HEEMKRING SOETENDAELLE
De Heemkring Soetendaelle is deel van de v.z.w. Soetendaelle, gesticht op 27 januari 1971, samen met de Kunstkring en het voormalige Groenkomitee. Uit dit Groenkomitee van het einde der 70er jaren, samengesteld uit o.a. Gileen De Brandt, Constant Droesbeke, Pol Feytens, Desiré Selleslagh en Frans Van der Cammen, ontstond dan de v.z.w.
De ramp, die de kerk van O.L. Vrouw-ter-Noodt trof met de gedeeltelijke instorting van het gewelf, bracht dan een aantal mensen bij elkaar om te redden wat er nog te redden viel van ons mooi kunstpatrimonium. Dat was de start van onze heemkring, die in de volgende jaren uitgroeide tot een bloeiende vereniging, waarvan deel uitmaakten: Raf Asselman, v/h sekretaris, Kamiel Baeyens †, Alfons Biesemans, Christiane Biesemans †, Leo Bormans, Eddy Crick †, Josiane de Booser, Gaston De Brandt †, dr Maurice Everaet, ondervoorzitter, Frans Feytens, Pol Feytens, voorzitter, Rik Geeroms penningmeester, Anna Herbosch, Lies Jacops, Ghislaine Leirens, Marie-Therèse Pattyn, Desiré Selleslagh †, dr Werner Thomas, Alfred Vandenbossche, Frans Van der Cammen †, Louis Vanderstraeten sekretaris, Maria Van Moeseke, Louis Van Ransbeeck † en Hedwig Vertonghen.
In de loop der jaren publiceerde de Heemkring een aantal boeken: - Juul De Winde Gedenkboek 1977 - 150 jaar kleuter- en lager onderwijs in Merchtem 8 oktober 1981 - Merchtem van Vrijheid tot Fusie 1982 t.g.v. het nieuw gemeentehuis - Plaatsnamen van Oud-Merchtem 1985 - Merchtem Kerk en Parochie 1989 t.g.v het einde der restauratiewerken - 100 jaar Toneelleven in Merchtem 1990 - Merchtem in de 2de Wereldoorlog mei 1995 - Merchtem ons Dorp, 2 delen november 1996 - Familiereconstructies van Merchtem 2004 t.g.v de opening van ons lokaal De Heemkring richtte verscheidene wandelpaden in: - Hellepad april 1972 - Hoboschpad 1973 - Kouterpad 1974 - Pensopad 1980 - Vrijheidspad 1988 - Wolvendaalpad Verscheidene tentoonstellingen werden georganiseerd zoals: - Merkwaardige en kunstvolle voorwerpen uit de kerk en archiefmateriaal 1971 - Oude ambachten november 1974 - Postzegeltentoonstelling met zegel August De Boeck 1977 - 100 jaar Spoorweg in Merchtem 1978 - Herdenking Maurits Sacré 1984 - De Merchtemse kip en eend 1986 - August De Boeck 50 jaar na zijn overlijden 1987 en Juul De Winde - Tentoonstelling 100 jaar toneelleven in Merchtem 1990 - Schoolproject Reedijk 1992 - Juul De Winde herdacht 75 jaar na zijn dood 1993 - 750 jaar Vrijheid Merchtem 2001 met mooie brochure Diamontage Oud Merchtem 1977 Advies voor nieuwe straatnamen Straatnamen (Borden met heemkundige uitleg) Hoevebenamingen met heemkundige uitleg i.s.m. Landelijke Gilde Merchtem) Gouwdag van het Verbond voor Heemkunde Vlaams-Brabant 1988 Gouden Klakson 1990 Gouwdag van het Verbond voor Heemkunde Vlaams-Brabant 28 april 1996 Gouwdag van Eigen Schoon en De Brabander 1 mei 2007, 80 jaar na de eerste gouwdag van hun vereniging in het gemeentehuis van Merchtem Tweejaarlijkse Prijs voor Heemkunde 1996
Tientallen heempraatjes over verscheidene onderwerpen voor de maandelijkse vergaderingen, nu in herbewerking Postzegel August De Boeck 2011 Brochure Kerkschatten september 2001 Bijdrage in de restauratie der schilderij van St-Sebastiaan.door Jan Heuninckx Brochure t.g.v. de verplaatsing van het kruis in de Stoofstraat, augustus 2007 Verder heeft de Heemkring nog een hele reeks brochures gemaakt over verscheidene onderwerpen die bijna allen op onze gemeente betrekking hebben. Ons (nog voorlopig) lokaal is gevestigd op Vesten 2. en is open elke zaterdag van 8,30 tot 10,30 u. of op afspraak met Pol Feytens tel. 052/37.31.58 of
[email protected]
Voor elke vergadering van onze Heemkring werden er door de leden 'heempraatjes' gemaakt over zeer verscheidene onderwerpen, die meestal betrekking hadden op Merchtem en zijn geschiedenis. Met de huidige mogelijkheden werden deze interessante artikelen bewerkt en onder brochurevorm uitgegeven met als titel "Veertig jaar Heemkring" Hieronder zijn de inhoudstafels opgenomen van de 11 boekjes, die tot nu toe (juli 2012) afgewerkt zijn. Deze brochures zijn te koop aan de prijs van 10 €.
Deel 1 5 Brief aan de Aartsbisschop 1735 17 De wekelijkse markt 33 De geschiedenis van de meter 39 De kermis en de jaarmarkt in Merchtem 57 De lakenhandel in Merchtem 71 Het paardenkerkhof te Merchtem 77 De postkoets in Merchtem 85 De post te Merchtem 95 De stations Merchtem en Peisegem 111 De binnenmolen van Merchtem
Deel 2 5 Brouwerijen en herbergen in Merchtem 41 De begrenzing der Vrijheid Merchtem 51 Aanleg van de nieuwe weg Brussel-Dendermonde 83 Besmettelijke ziekten in Merchtem 97 Branden in Merchtem 105 Lotgevallen van de 16 tot 35 jarigen in mei 1940 113 Franse kinderen gedoopt te Merchtem Deel 3 5 De geschiedenis van het Hof ten Anker 25 De vluchtelingen van Halluin en Menen 45 Uit de kiezerslijst voor de rechtbanken van koophandel 53 Aen sijne doorl. Hoogw. Mijnheer den Artsbischop 59 Ontstaan van Merchtem-Centrum 69 Ontstaan en oorsprong onzer parochiekerk 71 Bondige schets van het parochiegebeuren I 77 Bondige schets van het parochiegebeuren II 87 Bondige schets van het parochiegebeuren III 93 Bondige schets van het parochiegebeuren I
Deel 4 3 Bondige schets van het parochiegebeuren V 13 Bondige schets van het parochiegebeuren VI 35 Bondige schets van het parochiegebeuren VII 43 Bondige schets van het parochiegebeuren VIII 59 Uit het kerkarchief van Merchtem 73 De windmolen van Brussegem 87 Uit het kerkarchief van Hamme 93 Korte schetsen 95 Kerkdiefstallen 97 De eed van haat 101 Huwelijkskontrakt 109 Nieuw kerkhof van Merchtem 114 erkoop van in beslag genomen goederen 115 Rentebrief van pastoor Carolus Tourneur
Deel 5 5 Perikelen rond de schoolstrijd 1879 21 Bestemming Amerika 43 Peizegem en de Koutermolen 51 De republikeinse kalender 57 Departement van de Dijle Brussegem 75 Verslag van de gebeurtenissen in W.O. I 105 Familienamen in Nederland 106 Toneelaffiche Peisegem 1924 107 Gemeenteraadsverkiezingen 1964 109 Verkoopakte 1764 De Sterre op de Markt 112 Namen van vondelingen in Asse
Deel 6 5 De klokken in de kerk van O.L.V.-ter-Noodt 31 Verkoop van het "Steenen huys" 35 De Dorpskeure van Brussegem 39 Lening der gemeente Merchtem 41 Staat van levering aan vreemde legers 45 De gemeentelijke jongensschool aan de Reedijk 61 Napoleon en de slag van Waterloo 71 De O.L.V. maaltijden in de kerk van Merchtem 100 De molen van Verspreet 105 Kermis een week te vroeg? 106 De noodlanding te Mechelen-aan-de-Maas 108 Verhuring van den steenpoel 109 Uit oude verslagboeken
Deel 7 5 Rond het Hof Ten Houte 15 Geschiedkundige aantekeningen Brussegem 29 Leening van 120.000 franken 31 Merchtem overouds - het "rood boeksken" 57 Het "blauw boeksken" 77 Rijksdiensten te Merchtem 85 Terugblik op Cantersteen 99 De aanleg van vliegvelden in Merchtem 107 Perikelen rond de Mouilliegracht 113 Burgemeesters van Merchtem van 1830 tot 1940 117 Even grasduinen bij Popp Deel 8 5 Het uurwerk van de kerk O.L. Vrouw-ter-Noodt 21 De kippenkweek in Merchtem 35 Heraanleg van de Kouter 37 Omhaling voor de uitbreiding van de kerk 43 Begrenzing van de Vrijheid Merchtem 51 Uit oude verslagboeken 55 Merchtemse enclaves - Grensgeschillen met Opwijk 71 Bevolking in Merchtem 87 Het Hof ter Spelt of Appelkot 99 Terugblik op het gemeentehuis 110 Weetjes - Het pensionaat te Merchtem - Lijst der notarissen - Moeders wieg stond te Merchtem - De Brambilla's te Merchtem - De Markt in 1902 - Nog over de gemeenteschool van de Reedijk - Kantoorreglement - Guldensporenfeesten
Deel 9 5 Een gewelddadige confrontatie 23 Augustus September in 1914 in Merchtem 37 De glasramen in de kerk van O.L. Vrouw-ter-Noodt 55 De burgerwacht in België en in Merchtem 89 Terspelt en Dooren in vroegere jaren Deel 10 5 Merchtem en de Negenjarige Oorlog 15 16 - 17 - 18 mei 1940 te Merchtem 31 Terlinden - Molenwijk 55 Hamme, de parochie van de H. Gudula 63 Het Hof ten Houte 67 De gemeentelijke politie 81 Terugblik op het nieuwe gasthuis 87 Oprichting van een tweede muziekmaatschappij 99 De plaats van August De Boeck in de Merchtemse muziekwereld 107 Onderwijs te Peizegem 109 Het aktivisme in de Vlaamse pers tijdens de Eerste Wereldoorlog en in Merchtem 118 Uit de oude doos 122 Uit de Gazet van Merchtem 125 De Romeinen te Merchtem
Deel 11 5 Het orgel in de kerk van Merchtem 23 Breestraeten houden zo 41 Vondelingen en vaderlandskinderen te Merchtem 83 Merchtemse jongens in dienst van Napoleon 114 Uit het register der gevaarlijke inrichtingen 117 Nieuws van Merchtem in Nederlandse kranten
