havana #34 100% wit Elaine Steenstra Beauty-student met schrijftalent Televisieformat Pitchen bij de Avro Maarten Denters Windesheim voegt niets toe

havana

#34

Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 10 juni 2009

Elaine Steenstra Beauty-student met schrijftalent

Televisieformat Pitchen bij de Avro

Maarten Denters ‘Windesheim voegt niets toe’

100% wit

-advertenties-

* s j i r p n e t n e d u t s

2

havana

inhoud

10

11

14

leuke dingen voor witte mensen Ze sippen aan een New York chai blend, dromend over een creative urban design bedrijfje in diezelfde Big Apple. Ze strooien zeezout over een biologische focaccia, keuvelend over de laatste van Mos Def door

leuke dingen voor witte mensen

hun iPhone. Wie ‘ze’ zijn? Nou: witte mensen. Aldus

('' N@K

het boek Leuke dingen voor witte mensen van de Amerikaanse blogger Christian Lander. Annemarie Vissers Je moet het maar durven: in een tijd waarin nagenoeg het halve Nederlandse publiek valt over de roman Alleen maar nette mensen van Robert Vuisje – over een jood met een Marokkaans uiterlijk die valt op stevige negerinnen – doodleuk je boek met de vrolijke titel Leuke dingen voor witte mensen, diezelfde Nederlandse boekenmarkt opslingeren. Die durfal heet Christian Lander (29, copywriter, weblogger en tegenwoordig dus ook schrijver). In Leuke dingen voor witte mensen vat Landers de smaak en (on)hebbelijkheden van ‘witte mensen’ hilarisch en pijnlijk treffend samen in een Top 100. Dat Landers boek vorig jaar uit ‘pure verveling’ is ontstaan, past naadloos in de Amerikaanse success-from-scratch-traditie: tijdens een landerige chatsessie met een Filippijnse vriend over waarom witte mensen niet naar de Amerikaanse politieserie The Wire kijken, tikten de twee een levendige discussie over de smaak van ‘witte mensen’ bij elkaar. Dat markeert de start van Landers website StuffWhitePeopleLike.com. De weblog wordt opgemerkt en blijkt in no time goed voor miljoenen pageviews – and counting.

Geen racist Hoewel het hier in Nederland redelijk rustig – om niet te zeggen: windstil – blijft na de lancering van Leuke dingen voor witte mensen heeft de voormalig student Media in de VS met regelmaat een behoorlijke noot te kraken. Sommige van zijn sitebezoekers reageren uiterst fel in het commentaargedeelte van de weblog en beschuldigen Lander van ‘puur racisme’. Lander is echter weinig onder de indruk van dergelijke hate mail. Zo legt hij het keer op keer in de media en in discussies nog maar eens uit dat ‘wit’ hier niet bedoeld wordt als ‘ras’, maar als de stereotypering van een bepaalde klasse: de politiek correcte, hoogopgeleide, links stemmende en – vermeend – creatieve en intellectuele klasse. Díe groep neemt hij op de hak; niet meer en niet minder. Dat hij hier en daar een open zenuw raakt, had hij dan ook niet verwacht. “Het begon als een grap. Ik weet dat ik geen racist ben,” laat hij zijn lezers via talloze interviews weten. Dat Lander het geheel lekker pittig opdient, moet dan ook met een flinke scheut humor bezien worden. Dat de soep inderdaad niet zo heet gegeten moet worden, meent ook UvA-hoogleraar Culturele Sociologie Nico Wilterdink: “Het lijkt mij overduidelijk dat dit alles niets van doen heeft met racisme, maar gezien moet worden als grappige overdrijving en bepaalde stereotypering van een groep.” Ook het commentaar van lezers dat de lijst wel erg

gericht is op de smaak van de witte Amerikaan, en daarom niet toepasbaar op ons, oerHollanders, valt volgens de cultuursocioloog nog te bezien: “De Nederlandse cultuur is sterk gericht op die van Amerika, veel sterker dan bijvoorbeeld in de ons omringende landen. Het is denk ik eerder de vraag of de lijst zou aanslaan in Duitsland, of Frankrijk. Of bij Marokkaanse of Turkse jongeren. Daar ben ik benieuwder naar.” Volgens de hoogleraar is de smaakkwestie heus niet voorbehouden aan deze categorie, maar zoekt élke groep naar een eigen gemeenschappelijkheid: “Men vindt elkaar daarin, het geeft een prettig gevoel van ‘onder elkaar’ zijn en samen vinden dat je een ‘betere smaak’ dan alle anderen hebt.” Dat het juist déze groep is die het drinken van frappuccio’s, het eten van sushi, het rondstruinen op artistieke filmfestivals of het bezoeken van biologische boerenmarkten tot kunst heeft verheven, heeft volgens de cultuursocioloog alles te maken met distinctiedrang en het zich willen onderscheiden van de ‘gewone’ massa door ‘bijzondere’ ervaringen. Origineel en authentiek moet het zijn, van mainstream raakt de witte mens hoogst nerveus: “Aziatisch eten? Prima, maar dan geen nasi zoals de ‘gewone man’, maar het onbekendere sushi.” Komt nog bij dat deze hoogopgeleide witte mens onweerstaanbaar wordt aangetrokken door ‘moeilijke’ ervaringen, volgens de schrijver. Hoe ingewikkelder, hoe beter. Dat zegt ook professor Wilterdink: “Het is een heel subtiel verhulde en ingewikkelde manier van exclusief zijn en je willen onderscheiden van de gewone man, de nouveau riche of patsergedrag, want dat vinden ze vulgair. Hoogopgeleiden willen door de moeilijkere kunstvormen laten zien dat ze nadenken. Voor die vormen van kunst moet je namelijk meer je best doen. Dus geen simpele hitparademuziek.” Tenzij het hele idee berust op ironie (# 50), want daarmee laat je als slimmerd zien dat je het ‘snapt’. Dan kan een eighties-avond vol Wham! weer wel, want: “Daarmee kun je tonen dat je kitsch begrijpt en snapt dat het ironisch en grappig bedoeld wordt,” aldus hoogleraar Wilterdink. Voor wie de grap echter niet in dit alles kan ontdekken is er altijd nog de backlash met – hoe verrassend – een welhaast identieke verzameling weblogs op stuff (educated) black people like en stuff Asian people like. Havana nam de proef op de som en legde Landers leukedingenlijst voor aan vier HvA’ers. Wat blijkt? Wit is inderdaad wit. En zwart blijkt nog witter. “Damn, dit is zó herkenbaar.”

De ondraaglijke witheid van het bestaan

reportage

Hoe wit wil je het hebben? 0) N@K

0* N@K

HobJob is top V.l.n.r. Merel Dudok van Heel, Giselle van Wissen, Sven Katers, Karen Aarts

Negen studenten van de minor Jeugd en Media mochten afgelopen week hun zelfbedachte televisieformat presenteren bij de Avro. De studenten van HobJob mochten hun televisieformat pitchen bij Danielle Meyer, hoofdredactrice van Avro Nederland 3. Marjolein Sintenie

Afiah Vijlbrief

Jerke van der Woerdt

Willem Naber

(22, derdejaars Fashion & Branding)

(28, projectleider Student Mentoren Programma)

(24, derdejaars Commerciële Economie)

# 13 thee – ‘White people are now completely into green tea’ “Oh, dit punt is zo herkenbaar. Ik las de omschrijving en dacht: dit ben ik. Ik ben compleet verslaafd aan thee, maar niet die Engelse melange van Pickwick. Ik drink vooral Urban Tea Garden, het liefst inderdaad groene thee met jasmijn, hoewel de Indian spicy of New York chai blend ook in mijn kastje staan. Als ik met vrienden naar Starbucks ga – zij drinken liever koffie, de nummer één op de lijst zag ik – bestel ik een mok thee.”

# 99 Grammar – ‘They spend significant portions of time pointing out the errors of others’ “Verschrikkelijk en heel treffend beschreven. Verkeerde werkwoordvervoegingen of d/tfouten. Niet dat ik er oeverloze discussies over voer, maar mijn nekharen gaan inderdaad overeind staan. Wat een verloedering van onze taal. Ik zal me ook nooit schuldig maken aan MSN-taal. Wat een armoede. Gruwelijk.”

# 119 Zeezout – ‘When white people think about regular salt, all they can think about sodium and poor health’ “Tja. Dit herken ik wel. Het maakt me dan weer niet uit welk merk zeezout ik over mijn biefstuk strooi, maar het moet in ieder geval wel uit zo’n molen komen. Gewoon zout eet ik ook wel eens hoor, maar het smaakt toch… anders. Dat grof zeezout lekkerder is, daar zijn mijn vrienden en ik het wel over eens. Ik krijg er geen visioenen van Frankrijk van, zoals beschreven, maar het heeft zeker een zweem van luxe en vakantie.”

# 24 wijn – ‘Wines that are acceptable: red, white (less so)’ “Ik heb een tijdje zoete witte wijn met ijs gedronken, maar dat vind ik nu niet cool meer. Dat is toch wat te ‘makkelijk.’ Lambrusco is wat dat betreft ook not done. Ervaren wijndrinkers hebben me geleerd rode wijn te drinken en te leren waarderen. Ik weet er te weinig van om te imponeren met mijn kennis, iets wat witte mensen volgens de lijst wel doen. Vrienden gaan wel naar wijnproeverijen en weten er meer van. Rosé is wél done,, vind ik.”

# 38 Arrested Development – ‘Since the show was cancelled before it jumped the shark, it’s effectively like a rocker that dies at 27’ “Ik kijk gewoon wat ik leuk vind, niet om te kunnen laten zien ‘kijk mij eens niet-mainstream tv-kijken’. Ik vond deze serie gewoon heel goed. Maar ik ben ook een tv-serie-sucker hoor, wat slechte Amerikaanse series betreft. Ik kijk ook rustig naar de zoveelste herhaling van The A-Team.. Of is dat weer ineens heel erg retro en dus ‘in’ bij witte mensen?”

# 26 New York (en Brooklyn!) – ‘Ask them about New York, white people will go nuts’ “Mijn oom woont en werkt in New York – en dan ook nog in Brooklyn. Zelf ben ik er al drie keer geweest en ik wil er ooit gaan werken. Hij runt er een bedrijfje in urban design & architecture. Als ik dat op een feestje laat vallen, merk ik meteen dat mensen dat heel interessant vinden. Wat dat betreft klopt het plaatje helemaal, je stijgt meteen in achting zoals omschreven. Iedereen doet New York zijn eigen ding, daar hou ik van. Authentiek zijn is zó belangrijk, niet meegaan met wat iedereen doet.”

# 84 T-shirts – ‘The T-shirt is one of the most complex items in white people wardrobe’ “T-shirts, daar heb ik wat mee. Het leukst is als niemand anders erin loopt. Dat het een origineel exemplaar is vind ik heel belangrijk, maar het hoeft niet per se oud – vintage? – te zijn. Ik heb er wel wat in de kast hangen, met grappige teksten. Nu pas ik zeker naadloos in de lijst van Lander? Dat dacht ik al…”

# 120 Een jaartje ertussenuit – (reizen, sabbatical) – ‘Give them a FAKE email address or you will be inundated with emails about spiritual enlightenment’ “Jaja, ook ik ben na mijn (eerste) studie Sportmarketing voor vijf weken naar Azië vertrokken. Met een flinke backpack inderdaad door Vietnam, Cambodja en Thailand. Van guesthouse naar guesthouse en ik heb de thuisblijvers ook op de hoogte gehouden met mailtjes, foto’s en nog meer mailtjes. Niet via een reisweblog, maar via mijn eigen mail. Dat valt mee, toch? Japan staat ook nog op mijn lijstje. Oh, staat dat land ook op de lijst?”

# 126 Vespa scooters ( liefst vintage!) – ‘They are Italian, design, and make the rider look more sophisticated – a bus shows that you are probably not white’

havana

havana

Het was nog een hele zoektocht om een ruimte te vinden waar de studenten hun idee konden presenteren. Van een te klein kamertje naar de Mood room, een hip aangeklede ruimte met verschillende tv’s aan de muur naar de Huiskamer, een kamer met een echte huiskamersfeer, met banken, een loungestoel, een grote televisie en allerlei gadgets. Voor de minor Jeugd en Media bedachten zes groepen studenten een papieren televisieformat, voor basisschoolkinderen groep 5/6 of groep 7/8. Tijdens de eindpresentatie van

Giselle en Karen krijgen de eer om te presenteren. Giselle is bloednerveus. En ook docent Saskia de Boer, die zelf jaren voor de Avro heeft gewerkt, geeft toe zelf ook een beetje zenuwachtig te zijn. Wanneer het teken is gegeven dat de studenten mogen beginnen haalt Saskia nog eens diep adem, alsof ze zelf moet presenteren. “HobJob, van je hobby je beroep maken,” luidt de openingszin van de presentatie. “Nou! Wat leuk!” roept Danielle Meyer. hoofdredactrice van Avro Nederland 3.

‘De meeste mensen komen veel te dure ideeën pitchen’ de minor op school was een van de eindredacteuren van de Avro langsgekomen om alle formats te bekijken. Daar werd al positief gereageerd op HobJob. Karen Aarts (derdejaars HES), Merel Dudok van Heel, Sven Katers en Giselle van Wissen (alledrie Derdejaars Media, Informatie en Communicatie) kregen het maximaal aantal te behalen punten en werden uitgenodigd in het AKN-gebouw in Hilversum, om hun format te pitchen.

“Kinderen moeten al snel op school een beroep of richting kiezen, zeker op het vmbo. En het komt vaak voor dat ze de verkeerde keuze maken.” Bij HobJob kunnen kinderen uit groep 7/8 aan de hand van hun zelf aangegeven hobby’s een dag meelopen met twee verschillende beroepen, om kennis te maken met de verschillende beroepenvelden. Ter illustratie geeft Giselle een voorbeeld van een van de

kandidaten. Jesse zit in groep acht en heeft zich op de website via een webcamfilmpje opgegeven. Hij vertelt wie hij is, hoe oud hij is en dat zijn hobby knutselen is. De redactie van het programma bedenkt twee beroepen, van verschillende opleidingsniveaus, die aansluiten op zijn hobby. Hij wordt opgehaald door presentator Maxim Hartman, beter bekend als een van de Rembo’s van Rembo & Rembo. “Jesse verwacht dat hij met een timmerman mee gaat lopen. Hij heeft het helemaal mis. Hij gaat naar het Fortis Theater in Scheveningen waar de musical Tarzan speelt. Hij gaat werken als…” “Oh decorbouwer!” roept Danielle wanneer ze een plaatje van het theater ziet. “Precies, hij mag een dagje meelopen en aan het decor knutselen met decorbouwer Olaf. Ten slotte mag hij de musical na afloop bekijken, om zijn zelfgemaakte decor te bekijken,” vertelt Giselle. Vervolgens gaat Jesse naar een architectenbureau. Ook hier tekent en knutselt hij lekker mee. Aan het einde van de dag praten Maxim en Jesse nog even na. Hij had nooit gedacht dat hij met zijn hobby zo ver zou kunnen komen.

Ruben Nicolaï Giselle en Karen vertellen dat ze research hebben gedaan op een basisschool in Haarlem. Ze laten beeldmateriaal zien van de reacties van de kinderen op dit concept. De kinderen zijn erg enthousiast over het concept en zouden zichzelf ook wel willen opgeven. “HobJob is top!” roepen de kinderen in koor. En ze zijn niet de enigen die het een leuk idee vinden. “Nou fantastisch! Ik vind het een topidee! Het klopt gewoon. De meeste mensen die hier komen pitchen komen met veel te dure

ideeën, maar dit is financieel goed te doen. Het zou erg goed bij de Avro passen,” vertelt Danielle Meyer enthousiast. Er verschijnt een brede glimlach op de gezichten van de studenten. “Ik vraag me alleen af of je misschien beter twee kinderen per aflevering moet nemen, voor het wegzapgevaar. Meiden zullen niet snel 25 minuten lang naar een voetballiefhebber kijken. Misschien kun je beter twee tegenovergestelde personen met verschillende hobby’s kiezen, die elkaar afwisselen.” Ook met de keuze van de presentator is Danielle het niet helemaal eens. “Maxime is geen Avro-man. Misschien is Ruben Nicolaï beter, hij werkt wel voor de Avro.” “Daar dachten wij dus net ook aan toen we op de gang een poster van hem zagen hangen,” vertelt Sven. “Ik wil mijn complimenten geven aan de presentatoren, ik heb zelden zo’n goede presentatie gezien. We moeten zo maar eens verder praten, Saskia”. En terwijl zij dat doen, gaan de studenten opgelucht én opgelaten naar huis. Karen ziet wel toekomst in hun project. “Ik ben nu bij verschillende bedrijven aan het solliciteren voor een afstudeerstage. Maar het liefst zou ik hier eigenlijk bij de Avro stage willen lopen, zodat ik aan ons eigen project verder kan werken als afstudeeropdracht.” Dezelfde dag krijgt Saskia de Boer nog bericht van Danielle Meyer. “Er zal snel verder worden gepraat met Danielle om het format samen met de studenten te ontwikkelen,” vertelt Saskia de Boer.” Als dat naar tevredenheid wordt uitgedacht en begroot, zal de Avro het kunnen aanbieden aan de netcoördinator voor uitzending in 2011. Een mooi slot van een spannende ochtend.”■

havana

Zenuwenpitch

Allemaal blank Havana legde een lijst van ‘leuke dingen voor witte mensen’ voor aan vier HvA’ers.

Studenten van de minor Jeugd en Media presenteerden hun televisieformat bij de Avro.

16

17

interview

interactieve documentaire

The Amsterdam dream

Roeiende ROC’ers

Roeiende ROC’ers In Amsterdam wonen 177 nationaliteiten. Wie zijn ze, en waarom zijn ze hier? Is het mogelijk om in opnamen

Om de vijver waar jonge roeiers uit gevist worden groter te maken, stimuleert de HvA samen met roeibond KNRB ROC-leerlingen de sport op te pakken. Onder leiding van SM&O-student Ivar Spierings deden vijf teams mee aan het Nederlands Scholen Roei Kampioenschap. “Over acht jaar wint de eerste ROC’er een gouden medaille.” Gijs Hardeman

Roeien is saai. Tenminste, dat imago heeft de sport onder ROC-leerlingen. Om leerlingen toch enthousiast te maken, ging Ivar Spierings (22) ROC’s in Amsterdam en omstreken af met een roadshow om nieuw roeitalent te scouten. En met resultaat. “Vijf ROC’s hebben een team samengesteld,” vertelt Ivar, die aan de laatste loodjes van zijn studie Sport, Management & Ondernemen bezig is. “We hebben geprobeerd een imago change te bewerkstellen door de roadshow spectaculair aan te pakken met speakers en ergometers. We lieten leerlingen testen afleggen terwijl ze door de microfoon werden aangemoedigd. Je moet die gasten toch op een bepaalde manier triggeren om in die boot te stappen.” Ivar doet zijn afstudeerstage bij HvA Sport en zit in de organisatie van het scholenkampioenschap. Daarnaast schrijft hij een

scriptie over ‘ROC-roeien op weg naar goud’. De vijf ROC-teams die hij geworven heeft, deden bij wijze van pilot mee aan het Nederlands Scholen Roei Kampioenschap. Op de ROC’s zal talent worden ontdekt. Daar is Ivars stagebegeleider, technisch directeur KNRB Koen van Nol van overtuigd. “Roeien is een typische studentensport. De helft van de olympische roeiers is student en roeiverenigingen zijn vaak gelieerd aan een universiteit. Maar het ROC van Amsterdam is een onderbelichte groep, al telt het 35.000 leerlingen. We willen de roeiopleiding breder uitzetten door HvA’ers van de ALO of SM&O op te leiden tot roei-instructeur. Een onderdeel van die cursus is het begeleiden van een groep ROC’ers als voorbereiding op het Nederlands Scholenkampioenschap. Zo komt er een structurele stroom mensen uit een nieuwe groep. Wij kunnen bij die kampi-

oenschappen weer kijken of er talent tussen zit. Daar gaan we verder mee aan de slag.”

Vijver En waar past HvA Sport in het verhaal? “In 2007 is de HvA in samenwerking met de Roeibond een programma gestart waarbij roeitalent net onder de top van de senioren de kans krijgt maximaal te trainen en voor de sport te leven,” zegt Roxanne van Erp, general manager HvA Sport. “Net zoals dat bij HvA Vollebal en HvA Voetbal (dames, red) gebeurt. Ik probeer aan elk talentenprogramma een breedtesportproject te koppelen. Breedtesport is uiteindelijk namelijk de vijver voor de topsport. Naast stageplekken rondom de talentteams, creëren we op deze

van enkele seconden te laten zien wat hen drijft? Het

latere leeftijd is geen probleem. Het heeft een groot voorspellend vermogen. Na een test kun je redelijk zien of iemand de Spelen kan halen en dat is voor veel mensen wel een reden de sport fanatiek te doen. We kunnen dus dromen verkopen. Het is overigens geen zekerheid. Je moet natuurlijk nog wel jaren hard zwoegen. Roeien is een sport waarbij je hele lichaam getraind wordt. Er komen echter meer dan alleen fysieke aspecten bij kijken. In de roeiboot moet je leren samenwerken, over doorzettingsvermogen beschikken en met je team strategische en tactische beslissingen leren nemen. Dit zijn allemaal competenties die de studenten moeten ontwikkelen op school en in hun gewone leven. Roeien kan erbij helpen om deze compe-

project Just another nationality bewijst dat het kan. “Een van de geïnterviewden barstte in tranen uit voor de camera.” Anne Koeleman Wat haar afstudeerproject justanothernationality.com inhoudt, kan Vera Klandermans (27), een van de creators van de site, ook niet in een paar zinnen uitleggen. “Het is een interactieve documentaire die met korte filmpjes probeert te beantwoorden what it is really like to live in Amsterdam. Maar je moet het eigenlijk zien om het te begrijpen,” zegt ze, terwijl ze naar een groot computerscherm wijst. De site bestaat uit een groot aantal minifilmpjes van mensen met een andere nationaliteit die in Amsterdam wonen. Elk persoon vertegenwoordigt op de site als ambassador zijn eigen nationaliteit. Er zijn kaarten van waar ze vandaan komen en van plekken waar ze graag naartoe gaan. Maar het gaat dieper dan alleen de leuke plekjes in onze stad. De site biedt portretten van mensen met een heel verschillende achtergrond, samengevat in filmpjes van nauwelijks twintig seconden. “Waar we eigenlijk in dit project naar op zoek zijn, zijn hun dromen en drijfveren,” legt Vera uit. Soms zijn de filmpjes heel lief, of ontroerend. Er is een Franse jongen die een lied zingt midden in Amsterdam. Eén meisje begint te huilen voor de camera als ze gevraagd wordt

‘Olympisch goud is de ultieme droom’ manier ook stageplekken rondom projecten als het ROC roeikampioenschap. Dat hoort bij het talent around talent-principe dat HvA Sport uitdraagt. Bij dit scholenkampioenschap hebben naast Ivar ook nog vijf eerstejaars SM&O’ers een side event georganiseerd en hebben vijf studenten als onderdeel van hun sportspecialisatie zes weken lang een ROC-team getraind. Die trainingen vonden plaats bij verschillende verenigingen, zodat ook zij weer kennis hebben gemaakt met een nieuwe groep roeiers.” Roeien heeft grote voordelen ten opzichte van andere sporten, volgens Van Nol. “Het is relatief makkelijk te leren en beginnen op

tenties te ontwikkelen. Wanneer je richting topsport gaat, komen er nog meer aspecten bij. Denk hierbij aan plannen, prioriteiten stellen en omgaan met weerstanden.” Ivar en Van Nol hopen volgend jaar twintig tot dertig teams op de Bosbaan te krijgen. Voor de pilot heeft Ivar keihard gewerkt, maar daarmee is zijn stage niet ten einde. “Mijn scriptie is nog lang niet af. Daarmee moet ik nog proberen de Roeibond en de ROC’s te overtuigen van het potentieel van het project, zodat er volgend jaar minstens die twintig boten meedoen. En als dat gebeurt, kunnen over acht jaar de eerste ROC’ers olympisch goud gaan halen. Dat is de ultieme droom.”■

naar heimwee. “Ze vertelde dat haar moeder ziek geweest was. Toen kwam het hele verhaal eruit. Ze was heel gelukkig dat haar moeder was genezen. Dat was zo mooi, ik dacht, dat wij dat bij mensen los kunnen maken,” zegt Vera. Ook onschuldigere vragen leveren al een inzicht op. “We laten ze antwoorden op bijvoorbeeld de vraag ‘Wat vind je van liefde?’ Zo kijken we of iemand uit China daar hetzelfde over denkt als iemand uit Amerika. Maar een van de jongens op de site is naar Amsterdam gekomen voor de liefde van zijn leven. Het is nu over, en als je de filmpjes bekijkt zie je dat hij nog altijd verdriet heeft.”

Ken je buren Het project begon allemaal met een artikel in de krant, vertelt Vera. “Ik las dat Amsterdam 177 nationaliteiten kent, de meeste nationaliteiten van alle steden bij elkaar. Dat zijn zo veel verschillende mensen. Ik wilde weten wat zij hier deden, waarom ze hier zijn. Daar wilde ik iets mee doen. Ik wilde laten zien dat Amsterdam bijzonder is.” Vera studeert Interactieve Media, een opleiding waarbij je leert tot interactie aan te zetten door middel van nieuwe media. Van docu-

mentaires maken wist ze weinig af. “Ik hoorde via via dat ik mijn eigen project binnen kon brengen in het medialab, dus daar ben ik toen naartoe gestapt. Ik vertelde dat ik het liefst een interactieve documentaire wilde maken, maar dat ik geen idee had hoe ik dat moest aanpakken. Toen werd ik door mijn projectcoördinator gekoppeld aan Jane Johannes, die Culturele en Maatschappelijke Vorming studeert. Later kwam daar Hind Maghdad nog bij, van de universiteit van Madrid.” Al snel bleek dat Vera niet de enige was die niets afwist van al die buitenlandse mensen

ling gevraagd en echt ruzie gekregen. Die zei: denk jij dat ik ambassadeur wil zijn van mijn land? Ik ben gevlucht! Heel begrijpelijk, maar we willen het liefst iedereen portretteren. Misschien moeten we het geen ‘ambassador’ meer noemen.” Uiteindelijk zouden alle nationaliteiten moeten worden gerepresenteerd, misschien door meerdere mensen per land en in ieder geval door de jaren heen. “We gaan ze gewoon blijven volgen. Over vijf jaar gaan we er weer heen om te vragen of hun dromen uit zijn gekomen. Een van de meisjes wil over

‘Mensen kennen meestal maar een paar nationaliteiten in Amsterdam: Turken, Marokkanen, Surinamers en Chinezen’ die hier wonen. “Uit het vooronderzoek bleek dat mensen meestal maar een paar nationaliteiten kenden in Amsterdam. Altijd de Turken, Marokkanen, Surinamers en Chinezen. Maar er zijn er natuurlijk veel en veel meer. En niemand lijkt echt te weten wat onze vrienden en schoolgenoten nou eigenlijk bezighoudt. Onze doelgroep is dan ook de bewoner van Amsterdam, we willen hun laten zien wie hun buren eigenlijk zijn.”

Prototype Op dit moment is de site nog een prototype. Er zijn zes mensen op de site die zijn geïnterviewd, vier uit Europa, twee uit Zuid-Amerika. “We zijn altijd op zoek naar mensen,” zegt Vera. “Niet iedereen wil geïnterviewd worden. Zakenmensen zijn bijvoorbeeld moeilijk te vinden. Ik heb ook een vluchte-

vijf jaar in Scandinavië zijn. Ik ben heel benieuwd of ze dan daar is, of dat ze gewoon weer in Berlijn zit tegen die tijd.”

■ Het prototype van Just another nationality wordt 17 juni gelanceerd. Daarna wordt gekeken wat werkt en wat niet werkt op de site en is het de bedoeling dat het blijvend wordt verbeterd en uitgebouwd. Vera, Jane en Hind hopen subsidie te krijgen voor het project om het draaiend te houden. De site wordt vooral verspreid via social media als Twitter en Facebook, zodat het als een echt interactief medium wordt opgezocht door mensen in plaats van opgedrongen. Verder kunnen mensen zelf besluiten wie ze willen zien en hoe lang. ■

havana

havana

Dromen verkopen

177 nationaliteiten

HvA Sport probeert ROC-leerlingen aan het roeien te krijgen.

Interactieve documentaire over Amsterdammers uit alle wind­ streken.

18

23

interview

interview

‘Samenwerken met Windesheim voegt niets toe’

‘Uit de kleren gaan vond ik niet nodig’

Sinds bekend is dat de HvA de Almeerse boedel wil overdragen aan de Christelijke Hogeschool Windesheim, geldt de Ipabo als voorname dwarsligger. Collegevoorzitter Maarten Denters van de Ipabo – dat samen met de HvA de Pabo Almere runt – legt nog eens uit waarom zijn instelling liever alleen verdergaat. Thijs den Otter

Maarten Denters gaat uit van een rechtszaak. Als de HvA tenminste vasthoudt aan het standpunt dat zijn Ipabo straks de Almeerse pabo moet runnen samen met Christelijke Hogeschool Windesheim. Dat liet hij drie weken geleden al optekenen in Havana. “Inmiddels heb ik een mailtje gekregen van collegevoorzitter Karel van der Toorn. Hij wil nog eens komen praten. Dat kan natuurlijk altijd. Maar als het gaat om Windesheim en de Flevopolder kan ik volstaan met een verwijzing naar ons eerder ingenomen standpunt: als de HvA vertrekt, wil de Ipabo alleen verder.” Hij wijst daarbij op een in 2005 gemaakte afspraak over gevolgen van een vertrek uit Almere: als een van de samenwerkende instellingen vertrekt, gaat de ander alleen door. “Dat is vanaf het moment van de onderhandelingen tussen HvA en Windesheim het plan geweest.” Bovendien beroept Denters zich op steun vanuit het werkveld. “De gemeente Almere mag er baat bij hebben dat er een grote hogeschool in de stad komt, maar de basisscholen in en om Almere willen dat wij alleen verdergaan. Tenzij de HvA blijft.”

Vreemd Het scenario dat hoofd Juridische Zaken Kees Koppenol twee weken geleden ontvouwde – volgens hem zijn er twee pabolicenties voor Almere en is het dus mogelijk om de opleiding te splitsen – maakt weinig indruk op de collegevoorzitter. “Volgens de

officiële lijn van de HvA is er toch helemaal geen sprake van een exitprocedure, en is de mogelijke komst van Windesheim toch onze zaak niet? Maar goed: bij mijn weten is er maar voor een pabo één licentie, en dat is de goed geaccrediteerde instelling die er nu is. Het zou voor de regio Almere nadelig kunnen zijn. Er lopen daar nu vijfhonderd studenten rond. Als je de instelling zou splitsen en iedere hogeschool neemt de helft voor zijn rekening, dan worden die scholen erg klein. Maar we concurreren in Alkmaar ook met de pabo van Inholland en dat lukt.” Indien de HvA gelijk heeft en Windesheim kan aan de Ipabo worden opgedrongen, heeft Denters een probleem. “Dan moeten we straks gaan samenwerken met een hogeschool die van plan is een grote nevenvestiging in Almere op te bouwen, met veertig opleidingen en duizenden studenten. Dat vraagt om een groot pand en veel onderhoud. Dat kost veel geld. En als de aantallen tegenvallen, zal deze overhead op een andere manier worden berekend. Dat kan zomaar ten koste gaan van de Pabo Almere.” Denters spreekt uit ervaring. “Toen wij met de HvA in zee gingen in Almere, werkten we met een scenario waarbij we in 2009 ruim negenhonderd studenten zouden hebben: het zijn er maximaal vijfhonderd. Dat is wel even iets anders.” En over de bijkomende kosten zijn volgens hem maar tot op zekere hoogte afspraken te maken. “Een voorbeeld: de HvA kwam een paar jaar terug ineens met een alternatieve

Ze bleek de mooiste en de slimste, ‘onze’ Elaine Steenstra (22, Voeding). Nu mag ze zich een jaar lang Stuberekening voor de kosten per vierkante meter. Meerprijs: 140 duizend euro per jaar. In de praktijk kost de lesruimte in Almere helemaal niet zo veel, maar de HvA gaf te kennen dat het nu eenmaal zo werd berekend. Ik heb daar lang over dwarsgelegen, maar uiteindelijk moest de Pabo Almere door. Dus heb ik mijn handtekening onder de begroting gezet; we hadden van die 140 duizend euro ook twee docenten aan het werk kunnen hebben. Binnen een klein team als dat in Almere scheelt dat flink. Als je kijkt naar de plannen van Windesheim, moet je constateren dat zo’n scenario zich makkelijk kan herhalen.” Een ander bezwaar ziet er op het eerste gezicht wat vreemder uit: Windesheim is een christelijke hogeschool en voor de Ipabo is dat een argument tegen samenwerking. Maar de Ipabo is zelf een confessionele instelling. Vreemd? Denters meent van niet. “Je kunt je afvragen wat samenwerking tussen Windesheim en de Ipabo toevoegt. Het grote voordeel van de samenwerking met de HvA is dat die instelling min of meer openbaar is. Dus als tandem bedien je alle onderwijsinstellingen in de regio Almere. Als je gaat samenwerken met een andere christelijke instelling, valt dat weg.” ■

dent of the Year noemen, zich bij laten schrijven in het bestand van een gerenommeerd modellenbureau en

Ipabo en de bottlenecks ■ De Ipabo is een kleine hogeschool die gespecialiseerd is in – de naam zegt het al – pabo-onderwijs op protestants-christelijke leest. Inclusief de vestiging in Almere telt de gehele instelling ongeveer 1500 studenten. Ter vergelijking: de HvA telt onderhand meer dan 38 duizend studenten. Ondanks de verschillen in schaalgrootte zijn de instellingen sinds 2000 gelijkwaardige partners in Almere. In 2005 maakten de hogescholen afspraken over exitscenario’s uit de polder. Daarover bestaat sinds de mogelijke overname van het HvA-belang door het Zwolse Windesheim een verschil in inzicht. ■ Overigens zijn er bij de onderhandelingen tussen de HvA en Windesheim meer bottlenecks: de Zwolse instelling eist onder meer dat minister Plasterk van OCW van tevoren vergunningen afgeeft voor ongeveer veertig nieuwe opleidingen. Verder moeten Almere, Flevoland, OCW en ook Lelystad de opstartfase betalen. Daarmee zou 69 miljoen euro zijn gemoeid.

chillen op Kreta. Linde Arts Ze kreeg honderden mensen op de been om haar te gaan stemmen. Maar op de vraag of ze zelf de gang naar de stembus nog heeft gemaakt voor de Europese verkiezingen, blijft het even stil. Daar hebben we een punt, blijkt. Want, hoewel een beauty met brains, laten die brains het wat politieke kennis betreft, een tikje afweten. “Ik heb niet gestemd bij de Europese verkiezingen. Ik had me niet genoeg verdiept om een weloverwogen stem uit te brengen. Mijn interesse ligt niet bij politiek, ook al zou ik me er wel in moeten en willen verdiepen.” Maar ach, een kniesoor die daarover valt. Want Elaine heeft verder zowat alles: ze is mooi, slim, heeft schrijftalent en debating skills. En dan is ze ook nog aardig. “Ik ben ’s nachts rond twee uur weggegaan van het feest. Ik had oma meegenomen, en die wilde toch eens naar huis.” Dat winnen ging nog niet vanzelf. Zo vocht Elaine zich door de laatste rondes: ze riep

iedereen in haar kennissenkring op om haar naar de eerste plaats te stemmen. Schreef een column en poseerde in sexy outfit voor de jury. Daarbij hielp haar omgeving een handje mee. Haar familie en collega’s uit het ziekenhuis stemden zo vaak als ze konden, haar moeder was apetrots en haar vriendje zou pas ophouden met het roepen van zijn liefjes naam vanuit het publiek, tot ze zou winnen. En dat winnen gebeurde. Zelf was ze nog wel het meest verbaasd van iedereen. Elaine denkt dat het dan toch vooral haar brains zijn, die haar door de strijd hebben geholpen. “Ik blijf lekker mezelf, ben een serieuze, gemotiveerde student met ambities en heb dat beetje beauty. Door dat te combineren denk ik dat ik gewonnen heb.” Daarbij scoorde ze overtuigend bij de columnopdracht, waarin ze schrijft over het ‘makkelijke’ leven als student. De jury prees haar om haar sarcasme en schrijfstijl. Persoonlijkheid, intelligentie: prima. Maar

toch: beauty sells. Tijdens de lingerieronde gingen alle deelnemers uit de kleren; mannen liepen over de catwalk in boxershorts en de vrouwenmode varieerde van nihil stringetje tot de rok met bustier van Elaine. “Ik ben echt bij mezelf gebleven en vond het niet nodig verder uit de kleren te gaan bij zo’n studentenverkiezing. Ik hou dat liever voor mezelf. Iedereen was daar heel positief over. Ze vonden het juist heel sexy omdat niet alles te zien was.” En haar vriendje? “Die was niet jaloers, alleen maar heel erg trots.”

Uit de column van Elaine:

Het makkelijke leven als student “Wacht maar als jij straks gaat werken, dan zul je het pas écht zwaar hebben.” Dat is veelal de reactie van oudere mensen (boven de 30) als je het leven als student niet altijd even positief inziet. Realiseren zij zich wel hoe zwaar het leven van een student kan zijn? […] Deadlines, tentamens, projecten… en niet te vergeten die sadistische leraren. En we hebben het dan nog niet eens over wat je náást je studie allemaal moet doen. Als je als student op jezelf woont moet je minstens een flinke bijbaan hebben om alles te kunnen financieren, zeker als je geen rijke papa en mama hebt die je van alles toestoppen. […] Daarnaast heb je natuurlijk ook

De winnares is vooral blij met de titel: “Het staat natuurlijk goed en door deze titel staat ook de studie Voeding & Diëtetiek meer in de spotlights. Daarbij kan het me helpen na mijn studie wat meer bekendheid te krijgen in mijn vak.” Want de enige die we nu kennen als het om Diëtetiek gaat is natuurlijk...“Sonja Bakker,” vult ze zelf aan. “Ik zou graag bekend worden door de onderzoekskant van mijn studie te combineren met entertainment, ook al weet ik zelf nog niet precies hoe dat vorm kan krijgen.” ■

We maken allemaal deel uit van allerlei groepen, zelfs als we dat niet willen. We voldoen ook min of meer aan de stereotiepen die we aan die groepen vastplakken. Ik behoor bijvoorbeeld tot de groep van vijftigers met een passie voor langeafstandslopen. Ik zit ook in de groep van mannen die al meer dan dertig jaar een relatie hebben met één en dezelfde vrouw en ook niet (meer) anders zouden willen. Andere groepen waar ik gewild of ongewild deel van uitmaak? Hoogopgeleide arbeiderskinderen, ontevreden Ajax-supporters, liefhebbers van klassieke muziek en natuurlijk die van de jobhoppers. De grootste groep waar ik toe behoor is die van hoogopgeleide witte mensen. Bijna iedereen die ik ken maakt daar trouwens deel van uit, maar dat is denk ik weer een kenmerk van die groep. Over de groep witte mensen schreef Christian Lander een interessant boek: Leuke dingen voor witte mensen. Wit is hier niet een raciaal kenmerk, maar veel meer een metafoor voor een mentaliteit die je volgens Lander vooral vindt bij hoogopgeleide Amerikanen, zowel zwart als wit. Het boek van Lander gaat vooral over de smaak van wit. Eigenlijk maakte hij eerst een site (stuffwhitepeoplelike. com) en pas later schreef ie het boek. Als het world wide web het parcours van de Tour de France is, dan is de site van Lander een col van de buitencategorie. De site behoort tot de leukste die ik de afgelopen tijd heb gezien. Op de site staat onder andere een top 100 van de smaak van wit. Is die lijst herkenbaar? Het is natuurlijk erg Amerikaans, maar dat neemt niet weg dat het lezen van de lijst wel iets oproept bij de lezer. Bij mij? Aha-erlebnis, schok van herkenning, schouderophalen, ongeloof, onbegrip en ontkenning. Op nummer 1 staat trouwens koffie. Andere voor mij herkenbare items zijn Moleskine-schriften, Apple, marathons en nog een paar dingen die ik hier niet ga opschrijven. De lijst maakt trouwens ook duidelijk dat het leven van wit niet altijd licht is. Overigens krijgt Lander regelmatig opmerkingen naar zijn hoofd geslingerd dat hij racist is. Dat is echt vliegende waanzin. Lees in deze Havana het artikel over de smaak van wit. Bezoek vervolgens de site van Lander. Wie dan nog durft te zeggen dat Lander een racist is, behoort in ieder geval tot de groep van de zeer dommen. Paul van de Water hoofdredacteur

nog een sociaal leven en wil je je ook weleens kunnen ontspannen. Uiteindelijk kom je tot de beslissing jezelf eens te verwennen met een middagje shoppen, maar dan komt plotseling weer dat malende schuldgevoel in je hoofd, ‘eigenlijk had ik moeten leren’ of ‘bovendien moet ik ook nog die casus af hebben voor morgen’. Nooit rust… […] Neem daartegenover de werkende mens, die wordt betaald om de baas gelijk te geven. Die als hij thuiskomt na het werk, alles kan doen wat hij wil en ook nog eens genoeg geld heeft om in zijn gewenste behoeften te voorzien. Vrije avonden en weekenden… ooww… ik droom ervan. Auto van de zaak, of niet… maar in ieder geval niet meer ‘verplicht’ om met het openbaar vervoer te reizen tussen al die zwetende, slapende, bellende en luide muziek luisterende mensen. Ik kan niet wachten! ■

havana

havana

Dwarsligger

Student van het jaar

Maarten Denters van de Ipabo wil dat de HvA in Almere blijft. “Anders gaan we alleen verder.”

Ze bleek de mooiste en de slimste, ‘onze’ Elaine Steenstra (22, Voeding). “Ik blijf lekker mezelf.”

En verder... 04 nieuws

19 passie

22 hva-agenda

08 ingezonden brieven

20 recensies

23 weekgast

09 vraag van de week

21 eten

24 afstuderen

09 knip & plak

21 zwartwit

09 ondertussen in

22 dobbertjes

Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 10 juni 2009 jaargang 14 / #33 Redactieadres Weesperzijde 190 (kamer B.2.18), 1097 DZ Amsterdam, tel 595 24 90 e-mail [email protected]. Hoofdredactie/management Paul van de Water [email protected] Eindredactie Wim de Jong [email protected] Redactie Jobien Groen [email protected], Selina van Loon (redactie-assistent) [email protected], Thijs den Otter m.d.den.otter@ hva.nl, Annemarie Vissers [email protected], Medewerkers Linde Arts, Kim Bos, Martien Bos (correctie), Anke Brouwer, René Glas, Anne Kleisen, Anne Koeleman, Hans van Vinkeveen Redactieraad Maroesja Perizonius, Wijnand Scholtens, Evelien Spaan, Jerke van der Woerdt Fotografen Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Jan-Maarten Hupkes, Henk Thomas, Christel Wolters Coverbeeld Fred van Diem Illustratoren Pepijn Barnard, Martien Bos, Bas Kocken, Magda Rinkema, Pascal Tieman Vormgeving Pascal Tieman Ontwerp Lay-out Death Valley / Amsterdam Advertenties Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023 571 47 45 fax 023 571 76 80 of [email protected] Abonnementen € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail. Drukkerij Dijkman Offset Diemen. Havana Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia. Redactie Nadine Böke, Mirna van Dijk, Jim Jansen, Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Dirk Wolthekker De volgende Havana verschijnt woensdag 17 juni

havana

3

nieuws Met bijdragen van Linde Arts, Wim de Jong, Anne Koeleman, Thijs den Otter (coördinatie), Harmen Van der Meulen, Annemarie Vissers en Paul van de Water

Een flinke delegatie van elf HvA’ers vertrok vorige week naar Suriname. Hun missie? Zorgen voor duurzame samenwerking. De HvA is al langer actief in Suriname. Zo bestaat tussen het domein Opvoeding en Onderwijs en het Surinaamse Instituut voor de Opleiding van Leraren (IOL) al tien jaar een samenwerkingsverband. Momenteel denkt de HvA mee over de komst van een Master of Education voor Surinaamse docenten. De HvA-delegatie onderzoekt ter plekke de mogelijkheden om ook op andere terreinen samen te werken, bijvoorbeeld op het gebied van economische opleidingen, gezondheid en techniek. Het is de

bedoeling dat de samenwerking voor langere tijd wordt aangegaan. Een en ander wordt schriftelijk vastgelegd in formele overeenkomsten. Gaat de HvA zelf ook opleidingen in Suriname beginnen? Leonard van der Hout, hoofd Internationalisering van de HvA, benadrukt: “Nee, we willen wel samenwerken met instellingen om hen en ons zelf betere kansen te geven. Dus geen opleiding van de HvA in Suriname, maar wel een HvAcurriculum in Suriname dat de basis kan vormen voor een Surinaams curriculum waaraan bijvoorbeeld HvA-docenten kunnen bijdragen en waar HvA-studenten aan kunnen studeren.” Verder bespreekt de delegatie de

LSVb checkt geen rechten in Amsterdam Studentenbond LSVb toert komende week langs verschillende studentensteden om studenten bewust te maken van hun rechten en plichten aan de hogeschool, als ontvanger van studiefinanciering of kamerhuurder. Amsterdam is niet in het schema opgenomen. “Veel studenten hebben te weinig juridisch besef,” aldus Westerveld. “De LSVb heeft een hulplijn voor iedere student die een conflict heeft over de huur of een tentamenuitslag. Alleen weet lang niet iedere student ons te vinden. Vandaar de campagne.” Amsterdam staat als grootste studentenstad niet op de rol voor een bezoek. Wie de campagne ‘Check je rechten’ live wil aanschouwen, moet afreizen naar steden als Den Haag,

Rotterdam, Enschede of Eindhoven. Westerveld: “We gaan niet overal heen en steden waar via een lokale bond al juridische ondersteuning wordt aangeboden, slaan we over. We zijn de komende weken vooral in steden actief waar de hulpverlening niet bestaat of slechts beperkt aanwezig is. In Amsterdam heeft de LSVb in de Asva Studentenunie een zeer actieve lidbond op dit punt. We zijn er dus niet nodig.” (TdO)

Verhuisshuffle Tijdens de zomervakantie vinden er interne verbouwingen en verhuizingen plaats, die de ‘zomershuffle’ worden genoemd. Om te voorkomen dat de shuffle een zooitje wordt, is er een werkgroep gestart met als thema ‘hoe te verhuizen’. Dit jaar zal onder andere de Havana-redactie verhuizen uit de Leeuwenburg. Op 22 april was de grote kick-off van het nieuwe praatprogramma. Els de Groot (IT&V) en Fons van der Eng (ITS) gaven een presentatie over wat allemaal komt kijken bij een zomershuffle. In navolging daarvan startte een werkgroep aan de Leeuwenburg waarin ‘wekelijks met elkaar wordt gesproken zodat wensen en behoeften van de klant snel vertaald worden naar een uitgevoerd plan’. “Zo willen we voorkomen dat er onduidelijkheden ontstaan,” zegt Jolanda Klaassen, facilitair manager 4

havana

van de Leeuwenburg. “Het doel van de workshops is de zomershuffle zo goed mogelijk op deze locatie te laten verlopen. Hierbij speelt communicatie tussen de betrokken partijen een grote rol.” Het gaat hierbij om IT&V (Klantenservice, Technisch Beheer en ITS), externe partijen, zoals uitvoerende leveranciers, en de klant zelf. Of de betrokken partijen naast hun intensieve overleg nog tijd hebben om tot daden te komen, is vooralsnog niet bekend. (AK)

mogelijkheden voor HvA-studenten om stage te lopen in Suriname. Het uitwisselen van docenten en het verzorgen van trainingen zijn andere aandachtsgebieden. Naast algemeen directeur Jeroen Knigge zijn onder meer domeinvoorzitters Rien de Vos (Gezondheid) en Ineke van der Linden (Economie en Management) en Simon Gribling (hoofd bedrijfsvoering Bewegen, Sport en Voeding) naar Paramaribo afgereisd. Die laatste houdt een dagboek bij voor de rubriek ‘Weekgast’. Deze is nu te lezen op www. havanaweb.nl. Een samenvatting is terug te lezen in de Havana van komende week. (TdO)

Meter bier?

Goed nieuws van de buren! UvAstudenten Sjoer Bokma en Thijs Elferink hebben hun minor Ondernemerschap benut om een clickupbeker te bedenken: een plastic beker die eenvoudig kan worden vastgeklikt aan de andere. Daarmee wordt het aanmerkelijk eenvoudiger om hele meters bier te vervoeren tijdens Lowlands of Pinkpop. Mondmagazine, de wekelijkse nieuwsbrief van de minor, meldt dat de heren het concept hebben vastgelegd in een patent en op zoek zijn naar fabrikanten die de eerste tienduizend exemplaren op de markt wil zetten. Bier blijkt overigens een belangrijke inspiratiebron: vorig jaar bedachten HvA-studenten al de bierplu, waarmee acht bierglazen kunnen worden vervoerd. (TdO)

Barplassen nieuwe trend

In een drukke bar achteloos je blaas legen tegen de bar, het schijnt heel normaal te zijn. Studenten uit verschillende steden hebben er al een gewoonte van gemaakt. Het plassen gaat het best als het druk is, zodat niemand je ziet. Een draaiende bar is een favoriet. Dat staat in een artikel van de Leeuwarder Courant. De barpissers zijn voornamelijk leden van verenigingen of andere veeldrinkers met een zwakke blaas. Zij gaan naar drukke smerige kroegen, waar hun gedrag naar eigen mening aanvaardbaar is. De vloeren plakken toch al, ‘en wat je uitplast is toch vooral bier’, zegt een Rotterdammer die – heel vreemd – anoniem wil blijven. De Leeuwarder Courant spreekt over studenten in Groningen, Utrecht, Rotterdam en Eindhoven. In Amsterdam is het vooralsnog niet uit de mode om je blaas in het toilet te ledigen. (AK)

Beeld Fred van Diem

HvA-elftal naar Suriname

Wat? Ontbijten met Karel Wie? Karel van der Toorn, voorzitter College van Bestuur HvA-UvA, zes HvA’ers Waar? Maagdenhuis Wanneer? Donderdag 4 juni, heel vroeg Waarom? De voorzitter van het CvB en de algemeen directeur van de HvA ontbijten eenmaal per maand met zes willekeurig gekozen HvA’ers. Het gaat om een laagdrempelige bijeenkomst waar de bestuurders in een ongedwongen sfeer met medewerkers praten over wat er zoal leeft (of niet) op de HvA. Aanmelden? Dat kan niet. U wordt gekozen. Of niet. (PvdW) .

?

Vraag/Antwoord

Professoren over plees In de week dat bekend werd dat het onder studenten uiterst bon ton is je blaas te legen tegen een bar lezen we over het Hoge Nood-congres van de Dutch Toilet Organisation (18 juni, Almere). HvA-lector Meervoudig Intensief Ruimtegebruik Peter de Bois (64) viste zijn mobiel voor ons uit het toilet en licht toe. Uw mobiel is in het water van de toiletpot gevallen zegt u? “Tja, je kunt het geloven of niet. En sterker: dit is al het tweede exemplaar. Mijn eerste mobiel heb ik geheel ongemerkt doorgespoeld. Echt waar. In een café. Dit exemplaar – het geluid kan daarom wat krakerig zijn – heb ik nog uit de pot kunnen vissen, uit een HvA-toilet. Dat water was vrij schoon, dat durfde ik wel aan.” Gelukkig. Als we de organisatie van het congres Hoge Nood – over onder andere publieke toiletten en hygiëne – mogen geloven, is het verder één doffe ellende op wc-gebied. Hoe hoog is de nood? “Dat is lastig te zeggen, maar feit is dat er te weinig openbare toiletten zijn. Ze waren er wel, hier in Amsterdam had je hele mooie gietijzeren, de zogenaamde ‘krul.’ Waarom die zijn weggehaald? Ik ben geen toiletdeskundige, maar onderzoek de rol en betekenis van het publieke domein en hoe het daar prettig rondlopen is. Goede, schone toiletten horen daar bij. Mensen moeten nu ergens iets gaan consumeren willen ze naar het toilet kunnen, dat hoort toch niet.” De barplassende studenten moeten u een doorn in het oog zijn. “Dat is natuurlijk heel goor. Maar: misschien komt dat ook wel omdat de wc’s in kroegen zo ontzettend smerig zijn. Ach, weet je wat het is: mannen zijn sowieso ontzettende viezerds. Dat is gewoon zo.” Ook fabrikanten zullen aanwezig zijn op het toiletcongres. Staan de heren Popla en Page al op de gastenlijst? “Geen idee! Ik weet dat ik uitgenodigd ben, maar hoe en wat verder daar heb ik nog geen idee van.” (AV)

nieuws

Extra schuld door rente

Lammers blijft directeur Nieuwbouw

Het rentepercentage van de studieschuld wordt door het ministerie van Onderwijs voor vijf jaar vastgelegd, en wisselt daarom sterk in de opeenvolgende periodes. Het jaar van afstuderen is bepalend voor het rentepercentage dat de IB-Groep oplegt.

Kees Lammers blijft nog zeker twee jaar actief als directeur van het Bureau Nieuwbouw. De HvA is er in de afgelopen maanden niet in geslaagd een geschikte opvolger voor hem te vinden.

Dit betekent in de praktijk dat studenten die in 2007 hun diploma haalden maar liefst 4,17% rente betalen aan de IB-Groep, zij die in 2005 al hun bul op zak hadden betalen 2,75%. Een afgestudeerde uit 2007 met een studieschuld van 30.000 euro betaalt de eerste vijf jaar 1859 euro meer rente dan iemand uit 2005. Deze verschillen zijn extra zuur omdat de rente sinds 2001 niet meer aftrekbaar is van de belasting. “Het is heel vervelend en ook raar dat er zulke verschillen ontstaan,” zegt Hidde Terpoorten, voorzitter van belangenvereniging Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) in dagblad De Pers. Terpoorten vindt dat er gekozen moet kunnen worden voor een vast of flexibel rentepercentage. Een woordvoerder van minister Plasterk van Onderwijs meldt dat ‘zekerheid’ de reden is dat de rente voor vijf jaar wordt vastgezet. “De student weet zo beter waar hij aan toe is.” Plasterks woordvoerder laat verder weten dat ‘de rentepercentages die gelden voor de studieleningen gunstiger zijn dan die door commerciële partijen worden berekend’. (AK)

Lammers vindt de ontwikkeling van de Amstelcampus uitdagend genoeg om er voorlopig nog mee door te gaan. “Ik was op zoek naar een opdracht die niet saai was, en je kunt gerust stellen dat de Amstelcampus aan die eis voldoet,” zegt Lammers, die in januari werd aangetrokken als interim-directeur, omdat Herman Bezemer kort daarvoor was vertrokken. Er mocht geen tijd verloren worden bij het megabouwproject. Tegelijkertijd werd begonnen met een sollicitatieprocedure voor een opvolger. “En men is er de afgelopen maanden niet in geslaagd een geschikte kandidaat te vinden,” zegt Lammers. “Dus kwam de vraag of ik nog twee jaar wilde aanblijven. Dat doe ik met alle plezier.” Collegelid Paul Doop bevestigt dat Lammers in beeld kwam toen de sollicitatiecommissie rapporteerde dat de zoektocht naar een nieuwe kandidaat niets had opgeleverd. “We

hebben een advertentie geplaatst en een researchbureau de opdracht gegeven een kandidaat te zoeken en dat heeft niet de directeur opgeleverd die we wilden hebben. Intussen bleek dat Lammers prima werk deed. Dus gaan we in ieder geval voor twee jaar met hem verder.” Toen hij aantrad, had Lammers nog te maken met projectontwikkelaar Trimp & Van Tartwijk en was het schema zo ingericht dat de bouw- en renovatiewerkzaamheden in 2012 zouden zijn afgerond. In minder dan een halfjaar tijd liggen de kaarten anders: de deadline is aan het schuiven richting 2014 en de HvA ontwikkelt het project in eigen beheer, omdat het van fraude verdachte Trimp & Van Tartwijk niet langer de ideale partner bleek. Meer werk dus, voor Lammers? Paul Doop denkt van niet. “Toen hij in dienst trad, was er nog geen sprake van dat we zouden stoppen met de projectontwikkelaar. Maar veel van de taken lagen al op het bord van de HvA. Wat dat betreft is er voor Lammers weinig veranderd. En wat die deadline betreft: het wordt inderdaad 2014. Maar begin 2011 zijn wel al vier van de zeven gebouwen in gebruik. Het is dus niet zo dat de

boel stilligt.” De verschoven deadline heeft overigens niets met het afvallen van de projectontwikkelaar te maken. “Ik begrijp van de mensen die de afwikkeling regelen dat op dat punt geen problemen zijn,” zegt Lammers. “Maar met vergunningsaanvragen en aanbestedingen gaat het soms langzamer dan je zou willen, dus 2012 gaat niet lukken.” Maar de ontwikkeling van de Amstelcampus is volop in beweging, verzekert de directeur. “Voor het Kohnstammhuis hebben we net de opdracht voor binnenhuisarchitect OIII uitgezet, en met het Boerhaavegebouw zitten we midden in de aanbesteding. Verder hebben we sinds kort weer een communicatieadviseur voor het project in dienst. Die is aan het palet aan communicatiemiddelen aan het actualiseren en uitbreiden, onder meer met een digitale nieuwsbrief en een intranetsite. Daarnaast krijgen we via een speciale werkgroep veel input van de verschillende domeinen.” Als de Amstelcampus in 2014 gereed is, moet het gebouwencomplex ongeveer 25 duizend studenten kunnen opvangen. De kosten zijn begroot op 300 miljoen euro. (TdO)

Immateriële ambities, liefst bij Rabobank Beeld Henk Thomas

Hoogopgeleide studenten willen meer salaris, binnen vijf jaar een leuke, uitdagende baan hebben, gelukkig blijven en intellectueel gegroeid zijn. Rabobank is onder deze groep de favoriete werkgever.

Proef de praktijk Bijna iedere opleiding organiseert wel eens een stage- en beroepenmarkt. Zo ook de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV). Alleen is het concept anders: het ging hier niet zo zeer om beroep en stage, maar om het verwerven van praktijkopdrachten. Wat zijn dat? Bij CMV verwerven en ontwikkelen studenten competenties onder meer door het uitvoeren van praktijk­opdrachten. Rond deze opdrachten organiseert de opleiding flankerend onderwijs. De opdrachten hebben een externe opdrachtgever in de vorm van een voor CMV relevante instelling, organisatie of bedrijf. Studenten zijn als opdrachtnemer zelf verantwoordelijk voor het binnenhalen van opdrachten. De opleiding organiseert wel een opdrachtenmarkt. Ruim veertig opdrachtgevers en een groot aantal studenten konden daar kijken of ze bij elkaar pasten. (PvdW)

Dat blijkt uit het Intermediair Imago Onderzoek 2009, een onderzoek op het gebied van de actuele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor

hoogopgeleiden. Opvallend zijn de immateriële ambities, die gepaard gaan met een hoge salarisverwachting. Ondanks hun sombere kijk op de crisis vinden hoogopgeleiden namelijk maar al te vaak dat ze meer zouden moeten verdienen: 41 procent vindt een salaris van meer dan 45 duizend euro passen bij hun huidige functie. In 2008 was dat nog 38 procent en in 2007 33 procent. Toch heeft deze

groep eerst en vooral immateriële ambities. Een goede work-life balance staat voorop en ook de wens een gezin te hebben wordt belangrijker. Van de respondenten verwacht zestig procent na hun vijfenzestigste te moeten doorwerken. Zoals al jaren het geval is, staan Rabobank en Philips weer bovenaan in de top-10 van favoriete werkgevers van jonge hoopopgeleiden. (LA)

Sociale geheimen Een groep laatstejaars Interactieve Media heeft afgelopen vrijdag de papieren editie van het online magazine Social Secrets gepresenteerd in hotel Arena. Het is het eerste crossme-

diale magazine van Nederland dat zich concentreert op social mediageheimen. Social Secrets analyseert privacyvraagstukken, taboes op platforms als Hyves en Twitter, en gaat

in op de marketing van social media platform. Behalve in print en op het web is het magazine ook beschikbaar via de mobiele telefoon. Meer info: www.socialsecrets.nl (TdO) havana

5

nieuws

Fietsen van Dam tot Dam Zondag 20 september 2009 wordt de derde Dam tot Dam FietsClassic gehouden. Dit jaar kan jij als HvA-student gratis deelnemen, dankzij de Amsterdamse Studenten Schaats-, Wieler- en Skeeler vereniging Skits. De Dam tot Dam FietsClassic start op de Dam in Amsterdam. Via de Damstraat en de IJtunnel vervolgt de route naar Zaandam. Het parcours loopt langs diverse Noord-Hollandse plaatsen met ‘Dam’ in de naam; de verschillende routes gaan onder meer naar Schoorldam, Obdam, Monnickendam, Ilpendam, Volendam, Edam en Durgerdam. De finishplaats is wederom op de Dam in Amsterdam. Skits biedt in samenwerking met het USC vijftig studenten van de UvA/HvA de kans om gratis deel te nemen. Schrijf jezelf in op de site van de Dam tot Dam FietsClassic. Mail vervolgens je gegevens, studentnummer en rekeningnummer naar [email protected]. Skits zal ervoor zorgen dat het inschrijfgeld wordt teruggestort. Je kunt je inschrijven voor alle afstanden (40, 60, 100 en 140 km). De uiterste inschrijfdatum is 30 augustus, inschrijven is ook niet meer mogelijk als de limiet van 4.000 is behaald. (HvdM)

Verse beveiliging? Beveiligingsbedrijven kunnen een gooi doen naar een contract met de HvA en UvA via de openbare aanbesteding. Tot op heden hebben acht bedrijven belangstelling getoond. Het contract van HvA-beveiliger W&Z was al in 2003 verlopen en werd steeds met een jaar verlengd. Kwaliteitsgebrek is niet de reden voor de openbare aanbesteding van de beveiligingsklus. “Ik krijg alleen maar positieve berichten over W&Z,” laat hoofd Veiligheid en Beveiliging Mike van Drongelen weten. “Maar we werken met een contract dat eigenlijk al in 2003 was verlopen en steeds stilzwijgend is verlengd. We moesten dus wel weer een keer door zo’n procedure heen. Al is het maar omdat de voorwaarden waaraan de beveiliging moet voldoen op een aantal punten is aangepast.” Aanvankelijk was W&Z alleen actief op de Fraijlemaborg. “Maar eind 2006 zijn we gestopt met Trigion, omdat ik ontevreden was over die club. Met W&Z heb ik toen afgesproken dat ze in afwachting van de

aanbesteding de hele HvA voor hun rekening zouden nemen. Het uitzetten van die aanbesteding heeft wat langer geduurd vanwege de samenwerking met de UvA.” In september besluiten de HvA en de UvA welk bedrijf de klus krijgt. Van Drongelen: “Daarna kan met een week of twee een begin worden gemaakt aan de inwerkperiode. Tenzij W&Z de opdracht krijgt: dan hebben we die niet nodig. De UvA houdt rekening met een inwerktermijn van een paar maanden. Daar is overigens Trigion nog steeds actief.” Overigens is het voor Van Drongelen onmogelijk om een eigen beveiligingsdienst te beginnen. “Als we dat zouden doen, komen we in de knoop met allerlei wettelijke eisen. Vandaar dat we uitbesteden.” (TdO)

Gordon Culinair WO wel steeds democratischer Gordon wordt onvermijdelijk. Naast lichaam en ziel van de Toppers, roemruchte verliezers van het Eurovisie Songfestival, bestaat al enige tijd – vooral in België – het zogeheten Gordon Sanitaire. Onze eigen cateraar Sorbon heeft deze week een heuse Gordon Bleu op het menu staan. De samenstelling van deze nieuwe lekkernij is geheim, althans de keukenmeesters van de Leeuwenburg wilden het recept niet aan ons geven. Wel lezen we op dezelfde menukaart dat we ook een zigeunerschnitzel met ‘groeten’ kunnen bestellen. (PvdW)

Even bellen met… Werk een innovatief zuivelproduct van begin tot eind uit: die opdracht kregen derdejaars Voedingstudenten Linda Jacobsen (22) en Paulien Steltenpool (21). Afgelopen week wonnen ze met hun aangepaste vanillevla de derde prijs bij de studentenwedstrijd van het Voedingscentrum. We belden met het tweetal – de Yoma vla Kennerz.

Een aangepaste vanillevla met toegevoegde inuline. Klinkt chemisch. Wat hebben jullie precies gedaan? “De vanillevla moest onder andere voldoen aan het criterium Goede Voeding, van het Voedingscentrum en innovatief zijn. Wij wilden niet alleen een gezonde vla, maar ook een lekkere. Het innovatieve is dat de toegevoegde vitamine D en de calcium voor 65+’ers erg goed zijn, aangezien ze deze voedingsstoffen vaak weinig binnenkrijgen. De inuline is niet meer dan een oplosbare vezel, die het geheel zacht en romig maakt. Een gezonde vervanger van vet.”

Waarom eigenlijk vanillevla? “Ieder team gaat met een eigen concept aan de gang. Zo heb je een team dat met graan aan de gang gaat en een ander weer met groente. Wij kregen zuivel. Op de longlist 6

havana

stonden zestig mogelijke producten. Uiteindelijk werd het vanillevla. Dat had de meeste potentie. We hebben alles zelf gemaakt tot aan het pak toe. Onze docente was verbaasd, zo lekker vond ze de vla.”

Ligt jullie Yoma straks in de supermarktschappen? “Nou, we hebben wel via onze docent een aantal adressen van supermarktmanagers gekregen. We zijn nu allebei enorm druk met onze stage, maar misschien kunnen we er straks echt iets mee. We zien het wel. We zijn super tevreden met deze tweehonderdvijftig euro en de eer. De andere teams zijn al vanaf hun eerste studiejaar met dit soort levensmiddelenprocessen bezig. Wat dat betreft mogen wij dus blij zijn dat we uit achttien inzendingen gekozen zijn.” (AV)

Schudt de universiteitspolitiek haar stoffige imago eindelijk van zich af? Het zou zomaar kunnen: de opkomst voor de centrale raadsverkiezingen ging dit jaar bijna overal omhoog. De TU Eindhoven blijft ondanks een lichte daling ruim aan kop, met een studentenopkomst van 46 procent. De tweede plek is voor de Rijksuniversiteit Groningen (41 procent) – het bewijs dat ook grote universiteiten goed kunnen scoren. Aan de Vrije Universiteit kwam 32,5 procent opdagen: tien procent meer dan aan

de UvA. Alleen geneeskundestudenten (42 procent) deden het goed aan de Universiteit van Amsterdam. Maar het is niet overal hosanna: in Leiden bleef de opkomst vrijwel stabiel: net twintig procent. De Erasmus Universiteit Rotterdam scoort nog veel slechter. de opkomst kwam uit op 12,4 procent. Dat is nog altijd 5,4 procent hoger dan de opkomst voor de studentgeleding van de Centrale Medezeggenschapsraad op de HvA, die uitkwam op zeven procent. De voorlopige lijsten hebben vorige week overigens een definitieve status gekregen. (HOP/TdO)

HvA digitale achterblijver De HvA blijft achter op vier hogescholen als het gaat om het delen van digitale kennis. In de HBO Kennisbank staat de grootste hogeschool van Nederland op een schamele vijfde plek. De HBO Kennisbank is een online databank voor scripties, onderzoeken, papers en artikelen van studenten, docenten en lectoren. Vorige week heeft

het de mijlpaal van 10.000 kennisproducten bereikt. De HvA staat daarbij met 661 materialen op de vijfde plaats. De Hogeschool Utrecht, Fontys Hogescholen, Haagse Hogeschool en Avans Hogeschool delen hun scripties en publicaties op een veel grotere schaal. Opvallend is dat alle 661 uploads van de HvA scripties zijn: vooral onderzoekers en docenten van de HvA blijven achter. (AK)

Stembiljetten goed voor de klikobak Voor wie het is ontgaan: Nederland ging vorige week naar de stembus om te bepalen welke partijen aanspraak mogen maken op de 25 Nederlandse zetels in het Europees parlement. De Leeuwenburg bood onderdak een stembureau nummer 149, waar 1200 mensen uit de buurt hun stembiljet in de biobak kunnen gooien. Aan het begin van de dag was stembureauvoorzitter Thamon van Blokland tevreden over de opkomst: 130 mensen hadden hun stem uitgebracht. Zijn verklaring: “Het stembureau in de Leeuwenburg is goed bereikbaar. Het ligt ook dichtbij het station en dat is meegenomen.” Uiteindelijk bleeft de opkomst in Amsterdam hangen op 37 procent: de voorkeur van de meeste stemmers ging uit naar D66 en GroenLinks, terwijl de PvdA hard onderuit ging. De PVV van Geert Wilders kreeg 12,7 procent van de Amsterdamse stemmen en bleef daarmee achter op het landelijke gemiddelde. (TdO)

Beeld Jan-Maarten Hupkes

nieuws

Ramp

Nerveus personeel, gillende slachtoffers, vuur, rook, gewonden in alle gradaties, kreunende evacués, politie en brandweer. Kalme hulpverleners en een hoofd Veiligheid en Beveiliging, relaxed als altijd en volledig in zijn element. Soms de dreigende stilte van onheil en af en toe het lawaai van de aftermath van een ramp. De Leeuwenburg is het decor van een rampenoefening. Hier en daar een verdwaalde student zenuwachtig op zoek naar het tentamenlokaal. Verkeerde tijd, foute plaats. Na afloop? Veel ging goed en van de fouten wordt geleerd. (PvdW) havana

7

ingezonden

‘Sterke groei’ door eerder inschrijven

In Havana #33 wordt veel nieuws besproken over de cijfers van de HvA. Ik wil reageren op het artikel ‘18% meer aanmeldingen, Psychologie sterkste stijger’. Een goede journalist gaat op onderzoek uit als er cijfers staan die vragen opwerpen. Omdat dit niet gebeurt, wil ik reageren op de opmerking “Opvallend is ook de sterke groei van de Fysiotherapie (62% meer aanmeldingen).” Deze opmerking vraagt om een context. De opleiding Fysiotherapie heeft als opdracht om een van de beste opleidingen van Nederland te worden. In Nederland zijn er tien opleidingen voor Fysiotherapie. De opleiding Fysiotherapie in Amsterdam was tot 2009 de enige opleiding zonder numerus fixus. Dat betekende dat studenten zich tot 1 oktober konden inschrijven, met het gevolg dat op het laatste moment bekend werd dat 580 studenten zich hadden ingeschreven voor het schooljaar 2008-2009. Om aan de ambitie van het maken van een van de beste opleidingen van Nederland vorm te geven is gekozen om de fixus in te voeren. We gaan dan ook niet primair voor aantallen, maar ook voor kwaliteit en beheersbaarheid. Dat betekent dat voor 15 mei alle studenten moeten zijn ingeschreven om een van de 380 Nederlandstalige opleidingsplaatsen te bemachtigen. Dit verklaart dan ook de toename in de hoeveelheid aanmeldingen. Dus geen ‘sterke groei’, maar eerder inschrijven, gerelateerd aan de fixus. dr. Raoul Engelbert, lector Fysiotherapie (Zorg op Maat), opleidingsmanager Fysiotherapie (NL en ENG)

Verkeerd beeld van ‘de’ HvA-student

In de beschrijving van Louis Tavecchio over de verschillen tussen HvA- en UvA-studenten (Havana #32) komt de eerste categorie er ten onrechte niet goed af. De volgende kenmerken komen langs: ‘minder zelfstandig’, ‘verlangen (…) vaak (…) instructie’, ‘gewend (…) aan veel begeleiding’, ‘wat minder abstractievermogen’ en als uitsmijter ‘meer geneigd meteen te handelen, wat ook best een goede eigenschap kan zijn’. UvA-studenten zijn ‘wat analytischer’ en ‘meer bereid en beter in staat om de dingen zelf uit te zoeken’. Nog zin in je hbo-opleiding? Ik vermoed dat Louis hier geen kwantitatief of kwalitatief onderzoek naar gedaan heeft en ik vind het (daarom) nogal ongenuanceerde uitspraken. Bovendien zijn mensen nogal geneigd om elkaar na te praten, dus dreigt er een verkeerd of in ieder geval onvolledig beeld te ontstaan van ‘de’ HvA-student. Hier vanuit mijn eigen ervaringen – en ook niet gebaseerd op onderzoek – een in mijn ogen terecht positief tegengeluid. Die neiging om meteen te handelen en op mensen af te stappen, is nou juist nodig voor praktijkgericht onderzoek en kenmerkend voor de hbo-student. Bij het oplossen van een vraagstuk of een probleem uit de praktijk hoort nu eenmaal veel interactie met allerlei mensen. Bij de eerste editie van de UvA-minor Maakbaarheid in de grote stad bijvoorbeeld, was volgens mijn informatie een van de uitblinkers een deelnemende hbo-student, want er werd gewerkt met vijf concrete problemen in de stad. Hij durfde te handelen, op zijn bek te gaan en daarvan te leren. Een ander punt waarin de hbo-studenten van grote waarde zijn, is het kleiner maken van de afstand tussen wetenschappelijke publicaties en methodes aan de ene kant en de professionals in de praktijk aan de andere kant. In de projecten die ik begeleid vanuit praktijk- en onderzoeksbureau De Karthuizer zie ik dat regelmatig gebeuren. Hetzelfde zie ik gebeuren op methodologisch vlak. Studenten laten professionals – regelmatig als onbedoeld neveneffect – kennismaken met praktijkgerichte onderzoeksmethodes door ze in opdracht van diezelfde professionals in hun praktijkcontext toe te passen. De ontdekkingsreis van de studenten samen met de opdrachtgever rondom zo’n methode maakt het voor alle partijen een leerzame ervaring. Het in dat kader leren ‘afstand nemen, beschouwen en analyseren’ wat Louis ook noemt, is iets waar ik erg mijn best voor doe. We hebben bijvoorbeeld net een praktijkonderzoek afgerond waarin een verborgen agenda van de opdrachtgever de oorspronkelijke onderzoeksvraag een tijdje is gaan overstemmen. Zeer leerzaam om samen te ontdekken en vooral te bespreken hoe je dat in de toekomst gedurende een onderzoek kunt voorkomen. Dat is ook afstand nemen, beschouwen, analyseren en abstraheren, hier in de vorm van intervisie- en supervisiegesprekken in plaats van in eenzaamheid geschreven theoretische verhandelingen. Het abstractievermogen bij hbo-studenten is gelukkig wat meer op de processen uit de praktijk gericht. Misschien moeten we naar bovenstaande ervaringen en meningen een onderzoek starten. Uitgevoerd door een combinatie van HvA-studenten en UvA-studenten. En dan via een gemixte onderzoeksaanpak met zowel kwalitatieve als kwantitatieve elementen. Mike de Kreek, docent Sociale toepassing van ICT

-advertentie-

8

havana

Voorkeur

Als voorzitter van het CSB wil ik reageren op de berichtgeving over de studentenverkiezingen CMR in de Havana van 3 juni. Het betreft de opmerking over Louise Heidelstadt die met twaalf stemmen in de raad komt en dan de passage “...en geniet daarmee de voorkeur boven reservekandidaten uit andere domeinen, die in sommige gevallen 92 stemmen ontvingen”. Ik wil erop wijzen dat het CSB handelt volgens het kiesreglement dat spreekt van minimaal één en maximaal drie zetels per domein. Dit om te bevorderen dat er zo veel mogelijk domeinen vertegenwoordigd zijn in de raad, waardoor voor die ene zetel niet het aantal stemmen de doorslag geeft. Jullie bericht zou de indruk kunnen wekken dat het CSB zijn eigen voorkeur doet gelden. Het mag duidelijk zijn dat dat niet aan de orde is. Wim Hendriksen, voorzitter Centraal Stembureau

Ongehoorde collegegeldverhoging

Ik ben geschokt en hoogst geïrriteerd door een brief van de Hogeschool van Amsterdam, die ik 28 mei ontving. In deze brief wordt zonder enige onderbouwing of argumentatie melding gemaakt van een collegegeldverhoging voor mijn masterstudie. Waar het collegegeld dit jaar nog ‘slechts’ €1173,- bedroeg, is dit voor het komende jaar opgeschroefd naar €1620,-. Een verhoging van €447,-! Collegegeldverhoging op zijn tijd kan best redelijk zijn, maar dit is buiten alle proporties. Niet alleen is dit een verhoging van maar liefst 38%, ook geeft het College van Bestuur van de HvA aan zijn eigen studenten niet serieus te nemen. We betalen toch wel. Daarnaast lijkt het bestuur niet op de hoogte te zijn van de povere dienstverlening op de Wenckebachweg. Zo’n collegegeldverhoging doorvoeren zonder hierbij de dienstverlening en/of de kwaliteit van het onderwijs een vergelijkbare 38 procent te gaan verbeteren lijkt mij een illusie. Daar zie ik de Hogeschool niet toe in staat. Ben jij ook zo’n gedupeerde student? Laat dan van je horen! En wel hierom; 1. Voor studenten die geen gebruikmaken van de Lerarenbeurs is dit een enorme financiële aanslag. 2. De Hogeschool tracht, mijns inziens, hiermee haar begroting over de rug van studenten te dichten. 3. Deze verhoging is mij niet verteld toen ik de studie begon. Als tweedejaars sta je dus voor het blok. Dat geldt overigens ook voor de huidige eerstejaars. 4. Het collegegeld is voor de bachelorstudie (voltijd) identiek. Masterstudenten hebben slechts vijf uur college per week! Eerst maakt de Hogeschool grote sier met de Lerarenbeurs (die heb ikzelf niet, ik studeer op eigen financiële kracht) en wanneer er een toeloop is verhogen ze prompt het collegegeld. Door deze verhoging strijkt de Hogeschool alleen al op de Wenckebachweg meer dan een ton op aan extra collegegeld. Mijn dringende verzoek dan ook aan het – goedbetaalde – College van Bestuur: draai deze ridicule verhoging terug! Dirk Jan Olij, masterstudent Geschiedenis

actueel

Vraag van de week Als aftakking van het wildplassen is er nu het ‘barplassen’: na het nuttigen van een aantal biertjes rustig je blaas legen tegen de bar. Heb jij enige wildplaservaring?

Saskia Eleveld (20)

Mick Vermaat (20)

Sarah Meers (21)

Martin Stolk (26)

Marc Seeuns (23)

eerstejaars Management, Economie en Recht “Ik doe het alleen op vakantie, als het écht nodig is. Tijdens een wandeling bijvoorbeeld, als er echt geen wc te bekennen is. Gister moest ik ook heel nodig na een reis van drie uur, maar ik heb het netjes opgehouden. Als ik naast een barplasser zou staan in de kroeg, zou ik gillend wegrennen. Ik vind het echt vies en raar. Ik zou het het liefst helemaal niet willen weten. Gatver!”

tweedejaars Aviation Studies “Ik ga niet zo ordinair midden in de stad ergens tegenaan staan plassen. Ik woon ook pas net in Amsterdam. Ik kom uit een klein dorpje aan de Waal, en daar kun je gewoon netjes in de rivier plassen. Ik zou niet zo snel zomaar uit de kroeg lopen en tegen een muur plassen, tegen een bar al helemaal niet. Een normaal toilet is uiteindelijk toch het fijnst.”

tweedejaars Fashion & Branding “Ik ben eigenlijk heel saai, ik heb nog nooit wildgeplast. Ik hoor altijd wel grootse verhalen van vrienden, bijvoorbeeld op festivals met plastuiten. Ik ben zelf vrij preuts, maar heb weinig moeite met wildplassers om me heen. Mijn vriend doet het wel vaker. Hij liep een keer een of ander steegje in om te plassen, stonden er ineens allemaal politieauto’s om hem met de volle lichten erop. Barplassen vind ik wel net even iets te ver gaan.”

docent E-technology en Robotica “Ik heb in ieder geval geen barplaservaring, wel wildplaservaring. Het kan wel eens zo zijn dat je op een locatie bent waar geen toilet is. Maar dan probeer ik het alsnog zo discreet mogelijk. Ik zoek een mooie boom, dan help je de natuur tenminste nog een beetje. Ik zal het maar zo zeggen, ik maak wel eens creatief gebruik van de sanitaire middelen.”

derdejaars Bedrijfseconomie “Ik heb wel eens wildgeplast, ja. De ene plek raarder dan andere. Een voorbeeld zijn de grachten van Utrecht. Maar dat is voor velen standaard als je de kroeg uitloopt. Dat barplassen vind ik ronduit smerig, maar ik ken het wel vanuit het zuiden. Ik vind het echt te ver gaan. Het argument dat het toch alleen maar bier is, vind ik onzin. Er zijn grenzen, ook als je dronken bent.” (LA)

Heb je een mening? Reageer zelf op havanaweb.nl

Ondertussen in Costa Rica Nina Gruijters (23, vierdejaars Academie voor Lichamelijke Opvoeding) maakt kennis met de arme kant van Costa Rica.

Nieuwe ouders De gebeurtenis die de afgelopen maanden de grootste invloed op mij heeft gehad, is het wisselen van gastgezin. Er was geld gestolen uit mijn portemonnee in mijn kamer en de enige mensen die in het huis waren geweest was mijn gastfamilie. Mijn gastfamilie is een heel jong gezinnetje dat kampt met zware financiële problemen. Mijn ‘vader’ heeft veel schulden bij de bank en mijn ‘moeder’ past op de baby. Van hun financiële problemen had ik wel al het een en ander gemerkt, maar voor mij waren deze dingen nooit belangrijk genoeg om van gezin te wisselen. Zo kreeg ik bijvoorbeeld niet zo gevarieerd en veel te eten. Wel genoeg om van te leven natuurlijk, maar weinig fruit en bijna alleen maar rijst en bonen. De hondjes in de tuin kregen bijna niet te eten. Toen ik gemerkt had dat er geld uit mijn kamer was gestolen, was er veel ruzie in huis. Ik ben toen van gastgezin gewisseld. Mijn nieuwe gezin heeft het economisch gezien erg goed. De twee kinderen zitten op privéscholen en het huis heeft twee verdiepingen. Er is een overvloed aan gezond eten, wat mijn tekorten van de vorige maanden direct opheft. Verder gaan de lessen op de school hun gangetje. De kinderen blijven erg leuk en enthou­ siast en het luisteren gaat ze al iets beter af. De buitenschoolse turnclinics die ik geef, lopen erg goed. Er komen veel kinderen en er zit ook een kans in op continuïteit in de toekomst. Ik heb een overeenkomst gesloten met de plaatselijke turnvereniging en de kinderen kunnen daar voor een laag tarief komen sporten. Ook zijn er trainers die mijn lessen na mijn vertrek met deze kinderen willen voortzetten. Ik ben nu druk bezig met het schrijven van mijn scriptie. Over een maand moet ik ’m opsturen naar Nederland. Het is erg moeilijk om je hier te concentreren op schoolwerk, omdat er om je heen telkens zo veel nieuwe dingen gebeuren. Gelukkig heb ik in mijn nieuwe huis internet, wat het gemakkelijker maakt om dingen op te zoeken en af en toe spreek ik met een studiegenoot af om samen aan ons onderzoek te werken.

Knip/Plak Binnenboodschap

Ieniemienie, Tommie en Pino inspireerden een redacteur van het weekblad van de Rijksuniversiteit Groningen tot een gouden bezuinigingstip voor crisistijden: de binnenboodschap. Veel dingen die je wilt kopen, heb je namelijk al in huis. Gewoon een kwestie van goed om je heen kijken. Een zondagse opruimsessie doet wonderen. UK, 4 juni

Natte recordpoging mislukt

Bijna vierhonderd studenten van de Technische Universiteit Eindhoven gooiden op 29 mei twintig minuten lang waterballonnen over en weer. De bedoeling was het wereldrecord waterbalonnen gooien te verbreken. Dat stond op 58.000 stuks. Helaas bleef de teller steken op 55.000. De recordpoging was het hoogtepunt van de Europese Week, bedoeld om studenten met verschillende nationaliteiten dichter bij elkaar te brengen. Cursor, 4 juni

Anaal op zijn retour

Anale seks kinky? Zo 2007, volgens sekscoach Cora Emens in het sekskatern van Sensor, magazine van Hogeschool Arnhem/Nijmegen. “Anaal is op zijn retour. Anale seks is een hype geworden omdat het zogenaamd ‘stout’ is. Door censuur zijn beelden van kinderporno, seks met dieren, incest en andere ‘afwijkende’ vormen van seks uit de media en van het internet verdwenen. […] Je kunt anale seks wel leren lekker te vinden, maar er zal niemand zijn die na een eerste keer anale seks nooit meer iets anders wil.” Sensor, 3 juni

Paardenfluisteren werkt

Jonge paarden die op een invoelende manier worden getraind tot rijpaard, hebben minder stress dan paarden die op de gangbare manier worden getraind. Dat blijkt uit onderzoek van de Utrechtse faculteit Diergeneeskunde. Beide groepen presteren even goed. Blijkbaar was het idee van die paardenfluisteraar zo gek nog niet. Resource, 4 juni

havana

9

leuke dingen voor witte mensen Ze sippen aan een New York chai blend, dromend over een creative urban design bedrijfje in diezelfde Big Apple. Ze strooien zeezout over een biologische focaccia, keuvelend over de laatste van Mos Def door

Hoe wit w

hun iPhone. Wie ‘ze’ zijn? Nou: witte mensen. Aldus

100% WIT

het boek Leuke dingen voor witte mensen van de Amerikaanse blogger Christian Lander. Annemarie Vissers Je moet het maar durven: in een tijd waarin nagenoeg het halve Nederlandse publiek valt over de roman Alleen maar nette mensen van Robert Vuisje – over een jood met een Marokkaans uiterlijk die valt op stevige negerinnen – doodleuk je boek met de vrolijke titel Leuke dingen voor witte mensen, diezelfde Nederlandse boekenmarkt opslingeren. Die durfal heet Christian Lander (29, copywriter, weblogger en tegenwoordig dus ook schrijver). In Leuke dingen voor witte mensen vat Landers de smaak en (on)hebbelijkheden van ‘witte mensen’ hilarisch en pijnlijk treffend samen in een Top 100. Dat Landers boek vorig jaar uit ‘pure verveling’ is ontstaan, past naadloos in de Amerikaanse success-from-scratch-traditie: tijdens een landerige chatsessie met een Filippijnse vriend over waarom witte mensen niet naar de Amerikaanse politieserie The Wire kijken, tikten de twee een levendige discussie over de smaak van ‘witte mensen’ bij elkaar. Dat markeert de start van Landers website StuffWhitePeopleLike.com. De weblog wordt opgemerkt en blijkt in no time goed voor miljoenen pageviews – and counting.

Geen racist Hoewel het hier in Nederland redelijk rustig – om niet te zeggen: windstil – blijft na de lancering van Leuke dingen voor witte mensen heeft de voormalig student Media in de VS met regelmaat een behoorlijke noot te kraken. Sommige van zijn sitebezoekers reageren uiterst fel in het commentaargedeelte van de weblog en beschuldigen Lander van ‘puur racisme’. Lander is echter weinig onder de indruk van dergelijke hate mail. Zo legt hij het keer op keer in de media en in discussies nog maar eens uit dat ‘wit’ hier niet bedoeld wordt als ‘ras’, maar als de stereotypering van een bepaalde klasse: de politiek correcte, hoogopgeleide, links stemmende en – vermeend – creatieve en intellectuele klasse. Díe groep neemt hij op de hak; niet meer en niet minder. Dat hij hier en daar een open zenuw raakt, had hij dan ook niet verwacht. “Het begon als een grap. Ik weet dat ik geen racist ben,” laat hij zijn lezers via talloze interviews weten. Dat Lander het geheel lekker pittig opdient, moet dan ook met een flinke scheut humor bezien worden. Dat de soep inderdaad niet zo heet gegeten moet worden, meent ook UvA-hoogleraar Culturele Sociologie Nico Wilterdink: “Het lijkt mij overduidelijk dat dit alles niets van doen heeft met racisme, maar gezien moet worden als grappige overdrijving en bepaalde stereotypering van een groep.” Ook het commentaar van lezers dat de lijst wel erg 10

havana

gericht is op de smaak van de witte Amerikaan, en daarom niet toepasbaar op ons, oerHollanders, valt volgens de cultuursocioloog nog te bezien: “De Nederlandse cultuur is sterk gericht op die van Amerika, veel sterker dan bijvoorbeeld in de ons omringende landen. Het is denk ik eerder de vraag of de lijst zou aanslaan in Duitsland, of Frankrijk. Of bij Marokkaanse of Turkse jongeren. Daar ben ik benieuwder naar.” Volgens de hoogleraar is de smaakkwestie heus niet voorbehouden aan deze categorie, maar zoekt élke groep naar een eigen gemeenschappelijkheid: “Men vindt elkaar daarin, het geeft een prettig gevoel van ‘onder elkaar’ zijn en samen vinden dat je een ‘betere smaak’ dan alle anderen hebt.” Dat het juist déze groep is die het drinken van frappuccio’s, het eten van sushi, het rondstruinen op artistieke filmfestivals of het bezoeken van biologische boerenmarkten tot kunst heeft verheven, heeft volgens de cultuursocioloog alles te maken met distinctiedrang en het zich willen onderscheiden van de ‘gewone’ massa door ‘bijzondere’ ervaringen. Origineel en authentiek moet het zijn, van mainstream raakt de witte mens hoogst nerveus: “Aziatisch eten? Prima, maar dan geen nasi zoals de ‘gewone man’, maar het onbekendere sushi.” Komt nog bij dat deze hoogopgeleide witte mens onweerstaanbaar wordt aangetrokken door ‘moeilijke’ ervaringen, volgens de schrijver. Hoe ingewikkelder, hoe beter. Dat zegt ook professor Wilterdink: “Het is een heel subtiel verhulde en ingewikkelde manier van exclusief zijn en je willen onderscheiden van de gewone man, de nouveau riche of patsergedrag, want dat vinden ze vulgair. Hoogopgeleiden willen door de moeilijkere kunstvormen laten zien dat ze nadenken. Voor die vormen van kunst moet je namelijk meer je best doen. Dus geen simpele hitparademuziek.” Tenzij het hele idee berust op ironie (# 50), want daarmee laat je als slimmerd zien dat je het ‘snapt’. Dan kan een eighties-avond vol Wham! weer wel, want: “Daarmee kun je tonen dat je kitsch begrijpt en snapt dat het ironisch en grappig bedoeld wordt,” aldus hoogleraar Wilterdink. Voor wie de grap echter niet in dit alles kan ontdekken is er altijd nog de backlash met – hoe verrassend – een welhaast identieke verzameling weblogs op stuff (educated) black people like en stuff Asian people like. Havana nam de proef op de som en legde Landers leukedingenlijst voor aan vier HvA’ers. Wat blijkt? Wit is inderdaad wit. En zwart blijkt nog witter. “Damn, dit is zó herkenbaar.”

Beelden Fred van Diem

Afiah Vijlbrief

(22, derdejaars Fashion & Branding) # 13 thee – ‘White people are now completely into green tea’ “Oh, dit punt is zo herkenbaar. Ik las de omschrijving en dacht: dit ben ik. Ik ben compleet verslaafd aan thee, maar niet die Engelse melange van Pickwick. Ik drink vooral Urban Tea Garden, het liefst inderdaad groene thee met jasmijn, hoewel de Indian spicy of New York chai blend ook in mijn kastje staan. Als ik met vrienden naar Starbucks ga – zij drinken liever koffie, de nummer één op de lijst zag ik – bestel ik een mok thee.” 100%

WIT

# 24 wijn – ‘Wines that are acceptable: red, white (less so)’ “Ik heb een tijdje zoete witte wijn met ijs gedronken, maar dat vind ik nu niet cool meer. Dat is toch wat te ‘makkelijk.’ Lambrusco is wat dat betreft ook not done. Ervaren wijndrinkers hebben me geleerd rode wijn te drinken en te leren waarderen. Ik weet er te weinig van om te imponeren met mijn kennis, iets wat witte mensen volgens de lijst wel doen. Vrienden gaan wel naar wijnproeverijen en weten er meer van. Rosé is wél done, vind ik.” 100% WIT

# 26 New York (en Brooklyn!) – ‘Ask them about New York, white people will go nuts’ “Mijn oom woont en werkt in New York – en dan ook nog in Brooklyn. Zelf ben ik er al drie keer geweest en ik wil er ooit gaan werken. Hij runt er een bedrijfje in urban design & architecture. Als ik dat op een feestje laat vallen, merk ik meteen dat mensen dat heel interessant vinden. Wat dat betreft klopt het plaatje helemaal, je stijgt meteen in achting zoals omschreven. Iedereen doet New York zijn eigen ding, daar hou ik van. Authentiek zijn is zó belangrijk, niet meegaan met wat iedereen doet.” 100%

WIT

leuke dingen voor witte mensen

wil je het hebben? 92% WIT

93% WIT

Jerke van der Woerdt

Willem Naber

# 99 Grammar – ‘They spend significant portions of time pointing out the errors of others’ “Verschrikkelijk en heel treffend beschreven. Verkeerde werkwoordvervoegingen of d/tfouten. Niet dat ik er oeverloze discussies over voer, maar mijn nekharen gaan inderdaad overeind staan. Wat een verloedering van onze taal. Ik zal me ook nooit schuldig maken aan MSN-taal. Wat een armoede. Gruwelijk.” 100%

# 119 Zeezout – ‘When white people think about regular salt, all they can think about sodium and poor health’ “Tja. Dit herken ik wel. Het maakt me dan weer niet uit welk merk zeezout ik over mijn biefstuk strooi, maar het moet in ieder geval wel uit zo’n molen komen. Gewoon zout eet ik ook wel eens hoor, maar het smaakt toch… anders. Dat grof zeezout lekkerder is, daar zijn mijn vrienden en ik het wel over eens. Ik krijg er geen visioenen van Frankrijk van, zoals beschreven, maar het heeft zeker een zweem van luxe en vakantie.” 5%

(28, projectleider Student Mentoren Programma)

WIT

# 38 Arrested Development – ‘Since the show was cancelled before it jumped the shark, it’s effectively like a rocker that dies at 27’ “Ik kijk gewoon wat ik leuk vind, niet om te kunnen laten zien ‘kijk mij eens niet-mainstream tv-kijken’. Ik vond deze serie gewoon heel goed. Maar ik ben ook een tv-serie-sucker hoor, wat slechte Amerikaanse series betreft. Ik kijk ook rustig naar de zoveelste herhaling van The A-Team. Of is dat weer ineens heel erg retro en dus ‘in’ bij witte mensen?” 80% WIT

# 84 T-shirts – ‘The T-shirt is one of the most complex items in white people wardrobe’ “T-shirts, daar heb ik wat mee. Het leukst is als niemand anders erin loopt. Dat het een origineel exemplaar is vind ik heel belangrijk, maar het hoeft niet per se oud – vintage? – te zijn. Ik heb er wel wat in de kast hangen, met grappige teksten. Nu pas ik zeker naadloos in de lijst van Lander? Dat dacht ik al…” %

100 WIT

(24, derdejaars Commerciële Economie)

7 WIT

# 120 Een jaartje ertussenuit – (reizen, sabbatical) – ‘Give them a FAKE email address or you will be inundated with emails about spiritual enlightenment’ “Jaja, ook ik ben na mijn (eerste) studie Sportmarketing voor vijf weken naar Azië vertrokken. Met een flinke backpack inderdaad door Vietnam, Cambodja en Thailand. Van guesthouse naar guesthouse en ik heb de thuisblijvers ook op de hoogte gehouden met mailtjes, foto’s en nog meer mailtjes. Niet via een reisweblog, maar via mijn eigen mail. Dat valt mee, toch? Japan staat ook nog op mijn lijstje. Oh, staat dat land ook op de lijst?” 100%

WIT

# 126 Vespa scooters ( liefst vintage!) – ‘They are Italian, design, and make the rider look more sophisticated – a bus shows that you are probably not white’ “Een kennis van me heeft een Vespa, met leren helm erbij. Als ik het kon betalen, zou ik er me­ teen een aanschaffen. Nee, natuurlijk geen Honda of Suzuki. Vespa is mooi Italiaans design. Italianen kijken eerder naar ‘mooi’, dan naar ‘is het praktisch’. Lekker retro, mooi chroom. Met de bus ga ik inderdaad, zoals beschreven in de lijst, nooit, ik heb een gruwelijke hekel aan het ov.”

100% IT

havana W 11

leuke dingen voor witte mensen

100% WIT

100% WIT

Selina van Loon

Angelique Houtveen

# 88 Homovrienden – ‘A gay black friend with a child is a once in a lifetime opportunity’ “Ik vind mijn homovrienden geweldig, ik kan er alles mee bespreken, een aantal is lekker rebels en ik kan er ook prima mee winkelen. Eén vriend ziet er ook heel opvallend uit, en ik vind het wel leuk om naast hem te lopen. Ik heb verder niet het idee dat als ik met ze op pad ga, ik gezien word als diegene die ‘heel ruimdenkend’ over homoseksualiteit denkt. Kom op, dat is toch geen taboe meer?” 00%

# 125 Bob Marley – ‘White person saying they like reggae what they mean is reggae from 1965-1983’ “Ik ben zelf ook dj, en het is inderdaad erg grappig te merken dat mensen zeggen van reggae te houden, maar als je dan verder vraagt blijkt dat ze eigenlijk alleen Bob Marley kennen en heel herkenbaar: de periode die genoemd wordt door Lander, de jaren zestig tot tachtig. Zelf vind ik Marley ook oké, maar ik weet wel meer van de muziekstijl. Er is zo veel meer dan alleen deze ‘witte’ reggae. Neem witte mensen inderdaad ook niet mee naar reggaefeestjes, want daar snappen ze niet veel van. Het is meer dan wiet roken, haha.”

(22, derdejaars MIM)

(23, vierdejaars MIM)

1 WIT

# 40 Apple-producten – ‘White people don’t just like Apple, they need Apple to operate’ “Het klinkt zeker heel cliché als ik zeg dat Apple gewoon echt beter werkt voor grafische programma’s? Maar het is écht zo! Op mijn opleiding heeft bijna iedereen een Mac. En mijn iPod vind ik ook heel fijn, ik wil niks anders meer. Nee, ik ga mijn notebook niet overal mee naartoe slepen zodat ik kan laten zien ‘kijk mij eens creatief wezen’. Laatst zag ik iemand zitten met een Apple. Daar werden we allebei vrolijk van. Een soort band.” %

100 WIT

# 76 Dure flesjes water – ‘Your choice of water can say a lot about who you are’ “Als ik het geld er voor zou hebben, zou ik alleen nog maar mineraalwater drinken. Ik drink zelden kraanwater. Laat mij blind kraanwater en Spa Blauw proeven, en ik haal de Spa er zo tussenuit. Ik proef het. Echt. Het geeft iets schoons, puurs. Dat vind ik prettig. Er staat nog net geen waterfilter op mijn aanrecht. Maar als ik het zou kunnen betalen…”

100% WIT

100% WIT

#14 Zwarte vrienden – ‘Whites want black friends so as not to appear racist’ “Mensen zijn heel erg bang om voor racist uitgemaakt te worden. We doen heel graag alsof we zo tolerant zijn, zo lekker multicultureel. Door het hebben van donkere vrienden kun je onbewust uitstralen dat jij heel ruimdenkend bent. Zelf heb ik wel eens gemerkt dat ik zo gezien word, als de black friend. Ik vind dat niet erg hoor, wel grappig. Gaan ze allerlei dingen vragen over mijn haar en zo. En dan heeft die ander weer het idee dat hij of zij heel open minded is. Raar hoe dat werkt, ja. Zo correct.” %

100 WIT

# 2 Een ander geloof dan je ouders – ‘They are into religion that fits really well into their homes or wardrobe’ “Ai, deze herken ik erg goed. Ik geloof wel in ‘iets’, noem het God, maar hang niet het strikte christendom met al haar regels of geboden aan. Ik ga bijvoorbeeld het drinken van alcohol niet opgeven. Bidden doe ik alleen als het mij uitkomt, ik ga er niet voor naar een kerk. Toch wil ik wel gezien worden als een ‘goed mens’, en niet als een ongelovige. Als ik wel eens met ‘echte’ gelovigen praat, val ik ook heel snel door de mand. Ik weet er gewoon niet zo veel van. Ik shop wat bij elkaar voor mezelf bij allerlei religies.” 00%

1 WIT

12

havana

-advertenties-

Problemen met studeren in verband met een functiebeperking?

#2%!ISDECULTURELEORGANISATIEVANDE5V!EN(V! 4URFDRAAGSTERPAD 84!MSTERDAM 

DOJUNI 

4HEATER #2%!/PEN0ODIUM "ESTOF

$EZEMAANDPRESENTEERTHET#2%!/PEN0ODIUMZIJN"EST/FVANDITSEIZOEN%ENAmEVERINGGEMIST+OMDAN NUKIJKENNAAREENSPECIAALSAMENGESTELDPROGRAMMAMETDELEUKSTEOPTREDENSVANHETAFGELOPENJAAR0LAATS #2%!-UZIEKZAAL4OEGANGGRATIS2ESERVERENNIETMOGELIJK

ZAJUNI 

4HEATERSPORT6ERENIGING!MSTERDAM

)MPROlÑSTA

46!BRENGTEENAFWISSELENDEAVONDMETIMPROVISATIETHEATER+ORTESNELLESCÒNESZULLENZICHINHOOGTEMPO AFWISSELEN(ETPUBLIEKGEEFTSUGGESTIESVOORDEINHOUDENOPBASISDAARVANWORDTTERPLEKKEGEÕMPROVISEERD 6ROLIJK LICHTVOETIGENVOLVERRASSINGEN0LAATS#2%!4HEATER4OEGANG
 2ESERVEREN

ZOJUNI 

-UZIEK 6(##ZINGT0LATZAK

+OMNAARHET"ESTOF CONCERTVAN6OOR(EEN#2%!#APELLA,EVEDECRISIS
$IT! CAPELLAOCTETSTOFTJUWEELTJES UITHAARGESCHIEDENISAFENPRESENTEERTZEVOLTROTSAANHAARPUBLIEK0LAATS#2%!-UZIEKZAAL4OEGANG
  2ESERVEREN

Voor informatie over studeren met een functiebeperking kun je terecht bij: www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl De UvA studentendecanen: www.uva.nl/studentenzaken of 020-5258080 De HvA studentendecanen: www.sz.hva.nl/decanaat of 020-5951463

DIJUNI 

&ILM #2%!%INDPRESENTATIES &ILM

#URSISTENVANDE#2%!lLMCURSUSSENVERTONENHUNKERSVERSEMATERIAAL,AAFJEEENAVONDLANGAANHUNCREA TIEVEPRODUCTEN0LAATS#2%!-UZIEKZAAL4OEGANGGRATIS2ESERVERENNIETMOGELIJK

W W W C R E A  U V A  N L

Het MediaLAB werkt met afstudeerders van alle opleidingen (HvA en UvA) binnen 4 thema’s:

LOCATIVE MEDIA

MEDIA & EDUCATION

TRANSMEDIA

URBAN SCREENS

Tijdens een semester maak je na toegepast onderzoek, een product of een prototype. Heb je interesse stuur dan een mailtje naar Gijs Gootjes ([email protected]) Kijk voor meer informatie op: http://medialab.hva.nl

havana

13

reportage

HobJob is top Beeld Jan-Maarten Hupkes

V.l.n.r. Merel Dudok van Heel, Giselle van Wissen, Sven Katers, Karen Aarts

Negen studenten van de minor Jeugd en Media mochten afgelopen week hun zelfbedachte televisieformat presenteren bij de Avro. De studenten van HobJob mochten hun televisieformat pitchen bij Danielle Meyer, hoofdredactrice van Avro Nederland 3. Marjolein Sintenie Het was nog een hele zoektocht om een ruimte te vinden waar de studenten hun idee konden presenteren. Van een te klein kamertje naar de Mood room, een hip aangeklede ruimte met verschillende tv’s aan de muur naar de Huiskamer, een kamer met een echte huiskamersfeer, met banken, een loungestoel, een grote televisie en allerlei gadgets. Voor de minor Jeugd en Media bedachten zes groepen studenten een papieren televisieformat, voor basisschoolkinderen groep 5/6 of groep 7/8. Tijdens de eindpresentatie van

Giselle en Karen krijgen de eer om te presenteren. Giselle is bloednerveus. En ook docent Saskia de Boer, die zelf jaren voor de Avro heeft gewerkt, geeft toe zelf ook een beetje zenuwachtig te zijn. Wanneer het teken is gegeven dat de studenten mogen beginnen haalt Saskia nog eens diep adem, alsof ze zelf moet presenteren. “HobJob, van je hobby je beroep maken,” luidt de openingszin van de presentatie. “Nou! Wat leuk!” roept Danielle Meyer. hoofdredactrice van Avro Nederland 3.

‘De meeste mensen komen veel te dure ideeën pitchen’ de minor op school was een van de eindredacteuren van de Avro langsgekomen om alle formats te bekijken. Daar werd al positief gereageerd op HobJob. Karen Aarts (derdejaars HES), Merel Dudok van Heel, Sven Katers en Giselle van Wissen (alledrie Derdejaars Media, Informatie en Communicatie) kregen het maximaal aantal te behalen punten en werden uitgenodigd in het AKN-gebouw in Hilversum, om hun format te pitchen. 14

havana

“Kinderen moeten al snel op school een beroep of richting kiezen, zeker op het vmbo. En het komt vaak voor dat ze de verkeerde keuze maken.” Bij HobJob kunnen kinderen uit groep 7/8 aan de hand van hun zelf aangegeven hobby’s een dag meelopen met twee verschillende beroepen, om kennis te maken met de verschillende beroepenvelden. Ter illustratie geeft Giselle een voorbeeld van een van de

kandidaten. Jesse zit in groep acht en heeft zich op de website via een webcamfilmpje opgegeven. Hij vertelt wie hij is, hoe oud hij is en dat zijn hobby knutselen is. De redactie van het programma bedenkt twee beroepen, van verschillende opleidingsniveaus, die aansluiten op zijn hobby. Hij wordt opgehaald door presentator Maxim Hartman, beter bekend als een van de Rembo’s van Rembo & Rembo. “Jesse verwacht dat hij met een timmerman mee gaat lopen. Hij heeft het helemaal mis. Hij gaat naar het Fortis Theater in Scheveningen waar de musical Tarzan speelt. Hij gaat werken als…” “Oh decorbouwer!” roept Danielle wanneer ze een plaatje van het theater ziet. “Precies, hij mag een dagje meelopen en aan het decor knutselen met decorbouwer Olaf. Ten slotte mag hij de musical na afloop bekijken, om zijn zelfgemaakte decor te bekijken,” vertelt Giselle. Vervolgens gaat Jesse naar een architectenbureau. Ook hier tekent en knutselt hij lekker mee. Aan het einde van de dag praten Maxim en Jesse nog even na. Hij had nooit gedacht dat hij met zijn hobby zo ver zou kunnen komen.

Ruben Nicolaï Giselle en Karen vertellen dat ze research hebben gedaan op een basisschool in Haarlem. Ze laten beeldmateriaal zien van de reacties van de kinderen op dit concept. De kinderen zijn erg enthousiast over het concept en zouden zichzelf ook wel willen opgeven. “HobJob is top!” roepen de kinderen in koor. En ze zijn niet de enigen die het een leuk idee vinden. “Nou fantastisch! Ik vind het een topidee! Het klopt gewoon. De meeste mensen die hier komen pitchen komen met veel te dure

ideeën, maar dit is financieel goed te doen. Het zou erg goed bij de Avro passen,” vertelt Danielle Meyer enthousiast. Er verschijnt een brede glimlach op de gezichten van de studenten. “Ik vraag me alleen af of je misschien beter twee kinderen per aflevering moet nemen, voor het wegzapgevaar. Meiden zullen niet snel 25 minuten lang naar een voetballiefhebber kijken. Misschien kun je beter twee tegenovergestelde personen met verschillende hobby’s kiezen, die elkaar afwisselen.” Ook met de keuze van de presentator is Danielle het niet helemaal eens. “Maxime is geen Avro-man. Misschien is Ruben Nicolaï beter, hij werkt wel voor de Avro.” “Daar dachten wij dus net ook aan toen we op de gang een poster van hem zagen hangen,” vertelt Sven. “Ik wil mijn complimenten geven aan de presentatoren, ik heb zelden zo’n goede presentatie gezien. We moeten zo maar eens verder praten, Saskia”. En terwijl zij dat doen, gaan de studenten opgelucht én opgelaten naar huis. Karen ziet wel toekomst in hun project. “Ik ben nu bij verschillende bedrijven aan het solliciteren voor een afstudeerstage. Maar het liefst zou ik hier eigenlijk bij de Avro stage willen lopen, zodat ik aan ons eigen project verder kan werken als afstudeeropdracht.” Dezelfde dag krijgt Saskia de Boer nog bericht van Danielle Meyer. “Er zal snel verder worden gepraat met Danielle om het format samen met de studenten te ontwikkelen,” vertelt Saskia de Boer.” Als dat naar tevredenheid wordt uitgedacht en begroot, zal de Avro het kunnen aanbieden aan de netcoördinator voor uitzending in 2011. Een mooi slot van een spannende ochtend.”n

Studeren met een functiebeperking Bijlage bij Folia en Havana

HvA-rustruimtes

Paralympische Spelen

Chillen in het rommelhok

Marije Smits: op één been naar Londen

Karel van der Toorn:

Science Park en Amstel Campus

‘Studenten met een beperking moeten hun verantwoordelijkheid nemen’

Nieuwbouw met speciale wensen

Van inschrijving tot diploma Studeren met een functiebeperking: hoe doe je dat?

‘Iedereen is erg behulpzaam’

Vier studenten over hun functiebeperking

(advertentie)

'$167'(/(6672) 9225-(2*(1" +OSTSTUDERENJEVEELTIJDENMOEITE'AVOOROPLOSSINGEN ENREGELINGENNAARJEDECAANOFKIJKOPWWWTIJDGEBREKNL

Studeren met een functiebeperking aan de HvA en UvA

Inhoud

04 06

Dyslexie, reuma, doofheid en andere beperkingen

08 10 12 13 14

Goud in 2012?

16

Crea, ASVL, Usc en Asva

‘Ik mocht mijn scriptie niet inleveren, omdat het voorstel al te veel spelfouten bevatte.’

Van A tot Z

Kun je al bij het inschrijven vermelden dat je een functiebeperking hebt, en wat zijn precies je rechten? ‘Een student moet het zelf aangeven, want we willen niet stigmatiseren.’

Marije Smits studeert geneeskunde en is topsporter. Momenteel bereidt ze zich voor op de Paralympische Spelen in Londen van 2012. Een beeldverslag.

Onbeperkt-beperkt

De HvA en UvA kregen samen een half miljoen euro voor studenten met een functiebeperking. Doel: gelijke kans op studiesucces. Is het gelukt?

Hier rust men

Wettelijk moet er op elke HvA en UvA-locatie een rustruimte zijn voor wie dat nodig heeft. Hoe zien die ruimtes eruit?

Opinie

‘Dyslexie is een aangeboren ontwikkelingsstoornis,’ aldus Aryan van der Leij, hoogleraar orthopedagogiek.

Toekomstgebouwen

Dit jaar verhuist de bètafaculteit van de UvA naar het Science Park, en is de HvA druk met de bouw van de Amstel Campus. Is er bij de nieuwbouw rekening gehouden met studenten die speciale behoeftes hebben?

Wat doen de organisaties in de loopgraven van de HvA en UvA voor studenten met een beperking?

Colofon Deze special is gemaakt in opdracht van de UvA-HvA-projectgroep Studeren met een functiebeperking en is mede mogelijk gemaakt met subsidie van het Ministerie van OCenW. Hij verschijnt als bijlage van Folia 35 en Havana 34. Hoofdredactie Jim Jansen Eindredactie Mirna van Dijk en Wim de Jong Medewerkers Bram Belloni, Pepijn Bernard, Floor Boon, Martien Bos (correctie), Fred van Diem, Kirsten

Kruisje Een deel van de studenten van onze hogeschool en universiteit heeft een functiebeperking. Een lichamelijke handicap, psychische problemen of dyslexie bijvoorbeeld. Om hoeveel studenten het gaat, weten we niet precies. Want in onze studentenadministratie zetten we uiteraard geen kruisje achter de namen van studenten met een functiebeperking. En bovendien ondervindt een deel van die studenten tijdens de studie geen specifieke problemen. Maar vaststaat dat vele honderden studenten, of zelfs een paar duizend, wél hinder ondervinden van hun beperking. De universiteit en de hogeschool willen er alles aan doen om te zorgen dat ook die studenten hun opleiding kunnen voltooien. Ten eerste omdat de wet ons dat verplicht. In 2003 is de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte aangenomen. Die wet verplicht ons om te zorgen dat deze groep studenten dezelfde kansen heeft als studenten zonder functiebeperking. Maar we hebben die wet natuurlijk niet nodig om daarnaar te streven. Gewoon, omdat iedere student ons even lief is en de steun en begeleiding moet krijgen die hij of zij nodig heeft om de opleiding met succes te kunnen afronden. Laten we ons gelukkig prijzen dat we leven in een maatschappij die geen groepen langs de kant

De toegankelijkheid van gebouwen laat soms nog te wensen over laat staan. Onze instellingen hebben de wettelijke, maatschappelijke en morele plicht om studenten met een functiebeperking zo goed mogelijk te ondersteunen. Dankzij de extra inspanning die in de afgelopen jaren is geleverd binnen de UvA en HvA is er voor vrijwel ieder probleem wel een oplossing voorhanden. De studentendecanen staan klaar om studenten met een functiebeperking te helpen als zij vertraging oplopen in hun studie, speciale voorzieningen nodig hebben, hun studie tijdelijk moeten onderbreken of een beroep willen doen op financiële ondersteuning. Ook hebben we geïnvesteerd in bewustwording onder docenten en ander personeel. We zijn dus op de goede weg. Maar we zijn nog niet klaar. De toegankelijkheid van gebouwen laat soms nog te wensen over; vooral bij historische panden van de UvA in de binnenstad is dat een lastig punt. Een ander punt is de informatievoorziening. Alle informatie is beschikbaar, maar die is niet altijd even makkelijk te vinden voor studenten. De toegankelijkheid van informatie moeten we daarom nog verbeteren. Niet alleen de hogeschool en de universiteit hebben verplichtingen op dit gebied. Studenten moeten zelf ook hun verantwoordelijkheid nemen. Het gebeurt nogal eens dat studenten pas aan de bel trekken als het eigenlijk al te laat is. Als ze geen studiebeurs meer krijgen omdat ze onvoldoende voortgang geboekt hebben, bijvoorbeeld. Voor wie tijdig ingrijpt, is er bijna altijd een oplossing.

Dorrestijn, Cees Heuvel, Bas Kocken, Anne Koeleman, Aryan van der Leij, Thomas van Lier, Pascal Tieman, Karel van der Toorn, Hans van Vinkeveen, Annemarie Vissers, Paul van de Water Druk Dijkman offset, Diemen Advertentiewerving Bureau Van Vliet BV, Zandvoort, Tel 023-5714745 [email protected] Voor meer info www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl

Karel van der Toorn, voorzitter College van Bestuur UvA/HvA

Functiebeperkingsspecial

3

Altijd wel een mouw Studeren met een functiebeperking, hoe doe je dat? Vier studenten vertellen.

‘Gewoon met mijn krukken de trap op’

‘Niemand kijkt er echt van op’

Wie? Linda Bilardie (45, premaster Sociologie) Functiebeperking? Palindroom reuma Wat is dat? Vorm van reuma waarbij de ontsteking in de gewrichten voorkomt in aanvallen.

Wie? Barbara Eelman (23, eerstejaars Geschiedenis) Functiebeperking? Dyslexie Wat is dat? Verzamelnaam voor alle aandoeningen waarbij er problemen zijn met geschreven taal.

‘Ik werkte al tien jaar in het bankwezen toen ik ziek werd. Na een tijd waarin ik alleen op bed kon liggen ben ik als vrijwilliger bij een school gaan werken. Ik besefte dat ik dat eigenlijk veel leuker vond dan mijn eerdere baan. Om me verder te verdiepen heb ik HBO Pedagogiek gedaan, wat me ondanks de reuma goed afging. Nu doe ik de premaster Sociologie aan de UvA. Nog steeds komt en gaat mijn reuma. Ik heb er vooral last van bij het schrijven. Na drie kwartier of een uur kan ik niets meer weergeven op papier, terwijl er wel nog kennis in mijn hoofd zit. Typen kan ik langer volhouden, dus maak ik mijn tentamens op een laptop. Daar krijg ik dan langer de tijd voor, om mezelf niet te veel te belasten. Soms loop ik ook een poosje op krukken en in ergere periodes moet ik wel eens een maand in bed blijven. Gelukkig worden onze hoorcolleges opgenomen en op blackboard gezet, zodat ik ook na die periodes mijn tentamens nog kan halen. Mijn medestudenten en docenten zijn op de hoogte van mijn reuma en iedereen hier is erg behulpzaam. Ik had bijvoorbeeld een paar weken goed last dit voorjaar en toen wilde ik twee weken naar Curaçao om bij te komen. In die weken dat ik weg was zouden er films voor mijn studie vertoond worden. Ik heb de dvd’s toen mogen lenen van de docent. Daar ben ik wel blij mee. Praktische problemen op de UvA ben ik verder niet tegengekomen. Ja, een keer was de lift kapot, maar ik moest toch naar drie hoog. Toen ging ik gewoon met mijn krukken de trap op. Dat was best zwaar, maar ik moest daar toch zijn.’

‘Dyslexie is bij iedereen anders. Sommige mensen hebben er last van als ze lezen, anderen als ze schrijven. Het hangt ook van je opleiding af wat de moeilijke punten zijn. Ik heb vooral moeite met spelling. Verder lees ik behoorlijk langzaam, vooral Engelse teksten. Dat is zwaar in de tentamentijd; ik moet voldoende tijd uittrekken en geen afleiding hebben. Een hoofdstuk lezen kost me zeker anderhalf uur. Op de havo heb ik al een test gedaan waaruit bleek dat ik dyslectisch ben. Daar ben ik wel elke keer overgegaan, met een 5,5. Ik kreeg toen spellingsles en extra tijd voor tentamens. Op mijn opleiding Museologie op de AHK had ik ook weinig problemen, omdat je daar vaak met groepjes samenwerkt. Alleen mijn eindscriptie was moeilijk. Ik mocht mijn scriptie niet inleveren, omdat het voorstel al te veel spelfouten bevatte. Gelukkig is het goed gekomen. Bij zo’n kleine school zijn er weinig faciliteiten voor dyslectici, maar er valt wel altijd met leraren te praten. Op de UvA is dat lastiger. Hier zijn er heel veel faciliteiten, maar je moet het wel weten. Ik kwam er pas achter toen een docent me doorverwees naar de studieadviseur. Hij vond dyslectisch zijn ‘geen excuus om zo veel fouten te maken’. Nu ga ik opnieuw een test doen, om te kijken wat mijn zwakke punten precies zijn. Na de zomer word ik dan daarin begeleid. Ik ben zeker niet een uitzondering: heel veel mensen op de UvA zijn dyslectisch dus niemand kijkt er echt van op. Ik denk dat er in Nederland sowieso veel mensen zijn die last hebben met spelling. Dat gaat op de middelbare school al fout. Ik zie zelf soms de spelfouten in de krant staan, maar ik hoor niet bij de mensen die zich daaraan storen. Ik vind het juist grappig dat zelfs ik sommige fouten eruit kan halen!’

4

Functiebeperkingsspecial

aan te passen tekst: Anne Koeleman en Annemarie Vissers beeld: Fred van Diem

‘Er valt altijd wel een mouw aan te passen’

‘In groepen werken vind ik nog lastig’

Wie? Dennis Bliek (21, tweedejaars Sportmarketing HES) Functiebeperking? Mitochondriale myopathie Wat is dat? Spierziekte waardoor Dennis’ spierkracht afneemt met de jaren. Desondanks is Dennis een fanatiek rolstoelhockeyer.

Wie? Reguillo Tjon a Meeuw (30, laatstejaars Engineering, Design and Innovation) Functiebeperking? Pervasieve ontwikkelingsstoornis/ autistische stoornis. Wat is dat? Pervasieve stoornissen hebben invloed de ontwikkeling op gebieden als sociale vaardigheden, taal- en voorstellingsvermogen, motoriek.

‘Nee, moeite met de touch-toetsen van de koffieautomaten heb ik niet, dat lukt allemaal prima. Ik kan mijn rolstoel in hoogte verstellen, dus mijn HvA-kaart krijg ik ook met gemak in de automaat. Wel lijkt het niet mogelijk fatsoenlijk te printen: op de een of andere manier zijn de scherminstellingen zo weergegeven dat ik onmogelijk het display kan lezen. Maar verder hoor je mij niet klagen: ik heb les op de Fraijlemaborg, een heel toegankelijk gebouw. Ik kan overal makkelijk komen met mijn rolstoel, elke etage heeft een invalidentoilet. Prima dus. Sinds kort heb ik twee straten verderop ook nog een invalidenparkeerplek, die heb ik met hulp van mijn decaan hier geregeld. Met het openbaar vervoer naar school komen is vrij omslachtig, dus kom ik liever met de auto. Nou, één gesprekje met de decaan en ze hing al aan de telefoon met de gemeente om dat voor elkaar te krijgen. Ik merk dat er overal altijd wel mogelijkheden zijn, en met humor kom ik ook een heel eind. Ik bespreek mijn ziekte heel open en met de nodige grappen met studiegenoten. Dat werkt prima. Dan begrijpen ze ook beter dat ik niet aan alles kan meedoen. De sportlessen kan ik fysiek moeilijk volgen, maar dan neem ik het fluiten of de organisatie voor mijn rekening. Er valt altijd wel een mouw aan te passen. Hoewel ik dus zelden problemen ervaar, is het wel een keer voorgekomen dat ik door vermoeidheid een tentamen niet op het gestelde tijdstip kon maken. Ik had het nog besproken met de betreffende docent van het vak. Prima, leek allemaal geregeld. Alleen toen ik er op terugkwam bleek hij niet thuis te geven. Vond hij dat ik te laat was met het maken van een nieuwe afspraak. Maar ach: zoiets maak je hooguit één keer mee. Met tentamens lukt het verder altijd: ik mag in een aparte ruimte toetsen maken, met anderen die ook een functiebeperking hebben. Ik mag er ook langer over doen en het werk spreiden. Soms ben ik te moe om alle tentamens – die vaak in twee weken gepropt worden – te maken. Gebruikmaken van de rustruimte dan? Nee, geen idee. Hebben we die dan?’

‘Lange tijd heb ik – en mijn omgeving trouwens ook – niet geweten wat er aan de hand was me me. Ik merkte wel dat ik samenwerken met medestudenten in groepjes en bij projecten heel lastig vond. ‘Normale’ sociale omgang vind ik bijvoorbeeld moeilijk, er zijn zo veel prikkels om me heen, vaak voelt het als één grote chaos. Dat samenwerken verliep dus heel stroef. Voordat ik aan deze studie begon heb ik Werktuigbouwkunde gestudeerd. Daar liep ik tegen hetzelfde probleem aan. Nog steeds wist ik dat er iets niet klopte, maar wat, dat bleef vaag. Uiteindelijk is het op een gegeven moment, in het laatste studiejaar, helemaal misgelopen. Dat heeft een enorme impact op mij gehad, je zou kunnen spreken van een trauma. Op een geven moment ging het echt niet meer en ben ik hulp gaan zoeken. Toen werd duidelijk dat ik autistisch ben en vielen de puzzelstukjes op z’n plek. Met die informatie ben ik aan de slag gegaan. Uiteindelijk ben ik dus twee jaar na de diagnose begonnen met de studie Engineering, Design and Innovation. Via een speciaal traject kon ik vrijstellingen krijgen en zo ook de studie afmaken. Tentamens maken lukt prima, maar in groepen werken vind ik nog steeds lastig. Nu kan ik dat wel bespreken met een begeleidster die ik wekelijks spreek. Of studiegenoten weten van mijn stoornis? Dat weet ik niet, ik heb het er niet met ze over gehad. Een paar docenten en de coördinator van de opleiding weten het wel. Ik heb wel eerder een interview voor een voorlichtingsfilm gegeven, dus het zou kunnen dat mensen op de hoogte zijn. En anders lezen ze het nu.’

Functiebeperkingsspecial

5

Van inschrijving tot af Met een functiebeperking je studie doorkomen is best te doen. Zeker als je de nodige hulptroepen inschakelt. Waar en bij wie moet je zijn?

Een beperking kan je ervan weerhouden aan een studie te beginnen. Een slechthorende moet wel de docent kunnen verstaan, spelfouten worden ook iemand met dyslexie aangerekend en een student in een rolstoel moet de collegezaal kunnen bereiken. De universiteit en hogeschool bieden allerlei voorzieningen: voor slechtzienden zijn computers met een vergroot beeldscherm en desgewenst kan een hele werkgroep worden verplaatst naar een rolstoeltoegankelijke zaal. Voor dit soort zaken kun je terecht bij de studentendecaan, je studieadviseur of je studieloopbaanbegeleider. De student moet zelf aangeven dat hij hulp nodig heeft. ‘We willen niet registeren of stigmatiseren,’ zegt Claudia Flüggen, de studentendecaan van de UvA. ‘Daarom wordt bij inschrijving meestal niet gevraagd of je een handicap hebt. Bij intakegesprekken wordt soms wel gevraagd of de opleiding ergens rekening mee kan houden, zoals topsport of een beperking. Wij geven foldertjes mee, maar het is aan de student of hij daar iets mee doet.’ De studentendecaan helpt onder andere met financiële zaken, zoals het ondertekenen van een declaratieformulier voor implantaten voor een slechthorende. Ook heeft de studentendecaan contacten met externe organisaties, bijvoorbeeld het instituut dat dyslexietesten afneemt. De studieadviseur regelt de meer praktische zaken, denk aan een parkeerplek voor een invalidenwagen of een aparte tentamenruimte voor een dyslectische student. Maar het kan natuurlijk altijd beter. Flüggen: ‘Het gaat vaak om details waar je niet bij stilstaat als je geen handicap hebt. Een stem in de lift die zegt op welke verdieping je bent is voor een blinde van groot belang.’

Breed begrip Een functiebeperking kan fysiek zijn of psychisch. De betekenis van het woord is niet vastomlijnd. Valt migraine er bijvoorbeeld ook onder? Volgens Flüggen heeft een student een functiebeperking als hij structureel gehinderd wordt bij het studeren. De ene handicap is duidelijker zichtbaar dan de andere. Vaak zul je niet eens weten dat jouw studiegenoot rsi heeft, depressief is, autistisch, chronisch vermoeid of aan één oor doof. Hoeveel studenten daadwerkelijk een functiebeperking hebben, is onduidelijk, maar het ligt tussen de vijf en veertien procent. ‘Studenten met een fysieke handicap komen vaak aan het begin van het jaar langs om te vragen welke voorzieningen er zijn en vinden verder zelfstandig hun weg,’ vertelt Flüggen. ‘Zij zijn gewend om met hun beperking om te gaan. Er is een veel grotere groep met onzichtbare handicaps, zoals autisme of psychische problemen.’

6

Functiebeperkingsspecial

Onnodig en schaamte Het merendeel van de studenten met een functiebeperking brengt nooit een bezoekje aan de studentendecaan of studiebegeleider voor hulp. Anne Janssens (26) studeert Geschiedenis en schrijft op dit moment zijn scriptie. Zijn studie lijdt er niet onder dat hij maar één arm heeft en hij heeft niet het idee dat hij in zijn functioneren beperkt wordt. Tot een begeleider heeft Anne zich dan ook nooit gewend. Een andere reden dat studenten hun handicap niet melden, is schaamte. De meeste mensen hangen het niet aan de grote klok dat ze manische depressief zijn of last hebben van angstaanvallen. Zelfs als hun prestaties eronder lijden, maken zij dat liever niet bekend. ‘Toen ik vorig jaar depressief werd, had ik

Thomas van Berkel (23) is zo’n buddy. Hij hielp vorig jaar een dyslectische studiegenoot met haar masterscriptie Planologie. ‘Zij had de UvA om een buddy gevraagd en die vroegen of ze zelf een geschikte persoon kende. Ik had al een paar keer eerder teksten van haar gecorrigeerd. Woordwisselingen kunnen heel grappig zijn, maar sommige stukken van die scriptie waren heel vermoeiend om te lezen.’

Gedwongen stoppen Klachten kunnen zo erg zijn dat het niet meer mogelijk is om verder te studeren. Marjolijn van Beeren (23) studeerde Psychobiologie toen ze drie jaar geleden plotseling erg ziek werd. Om welke ziekte het ging, was onduidelijk. ‘Het is uitzonderlijk hoe

‘Achteraf gezien had ik het beste naar mijn studiebegeleider kunnen stappen’ achteraf gezien het beste naar mijn studiebegeleider kunnen stappen. Maar daarvoor schaamde ik me te erg,’ vertelt student Nederlands Chris de Groot (24). ‘Als de studiebegeleider de docenten op de hoogte had gesteld, hadden zij beter begrepen waarom ik zo afwezig was tijdens de colleges. Uiteindelijk heb ik het aan één docent verteld, voor wie ik een werkstuk moest maken waar ik me maar niet toe kon zetten. Ik schaamde me enorm, maar hij toonde begrip.’ Over psychische klachten zoals depressie, autisme en ADHD bestaat nog veel onbegrip onder studenten en medewerkers, volgens de studentendecaan van de HvA, Lydie van de Laar.

sympathiek de universiteit daarop reageerde. Mijn studiebegeleider bleef me beterschap wensen en sommige docenten boden aan dat ik het tentamen zou maken op een moment dat ik me minder ziek voelde.’ Vergeleken met andere studies is Psychobiologie niet flexibel: als je één practicum mist, kun je het vak soms al niet meer halen. Na een jaar aanmodderen besloot Marjolijn zich uit te schrijven. ‘De studentendecaan heeft me daarmee geholpen, want dat is nog een heel administratief gedoe.’ Omdat Marjolijn door haar ziekte studievertraging heeft opgelopen, kan ze als ze weer gaat studeren aanspraak maken op het Afstudeerfonds van de UvA.

Voorzieningen

Het afstuderen

Opleidingsinstituten zien natuurlijk het liefst dat studenten in een vroeg stadium aangeven welke handicap zij hebben, zodat daar rekening mee gehouden kan worden. Tamar Strietman (22) heeft al voordat ze aan Culturele Antropologie begon geinformeerd naar de voorzieningen die de UvA heeft voor studenten met dyslexie. ‘Hiervoor studeerde ik aan de Hogeschool voor de Kunsten en ik vond het behoorlijk spannend om over te stappen naar de universiteit. Via mijn studieadviseur hoorde ik dat de UvA een cursus geeft. Die volg ik nu. Het is heel prettig om ervaringen uit te wisselen en tips te krijgen. Ik ben erachter gekomen dat je meer tijd kunt krijgen voor tentamens, dat er spraaksynthesecomputers zijn en dat je aan een student gekoppeld kan worden die jouw teksten nakijkt.’

Door het vele typwerk, in combinatie met stress en een verkeerde houding, heeft Kim Buijs (24) rsi gekregen toen ze haar scriptie schreef. ‘Ik had vreselijk veel pijn in mijn armen. Het was een hele opluchting dat mijn begeleider er rekening mee hield.’ Kim is een paar maanden geleden afgestudeerd en heeft, door minder stress, ook weinig last meer van rsi. Zo zie je dat het in een specifiek geval ook nog kan gebeuren dat het studeren je een handicap oplevert.

Sommige namen van geïnterviewde studenten zijn op hun verzoek gefingeerd.

fstuderen

tekst: Kirsten Dorrestijn beeld: Pepijn Bernard

Routewijzer Verwacht je studievertraging als gevolg van een functiebeperking? Dan is het belangrijk dat je zo snel mogelijk contact opneemt met een studentendecaan. In deze routewijzer kan je lezen wat een studentendecaan voor jou kan doen.

UÊLi«iÀŽˆ˜}i˜Ê>ÃÊ}iۜ}ÊÛ>˜ÊV…Àœ˜ˆÃV…iÊâˆiŽÌiÊ­Lˆ‡ voorbeeld reuma, suikerziekte, ziekte van Crohn, ME/CVS, astma).

Hoe en wat? Voor wie? Als je een functiebeperking hebt, kun je belemmeringen ondervinden bij je studie. Functiebeperkingen zijn aandoeningen die doorgaans blijvend van aard zijn en tot studievertraging kunnen leiden. Hieronder vallen: UÊۈÃÕiiÊLi«iÀŽˆ˜}i˜Ê­LˆÛœœÀLii`ÊLˆ˜`…iˆ`]ʎœŽiÀ‡ blik); UÊ>Õ`ˆÌˆiÛiÊLi«iÀŽˆ˜}i˜Ê­LˆÛœœÀLii`ÊÏiV…Ì…œÀi˜`‡ heid, doofheid); UʓœÌœÀˆÃV…iÊLi«iÀŽˆ˜}i˜Ê­LˆÛœœÀLii`Ê`Ü>ÀÏ>iÈi]Ê posttraumatische dystrofie, RSI); UÊ«ÃÞV…ˆÃV…iÊLi«iÀŽˆ˜}i˜Ê­LˆÛœœÀLii`Ê>˜}ÃÌÃ̜œÀ˜ˆÃ‡ sen, depressie, eetproblemen); UÊLi«iÀŽˆ˜}i˜Ê>ÃÊ}iۜ}ÊÛ>˜Êii˜Ê…iÀÃi˜v՘V̈iÃ̜œÀ‡ nis (bijvoorbeeld dyslexie, spraakstoornis);

Het eerste contact is altijd op eigen initiatief. In dit intakegesprek worden vervolgens jouw mogelijkheden, beperkingen en de eventuele belemmeringen in het onderwijs besproken. De studentendecaan is er voor: UʅiÌÊÛiÀÌÀœÕÜiˆŽÊ>>˜˜i“i˜ÊÛ>˜Ê`iʓi`ˆ˜}ÊÛ>˜Ê bijzondere omstandigheden (= jouw functiebeperking of (chronische) ziekte), waardoor je studievertraging zou kunnen oplopen of hebt opgelopen; UʅiÌÊ>`ۈÃiÀi˜ÊLˆÊi˜Ê…iÌÊ>>˜ÛÀ>}i˜ÊœvÊLˆÃÌii˜ÊÛ>˜Ê eventuele voorzieningen bij de opleiding (zoals verlenging van de tentamenduur); UʅiÌÊ>`ۈÃiÀi˜ÊÛ>˜Ê`iÊiÝ>“i˜Vœ““ˆÃÈiʜÛiÀʍœÕÜÊ persoonlijke omstandigheden in verband met het bindend afwijzend studieadvies (BAS) aan de HvA of bij sommige studierichtingen aan de UvA waar een negatief bindend studieadvies geldt;

UʅiÌÊLi}iiˆ`i˜ÊÛ>˜ÊœÕÊ>ÃÊÃÌÕ`i˜Ì]ʈ˜ÊÃ>“i˜ÜiÀ‡ king met de studieadviseur of (studieloopbaan)-begeleider, tijdens je opleiding (instroom, doorstroom en uitstroom); UʅiÌÊ>>˜ÛÀ>}i˜ÊÛ>˜ÊÛiÀi˜}ˆ˜}ÊÛ>˜ÊœÕÜÊ«ÀiÃÌ>̈i‡ beurs en/of van verlenging van de diplomatermijn bij de Informatie Beheer Groep (IBG); UʅiÌÊ>>˜ÛÀ>}i˜ÊÛ>˜Êwʘ>˜VˆliÊVœ“«i˜Ã>̈iÊLˆÊ`iÊ betreffende fondsen van de HvA en de UvA; UÊhet geven van advies bij jouw verzoek tot uitschrijving aan de HvA of de UvA en restitutie van collegegeld op grond van ziekte of van een functiebeperking. Voor informatie over studeren met een functiebeperking aan de HvA en UvA kun je op www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl terecht.

Studentendecanaat HvA www.sz.hva.nl/decanaat of 020 595 14 63.

Studentendecanaat UvA www.uva.nl/studentenzaken of 020 525 80 80.

Functiebeperkingsspecial havana

7 21

Marije Smits (22) studeert Geneeskunde aan de UvA en is topsporter. In 1998 werd kanker in haar rechterbeen geconstateerd. Een jaar later werd het been inclusief knie geamputeerd. Sinds 2001 is Marije atleet. Tijdens een internationaal toernooi in Durban in 2004 sprong ze haar persoonlijke record van 3,50 meter. In Beijing bij de Paralympics liep ze vorig jaar de honderd meter in 18,27; ook een persoonlijk record. Op de foto is Marije in het Pim Mulier Sportpark in Haarlem, waar ze in training is voor de Paralympische Spelen in Londen van 2012. (JJ) beeld: Bram Belloni

8

Functiebeperkingsspecial

Functiebeperkingsspecial

9

Onbeperkt studeren Studenten met een functiebeperking verdienen een net zo grote kans op studiesucces als elke andere student. De HvA en de UvA spannen zich samen in om eventuele knelpunten weg te werken. De projectleider, Lydie van de Laar, vertelt.

Begin 2007 kregen de HvA en de UvA een subsidie van ruim vijf ton voor studenten met een functiebeperking. Lydie van de Laar (32), leider van het project ‘Studeren met een functiebeperking’, vertelt waaraan dat geld besteed is en nog gaat worden, want het project loopt tot eind dit jaar.

Kun je eerst iets vertellen over het wat en waarom van het project? ‘Als je een functiebeperking hebt en je gaat studeren dan word je geconfronteerd met allerlei hindernissen en knelpunten. Het project heeft als uiteindelijk doel dat ook studenten met een functiebeperking gelijke kansen op studiesucces moeten hebben. De subsidie is bedoeld om knelpunten weg te werken. Studenten met een functiebeperking hebben er recht op om ‘onbeperkt’ te kunnen studeren. Wij hebben ons vooral gericht op het verbeteren en het vaststellen van beleid en procedures. Daarnaast wilden we de informatievoorziening optimaliseren voor zowel medewerkers als studenten. Tot slot hebben we ons gericht op het creëren en het verbeteren van allerlei voorzieningen voor studenten met een functiebeperking. Daarbij kun je bijvoorbeeld denken aan voorzieningen voor dyslectische studenten. Voor die groep hebben we cursussen ontwikkeld, bijvoorbeeld lees-, leer- en schrijfstrategieën. Vrijwel alle instellingen voor hoger onderwijs hebben trouwens de subsidie gekregen. De UvA en de HvA zijn de enige die het project samen uitvoeren en ook gezamenlijk subsidie hebben gekregen.’ Wat heeft het project tot nu toe opgeleverd? ‘Heel veel. Het onderwerp staat duidelijk op de kaart en het is veel meer gaan leven. Dat is natuurlijk fantastisch. Zonder dit project zou die aandacht er echt niet geweest zijn. Er is nu ook bundeling van informatie, zonder het project zou die er ook niet zijn. Klinkt mooi, maar kun je wat concreter zijn? ‘Informatie over studeren met een functiebeperking was er wel, maar nogal versnipperd en heel moeilijk te vinden. We hebben een website ontwikkeld waarop alle beschikbare informatie staat. De informatievoorziening is in alle opzichten beter geworden. Niet alleen door middel van de website, maar ook door brochures en voorlichtingsbijeenkomsten. Zo krijgen alle nieuwe medewerkers bij hun introductiebijeenkomst informatie over wat het betekent om te studeren met een functiebeperking. We hebben een zogeheten routewijzer laten maken aan de hand waarvan een student snel kan zien waar hij terecht kan als er sprake is van studievertraging. Verder – en

10

CMR-special Functiebeperkingsspecial

dat is echt heel belangrijk – kunnen studenten al bij inschrijving op de UvA of HvA kenbaar maken dat ze een functiebeperking hebben en ze kunnen aangeven dat ze een intakegesprek willen met een studentendecaan. We hebben ook allerlei cursussen ontwikkeld en die worden met veel succes uitgevoerd. Vooral de cursus over dyslexie is een groot succes. Tot slot is er sprake van (bijna) vastgesteld beleid met protocollen, bijvoorbeeld voor de aanvraag van voorzieningen en over hoe je studenten met een functiebeperking kunt begeleiden. Er is tot nu toe geen beleid geweest, en dat komt er nu wel aan.

Het is ook goed dat er nu voor de Amstelcampus een adviesgroep is die zich met functiebeperking bezighoudt en daar zitten ook studenten in. Het zou toch jammer zijn als de Amstelcampus klaar is en we komen tot de ontdekking dat we allerlei voorzieningen vergeten zijn. Zo’n adviesgroep is een uitstekend middel om te voorkomen dat er op dat gebied allerlei fouten worden gemaakt. Ik ben er trots op dat in complexe organisaties als de UvA en de HvA de bereidheid bestaat om tijd en energie vrij te maken om de situatie van studenten met een functiebeperking te verbeteren. Die bereidheid zie je op alle niveaus en daar hebben wij duidelijk een stimulerende rol in gespeeld.‘

Wat hebben studenten aan die protocollen? ‘Zowel studenten als medewerkers kunnen nu weten wat hun rechten en plichten zijn. Het laat zien wie waar verantwoordelijk voor is. Het kan een einde maken aan allerlei vormen van rechtsongelijkheid en onduidelijkheid. Alles staat helder op papier. Het zijn instellingsbrede afspraken die voor iedereen gelden. Studenten hoeven dan niet meer te vechten om een simpele voorziening gerealiseerd te krijgen. Zo’n protocol biedt houvast als er sprake is van onzekerheid. Natuurlijk, met een protocol alleen ben je er

Waarom is de looptijd van het project verlengd? ‘Het uitvoeren van dat wat we bedacht hebben is lastig en vraagt meer tijd dan we dachten. We hebben bijvoorbeeld een nieuwe opzet gemaakt voor het begeleiden van autistische studenten en we hebben allerlei handleidingen voor docenten ontwikkeld. Die informatie is nog niet structureel ingebed. Daar blijkt meer tijd voor nodig te zijn. Om die inbedding goed voor elkaar te krijgen is het project verlengd tot 31 december 2009. Dat geldt trouwens niet alleen voor de HvA en de UvA, maar voor alle onderwijsinstellingen.’

‘Studeren met een functiebeperking staat nu duidelijk op de kaart, het is gaan leven’ nog niet. Het gaat er vervolgens ook om dat iedereen weet dat die protocollen er zijn en dat iedereen daar rechten aan kan ontlenen. Daar moeten we de komende tijd extra aandacht aan besteden.’

Waar ben je als projectleider trots op? ‘Op die onderdelen van het project waar studenten aan hebben meegedaan. Studenten met een functiebeperking hebben vaak te weinig energie om daadwerkelijk mee te doen met dit project, maar als ze meedoen komt dat de kwaliteit natuurlijk wel ten goede. De film die we hebben gemaakt is geweldig. Die film spreekt erg aan waardoor het thema functiebeperking veel meer gaat leven. In die film vertellen studenten van de HvA en de UvA op indringende wijze over hun beperking en wat het voor ze betekent om toch te studeren. Ik ben ook trots op de workshops voor studentenbegeleiders. We hebben die ontwikkeld samen met de afdeling Onderwijsresearch en Ontwikkeling van de HvA. We geven die workshops nu frequent en er is veel belangstelling voor.

Is het achteraf gezien een goede keuze geweest om de UvA en de HvA dit project samen te laten uitvoeren? ‘Ja, dat was verstandig, en het was ook logisch om het samen te doen. Natuurlijk heb je last van allerlei cultuurverschillen, maar de afdelingen studentenzaken van beide instellingen werken al jaren intensief samen. De studentendecanen doen ook veel samen. In die zin zou het zelfs een beetje raar zijn als we dit project los van elkaar zouden doen. Eigenlijk kun je wel zeggen dat juist dit project een heel mooi voorbeeld is van hoe positief en succesvol de samenwerking tussen beide instellingen kan zijn. De samenwerking levert een duidelijke meerwaarde op. Voor de uitvoering van het project is het ook goed dat er twee projectleiders zijn, eentje van de UvA en eentje van de HvA. Daar was aanvankelijk wel verzet tegen, maar we kunnen terugkijken op een prima samenwerking. Je moet natuurlijk wel meer overleggen, maar dat komt de uitvoering van het project uiteindelijk alleen maar ten goede.’

met een beperking tekst: Paul van de Water beeld: Fred van Diem

Lydie van de Laar: ‘We hebben een geweldige film gemaakt, daar ben ik echt trots op’

Studenten met een beperking zijn beter af

Heldere informatie en eenduidig beleid

Marcelle Peeters, directeur van de gemeenschappelijke dienst Onderwijs en Onderzoek O2 en lid van de stuurgroep Studeren met een functiebeperking: ‘Het project draagt bij aan de doelstellingen zoals die in de instellingsplannen staan beschreven. Bovendien heeft het deze doelgroep weer eens scherp onder onze aandacht gebracht. Het project heeft er ook toe bijgedragen dat in de overwegende ad-hocaanpak een flinke professionaliseringsslag is gemaakt. Als de voorstellen van de projectgroep worden gerealiseerd, zullen studenten met een functiebeperking beter af zijn.’

Frank van Kampen, hoofd studentenzaken van de UvA en lid van de stuurgroep Studeren met een functiebeperking: ‘Dit project is een mooie kapstok voor de samenwerking tussen de UvA en de HvA. Als dit project er niet was geweest, dan zou het er voor studenten met een functiebeperking minder goed uitzien. Geen heldere informatievoorziening en geen eenduidig beleid, maar forse versnippering. Juist een onderwerp als functiebeperking moet je vooral centraal regelen. De uitwerking kan natuurlijk prima op lokaal niveau gebeuren. De film is trouwens echt leuk. Ik raad iedereen aan ‘m te gaan zien.’

www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl www.handicap-studie.nl www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl/film.htm www.tijdgebrek.nl www.sz.hva.nl www.uva.nl/studentenzaken

Functiebeperkingsspecial

11

Rustruimtes zonder uitrusters tekst: Hans van Vinkeveen beeld: Fred van Diem

Een rustruimte voor mensen met een beperking? De reactie van de receptionist, beveiliger of medewerker klantenservice van de HvA-gebouwen is steeds dezelfde. Een blik van: waar heb je het over? Nou, over een speciale plek dus waar iemand in een rolstoel of met een hernia even kan bijkomen en de batterij opladen. Het vervolg is ook hetzelfde: de huismeester brengt redding en gidst ons naar de gevraagde time-outruimte. Denk hierbij niet aan een verwenplek waar je wordt gesnoezeld, maar aan een rommelig hok ergens ver weg. En waar bij de route ernaartoe niet gekeken wordt op een drempel meer of minder. Intrigerend is waarom ze er zijn, rustruimten. Er wordt namelijk niet of nauwelijks gebruik van gemaakt door de doelgroep. De voorziening is volgens het Expertisecentrum Handicap en Studie niet verplicht; het is dus een tegemoetkoming op initiatief van de hogeschool zelf.

persoon het vertrek inmiddels heeft verlaten. ‘Maar dan hadden we wel iets geroken.’ Of hij er zelf niet af en toe een dutje doet? ‘Hier wil je toch voor geen goud liggen?’ Van Dam wil het ook anderen niet aandoen en verwijst iedereen naar de kolfruimte. Er schijnen plannen te zijn voor een betere plek.

‘Een plek voor pas geworden moedertjes’ Locatie: Jan Bommerhuis De receptionist heeft aan een half woord genoeg. Het is de gezellige woonkamer als je de trap afgaat naar de kelder. ‘Je loopt er zo in.’ En inderdaad, een tel later zitten we onderuitgezakt op een hip zitbankje tegenover Marilyn Monroe, die ons vanaf een poster aankijkt. Helaas zitten we in deze chillroom verkeerd. Voor de uitrustkamer moeten we de lange keldergang uitlopen. Klapdeuren door, trap weer op, een deur naar rechts maar welke ook alweer. Nee, via deze deur staan we buiten. Uiteindelijk komen we terecht bij de EHBO-ruimte, waar huismeester Piet Vermeij een poging doet om in het Guiness Book Of Records te komen met de kortste rondleiding ooit. In de tweeënhalve jaar dat de school in het gebouw zit is er nooit een uitruster geweest, weet Vermeij. Wel veel ‘pas geworden moedertjes’ die komen kolven. Vandaar de koelkast, waarin nu het avondeten van de huismeesters ligt. Piet vindt een aparte uitrustruimte niet overdreven. ‘Stel je voor, iemand voelt zich niet lekker, dan zit je zonder.’ Via het ondergrondse doolhof lukt het warempel in één keer het gebouw uit te komen.

‘Hier wil je toch voor geen goud liggen’ Locatie: Leeuwenburg Meer een isoleercel waar je niet dood gevonden wilt worden. Dat is de indruk van de rustplek op Leeuwenburg. Het zit diep onder de grond, op verdieping min drie, naast gezellige ruimten als een parkeergarage en zwakstroomcentrale. In de gang struikelen we bijna over een vergeten brandkast. De rustruimte is karig ingericht met een wasbak, verstelbaar bed en tillift. De airconditioning is irritant aan het brommen. Er moet wel eerst op de eerste verdieping een sleutel gehaald worden. Huismeester Wijnand van Dam heeft slechts één keer iemand naar de rustruimte begeleid. Dat was een paar maanden geleden. Hij weet niet of die

12

Functiebeperkingsspecial

‘Voor deze ruimte gelden voorrangsregels’ Locatie: Tafelbergweg Verbaasde gezichten bij de klantenservice. Het moet volgens de facilitair manager wel de EHBO-ruimte zijn. ‘Als ik het niet weet, weet niemand het hier.’ De rustruimte ligt er stil en verlaten bij. Althans binnen, daarbuiten is er het lawaai van een verbouwing. De ruimte is een rommelige hok met een brancard, wasbak en op tafel een onfris bakje om oren schoon te spuiten. Een stapeltje damesbladen ligt er voor de belangrijkste gebruikers: de kolvers. ‘Er staan er soms wel vijf voor de deur,’ vertelt Ans Buijs van klantenservice. Voor de ruimte gelden voorrangregels. Komt er een eerstehulpklant, dan moeten de kolvers eruit. En de twee vaste uitrusters met ‘iets waarover ze niet willen uitweiden’ moeten weer wachten op een kolver. Heel af en toe ligt er een al te emotioneel familielid bij te komen dat het tijdens een diploma-uitreiking te kwaad kreeg.

De studentendecanen van de HvA hebben inmiddels een inventarisatie gemaakt van wensen en ideeën over rustruimtes in de gebouwen van de HvA. Het is de bedoeling dat deze wensen vertaald worden naar initiatieven om de rustruimtes te verbeteren.

Dyslexie en studeren, gaat dat wel samen?

tekst: Aryan van der Leij beeld: Cees Heuvel

Het (studenten)leven kan voor dyslectici behoorlijk lastig zijn, maar met volharding en een slimme werkwijze kunnen zij ver komen, aldus Aryan van der Leij.

Wie dyslectisch is, leest en spelt moeizaam en traag. Collegedictaat bijhouden is lastig, werkstukken maken kost veel tijd, tentamens voorbereiden ook. Tentamen doen is helemaal lastig. Niet zozeer vanwege gebrek aan kennis van zaken, maar omdat het lezen en vooral het beantwoorden van de vragen zo veel moeite kost. Medestudenten kunnen het ook moeilijk hebben – niet vanwege de techniek van het lezen en spellen, maar omdat ze zich niet goed hebben voorbereid. Waarom heeft de dyslecticus het zo moeilijk met de techniek? Dyslexie is in de meeste gevallen een aangeboren ontwikkelingsstoornis. Dat wil zeggen dat het in de familie zit. Omdat de natuur nu eenmaal niet houdt van eenvoud, zijn er ook mensen die dyslexie krijgen terwijl er geen genetische overdracht in het spel is. Je zou kunnen spreken van niet-aangeboren dyslexie, hoewel de term nietaangeboren meestal slaat op verschijnselen die te herleiden zijn tot een opgelopen hersendisfunctie, bijvoorbeeld ten gevolge van hersenvliesontsteking of een ongeluk met hersenletsel. Wat het is laat zich demonstreren door de volgende tekst te lezen. Het einge wat blegnaijrk is is dat de eretse en de ltaatse ltteer op de jiutse patals saatn. De rset van de ltteers mgoen wllikueirg gpletaast wdoren en je knut vrelvogens gwoeon lzeen wat er saatt. Wie vlot leest heeft met deze tekst geen moeite. Dat komt omdat alle woorden die er hadden moeten staan bekend zijn, zeker bij studenten wo en hbo. Ook de zinsbouw en de zinnen geven houvast, maar het belangrijkste is dat er nauwelijks hinder is op woordniveau, want er is kennis van de schrijfwijze van deze woorden in het geheugen. En er is een uiterst flexibel systeem waarmee letters van verkeerde plaatsen op de goede terechtkomen. Laten we wel wezen, wat kan ‘wllikueirg’ anders zijn dan ‘willekeurig’? Een dyslecticus heeft ook wel van die kennis, maar de manier waarop hij daar gebruik van maakt is anders. Eigenlijk leest hij veel meer letter voor letter. Vandaar dat het zo traag gaat. Toch heeft ook een dyslecticus wel beelden van hele woorden in zijn hoofd, maar hij mist het flexibele systeem om die te gebruiken bij het herkennen van zo’n tekstje. Als je spelling baseert op letter voor letter omzetten kan het ook misgaan, want er zijn allerlei regels die de spelling bepalen die niet op de simpele koppeling tussen

klanken en tekens gebaseerd zijn. Die vergen een beeld van samenhangende letters en dat beeld is er dus minder. Van dyslexie kun je veel last hebben. Probleem is dat je over allerlei talenten kunt beschikken, bijvoorbeeld in de exacte vakken, de architectuur, de fotografie of in de kunst, maar dat je, om je talent verder te ontwikkelen, in het onderwijs een hele brei van vakken met bijbehorende tentamens, werkstukken en examens moet doorwerken voordat je daaraan toekomt. Dat vergt veel volharding. Dat vergt ook dat je op een of andere manier slim omgaat met je handicap. Langer de tijd nemen, eerder beginnen, teksten eerst op hoofdzaken doornemen voordat het verliezen in details je tijd gaat opslokken.

Een dyslecticus leest eigenlijk letter voor letter, vandaar dat het zo traag gaat Gelukkig is er tegenwoordig begrip voor dyslexie. Dat begrip heeft geleid tot een aantal protocollen die toegepast worden in het onderwijs, te beginnen met het basis- en speciaal onderwijs, maar ook het voortgezet onderwijs, het hbo en wo. Die protocollen geven aan hoe dyslexie kan worden herkend en gediagnosticeerd. Degenen die de diagnose dyslexie krijgen komen in aanmerking voor maatregelen zoals het gebruik van apparatuur tijdens de lessen en verlenging van examen- en tentamenduur. Gegeven de te trage verwerking van teksten – of je ze nu leest of schrijft – , heeft verlenging inderdaad zin. Dat betekent niet dat je daarmee van je dyslexie af bent. Hoewel er goede therapieën zijn, waarin naast de lees- en spellingstechniek ook je zelfvertrouwen, volhardingsvermogen en inzet van slimme werkwijzen aan bod komt, gaat dyslexie een leven lang mee en moet je er dus mee leren leven. Aryan van der Leij is hoogleraar orthopedagogiek aan de UvA. Hij promoveerde in 1983 op het proefschrift Ernstige leesproblemen.

Functiebeperkingsspecial

13

Hoe rolstoelvriendeli Op grond van de Algemene wet gelijke behandeling en de Wet gelijke behandeling moet iedereen in staat zijn zich makkelijk te bewegen binnen openbare gebouwen. Voldoen het nieuwe Science Park (UvA) en de Amstelcampus (HvA) wel aan al deze toegankelijkheidseisen?

Amstelcampus

Met een walkietalkie het gebouw door Op de kop van de Wibautstraat wordt de Amstelcampus gebouwd. Met trots noemt de HvA het de grootste stadscampus van Nederland. 25.000 studenten moeten hier uiteindelijk kunnen studeren, verdeeld over tien verschillende gebouwen. In 2014 moet de hele campus gebruiksklaar zijn, maar op dit moment is een groot deel van de gebouwen nog niet gebouwd. Arthur Cramer, projectmanager Nieuwbouw, is verantwoordelijk voor het in kaart brengen van de wensen van verschillende groepen mensen. ‘In juni starten we met een adviesgroep voor de minder validen,’ vertelt Cramer in zijn kantoor aan de Amsteldijk. ‘Samen met de studentendecanen van de verschillende domeinen [het equivalent van faculteiten, red.] en met minder valide studenten gaan we nadenken over wat er allemaal mogelijk is naast de wettelijke verplichtingen.’ Wettelijk is bijvoorbeeld vastgelegd dat alle ruimtes toegankelijk moeten zijn, dat de liften braille en spraaksystemen bevatten en dat drempels niet hoger mogen zijn dan twee centimeter. Cramer: ‘In de adviesgroep gaan we richtlijnen opstellen waaraan gebouwen kunnen worden getoetst. Er zijn dingen

14

Functiebeperkingsspecial

die moeten, zoals braille in de lift, en er zijn dingen die we graag willen als er nog geld over is, zoals bijvoorbeeld ringleidingen voor mensen met een gehoorapparaat.’ Bij de ontwikkeling van de Amstelcampus kwam Cramer in contact met een projectgroep die de toegankelijkheid van UvA- en HvA-gebouwen in kaart bracht. Liften, parkeerplaatsen, de gebruiksvriendelijkheid van de kluisjes voor rolstoelgebruikers, alles werd getoetst. Cramer: ‘Het is relatief eenvoudig om rekening te houden met zaken als invalidentoiletten en de toegankelijkheid van deuren en verdiepingen. Maar over sommige zaken had ik ook nog nooit nagedacht. Deze mensen wezen mij op een rustkamer voor studenten die snel moe worden, bijvoorbeeld omdat ze een whiplash hebben.’ Bij de gebouwen die al klaar zijn, vroeg Cramer een groep minder validen om hem te helpen. Ze kregen een walkietalkie mee en de opdracht om het gebouw door te komen. ‘Op de kleinste dingen liepen ze vast. Deuren openen, dat was helder. Maar een kopje koffie halen, dat bleek een stuk ingewikkelder. De betaalautomaten van de koffie- en snoepautomaten hingen veel te hoog.’ Het voordeel van het bouwen van een heel nieuw complex is dat aanpassingen voor minder validen al in de bouwplannen kunnen worden meegenomen.

In oude gebouwen is dat lastiger. Zo hebben veel gebouwen in de binnenstad een monumentenstatus. Dat betekent dat verbouwen alleen mag onder strenge voorwaarden. De voorgevels mogen niet worden veranderd en het weghalen van een trap is vaak niet mogelijk of zelfs verboden.

Brandweer Volgens de site van de projectgroep van de UvA en de HvA, www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl, schort het op een aantal punten nog aan toegankelijkheid bij HvA-gebouwen. Hoewel het onderzoek naar de toegankelijkheid van gebouwen niet volledig en niet meer actueel is, geeft het een indicatie van de huidige status. ‘De gebouwen die op de site staan (James Wattstraat, Wibautstraat en Wenckebachweg), zijn nu tijdelijk door de HvA in gebruik,’ legt Cramer uit. ‘In de nieuwe gebouwen zal de adviesgroep een rol spelen om dit zo goed mogelijk op te lossen.’ Toch ervoer Cramer zelf al problemen in een pas opgeleverd ‘bestaand’ gebouw. ‘De trapliften die rolstoelgebruikers nemen om de trap op te komen, zijn niet bestand tegen die hele geavanceerde dingen van een paar honderd kilo. De brandweer moest eraan te pas komen om een jongen uit de traplift te krijgen. Bij het bestellen van de nieuwe liften houden we daar dus rekening mee.’

ijk is de lift? tekst: Floor Boon beeld Science Park: Rudy Uytenhaak beeld Amstelcampus: Bureau Amstelcampus

Science Park

Verder kijken dan wettelijke eisen Al sinds halverwege de jaren zeventig zetelt de faculteit Biologie van de UvA op de plek van het huidige Science Park. Er werden boomgaarden aangelegd en kassen gebouwd. Ook ontsproot het wereldwijde web op deze plek door een aaneenschakeling van netwerken. De eerste e-mail van de wereld werd vanaf het Science Park verstuurd. Dat beviel zo goed dat de UvA daar nu een clustering van wetenschap en onderzoek voorstaat. Er is ruimte voor bedrijven, onderzoekinstituten en er kunnen studenten worden gehuisvest. In 2010 zal de bètafaculteit volledig zijn verhuisd naar Watergraafsmeer. Het nieuwe gebouw van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (FNWI) is, in tegenstelling tot de Amstelcampus, al wel grotendeels gebouwd. Grote kranen en een weids uitzicht markeren nu waar de laatste gebouwen moeten komen. Een deel van de instituten is al verhuisd, de rest volgt de komende tijd. Het moderne gebouw is licht, ruim en voorzien van alle gemakken. Een rondgang door het gebouw toont aan dat er bij de inrichting ook met minder validen rekening is gehouden. Naast de draaideur bevindt zich een ingang waar rolstoelen met gemak doorheen kunnen, er is een ruime lift voor rolstoelen

en ook de poortjes die toegang geven tot de liften kunnen worden gebruikt. Marlous Mollee, communicatieadviseur van de FNWI, heeft nog geen enkele drempel kunnen ontdekken in het gebouw. Wel weet ze te vertellen dat de studieplekken in de mediatheek zijn verlaagd, waardoor ze alleen toegankelijk zijn via een kleine trap. ‘Maar aan de andere kant van de mediatheek zijn ook studieplekken waar rolstoelgebruikers wel bij kunnen,’ aldus Mollee. Een kleine test toont aan dat ze gelijk heeft. Mollee: ‘In de voorbereidende fase is er geen werkgroep geweest met minder validen om hen te horen over hun wensen. Wel zijn alle wettelijke richtlijnen meegenomen in de bouwplannen. Minder validen kunnen overal naar binnen, alle verdiepingen zijn goed bereikbaar en er zijn meerdere invalidentoiletten.’ Hoewel de liften nog niet klaar zijn, lijkt het erop dat er geen braille in de lift zit. Volgens Mollee zijn de knoppen echter groot genoeg en vertonen ze reliëf, waardoor de cijfers ook voor blinden goed voelbaar zijn. ‘De mensen van de Arbo die controleren of de arbeidsomstandigheden goed zijn, hebben erop toegezien dat aan alle eisen is voldaan. En mocht er een student zijn die ergens last van heeft, dan horen we het graag.’ Dat gebeurde al eens toen de kantine net in gebruik was genomen. ‘De afvoerband voor gebruikt servies

was zo ingericht dat je de mensen in de spoelkeuken niet kon zien. De band was daardoor alleen zo ver weg dat je of een duikvlucht moest nemen om je spullen weg te zetten, of je hoofd moest stoten. Studenten met een beperking zouden daar zeker moeite mee hebben gehad, maar dat is na klachten snel opgelost.’

Zonnekoepel De website die alle gebouwen in kaart bracht, www. studerenmeteenfunctiebeperking.nl, biedt geen informatie over het Science Park. Dat was toen nog niet gebouwd. Wel is de projectgroep voornemens om de website uit te bouwen in een grootschalige follow-up. Volgens studentendecaan Claudia Flüggen, een van de initiatiefneemsters van de website, zal dan ook verder worden gekeken dan de wettelijke eisen. Naar de aanwezigheid van een lichtalarm bijvoorbeeld, voor blinden. Het geld voor de website kwam uit een potje van het ministerie van Onderwijs. Geld voor een vervolg zal uit de universiteit zelf moeten komen. Het enige waar het volgens Mollee aan schort is de toegang tot de sterren- en de zonnekoepel op het dak. Die zijn alleen maar via een gietijzeren trap bereikbaar. Maar ook die kan aangepast worden, zegt Mollee. ‘Binnen twee weken als het nodig is.’

Functiebeperkingsspecial

15

Van goede wil tekst: Thomas van Lier beeld: Bas Kocken

Als je slechthorend, slechtziend, dyslectisch of autistisch bent of in een rolstoel zit, hoe toegankelijk zijn dan de verschillende studentenvoorzieningen? Een rondgang. Asva Voorzitter Martijn Weeda van de Asva heeft weinig ervaring met studenten met een functiebeperking. Als die er al zijn, vormen zij geen enkel probleem. ‘Wij krijgen nooit klachten. In het verleden zal het ongetwijfeld voorgekomen zijn dat er bij de Asva studenten werkten die lichamelijk niet helemaal goed konden functioneren, maar zo ver reikt mijn geheugen niet. Mijn voorganger miste een arm, maar we hebben er geen maatregelen voor hoeven treffen. Bij doofheid zou de communicatie moeilijk worden. Mocht het voorkomen, dan moet de vice-voorzitter gebarentaal leren of zouden we per e-mail moeten communiceren. De Asva is niet groot genoeg om hier beleid op te maken. Het zijn situaties waarop je iets gaat verzinnen zodra je er tegenaan loopt.’

Crea Geen beleid, maar wel ad-hocoplossingen, dat geldt ook voor de culturele organisatie Crea. Volgens staflid Sjoerd Jans is er geen aanleiding geweest om maatregelen te treffen voor studenten met een functiebeperking. Dat zou hen kunnen afschrikken om mee te doen aan een cursus. ‘Studenten met een functiebeperking worden waarschijnlijk niet gestimuleerd door onze website. Maar een aantal laat zich in ieder geval niet weerhouden. Zo zongen stotterende studenten uitstekend mee in het koor. We willen ze opnemen in de gemeenschap, net zoals dat vroeger gebeurde. Daarom hebben we ook nog nooit een specifieke activiteit gehad voor mensen met een handicap. Eén keer was er een jongen in een rolstoel die een cursus literatuur wilde volgen op de derde verdieping. Maar de lift ging niet verder dan de tweede. Wij stelden voor om hem elke week door drie mannen naar boven te laten tillen, maar dat

16

Functiebeperkingsspecial

weigerde hij. Dus is hij niet naar de cursus gegaan. Later werd de lift doorgetrokken naar de derde verdieping, want de overheid eist dat openbare gebouwen toegankelijk moeten zijn voor mensen met een functiebeperking. Zo hebben we in bepaalde ruimtes nu ook een visueel brandalarm voor doven en slechthorenden. Als het nodig is, treffen we maatregelen naar vermogen. Als organisatie moet je daarop reageren.’

USC De situatie bij het Universitair Sport Centrum is vergelijkbaar. Bestuurslid Irene Dirven: ‘We hebben een lift en een toilet voor rolstoelgebruikers. Alle zalen zijn voor hen toegankelijk, behalve twee, die hebben een trapje. Het gebouw stamt uit 1976, met dat gegeven moeten we leven. We hebben eigenlijk nooit specifieke vragen gehad over voorzieningen. Als die er waren, zou dat het punt op de agenda zetten. Studenten met een functiebeperking sporten nu gewoon in het reguliere programma. Ze houden van de anonimiteit. Maar het heeft ook weinig zin om nu aan extra voorzieningen te werken, want over een jaar gaan we verhuizen. Bovendien zijn we programmagebonden. Er is vanaf vijf uur ‘s middags weinig ruimte voor extra programmaonderdelen. Als er een groep komt die om zeven uur ’s avonds rolstoelbasketbal wil spelen, moeten we ze teleurstellen. Maar om tien uur ’s ochtends, als het nog niet zo druk is, kan het wel.’

A.S.V.L. A.S.V.L., de Amsterdamse Studenten Vereniging Leeuwenburg, heeft een lid dat in een rolstoel zit. Voor problemen zorgt dat niet, volgens voorzitter Ellen Smit. ‘De societeit is gelijkvloers, dus je hoeft geen trap op. Er is momenteel geen rolstoeltoegan-

kelijk toilet, de kosten om dat aan te laten leggen zijn te hoog. Dat vindt de jongen in de rolstoel wel vervelend. Maar het zou niet rendabel zijn om er een te maken, want over een jaar gaan we naar een andere locatie. In het nieuwe gebouw komt zeker een toilet voor rolstoelgebruikers. We hebben nooit dove of blinde leden gehad. Doven zouden iemand moeten meenemen die de gebarentaal beheerst, anders moeten meerdere personen gebarentaal leren, want niet iedereen kan overal aanwezig zijn. Het zou studenten met een functiebeperking kunnen afschrikken dat er geen voorzieningen zijn. De drempel is wel hoger. Maar de voorzieningen kosten geld en je loopt het risico dat niemand er gebruikt van maakt. Daarom beginnen we er pas aan als het nodig is.’

vE90 Bij studentenpastoraat vE90 aan de Van Eeghenstraat organiseert men lezingen, discussies en bijeenkomsten rond een thema. Studenten vragen zelden specifiek een gesprek aan over functiebeperking, volgens studentenpastor Riekje van Osnabrugge. Zij ziet daarom geen reden de bestaande situatie te veranderen: ‘We hebben wel eens iemand in een rolstoel gehad en we krijgen ongetwijfeld ook studenten met een gedragsstoornis in ons pand. Zij komen niet voor hulp maar willen gewoon meedoen aan onze activiteiten. Soms storten ze hun hart uit: dan vertellen ze over hoe moeilijk het is om te leven met een functiebeperking of dat hun dromen in duigen zijn gevallen. Maar de studenten worden goed opgevangen in de groep. Een jongen in een rolstoel met een gedragsstoornis kreeg veel zorg van andere studenten. Ik was er wel een beetje verbaasd over hoe vanzelfsprekend dat ging. Functiebeperking wordt bij ons niet gethematiseerd. We willen vooral een luisterend oor zijn.’

-advertenties-

STUDIJOB BESTAAT 10 JAAR! Voor de studentenadministratie van een grote onderwijsinstelling in Amsterdam is StudiJob op zoek naar vier

Medewerkers data-entry (38u p/w) die in de maanden juli, augustus en september fulltime beschikbaar zijn voor het verwerken van (her)inschrijvingen, mutaties en aanverwante formulieren. In deze periode zijn vakanties niet toegestaan. Wanneer je niet de gehele periode beschikbaar bent, kom je niet in aanmerking voor de functie. Vanaf september is een parttime invulling van de functie bespreekbaar, mits je 24u per week beschikbaar blijft voor het uitvoeren van de werkzaamheden. Er bestaat een mogelijkheid dat je na deze periode wordt doorgeplaatst naar een andere locatie om daar parttime dezelfde werkzaamheden te verrichten. De functie wordt dan wel iets uitgebreid met andere administratieve taken en je zult ook studenten te woord staan aan de balie. Ben je de gehele periode beschikbaar voor de werkzaamheden? Mail dan je CV en een korte motivatie naar [email protected]. t
4UVEJ+PC
JT
HFPQFOE
WBO



VVS t
7PPS
NFFS
JOGPSNBUJF
CFM




t
XXXTUVEJKPCOM

havana

15

interview

Roeiende ROC’ers Beeld Anita Riemersma

Om de vijver waar jonge roeiers uit gevist worden groter te maken, stimuleert de HvA samen met roeibond KNRB ROC-leerlingen de sport op te pakken. Onder leiding van SM&O-student Ivar Spierings deden vijf teams mee aan het Nederlands Scholen Roei Kampioenschap. “Over acht jaar wint de eerste ROC’er een gouden medaille.” Gijs Hardeman

Roeien is saai. Tenminste, dat imago heeft de sport onder ROC-leerlingen. Om leerlingen toch enthousiast te maken, ging Ivar Spierings (22) ROC’s in Amsterdam en omstreken af met een roadshow om nieuw roeitalent te scouten. En met resultaat. “Vijf ROC’s hebben een team samengesteld,” vertelt Ivar, die aan de laatste loodjes van zijn studie Sport, Management & Ondernemen bezig is. “We hebben geprobeerd een imago change te bewerkstellen door de roadshow spectaculair aan te pakken met speakers en ergometers. We lieten leerlingen testen afleggen terwijl ze door de microfoon werden aangemoedigd. Je moet die gasten toch op een bepaalde manier triggeren om in die boot te stappen.” Ivar doet zijn afstudeerstage bij HvA Sport en zit in de organisatie van het scholenkampioenschap. Daarnaast schrijft hij een 16

havana

scriptie over ‘ROC-roeien op weg naar goud’. De vijf ROC-teams die hij geworven heeft, deden bij wijze van pilot mee aan het Nederlands Scholen Roei Kampioenschap. Op de ROC’s zal talent worden ontdekt. Daar is Ivars stagebegeleider, technisch directeur KNRB Koen van Nol van overtuigd. “Roeien is een typische studentensport. De helft van de olympische roeiers is student en roeiverenigingen zijn vaak gelieerd aan een universiteit. Maar het ROC van Amsterdam is een onderbelichte groep, al telt het 35.000 leerlingen. We willen de roeiopleiding breder uitzetten door HvA’ers van de ALO of SM&O op te leiden tot roei-instructeur. Een onderdeel van die cursus is het begeleiden van een groep ROC’ers als voorbereiding op het Nederlands Scholenkampioenschap. Zo komt er een structurele stroom mensen uit een nieuwe groep. Wij kunnen bij die kampi-

oenschappen weer kijken of er talent tussen zit. Daar gaan we verder mee aan de slag.”

Vijver En waar past HvA Sport in het verhaal? “In 2007 is de HvA in samenwerking met de Roeibond een programma gestart waarbij roeitalent net onder de top van de senioren de kans krijgt maximaal te trainen en voor de sport te leven,” zegt Roxanne van Erp, general manager HvA Sport. “Net zoals dat bij HvA Vollebal en HvA Voetbal (dames, red) gebeurt. Ik probeer aan elk talentenprogramma een breedtesportproject te koppelen. Breedtesport is uiteindelijk namelijk de vijver voor de topsport. Naast stageplekken rondom de talentteams, creëren we op deze

latere leeftijd is geen probleem. Het heeft een groot voorspellend vermogen. Na een test kun je redelijk zien of iemand de Spelen kan halen en dat is voor veel mensen wel een reden de sport fanatiek te doen. We kunnen dus dromen verkopen. Het is overigens geen zekerheid. Je moet natuurlijk nog wel jaren hard zwoegen. Roeien is een sport waarbij je hele lichaam getraind wordt. Er komen echter meer dan alleen fysieke aspecten bij kijken. In de roeiboot moet je leren samenwerken, over doorzettingsvermogen beschikken en met je team strategische en tactische beslissingen leren nemen. Dit zijn allemaal competenties die de studenten moeten ontwikkelen op school en in hun gewone leven. Roeien kan erbij helpen om deze compe-

‘Olympisch goud is de ultieme droom’ manier ook stageplekken rondom projecten als het ROC roeikampioenschap. Dat hoort bij het talent around talent-principe dat HvA Sport uitdraagt. Bij dit scholenkampioenschap hebben naast Ivar ook nog vijf eerstejaars SM&O’ers een side event georganiseerd en hebben vijf studenten als onderdeel van hun sportspecialisatie zes weken lang een ROC-team getraind. Die trainingen vonden plaats bij verschillende verenigingen, zodat ook zij weer kennis hebben gemaakt met een nieuwe groep roeiers.” Roeien heeft grote voordelen ten opzichte van andere sporten, volgens Van Nol. “Het is relatief makkelijk te leren en beginnen op

tenties te ontwikkelen. Wanneer je richting topsport gaat, komen er nog meer aspecten bij. Denk hierbij aan plannen, prioriteiten stellen en omgaan met weerstanden.” Ivar en Van Nol hopen volgend jaar twintig tot dertig teams op de Bosbaan te krijgen. Voor de pilot heeft Ivar keihard gewerkt, maar daarmee is zijn stage niet ten einde. “Mijn scriptie is nog lang niet af. Daarmee moet ik nog proberen de Roeibond en de ROC’s te overtuigen van het potentieel van het project, zodat er volgend jaar minstens die twintig boten meedoen. En als dat gebeurt, kunnen over acht jaar de eerste ROC’ers olympisch goud gaan halen. Dat is de ultieme droom.”n

interactieve documentaire

The Amsterdam dream

Beeld youtube

In Amsterdam wonen 177 nationaliteiten. Wie zijn ze, en waarom zijn ze hier? Is het mogelijk om in opnamen van enkele seconden te laten zien wat hen drijft? Het project Just another nationality bewijst dat het kan. “Een van de geïnterviewden barstte in tranen uit voor de camera.” Anne Koeleman Wat haar afstudeerproject justanothernationality.com inhoudt, kan Vera Klandermans (27), een van de creators van de site, ook niet in een paar zinnen uitleggen. “Het is een interactieve documentaire die met korte filmpjes probeert te beantwoorden what it is really like to live in Amsterdam. Maar je moet het eigenlijk zien om het te begrijpen,” zegt ze, terwijl ze naar een groot computerscherm wijst. De site bestaat uit een groot aantal minifilmpjes van mensen met een andere nationaliteit die in Amsterdam wonen. Elk persoon vertegenwoordigt op de site als ambassador zijn eigen nationaliteit. Er zijn kaarten van waar ze vandaan komen en van plekken waar ze graag naartoe gaan. Maar het gaat dieper dan alleen de leuke plekjes in onze stad. De site biedt portretten van mensen met een heel verschillende achtergrond, samengevat in filmpjes van nauwelijks twintig seconden. “Waar we eigenlijk in dit project naar op zoek zijn, zijn hun dromen en drijfveren,” legt Vera uit. Soms zijn de filmpjes heel lief, of ontroerend. Er is een Franse jongen die een lied zingt midden in Amsterdam. Eén meisje begint te huilen voor de camera als ze gevraagd wordt

naar heimwee. “Ze vertelde dat haar moeder ziek geweest was. Toen kwam het hele verhaal eruit. Ze was heel gelukkig dat haar moeder was genezen. Dat was zo mooi, ik dacht, dat wij dat bij mensen los kunnen maken,” zegt Vera. Ook onschuldigere vragen leveren al een inzicht op. “We laten ze antwoorden op bijvoorbeeld de vraag ‘Wat vind je van liefde?’ Zo kijken we of iemand uit China daar hetzelfde over denkt als iemand uit Amerika. Maar een van de jongens op de site is naar Amsterdam gekomen voor de liefde van zijn leven. Het is nu over, en als je de filmpjes bekijkt zie je dat hij nog altijd verdriet heeft.”

Ken je buren Het project begon allemaal met een artikel in de krant, vertelt Vera. “Ik las dat Amsterdam 177 nationaliteiten kent, de meeste nationaliteiten van alle steden bij elkaar. Dat zijn zo veel verschillende mensen. Ik wilde weten wat zij hier deden, waarom ze hier zijn. Daar wilde ik iets mee doen. Ik wilde laten zien dat Amsterdam bijzonder is.” Vera studeert Interactieve Media, een opleiding waarbij je leert tot interactie aan te zetten door middel van nieuwe media. Van docu-

mentaires maken wist ze weinig af. “Ik hoorde via via dat ik mijn eigen project binnen kon brengen in het medialab, dus daar ben ik toen naartoe gestapt. Ik vertelde dat ik het liefst een interactieve documentaire wilde maken, maar dat ik geen idee had hoe ik dat moest aanpakken. Toen werd ik door mijn projectcoördinator gekoppeld aan Jane Johannes, die Culturele en Maatschappelijke Vorming studeert. Later kwam daar Hind Maghdad nog bij, van de universiteit van Madrid.” Al snel bleek dat Vera niet de enige was die niets afwist van al die buitenlandse mensen

ling gevraagd en echt ruzie gekregen. Die zei: denk jij dat ik ambassadeur wil zijn van mijn land? Ik ben gevlucht! Heel begrijpelijk, maar we willen het liefst iedereen portretteren. Misschien moeten we het geen ‘ambassador’ meer noemen.” Uiteindelijk zouden alle nationaliteiten moeten worden gerepresenteerd, misschien door meerdere mensen per land en in ieder geval door de jaren heen. “We gaan ze gewoon blijven volgen. Over vijf jaar gaan we er weer heen om te vragen of hun dromen uit zijn gekomen. Een van de meisjes wil over

‘Mensen kennen meestal maar een paar nationaliteiten in Amsterdam: Turken, Marokkanen, Surinamers en Chinezen’ die hier wonen. “Uit het vooronderzoek bleek dat mensen meestal maar een paar nationaliteiten kenden in Amsterdam. Altijd de Turken, Marokkanen, Surinamers en Chinezen. Maar er zijn er natuurlijk veel en veel meer. En niemand lijkt echt te weten wat onze vrienden en schoolgenoten nou eigenlijk bezighoudt. Onze doelgroep is dan ook de bewoner van Amsterdam, we willen hun laten zien wie hun buren eigenlijk zijn.”

Prototype Op dit moment is de site nog een prototype. Er zijn zes mensen op de site die zijn geïnterviewd, vier uit Europa, twee uit Zuid-Amerika. “We zijn altijd op zoek naar mensen,” zegt Vera. “Niet iedereen wil geïnterviewd worden. Zakenmensen zijn bijvoorbeeld moeilijk te vinden. Ik heb ook een vluchte-

vijf jaar in Scandinavië zijn. Ik ben heel benieuwd of ze dan daar is, of dat ze gewoon weer in Berlijn zit tegen die tijd.”

n Het prototype van Just another nationality wordt 17 juni gelanceerd. Daarna wordt gekeken wat werkt en wat niet werkt op de site en is het de bedoeling dat het blijvend wordt verbeterd en uitgebouwd. Vera, Jane en Hind hopen subsidie te krijgen voor het project om het draaiend te houden. De site wordt vooral verspreid via social media als Twitter en Facebook, zodat het als een echt interactief medium wordt opgezocht door mensen in plaats van opgedrongen. Verder kunnen mensen zelf besluiten wie ze willen zien en hoe lang. n havana

17

interview

‘Samenwerken met Windesheim voegt niets toe’ Sinds bekend is dat de HvA de Almeerse boedel wil overdragen aan de Christelijke Hogeschool Windesheim, geldt de Ipabo als voorname dwarsligger. Collegevoorzitter Maarten Denters van de Ipabo – dat samen met de HvA de Pabo Almere runt – legt nog eens uit waarom zijn instelling liever alleen verdergaat. Thijs den Otter

Maarten Denters gaat uit van een rechtszaak. Als de HvA tenminste vasthoudt aan het standpunt dat zijn Ipabo straks de Almeerse pabo moet runnen samen met Christelijke Hogeschool Windesheim. Dat liet hij drie weken geleden al optekenen in Havana. “Inmiddels heb ik een mailtje gekregen van collegevoorzitter Karel van der Toorn. Hij wil nog eens komen praten. Dat kan natuurlijk altijd. Maar als het gaat om Windesheim en de Flevopolder kan ik volstaan met een verwijzing naar ons eerder ingenomen standpunt: als de HvA vertrekt, wil de Ipabo alleen verder.” Hij wijst daarbij op een in 2005 gemaakte afspraak over gevolgen van een vertrek uit Almere: als een van de samenwerkende instellingen vertrekt, gaat de ander alleen door. “Dat is vanaf het moment van de onderhandelingen tussen HvA en Windesheim het plan geweest.” Bovendien beroept Denters zich op steun vanuit het werkveld. “De gemeente Almere mag er baat bij hebben dat er een grote hogeschool in de stad komt, maar de basisscholen in en om Almere willen dat wij alleen verdergaan. Tenzij de HvA blijft.”

Vreemd Het scenario dat hoofd Juridische Zaken Kees Koppenol twee weken geleden ontvouwde – volgens hem zijn er twee pabolicenties voor Almere en is het dus mogelijk om de opleiding te splitsen – maakt weinig indruk op de collegevoorzitter. “Volgens de 18

havana

officiële lijn van de HvA is er toch helemaal geen sprake van een exitprocedure, en is de mogelijke komst van Windesheim toch onze zaak niet? Maar goed: bij mijn weten is er maar voor een pabo één licentie, en dat is de goed geaccrediteerde instelling die er nu is. Het zou voor de regio Almere nadelig kunnen zijn. Er lopen daar nu vijfhonderd studenten rond. Als je de instelling zou splitsen en iedere hogeschool neemt de helft voor zijn rekening, dan worden die scholen erg klein. Maar we concurreren in Alkmaar ook met de pabo van Inholland en dat lukt.” Indien de HvA gelijk heeft en Windesheim kan aan de Ipabo worden opgedrongen, heeft Denters een probleem. “Dan moeten we straks gaan samenwerken met een hogeschool die van plan is een grote nevenvestiging in Almere op te bouwen, met veertig opleidingen en duizenden studenten. Dat vraagt om een groot pand en veel onderhoud. Dat kost veel geld. En als de aantallen tegenvallen, zal deze overhead op een andere manier worden berekend. Dat kan zomaar ten koste gaan van de Pabo Almere.” Denters spreekt uit ervaring. “Toen wij met de HvA in zee gingen in Almere, werkten we met een scenario waarbij we in 2009 ruim negenhonderd studenten zouden hebben: het zijn er maximaal vijfhonderd. Dat is wel even iets anders.” En over de bijkomende kosten zijn volgens hem maar tot op zekere hoogte afspraken te maken. “Een voorbeeld: de HvA kwam een paar jaar terug ineens met een alternatieve

Beeld Bram Belloni

berekening voor de kosten per vierkante meter. Meerprijs: 140 duizend euro per jaar. In de praktijk kost de lesruimte in Almere helemaal niet zo veel, maar de HvA gaf te kennen dat het nu eenmaal zo werd berekend. Ik heb daar lang over dwarsgelegen, maar uiteindelijk moest de Pabo Almere door. Dus heb ik mijn handtekening onder de begroting gezet; we hadden van die 140 duizend euro ook twee docenten aan het werk kunnen hebben. Binnen een klein team als dat in Almere scheelt dat flink. Als je kijkt naar de plannen van Windesheim, moet je constateren dat zo’n scenario zich makkelijk kan herhalen.” Een ander bezwaar ziet er op het eerste gezicht wat vreemder uit: Windesheim is een christelijke hogeschool en voor de Ipabo is dat een argument tegen samenwerking. Maar de Ipabo is zelf een confessionele instelling. Vreemd? Denters meent van niet. “Je kunt je afvragen wat samenwerking tussen Windesheim en de Ipabo toevoegt. Het grote voordeel van de samenwerking met de HvA is dat die instelling min of meer openbaar is. Dus als tandem bedien je alle onderwijsinstellingen in de regio Almere. Als je gaat samenwerken met een andere christelijke instelling, valt dat weg.” n

Ipabo en de bottlenecks n De Ipabo is een kleine hogeschool die ­gespecialiseerd is in – de naam zegt het al – pabo-onderwijs op protestants-christelijke leest. Inclusief de vestiging in Almere telt de gehele instelling ongeveer 1500 studenten. Ter vergelijking: de HvA telt onderhand meer dan 38 duizend studenten. Ondanks de verschillen in schaalgrootte zijn de instellingen sinds 2000 gelijkwaardige partners in Almere. In 2005 maakten de hogescholen afspraken over exitscenario’s uit de polder. Daarover bestaat sinds de mogelijke overname van het HvA-belang door het Zwolse Windesheim een verschil in inzicht. n Overigens zijn er bij de onderhandelingen tussen de HvA en Windesheim meer ­bottlenecks: de Zwolse instelling eist ­onder meer dat minister Plasterk van OCW van tevoren vergunningen afgeeft voor ongeveer veertig nieuwe opleidingen. Verder moeten Almere, Flevoland, OCW en ook Lelystad de opstartfase betalen. Daarmee zou 69 miljoen euro zijn gemoeid.

passie

Beeld Fred van Diem

In billentikker voor ‘zijn’ kinderen staan en ze ‘op het puntje van zijn stok krijgen’, dat is zowat het mooiste wat er is, volgens docent Bedrijfseconomie en jeugdorkestdirigent Hans Woerdeman (48). Annemarie Vissers

“De wekelijkse repetitieavond zeg ik nooit af, al geven ze me geld toe. Dat is echt mijn avond, daar laat ik alles voor schieten. Ik merk ook dat ik na een paar dagen alweer onrustig word. Dan tik ik ongemerkt mee met muziek die ik om me heen hoor. Mijn vrouw is er overigens al aan gewend. Oefenen doe ik thuis, op de bank. Dan zit ze naast me, ze zwaait en tikt nog net niet mee, maar het scheelt niet veel. Of ik sta voor de spiegel, dan kan ik op alles letten – houding en uitdrukking. Heel soms heb ik wel eens een off day, dan lukt het helemaal niet en smijt ik het stokje met een grote boog in een hoek. Waaraan dat dan ligt? Geen idee. Ach, als het buiten stormt, dan stormt het bij die kinderen ook, dat merk je meteen. Drillen werkt helemaal niet. Dan kun je zwaaien met je stokje wat

je wilt: dan gebeurt het gewoon niet. De momenten dat ik bij die kinderen er meer uithaal dan er eigenlijk inzit, dat we met z’n allen boven onszelf uitstijgen – daar doe ik het voor. Dan ‘ben ik er even niet’, raak ik zo ongeveer in trance. Pure chemie ontstaat er dan, een hele goede spanning. Iedereen op het puntje van de stok krijgen, zelfs de kleintjes van vier en ook die van acht die net twee noten kunnen spelen: dat is het mooiste moment, dan gebeurt ‘het’ wel. Dan gaan die kleintjes op het puntje van hun stoel zitten. Letterlijk zelfs: laatst viel er een met blokfluit en al van z’n kruk. Vrienden kijken er wel eens vreemd van op, denken dat dirigeren niet meer is dan het ‘in het rond zwaaien met zo’n stokje’. Maar je zult toch echt moeten oefenen, sommige partijen moet je kunnen

dromen. Anders sta ik daar in vol ornaat op de bok, in mijn chique ‘billentikker’, en raak ik bij de eerste maatwisseling mijn hele orkest kwijt. Dat heb ik een keer gehad. Verkeerde partij voor me. De hele groep zat me grinnikend aan te kijken. Stel je overigens niet te veel voor bij zo’n zwart pak. Ik kon het voor een paar euro kopen van mijn zwager. Die is begrafenisondernemer, en had er nog eentje liggen. Ik hijs me echt niet elke keer in het zwart hoor, maar als we een echt grote uitvoeringen hebben dan gaat iedereen op chique. Machtig is dat: staan we in een mooie kerk. En dan roep ik ‘da capo tutti’, en dan beginnen we. Kippenvel krijg ik dan.” n

havana

19

recensies

Cd

Jarvis Cocker Further complications (Rough Trade) HHHHH

Film

Encounters at the End of the World hHHHH

Festival

ZOOmeravonden o.a. 13 juni, Artis

Wel gaan Muziek, theater en rondleidingen op plaatsen als ‘het grasveldje bij de wasberen’. Komende zaterdag optredens van onder anderen Ellen ten Damme. Niet gaan Met programmaonderdelen als knuffelen met kleine dieren, voor niet-dierenvrienden waarschijnlijk geen succes.

Film

Fanclub: Pippi gaat van boord

12 juni, Melkweg Wel gaan Mocht je Pippi ook zo missen: in deze editie van fanclub wordt een ode gebracht aan de verfilmer van het meisje met de twee vlechtjes. Niet gaan De aanwezigen zijn doorgewinterde Pippi-fans, dus geen slechte woorden over Pippi. Of haar vlechtjes. Wie Jarvis Cocker, voormalig frontman van de Britse band Pulp, die in de jaren negentig furore maakte met het album Different Class, waarop nummers te vinden zijn als ‘Common People’ en ‘Disco 2000’. Uit die tijd komt ook het nog altijd veel aanschouwde YouTube-moment waarop Jarvis de ‘Jezus-act’ van Michael Jackson verstoort tijdens de Brit-awards. De gebroeders Gallagher van Oasis vinden dat Jarvis ervoor geridderd had moeten worden, maar de dader zelf wordt er liever niet meer aan herinnerd. Wat Further complications is het tweede soloalbum van Cocker, waarop hij samen met producer Steve Albini elf rake klappen uitdeelt. De combinatie Cocker/Albini oogt overigens wat vreemd: Pulp was toch vooral een popband, terwijl Albini in het verleden vooral betrokken was bij stevige rockplaten van Nirvana en The Stooges. Waarom wel Om met de deur in huis te vallen: Further complications is zonder twijfel Cockers beste werk sinds Pulp het album Different Class lanceerde en declasseert het eerste soloalbum Jarvis tot een derderangs niemendalletje. Droogkomische teksten van een man in een midlifecrisis worden begeleid door stevige riffs en stoere blazers. Cocker liet het luidere gitaarwerk in het verleden altijd over aan andere Britse acts, maar met rocker Albini aan de knoppen blijkt hij er uitstekend mee overweg te kunnen. Dat klinkt nergens geforceerd: het album blijft ruim drie kwartier spannend. Vanaf de eerste seconde leidt Cocker de luisteraar van hoogtepunt naar hoogtepunt, met als absolute topper het nummer ‘I Never Said I Was Deep’, waarin hij op hilarische wijze de draak steekt met zijn intellectuele imago. Waarom niet Wie Google loslaat op Jarvis Cocker zal zien dat de musicus zijn optredens meer dan eens aanvult met een covertje van David Bowie. Dat ligt nogal voor de hand, wan qua sound ontlopen de heren elkaar niet veel. Of Cocker klinkt als Ziggy in zijn beste jaren of als een poor man’s Thin White Duke hangt af van de luisteraar. Maar het mag duidelijk zijn dat Cocker geen grote vernieuwer is, ook niet op deze voor hem onalledaagse plaat. n Thijs den Otter

20

havana

Wie Werner Herzog Wat Encounters at the End of the World lijkt op een natuurdocumentaire over Antarctica. Maar het is, in Herzog’s woorden, ‘not another film about penguins’. De grote vraag van Encounters is wat mensen bezielt om op de Zuidpool te gaan wonen en werken. Als zodanig past de film perfect in het oeuvre van de regisseur. Van films als Fitzcarraldo tot documentaires als Grizzly Man, Herzog toont graag extravagante mensen die tot het uiterste gaan om hun droom of visie te verwerkelijken. Waarom wel Het merendeel van Antarctica’s ‘bewoners’ (de meesten zijn er tijdelijk) zijn wetenschappers. Ze doen er onderzoek, naar ijsbergen, vulkanen of pinguïns bijvoorbeeld. Maar Herzog komt ook een filosoof tegen, een econoom en een linguïst. De geïnterviewden lijken allen op zoek naar meer dan wetenschap. Het zijn nomadische avonturiers in hart en nieren, mensen die hun heil zoeken aan het ‘einde van de wereld’. Mysterieuze ijstunnels op de flank van actieve vulkaan; zeeleeuwen die onderwater mysterieuze liederen zingen; een zeebedding vol schelpen en zeesterren op een plek waar je echt geen leven meer verwacht: de beelden die Herzog mee terug heeft genomen doen haast buitenaards aan. De pinguïns die Herzog hoopte te vermijden zitten overigens wel degelijk in de film. Zo wil Herzog van de lokale pinguïnonderzoeker weten of er ‘gay penguins’ zijn en of er wel eens pinguïn gek wordt van al dat groepsgedrag. De laatste vraag wordt door de natuur beantwoord als de filmcrew daadwerkelijk een suïcidale pinguïn tegenkomt. Een eenzame vogel die niet naar zee gaat, maar zijn noodlot tegemoet waggelt richting het onherbergzame binnenland van Antarctica. Waarom niet Zoals altijd voorziet Herzog zijn film zelf van commentaar met zijn kenmerkende Duitse accent. Het geeft hem niet alleen de mogelijkheid tot reactie op de interviews maar biedt ook ruimte voor zelfreflectie. Ook Herzog zelf vraagt zich af waar hij nu precies naar op zoek is op het onherbergzame ijzige continent. Als je alleen op zoek bent mooie plaatjes van Antarctica moet je elders zijn. Encounters gaat over existentialisme, zowel voor als achter de camera. n René Glas

Party

Voltt

13 juni, Paradiso Wel gaan Dj’s als Guido Schneider (Berlijn), Radioslave (London) en Bart Skills (Amsterdam) draaien met hun techno, minimal, house en nog veel meer jouw voetjes van de vloer.

Niet gaan De dj’s zijn behoorlijk bekend. Ze stonden bijna allemaal al eerder op Voltt. Daarbij kost een kaartje maar liefst €18,-.

Muziek

Kroons & support acts

12 juni, Club Panama Wel gaan Je krijgt bij deze avond zeker waar voor je geld. De energieke Kroons brengt behalve haar eigen mix van elecotropop en hiphop twee andere artiesten met zich mee: Mark Egeler en Cheers with Coffee. Niet gaan Af en toe een tikkeltje chaotisch door de gewaagde, experimentele nummers.

Fotografie

Erotism

t/m 27 juli, ART District Wel gaan Als je van naakt houdt. Op verschillende manieren is naakt in deze expositie terug te vinden. Vijf fotografen brachten naakt artistiek, erotisch, kwetsbaar et cetera. Niet gaan Het kan schokkend zijn. Dorien Grötzinger stelt een deel van haar serie foto’s uit het Amsterdamse bordeel Club LV tentoon.

Cabaret

Zonder Pardon – Theo Maassen 11-13 juni, de Kleine Komedie Wel gaan Zonder Pardon is een klassieke Theo Maassen: een tragikomische monoloog

over de wereld om hem heen. Niet gaan Je komt waarschijnlijk verwarder de zaal uit dan je erin ging. De show is een raadsel. Theo Maassen weet zelf net pas waarover hij gaat praten.

zwart-wit

Beeld Won Tuinema

Beeld Hans van Vinkeveen

eten

Veel eten, weinig kapsones

Mee op Expeditie Robinson

Eten in De Oranjerie betekent: ‘Vlaamsche’ frites, veel vlees (eventueel met een sausje), een goede portie salade en ongelooflijk aardig en gastvrij personeel.

Jeroen Jongsma (35), manager evenementen

Waar De Oranjerie, Binnen Oranjestraat 15 Sfeer Denk: rokerige bruine kroeg, met affiches aan de muren, leuke achtergrondmuziek en buurtbewoners die er gemoedelijk een spelletje zitten te spelen. Alleen dan tegenwoordig natuurlijk zonder sigaretten. Frappant genoeg klopt dat gevoelsmatig niet. Want hoewel ik al acht jaar geleden gestopt ben met roken, horen wat mij betreft sigaretten bij De Oranjerie als melk bij cappuccino. Maar sigaretten zijn er dus niet meer. Dit blijft een beetje vreemd, ook omdat de andere geuren nu opeens veel prominenter aanwezig zijn. Eerlijk gezegd is dat hier niet altijd even plezierig, het is immers een oude kroeg in het centrum van de stad. Afijn, details hierover lijken me overbodig, je snapt het waarschijnlijk al. Publiek Mensen uit de Haarlemmerdijkbuurt en de Jordaan, maar géén yuppen. Eten Zoals gezegd vooral veel. Niemand die hier heeft gegeten hoeft met honger naar huis te gaan. Oké, voor de vegetariërs is de keuze wel een beetje beperkt en de gerechten staan alleen op de muur en dus niet op menukaarten; die zijn er simpelweg niet. De chocoladetaart als toetje is bijna altijd te vlug uitverkocht en het overigens erg lekkere pecan-caramelijs (€ 3,30) wordt in een lelijk, simpel bakje gepleurd. Werkelijk zonder enig gevoel voor decorum. Maar! Daar staat tegenover dat de gerechten gewoonweg spotgoedkoop

zijn en ook nog eens lekker. Toen we onze bestelling hadden doorgegeven (rib-eye met kruidenboter en biefstuk met blauwekaassaus, frites en sla; beide € 13,50) kwam de kok ons vertellen dat de rib-eyes die avond wel erg groot waren. Of dit een probleem zou zijn? Nee, natuurlijk niet. We vroegen meteen hongerig of we dan misschien alle twee de rib-eye mochten nemen, maar dan wel graag een met de blauwekaassaus. En dat mocht. Erg aardig. De salade kregen we als eerste, lekker om de grootste trek alvast mee te stillen. Bediening Vriendelijk en enthousiast! De barman zong ondertussen keihard met de muziek mee terwijl zijn donkere krullen op de maat meedeinden: ‘I Believe in Miracles!’ Dit is hoe uit eten gaan in Amsterdam altijd zou moeten zijn: lekker en goedkoop in een café zonder kapsones. Prijs Erg goedkoop voor wat je krijgt. n Simcha Tas

Muziek “Bløf, ben ik fan van. Elk jaar ga ik met vrienden naar Concert at Sea. Er gaat een ongedwongenheid van hun muziek uit. Schlagermuziek – Danny Christian en hoe heet die blonde ook al weer, Heino – is niet om aan te horen.” Website “Hattrick.org, een wereldwijd voetbalmanagersspel. Verslavend. Je hebt een eigen team – het mijne heet De Jeventjes – dat je kunt opleiden en verkopen. Spelers raken geblesseerd waardoor je dokters moet inhuren. Net echt. Naarmate je meer geld hebt, kom je in een hogere divisie.” Film “Into the Wild van Sean Penn, een reisfilm. Een jongen is het materialistische en leugenachtige leven bij zijn ouders zat en trekt eropuit. Ik ben dol op reizen. Rugzak om, hostel in hostel uit, of slapen bij mensen thuis. Onvergetelijk was de reis samen met mijn vader. Een trip door Borneo, waar zijn roots liggen, naar zijn geboortehuis en koppensnellersdorpen. Dat heeft zo moeten zijn: een jaar later overleed hij. Flut zijn films als Filmpje, Theo en Thea, flauwe humor.” Tv “Expeditie Robinson. Ik heb me opgegeven, maar kreeg een brief dat ik niet bij de eerste 24 duizend geselecteerden zat. Intrigerend is hoe op zich aardige deelnemers veranderen in draken. Ruige mannen zonder standaardleven winnen meestal, Belgen vaak. Programma’s als Million Dollar Wedding zijn nep. Ik heb een hekel aan fake gedoe. Mensen die leven voor de buitenwereld, het uiterlijk, een groot huis en dat soort

blablabla. Mijn reizen is ook een vlucht naar een wereld met puurdere mensen.” Humor “Paul de Leeuw, het is zitten, kijken en lachen. In een niet voorgekauwde show waarbij je niet hoeft na te denken. Erg slecht vind ik cabaretières. Nooit gevat en altijd te lange verhalen. Wat ik ergens las, klopt: vrouwen doen er tien seconden langer over om een grap te begrijpen.” Boek “Grijpstra en De Gier is alsof een kind van twee het heeft geschreven. Onbegrijpelijk dat een uitgever zoiets uitgeeft. Aangrijpend en shockerend is Duizend schitterende zonnen van Hosseini. Wat er in Afghanistan allemaal gebeurt... Dat dit nog kan bestaan: vrouwen die worden verkracht en als oude schoenen worden weggegooid. Een enge wereld waar ik met een wijde boog omheen reis.” Sport “Tennis. Ik zat als jeugdspeler bij de regionale top. Totdat ik ging studeren en de biertjes kwamen. Nooit spijt van gehad overigens. Golfen is geen sport. Bij sporten hoort zweten, tong op de schoenen.” Idool “Salvador Dalí, waar zijn werk is, ga ik heen. Het is vooral die ongrijpbare stijl. Een smeltende klok, de kont van zijn vrouw op wieltjes. Vreemd dat veel schilderijen in een depressieve periode zijn ontstaan.” Stokje “Ik geef het stokje aan student Commerciële Economie Sanne van Dorp, die ik ken als een ongedwongen en vrolijke doorpakster met nu al een eigen bedrijf.” n Hans van Vinkeveen havana

21

varia

-advertentie-

EIGEN MENING?

TIEN JAAR CEL! Steun Amnesty met € 3,- per maand. Sms AMNESTY AAN naar 5757.

dobbertjes

hva-agenda

Dobbertjes zijn rubrieksadvertenties zonder commercieel oogmerk; geen diensten of goederen boven € 700,-.

11 juni

Lengte maximaal 30 woorden. Kosten € 2,50. Opgave bij voorkeur per e-mail: [email protected], voor vrijdag 10.00 uur. Contante betaling bij Redactie Havana (kamernr.B.2.18), Weesperzijde 190, 1097 DZ, Amsterdam. Dobbertjes kunnen niet telefonisch worden opgegeven.

Medewerker gezocht

Volleybal & gezelligheid

Stichting Info Buitenland Oud West

Wil je graag volleyballen en houd je

zoekt medewerkers voor het sociaal

van gezelligheid? Kom dan een keer

juridisch spreekuur op woensdag-

meetrainen met studentenvolley-

avond, 020 -6850515,

balvereniging UvO! 27 Augustus is

woensdagavond vanaf 19.00 uur,

er een instuiftraining voor nieuwe

info-buitenlandoud-west.nl, www.

leden. Info: www.uvo-amsterdam.

infobuitenlandoud-west.nl

nl of mail uvoamsterdam@yahoo. com. 

Zomerrooster usc Ook deze zomermaanden juli en

Hulp bij schrijven scriptie

augustus kun je sporten bij het

Hulp nodig bij het schrijven van

USC. Ruim aanbod. Check www.

je scriptie? Scriptiebegeleiding en

usc.uva.nl. Rooster volgt z.s.m.

studentencoaching. Bel optileren: 020 7173732

Stilteretraite met jongeren

check ook

havanaweb.nl Nieuws • De zomershuffle van IT&V • LSVb checkt geen rechten in Amsterdam • Geen beurs voor de jonkies

Filmpje • Elaine de knapste en slimste • HvA Damesvoetbal doorbreekt traditie • Trainen voor de Dam Tot Dam

Wat doet Karel voor de HvA • “Schakelprogramma’s naar een master aan de UvA opnemen in het curriculum van de HvAopleiding.”

sudoku

Even geen input meer, maar stilte,

Aandacht over?

zodat jezelf echt kunt ont-moeten.

Word buddy voor daklozen of

Vijf dagen, nabij Utrecht, E 275

verslaafden bij de Bres en De

all in. 21 t/m 25 of 27 t/m 31 juli.

Regenboog AMOC! Zie www.aan-

Benieuwd naar wat stilte met je kan

dachtover.nl of bel 020-5317600

doen? www.eigenwijze.org Snel en goedkoop verhuizen? Gratis openluchtfilms

Bel Vrachtverhuizer 0615149164

Gratis openluchtfilms: aanrijding

of kijk op www.vrachtverhuizer.

in moscou op vr 12.06.09, 22h30

nl/ Wij doen complete verhuizingen

en VOX POPULI op za 13/06/09,

maar ook deur tot deur transport.

22h30. Vlaamse Kermis op het

Al vanaf 35 euro!!! Touw en blok +

Nesplein (bij de Dam). Frietjes

verhuisdekens standaard in wagen.

1 euro! www.brakkegrond.nl  

Amsterdam fm

Medewerker gezocht

Geïnteresseerd in Amsterdams

Stichting Info Buitenland Oud West

nieuws? Altijd al radioprogramma’s

zoekt medewerkers voor het belas-

willen maken over politiek, muziek,

tingspreekuur op donderdagavond.

cultuur of sport? Word dan vrijwil-

020-6850515. Donderdagavond

liger bij Amsterdam FM. Kijk

vanaf 19.00 uur, info-buitenlan-

voor meer informatie op www.

doud-west.nl, www.infobuitenlan-

amsterdamfm.nl

doud-west.nl Medewerker gezocht Vrijwilligerswerk in het buiten-

Stichting Info Buitenland Oud West

land?

zoekt medewerkers voor het geven

Vrijwilligerswerk in het buitenland?

van lessen Nederlands op zondag-

SIW biedt wereldwijd meer dan

middag. 020-6850515, zondag

2000 projecten aan! Kijk op www.

vanaf 14.00 uur, info-buitenlan-

siw.nl voor alle zomerprojecten.

doud-west.nl, www.infobuitenlandoud-west.nl

Vrijwilligers gezocht cultureel festival

Intensief tennis

Zin in een festival met theater-,

Op 29 en 30 juni starten de tennis

dans- en muziekacts? Bureau

intensiefcursussen bij USC Tennis.

Barel zoekt vrijwilligers voor het

Je traint 2x per week 1,5 uur. Voor

Sloterplas Festival van 26 t/m 28

niveaus 7/8, 8 en 9. Studentencur-

juni! Interesse? Laura Huygen:

susprijs € 49,- Check www.usc.

[email protected],

uva.nl

020-4121415

Clinic kitesurfen nieuw

In bovenstaand diagram is een aantal cijfers geplaatst. Aan jou de taak om in alle lege vakjes een cijfer in te vullen, zodanig, dat op elke horizontale en verticale regel en in elk van de negen blokjes van negen cijfers waaruit het diagram is opgebouwd, alle cijfers van 1 tot en met 9 eenmaal voorkomen. 22

havana

Part-time systeembeheerder

Hoog boven de golven zweven met

gezocht

de wind in je kite. Clinic op 13, 20

Dynamische bijbaan (1 à 2 dagen

of 27 juni. Studentenprijs € 55.

in de week) voor enthousiaste

HvA-medewerkers €65. Inschrij-

ICT-student bij een marketing

ving: USC De Boelelaan of PCH

PR-bureau. Voor meer info en sol-

Fitness. Check www.usc.uva.nl

licitaties: [email protected] en www. usp.nl.

Congres Transmedia Op 11 juni vindt Transmedia – the story to sell plaats in het Singelgrachtgebouw, Rhijnspoorplein 1 te Amsterdam. Het congres biedt mediaprofessionals een kans inzicht te krijgen in de mogelijkheden van transmedia en storytelling. Binnen het hoofdthema storytelling worden de subthema’s news, social media, entertainment en advertising behandeld. Het congres, met de eretitel Frederik Muller Congres, wordt georganiseerd door derdejaars studenten van het domein MCI. www.thestorytosell.nl 19 juni

Studiedag Trends & Ontwikkelingen Op vrijdag 19 juni organiseren de derdeaars deeltijdstudenten HBO-Rechten de studiedag Trends & Ontwikkelingen in het Europahuis aan de J. Wattstraat (Aula 10e verdieping). Toegang en deelname gratis. Het aantal plaatsen kan door de hoeveelheid voorinschrijvingen beperkt zijn. 10.00 Start programma 10.15: Spreker: Gerald van Workum; Vereniging tot Regulering Onderaanneming. Onderwerp: Identiteit in sociale zekerheid 11.15: Spreker: Daphne Andriessen, Landelijk Bureau Bibob. Onderwerp: De Wet Bibob, huidige stand van zaken en inzichten Vanaf 13.00 uur zijn er workshops in diverse lokalen op de derde en vijfde verdieping. Thema’s: Identiteit, vreemdelingen en arbeid. Vrijheid van Meningsuiting: ‘Van Janmaat tot nu...’ De grenzen van het discriminatieverbod. Aanmelden: [email protected] 6 t/m 10 juli

Summerschool Ondernemerschap De Summerschool Ondernemerschap is de ideale mogelijkheid om in een week tijd je ondernemingsidee uit te werken tot een compleet businessplan. Gedurende de week is er aandacht voor thema’s als financiën, marketing, duurzaamheid, sales en strategie. De Summerschool wordt in acht steden tegelijk georganiseerd en aan het eind van de week is er een grote landelijke finale bij ABN Amro in Amsterdam. De winnaar wordt beloond met een cheque en een jaar lang coaching vanuit ABN Amro. Voor de Amsterdamse deelnemers stelt de Vrije Universiteit een prijs beschikbaar. De Summerschool Ondernemerschap wordt georganiseerd door een samenwerkingsverband van ABN Amro en de Case-partners Vrije Universiteit, Universiteit van Amsterdam, Hogeschool van Amsterdam en Hogeschool Inholland. Aanmelden kan tot 12 juni. Mail je motivatiebrief waarin je ook duidelijk je businessidee beschrijft met je curriculum vitae naar [email protected] In de tweede week van juni ontvang je bericht of je geselecteerd bent voor de Summerschool Ondernemerschap, er zijn maximaal 25 plaatsen beschikbaar. www.feweb.vu.nl/vucfe, [email protected]

interview

‘Uit de kleren gaan vond ik niet nodig’ Beeld Fred van Diem

Ze bleek de mooiste en de slimste, ‘onze’ Elaine Steenstra (22, Voeding). Nu mag ze zich een jaar lang Student of the Year noemen, zich bij laten schrijven in het bestand van een gerenommeerd modellenbureau en chillen op Kreta. Linde Arts Ze kreeg honderden mensen op de been om haar te gaan stemmen. Maar op de vraag of ze zelf de gang naar de stembus nog heeft gemaakt voor de Europese verkiezingen, blijft het even stil. Daar hebben we een punt, blijkt. Want, hoewel een beauty met brains, laten die brains het wat politieke kennis betreft, een tikje afweten. “Ik heb niet gestemd bij de Europese verkiezingen. Ik had me niet genoeg verdiept om een weloverwogen stem uit te brengen. Mijn interesse ligt niet bij politiek, ook al zou ik me er wel in moeten en willen verdiepen.” Maar ach, een kniesoor die daarover valt. Want Elaine heeft verder zowat alles: ze is mooi, slim, heeft schrijftalent en debating skills. En dan is ze ook nog aardig. “Ik ben ’s nachts rond twee uur weggegaan van het feest. Ik had oma meegenomen, en die wilde toch eens naar huis.” Dat winnen ging nog niet vanzelf. Zo vocht Elaine zich door de laatste rondes: ze riep

iedereen in haar kennissenkring op om haar naar de eerste plaats te stemmen. Schreef een column en poseerde in sexy outfit voor de jury. Daarbij hielp haar omgeving een handje mee. Haar familie en collega’s uit het ziekenhuis stemden zo vaak als ze konden, haar moeder was apetrots en haar vriendje zou pas ophouden met het roepen van zijn liefjes naam vanuit het publiek, tot ze zou winnen. En dat winnen gebeurde. Zelf was ze nog wel het meest verbaasd van iedereen. Elaine denkt dat het dan toch vooral haar brains zijn, die haar door de strijd hebben geholpen. “Ik blijf lekker mezelf, ben een serieuze, gemotiveerde student met ambities en heb dat beetje beauty. Door dat te combineren denk ik dat ik gewonnen heb.” Daarbij scoorde ze overtuigend bij de column­opdracht, waarin ze schrijft over het ‘makkelijke’ leven als student. De jury prees haar om haar sarcasme en schrijfstijl. Persoonlijkheid, intelligentie: prima. Maar

toch: beauty sells. Tijdens de lingerieronde gingen alle deelnemers uit de kleren; mannen liepen over de catwalk in boxershorts en de vrouwenmode varieerde van nihil stringetje tot de rok met bustier van Elaine. “Ik ben echt bij mezelf gebleven en vond het niet nodig verder uit de kleren te gaan bij zo’n studentenverkiezing. Ik hou dat liever voor mezelf. Iedereen was daar heel positief over. Ze vonden het juist heel sexy omdat niet alles te zien was.” En haar vriendje? “Die was niet jaloers, alleen maar heel erg trots.”

Uit de column van Elaine:

Het makkelijke leven als student “Wacht maar als jij straks gaat werken, dan zul je het pas écht zwaar hebben.” Dat is veelal de reactie van oudere mensen (boven de 30) als je het leven als student niet altijd even positief inziet. Realiseren zij zich wel hoe zwaar het leven van een student kan zijn? […] Deadlines, tentamens, projecten… en niet te vergeten die sadistische leraren. En we hebben het dan nog niet eens over wat je náást je studie allemaal moet doen. Als je als student op jezelf woont moet je minstens een flinke bijbaan hebben om alles te kunnen financieren, zeker als je geen rijke papa en mama hebt die je van alles toestoppen. […] Daarnaast heb je natuurlijk ook

De winnares is vooral blij met de titel: “Het staat natuurlijk goed en door deze titel staat ook de studie Voeding & Diëtetiek meer in de spotlights. Daarbij kan het me helpen na mijn studie wat meer bekendheid te krijgen in mijn vak.” Want de enige die we nu kennen als het om Diëtetiek gaat is natuurlijk...“Sonja Bakker,” vult ze zelf aan. “Ik zou graag bekend worden door de onderzoekskant van mijn studie te combineren met entertainment, ook al weet ik zelf nog niet precies hoe dat vorm kan krijgen.” n

nog een sociaal leven en wil je je ook weleens kunnen ontspannen. Uiteindelijk kom je tot de beslissing jezelf eens te verwennen met een middagje shoppen, maar dan komt plotseling weer dat malende schuldgevoel in je hoofd, ‘eigenlijk had ik moeten leren’ of ‘bovendien moet ik ook nog die casus af hebben voor morgen’. Nooit rust… […] Neem daartegenover de werkende mens, die wordt betaald om de baas gelijk te geven. Die als hij thuiskomt na het werk, alles kan doen wat hij wil en ook nog eens genoeg geld heeft om in zijn gewenste behoeften te voorzien. Vrije avonden en weekenden… ooww… ik droom ervan. Auto van de zaak, of niet… maar in ieder geval niet meer ‘verplicht’ om met het openbaar vervoer te reizen tussen al die zwetende, slapende, bellende en luide muziek luisterende mensen. Ik kan niet wachten! n havana

23

afstuderen

Wie Anne Wolters (23)

Beeld Christel Wolters

Studie Fashion and Design

Onderwerp “Ik maak twee collecties waarin handwerktechnieken van de generatie van mijn oma in gebruikt zijn, zoals borduren, haken en breien. Door met deze technieken een hippe en eigentijdse kleding- en accessoirecollectie te maken gaan die vaardigheden niet verloren. Ik studeer af op het concept van de collectie, niet zo zeer op het uitwerken ervan. Het uitgangspunt van het project is social design en dat zie je terug in de naam: Beppe. Dat is enerzijds het Friese woord voor oma en anderzijds het werkwoord ‘beppen’: gezellig kletsen. Mijn scriptie bestaat uit het onderzoek naar de actu24

havana

aliteit van Beppe, of het aansluit bij het tijdsbeeld en hoe ik het het beste kan promoten.” Waarom “In de tussenuren die ik op de middelbare school had, ging ik vaak naar het bejaardentehuis van mijn oma. Ze was dan vaak in de hobbyruimte te vinden, lekker bezig met handwerken. De technieken die ze gebruikte waren heel mooi, maar de producten die ze maakten waren zo onmodieus. Dat heb ik altijd onthouden hoewel ik toen nog niet wist wat ik wilde studeren en wat mijn afstudeerproject zou worden. Jammer genoeg is mijn oma al een tijd dood dus weet ze niet dat ze mijn

inspiratiebron is!” HvA – “Het vak is onderhevig aan meningen en visies van mensen. Soms oordelen mensen heel hard. Als je een tentamen niet haalt, heb je het gewoon niet goed geleerd. Maar als ze je collecties niet mooi vinden, dan raakt dat je persoonlijk heel erg. Daar moest ik wel aan wennen.” HvA ++ “Mijn stage bij lifestyle-label Onszelf vond ik heel erg leuk. Omdat je werkervaring opdoet en omdat ze zo blij waren dat ik er was. Ik kon werkelijk iets betekenen. Ook is het leuk om dingen terug te zien die je hebt gemaakt.”n Anne Kleisen