig jaar verhoogd naar 50. Door wederom goede resultaten is de verkoop dit jaar uitgebreid naar 700 bedrijven verdeeld over Nederland en België. Impro-Grain is toegepast op mais tussen het 4e en 9e bladstadium. En met resultaat! Demonstratiedagen Vlak voordat de mais gehakseld werd, hebben we een aantal demonstratiemiddagen georganiseerd om de effecten van Impro-Grain op het veld te laten zien. Bij het merendeel van de perselen die we hebben gezien was het verschil tussen onbehandelde en behandelde mais overduidelijk. De behandelde mais was groter en had dikkeren kolven. Na het uitsteken van enkele maisplanten zagen we dat de wortels beter ontwikkeld waren. Dit houdt in langere wortels en meer haarwortels. De kolven zijn gewogen en hieruit bleek een verschil variërend van 20-40gr per kolf extra met het gebruik van Impro-Grain!

De demonstratiemiddagen waren een mooie gelegenheid om met eigen ogen te aanschouwen wat het effect van Impro-Grain is. Tijdens de middag bij Fam. Rechterschot in Heeten werd samen met Heemskerkmedewerkers Bert van Abeelen en Richard Pater gekeken naar het verschil tussen de met Impro-Grain behandelde- en de onbehandelde mais.

Meeropbrengst gemiddeld 8% Tijdens de demonstratie-dagen was het verschil tussen behandelde en onbehandelde mais al zichtbaar. Definitieve resultaten hebben we nog niet, maar de voorlopige uitslagen en reacties zijn positief. Uit de definitieve cijfers van 2013 blijkt dat Impro-Grain gemiddeld 8% meer opbrengst en 10% meer zetmeel per hectare genereert. Dit is het gevolg van een betere fotosynthese. De betere fotosynthese zorgt voor meer energie zodat de wortels, plant, bladeren en kolf zich beter kunnen ontwikkelen. Wat leidt tot een weerbaardere plant, met na oogsten een hoger aandeel VEM en een hogere NDF verteerbaarheid. Dat niet iedereen op dit resultaat had gerekend blijkt uit de `boze` reactie van een veehouder, die aangaf dat de silo te klein was voor al de mais die eraf kwam! Dus een tip voor volgend jaar; voeg tussen het 4e en 9e bladstadium Impro-Grain toe aan uw reguliere onkruidbestrijding en behaal ook meer rendement per hectare.

Geeft gemiddeld 8% meer opbrengst per hectare Geeft 10% zetmeel extra per hectare

Kolfgewicht gemiddeld 30 gr hoger

2013 gemiddeld 44,7 ton snijmais (bron CBS), dus 3,58 ton extra per hectare Gemiddeld 330 gr zetmeel per kg DS. Bij een DS van 35% is dit 516 kg zetmeel extra per hectare Gemiddeld 90.000 kolven per hectare, dus 2700 kg extra kolf per hectare

7


Excellente koeien met 100.000 kilo melk Met Aftershockdochter Anita 66 heeft maatschap Talsma uit Wergea de NRM vaarzenkampioen 2014 op stal. Maar zij is niet de enige blikvanger in het koppel van 60 koeien. ‘Ons fokdoel is ABwaardige vaarzen die uitgroeien tot excellente koeien en het in zich hebben om 100.000 kilo melk te produceren’.

Z

e staat droog en zal begin januari voor de tweede keer kalven. Het gaat over Anita 66, de NRM vaarzenkampioen die bij Pieter en vader Sietse en zus Wietske Talsma in de stal loopt. ‘Ze heeft zo’n 9000 kilo melk gegeven en krijgt een tussenkalftijd van iets meer dan een jaar’, vertelt Pieter over de Aftershockdochter die hij na het kalven weer vlot hoopt te insemineren zodat ze na haar derde kalving zal kunnen aantreden op de NRM 2016. ‘Dat duurt natuurlijk nog even, maar ze is in haar eerste lactatie sterk en fraai doorgegroeid, ze verdient de kans om haar titel te verdedigen.’ Mooi sterk als pink

8

Eigenlijk zag Pieter al op jonge leeftijd dat Anita 66 bijzonder was. ‘Als pink was ze al apart, heel mooi sterk.’ Zo’n twee maanden nadat ze voor de eerste keer kalfde liet hij haar al aan de inspecteur zien. ‘Die gaf haar vlot 88 punten’, vertelt Pieter die normaal wat langer wacht met het inschrijven. ‘Anita stond er meteen goed voor en haar uier is super: hoe voller het zit, hoe mooier het wordt.’ Later werd haar exterieur al snel opgewaardeerd naar de maximale vaarzenscore van 89 punten. ‘Ik gebruik Aftershock nog steeds’, aldus Pieter die ook in de jongvee stallen nog dochters van deze Shottlezoon heeft lopen. ‘Er mogen van ons nog wel wat dochters van Aftershock bijkomen. Onder andere de moeder van Anita 66 is weer drachtig van Aftershock.’ Deze excellente Goldwyndochter Anita 54 werd algemeen kampioen op de Fryslan show 2013. ‘Shottlebloed x Goldwyn is

Anita 66 tijdens haar ereronde door de Heemskerkstand op de NRM afgelopen zomer

Pieter Talsma “Ze verdient de kans om haar titel te verdedigen”. een hele goede combinatie.’ 13 x excellent Maar toevalstreffers zijn deze Anita’s zeker niet. In de stal van Talsma lopen ook hele fraaie Foekjes en Betty’s. Totaal 13 koeien brachten het al tot de A-status (twee zelfs met 91 punten), met Emma 25 (v. Roy) als laatste wapenfeit. ‘Ze heeft deze zomer de 100.000 kilo melk volgemaakt, kreeg een ster én werd excellent.’ Een koe met een fantastisch skelet, geeft Pieter aan. ‘En formidabel beste benen. Uit haar melken we ook

een Destry vaars, die ook flink melk geeft.’ Het fokdoel voor het bedrijf kan Pieter dan ook vlot omschrijven: ‘vaarzen die minimaal AB scoren en uitgroeien tot excellente koeien.’ Het afgelopen jaar scoorden de 12 opgenomen vaarzen een gemiddelde exterieurscore van 86,4 punten. Goed voor een vierde plaats bij de nationale jaarstatistieken van de bedrijfsinspectie. ‘Je probeert de juiste combinatie tussen koe en stier te maken en dan maar afwachten’, luidt de nuchtere verklaring voor de mooie klassering. 7 x 100.000 kilo melk Daarnaast komt het melkveebedrijf ook regelmatig voor in de lijst met 100.000 kilo koeien. ‘Het afgelopen jaar hadden we er maar liefst 4’, meldt Pieter terecht trots. In totaal komt het aantal


Roy-dochter Emma 25

honderdtonners zo op 7 te staan. ‘En we hebben nog meer oudere koeien in de stal die ook al een heel eind op de goede weg zijn.’ Naast fokkerij noemt Pieter de nieuwe stal die ze in gebruik hebben genomen heel belangrijk voor het halen van deze prachtige resultaten. ‘We hebben nu diepstrooiselboxen, rubber op de vloer en vooral meer licht en ruimte. Het scheelt in de bedrijfsinspectie zo 2 punten op de benen’, aldus een enthousiaste Pieter. ‘De koeien doen het veel gemakkelijker en wij hebben er minder werk mee.’ Het neemt niet weg dat er in de bedrijfsvoering secuur gewerkt wordt. Zo maaien de veehouders het gras wat langer zodat er genoeg structuur in het rantsoen zit, vullen dat aan met mais én met FarmPEQ Complete mineralen. ‘Daar zit ook wat gist bij in, daarmee

zorgt het voor een buffer in de pens.’ Ook 4XLA is al vele jaren in de melkput te vinden. Hiermee worden de spenen goed verzorgt en houden we het celgetal netjes rond de 100.000 cellen/ ml.We dippen consequent en zo hebben we heel weinig problemen met mastitis.’ Het gevolg van de bedrijfsvoering en de oude veestapel van 5 jaar en 10 maanden is een hele lage vervanging. Dat betekent dat er jaarlijks een flink aantal drachtige pinken, vaarzen en melkkoeien het bedrijf kan verlaten. ‘We verkopen

drachtige pinken voor export en koeien als gebruiksvee. Dat levert mooi extra euro’s op. De allerbeste dieren houden we zelf en zo kan je snel de veestapel verbeteren.’

Pieter Talsma “Het celgetal blijft netjes rond de 100.000 cellen”.

Aftershock-dochter Anita 66

Pieter Talsma boert in maatschap met zijn vader Sietse en zus Wietske in het Friese Wergea. Ze houden zo’n 60 melken kalfkoeien, waarbij de vaarzen het afgelopen jaar werden ingeschreven met 86,4 punten. Goed voor een vierde plaats in de landelijke ranglijst. Hun Aftershockdochter Anita 66 werd vaarzenkampioen op de NRM 2014. De gemiddelde leeftijd van de veestapel is 5.10 jaar en de productie 9210 kilo melk met 4,05% vet en 3,42% eiwit.

9


2015 Quotumvrij? Ruwvoerproductie en Fokkerij! Meer dan 10.000 dosis voor Pello in 2014

Een quotumvrij tijdperk lonkt aan de horizon. Kansen voor iedereen en mogelijkheden om weer ontspannen als ondernemer uw melkveebedrijf te leiden. Of zijn deze kansen ook bedreigingen? Wat is de beperkende factor? voersaldo en een betere voerefficiëntie niet oneindig. Bij de huidige productie Uitbreiden kan, maar als het aantal realiseren. Dochters van deze kilogram gemiddelden kunnen we ongeveer 2 koeplaatsen nu eens de beperkende vet en eiwit stieren halen een hogere hoogproductieve melkkoeien houden factor in de stal is? Of misschien is uw levensproductie uit relatief minder op 1 hectare grasland of 2,5 melkkoe melksysteem wel de beperkende factor, kilogrammen droge stof ruwvoer op 1 hectare maïs. Een gemiddeld een robot kan maar een maximaal en minder kilogrammen krachtvoer. bedrijf met 120 melkkoeien zal dan aantal koeien melken. Hoe kunt u dan Daardoor brengen zij rond de €200,- toch al snel 50 tot 60 hectare nodig hebben om zelfvoorzienend te zijn, verder groeien? Wij denken dat er op meer melkgeld op per lactatie. jongvee nog niet meegerekend. Daarom fokkerijgebied en bij de productie van hebben wij Impro-Grain voor de maïs, ruwvoer nog veel te halen is. Want Levensduurspecialisten efficiënt produceren, verlenging van Naast een hogere voerefficiëntie telt ook die een extra opbrengst van ongeveer de levensduur en optimalisatie van de het vervangingspercentage mee voor 10% per hectare genereert. Met Vital ruwvoerproductie zullen op uw bedrijf een hoger bedrijfsresultaat. Wanneer Grass en Vital Rumen, twee nieuwe de koeien langer meegaan, zoals de graszaadmengsels, moet het mogelijk tot een beter resultaat leiden. nakomelingen van levensduurspecialisten zijn om minimaal 14 ton droge stof per Trigger en Jeeves, zal in verhouding hectare te produceren. Dit betekent Verhoging voerefficiëntie In deze Heemskerk Journal richten we minder jongvee aangehouden hoeven ruim 40% meer gras per hectare dan nu ons op de levensproductie van de beste worden. Hierdoor is het mogelijk meer gemiddeld gerealiseerd wordt. ABS stieren. De ABS top 10 is in staat ruwvoer te gebruiken voor het melkvee. om op uw bedrijf de levensproductie Aan melkgeld brengt een dochter van Door de levensproductiespecialisten te verhogen naar meer dan 40.000 liter Trigger bijna €5000,- extra op boven de van ABS te combineren met extra ruwvoerproductie kunt u de uitdaging melk. Uniek hierin is Gillespy, maar ook gemiddelde koe in Nederland. van een quotumvrij 2015 zeker aan. Dus Pello, Cancun en Levi zijn inmiddels wilt u hier meer over weten, neem dan populaire stieren die door middel Opbrengst per hectare van hun hoge productie, een hoger De ruwvoerproductie per hectare is contact met ons op.

10


Trigger kopieert economisch resultaat van Shottle Hoge levensduur We gaan terug naar de Shottle tour in Engeland van bijna 10 jaar geleden. Niet eerder zijn we een vaarzen groep tegen gekomen die zo consistent en uniform was als de dochters van Shottle. Shottle zelf is inmiddels 15 jaar oud en blaakt van gezondheid op zijn oude dag. Zijn oudste dochters zijn inmiddels al meer dan 5 jaar aan de melk en het blijkt dat

Midwolder Marjon 53 (v. Trigger) Fam. van Erp, Midwolda

Trigger hij de enige stier ter wereld is die meer dan 50% van zijn dochters nog in leven heeft op deze leeftijd. Deze hoge levensduur in combinatie met een goede uiergezondheid en vruchtbaarheid zorgt ervoor dat hij goed scoort voor levensproductie. Levensproductie in bloedlijn Steeds duidelijker wordt welke zonen er in de voetsporen van Shottle zullen treden. Lars-Acres Trigger is nu met zowel Nederlandse als Amerikaanse cijfers bij benadering de beste zoon die zijn vader ruimschoots overtreft in levensproductie. Trigger is een unieke pinkenstier die degelijke koeien fokt met sterke uiers en beenwerk. Zijn levensduur heeft inmiddels een + van 858 dagen. Ook zijn pedigree is onderscheidend met een levensproductie die keer op keer is vermenigvuldigd door Shottle, Boliver, Outside en Rudolph. Trigger past uitstekend op Bolton en Goldwyn bloedlijnen maar ook op Legend en Garrison dochters.

SHOTTLE x BOLIVER x OUTSIDE x RUDOLPH S: Picston Shottle-ET 598172 EX-96 D: Lars-Acres Tenise-ET 62164816 VG-88 Prod: 03-03 3X 330d 27,620M 3.9% 1,074F 3.0% 838P IB-M/USA 08/14

Dtrs 3323

Herds 731

99% Rel.

TPI®

+2070

Net Merit

+580

Milk

+680 lbs

Protein

+28 lbs

+0.03

Fat

+27 lbs

+0.01

HA 08/14

827 Dtrs

298 Herds Rel. 99% -1

1.92 Type 1.93 Udder Composite Feet & Legs Composite 2.10 0.26 Stature 1.05 Strength 0.46 Body Depth 0.10 Dairy Form 1.40 Rump Angle 0.84 Thurl Width 1.15 Rear Legs-Side View 2.66 Rear Legs-Rear View 2.04 Foot Angle 2.06 Feet & Legs Score Fore Udder Attachment 2.98 1.84 Rear Udder Height 1.69 Rear Udder Width 2.30 Udder Cleft 2.10 Udder Depth Front Teat Placement 1.84 2.07 Rear Teat Placement 0.02 Teat Length

0

+1

+2

Tall Strong Deep Tight High Pins Wide Straight Straight Steep High Strong High Wide Strong Shallow Close Close Long

Lars-Acres Trigger Hippy 7950 GP-82

11


Drinkwaterkwaliteit Loopt het water uw koeien in de mond of halen ze hiervoor hun neus op? Veilig, smakelijk en gezond drinkwater moet de standaard zijn op ieder melkveebedrijf. Koeien hebben namelijk goed ontwikkelde smaak- en reukzintuigen, waardoor een ongeschikte waterkwaliteit zal leiden tot een verminderde wateropname. Dit leidt tot een verminderde voeropname en daardoor een daling van gezondheid en productie. Waterkwaliteit onder de maat? De meeste melkveebedrijven laten jaarlijks de waterkwaliteit controleren, ongeacht of dit uit eigen bron afkomstig is of dat het leidingwater is. Dit monster wordt meestal genomen op een plek direct na binnenkomst van het water. Er kunnen echter grote verschillen zitten tussen de waterkwaliteit uit de bron en de waterkwaliteit uiteindelijk in de drinkbakken. Het kan dus zinvol zijn om hier ook een monster van te nemen. Het onderzoek is voornamelijk gericht op de aanwezigheid van schadelijke micro-organismen. Deze kunnen namelijk afkomstig zijn uit een biofilm die zich gevormd heeft aan de binnenkant van de leiding waar micro-organismen (zoals bacteriën, gisten en schimmels) zich nestelen, gaan vermeerderen en verspreiden. Als een koe deze microorganismen binnen krijgt kost dat veel energie om ze te verwerken en dat gaat ten koste van de melkgift. Daarnaast is er controle op ongewenste parameters zoals ijzer, mangaan, nitriet, nitraat en ammonium.Van de onderzochte monsters bij de Gezondheidsdienst waren in het jaar 2013 5% ongeschikt en 18% minder geschikt als drinkwater voor rundvee. Bij elkaar is dit bijna een kwart van de watervoorziening voor runderen!

12

Tabel: Dagelijkse waterbehoefte rundvee (Klein Teeselink, 2009).

Meet wateropname koeien Naast de kwaliteit is ook de kwantiteit erg belangrijk. Uit onderzoek is gebleken dat koeien tot wel 200 liter water kunnen drinken. De behoefte per leeftijd-/productiegroep vindt u in tabel. Zij doen dit het liefst in grote open waterbakken, waarbij er voldoende ruimte rondom de bak is zodat zij rustig kunnen drinken. Omdat ze relatief weinig keer per dag gaan drinken (5 tot 15 keer, afhankelijk van de totale opname) is

het tevens van belang dat er voldoende water aanwezig is. Direct na het melken is de drinkbehoefte het grootst, bij een melkstal moet de capaciteit van het watersysteem daar op aangepast worden. Om de opname te controleren wordt steeds vaker een watermeter geplaatst. Deze meter moet op de waterleiding gemonteerd worden, het liefst een leiding die alleen de melkkoeien van water voorziet. Zo kan bijgehouden worden hoeveel de dieren drinken. Bij een wateropname lager dan 3,5 liter water per liter melk kan het erop wijzen dat de wateropname de beperkende factor van de melkproductie is.

Water in de praktijk Om de watervoorziening op uw bedrijf op orde te houden, hebben we een aantal praktische tips voor u op een rij gezet: • Zorg dat de kwaliteit van het drinkwater aan de norm voldoet, laat dit eventueel controleren door een externe organisatie • Zorg voor voldoende drinkpunten op rustige plekken. Afhankelijk van het type drinkwaterbak bijvoorbeeld 10-15 koeien per enkele drinkers en 15-25 koeien per voorraadbak • Controleer de drinkbakken dagelijks op vervuiling en maak ze indien nodig schoon, waarbij zowel het water als het uitgezakte vuil verwijderd moet worden. Denk ook aan de drinkbakken in de wei! • Voorkom bevriezing van delen van het watersysteem, door bijvoorbeeld een verwarmingselement of circulatiesysteem. • Controleer de hoeveelheid water die uw koppel drinkt zodat u weet of water een beperkende factor is in uw productieproces.

Veestapel

Vochtbehoefte (L/dag)

Jongvee tot 1 jaar Jongvee van 1 tot 2 jaar Droogstaande en drachtige melkkoeien Melkkoeien

5-15 15-35 30-60 70-100 90-150 100-180

Melkproductie tot 20 kg per dag Melkproductie 20-30 kg per dag Melkproductie 30 kg en meer per dag


Goed voer heb je zelf in de hand Graslandmanagement is, net als het managen van uw veebedrijf, een ingewikkelde taak. Niet alleen de grond, maar ook het weer en het gebruik (maaien versus weiden) speelt een rol. Controleer uw grasland Gemiddeld vindt vernieuwing van het grasland in Nederland eens in de zes à acht jaar plaats. Er is echter gebleken dat na 5 jaar de opbrengst duidelijk daalt. Ons advies is dan ook uw grasland eerder te vernieuwen. Daarnaast moet jaarlijks gekeken worden of de grasmat nog extra onderhoud nodig heeft. Het beste kunt u twee keer per jaar uw grasland (laten) controleren op goede grassen. Indien het percentage onder de 80% daalt is doorzaaien aan te raden. Met doorzaaien verbeterd u het genetisch potentieel van uw grasland, daarnaast krijgt het onkruid en slechte grassen minder kans om te ontwikkelen. Dit is belangrijk omdat deze een lagere voederwaarde per kilogram droge stof hebben. Tijdig doorzaaien leidt dus tot een hogere droge stof opbrengst per hectare. Daalt het aandeel goede grassen zelfs onder de 70% of vertoont uw perceel meer dan 20% open plekken, dan heeft doorzaaien onvoldoende effect en zal vernieuwen van de grasmat noodzakelijk zijn. Zou u dit niet doen dan scheelt dat al gauw 100 tot 150 VEM per kg droge stof. Inkuilverliezen kunnen oplopen tot 20% Omdat het merendeel van het gras wordt opgenomen in de vorm van kuilvoer, is het inkuilmanagement onderdeel van uw grasmanagement. Ondanks dat de handelingen van inkuilen simpel zijn, is het proces complex omdat vele factoren een rol spelen. Belangrijk is dat het gras binnen 24 uur de kuil in gaat, omdat de veldverliezen anders te hoog oplopen. Deze verliezen zijn niet te compenseren, terwijl de verliezen in de kuil te compenseren zijn met inkuiltoevoegmiddelen. Deze middelen zorgen voor een betere en snellere conservering, waardoor u het inkuilverlies dat op kan lopen tot 20% kunt verlagen met 50%.Voor de nattere graskuilen (<40% droge stof) doseert u Powerstart. Door de snelle conservering blijft met Powerstart meer ruw eiwit behouden en ontstaat een zeer smakelijke kuil. Bij een drogere graskuil (>40%droge stof) adviseren we Bonsilage Plus. Dit zorgt voor goed en smakelijk ruwvoer. Naast de conservering tijdens het inkuilen, zorgen de bacteriën van Bonsilage Plus ervoor dat tijdens het uitkuilen de broei wordt geremd. Belangrijk hierbij is wel dat het uitkuilen zo netjes mogelijk gebeurt zodat er zo min mogelijk zuurstof de kuil kan binnendringen. Kuiluitslagen Om te weten wat voor ruwvoer er in uw kuil is ontstaan, is het belangrijk een kuilmonster te nemen van een stabiele kuil. Hierbij is geen eenduidig advies te geven wanneer u dit het beste kunt doen omdat het afhankelijk is van het gras dat de kuil in gaat, of en welk inkuiltoevoegmiddel u heeft toegevoegd en de omstandigheden tijdens het kuilen. Met de uitslag kunt u een optimaal rantsoen samenstellen voor uw veestapel en beter bijsturen om tekorten te voorkomen. Doordat inkuilmiddelen zorgen voor een snellere conservering zal meer eiwit behouden blijven. Het zuurpatroon dat ontstaat in de kuil is afhankelijk van het inkuilmiddel dat gebruikt is. Bij Powerstart zal alleen melkzuur gevormd worden. Bij gebruik van Bonsilage Plus zal de verhouding melkzuur tot azijnzuur 3:1 zijn. Goed opneembare sporenelementen Met bovenstaande producten heeft u de basis voor een goede kwaliteit ruwvoeders al in de hand. Maar zeker zo belangrijk is een dagelijkse portie mineraalvoeder om te voorzien in de behoefte aan vitaminen, macro- en sporenelementen. U kunt uw kuilen ook laten controleren op mineralen en sporenelementen. Met deze uitslagen kunt u doelgericht bijsturen met onze FarmPEQ producten. De moderne genetica van een hoog productieve veestapel vraagt niet alleen om meer, maar ook om beter beschikbare sporenelementen. De hoge gehalten aan organische sporenelementen in de mineralenvoeders van Ingenieursbureau Heemskerk zorgen voor de opbouw van reserves in weefsels en organen van het dier. Daarnaast bevatten de producten ook mycotoxinenbinders. Mycotoxinen worden geproduceerd door schimmels die op het land en het gras zitten.Vooral in de kuil en op het snijvlak kunnen deze schimmels mycotoxinen produceren. De mycotoxinen veroorzaken vage problemen als een verminderde productie, diergezondheid en vruchtbaarheid. Het is daarom belangrijk dat deze worden gebonden.

13

Heemskerk Journal - November 2014 Silver Foto: Han Hopman

4 Missy-dochters leveren topstieren De fokkerijlijn bij ABS met Wesswood HC Rudolph Missy EX92 aan de basis ontwikkelt zowel met bewezen fokstieren, als in de jongste lichting genomics stieren. Missy Mary Planet-zoon Picardus komt uit Pine-Tree Missy Mary. Zij is één van de vier dochters van Rudolph Missy met O-man als vader die als stiermoeder succesvol zijn geweest. Picardus is met plus 2 punten voor exterieur en bijna 150 ponden vet en eiwit een unieke exterieur- en productievererver. Hij onderscheidt zich met fraaie melktypische frames, iets krom beenwerk en sterke brede en hoog aangehechte achteruiers wat zorgt voor duurzame productiekoeien. Missy Martha Een andere dochter uit Missy die goed werk levert als stiermoeder is Missy Martha. Samen met Shottle heeft zij de fokstier Sholten geleverd. Bij de jongste lichting genomics stieren is Silver degene die de fokkerijharten sneller doet kloppen. Deze jonge Mogul-zoon is de NR1 genomics stier uit Amerika. Ruim 2600 TPI is grensverleggend voor Silver. Hij komt uit de fraaie Seagull-Bay Snow Darling die ook terugvoert op de lijn met Missy Martha.

Missy Mimi De stier Myrle is een Leif x Encino. In de bloedvoering van Myrle vinden we de derde dochter uit Missy; Missy Mimi. Myrle is door HI uitgeroepen tot één van de beste outcross stieren ter wereld in 2014. Missy Miranda Van genomics stier Balisto worden nu volop kalveren geboren. Balisto was mede door zijn hoge Duitse RZG genomics waarde al vroeg populair voor de nieuwe generatie stiermoeders. Nu wordt hij breed ingezet als supersampler. Balisto heeft de bloedvoering van de vierde Missy dochter in zich, namelijk Pine-Tree Missy Miranda. Met deze topstieren komt de unieke fokkracht van Rudolph Missy naar voren. Het is niet vaak voorgekomen dat maar liefst vier volle zussen uit één foklijn aan de lopende band nieuwe topstieren leveren. Kenmerkend voor al deze stieren is de productiekracht. We kunnen dan ook rustig zeggen dat Rudolph Missy de stieren brengt voor het quotumloze tijdperk.

Picardus 3666

14

Picardus 8356

Rudolph Missy


Larcrest oogst successen

Fiona Christianen-Koen

E

en bezoek aan Larcrest brengt menig fokkerijhart op hol. Hier ligt de oorsprong van een indrukwekkende koefamilie met aan de basis Larcrest Juror Channel EX93. Deze stammoeder bij Larcrest brengt via haar dochter Larcrest Outside Champagne EX90 de outcross stier Classic op de ABS lijst. Alton-zoon Classic is weer de halfbroer van de bekende Larcrest Shottle Cosmopolitan VG87. Cosmopolitan levert inmiddels fokstieren, zoals de bekende top exterieurvererver Cancun die tevens een topproductie geeft. Cancun is net als Classic terug te vinden in de top voor levensproductie waarin deze fantastische koefamilie uitblinkt. Populaire jonge stieren uit deze familielijn zijn Commander en Casual.

Fiona is dierenarts en vruchtbaarheidsspecialist bij Ingenieursbureau Heemskerk en Tellus Focus. Zij schrijft wekelijks een column op de website van Ingenieursbureau Heemskerk naar aanleiding van vragen die ze onderweg krijgt.

De eerste ontmoeting

E

en eerste ontmoeting is vaak spannend. Want wat voor vlees heb je in de kuip? Weet ze er wel iets van? Zo kwam ik 1,5 jaar geleden bij Tellus Focus terecht. Ik werkte parttime als veearts en wilde er iets bij doen wat ook nog eens bij mijn beroep paste. Door mijn kennis als veearts en de ervaring die ik op de bedrijven had opgedaan werd het een aangenaam gesprek en mijn baan als vruchtbaarheidsspecialist was een feit. Inmiddels is die baan wel wat uitgebreid. De klik die er toen was met Tellus Focus is er inmiddels ook met Heemskerk. En mijn interesse in de vruchtbaarheid van koeien is zo gegroeid, dat ik er voor heb gekozen me hier volledig op te richten.

Sco-Lo Cancun Cheers

Larcrest Outside Champagne

Mijn eerste ontmoetingen heb ik nog steeds. Vooral als ik voor het eerst een veehouder of collega ontmoet die ik zie denken; Moet dat meisje al die koeien voelen? Moet ik weleens lachen. Maar zodra ik begin uit te leggen, zien ook zij dat mijn passie bij de koeien en vruchtbaarheidsbegeleiding ligt. En zo`n meisje ben ik niet meer want ik ben inmiddels al 30 en sinds een maand gelukkig getrouwd! Mijn werk bij Tellus Focus en Heemskerk bestaat uit verschillende onderdelen. Allereerst de vruchtbaarheidsbegeleiding. Tijdens een begeleiding zijn er 4 groepen koeien die ik graag wil ontmoeten. De koeien die net gekalfd hebben, er is dan een controle of ze schoon zijn. De koeien die geïnsemineerd moeten worden en nog niet tochtig zijn gezien. De koeien die al 3 keer of vaker geïnsemineerd zijn en nog niet drachtig zijn en de drachtcontroles. Want een goede vruchtbaarheid begint bij een goede controle! Ook zal ik bedrijven waar problemen zijn gaan bezoeken met mijn collega`s. Deze problemen kunnen van uiteenlopende aard zijn. Denk hierbij aan vruchtbaarheidsproblemen, maar ook problemen met betrekking tot diergezondheid en/of voeding kunnen geanalyseerd worden om samen tot een plan van aanpak te komen. Daarnaast schrijf ik artikelen voor de website van Heemskerk en de Heemskerk Journal. Hierbij hoort ook mijn eigen column;Vraag het Fiona. Alle vragen met betrekking tot rundvee mogen via een mail ([email protected]) aan mij gesteld worden en ik zal deze beantwoorden. Wekelijks zal ik er een vraag uithalen en deze in mijn column behandelen.

Larcrest Cosmopolitan Foto: Han Hopman

Dus heb je interesse in vruchtbaarheidsbegeleiding of een vraag met betrekking tot rundvee, laat het me weten!

15

Ingenieursbureau Heemskerk b.v. Postbus 174 5080 AD Hilvarenbeek T: 013 - 505 1658 Heemskerk België bvba Goirleweg 1c 2382 Poppel T: 014 - 479 544 W: www.heemskerk-dairy.com E: [email protected]

Nederland Bart van Antwerpen T: 06-30998749 Jan Willem Averink 06-10029902 Arjan Berg T: 06-53329819 Edwin Boogaard T: 06-55883493 Jouke Dijkstra T: 06-12504026 Sander van Eijle T: 06-51851436

Raoul Frenken T: 06-57560733 Kees van Koevorden T: 0032-(0)473 985683 Walter Kock 06-10074531 Ronnie Kroondijk T: 06-53297608 Arnold Kuiper T: 06-53329824 Bart Luyckx T: 06-10905223

George Luijten 06-52649404 Gert Molenaar 06-10007930 Arie v.d. Mortel 06-21298341 Richard Pater T: 06-55883487 Geert Pelleboer T: 06-51915878 Henk van Rein T: 06-51915877

Jaco Smit T: 06-53939631 Wim Snuverink T: 06-54366768 André Sonderen T: 06-53329832 Jan Stoter T: 06-53329826 Erik Verbeek T: 06-57560734 Werner Witting T: 06-51355491

België Frans Kleijnen: Hans Bax T: 0474-824595 T: 0476-634713 Danny Maes: Bart Depelseneer: T: 0473-771935 T: 0470-138390 Bert Van de Vyver: Tom Dedecker: T: 0473-662069 T: 0473-662068

Duitsland Barry Meuwszen 015-209108963 Lisan Kraesgenberg 015-209366006

Heemskerk. Journal. Op weg naar een quotumloos tijdperk. Serving the dairy farmer... Heemskerk against mastitis! Maak kennis met Koeman

Recommend Documents