havana
#11
Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 11 november 2009
De hele dag naar lucht snakken
Afvoerputje
Wie wil er lesgeven op het vmbo?
Leuke baan
Wat doe je als het niet meteen lukt?
TEDx Ams
Ideeën om te delen
-advertentie-
CREA CREAisisde deculturele cultureleorganisatie organisatievan vande deUvA UvAen enHvA. HvA.Turfdraagsterpad 17, 0205251400
STUDENTEN SPORTCENTRUM USC Spinning Marathon 2009
Zondag 29 november kun je je weer in het zweet fietsen voor het Emma Kinderziekenhuis in de jaarlijkse USC Spinning Marathon! Tijd: 12 tot 16 uur / Locatie: USC De Boelelaan / Inschrijving bij USC De Boelelaan, PCH Fitness of ASC / Kosten: studenten heel 15, half 10 euro, overigen heel 20, half 15 euro. Laat je sponsoren.
Nog meer ZUMBA !!!
Naast de locaties USC De Boelelaan en het ASC kun je nu ook op PCH Fitness terecht voor ZUMBAlessen. Bij het USC vind je bijna elke dag ZUMBA! Deze swingende workout zet iedereen in vuur en vlam. Koop die (groeps)fitnesskaart, en kom in beweging!
CREA
Open Podium
WINTERSPORT ga jij mee op wintersport met Studentenwintersport? Van 22 t/m 31 januari in Risoul, Frankrijk. Studentenprijs €329, incl. busreis, appartement, skipas, voedselpakket en nog veel meer. Schrijf je in op www.studentenwintersport.nl. BATAVIERENRACE op 24 april 2010 kun je meelopen in ‘s werelds grootste estafetteloop, de Batavierenrace. Er lopen 8.000 nationale en internationale studenten mee. Na afloop is er een groots studentenfeest. Inschrijven: 2 t/m 29 november. Check www. batavierenrace.nl/inschrijven. Alle info over De Sportraad: www.desportraad.nl
Deze maand optredens van o.a. The
Wat maakt deze Zuid-Amerikaanse dans zo sensueel en prachtig intiem? Kom het zelf ervaren in de 10-weekse cursus bij het USC. Start 14 november a.s. Elke zaterdag van 15.00 tot 16.15 uur leer je leiden/volgen en improviseren met pasjes. Ook krijg je veel kennis mee over je houding en de bewegingen van je lichaam. Studentenprijs € 50. overigen €70/ €100. Inschrijven bij USC De Boelelaan.
www.usc.uva.nl
do 12 nov 20.00 Van 7 tot 18 december komen de wereldleiders in Kopenhagen bijeen voor de VN-klimaattop. In de
Chilly Beans (soul/blues), Thomas
film The Age of Stupid (Franny Armstrong) bekijkt
de Haan (singer-songwriter), Adrian
een archivaris in het jaar 2055 filmmateriaal uit
Kenney (stand-up comedy), Fee van
onze tijd. Kijkend naar beelden uit onze tijd vraagt
der Poel (kleinkunst) en Swart & Fiel-
hij zich af waarom wij klimaatverandering niet tegenhielden toen we de kans hadden. Inleiding: dr. Marius de Geus (Politicoloog van de Universiteit
naar
[email protected].
Leiden).
CREA Muziekzaal, toegang gratis
CREA Theater, toegang gratis voor studenten
Filosofie van de 20e eeuw (1):
Nietzsche & Heidegger ma 16 nov 20.00
Argentijnse Tango NIEUW
The Age of Stupid
do 12 nov 20.30
mich (cabaret). Zelf optreden? Mail
De Sportraad in aktie
Film en debat
UvA Weinig geld, veel studenten di 17 nov 17.00
Eind jaren twintig noemt Heidegger het denken van Nietzsche “de plek waar de eigenlijk confrontatie zal moeten plaatsvinden”. Volgens Heidegger voltooit Nietzsche de metafysica, maar wijst zijn denken tevens in de richting van een nieuw begin. Dr. Gerard Visser, hoogleraar Wijsbegeerte (Universiteit Leiden), zet beider bezinning op de metafysica, en vooral het vraagstuk van de individualiteit, uiteen.
Debat met drs. Paul Doop, vicevoorzitter CvB, dr. Marijk van der Wende, Dean Amsterdam University College, drs. Rob de Klerk, onderwijsdirecteur en onderwijskundige, en Jennifer Schijf, voorzitter Centrale Studentenraad.
CREA Theater, toegang gratis voor studenten
CREA Theater, gratis voor studenten
www.crea.uva.nl/agenda
inhoud
10
11
12 luchtkwaliteit
luchtkwaliteit
13
carrière
carrière
Te slim voor postbode
In veel HvA-gebouwen laat het ventilatiesysteem te wensen over. De slechte luchtkwaliteit heeft effect op het functioneren van studenten en medewerkers. Emma van Laar
Hoe zorg je dat je kans maakt op een leuke baan die Het klimaat van je werk- of leeromgeving heeft invloed je prestaties. De temperatuur, luchtkwaliteit en mate van luchtverversing kunnen bijdragen of afbreuk doen aan de productiviteit. Dat zesje voor je tentamen dus zou wel eens deels kunnen liggen aan de luchtkwaliteit in je college- of studieruimte. In een aantal HvA-gebouwen laat de luchtkwaliteit namelijk te wensen over. Onderzoek van onder andere SenterNovem en TNO laat zien dat mensen in een gezond binnenklimaat maar liefst 10 à 15 procent productiever zijn dan in een ongezonde omgeving! Het concentratieniveau ligt een stuk hoger als de klimaatbeheersing in orde is. Het gaat met name mis met de hoeveelheid CO en de temperatuur. ‘Je merkt aan het begin van het collegejaar, als de gebouwen weer goed vol zitten, dat de temperatuur flink stijgt. Zeker als het buiten een lekker temperatuurtje is, is het op sommige plekken erg warm,’ zegt Wijnand Scholtens, directeur IT&V. In de volgepakte lokalen stijgt bovendien de CO -concentratie tot grote hoogte. Geen goede zaak, want hoe hoger de CO -concentratie, hoe slechter de prestaties. De hoeveelheid CO is een indicator voor de luchtkwaliteit en de ventilatie. Komt het CO -niveau boven de norm van 1200ppm, dan is de lucht muf en benauwd. Diverse onderzoeken laten zien dat slecht is gesteld met het binnenmilieu in veel Nederlandse scholen. Dit terwijl te hoge temperaturen en onvoldoende luchtverversing de leerprestaties negatief beïnvloeden. Het vermindert de concentratie en zorgt voor rusteloosheid. Met een goede klimaatbeheersing is het ziekteverzuim bovendien lager. Voor een goede luchtkwaliteit moet de luchtinhoud
‘In een gezond binnenklimaat zijn mensen 10 à 15 procent productiever’ van een ruimte met dertig mensen eigenlijk elk kwartier ververst worden. De overheid deelt subsidies uit voor luchtkwaliteitsvoorzieningen in het basis en voortgezet onderwijs. Deze subsidie geldt helaas niet voor de hogescholen en universiteiten. ‘Dat is zonde. Wij moeten toch ook onze studenten en medewerkers een gezonde
aansluit op je studie? En wat te doen als dat niet meteen
werk- en leeromgeving kunnen aanbieden,’ stelt Scholtens.
lukt? Miriam en Daphne krijgen advies van een loopbaanbegeleider. ‘Een carrière valt niet uit te stippelen.’
1,1 miljoen Hoe kan het dat de luchtkwaliteit onder de maat is? Voor een aantal probleemlocaties is de gebrekkige luchtkwaliteit te wijten aan het oorspronkelijke bestemming van het pand. Zo zijn de Leeuwenburg, het Jan Bommerhuis en Europahuis niet bedoeld als onderwijslocatie, maar van oorspong kantoorgebouwen. Deze locaties zijn niet gebouwd op het aantal studenten en medewerkers die er nu gebruik van maken. De grootste problemen doen zich echter voor in een complex dat in opdracht van de HvA voor onderwijsdoeleinden is gebouwd; de locatie aan de Tafelbergweg. Voor alle HvA-locaties, oud en nieuw, geldt dat het aantal studenten, docenten en daarmee ook het aantal computers en andere apparaten de laatste jaren enorm is toegenomen. Met als gevolg dat de warmte- en CO -uitstoot omhoog zijn geschoten. In het gebouw van het domein Gezondheid aan de Tafelbergweg is het klimaat al langer een probleem. Klachten van docenten hebben vorig jaar tot een verbouwing geleid. ‘Verschillende werkkamers, praktijk- en collegelokalen zijn verbouwd. Ventilatiesystemen zijn verbeterd,’ vertelt Janneke Werneke, communicatieadviseur van het domein. ‘Met name de temperatuur was een probleem. Ook over hoofdpijn werd geklaagd. Helaas heeft de verbouwing niet voldoende geholpen.’ Scholtens beaamt dat de dure verbouwing, 1,1 miljoen euro (!), niet het gewenste resultaat heeft opgeleverd. ‘We verrichten nu klimaatmetingen, zodat
we straks precies weten wat er aan de hand is. Met behulp van de resultaten van deze metingen zal het probleem definitief aangepakt worden. Een werkgroep gaat nog dit jaar een plan van aanpak in elkaar draaien,’ aldus Scholtens. Wanneer het plan uitgevoerd wordt, is nog onduidelijk. Fysiotherapiedocent Bart Brou-
Kirsten Dorrestijn
‘Ik heb een diploma en een prachtige cijferlijst, maar ik heb nog geen baan die bij me past.’ Miriam Bons (23) studeerde twee maanden geleden af in Media, Informatie & Communicatie. Nu is ze hard op zoek naar een baan in de journalistiek. Tot die tijd houdt ze haar oude bijbaantje als projectondersteuner bij ProRail aan, en daarnaast werkt ze als postbode. ‘Ik zag niet veel andere mogelijkheden. Zelfs voor secretaressewerk heb je ervaring nodig. Bovendien krijg je bij de meeste banen een contract van een halfjaar, terwijl ik zo veel mogelijk ruimte wil hebben om te zoeken naar een passende baan. Bij de post is het opzegtermijn één maand. Ik kon meteen beginnen. Wat moest ik anders doen? Thuiszitten? Non-stop vacatures kijken?’
Mag er een raampje open? wer geeft aan dat de temperatuurproblemen nu kleiner zijn. ‘Maar voor je het weet is het lente en zitten we weer in de narigheid. Er moet dus snel gehandeld worden.’
Flauwgevallen Hoe erg is de situatie aan de Tafelbergweg? Havana nam de proef op de som en bezocht op een druilerige maar warme oktoberdag het gebouw. Wat meteen opviel, waren de temperatuursverschillen binnen. Waar het op sommige plekken aangenaam fris was, waren andere gangen, lokalen en werkkamers behoorlijk warm. ‘En deze situatie is geen goede weergave van hoe het kan zijn op warme zomerdagen,’ benadrukt Brouwer. ‘Er zijn een paar probleemruimtes. Zo liggen er op de eerste verdieping werkruimtes de hele middag in de zon. De temperatuur kan hier behoorlijk oplopen. Werknemers klagen,
ook na de verbouwing, over warmte, hoofdpijn en branderige ogen. Het is frustrerend dat er aan het ventilatiesysteem is gewerkt, maar het gewenste effect is uitgebleven. Een aantal andere kantoren aan de binnenkant van het gebouw liggen onder het platte dak. In veel kamers kan een raam open, maar dit is niet overal het geval,’ zegt Brouwer. Ook studenten hebben last van de warmte en onvoldoende luchtverversing. Op de tweede verdieping zijn veel lokalen onder handen genomen. Brouwer: ‘Op veel plekken heeft dit wel degelijk tot verbetering geleid. In een paar lokalen werkt aangelegde airco echter nog niet goed.’ Aangekomen bij de praktijklokalen voor aanstaande verpleegkundigen is de hitte duidelijk voelbaar. ‘Deze lokalen zijn een probleem. Hier een hele dag rondlopen is eigenlijk niet uit te houden,’ aldus Brouwer. In de fysiotherapie-
praktijklokalen beneden in het gebouw is de situatie niet veel beter. ‘Hier zijn studenten flauwgevallen. Nu is er airconditioning geinstalleerd.’ Op een CO -meter aan de muur brandt echter een rood lampje: luchtkwaliteit onvoldoende… De problemen met het klimaat houden de werknemers bezig. Nog voor we aan de ronde langs de probleemplekken begonnen, was het bij de koffieautomaat raak. Een collega vroeg Brouwer, die in de klimaatwerkgroep zit, of hij de ventilatie van de kopieerruimte wilde aankaarten. En inderdaad, de kopieerruimte was behoorlijk warm en rook vreemd. Bovendien was het plafond zwart uitgeslagen.
Frisjes Ook op andere locaties is de klimaatbeheersing een hot item. Zo had het Europahuis
een ventilatiesysteem dat niet optimaal functioneerde. Tijdens de zomer is er een nieuwe transformator geplaatst. ‘Het was een enorme operatie, maar het heeft effect,’ zegt Scholtens. Aan de Dr. Meurerlaan is het tegenwoordig goed toeven. ‘Vorige zomer was het af en toe te warm, maar dat probleem nu is dat verholpen. Het is af en toe zelfs wat frisjes,’ lacht facilitair manager Peter Nagtzaam. Het binnenklimaat in de Leeuwenburg is niet optimaal. Volgens Scholtens zou het een enorme investering zijn om dat te veranderen. ‘Het zou zonde zijn om daar veel geld in te investeren. Het is beter om te zorgen dat in de nieuw te bouwen Amstelcampus, die de Leeuwenburg gaat vervangen, alles goed voor elkaar is.’ Gelukkig zijn er veel locaties zonder problemen. Een ronde langs de verschillende
gebouwen liet ook veel positieve geluiden horen. Bij de locaties Singelgrachtgebouw, Amstelgebouw, Kroonstate en Dr. Meurerlaan zijn er geen klachten. ‘Het Amstelgebouw heeft dikke muren, waardoor het in de zomer lang koel blijft. En bij kou buiten, blijft de warmte goed binnen. Nu de temperatuur buiten nogal schommelt, is het wel wat lastiger om de temperatuur te regelen,’ licht facilitair manager Anneke Scherjon toe.
Amstelcampus In een aantal gebouwen is dus al actie ondernomen. Bij deze verbouwingen zijn de ventilatiesystemen aangepast en is airconditioning aangelegd. Aan de Tafelbergweg wordt de luchtkwaliteit de komende tijd in de gaten gehouden. Brouwer vraagt zich wel af hoe veel nut de metingen hebben. ‘Deze metingen geven de ernst van de situatie in de
Creativiteit
‘Als je 23 bent, hoef je je nog geen zorgen te maken over een gat op je cv’ Miriams voorkeur gaat uit naar een baan als redacteur bij de televisie, maar als schrijvend journalist en bij de radio heeft ze ook ervaring. ‘Er zijn op dit moment weinig vacatures in die branche. Tijdens mijn stage kwam ik erachter dat ik de tv-wereld heel leuk vind. Bij de radio heb ik jarenlang als vrijwilliger gewerkt. Na mijn afstuderen was ik klaar om de mediawereld te bestormen, maar dan moeten er natuurlijk wel banen zijn. Ik heb 25 tot 30 open sollicitatiebrieven geschreven, zonder resultaat, dus daar richt ik me niet meer op. Elke dag kijk ik op vacaturewebsites of er iets voor me bij zit. Ik word nu echt met m’n neus op de feiten gedrukt: je kunt niet altijd krijgen wat je wilt.’
zomer niet weer. We zullen daarom een klimaatdeskundige van de arbodienst inschakelen. We hopen dat hij ons kan helpen en advies kan geven over hoe we deze situatie moeten aanpakken.’ Het is natuurlijk zaak om dit soort problemen in de toekomst te voorkomen. De vraag is hoe de HvA een slecht klimaat op de nieuwbouwlocatie Amstelcampus voorkomt. Scholtens: ‘Nieuwe HvA-gebouwen, zoals de Amstelcampus, worden ontworpen als onderwijspanden. Hierdoor zijn ze beter berekend op de hoeveelheden studenten, docenten, computers en dergelijke die ze moeten huizen. Bovendien gaan we in nieuwbouwlocaties standaard het binnenklimaat monitoren. Dit zal ervoor zorgen dat we in de toekomst een eventueel probleem meteen kunnen lokaliseren en de juiste stappen kunnen ondernemen.’ n
LinkedIn Volgens Jetske Bijdendijk, loopbaanbegeleider bij het Loopbaan Advies Centrum van de UvA/HvA, is het bij open sollicitaties
havana
havana
belangrijk een gericht aanbod te doen en te laten weten wat jij te bieden hebt. ‘In deze tijd krijgen bedrijven veel open sollicitaties. Als je een organisatie goed doorlicht, bijvoorbeeld door jaarverslagen te lezen, kom je erachter waaraan behoefte bestaat en welke bijdrage jij kunt leveren.’ Ook denkt Jetske dat Miriam haar aandachtsveld moet verbreden. ‘Er zijn zo veel kranten, tijdschriften, bedrijfsbladen, nieuwsbrieven en dan heb je nog het internet. Binnen de bedrijven waar ze nu werkt, moet ze laten weten welke kant ze eigenlijk op wil. Je weet nooit wat voor interessante contacten collega’s hebben. Ook kan ze zichzelf profileren op netwerksites als LinkedIn.’ Miriam brengt drie dagen de post rond, van 10.00 tot 14.00 uur. ‘Het is niet de ideale
Jetske vindt het slim dat Miriam vrijwilligerswerk in de journalistiek is gaan doen. ‘Op die manier maak je je affiniteit daarmee duidelijk zichtbaar op je cv. Bovendien moet je in de journalistiek uren maken om het in je vingers te krijgen. Dat doet Miriam nu door op een laagdrempelige manier bijdragen te leveren. Miriams toon is zorgelijk. Dat is nergens voor nodig. Ze heeft het over een “gat in haar cv”, maar ze is pas 23, dus dat is iets waar ze zich echt nog geen zorgen over hoeft te maken. Er is eigenlijk niet veel aan de hand. Het is goed om zo veel mogelijk adviezen te vragen aan mensen die al stappen hebben gezet. Miriam kan een lijst maken met mensen die belangrijk voor haar kunnen zijn, zoals docenten van de opleiding, oudmedestudenten en collega’s van haar stages en het vrijwilligerswerk. Het is verstandig om eerst een afspraak te maken met het minst belangrijke contact. Dan hangt er nog niet zo veel van af en kan ze wennen aan zulk soort gesprekken. Op zo’n gesprek moet je je goed voorbereiden. Je moet weten wat je eruit wilt halen. Er zijn ook boeken geschreven over netwerken, zoals Welke kleur heeft jouw parachute van Richard Bolles of in de reeks van Volkskrant Banen.’
baan, maar het heeft wel voordelen: je bent een groot deel van de dag buiten, het is goed voor je conditie en je kunt je verstand op nul zetten en lekker aan andere dingen denken. Maar ik merk wel dat ik iets te slim ben voor postbode. Als ik de post sorteer, besef ik dat ik graag bij mensen wil werken die bij me passen, zoals in de televisiewereld. Ik haal geen voldoening uit dit werk. Dat is frustrerend. Om mijn hersens actief te houden, volg ik een cursus Engels voor gevorderden bij het LOI en om te zorgen dat ik geen gat in mijn cv krijg, doe ik allerlei vrijwilligerswerk in de journalistiek. Zo schrijf ik sinds kort voor het blad van ProRail en ben ik bij de redactie van 3voor12/ Utrecht gegaan. Voor zulk soort dingen heb ik nu alle tijd. Ik vind het wel frustrerend dat medestudenten leuke banen hebben gevonden of bij hun stageadres konden blijven, en ik niet.’
Ook Daphne Wessel (25) zit nog niet op de plek waar ze eigenlijk wil zitten. Ze is 2,5 jaar geleden afgestudeerd in Culturele Maatschappelijke Vorming en is na haar afstuderen in haar oude bijbaantje blijven hangen: huishoudelijk werk. Ondertussen heeft ze wel allerlei ideeën voor eigen ondernemingen, maar het lukt nog niet om daarin genoeg tijd en geld te investeren. ‘Ik ben heel creatief: ik fotografeer en schrijf graag, ik vind binnenhuisdecoratie leuk, heb gisteren mijn eerste zangles gehad, ik houd van visagie, speel gitaar en ik maak en ontwerp allerlei soorten hebbedingen. Ik vind dus van alles leuk en kan ook van alles, maar keuzes maken vind ik moeilijk. Ik zie overal mogelijkheden en heb veel ideeën, maar ik weet nog niet precies hoe ik die ga uitvoeren.’ Na haar studie is Daphne eerst een tijd fulltime als huishoudster gaan werken. Daarnaast heeft ze haar eigen webwinkel opgezet, waarop ze de hebbedingen die ze maakt aanbiedt: kettingen, armbanden, buttons en speelgoedbeesten. ‘Die handel is helaas nooit goed van de grond gekomen. De site trekt weinig bezoekers. Ik probeer nu zo min mogelijk te werken om zo veel mogelijk ruimte te hebben om voor mezelf
dingen op poten te zetten. Ik werk twintig uur in de week, maar nog steeds heb ik het gevoel dat ik tijd tekortkom om mijn eigen ideeën uit te voeren.’ Met haar spulletjes is Daphne de afgelopen jaren op designmarkten gaan staan, maar negen van de tien keer eindigde de verkoop met verlies. Een paar maanden geleden bracht ze zelfgebakken veganistische taarten mee naar de markt, en die bleken het goed te doen. ‘Het aanbieden van eten bleek winstgevend. Ik heb er allerlei plannen met het veganisme. Ik wil een kookboek samenstellen, veganistische picknicks organiseren, op festivals met warme hapjes gaan staan enzovoorts. In het veganisme kan ik mijn creativiteit en idealen kwijt.’ Loopbaanadviseur Jetske: ‘Zelfstandig een onderneming opzetten eist een strakke planning. Daphne is zo te horen een goede bedenker, maar blijft in de ideeën hangen. Een goed idee verkoopt niet vanzelf. Het is verstandig om eerst een focus aan te brengen. Ze zal keuzes moeten maken om verder te komen. Er zijn veel organisaties die jonge ondernemers op weg helpen, zoals Case en Vonk. Zij geven gratis advies en helpen bij het opstellen van een businessplan. Als ondernemer moet je je onderscheiden van wat er al bestaat. Daarvoor is marktonderzoek nodig. Mijn advies is om aansluiting te zoeken bij mensen met andere kwaliteiten, dus niet nog een ideeënspuier, maar bijvoorbeeld bij iemand die het leuk vindt om de markt te onderzoeken. Of ze kan haar taarten aanbieden aan een bestaande cateraar. Misschien is het ook een idee om met iemand met een eigen catering te praten, om van A tot Z te horen wat daarbij komt kijken.’ Daphne baalt ervan dat ze geen baan op hbo-niveau heeft. ‘Dat ik nu al zo lang huishoudelijk werk doe, geeft veel druk. Ik heb het gevoel dat ik mijn talenten verspil.’ Jetske zegt daarover: ‘Mensen zijn geneigd zichzelf kwalijk te nemen dat ze nog geen passend werk hebben gevonden. Vooral in deze tijd is dat niet eerlijk. Je hebt je carrière niet helemaal zelf in de hand. Die hangt ook af van wie je kent en van de situatie op de arbeidsmarkt en van de economie. Carrières kunnen niet rechtlijnig uitgestippeld worden. Sta vooral open voor dat wat zich voordoet. De ideale loopbaan bestaat niet.’ Wil jij ook praten over je (studie)loopbaan? Dan kun je terecht bij het Loopbaan Advies Centrum van de UvA/HvA: www.student. uva.nl/loopbaanadvies n
havana
havana
Een echte baan
Muf en benauwd
Miriam en Daphne krijgen advies van een loopbaanbegeleider. ‘Een carrière valt niet uit te stippelen.’
Slechte luchtkwaliteit heeft effect op het functioneren van studenten en medewerkers.
14
15
woningnood
interview
Welkom bij TEDx
kmr te huur voor student(e) € 100.000 verbw. kosten Zelfs het kleinste washok in Gein wordt zonder blikken of blozen gehuurd. In driehonderd potentiële woningen op de Kalverstraat woont echter hooguit een vergeten paspop. Stichting Wonen boven winkels probeert daarin verandering te brengen, maar zo eenvoudig is dat nog niet. Anne Koeleman Met het huidige aantal studenten dat Amsterdam afstroopt mag je in je handjes wrijven als je je kinderkamer in Almere kunt inruilen voor een lekkend krot in Bos en Lommer. En dat terwijl midden in de stad veel potentiële kamers leegstaan. ‘Sinds de jaren negentig zijn er ruimten boven bedrijven omgebouwd naar zo’n zeshonderd woningen, maar er worden nog steeds zeker duizend verdiepingen in Amsterdam niet bewoond,’ schat Frank Steffens van de stichting Wonen boven winkels. ‘Op de Kalverstraat en Nieuwendijk gaat het om zeker driehonderd huizen.’ Pogingen die winkelpanden geschikt te maken voor bewoning hebben nauwelijks succes.
Oplossing Studentenhuisvesters maakten onlangs bekend dat de woningnood onder studenten niet eerder zo groot is geweest. Door de economische crisis is het aantal inschrijvingen bij universiteiten en hogescholen enorm gestegen en neemt de doorstroming op de woningmarkt af. De verdiepingen boven de winkelpanden zouden ideaal zijn voor studenten. ‘Ze kunnen niet verhuurd worden aan gezinnen die hun auto willen parkeren, mensen die de trap niet kunnen lopen of mensen die last hebben van geluidsoverlast,’ zegt Steffens. ‘Studenten hebben die problemen niet, en ze wonen graag in de binnenstad.’ Tot een jaar geleden waren deze ideale studentenwoningen een hot issue. Minister Vogelaar ging onderzoeken hoe de verdiepingen bewoond kunnen worden, het ministerie van Vrom bracht een glimmende
brochure uit en de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) kwam met een workshop en bijbehorend persbericht. ‘De LSVb heeft zich er behoorlijk tegenaan bemoeid in het verleden, maar ze hebben het niet warm gehouden,’ zegt Steffens. Om iets te bereiken, moet je de problematiek onder de aandacht blijven brengen. LSVb-voorzitter Gerard Oosterwijk zegt dat er geen campagneplannen zijn om de problematiek weer onder de aandacht te brengen. ‘Maar als we straks oplossingen moeten aandragen voor woningnood bij studenten is dit wel de eerste waar we aan denken. Vooral in grote steden zouden de ruimtes boven winkelpanden de ideale oplossing zijn.’ Waarom gebeurt er nou eigenlijk niets met die ideale oplossing? ‘De eigenaren zijn professionele beleggers in winkelpanden, die weinig belangstelling hebben voor wonen,’ zegt Steffens. Bij de woningcorporatie Stadgenoot, dat zowel woningen als bedrijfsruimtes beheert, is het bewustzijn voor wonen boven winkels in ieder geval nog niet doorgedrongen. ‘Een momentje, ik verbind u door met de afdeling wonen’ wordt gevolgd door: ‘Daar kan ik niets over zeggen mevrouw, ik verbind u door met de afdeling winkels.’ Vervolgens: ‘Wij richten ons alleen op de begane grond, mevrouw. De huurwaarde van winkels wordt vooral daardoor bepaald.’
Slopen ‘De investering is een groot probleem. Het is heel duur om de verdiepingen te verbouwen,’ zegt Steffens. Dat is ook het belangrijkste bezwaar volgens het ministerie van het Vrom.
‘Veel van de verdiepingen hebben alleen een opgang in de winkel zelf, omdat de eigenaar historisch gezien boven zijn winkel woonde en een zelfstandige opgang niet nodig was. Winkeliers willen niet dat er continu jongeren door hun winkel heen struinen, er moet dus verbouwd worden. Erger nog, tegenwoordig wonen de eigenaren ergens anders en wordt zelfs de enige toegang naar boven gesloopt. De paar vierkante meters extra verkoopruimte die het slopen oplevert zijn namelijk meer waard dan de leegstaande ruimte erboven.’ En dan zijn er nog andere problemen. De panden kunnen monumentaal zijn en kunnen dus niet zomaar verbouwd worden. De meeste zijn slecht onderhouden, of niet brandveilig. Er moet gesloopt en gewerkt worden zonder dat de winkel daaronder lijdt. ‘Het verbouwen van de huizen voor studenten en jongeren is gewoon niet rendabel,’ zegt Steffens. Ook Patrick Manning, hoofd Decentrale Advisering Detailhandel, zegt dat ‘reguliere marktwerking’ niet optreedt. ‘Naast de complexiteit en de lage of zelfs negatieve rendementen, is ook het langetermijneffect op de beleggingswaarde onduidelijk.’ Er is maar één manier om de panden te gebruiken, volgens Manning. ‘Overheidsbemoeienis is noodzakelijk.’ De gemeenteraad van Amsterdam bemoeit zich al twintig jaar met de panden. ‘Toen is namelijk de nota Wonen boven bedrijven vastgesteld,’ zegt een medewerker van Dienst Wonen Amsterdam. Voor de eigenaren van de winkels is een subsidie beschikbaar als ze de verdiepingen ombouwen tot woonruimte.
Marian Spier, teammanager en docent Interactieve Media, is een van de initiatiefnemers van TEDx Amsterdam, een conferentie over ideas worth spreading. Wim de Jong
‘Deze bedraagt afhankelijk van het tekort maximaal 25.000 euro per woning.’ Dat is te weinig, zegt Steffens. ‘Een woning opknappen zal zo’n 100.000 euro kosten, plus een aankoopbedrag. Met de huur die je terugkrijgt, haal je dat geld er nooit uit.’
beeld bij een talk geweest van iemand die fascinerend over zwarte gaten kon vertellen, van iemand die op een heel simpele manier kon vertellen hoe de hersenen werken, en van iemand die van Mars naar beneden wilde springen met een parachute. Ik kijk ook graag naar de talk van schrijver Alain de Botton, die zegt dat je leven niet moet afhangen van je zakelijke succes. Het zijn heel diverse verhalen.’
Corporaties Steffens durft niet aan te wijzen wie het gat in de financiering moet dichten. Wel vindt hij dat woningcorporaties de ruimtes moeten overnemen om te beheren, omdat eigenaren die interesse niet hebben. ‘Maar bij vastgoed krabt men zich op dit moment even achter de oren, want er is geen geld. Het is moeilijk om corporaties te vinden die willen investeren in een groep die op termijn maatschappelijk relevant is, maar niet de grote koffer geld binnenbrengt.’ In Maastricht is dat volgens Steffens wel gelukt. ‘Daar wordt samengewerkt met corporaties en met de universiteit. De expertise en het vertrouwen is er.’ Op dit moment wordt ook met corporaties in Amsterdam gesproken. Duwo is een van de verenigingen die bezig is met de winkelpanden. ‘Wij blijven zoeken naar mogelijkheden,’ zegt Marjan Weverling namens Duwo. ‘We kijken hoe panden in bestaande winkelstraten kunnen worden bereikt aan de achterzijde, bijvoorbeeld via een galerij. Maar dat is bouwtechnisch vaak ingewikkeld en duur.’ Ymere wil graag samenwerken met Wonen boven winkels. ‘Er zijn al verkennende gesprekken gevoerd, maar de plannen verdwenen met de crisis naar de achtergrond. Hopelijk kunnen we dat weer oppikken en gaat het binnenkort toch lopen,’ zegt Steffens. n
Make us think ‘De bedoeling van TED is dat mensen bij elkaar komen, uit hun werkomgeving worden gehaald en geïnspireerd raken. Het is de bedoeling dat je verwonderd en geraakt wordt door de verhalen die er verteld worden. Ze zeggen altijd: make us laugh, make us cry, make us think. Dat zie je terugkomen
Schoolplein ‘Tegen een vriendin van mij die ook na lang uitleggen zei: ik snap het niet, ik snap het niet, zei ik: ga toch maar eens op de site kijken. Het is een apart format, ik kan heb bijna niet uitleggen. Ik vond het belangrijk om TED
‘Je praat met een bestsellerauteur, maar ook met een jongen die tuba speelt’ in hoe onderhoudend een verhaal kan zijn, of schrijnend, zoals een global issues verhaal van iemand uit Afrika, of stof tot nadenken, zoals hoogleraar die zijn verhaal vertelt op een simpele manier.’
Format ‘In achttien minuten moet iemand zijn verhaal vertellen. Je mag niet voorlezen, je moet beeldend presenteren, en je moet het publiek in beroering zien te brengen. Ik ben bijvoor-
niet te positioneren als een marketingcongres, niet als een tech congres. Het is een congres zonder grenzen, waar meerdere thema’s aan gekoppeld zijn. Het maakt de dwarsdoorsnede van de gasten ook heel divers. In Oxford, waar ik mijn eerste TED bijwoonde, hoorde ik verhalen van neurochirurgen tot mensen van Mozilla Firefox. Ik had het gevoel alsof ik weer op de middelbare school zat. Je krijgt heel veel vakken en denkt: wat moet ik er allemaal mee? Maar je kan ze allemaal gebruiken
in de toekomst, dus je moet in je opnemen wat er gebeurt. In de pauzes is het net als op het schoolplein: je kent niet iedereen, maar je maakt wel met iedereen een praatje. Je hebt geen idee of iemand ceo van weetikveelwat is. Je praat met iemand die vier bestsellers heeft geschreven, maar ook met een jongen van achttien die de tuba speelt.’
kiezen, met licht en donker te werken. Ik heb dus privéles genomen en toen ontdekte ik dat ik kon beginnen met een wit doek en dat er dan iets op kwam dat van mij was. Geweldig. Toen ik mijn werk – ik schilder in een zeventiende-eeuwsachtige Nederlandse stijl – in mijn huis op ging hangen, vroegen mensen allemaal: ik wil het kopen, ik wil het kopen. Ik was echt verbaasd.’ n
Collega’s ‘Veel collega’s gebruiken TED talks in het onderwijs, en zo ben ik er ook mee in aanraking gekomen. Er zijn bijvoorbeeld veel talks van marketinggoeroes zoals Seth Godin die stelt dat internet het einde betekent van massamarketing. Toen ik merkte dat internetstrateeg Jim Stolze, die een gastcollege gaf, hiermee zou beginnen zei ik: Jim, ik wil graag helpen. Wat ik belangrijk vond, is om jonge mensen erbij te betrekken. Je merkt dat zij vaak met de frisse ideeën komen. Zo heeft Charlon de Graav, oud-student Interactieve Media, de short film contest bedacht waarmee je toegang tot TED kunt winnen.
Doorbraak ‘Het thema van TEDx Amsterdam is breakthrough. Mijn persoonlijke doorbraak is dat ik ontdekte dat ik kon schilderen. Ik dacht namelijk dat ik niet creatief was. Een vriendin van me had gezegd: je bent zo druk met je werk, je moet ook iets anders doen. En als je gaat schilderen, leer je focussen. En dat klopt ook. Je moet alle ballast weghalen om heel goed de juiste kleuren te
TEDx Amsterdam n TED is een jaarlijks evenement waar toonaangevende denkers vanuit de hele wereld, zoals Bill Clinton, Bill Gates, Richard Branson en Bono, een presentatie even. ‘TED” staat voor technology, entertainment & design, de drie oorspronkelijke aandachtsgebieden. n De eerste editie werd gehouden in Monterey, Californië, in 1984. In de afgelopen jaren is TED internationaler geworden en worden er ook in andere landen conferenties gehouden, met een x erachter om aan te geven dat het een onafhankelijk georganiseerd congres is. n TEDx Amsterdam wordt op 20 november gehouden in het Tropenmuseum. Op het programma staan onder andere Wubbo Ockels, Frans Timmermans, Merlijn Twaalfhoven en Louise Vet. Na afloop verschijnen video’s van de talks online op www.tedxamsterdam.nl/
havana havana
Winkelwoningen
Stof tot nadenken
Midden in de stad staan veel potentiële studentenkamers leeg. Doodzonde.
Marian Spier organiseert TEDx Amsterdam, een conferentie over ideas worth spreading.
16
17
lerarenopleiding
lerarenopleiding
Kies voor het afvoerputje Baangarantie of niet, er zijn bij lerarenopleidingen maar weinig studenten die les willen gaan geven op het vmbo. Wat is daaraan te doen? Sanne van Baar
Meer dan zestig procent van de scholieren in het middelbaar onderwijs volgt zijn schoolloopbaan op het vmbo. Niet meer dan logisch dat in dat veld de meeste leraren nodig zijn. Maar de studenten van de lerarenopleidingen zien het liever niet als hun toekomstige werkgebied: slechts een kwart van alle studenten kiest voor een vmbo/ mbo-uitstroomprofiel. De rest beproeft zijn toekomst liever binnen het havo of vwo. Een nogal scheve verhouding. Na het tweede jaar moeten de studenten van de tweedegraads lerarenopleiding een uitstroomprofiel kiezen: vmbo/mbo of havo/ vwo. Dat de lerarennood het hoogst is in het vmbo – lees: baangarantie – zou een goede reden kunnen zijn om voor het beroepsonderwijs te kiezen. Toch is het havo/vwouitstroomprofiel veel populairder. Wietske Miedema is programmaleider Algemene Beroepsvoorbereiding bij het domein Onderwijs en Opvoeding en lid van de kenniskring vmbo. Ze doet onderzoek naar de vraag waarom studenten wel of niet kiezen voor een uitstroomprofiel vmbo. Volgens haar kunnen daar meerdere redenen achter zitten. Het gebeurt bijvoorbeeld nog vaak dat de keuze van studenten berust op misverstanden. Miedema: ‘Studenten denken vaak dat ze met een vmbo-uitstroomprofiel minder kans maken bij een sollicitatie voor een baan op de havo of het vwo. En andersom, dat ze bij het vmbo altijd wel terecht kunnen. Ook denken sommigen dat je een havo/vwo-profiel nodig hebt om een eerstegraads master te kunnen doen. Maar dat is helemaal niet zo.’ Volgens Jos van der Waals, lector vmbo aan het domein, is de keuze voor havo/vwo uit historisch perspectief te verklaren. ‘Veel studenten beginnen aan de lerarenopleiding met het beeld: ik ga een vak leren. Sommigen studenten van de lerarenopleiding geschiedenis noemen zichzelf zelfs “historicus”. Maar de rol van de leraar verandert. Het accent ligt tegenwoordig meer op het leerproces dan op de inhoud.’ Henk Brouwer, coördinator van de minor ‘Docent in het vmbo’, merkt dat ook bij studenten. ‘Ze vinden inhoud fijn. Veel
studenten kiezen voor een vak, niet voor het beroep,’ zegt hij. Ook ziet hij dat studenten hun keuze bepalen vanuit hun eigen ervaring. Brouwer. ‘Zelf hebben ze dan havo of vwo gedaan, dan kiezen ze voor het bekende.’
Belabberd Niet zelden wordt het vmbo afgeschilderd als een bar slechte onderwijsstroming. ‘Het afvoerputje van het onderwijs’ wordt het ook wel genoemd. Een plek waar alle probleemleerlingen die niet binnen de hooggewaardeerde havo of het vwo passen bij elkaar gestopt worden in anonieme leerfabrieken. Je zou je moeten schamen als je kind op het vmbo zit. Kortom, het imago is belabberd. Jos van der Waals vindt dat jammer, maar begrijpt de opvatting van het afvoerputje wel. ‘Het is natuurlijk een drama als je als docent leest dat je in het afvoerputje werkt, maar deels klopt het wel. Iedereen wil dat zijn kind naar het vwo gaat. Sommige ouders leggen een enorme druk op de leraar als het gaat om de Cito-toets. Dat is een instrument van selectie en uitsluiting.’ ‘Kinderen komen vaak te hoog in het onderwijs terecht,’ vervolgt hij. ‘Als vwo te moeilijk is, wordt het havo. Dat blijkt ook nog te moeilijk, maar dan toch in ieder geval naar vmbo-t. Als dat niet lukt? Oké, dan hebben we altijd nog het praktijkonderwijs. Zo werkt het systeem in Nederland.’ Van het woord ‘afvoerputje’ wordt Miedema even stil. ‘Ik vind dat heel erg. Dan zou je als docent geen respect hebben voor je leerlingen, en ook niet voor jezelf. Tegelijkertijd is het niet makkelijk om in het vmbo te werken. Je moet een vertrouwensband opbouwen met je leerlingen. Als je dat niet hebt, kom je nergens.’ Maar laten studenten zich in hun keuze voor een uitstroomprofiel beïnvloeden door een imago? Miedema: ‘Zo begon ik ook aan mijn onderzoek: zouden angst en imago een rol spelen in de keuze? Maar dat blijkt niet het geval. Vaak is het meer dat ze de onderwijsvorm niet kennen, er geen ervaring mee hebben. En onbekend maakt onbemind.’
Tranendal Hoe die studenten dan naar het vmbo te krijgen? Driekwart van hen zal er ten slotte komen te werken. Stimuleren gebeurt vanuit de opleiding niet echt veel. Er zijn er in ieder geval nog geen grote successen geboekt. Vorig jaar organiseerde het domein een kennismakingsdag voor studenten en nodigde verschillende scholen uit het beroepsonderwijs uit. Volgens Miedema was dat een flop. ‘Scholen kwamen toen vooral voor hun eigen parochie preken. Dat vonden de studenten helemaal niets. Goede bedoelingen werken niet altijd goed uit.’ Volgens het lid van de kenniskring kan het ook anders. ‘Fontys Hogescholen in Tilburg heeft een verplichte minor over vernieuwingen in het beroepsonderwijs. Op die manier nemen alle studenten kennis van het vmbo.’ Henk Brouwer ziet het verplichten van de eigen minor ‘Docent in het vmbo’ niet zitten. ‘Het is een goede voorbereiding op het lesgeven in het vmbo, maar studenten moeten wel de vrijheid houden om te kiezen. Sommigen doen een minor in het buitenland. Die ervaringen zijn ook heel veel waard.’ Volgens hem is het belangrijk om studenten duidelijk te maken dat het vmbo een mooie
havana
#11
Bedompt In augustus 1998 trad ik in dienst bij de HvA en wel als docent Informatica. Het werd mijn tweede termijn, want tot 1994 had ik ook al voor de Hogeschool gewerkt. In de tussenliggende periode werkte ik voor verschillende bedrijven als trendwatcher en managing editor van allerlei – nu volstrekt vergeten – business to business-magazines. Heel leuk en commercieel uitdagend. Je diende in ieder geval je salaris terug te verdienen en eigenlijk natuurlijk meer dan dat. Om dat doel te bereiken werd je behoorlijk in de watten gelegd: prachtig salaris, dikke bonussen, leaseauto, telefoon, laptop van de zaak en een personal assistent om je leven te veraangenamen. Wie er niet in slaagde voldoende om te zetten deed er verstandig aan om zelf een andere baan te zoeken. 17 augustus 1998. Mijn eerste werkdag voor de HvA. Een dag die ik nooit zal vergeten. Ik wist wel dat ik in de Leeuwenburg moest zijn, maar waar, hoe laat en bij wie ik mij moest melden was mij niet bekend. De kleine kwaliteit voor medewerkers was toen ook al rijp voor aandacht en zorg. Uiteindelijk heb ik mijn collega’s en een werkplek gevonden op de achtste etage. Geen personal assistent, maar toch kwam alles goed. Een paar dingen vielen mij die eerste werkweek op. Iedereen was altijd – tikje gechargeerd – aan het vergaderen. Er werd weinig tot niets vastgelegd en eigenlijk hoefde dat ook niet, want besluitvorming hoorde blijkbaar niet tot het ritme van een vergadering. Alles vond plaats in een erg collegiale sfeer, maar wel in een bedompte ruimte waar de ramen niet open konden. Ze konden eigenlijk nergens open. De kwaliteit van klimaatbeheersing, ventilatie, lucht en wat dies meer zij was dan ook abominabel. In dat eerste jaar van de Leeuwenburg moesten we soms studenten naar huis sturen omdat de temperatuur in de lokalen boven de 36 graden kwam. Wij dachten dat het ons rendement niet ten goede zou komen. Het rendement was inderdaad knap beroerd, maar dat lag vast niet alleen aan de slechte ventilatie. Voor de rest vond ik mijn werk na jarenlang met een factuur op mijn rug te hebben gelopen een verademing, zelfs verfrissend en stimulerend. Het is nu elf jaar later en er is erg veel ten goede veranderd. Niet alles. In dit nummer van Havana staat een artikel van wetenschapsjournaliste Emma van Laar. Het gaat over slechte lucht in een omgeving waar mensen studeren en werken. Nog steeds een punt van zorg. Helaas.
Paul van de Water Hoofdredacteur
Weekblad voor de Hogeschool van Amsterdam 11 november 2009
De hele dag naar lucht snakken
studenten dat ze er veel voor terugkrijgen. Daardoor vinden ze het juist minder zwaar.’
Onvoldoende zichtbaar Volgens Wietske Miedema is het lerarenonderwijs aan de hogeschool nog niet genoeg aangepast aan het vmbo. Vooral de zichtbaarheid ervan is niet groot genoeg. ‘In de pedagogische en didactische kennisbasis die we aanbieden besteden we aandacht aan zowel de vmbo’er als de havo/vwo-leerling. Maar die scheiding is niet helder genoeg.’ Volgens haar hangt het beeld wat de student van het vmbo krijgt mede af van de docent. ‘Iemand die daar zelf ervaring heeft kan zijn kennis gebruiken om studenten voorbeelden te geven uit de praktijk. Heeft een docent dat niet, en heeft hij daar ook geen stagiaires begeleid, dan kunnen ze de studenten ook geen goede voorbeelden geven.’ Ook volgens Jos van der Waals zijn er nog stappen te maken. ‘Ik heb het beeld dat een grote groep lerarenopleiders nog de indruk heeft dat ze een vak geeft, vakdocent zijn. Ze oriënteren zich te veel op de leerstof en te weinig op het leerproces. Terwijl in het vmbo de nadruk juist meer zou moeten liggen op de leerling en wat deze nodig heeft.’
‘Zelf hebben ze dan havo of vwo gedaan, dan kiezen ze voor het bekende’ plek is om te werken. ‘Maak ze duidelijk dat het geen aards tranendal is waar ze terechtkomen.’ Maar belangrijker is volgens hem dat studenten motiverende ervaringen nodig hebben. ‘Uiteindelijk maken ze hun keuze niet op basis van objectieve informatie, maar op goede ervaringen.’
Mooie werkplek En daar zijn mooie voorbeelden van. Brouwer begeleidde een studente die oorspronkelijk aan de opleiding was begonnen om haar propedeuse te halen, zodat ze door kon stromen naar de universiteit. ‘Maar haar stage in het vmbo beviel zó goed dat ze besloot door te gaan met de opleiding,’ vertelt hij. Dat is volgens Wietske Miedema een reden waarom leerlingen juist wél voor het beroepsonderwijs kiezen. ‘Je wordt getroffen door de kinderen. Door hun eerlijkheid, hun directheid, hun grapjes.’ Dat het lesgeven aan vmbo’ers zwaarder zou zijn is volgens Miedema absoluut niet waar. ‘Ik hoor vaak van
Net als Miedema ziet Henk Brouwer eigen ervaring als een belangrijk punt voor docenten. ‘Lerarenopleiders zouden met regelmaat les moeten geven op het vmbo, zodat ze uit eigen ervaring kunnen spreken. Ik denk ook dat daar bij het aannamebeleid van docenten op gelet moet worden: langdurige ervaring in het beroepsonderwijs.’ Alle drie zijn het erover eens dat de lerarenopleidingen nog een lange weg te gaan hebben op het gebied van het vmbo. Miedema: ‘Ik denk dat het bij ons gewoon nog niet is uitgekristalliseerd. Wij moeten nog een paar stappen zetten. Maar dat is niet erg. Je hoeft het niet in één keer voor elkaar te hebben.’ n
Afvoerputje
Wie wil er lesgeven op het vmbo?
Lector Jos van der Waals houdt woensdag 11 november zijn Openbare Les in de Leeuwenburg. In zijn lezing zal hij ingaan op meerdere vragen die in het vmbo en het Nederlandse onderwijs spelen.
havana
Leuke baan
Wat doe je als het niet meteen lukt?
TEDx Ams
Ideeën om te delen
havana
Belabberd imago Een gegarandeerde baan in het vmbo? Nee bedankt. Studenten van de lerarenopleiding kiezen liever voor havo of vwo.
coverbeeld: Roy Nieterau, René Hoekstra en Eric Reniers / House of Secrets Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 4 november 2009 jaargang 15 / #11
En verder... 04 nieuws
18 amfi angels
22 hva-agenda
09 ingezonden
19 passie
23 weekgast
09 vraag van de week
20 recensies
24 afstuderen
09 column jolanda
21 eten
18 ondertussen in
21 zwartwit
Redactieadres Vendelstraat 2, 1012 XX Amsterdam, 020 595 24 90
[email protected]. Hoofdredactie/management Paul van de Water
[email protected] Eindredactie Wim de Jong
[email protected] Redactie Sanne van Baar (stagiair), Jobien Groen j.groen@ hva.nl, Selina van Loon (redactie-assistent)
[email protected], Thijs den Otter m.d.den.
[email protected], Annemarie Vissers
[email protected] Medewerkers Kim Bos, Martien Bos (correctie), Kirsten Dorrestijn, Gijs Hardeman, Anouk Kemper, Jolanda te Roller, Hans van Vinkeveen Fotografen Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Jan-Maarten Hupkes Coverbeeld Roy Nieterau, René Hoekstra en Eric Reniers / House of Secrets Illustratoren Pepijn Barnard, Martien Bos, Aimée Groen, Bas Kocken, Magda Rinkema, Pascal Tieman Vormgeving Pascal Tieman Ontwerp Lay-out Death Valley Advertenties Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023 571 47 45 fax 023 571 76 80 of zandvoort@ bureauvanvliet.com Abonnementen € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail Drukkerij Dijkman Offset Diemen. Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia. (Floor Boon, Mirna van Dijk, Jim Jansen, Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Dirk Wolthekker). De volgende Havana verschijnt woensdag 18 november
havana
3
nieuws Sanne van Baar / Gijs Hardeman / Jim Jansen / Anne Koeleman / Selina van Loon / Thijs den Otter (Coördinatie) / Annemarie Vissers / Paul van de Water / Dirk Wolthekker
Student bij CvBvergaderingen? Studenten kunnen sinds augustus bij vergaderingen van het College van Bestuur aanschuiven. Handig? De Eerste Kamer zet nu vraagtekens bij het voorstel. Ook op de HvA en de UvA zijn er onduidelijkheden over het amendement. D66-parlementariër Boris van der Ham bedacht het amendement op de nieuwe wet op het hoger onderwijs: bij vergaderingen van het College van Bestuur (CvB) zou voortaan altijd een student mogen aanschuiven. Die kan dan zorgen voor een soepele samenwerking tussen bestuur en medezeggenschap. Plasterk ontraadde het amendement. ‘Dan lopen bestuur en medezeggenschap door elkaar en het is juist de bedoeling om deze van elkaar te scheiden.’ Maar zijn eigen PvdA en ook de partijen GroenLinks, VVD, ChristenUnie, SGP, CDA, PVV en het lid Verdonk stemden voor. Nu stelt de Eerste Kamer vragen over de scheidslijn tussen bestuur en medezeggenschap. Het College van Bestuur van de UvA/HvA vindt dat de Eerste Kamer
terecht vraagtekens zet. ‘In een vroeg stadium praten met studenten staat natuurlijk voorop en daar geloven we zeker in. Maar de Eerste Kamer twijfelt over reële punten,’ zegt woordvoerder Paul Helbing. ‘Bovendien wil elk bestuur – ook een studentenraad zelf – onderling kunnen praten en hardop met elkaar kunnen denken voordat ze samen met andere raden om tafel gaat zitten.’ In het huidige wetsontwerp is het niet duidelijk welke student de functie zou moeten bekleden. De Centrale Medezeggenschapsraad (CMR) vindt dat de student die bij het CvB aanschuift iemand moet zijn ‘met draagvlak onder studenten en aandacht voor de organisatie’. CMRvoorzitter Bert Pinkster: ‘Het ligt voor de hand dat de medezeggenschapsraad betrokken is bij de voordracht van de student. Te zijner tijd zal de medezeggenschapsraad zich samen met het College moeten buigen over de positionering van deze functie.’ Plasterk moet de wet nu verdedigen en uitleggen hoe deze voldoet aan het uitgangspunt van scheiding tussen bestuur en medezeggenschap. (AK)
Gooische MIC-student in Playboy
Van de bijstand naar een blootblad. Het moet niet gekker worden. Pauline Wingelaar (vierdejaars Media, Informatie & Communicatie) schittert namelijk in het kerstnummer van Playboy. De HvA’er prijkt op de cover met een sexy tennisoutfitje. Voor vele mannen een droom die uitkomt. Want wie is niet nieuwsgierig naar zo’n Gooisch hockeymeisje ontdaan van al die peperdure outfits? Voor de ongeduldigen onder ons is er online al een aantal foto’s te bezichtigen. De blonde schone, bekend geworden door de realityserie Echte Gooische Meisjes, reisde af naar Spanje om gefotografeerd te worden door topfotograaf Carli Hermès. Als je nog niet genoeg hebt van dit Gooische meisje: it’s your lucky day. Of maand. Want in december zijn alle (!) ‘echte Gooische’ meisjes ook op zeer pikante wijze te zien in het mannenblad FHM. (SvL)
Docent krijgt diversiteitsprijs Docent Sharog Heshmat Manesh (1962) heeft afgelopen vrijdag in Utrecht de eerste Challenging Diversity Award ontvangen. Dat gebeurde tijdens de Echo-conferentie in de Jaarbeurs. Manesh is als socioloog actief voor het voormalige Instituut voor Sociale en Culturele Beroepen, dat ruim twee jaar terug opging in het domein Maatschappij en Recht. Manesh werd door een jury onder leiding van PvdA-kamerlid
John Leerdam gekozen uit dertien voorgedragen hbo-docenten. Behalve docent is Manesh ook onderzoeker en schrijver van onder meer Zoon van de zon. De roots van Manesh liggen in Iran. Manesh kreeg de prijs voor zijn bijdrage aan het studiesucces van niet-westerse allochtonen en zijn ‘grensverleggende instelling’. Dankzij zijn uitverkiezing krijgt de docent een summer course aangeboden aan de Universiteit van Californië (UCLA). Als hij daar geen
trek in heeft, kan hij op uitnodiging van Echo meedoen aan twee internationale conferenties. Echo is als expertisecentrum diversiteitsbeleid al jaren actief op zoek naar multicultureel talent onder de Nederlandse studentenpopulatie. Samen met Zestor, het opleidingsfonds van het hbo, is besloten om dit jaar ook een award voor docenten in het leven te roepen. Manesh komt uitgebreid aan het woord in het volgende nummer van Havana. (TdO)
Roostering 2.0 Het College gaf afgelopen maand het startsein voor het project ‘Roostering 2.0’. Volgens projectleider Arthur Veenstra zijn verbeteringen in zicht. Alle programma’s voor roostergerelateerde zaken binnen de HvA zullen worden vervangen door één nieuw systeem: Syllabus Plus. Het nieuwe hieraan is dat alle onderdelen van het roostermaken geïntegreerd zijn in één 4
havana
programma. Volgens de projectleider zal het vooral efficiëntie opleveren. ‘De roostermaker hoeft veranderingen niet meer in meerdere programma’s aan te passen. Deze worden in één keer in alle onderdelen doorgevoerd en zo worden er minder fouten gemaakt.’ Veranderingen zullen direct te zien zijn op intranet. Daar zal een aparte portal komen waar medewerkers en studenten up-to-date roosters op kunnen vragen. De bedoeling is dat
het systeem eind 2010 overal wordt ingevoerd. Tot die tijd worden er voorbereidingen getroffen. Bij het domein Bewegen, Sport & Voeding gaat in februari een pilot van start om te kijken of het goed werkt, en bij MCI zal vanaf mei 2010 in een andere pilot de taakbelasting van docenten worden berekend. Aan de hand van evaluaties kunnen domeinen vervolgens zelf besluiten of ze het in mei, of aan het eind van 2010 invoeren. (SvB)
Presentatie in de bios
Eerstejaars studenten Informatica en Technische Informatica presenteerden vandaag hun resultaten van het project OutFit4You. Lichtelijk zenuwachtig waren ze. Maar wat wil je ook, amper twee maanden studie en dan al een presentatie voor een vol Tuschinski. De twaalf beste groepen mochten hun concept voor een kledingwinkel presenteren. De studenten met het beste ontwerp ontvingen een mediabon. En natuurlijk eeuwige roem. (SvB)
?
Vraag/Antwoord
Sranana… wat? De nieuwe minor Srananistiek was gepland voor voorjaar 2010, maar helaas kregen coördinator Gracia Blanker de aanmeldingen niet rond. Wij vroegen ons eerst en vooral af: srananistiek? Legt u het even uit aan de leek: Sranani-wat? ‘De minor heet Srananistiek, afgeleid van Sranantongo, de taal van Suriname. Maar het minorprogramma is verder breder van opzet; we kijken naast taal en cultuur ook naar sociaaleconomische en historische aspecten.’ De minor wil niet van de grond komen? ‘Nee, helaas zijn er te weinig aanmeldingen binnengekomen. We hadden er vijftien nodig om het programma door te laten gaan. Dat aantal hebben we niet gehaald. Het heeft ook maar twee weken online gestaan en we hebben een flyer uitgedeeld. Dat is te weinig, inderdaad. We waren gewoon te laat. Maar het was het proberen waard, dachten we. We hebben de gok genomen, en mis gegokt. Vandaar dat we nu aan de gang gaan met een betere strategie.’ Een heuse strategie? Vertel! ‘We gaan deze keer heel veel tamtam maken. Maar de rest van de nieuwe aanpak moeten we nog goed bespreken. In ieder geval moet er meer ruchtbaarheid komen om in ieder geval volgend studiejaar te kunnen beginnen. Met één keer een folder en flyer uitdelen zijn we er duidelijk niet.’ Iets dat lekkerder bekt misschien. Surinamistiek, zou dat helpen? ‘Tja, die naam is al vergeven en gedeponeerde titels mogen wij niet gebruiken. Bovendien: deze naam is er wel een die vreemd genoeg is om nieuwsgierig naar te zijn.’ Kom maar op: pitch die minor in Havana. ‘Nou, de minor is interessant voor iedereen die benieuwd is naar Suriname in al haar facetten. En: de minor wordt afgesloten met een studiereis naar Suriname.’ (AV)
nieuws
13 bezwaren gegrond
Universitaire pabo komt er gewoon
Meer dan zeshonderd eerstejaars hebben het afgelopen collegejaar bezwaar gemaakt tegen de BAS. Ruim tweederde daarvan werd geschikt. Uiteindelijk werden dertien bezwaarmakers in het gelijk gesteld.
In september 2010 is er een universitaire pabo. Dat zegt Rob de Klerk, directeur van de Graduate School van Pedagogiek.
Dat blijkt uit gegevens van de afdeling Juridische Zaken. Vooral studenten van het domein Economie en Management maakten bezwaar: 270 studenten waren het aanvankelijk niet eens met het bindend negatief studieadvies. 219 eerstejaars schikten met het domein, de rest liet het er bij de beroepscommissie op aankomen: in 26 gevallen verklaarde die zich niet ontvankelijk, 24 keer maakte een DEM-student tevergeefs bezwaar en slechts één van de 270 werd in het gelijk gesteld. Ook studenten uit het domein Techniek maakten vrij veel bezwaar tegen de BAS: 124 studenten tekenden beroep aan, en daarvan bleven er na schikkingen 44 over. Vijf van hen kregen gelijk van de commissie. Studenten van andere domeinen maakten minder vaak bezwaar. De domeinen Gezondheid (23), Bewegen, Sport & Voeding (29) en Maatschappij en Recht (30) hadden slechts een bescheiden aandeel in de tien zittingsdagen die werden georganiseerd. Vergeleken met vorig jaar nam het aantal BAS-bezwaren flink toe: toen vochten ruim vierhonderd studenten hun negatieve advies aan. Overigens wil een schikking niet zeggen dat een student automatisch in het gelijk is gesteld en het negatief advies dus is ingetrokken. (TdO)
De pabo wordt een samenwerkingsverband tussen de UvA en de HvA. Al heeft de Hogeschool volgens onderzoek van vakbond AOb de slechtste pabo van Nederland. Niettemin wordt momenteel gewerkt aan het curriculum en de structuur van de universitaire pabo. Volgens De Klerk zal het juist die structuur zijn die deze pabo onderscheidt van die van andere universitaire pabo’s. ‘Er zit eenheid in ons programma, waarmee ik bedoel dat een student niet een beetje pedagogiek doet en dan weer wat leerstof van de pabo krijgt toegediend, maar dat het een doorlopend programma wordt, waarbij de student geen onderscheid ziet.’ Studenten die de opleiding afmaken
hebben uiteindelijk 240 studiepunten behaald en krijgen naast hun pabodiploma hun universitaire bachelor Pedagogiek. Volgens De Klerk is er grote behoefte aan universitair geschoold personeel binnen de muren van de basisschool. ‘We zitten te springen om mensen die naast hun bevoegdheid ook onderzoek kunnen doen; dat kan gaan om statistisch onderzoek op kinderen, maar ook onderwijskundig onderzoek. Dat vraagt dus om goede studenten.’ Over de kwaliteit van de HvA-Pabo zegt De Klerk: ‘Er zal keihard gewerkt moeten worden om de accreditatie te verbeteren. De kwaliteit van de opleiding ken ik niet en kan ik niet beoordelen.’ Petra Smulders, afdelingsmanager Pabo en Pedagogiek van de HvA benadrukt dat ze deze opvatting van Rob de Klerk nogal verrassend vindt. ‘Onze basiskwaliteit is op orde en dat weet Rob de Klerk. We werken
uitstekend samen in teams om een goede universitaire pabo te maken. Dat doen we op basis van gelijkwaardigheid. Rob heeft nooit zijn verontrusting over onze kwaliteit uitgesproken. Ik wil wel graag van hem weten wat hij nou precies bedoelt.’ Staatssecretaris Van Bijsterveldt van OCW zei vandaag tijdens de presentatie van het KNAW-rapport Rekenen op de basisschool ook dat het niveau van de pabo’s flink moet worden opgekrikt. Collegevoorzitter Karel van der Toorn laat weten dat hij de negatieve publiciteit over de Pabo betreurt en ook niet terecht vindt. ‘Het was daar inderdaad slecht, het is nu beter en straks is het uitstekend. Dat het goed gaat, blijkt ook uit de accreditatie. Die is positief. Ik zeg niet dat we er al zijn, maar het management en de medewerkers van de Pabo zitten een heel eind op de goede weg.’ (JJ/DW)
‘Dit zou er op de HvA ook moeten zijn’ Sinds oktober is er elke eerste vrijdag van de maand een homoborrel in het Atrium, bedoeld voor studenten en medewerkers van de UvA. Op de borrel zijn ook HvA’ers te vinden.
Dialoog met skippybal
Met skippyballen, doktersjassen en kartonnen dozen gingen een kleine honderd HvA-medewerkers in Artis op zoek naar antwoorden op de vraag: hoe kan ik mijn kwaliteiten en die van mijn collega’s optimaal benutten? Daarbij kwam eigenlijk alles aan bod: van betere wisselwerking tussen docenten en ondersteunende diensten tot suggesties voor het streven naar ‘kleine kwaliteit’. Duidelijk is wel dat alle deelnemers streven naar een werksfeer waarbinnen men op een eerlijke manier van elkaars sterke punten gebruik kunnen maken, en dat de HvA ook voor medewerkers een learning community is waarin medewerkers zich ‘ambassadeur’ van de instelling voelen. (TdO)
Populaire ICT-opleider
De informaticaopleidingen van de HvA blijken populair. Volgens een online studiekeuzeprogramma van Qompas Studeren doen alleen de opleidingen van Fontys en de Hogeschool Rotterdam het beter. De site bekeek welke hbo- en wo-opleidingen door studiekiezers het meest bekeken werden. Daarbij zijn alle hbo- en wo-studies met een duidelijk informaticaprofiel meegenomen. Het online hulpmiddel Qompas is ontwikkeld voor bovenbouw havo- en vwo-leerlingen die een bacheloropleiding willen kiezen aan een hogeschool of universiteit in Nederland. (AV)
Afgelopen vrijdag werd voor de tweede keer een borrel georganiseerd voor homo’s op de UvA. Het evenement wordt georganiseerd door UvA Pride, een stichting die zich inzet voor homobelangen binnen de universiteit. Net als de eerste keer stond het Atrium vol en konden de bardames en -heren de vraag naar bier niet bijhouden. En
wederom waren er behalve UvA’ers ook HvA’ers te vinden. ‘Dit initiatief zou er ook op de HvA moeten zijn,’ zegt Fien de Vries, student aan de EHvA. ‘Homoseksuele studenten hebben duidelijk behoefte om eens in de maand samen te komen, dat geldt niet alleen voor UvA-studenten. Bovendien hebben de UvA en de HvA een samenwerkingsverband, waarom worden wij er niet bij betrokken?’ Thea Schepers, vice-voorzitter van UvA-pride en docent aan de UvA, zegt dat HvA’ers van harte welkom zijn. ‘Net als de studenten van de AHK, de VU,
en zelfs de UU, die de weg naar deze borrel ook al gevonden hebben.’ Op dit moment blijft de stichting echter een initiatief van UvA studenten. ‘Als HvA studenten met een soortgelijk initiatief komen, dan kunnen ze zeker aankloppen, ze zijn meer dan welkom.’ Er is wel contact met de HvA. ‘We hebben de boot van de HvA proberen te regelen voor de GayPride. Die boot blijft echter een probleem; we zijn meerdere malen verzekerd dat we de HvA-boot niet kunnen gebruiken. Die is te hoog, daarvoor moeten de bruggen op de grachten open,’ zegt Schepers. (AK)
n TURNEN In Osijek, Kroatië, heeft Mayra Kroonen (ALO) een uitstekende prestatie neergezet door op de brug goud en bij de sprong brons te pakken. Ook werd ze vijfde op de vloer. De brug is het toestel waar ze bij het WK turnen in Londen nog viel bij de afsprong en op sprong kwalificeerde Kroonen zich als derde. ‘Dit is heel goed. Ik had nog niet eerder Wereldbekermedailles gewonnen en heb er nu twee plus een vijfde plek,’ laat Kroonen weten vanuit Kroatië. n VOETBAL Student SM&O Chantal de Ridder bleek afgelopen week van grote waarde voor de vrouwen van AZ. Met drie in twee wedstrijden toonde ze aan in vorm te zijn. AZ
steeg in één week op de ranglijst van de vijfde naar de tweede plek. In de eerste wedstrijd tegen Heerenveen scoorde de Ridder twee keer in de eerste helft en bepaalde daarmee de eindstand. ‘Heerenveen had dit seizoen nog niet gewonnen en wij hadden pas één punt. Het was van onze kant niet al te best, maar ik ben wel erg blij met de overwinning,’ laat de international op de site van AZ weten. Donderdag speelde AZ een lastige wedstrijd tegen Willem II en scoorde pas in de blessuretijd de winnende treffer. Bij AZ spelen nog vier dames van de HvA: Annelies Zondag, Dionne Demarteau, Linda Bos en Loïs Oudemast. (GH)
SPORTFLITSen n VOLLEYBAL HvA Volleybal beleeft een wereldstart in de Nederlandse competitie. Afgelopen weekend werd met 3-0 gewonnen, ditmaal van Webton Twente. Webton Twente staat laatste met 1 punt en kon geen vuist maken tegen het sterke HvA Volleybal. Gijs Jorna, libero in het team, geeft in een reactie aan dat het een redelijk makkelijke partij was. ‘We waren al binnen het uur klaar en dat is ons nog niet zo vaak gebeurd.’ De Amsterdammers rolden de Twentenaren op met 25-18, 25-19 en 25-16. HvA staat nu tweede, één punt achter Langhenkel Orion. Volgende week volgt de thuiswedstrijd tegen de koploper en kan HvA zien waar ze nu echt staan.
havana
5
nieuws
‘Zo raken we onze Miljoenen voor baantjes kwijt’ hbo Almere Eind september kregen de studenten te horen dat er een voorstel lag de openingstijden te verruimen tot negen uur ’s avonds, als oplossing voor het ruimtegebrek. Een week later kondigde het management aan dat het als experiment zou worden ingevoerd. Dat viel de studenten nogal rauw op hun dak: ‘Waarom heeft de domeinraad ons niet eerder naar onze mening gevraagd?’ Het antwoord van Paul Rijnierse, voorzitter van de domeinraad, was simpel. ‘De raad is ook pas een maand geleden geïnformeerd.’ Er was felle kritiek: volgens de conceptroostering is een dag van tien uur geen uitzondering, en dat valt de studenten slecht. Ook het feit dat sport, sociaal leven en de bijbaan in verdrukking komen, vinden ze not
done. Een tweedejaars: ‘Sommigen komen met hun bijbaan niet meer aan gestelde contracturen. Zij raken hun baantje kwijt.’ Men vroeg zich af waarom de school geen externe locaties zoekt, zoals bioscopen. Rijnierse benadrukte dat de school dat ook wil en doet, maar dat veel locaties niet aan de strenge onderwijseisen voldoen. ‘Uitwijken naar kantoorgebouwen is ook geen plan, want daar heeft de brandweer strenge regels voor,’ aldus Rijnierse. Een aantal vroeg zich af of de school dit juridisch wel kan maken, aangezien de studenten tekenden voor een voltijdopleiding in de middag. Volgens Bert Pinkster, voorzitter van de Centrale Medezeggenschapsraad, zijn er formeel geen beperkingen voor het lesgeven in de avond. Hij verwees de studenten daarvoor naar de Studentenbond Asva. Rijnierse verzekerde de studenten alle kritiekpunten mee te nemen in de bespreking met de domeinvoorzitter. (SvB)
Even bellen met Conny Vermolen De domeinen zijn – wat betreft de inrichting – wel min of meer af. Dat is anders bij de centrale diensten. Havana belde met waarnemend secretaris Conny Vermolen over de stand van zaken. De manier waarop de HvA is ingericht, is vorige week formeel vastgelegd. Betekent dit dat alle veranderingen zijn doorgevoerd, of komen er nog grote wijzigingen aan? ‘Er is alleen nog sprake van afronding van de inrichting van de centrale stafdiensten. Uitgangspunt is dat de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie komen te liggen, zodat binnen de opleidingen snel kan worden ingehaakt op ontwikkelingen op de werkvloer. Daarom is vorig jaar een groot deel van de uitvoerende stafwerkzaamheden in de domeinen ondergebracht. Denk aan controllers, p&o-adviseurs, en marketing- en communicatiemedewerkers.’ Begin dit jaar was rond een aantal centrale diensten nog veel onduidelijk: het voortbestaan van OrO was onderwerp van discussie en de positionering van Studentzaken was onduidelijk.
6
havana
‘Studentzaken blijft centraal: het is belangrijk voor die dienst één coördinatiepunt te hebben. Van afdelingen als OrO en het EVC-centrum willen we een businessplan hebben. De inhoudelijke koers van zulke afdelingen moet helder zijn: we hebben bijvoorbeeld naast OrO een Centrum voor Nascholing. Hoe zet je die afdelingen naast elkaar? En het EVCcentrum draait op subsidie van het rijk. Moeten we die afdeling daarvan af laten hangen, of moeten we er een vast budget voor vrijmaken?’ De vakbonden waren eerder dit jaar niet erg gelukkig met de plannen van de HvA. Er zou sprake zijn van een reorganisatie. ‘Er is sprake van een herpositionering van de HvA. Medewerkers worden niet bedreigd in hun rechtspositie. Een sociaal plan is daarom niet aan de orde. We hebben een sociaal statuut, en we handelen in de geest van die nota.’ (TdO)
Het kabinet geeft 37 miljoen euro subsidie aan de provincie Flevoland om een brede hogeschool in Almere te beginnen. Het geld zal uiteindelijk volledig worden gebruikt door Windesheim. Die hogeschool krijgt dan 37 miljoen euro van het kabinet en 43 miljoen van de provincie Flevoland en de gemeente Almere. Met de subsidie zou Windesheim in 2011 een brede hogeschool kunnen beginnen, met ongeveer dertig nieuwe opleidingen. De HvA-opleidingen in de polder zouden worden overgenomen. Opmerkelijk is dat de investeringen in een Almeerse hogeschool niet alleen worden gedragen door minister Plasterk: die zou twintig miljoen euro in het project steken. Nog eens zeventien miljoen euro zou van minister Cramer (Vrom) komen. Het College van Bestuur laat via woordvoerder Paul Helbing weten dat de extra middelen die het kabinet zou vrijmaken helpen bij de onderhandelingen met Windesheim, maar dat het nog geen gelopen koers is. ‘Voorlopig zijn de licenties van de HvA en de plannen van Windesheim.’
De komst van de hogeschool die Windesheim in Almere – en in mindere mate in Lelystad – wil neerzetten lijkt echter een kwestie van tijd. Eerder al gaf Plasterk groen licht voor oprichting van een brede hogeschool: Windesheim wilde alleen in de polder van start als er dertig tot veertig opleidingen kunnen worden aangeboden, de instelling financieel zou zijn losgekoppeld van de vestiging in Zwolle en de licenties van de HvA zouden worden overgenomen. ‘Maar dat wordt op zijn vroegst het volgende collegejaar,’ aldus Helbing. ‘Zodra we het over de licenties eens zijn met Windesheim, nemen we de tijd voor de feitelijke overname. Dat zijn we ook verplicht aan onze studenten en medewerkers.’ Een aantal weken geleden liet een woordvoerder van Windesheim al in Havana weten dat het organisatorisch onmogelijk zou worden om voor 2011 met een breed aanbod voor de dag te komen. De Zwolse hogeschool laat in een reactie weten dat het blij is met de beschikbare middelen, maar dat de instelling meer garanties wil voor een breed assortiment aan opleidingen. (TdO)
Pabo levert toptalent Feest bij het domein Onderwijs & Opvoeding: voormalig Pabo-student Carolijn Raes is uitgeroepen tot Onderwijstoptalent 2009. Staatssecretaris van Bijsterveldt reikte de prijs vorige week uit aan Raes: naast een kunstwerk ontving ze een cheque van duizend euro uit handen van de politica. Raes studeerde in juli af en kwam als winnaar uit de bus vanwege het enthousiasme waarmee ze op basisschoolniveau kinderen probeert warm te krijgen voor wetenschap en techniek. ‘Ik heb tijdens mijn studie eens een cd-rom gemaakt die vooral in de pers veel aandacht krijgt,’ aldus de winnaar. ‘Maar in alle eerlijkheid: ik heb dat cd’tje ontwikkeld omdat ik niet te veel informatie kwijt wilde in een presentatie. Je vindt er wat extra theorie op, maar ook wat leuke YouTube-filmpjes met eenvoudige experimenten. En mijn afstudeerscriptie natuurlijk.’ Raes heeft veel met wetenschap en techniek voor kinderen. ‘Ik heb er eerder al onderzoek naar gedaan. En ik heb tijdens mijn opleiding een bijbaan gehad in Nemo. Dat is natuurlijk een mooie plek om inspiratie op te doen.’ Inmiddels geeft Raes les aan groep één en twee van de Sint Lidwinaschool in de Watergraafsmeer. ‘En ook daar ben ik bezig met wetenschap en techniek. Dat vinden kinderen hartstikke leuk: ik heb bijvoorbeeld
een proef met muziek gedaan, waarin ik met behulp van klankschaaltjes laat voelen dat muziek een trilling is. Vinden ze heel interessant.’ Voor de HvA komt de uitverkiezing van Raes tot toptalent als geroepen: vorige week werd de pabo waar ze studeerde door onderwijsbond Aob uitgeroepen tot de slechtste van Nederland. Raes herkent dat beeld absoluut niet. ‘Die opleiding is volop in beweging en ik heb eigenlijk geen klachten. Ze komen er echt wel weer bovenop.’ (TdO)
Beeld Fred van Diem
Studenten Interactieve Media mochten tijdens een informatiebijeenkomst hun stem laten horen over avondopenstelling van het Singelgrachtgebouw.
Wat doet Karel? Collegevoorzitter Karel van der Toorn laat wekelijks op Havanaweb.nl weten wat hij doet voor de HvA. Deze week reageert hij op een column van Felix Rottenberg in Het Parool: ‘Keizer Karel grijp in en herstel de kweekkracht van de Pabo van de HvA.’ ‘Ik voel mij de koning te rijk dat ik als bestuurder van de HvA aangesproken wordt als keizer. Ik vind het wel jammer dat onze Pabo zo negatief in de publiciteit is gekomen. De Pabo was een aantal jaren geleden
inderdaad niet goed, maar is nu al veel en veel beter en het zal straks echt een uitstekende opleiding voor leerkrachten zijn. De beste pabo van de Randstad, daar gaan we voor.’ (PvdW)
nieuws
Beeld Bas Uterwijk
Digitaal open huis
Is een virtuele open dag een open dag die in real life niet bestaat of is het een gebeurtenis die zich goeddeels in het digitale domein voltrekt? Hoe het ook zij, het domein Media, Communicatie & Informatie spaarde kosten noch moeite om zo’n virtuele open dag te organiseren. Vanuit een donkere control room wordt door woord en gebaar duidelijk gemaakt hoe het nog beter kan. (PvdW)
havana
7
-advertenties-
MEDIAWETENSCHAPPEN
FILM- EN TELEVISIEWETENSCHAPPEN
NEDERLANDS INSTITUUT VOOR BEELD EN GELUID
StudiJob maakt werk van je studie! Voor de Universiteit van Amsterdam, de Hogeschool van Amsterdam en het Academisch Medisch Centrum, verzorgt StudiJob Uitzendbureau de werving en selectie voor het project:
Traineeship Controller (38u p/w) Bovenstaande organisaties zijn op zoek naar talentvolle afgestudeerden die zelfstandig en in teamverband een driejarig traineeship tot Management Controller willen volgen. Als trainee werk je zelfstandig aan diverse projectopdrachten binnen en buiten de UvA, de HvA en het AMC en volg je daarnaast een begeleidings-/ trainingstraject. Hierin is veel aandacht voor professionele en persoonlijke ontwikkeling. De inhoud hiervan is afhankelijk van je vooropleiding en de opdrachten waarmee je op dat moment bezig bent. Je komt in aanraking met accounting, financiële rapportages, budgetteren, contractactiviteiten, en managementinformatie. Gedurende het traject voer je werkzaamheden uit langs de lijn van analyseren, ontwerpen en besturen en verwerf je competenties op het gebied van managementadvisering en managementcontrol. In het eerste jaar zal vooral een beroep worden gedaan op je analytische vaardigheden. Profiel: Het traineeship controller is bedoeld voor enthousiaste, afgestudeerde HBO’ers/WO’ers met ambitie op het gebied van management & control, die leren en werken willen combineren. Je hebt een relevante opleiding gevolgd, zoals:
NOVA
VARA
BNN
BIJLMERRAMP
amateurfilms
COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN
WWW.SURFMEDIA.NL
VIRTUELE SNIJMACHINE DODE DICHTERS ALMANAK
GESCHIEDENIS PAUW EN WITTEMAN NOS publieke omroep SURFNET SPH CABARET
RVD
PAPER
KLOKHUIS
management
JE ZAL HET MAAR HEBBEN
ECONOMIE
28.000 PROGRAMMA’S
WILHELMINA
DEMENTIE
STREAMING VIDEO
JULES UNLIMITED SREBRENICA NCRV’S DOKUMENT POLYGOONJOURNAAL gerard reve agrarisch journaal
MARSHALLPLAN FILMS
ANDERE TIJDEN
ZENDTIJDPOLITIEKE PARTIJEN
PRESENTATIE VAN LAWICKDANS RELIGIE
radio
JOURNAAL WWW.ACADEMIA.NL
KREDIETCRISIS
* Business Economics (MSc) * Accountancy & Control (MSc) * HBO Bedrijfseconomie Je vindt het een uitdaging om mee te denken, uit te zoeken, te vergelijken, te analyseren en te adviseren en om de bedrijfsprocessen zo soepel mogelijk te laten verlopen. Je bent betrokken, dienstverlenend, collegiaal, enthousiast, een echte doorzetter en je beschikt over goede communicatieve vaardigheden. Heb je maximaal twee jaar werkervaring, een relevante studie afgerond en heb je de ambitie om werken en leren te combineren? Stuur dan zo spoedig mogelijk je cv en motivatiebrief naar Hanna Sohier:
[email protected]. Voor vragen kun je contact met haar opnemen via 020-5353462.
• StudiJob is geopend van 09.00 - 17.15 uur. • Voor meer informatie kun je ook bellen naar 020 535 34 60. • www.studijob.nl
Academia is de speciale online onderwijs- en onderzoekscollectie voor het hoger onderwijs met duizenden uren audio en video uit de archieven van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Bekijk de collectie op www.surfmedia.nl Of surf naar www.academia.nl voor meer informatie. Powered by
Wat extra geld verdienen en tegelijkertijd de democratie een dienst bewijzen? Meld je aan als teller in stadsdeel Oud-Zuid t.b.v. de Gemeenteraad- en Stadsdeelraadverkiezingen op 3 maart 2010. Je begint om 21.30 uur en helpt de stembureauleden met het tellen van de stembiljetten, het kan 00.00 uur of misschien later zijn dat je klaar bent. De vergoeding is € 37,50 Stuur een mail naar
[email protected] of bel Bureau Verkiezingen 020-2521702/1707 en vraag naar: Irma Bongers, Marisca Eikelhof of Fairouz Atmani.
actueel
ingezonden brieven E-boeken: nog even wachten
Weg met de zware boekentas en laptop, zo lijkt de conclusie van het artikel over e-book readers (Havana #10, 4 november). Maar zo ver is het nog niet echt. De ontwikkeling van e-boeken heeft nu grote aandacht, maar zoals met veel nieuwe technologie zijn de eerste niet de beste. Bij Media, Informatie & Communicatie starten wij een groot project: Amsterdam E-boekenstad. In dit project werken uitgevers, bibliotheken, (e)boekhandelaren en mediabedrijven samen. Het belangrijkste vraagstuk is hoe leerboeken in e-lezerformaat het beste kunnen worden uitgegeven. Hierdoor kunnen studenten en docenten van de HvA zelf ervaren wat het gebruik van een e-lezer betekent en vormen hun ervaringen meteen weer een onderzoek naar mogelijkheden, verdienmodellen en suggesties voor verdere ontwikkeling. Voor de zuiverheid van de discussie en de informatie alvast een paar zaken. Wij misten pijnlijk het huidige topmodel van IRex (Nederlandse waar) dat bijna een A4-scherm heeft en zestien grijstinten, waardoor de leeskwaliteit stukken beter is. Met deze apparaten gaat een groep studenten in een eerste test al aan de gang. Grote problemen zijn niet eens de hardware, maar de logistiek (geen in Havana genoemde apparaten ondersteunt wifi) en het rechtenprobleem. Mobipocket heeft tot nu in haar voorwaarden opgenomen dat een apparaat dat voorzien is van de Mobipocket-software geen concurrerende software mag ondersteunen. Dus een boek in het Epub-formaat kun je niet op het zelfde apparaat lezen! Verder hebben boeken 6 procent btw en bestaat er een florerende tweedehandse boekmarkt. E-boeken vallen onder 19 procent btw en zijn niet zomaar overdraagbaar van apparaat naar apparaat. Als je bij Bol.com een Sony koopt, word je automatisch aan Bol. com geknoopt en kun je niet bij een ander kopen. Kortom, wij onderzoeken niet alleen leesgedrag, schrijven voor e-lezers en techniek, maar ook de hele productie en bedrijfsketen. Geïnteresseerden kunnen altijd contact opnemen en meedoen. Namens het Amsterdam E-boekenstad-team Joost Kircz, lector Elektronisch Uitgeven
Vraag van de week Als het aan minister Plasterk ligt worden studenten die frauderen met hun studiebeurs zwaarder gestraft. Huisbezoeken en boetes moeten daarvoor zorgen. Goed idee?
Mieke Kaandorp (53) adviseur Marketing & Communicatie van domein Maatschappij & Recht ‘Aan de ene kant vind ik dat die studenten moeten worden aangepakt. Ze leggen beslag op publieke middelen – geld – en daar worden anderen de dupe van. Uiteindelijk zullen de beurzen daardoor verlaagd moeten worden. Maar aan de andere kant: de prestatiebeurs zoals die nu is, is niet hoog. Studenten moeten er bijna altijd bij werken. Dat ze frauderen keur ik niet goed, maar ik begrijp het wel.’
Rudo Hidden (22) eerstejaars Sociaal Pedagogische Hulpverlening ‘Het gaat jaarlijks om tachtig miljoen euro en daar draaien anderen voor op, dus ik ben het ermee eens. Toch kan ik me wel voorstellen dat mensen het doen. Zelf red ik het met mijn 95 euro per maand, maar als ik echt krap zou zitten, zou ik het misschien wel overwegen. Die tweehonderd euro is gemakkelijk verdiend. Er zitten natuurlijk wel risico’s aan, maar risico’s zijn er om genomen te worden.’
Marije van Vuuren (20) eerstejaars Sociaal Pedagogische Hulpverlening ‘Daar ben ik het niet mee eens. Die studiefinanciering is bedoeld om je studie mee te bekostigen, maar het is lang niet genoeg. Zeker niet als je alles zelf moet regelen. Ik krijg 93 euro en moet daarvan collegegeld en boeken betalen, daar red ik het niet mee. Ik heb er wel over nagedacht om te frauderen, maar heb het niet gedaan. Ik denk omdat ik een beetje een schijterd ben.’
Shirley Rachmani (24) eerstejaars Maatschappelijk Werk & Dienstverlening ‘Zeker. Het geld dat die fraude kost zou moeten gaan naar jongeren die het écht nodig hebben. Die iets van hun toekomst willen maken, op zichzelf willen of móeten wonen. Sommige studenten hebben hun ouders niet mee, dan red je het niet zonder te werken. Dat kan een hele opgave zijn. Ik woon op mezelf, moet mijn studie, huur, gas en licht opbrengen, en ik heb een dochter. Ik red het niet met alleen mijn stufi.’
Melissa Veldman (24) tweedejaars Maatschappelijk Werk & Dienstverlening ‘Vind ik ook. Studenten die wél eerlijk zijn worden er de dupe van. Ik begrijp wel dat sommige studenten het doen om rond te komen, maar veel van die fraudeurs gebruiken die tweehonderd euro per maand extra niet voor studie. Sommigen geven het uit aan kleding en uitgaan. Dat is niet eerlijk. In mijn vrije tijd werk ik zo veel mogelijk om alles te kunnen betalen. Ik ga niet frauderen.’ (SvB)
Jolanda
Gluurburen Ik werd geboren in Brunssum, een van de meest criminele gemeenten van Nederland zo bleek later. Daar lag het dichtstbijzijnde ziekenhuis. De eerste zeven jaar van mijn leven bracht ik door in het Zuid-Limburgse dorpje Landgraaf. Het had een stationnetje. Er was welgeteld één perron, er stond een bord met de plaatsaanduiding en er was een huisje met een loket erin. Daar zat dan een dikke man die altijd chagrijnig het luikje openschoof als wij treinkaartjes kwamen kopen. Ik was vier en ik wilde graag conducteur worden. Ik had een rode pet, een kaartjesknipper en een rond bordje met aan de ene kant de kleur groen en aan de andere kant de kleur rood. Mijn achterburen daar waren de meest nieuwsgierige mensen die ik ooit heb gekend. Ik noemde ze de familie Wah, omdat ze dat woord achter elke zin plakten die ze uitspraken. Dit is een betekenisloos Limburgs woord. Zij gluurden graag vanuit hun tuin bij ons de woonkamer in. Deze familie had Big Brother al uitgevonden voordat het daadwerkelijk bestond. Ik vroeg mij altijd af waarom mijn buurmeisje Cynthia zo graag wilde weten wat ik at tijdens het avondeten. Ze bleef tot de laatste hap naar mij staren. Onze buurman Pieter had er ook last van. Hij metselde een drie meter hoge muur. Hij en de familie Wah hebben daarna nooit meer een woord gewisseld. Het gluren was de grootste hobby van mijn achterbuurman. Volgens mij moest hij deze ‘anti-gluurmuur’ compenseren. Op een gegeven moment nam hij een drastische maatregel om zijn gluurgenot te vergroten. Hij haalde alle planten tussen onze tuinen in weg. De reden was volgens hem dat het pad waar hij met zijn motor overheen reed, te smal was. Het pad werd een halve meter breder. Er bleef twee meter plantloze aarde over. Iedere dag als hij uit zijn werk kwam, reed hij stapvoets met zijn motor en keek dan bij ons naar binnen. Of hij plantte zijn voeten in de aarde onder het genot van een drankje. Een paar jaar later gingen we verhuizen. Ik pakte een stoepkrijt en schreef op hun pad: ‘Adië wah!’
n Jolanda te Roller (20) is de nieuwe columniste van Havana. Ze studeert Nieuws en Media. Zeg maar Journalistiek. havana
9
luchtkwaliteit
In veel HvA-gebouwen laat het ventilatiesysteem te wensen over. De slechte luchtkwaliteit heeft effect op het functioneren van studenten en medewerkers. Emma van Laar
Het klimaat van je werk- of leeromgeving heeft invloed je prestaties. De temperatuur, luchtkwaliteit en mate van luchtverversing kunnen bijdragen of afbreuk doen aan de productiviteit. Dat zesje voor je tentamen dus zou wel eens deels kunnen liggen aan de luchtkwaliteit in je college- of studieruimte. In een aantal HvA-gebouwen laat de luchtkwaliteit namelijk te wensen over. Onderzoek van onder andere SenterNovem en TNO laat zien dat mensen in een gezond binnenklimaat maar liefst 10 à 15 procent productiever zijn dan in een ongezonde omgeving! Het concentratieniveau ligt een stuk hoger als de klimaatbeheersing in orde is. Het gaat met name mis met de hoeveelheid CO2 en de temperatuur. ‘Je merkt aan het begin van het collegejaar, als de gebouwen weer goed vol zitten, dat de temperatuur flink stijgt. Zeker als het buiten een lekker temperatuurtje is, is het op sommige plekken erg warm,’ zegt Wijnand Scholtens, directeur IT&V. In de volgepakte lokalen stijgt bovendien de CO2-concentratie tot grote hoogte. Geen goede zaak, want hoe hoger de CO2-concentratie, hoe slechter de prestaties. De hoeveelheid CO2 is een indicator voor de luchtkwaliteit en de ventilatie. Komt het CO2-niveau boven de norm van 1200ppm, dan is de lucht muf en benauwd. Diverse onderzoeken laten zien dat slecht is gesteld met het binnenmilieu in veel Nederlandse scholen. Dit terwijl te hoge temperaturen en onvoldoende luchtverversing de leerprestaties negatief beïnvloeden. Het vermindert de concentratie en zorgt voor rusteloosheid. Met een goede klimaatbeheersing is het ziekteverzuim bovendien lager. Voor een goede luchtkwaliteit moet de luchtinhoud
werk- en leeromgeving kunnen aanbieden,’ stelt Scholtens.
1,1 miljoen Hoe kan het dat de luchtkwaliteit onder de maat is? Voor een aantal probleemlocaties is de gebrekkige luchtkwaliteit te wijten aan het oorspronkelijke bestemming van het pand. Zo zijn de Leeuwenburg, het Jan Bommerhuis en Europahuis niet bedoeld als onderwijslocatie, maar van oorspong kantoorgebouwen. Deze locaties zijn niet gebouwd op het aantal studenten en medewerkers die er nu gebruik van maken. De grootste problemen doen zich echter voor in een complex dat in opdracht van de HvA voor onderwijsdoeleinden is gebouwd; de locatie aan de Tafelbergweg. Voor alle HvA-locaties, oud en nieuw, geldt dat het aantal studenten, docenten en daarmee ook het aantal computers en andere apparaten de laatste jaren enorm is toegenomen. Met als gevolg dat de warmte- en CO2-uitstoot omhoog zijn geschoten. In het gebouw van het domein Gezondheid aan de Tafelbergweg is het klimaat al langer een probleem. Klachten van docenten hebben vorig jaar tot een verbouwing geleid. ‘Verschillende werkkamers, praktijk- en collegelokalen zijn verbouwd. Ventilatiesystemen zijn verbeterd,’ vertelt Janneke Werneke, communicatieadviseur van het domein. ‘Met name de temperatuur was een probleem. Ook over hoofdpijn werd geklaagd. Helaas heeft de verbouwing niet voldoende geholpen.’ Scholtens beaamt dat de dure verbouwing, 1,1 miljoen euro (!), niet het gewenste resultaat heeft opgeleverd. ‘We verrichten nu klimaatmetingen, zodat
‘In een gezond binnenklimaat zijn mensen 10 à 15 procent productiever’ van een ruimte met dertig mensen eigenlijk elk kwartier ververst worden. De overheid deelt subsidies uit voor luchtkwaliteitsvoorzieningen in het basis en voortgezet onderwijs. Deze subsidie geldt helaas niet voor de hogescholen en universiteiten. ‘Dat is zonde. Wij moeten toch ook onze studenten en medewerkers een gezonde 10
havana
we straks precies weten wat er aan de hand is. Met behulp van de resultaten van deze metingen zal het probleem definitief aangepakt worden. Een werkgroep gaat nog dit jaar een plan van aanpak in elkaar draaien,’ aldus Scholtens. Wanneer het plan uitgevoerd wordt, is nog onduidelijk. Fysiotherapiedocent Bart Brou-
Mag er ee wer geeft aan dat de temperatuurproblemen nu kleiner zijn. ‘Maar voor je het weet is het lente en zitten we weer in de narigheid. Er moet dus snel gehandeld worden.’
Flauwgevallen Hoe erg is de situatie aan de Tafelbergweg? Havana nam de proef op de som en bezocht op een druilerige maar warme oktoberdag het gebouw. Wat meteen opviel, waren de temperatuursverschillen binnen. Waar het op sommige plekken aangenaam fris was, waren andere gangen, lokalen en werkkamers behoorlijk warm. ‘En deze situatie is geen goede weergave van hoe het kan zijn op warme zomerdagen,’ benadrukt Brouwer. ‘Er zijn een paar probleemruimtes. Zo liggen er op de eerste verdieping werkruimtes de hele middag in de zon. De temperatuur kan hier behoorlijk oplopen. Werknemers klagen,
ook na de verbouwing, over warmte, hoofdpijn en branderige ogen. Het is frustrerend dat er aan het ventilatiesysteem is gewerkt, maar het gewenste effect is uitgebleven. Een aantal andere kantoren aan de binnenkant van het gebouw liggen onder het platte dak. In veel kamers kan een raam open, maar dit is niet overal het geval,’ zegt Brouwer. Ook studenten hebben last van de warmte en onvoldoende luchtverversing. Op de tweede verdieping zijn veel lokalen onder handen genomen. Brouwer: ‘Op veel plekken heeft dit wel degelijk tot verbetering geleid. In een paar lokalen werkt aangelegde airco echter nog niet goed.’ Aangekomen bij de praktijklokalen voor aanstaande verpleegkundigen is de hitte duidelijk voelbaar. ‘Deze lokalen zijn een probleem. Hier een hele dag rondlopen is eigenlijk niet uit te houden,’ aldus Brouwer. In de fysiotherapie-
luchtkwaliteit
een raampje open? Beeld Roy Nieterau, René Hoekstra en Eric Reniers / House of Secrets
praktijklokalen beneden in het gebouw is de situatie niet veel beter. ‘Hier zijn studenten flauwgevallen. Nu is er airconditioning geïnstalleerd.’ Op een CO2-meter aan de muur brandt echter een rood lampje: luchtkwaliteit onvoldoende… De problemen met het klimaat houden de werknemers bezig. Nog voor we aan de ronde langs de probleemplekken begonnen, was het bij de koffieautomaat raak. Een collega vroeg Brouwer, die in de klimaatwerkgroep zit, of hij de ventilatie van de kopieerruimte wilde aankaarten. En inderdaad, de kopieerruimte was behoorlijk warm en rook vreemd. Bovendien was het plafond zwart uitgeslagen.
Frisjes Ook op andere locaties is de klimaatbeheersing een hot item. Zo had het Europahuis
een ventilatiesysteem dat niet optimaal functioneerde. Tijdens de zomer is er een nieuwe transformator geplaatst. ‘Het was een enorme operatie, maar het heeft effect,’ zegt Scholtens. Aan de Dr. Meurerlaan is het tegenwoordig goed toeven. ‘Vorige zomer was het af en toe te warm, maar dat probleem nu is dat verholpen. Het is af en toe zelfs wat frisjes,’ lacht facilitair manager Peter Nagtzaam. Het binnenklimaat in de Leeuwenburg is niet optimaal. Volgens Scholtens zou het een enorme investering zijn om dat te veranderen. ‘Het zou zonde zijn om daar veel geld in te investeren. Het is beter om te zorgen dat in de nieuw te bouwen Amstelcampus, die de Leeuwenburg gaat vervangen, alles goed voor elkaar is.’ Gelukkig zijn er veel locaties zonder problemen. Een ronde langs de verschillende
gebouwen liet ook veel positieve geluiden horen. Bij de locaties Singelgrachtgebouw, Amstelgebouw, Kroonstate en Dr. Meurerlaan zijn er geen klachten. ‘Het Amstelgebouw heeft dikke muren, waardoor het in de zomer lang koel blijft. En bij kou buiten, blijft de warmte goed binnen. Nu de temperatuur buiten nogal schommelt, is het wel wat lastiger om de temperatuur te regelen,’ licht facilitair manager Anneke Scherjon toe.
Amstelcampus In een aantal gebouwen is dus al actie ondernomen. Bij deze verbouwingen zijn de ventilatiesystemen aangepast en is airconditioning aangelegd. Aan de Tafelbergweg wordt de luchtkwaliteit de komende tijd in de gaten gehouden. Brouwer vraagt zich wel af hoe veel nut de metingen hebben. ‘Deze metingen geven de ernst van de situatie in de
zomer niet weer. We zullen daarom een klimaatdeskundige van de arbodienst inschakelen. We hopen dat hij ons kan helpen en advies kan geven over hoe we deze situatie moeten aanpakken.’ Het is natuurlijk zaak om dit soort problemen in de toekomst te voorkomen. De vraag is hoe de HvA een slecht klimaat op de nieuwbouwlocatie Amstelcampus voorkomt. Scholtens: ‘Nieuwe HvA-gebouwen, zoals de Amstelcampus, worden ontworpen als onderwijspanden. Hierdoor zijn ze beter berekend op de hoeveelheden studenten, docenten, computers en dergelijke die ze moeten huizen. Bovendien gaan we in nieuwbouwlocaties standaard het binnenklimaat monitoren. Dit zal ervoor zorgen dat we in de toekomst een eventueel probleem meteen kunnen lokaliseren en de juiste stappen kunnen ondernemen.’ n havana
11
carrière
Hoe zorg je dat je kans maakt op een leuke baan die aansluit op je studie? En wat te doen als dat niet meteen lukt? Miriam en Daphne krijgen advies van een loopbaanbegeleider. ‘Een carrière valt niet uit te stippelen.’ Kirsten Dorrestijn
‘Ik heb een diploma en een prachtige cijferlijst, maar ik heb nog geen baan die bij me past.’ Miriam Bons (23) studeerde twee maanden geleden af in Media, Informatie & Communicatie. Nu is ze hard op zoek naar een baan in de journalistiek. Tot die tijd houdt ze haar oude bijbaantje als projectondersteuner bij ProRail aan, en daarnaast werkt ze als postbode. ‘Ik zag niet veel andere mogelijkheden. Zelfs voor secretaressewerk heb je ervaring nodig. Bovendien krijg je bij de meeste banen een contract van een halfjaar, terwijl ik zo veel mogelijk ruimte wil hebben om te zoeken naar een passende baan. Bij de post is het opzegtermijn één maand. Ik kon meteen beginnen. Wat moest ik anders doen? Thuiszitten? Non-stop vacatures kijken?’
belangrijk een gericht aanbod te doen en te laten weten wat jij te bieden hebt. ‘In deze tijd krijgen bedrijven veel open sollicitaties. Als je een organisatie goed doorlicht, bijvoorbeeld door jaarverslagen te lezen, kom je erachter waaraan behoefte bestaat en welke bijdrage jij kunt leveren.’ Ook denkt Jetske dat Miriam haar aandachtsveld moet verbreden. ‘Er zijn zo veel kranten, tijdschriften, bedrijfsbladen, nieuwsbrieven en dan heb je nog het internet. Binnen de bedrijven waar ze nu werkt, moet ze laten weten welke kant ze eigenlijk op wil. Je weet nooit wat voor interessante contacten collega’s hebben. Ook kan ze zichzelf profileren op netwerksites als LinkedIn.’ Miriam brengt drie dagen de post rond, van 10.00 tot 14.00 uur. ‘Het is niet de ideale
Jetske vindt het slim dat Miriam vrijwilligerswerk in de journalistiek is gaan doen. ‘Op die manier maak je je affiniteit daarmee duidelijk zichtbaar op je cv. Bovendien moet je in de journalistiek uren maken om het in je vingers te krijgen. Dat doet Miriam nu door op een laagdrempelige manier bijdragen te leveren. Miriams toon is zorgelijk. Dat is nergens voor nodig. Ze heeft het over een “gat in haar cv”, maar ze is pas 23, dus dat is iets waar ze zich echt nog geen zorgen over hoeft te maken. Er is eigenlijk niet veel aan de hand. Het is goed om zo veel mogelijk adviezen te vragen aan mensen die al stappen hebben gezet. Miriam kan een lijst maken met mensen die belangrijk voor haar kunnen zijn, zoals docenten van de opleiding, oudmedestudenten en collega’s van haar stages en het vrijwilligerswerk. Het is verstandig om eerst een afspraak te maken met het minst belangrijke contact. Dan hangt er nog niet zo veel van af en kan ze wennen aan zulk soort gesprekken. Op zo’n gesprek moet je je goed voorbereiden. Je moet weten wat je eruit wilt halen. Er zijn ook boeken geschreven over netwerken, zoals Welke kleur heeft jouw parachute van Richard Bolles of in de reeks van Volkskrant Banen.’
Creativiteit
‘Als je 23 bent, hoef je je nog geen zorgen te maken over een gat in je cv’ Miriams voorkeur gaat uit naar een baan als redacteur bij de televisie, maar als schrijvend journalist en bij de radio heeft ze ook ervaring. ‘Er zijn op dit moment weinig vacatures in die branche. Tijdens mijn stage kwam ik erachter dat ik de tv-wereld heel leuk vind. Bij de radio heb ik jarenlang als vrijwilliger gewerkt. Na mijn afstuderen was ik klaar om de mediawereld te bestormen, maar dan moeten er natuurlijk wel banen zijn. Ik heb 25 tot 30 open sollicitatiebrieven geschreven, zonder resultaat, dus daar richt ik me niet meer op. Elke dag kijk ik op vacaturewebsites of er iets voor me bij zit. Ik word nu echt met m’n neus op de feiten gedrukt: je kunt niet altijd krijgen wat je wilt.’
LinkedIn Volgens Jetske Bijdendijk, loopbaanbegeleider bij het Loopbaan Advies Centrum van de UvA/HvA, is het bij open sollicitaties 12
havana
baan, maar het heeft wel voordelen: je bent een groot deel van de dag buiten, het is goed voor je conditie en je kunt je verstand op nul zetten en lekker aan andere dingen denken. Maar ik merk wel dat ik iets te slim ben voor postbode. Als ik de post sorteer, besef ik dat ik graag bij mensen wil werken die bij me passen, zoals in de televisiewereld. Ik haal geen voldoening uit dit werk. Dat is frustrerend. Om mijn hersens actief te houden, volg ik een cursus Engels voor gevorderden bij het LOI en om te zorgen dat ik geen gat in mijn cv krijg, doe ik allerlei vrijwilligerswerk in de journalistiek. Zo schrijf ik sinds kort voor het blad van ProRail en ben ik bij de redactie van 3voor12/ Utrecht gegaan. Voor zulk soort dingen heb ik nu alle tijd. Ik vind het wel frustrerend dat medestudenten leuke banen hebben gevonden of bij hun stageadres konden blijven, en ik niet.’
Ook Daphne Wessel (25) zit nog niet op de plek waar ze eigenlijk wil zitten. Ze is 2,5 jaar geleden afgestudeerd in Culturele Maatschappelijke Vorming en is na haar afstuderen in haar oude bijbaantje blijven hangen: huishoudelijk werk. Ondertussen heeft ze wel allerlei ideeën voor eigen ondernemingen, maar het lukt nog niet om daarin genoeg tijd en geld te investeren. ‘Ik ben heel creatief: ik fotografeer en schrijf graag, ik vind binnenhuisdecoratie leuk, heb gisteren mijn eerste zangles gehad, ik houd van visagie, speel gitaar en ik maak en ontwerp allerlei soorten hebbedingen. Ik vind dus van alles leuk en kan ook van alles, maar keuzes maken vind ik moeilijk. Ik zie overal mogelijkheden en heb veel ideeën, maar ik weet nog niet precies hoe ik die ga uitvoeren.’ Na haar studie is Daphne eerst een tijd fulltime als huishoudster gaan werken. Daarnaast heeft ze haar eigen webwinkel opgezet, waarop ze de hebbedingen die ze maakt aanbiedt: kettingen, armbanden, buttons en speelgoedbeesten. ‘Die handel is helaas nooit goed van de grond gekomen. De site trekt weinig bezoekers. Ik probeer nu zo min mogelijk te werken om zo veel mogelijk ruimte te hebben om voor mezelf
dingen op poten te zetten. Ik werk twintig uur in de week, maar nog steeds heb ik het gevoel dat ik tijd tekortkom om mijn eigen ideeën uit te voeren.’ Met haar spulletjes is Daphne de afgelopen jaren op designmarkten gaan staan, maar negen van de tien keer eindigde de verkoop met verlies. Een paar maanden geleden bracht ze zelfgebakken veganistische taarten mee naar de markt, en die bleken het goed te doen. ‘Het aanbieden van eten bleek winstgevend. Ik heb er allerlei plannen met het veganisme. Ik wil een kookboek samenstellen, veganistische picknicks organiseren, op festivals met warme hapjes gaan staan enzovoorts. In het veganisme kan ik mijn creativiteit en idealen kwijt.’ Loopbaanadviseur Jetske: ‘Zelfstandig een onderneming opzetten eist een strakke planning. Daphne is zo te horen een goede bedenker, maar blijft in de ideeën hangen. Een goed idee verkoopt niet vanzelf. Het is verstandig om eerst een focus aan te brengen. Ze zal keuzes moeten maken om verder te komen. Er zijn veel organisaties die jonge ondernemers op weg helpen, zoals Case en Vonk. Zij geven gratis advies en helpen bij het opstellen van een businessplan. Als ondernemer moet je je onderscheiden van wat er al bestaat. Daarvoor is marktonderzoek nodig. Mijn advies is om aansluiting te zoeken bij mensen met andere kwaliteiten, dus niet nog een ideeënspuier, maar bijvoorbeeld bij iemand die het leuk vindt om de markt te onderzoeken. Of ze kan haar taarten aanbieden aan een bestaande cateraar. Misschien is het ook een idee om met iemand met een eigen catering te praten, om van A tot Z te horen wat daarbij komt kijken.’ Daphne baalt ervan dat ze geen baan op hbo-niveau heeft. ‘Dat ik nu al zo lang huishoudelijk werk doe, geeft veel druk. Ik heb het gevoel dat ik mijn talenten verspil.’ Jetske zegt daarover: ‘Mensen zijn geneigd zichzelf kwalijk te nemen dat ze nog geen passend werk hebben gevonden. Vooral in deze tijd is dat niet eerlijk. Je hebt je carrière niet helemaal zelf in de hand. Die hangt ook af van wie je kent en van de situatie op de arbeidsmarkt en van de economie. Carrières kunnen niet rechtlijnig uitgestippeld worden. Sta vooral open voor dat wat zich voordoet. De ideale loopbaan bestaat niet.’ Wil jij ook praten over je (studie)loopbaan? Dan kun je terecht bij het Loopbaan Advies Centrum van de UvA/HvA: www.student. uva.nl/loopbaanadvies n
Beeld Magda Rinkema
Te slim voor postbode
carrière
havana
13
woningnood
kmr te huur voor student(e) € 100.000 verbw. kosten Beeld Fred van Diem
Zelfs het kleinste washok in Gein wordt zonder blikken of blozen gehuurd. In driehonderd potentiële woningen op de Kalverstraat woont echter hooguit een vergeten paspop. Stichting Wonen boven winkels probeert daarin verandering te brengen, maar zo eenvoudig is dat nog niet. Anne Koeleman Met het huidige aantal studenten dat Amsterdam afstroopt mag je in je handjes wrijven als je je kinderkamer in Almere kunt inruilen voor een lekkend krot in Bos en Lommer. En dat terwijl midden in de stad veel potentiële kamers leegstaan. ‘Sinds de jaren negentig zijn er ruimten boven bedrijven omgebouwd naar zo’n zeshonderd woningen, maar er worden nog steeds zeker duizend verdiepingen in Amsterdam niet bewoond,’ schat Frank Steffens van de stichting Wonen boven winkels. ‘Op de Kalverstraat en Nieuwendijk gaat het om zeker driehonderd huizen.’ Pogingen die winkelpanden geschikt te maken voor bewoning hebben nauwelijks succes.
Oplossing Studentenhuisvesters maakten onlangs bekend dat de woningnood onder studenten niet eerder zo groot is geweest. Door de economische crisis is het aantal inschrijvingen bij universiteiten en hogescholen enorm gestegen en neemt de doorstroming op de woningmarkt af. De verdiepingen boven de winkelpanden zouden ideaal zijn voor studenten. ‘Ze kunnen niet verhuurd worden aan gezinnen die hun auto willen parkeren, mensen die de trap niet kunnen lopen of mensen die last hebben van geluidsoverlast,’ zegt Steffens. ‘Studenten hebben die problemen niet, en ze wonen graag in de binnenstad.’ Tot een jaar geleden waren deze ideale studentenwoningen een hot issue. Minister Vogelaar ging onderzoeken hoe de verdiepingen bewoond kunnen worden, het ministerie van Vrom bracht een glimmende 14
havana
brochure uit en de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) kwam met een workshop en bijbehorend persbericht. ‘De LSVb heeft zich er behoorlijk tegenaan bemoeid in het verleden, maar ze hebben het niet warm gehouden,’ zegt Steffens. Om iets te bereiken, moet je de problematiek onder de aandacht blijven brengen. LSVb-voorzitter Gerard Oosterwijk zegt dat er geen campagneplannen zijn om de problematiek weer onder de aandacht te brengen. ‘Maar als we straks oplossingen moeten aandragen voor woningnood bij studenten is dit wel de eerste waar we aan denken. Vooral in grote steden zouden de ruimtes boven winkelpanden de ideale oplossing zijn.’ Waarom gebeurt er nou eigenlijk niets met die ideale oplossing? ‘De eigenaren zijn professionele beleggers in winkelpanden, die weinig belangstelling hebben voor wonen,’ zegt Steffens. Bij de woningcorporatie Stadgenoot, dat zowel woningen als bedrijfsruimtes beheert, is het bewustzijn voor wonen boven winkels in ieder geval nog niet doorgedrongen. ‘Een momentje, ik verbind u door met de afdeling wonen’ wordt gevolgd door: ‘Daar kan ik niets over zeggen mevrouw, ik verbind u door met de afdeling winkels.’ Vervolgens: ‘Wij richten ons alleen op de begane grond, mevrouw. De huurwaarde van winkels wordt vooral daardoor bepaald.’
Slopen ‘De investering is een groot probleem. Het is heel duur om de verdiepingen te verbouwen,’ zegt Steffens. Dat is ook het belangrijkste bezwaar volgens het ministerie van het Vrom.
‘Veel van de verdiepingen hebben alleen een opgang in de winkel zelf, omdat de eigenaar historisch gezien boven zijn winkel woonde en een zelfstandige opgang niet nodig was. Winkeliers willen niet dat er continu jongeren door hun winkel heen struinen, er moet dus verbouwd worden. Erger nog, tegenwoordig wonen de eigenaren ergens anders en wordt zelfs de enige toegang naar boven gesloopt. De paar vierkante meters extra verkoopruimte die het slopen oplevert zijn namelijk meer waard dan de leegstaande ruimte erboven.’ En dan zijn er nog andere problemen. De panden kunnen monumentaal zijn en kunnen dus niet zomaar verbouwd worden. De meeste zijn slecht onderhouden, of niet brandveilig. Er moet gesloopt en gewerkt worden zonder dat de winkel daaronder lijdt. ‘Het verbouwen van de huizen voor studenten en jongeren is gewoon niet rendabel,’ zegt Steffens. Ook Patrick Manning, hoofd Decentrale Advisering Detailhandel, zegt dat ‘reguliere marktwerking’ niet optreedt. ‘Naast de complexiteit en de lage of zelfs negatieve rendementen, is ook het langetermijneffect op de beleggingswaarde onduidelijk.’ Er is maar één manier om de panden te gebruiken, volgens Manning. ‘Overheidsbemoeienis is noodzakelijk.’ De gemeenteraad van Amsterdam bemoeit zich al twintig jaar met de panden. ‘Toen is namelijk de nota Wonen boven bedrijven vastgesteld,’ zegt een medewerker van Dienst Wonen Amsterdam. Voor de eigenaren van de winkels is een subsidie beschikbaar als ze de verdiepingen ombouwen tot woonruimte.
‘Deze bedraagt afhankelijk van het tekort maximaal 25.000 euro per woning.’ Dat is te weinig, zegt Steffens. ‘Een woning opknappen zal zo’n 100.000 euro kosten, plus een aankoopbedrag. Met de huur die je terugkrijgt, haal je dat geld er nooit uit.’
Corporaties Steffens durft niet aan te wijzen wie het gat in de financiering moet dichten. Wel vindt hij dat woningcorporaties de ruimtes moeten overnemen om te beheren, omdat eigenaren die interesse niet hebben. ‘Maar bij vastgoed krabt men zich op dit moment even achter de oren, want er is geen geld. Het is moeilijk om corporaties te vinden die willen investeren in een groep die op termijn maatschappelijk relevant is, maar niet de grote koffer geld binnenbrengt.’ In Maastricht is dat volgens Steffens wel gelukt. ‘Daar wordt samengewerkt met corporaties en met de universiteit. De expertise en het vertrouwen is er.’ Op dit moment wordt ook met corporaties in Amsterdam gesproken. Duwo is een van de verenigingen die bezig is met de winkelpanden. ‘Wij blijven zoeken naar mogelijkheden,’ zegt Marjan Weverling namens Duwo. ‘We kijken hoe panden in bestaande winkelstraten kunnen worden bereikt aan de achterzijde, bijvoorbeeld via een galerij. Maar dat is bouwtechnisch vaak ingewikkeld en duur.’ Ymere wil graag samenwerken met Wonen boven winkels. ‘Er zijn al verkennende gesprekken gevoerd, maar de plannen verdwenen met de crisis naar de achtergrond. Hopelijk kunnen we dat weer oppikken en gaat het binnenkort toch lopen,’ zegt Steffens. n
Welkom bij TEDx
interview
Beeld Fred van Diem (foto)
Marian Spier, teammanager en docent Interactieve Media, is een van de initiatiefnemers van TEDx Amsterdam, een conferentie over ideas worth spreading. Wim de Jong ‘Toen we begonnen na te denken over sprekers, had ik als eerste Robbert Dijkgraaf, president van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen, in gedachten. Bij De Wereld Daait Door had hij drie promovendi hun werk laten presenteren in vijf minuten. Dat vond ik geweldig: dat je entertainment kunt koppelen aan onderwijs. Dat is eigenlijk not done in Nederland.’
Make us think ‘De bedoeling van TED is dat mensen bij elkaar komen, uit hun werkomgeving worden gehaald en geïnspireerd raken. Het is de bedoeling dat je verwonderd en geraakt wordt door de verhalen die er verteld worden. Ze zeggen altijd: make us laugh, make us cry, make us think. Dat zie je terugkomen
beeld bij een talk geweest van iemand die fascinerend over zwarte gaten kon vertellen, van iemand die op een heel simpele manier kon vertellen hoe de hersenen werken, en van iemand die van Mars naar beneden wilde springen met een parachute. Ik kijk ook graag naar de talk van schrijver Alain de Botton, die zegt dat je leven niet moet afhangen van je zakelijke succes. Het zijn heel diverse verhalen.’
Schoolplein ‘Tegen een vriendin van mij die ook na lang uitleggen zei: ik snap het niet, ik snap het niet, zei ik: ga toch maar eens op de site kijken. Het is een apart format, ik kan heb bijna niet uitleggen. Ik vond het belangrijk om TED
‘Je praat met een bestsellerauteur, maar ook met een jongen die tuba speelt’ in hoe onderhoudend een verhaal kan zijn, of schrijnend, zoals een global issues verhaal van iemand uit Afrika, of stof tot nadenken, zoals hoogleraar die zijn verhaal vertelt op een simpele manier.’
Format ‘In achttien minuten moet iemand zijn verhaal vertellen. Je mag niet voorlezen, je moet beeldend presenteren, en je moet het publiek in beroering zien te brengen. Ik ben bijvoor-
niet te positioneren als een marketingcongres, niet als een tech congres. Het is een congres zonder grenzen, waar meerdere thema’s aan gekoppeld zijn. Het maakt de dwarsdoorsnede van de gasten ook heel divers. In Oxford, waar ik mijn eerste TED bijwoonde, hoorde ik verhalen van neurochirurgen tot mensen van Mozilla Firefox. Ik had het gevoel alsof ik weer op de middelbare school zat. Je krijgt heel veel vakken en denkt: wat moet ik er allemaal mee? Maar je kan ze allemaal gebruiken
in de toekomst, dus je moet in je opnemen wat er gebeurt. In de pauzes is het net als op het schoolplein: je kent niet iedereen, maar je maakt wel met iedereen een praatje. Je hebt geen idee of iemand ceo van weetikveelwat is. Je praat met iemand die vier bestsellers heeft geschreven, maar ook met een jongen van achttien die de tuba speelt.’
kiezen, met licht en donker te werken. Ik heb dus privéles genomen en toen ontdekte ik dat ik kon beginnen met een wit doek en dat er dan iets op kwam dat van mij was. Geweldig. Toen ik mijn werk – ik schilder in een zeventiende-eeuwsachtige Nederlandse stijl – in mijn huis op ging hangen, vroegen mensen allemaal: ik wil het kopen, ik wil het kopen. Ik was echt verbaasd.’ n
Collega’s ‘Veel collega’s gebruiken TED talks in het onderwijs, en zo ben ik er ook mee in aanraking gekomen. Er zijn bijvoorbeeld veel talks van marketinggoeroes zoals Seth Godin die stelt dat internet het einde betekent van massamarketing. Toen ik merkte dat internetstrateeg Jim Stolze, die een gastcollege gaf, hiermee zou beginnen zei ik: Jim, ik wil graag helpen. Wat ik belangrijk vond, is om jonge mensen erbij te betrekken. Je merkt dat zij vaak met de frisse ideeën komen. Zo heeft Charlon de Graav, oud-student Interactieve Media, de short film contest bedacht waarmee je toegang tot TED kunt winnen.
Doorbraak ‘Het thema van TEDx Amsterdam is breakthrough. Mijn persoonlijke doorbraak is dat ik ontdekte dat ik kon schilderen. Ik dacht namelijk dat ik niet creatief was. Een vriendin van me had gezegd: je bent zo druk met je werk, je moet ook iets anders doen. En als je gaat schilderen, leer je focussen. En dat klopt ook. Je moet alle ballast weghalen om heel goed de juiste kleuren te
TEDx Amsterdam n TED is een jaarlijks evenement waar toonaangevende denkers vanuit de hele wereld, zoals Bill Clinton, Bill Gates, Richard Branson en Bono, een presentatie even. ‘TED” staat voor technology, entertainment & design, de drie oorspronkelijke aandachtsgebieden. n De eerste editie werd gehouden in Monterey, Californië, in 1984. In de afgelopen jaren is TED internationaler geworden en worden er ook in andere landen conferenties gehouden, met een x erachter om aan te geven dat het een onafhankelijk georganiseerd congres is. n TEDx Amsterdam wordt op 20 november gehouden in het Tropenmuseum. Op het programma staan onder andere Wubbo Ockels, Frans Timmermans, Merlijn Twaalfhoven en Louise Vet. Na afloop verschijnen video’s van de talks online op www.tedxamsterdam.nl/ havana
15
lerarenopleiding
Kies voor het afvoerputje weinig studenten die les willen gaan geven op het vmbo. Wat is daaraan te doen? Sanne van Baar
Meer dan zestig procent van de scholieren in het middelbaar onderwijs volgt zijn schoolloopbaan op het vmbo. Niet meer dan logisch dat in dat veld de meeste leraren nodig zijn. Maar de studenten van de lerarenopleidingen zien het liever niet als hun toekomstige werkgebied: slechts een kwart van alle studenten kiest voor een vmbo/ mbo-uitstroomprofiel. De rest beproeft zijn toekomst liever binnen het havo of vwo. Een nogal scheve verhouding. Na het tweede jaar moeten de studenten van de tweedegraads lerarenopleiding een uitstroomprofiel kiezen: vmbo/mbo of havo/ vwo. Dat de lerarennood het hoogst is in het vmbo – lees: baangarantie – zou een goede reden kunnen zijn om voor het beroepsonderwijs te kiezen. Toch is het havo/vwouitstroomprofiel veel populairder. Wietske Miedema is programmaleider Algemene Beroepsvoorbereiding bij het domein Onderwijs en Opvoeding en lid van de kenniskring vmbo. Ze doet onderzoek naar de vraag waarom studenten wel of niet kiezen voor een uitstroomprofiel vmbo. Volgens haar kunnen daar meerdere redenen achter zitten. Het gebeurt bijvoorbeeld nog vaak dat de keuze van studenten berust op misverstanden. Miedema: ‘Studenten denken vaak dat ze met een vmbo-uitstroomprofiel minder kans maken bij een sollicitatie voor een baan op de havo of het vwo. En andersom, dat ze bij het vmbo altijd wel terecht kunnen. Ook denken sommigen dat je een havo/vwo-profiel nodig hebt om een eerstegraads master te kunnen doen. Maar dat is helemaal niet zo.’ Volgens Jos van der Waals, lector vmbo aan het domein, is de keuze voor havo/vwo uit historisch perspectief te verklaren. ‘Veel studenten beginnen aan de lerarenopleiding met het beeld: ik ga een vak leren. Sommigen studenten van de lerarenopleiding geschiedenis noemen zichzelf zelfs “historicus”. Maar de rol van de leraar verandert. Het accent ligt tegenwoordig meer op het leerproces dan op de inhoud.’ Henk Brouwer, coördinator van de minor ‘Docent in het vmbo’, merkt dat ook bij studenten. ‘Ze vinden inhoud fijn. Veel 16
havana
studenten kiezen voor een vak, niet voor het beroep,’ zegt hij. Ook ziet hij dat studenten hun keuze bepalen vanuit hun eigen ervaring. Brouwer. ‘Zelf hebben ze dan havo of vwo gedaan, dan kiezen ze voor het bekende.’
Belabberd Niet zelden wordt het vmbo afgeschilderd als een bar slechte onderwijsstroming. ‘Het afvoerputje van het onderwijs’ wordt het ook wel genoemd. Een plek waar alle probleemleerlingen die niet binnen de hooggewaardeerde havo of het vwo passen bij elkaar gestopt worden in anonieme leerfabrieken. Je zou je moeten schamen als je kind op het vmbo zit. Kortom, het imago is belabberd. Jos van der Waals vindt dat jammer, maar begrijpt de opvatting van het afvoerputje wel. ‘Het is natuurlijk een drama als je als docent leest dat je in het afvoerputje werkt, maar deels klopt het wel. Iedereen wil dat zijn kind naar het vwo gaat. Sommige ouders leggen een enorme druk op de leraar als het gaat om de Cito-toets. Dat is een instrument van selectie en uitsluiting.’ ‘Kinderen komen vaak te hoog in het onderwijs terecht,’ vervolgt hij. ‘Als vwo te moeilijk is, wordt het havo. Dat blijkt ook nog te moeilijk, maar dan toch in ieder geval naar vmbo-t. Als dat niet lukt? Oké, dan hebben we altijd nog het praktijkonderwijs. Zo werkt het systeem in Nederland.’ Van het woord ‘afvoerputje’ wordt Miedema even stil. ‘Ik vind dat heel erg. Dan zou je als docent geen respect hebben voor je leerlingen, en ook niet voor jezelf. Tegelijkertijd is het niet makkelijk om in het vmbo te werken. Je moet een vertrouwensband opbouwen met je leerlingen. Als je dat niet hebt, kom je nergens.’ Maar laten studenten zich in hun keuze voor een uitstroomprofiel beïnvloeden door een imago? Miedema: ‘Zo begon ik ook aan mijn onderzoek: zouden angst en imago een rol spelen in de keuze? Maar dat blijkt niet het geval. Vaak is het meer dat ze de onderwijsvorm niet kennen, er geen ervaring mee hebben. En onbekend maakt onbemind.’
Tranendal Hoe die studenten dan naar het vmbo te krijgen? Driekwart van hen zal er ten slotte komen te werken. Stimuleren gebeurt vanuit de opleiding niet echt veel. Er zijn er in ieder geval nog geen grote successen geboekt. Vorig jaar organiseerde het domein een kennismakingsdag voor studenten en nodigde verschillende scholen uit het beroepsonderwijs uit. Volgens Miedema was dat een flop. ‘Scholen kwamen toen vooral voor hun eigen parochie preken. Dat vonden de studenten helemaal niets. Goede bedoelingen werken niet altijd goed uit.’ Volgens het lid van de kenniskring kan het ook anders. ‘Fontys Hogescholen in Tilburg heeft een verplichte minor over vernieuwingen in het beroepsonderwijs. Op die manier nemen alle studenten kennis van het vmbo.’ Henk Brouwer ziet het verplichten van de eigen minor ‘Docent in het vmbo’ niet zitten. ‘Het is een goede voorbereiding op het lesgeven in het vmbo, maar studenten moeten wel de vrijheid houden om te kiezen. Sommigen doen een minor in het buitenland. Die ervaringen zijn ook heel veel waard.’ Volgens hem is het belangrijk om studenten duidelijk te maken dat het vmbo een mooie
studenten dat ze er veel voor terugkrijgen. Daardoor vinden ze het juist minder zwaar.’
Onvoldoende zichtbaar Volgens Wietske Miedema is het lerarenonderwijs aan de hogeschool nog niet genoeg aangepast aan het vmbo. Vooral de zichtbaarheid ervan is niet groot genoeg. ‘In de pedagogische en didactische kennisbasis die we aanbieden besteden we aandacht aan zowel de vmbo’er als de havo/vwo-leerling. Maar die scheiding is niet helder genoeg.’ Volgens haar hangt het beeld wat de student van het vmbo krijgt mede af van de docent. ‘Iemand die daar zelf ervaring heeft kan zijn kennis gebruiken om studenten voorbeelden te geven uit de praktijk. Heeft een docent dat niet, en heeft hij daar ook geen stagiaires begeleid, dan kunnen ze de studenten ook geen goede voorbeelden geven.’ Ook volgens Jos van der Waals zijn er nog stappen te maken. ‘Ik heb het beeld dat een grote groep lerarenopleiders nog de indruk heeft dat ze een vak geeft, vakdocent zijn. Ze oriënteren zich te veel op de leerstof en te weinig op het leerproces. Terwijl in het vmbo de nadruk juist meer zou moeten liggen op de leerling en wat deze nodig heeft.’
‘Zelf hebben ze dan havo of vwo gedaan, dan kiezen ze voor het bekende’ plek is om te werken. ‘Maak ze duidelijk dat het geen aards tranendal is waar ze terechtkomen.’ Maar belangrijker is volgens hem dat studenten motiverende ervaringen nodig hebben. ‘Uiteindelijk maken ze hun keuze niet op basis van objectieve informatie, maar op goede ervaringen.’
Mooie werkplek En daar zijn mooie voorbeelden van. Brouwer begeleidde een studente die oorspronkelijk aan de opleiding was begonnen om haar propedeuse te halen, zodat ze door kon stromen naar de universiteit. ‘Maar haar stage in het vmbo beviel zó goed dat ze besloot door te gaan met de opleiding,’ vertelt hij. Dat is volgens Wietske Miedema een reden waarom leerlingen juist wél voor het beroepsonderwijs kiezen. ‘Je wordt getroffen door de kinderen. Door hun eerlijkheid, hun directheid, hun grapjes.’ Dat het lesgeven aan vmbo’ers zwaarder zou zijn is volgens Miedema absoluut niet waar. ‘Ik hoor vaak van
Net als Miedema ziet Henk Brouwer eigen ervaring als een belangrijk punt voor docenten. ‘Lerarenopleiders zouden met regelmaat les moeten geven op het vmbo, zodat ze uit eigen ervaring kunnen spreken. Ik denk ook dat daar bij het aannamebeleid van docenten op gelet moet worden: langdurige ervaring in het beroepsonderwijs.’ Alle drie zijn het erover eens dat de lerarenopleidingen nog een lange weg te gaan hebben op het gebied van het vmbo. Miedema: ‘Ik denk dat het bij ons gewoon nog niet is uitgekristalliseerd. Wij moeten nog een paar stappen zetten. Maar dat is niet erg. Je hoeft het niet in één keer voor elkaar te hebben.’ n
Lector Jos van der Waals houdt woensdag 11 november zijn Openbare Les in de Leeuwenburg. In zijn lezing zal hij ingaan op meerdere vragen die in het vmbo en het Nederlandse onderwijs spelen.
Beeld Bas Kocken
Baangarantie of niet, er zijn bij lerarenopleidingen maar
lerarenopleiding
havana
17
ondertussen in...
amfi angels
Kopenhagen Milou van Etten (22, vierdejaars lerarenopleiding Nederlands) is voor vier maanden naar het hoge noorden vertrokken om de minor Myths & Fairytales te volgen.
Happy endings
Na ruim zes weken Kopenhagen is het tijd om mijn koffer in te pakken en de boot naar Oslo te nemen. Hier volg ik namelijk het tweede deel van mijn minor. Kopenhagen was fantastisch. Met de andere internationale studenten ben ik naar het pretpark Tivoli geweest. Daar hebben we een ijsbar bezocht waarin alles – de muren, de banken en zelfs de glazen waaruit je drinkt – van ijs is. Gelukkig kregen we bij binnenkomst een warme jas aan. Het was zelfs zo gezellig met elkaar dat het Nederlandse woord ‘gezellig’ het stopwoordje is geworden van alle internationale studenten. Er bestaat immers geen goede Engelse vertaling voor. Ik kijk niet meer verbaasd op als een Israëlische student ineens ‘gezellig!’ roept. Tijdens de colleges heb ik een hoop nieuwe sprookjes en mythen leren kennen zoals de Noorse sprookjes met Askeladden in de hoofdrol. Askeladden is een bescheiden, dromerige jongen die met gezond verstand en creativiteit, in elk sprookje de trol weet te verslaan. In de lessen over de psychologie achter sprookjes behandelden we theorieën van Carl Gustav Jung over het collectieve onbewuste. Ook vergeleken we de Disney-versies van verschillende sprookjes met de originele en vaak veel gruwelijker versies. Uiteindelijk hebben we genoeg ingrediënten verzameld om zelf een sprookje te schrijven. Dat hebben we gegoten in de vorm van een poppentheatervoorstelling die we de laatste week in Kopenhagen opvoerden voor kinderen en studenten. Aan mij de eer om de trol te spelen. Op de zolder van het schoolgebouw hebben we de poppen in elkaar geknutseld. Maar ze kwamen pas echt tot leven tijdens de dramalessen. Daar leerde mijn pop te lachen als een enge, gekke trol. Toen de boot de volgende dag de Deense hoofdstad uitvoer, keken we allemaal weemoedig toe hoe Kopenhagen steeds kleiner werd. We zijn ons allemaal thuis gaan voelen in deze stad. Gelukkig vrolijkten we weer op toen we de schitterende fjorden van Oslo passeerden. Het sprookje in Kopenhagen was ten einde, maar every happy ending is a new beginning!
Celine
Kelly
Joris
Laura
18
havana
Milou
Joran
Nikki Zimmermann
De Angels: Martine, Lieke en Fleur
Beeld Marc Deurloo
Mix zonder match Amfi Angels geven wekelijks gevraagd en ongevraagd fashionadvies. Voor al uw modemissers, misaankopen en matchende setjes: ‘Fashion is a war, and we love the battle.’ Aflevering 10. Annemarie Vissers Nikki Zimmermann (19, eerstejaars Informatica) ‘Ik draag deze laarzen vandaag voor het eerst naar school. Je ziet medestudenten wel kijken, maar op zich zijn de reacties positief. Normaal gesproken loop ik op All Stars, vrij nonchalant dus.’ Angel Fleur: ‘Dit is een mix, zonder de match. Sm meets dj, meets hiphop. Boring.’ Angel Martine: ‘Wat je draagt dat bén je. Maar dan is dit wel een heel schizo typje: hier valt totaal niets uit af te leiden. Behalve dan dat ze veel verschillende stijlen mooi vind. Of gewoon niet kan kiezen.’ Angel Fleur: ‘Toen ik dit voor het eerst zag, deed die pet me op een of andere manier al aan Alice in Wonderland denken. En, oh my God, ik kijk nog eens goed en zie dat ze die roze kat als button op d’r pet heeft. En kan ik niet anders dan ingrijpen hoor: een button, oké. Soms kan het je jasje of shirt een upgrade geven. Een beetje dan. Maar think twice: een button van een roze kat? Op een ribfluwelen pet?!’ Angel Martine: ‘Nou, ik vond dat speldje dan weer net de kers op de verder wat rommelige taart.’ Angel Fleur: ‘Ik wil nog even terug naar die pet. Die is eigenlijk never in fashion geweest en believe me, dat wordt het ook nooit. Maar ik ben nog niet klaar. Het zwarte shirt: wederom een no. Je bent gothic of je bent het niet. Dit meisje is het niet. Er zijn ook mooie zwarte T-shirtjes, maar dit is de slobberversie. Die trui vind ik overigens ook op het randje. Die zou ik nog wel kunnen waarderen als-ie niet zo belachelijk groot was. En dan kom ik bij de klapper: de sm-laarzen. Fout, fout, fout.’ Angel Martine: ‘Yo girlie, niet te veel sneren. Ik zou die laarzen never ever aan doen – alleen al dat gedoe om je been zo in te moeten rijgen staat me tegen.
Toch vind het way beyond lef hebben van deze chick. Die hak lijkt mij namelijk heel slecht te handlen. Oké, hij maakt je makkelijk tien centimeter langer en dat is goed. En zij heeft de guts om er een lange schooldag op te lopen. Respect. Ze zal er zeker opmerkingen over krijgen. Iets met associaties met zweepjes en tepelklemmen of zo. Niet dat zij de op die manier draagt hoor. Door zo veel verschillende stijlen slaat elke combi dood. En dan draagt ze dan ook nog een jeans die niet skinny is, maar wel had moeten zijn. In dit geval was het beter geweest om óf een strakkere jeans aan te trekken óf de broek bij de pijpen in de laars strakker aan te spannen. Dit had er dan wat minder losjes en rimpelig uit gezien. Angel Fleur: ‘Enige positieve puntjes zijn de grote djkoptelefoon en het feit dat ze wel lef heeft. Maar of wij daar blij mee moeten zijn?’ n
Tips & Tricks van Angel Lieke
* * *
Als je dan toch kiest voor broek-in-laarzen, draag dan een skinny jeans en geen wijder exemplaar. Dat staat zo rommelig. Zorg dat je outfit in één stijl is. Dus niet én casual én slordig én netjes én ordi. Shoe addicts: jullie kunnen je hart ophalen, deze herfst mag en kan bijna alles. Kies voor klassieke ballerina’s, sleehakken, highheels, enkel- en over-theknee boots, of de meeste trendy van het hele stel: de platform shoe (highheel schoen waarbij onder de neus een plateaublok is gevestigd).
passie e over j n e l l a? erte zelf v e in havan passi ail naar m a.nl v h @ a havan
Beeld Fred van Diem
Het applaus dat hij kreeg als tienjarige na zijn vertolking van Tulpen uit Amsterdam op zijn orgeltje in een Utrechts museum, deed het ’m. Rob Michels (‘35-plus’, assistent-beheerder Crea) verloor zijn hart aan acteren. Annemarie Vissers
‘Ik zie mezelf nog staan: zesde klas, lagere school. Met een gedicht in mijn handen over iets met een mug en een brug. Dat ging zo goed, dat ik daarna mocht optreden in een museum met mijn orgeltje. Het applaus dat ik toen kreeg, de trotse buiging die ik maakte: ik krijg er weer kippenvel van. Dat moment was de geboorte van de acteur in mij. Mijn moeder was ook zo ontzettend trots. Nog steeds trouwens. “Acteur” is niet iets wat je kunt wórden, vind ik. Je kunt het wel ontwikkelen en je zult er les voor moeten nemen, wil je een goede acteur worden. Maar in beginsel zit het acteur-zijn ín je als persoon. Ik bewonder eigenlijk iedereen die op het toneel staat. Daar is moed voor nodig, in je eentje op een podium met al die mensen voor je. Publiek dat door jouw inbreng geraakt of geroerd wordt. Onzekerheid valt
dan van me af en heel even verlies ik mezelf dan. In mijn dagdromen zie ik mezelf staan op het podium van de Stadsschouwburg. Mijn vader heeft er ooit gespeeld, als de ober in het stuk Mijn diner met André, met Ramses Shaffy. Daar staan is mijn ultieme doel, maakt niet uit in welke rol. Nu word ik vaak gevraagd als een volks typetje. Ervan leven kan ik nog niet, maar ik doe het niet gratis. Voor vermaak moet worden betaald. Nadat ik de eerste keer auditie had gedaan voor de Kleinkunstacademie ergens in de jaren tachtig ging het mis. Of ik even een gebakken eitje wilde nadoen, of iets in die trant. Nou bleek ik erg slecht in het spelen van een gebakken ei. Te onzeker, niet vrij genoeg, weinig zelfvertrouwen: ik wilde het niet en kón het niet. Toen ben ik snoeihard afgemaakt door
de toelatingscommissie. Drie jaar lang ben ik toen als een bezetene bezig geweest met film: observeren, leren, analyseren. Mijn aanvankelijke passie werd een obsessie. Uiteindelijk ben ik bijna fluitend teruggegaan naar de academie. Drie maanden nadat ik was aangenomen ben ik alsnog heel hard weggerend. Daarna heb ik wel honderd verschillende dingen gedaan, tot het verkopen van kattenbakkorrels aan toe. Totdat ik de catering deed bij een film en met veel acteurs sprak over hun werk en hun opleiding. Tja, het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Via cursussen en allerlei bijrollen heb ik me stap voor stap ontwikkeld. Dat gebakken eitje zou ik nu zo doen; ik ben uit bomen gevallen, doodgegaan, heb een robot gespeeld. Nu durf ik het, ben ik niet meer bang. De obsessie is weer een passie.’ n havana
19
recensies
Cd
Internet-tv
Dans
Strange Fruits And Undiscovered Plants (REMusic) HHHHH
http://www.sternluft.de/ HHHHH
11 november, Stadssschouwburg Wel gaan The Casualties of Memory gaat over een gewone man en toont de veelheid aan
DeWolff
Sternluft
The Casualties of Memory
beelden die kunnen ontstaan. Deze voorstelling kun je alleen waarnemen en duiden met onze individuele analytische en emotionele bril. Deze bril bestaat uit eigen ervaringen en overtuigingen. Niet gaan Deze show vraagt te veel energie, je wordt verondersteld na te denken over het leven. Zo niet ontspannend!
Nightlife
Joyriders
13 november, Rain Wel gaan Zoals elke editie van Joyriders zal ook vanavond een keiharde urban eclectic
Wie DeWolff bestaat uit Robin Piso en broers Pablo en Luka van de Poel: drie Limburgse knullen die met hun retrorock-metHammond-orgel al een paar keer het dak van de studio van De Wereld Draait Door hebben weggeblazen. Wat Na een ep’tje zijn de drie erin geslaagd een mooie langspeler te maken, die luistert naar de naam Strange Fruits And Undiscovered Plants. De release van de plaat werd uiteraard wederom gevierd bij Matthijs van Nieuwkerk. Waarom wel DeWolff hoort tot de stroming rockbands die zouden willen dat de tijd begin jaren zeventig was stilgezet. Deze mannen hebben de platenkast van papa overgeslagen en hebben de zolder van hun grootouders kaalgeplukt: Janis Joplin, Jimi Hendrix, The Doors en Led Zeppelin lijken de voornaamste invloeden van deze band. In een tijd waarin het gekweel van Coldplay als rockmuziek wordt gezien, is dat een bijzonder aangename verrassing. Vooral op het eerste halfuur schittert de band met vuig gitaarwerk, stevige drums en dampend orgelwerk. Wie niet beter weet, denkt een groep vol doorleefde kroegtijgers aan het werk te horen, en geen blozende knulletjes. Petje af ook voor de sterke productie. De band slaagde er met producer Rob van Spauwen in de warmte uit het analoge tijdperk naar de plaat te transporteren zonder dat dit geforceerd klinkt. Waarom niet Wie naar de site van DeWolff surft, leest dat we te maken hebben met een ‘three headed rockmonster that crawled out of the Missisipi mud to shake, ratlle and roll the world with some raw, psychelic sixties blues rock’. Tja, dan weet je ineens weer dat je met een hele jonge band te maken hebt. Dat soort momenten kom je op het album ook tegen: zanger Pablo kraamt af en toe zinnen uit die meer bij iemand met de levenservaring van Keith Richards passen, en als Strange Fruits… aan zijn finale toe is, vliegt ook organist Robin Piso even flink uit de bocht op ‘Silver Lovemachine’, dat elf minuten duurt. Verder staart de band zich hier en daar behoorlijk blind op de prestaties van de helden van weleer. Toch is dat beslist geen argument om het album te laten liggen. Het Limburgse trio vormt een uitstekende band die vooral veel moet blijven spelen om binnen de beperkingen die ze zichzelf opleggen de ideale eigen sound te vinden. n Thijs den Otter 20
havana
Wat Het satirische nieuwsprogramma Sternluft (‘omdat wij er als eerste luft van hebben’) kwam vorige week bovendrijven in de polemiek tussen Theo Ploeg (docent Interactieve Media) en internetfenomeen Bert Brussen. Hoofdonderwerp: Joop.nl (‘jouw online opiniepagina’, progressief) en DeJaap. nl (‘zonder ideologie of dogma’s’). Het verloop van de discussie is weinig verrassend: Brussen vindt Joop.nl de zoveelste uitwas van de verderfelijke, verstikkende linkse kerk en richt uit protest een groepsblog voor het vrije woord op. Ploeg stelt in zijn reactie dat DeJaap.nl niet zo veel toevoegt en dat het woord daar helemaal niet zo vrij is. TED Nieuwsfabriek, onderdeel van DeJaap.nl, is volgens Ploeg een typisch voorbeeld van het gebrek aan inhoud. Nee, dan Sternluft… Wie Achter Sternluft zitten studenten van Ploeg, zoals een ‘reaguurder’ op TED.nl fijntjes opmerkt. Wat een verklaring kan zijn voor Ploegs enthousiasme. Waarom wel Als studentikoze grap en/ of studieproject is Sternluft niet verkeerd. Actuele onderwerpen worden belachelijk gemaakt (Obama, Beatrix, Angelina Jolie) en er wordt de draak gestoken met platte formats, wegvallende verbindingen, ‘per ongeluk’ openstaande microfoons e.d. Ik kan me goed voorstellen dat dit uitgroeit tot een culthit onder HvA-studenten. Waarom niet Ploeg schrijft op zijn weblog: ‘TED slaat de plank volledig mis. De grappen komen niet aan […], de onderwerpen slaapverwekkend, de uitvoering is knullig en te amateuristisch. Dat kan beter. Zoals Sternluft dat doet, bijvoorbeeld.’ Knullig en amateuristisch zijn woorden die net zo goed – en misschien nog wel meer – op Sternluft van toepassing zijn. Het gestuntel van presentator Evert Schwein (lol) – geboren in Braunau am Inn (rofl) – is bijvoorbeeld deels ingestudeerd, maar voor een groot deel authentiek. Nou ja, de eerste grappen van Fokke & Sukke waren waarschijnlijk ook niet allemaal hilarisch. Wat TED in ieder geval beter doet, is iedere week een nieuwe aflevering online zetten. Sinds 23 oktober is er keurig iedere dinsdag een nieuwe aflevering te bewonderen geweest. Dat is Sternluft – ondanks aanmoediging van Ploeg – nooit gelukt. Op sternluft.de staat aflevering 1 dus al maanden te verpieteren. Jammer. n Wim de Jong
sound te horen zijn in club Rain. De grootste namen zullen er alles aan doen om jou een fantastische avond te bezorgen met de meest vernieuwende en klassieke hip hop, r&b, soul, funk, breaks en stedelijke sounds. Niet gaan Als je totaal niet uit je plaat kan gaan op urban eclectic.
Muziek
Melody Gardot
16 november, Melkweg Wel gaan Op een leeftijd van negentien jaar raakte Melody zwaar gewond bij een onge-
luk. Muziektherapie bleek voor haar de oplossing. Beïnvloed door jazz- en bluesartiesten maakte ze een prachtig album waarbij ze zelf gitaar en piano speelt. Op haar eerste album waren gevoelige nummers te horen over de tijd dat ze relativeerde. Het tweede album, My One And Only Thrill is mooi, zwoel en ingetogen. Niet gaan Melody’s liedjes gaan voornamelijk over de liefde en verbroken relaties. Veel te pijnlijk voor je als je geen succes hebt in de liefde.
Film
Michael Jackson: This Is It
t/m 11 november, Pathé Wel gaan Deze film toont je een unieke kijk achter de schermen waar de King Of Pop oefende voor zijn concerten in Londen. Jackson bewijst in deze film een van de grootste entertainers ter wereld te zijn. Zijn danspassen zijn ongekend, evenals zijn stem die nog steeds ontzettend zuiver was. Niet gaan You hate him or love him. In het eerste geval is het natuurlijk zonde om je welverdiende knaken uit te geven aan deze film.
Expo
Groeten uit…
t/m 29 november, Tropentheater Wel gaan Als kaartenliefhebber haat je e-cards. Het liefst stuur je en ontvang je nog met regelmaat met de hand geschreven kaartjes. In ‘Groeten uit …’ zijn historische kaarten te vinden die ziekten en geneeswijzen afbeelden uit de periode 1890 tot 1930. Niet gaan Kaarten komen uit de tijd van opa en oma. Daarbij laat ‘Groeten uit …’ foto’s van mensen zien met abnormale vervormingen van het lichaam. Beetje vreemd!
Freestyle
Grap Two on Two
13 november, Sugar Factory Wel gaan Deze avond kun je dé teambattle voor Nederlandse mc’s die kunnen freestylen en battlen bijwonen. Acht duo’s nemen het tegen elkaar op, het winnende team gaat naar huis met de titel ‘Freestyle mc crew 2009’, maar wint ook een prijzenpakket van Carharrt, Fresh Cotton en een radio optreden bij Hiphop In Je Smoel op Kink FM. Niet gaan Als je geen flauw idee hebt wat freestyle en battelen is!
zwart-wit
Beeld Paul van de Water
Beeld Hans van Vinkeveen
eten
Jazzy muziek, beMadonna stop! schaafde gesprekken Scheurtjes in de poëzie van biologisch restaurant De Witte Uyl Sfeer We wilden uit eten, vroegen her en der om tips en kozen voor De Witte Uyl. Aan de prijs, maar wel op basis van biologische producten (deels ook biologische wijnen) en lekker centraal in de Amsterdamse Pijp. Van buiten oogt het restaurant ouderwets klassiek met z’n donkere inrichting en warm, gelig licht uit jaren twintig plafondlampen. Binnen blijkt het eerder huiskamer meets nieuwe sjiek, want afgezien van de lampen en een oversized houten kast is de inrichting strak, met eigentijdse bloemcreaties en moderne open keuken. Publiek Veertigplus publiek én yuppige jongeren. Niet echt een studententent, maar ook HvA-medewerkers moeten eten. Wél een plek om je ouders mee naartoe te nemen als je net je propedeuse hebt gehaald en zij je willen fêteren. Omgeving Eindelijk een restaurant met genoeg ruimte tussen de tafeltjes, zodat je niet ongewenst intiem hoeft te worden met andere gasten. Rustige jazzy muziek, beschaafde gesprekken. Menu Poëtische creaties als ‘gegrilde coquilles op gebakken polenta met een brunoise van kort gebakken jonge peen, gember en salie’ of ‘huisgemaakte ravioli gevuld met lamsbout, basilicum en courgette, geserveerd met een bouillon van lam’. Te ingewikkeld om zelf klaar te maken... precies wat we verwachten van een
restaurant. De huisformule schrijft voor dat je twee gerechten neemt, formaat tussengerecht. Wat op tafel komt ziet er prachtig uit en smaakt heerlijk: puur en supervers. Minpunt Niet alles is op temperatuur. Een tartaartje van bospaddenstoelen met pompoen blijkt lauwwarm en deels zelfs koud, zodat ook de daarop liggende ravioli te snel afkoelt. Bij gerecht nummer twee is het zoete aardappelstamppotje eveneens te koud, maar verbranden we onze tong aan de daarop liggende gebakken zeetongfilet. Bediening Attent. Zo wordt ons telkens gevraagd of we al een volgend gerecht geserveerd willen hebben (geef dan wél aan de kok door dat we nog willen wachten, zodat het eten warm op tafel komt). Minpuntje: halverwege het toetje onderbreekt plots gastvrouw Annemieke ons gesprek: we moeten raden welk van drie bolletjes ijs naar achtereenvolgens drop, koffie of Thaise basilicum smaakt. Dat vinden we een kinderachtig spelletje. Kortom Smaakvol en gezond eten met schoonheidsfoutjes. Waar Frans Halsstraat 26, 1072 BR Amsterdam, 020-6700458, www.witteuyl.com Prijs 39,50 euro voor twee gerechten en een toetje. Wijnen vanaf 20 euro. n Emely Nobis profielmanager Media, Informatie & Communicatie
Theo Ploeg (40) docent Interactieve Media
Film ‘Altered States, een B-film over een wetenschapper die helemaal losgaat om de waarheid te vinden. Daar was ik als jongen van vijftien vreselijk vatbaar voor. Ik wilde ook geen autocoureur worden maar hoogleraar filosofie. De verfilmingen van de Easton Ellis’ boeken Less Than Zero en American Psycho, die je niet serieus moet nemen, zijn banaal of slaughter-gedoe.’ Boek ‘Het leven op aarde van Slauerhoff is briljant, een reis door de psyche. Een Ierse marconist maakt in gezelschap van dieven en melaatsen een trektocht door China en gaat nadenken over zijn rol in het leven. Ja, alweer een zoektocht, het is een beetje het verhaal van mijn leven. Triest dat Harry Mulisch als een literaire held wordt gezien. Grote gebaren zonder diepgang, de Marco Borsato van de literatuur.’ Idool ‘Theodor Adorno, de filosoof van de Frankfurter Schule: het neomarxisme dat ik nog steeds aanhang. Het is wel een haat-liefdeverhouding. Als hij stelt dat de populaire cultuur ertoe leidt dat we cultuurwerken als amusement gaan zien, waardoor zij hun waarde verliezen om de wereld te veranderen, heeft hij ontzettend gelijk. Van de andere kant: ik ben gek op platte popcultuur. Ik heb, afkomstig uit de gegoede middenklasse, altijd een affectie gehad voor arbeiders. Geen academisch gelul, doe maar gewoon. Matthijs van Nieuwkerk is de representatie van de domme oppervlakkigheid van onze tijd. Wat me ergert
is zijn trucje: fantastisch autocue lezen en dankzij zijn boereninstinct uit iemand iets te halen zonder zelf iets van een onderwerp af te weten.’ Muziek ‘Savage, Loose ’n Lethal, kocht ik toen ik veertien was. Het is een van de eerste heavymetalplaten, de bakermat van het genre. Ik schrijf voor Muziekkrant Oor en word geacht een goede smaak te hebben, maar die heb ik niet. Raar is wel: ik recenseer alles en kan goed aangeven waarom iets goed of slecht is. Maar als ik dit draai, levert het zo veel emotie op dat ik het briljant vind. Wat je laat nadenken over smaak en hoe deze beïnvloed wordt. Wat Madonna nu maakt, is pulp. Ze had een paar jaar geleden moeten stoppen.’ Kunst ‘Designers Republic, de eerste grafische ontwerpers die maatschappijkritiek leverden via adbusten: reclamelogo’s zo vervormen dat ze een omgekeerde boodschap geven. In een strakke stijl die lonkt naar de jaren dertig van Bauhaus. Rembrandt en andere oude meesters, dat is geen kunst maar een kunde. De maatschappij blijft hangen in oude stramienen van wat mooi is en wat niet. Je merkt het bij studenten: ze zijn zo geïndoctrineerd dat Rembrandt het helemaal is en Jeff Koons onzin.’ Stokje ‘Ik geef het stokje aan student Interactieve Media Saskia Hoogerhuis, die zo jong al feilloos doorheeft wat goede en slechte fotografie is’ n Hans van Vinkeveen
Oproep Ben je uit eten geweest? Stuur dan je recensie naar
[email protected]. Als je recensie geplaatst wordt, krijg je de kosten van het etentje tot 50 euro vergoed. havana
21
varia check ook
15 havanaweb.nl
Havana begint aan zijn vijftiende jaargang. Genoeg verleden tijd voor een wekelijkse duik in het stoffige archief. Wat gebeurde er in de nineties op de HvA?
Ziek gebouw In december van 1997 overwoog de HvA het Wibauthuis te slopen. Het Wibauthuis? Jazeker, op de plaats van die lege oorlogsvlakte aan de Wibautstraat met bestemming ‘Amstelcampus’ stond ooit een levendige faculteit. Maar in 1997 was de faculteit haar levendigheid kwijt. De Hogeschool wilde daar eigenlijk in 2001 de sociaalagogische opleidingen huisvesten, maar het gebouw was ziek. Het leed aan het sick building syndrome, oftewel het klimaat was ongezond. De Tafelbergweg van toen zeg maar.
Microsoft-stempel Studenten Informatica konden in 1998 een Microsoft-stempel kopen op hun diploma. Daar moest je dan 160 gulden voor neerleggen, maar daar kreeg je volgens de computergigant dan een grote meerwaarde voor terug. Het bedrijf stuurde een legertje opleiders het land in om studenten in te wijden in de geheimen van Windows 95 en Windows NT, de voorloper van XP. Een aantal hogescholen en universiteiten kreeg de bevoegdheid om deze programma’s aan te bieden als keuzevak. Tegen betaling van studenten dus, slimme jongens.
HvA to do’s
12 november
‘Voetbal gaat voor studie’ Topsport en studeren lijkt een onmogelijke combi. Profvoetballer in de eerste selectie van Ajax en tevens JCU-student Sportmarketing & Management Jan Vertonghen weet daar alles van. Havana en Campus.tv zochten hem op en vroegen hoe hij alle ballen in de lucht weet te houden.
‘Ik begon als internetnerd’ Op zijn zestiende begon Nalden zijn eerste eigen internetonderneming Naldisney. De ex-student Interactieve Media, nu 25 jaar, spreekt op talloze bijeenkomsten over ondernemen, bloggen, trends, jongeren en branding. Tijdens de Global Entrepreneurship Week van 16 tot 22 november, mede georganiseerd door Centrum Amsterdamse Scholen voor Entrepreneurship, zal hij de zaal toespreken. Havana en Campus.tv zochten hem op in zijn eigen workspace: Naldisney World.
Vakkenvuller Jansen Iedereen heeft een verleden. Zo ook Jim Jansen, ex-hoofdredacteur van Havana en tegenwoordig hoofdredacteur van universiteitsblad Folia. In de Havana van 11 december 1997 prijkt zijn studentikoze hoofdje boven een artikel over werkgevers die studenten verkiezen boven laaggeschoolde werknemers. Jansen werkte indertijd bij de Hema aan de Linnaeusstraat in Amsterdam-Oost. Zo zie je maar, ook met vakkenvullers komt het wel goed.
hva-agenda Onder-Soep
Gratis mobieltjes De toenmalige PTT Telecom stelde in 1997 elf mobiele telefoons beschikbaar om studenten van de opleiding Elektrotechniek en Hogere Informatica te ondersteunen bij een afstudeerproject. De studenten moesten in twee maanden een ondernemingsplan schrijven en daarvoor was het van belang dat ze dag en nacht bereikbaar waren. Dat vond de PTT schijnbaar zo belangrijk dat ze een helpend handje toestak. De studenten moesten de rekeningen overigens wél zelf betalen.
gekeurd
Wil jij het laatste HvA-nieuws als eerste weten? Check havanaweb.nl Daar kun je je ook aanmelden voor onze wekelijkse nieuwsbrief. Abonneren op onze Twitter-feed kan natuurlijk ook: twitter.com/havanaweb
Kanariegele bank Vrolijk gekleurd straatmeubilair doet een dappere poging om de treurige Wibautstraat op te vrolijken. Maar zit het ook lekker? Hoe mooi Amsterdam ook is, er zijn ook erg lelijke straten. De Orteliusstraat is gewoon lelijk en de Admiraal De Ruyterweg is echt treurig. Nog onder het Amsterdams peil van treurigheid ligt de Witte de Withstraat. Als je daar te lang bent, word je hopeloos depressief. Kan het nog erger? Wat te denken van grote drukte, grauwe huizen, geen winkels, stank en groen dat niet als groen oogt. Roet en andere vervelende stoffen zorgen ervoor dat alles daar bedekt raakt met een akelige grauwsluier. Op je balkonnetje zitten of gewoon buiten op een bankje hangen? Het kan, maar zonder mondkapje is het een aanslag op je longblaasjes. Een halfuurtje wandelen in dat gebied komt zo ongeveer overeen met het roken van een pakje Marlboro. Nee, we hebben het niet over het Botlekgebied of de Hemhavens. Het gaat over de Wibautstraat. Zonder twijfel een van de lelijkste en ongezondste straten van Amsterdam. Toch bloeit er op deze vuilnisbelt een roos. Sinds kort kun je er namelijk iets bijzonders zien. Zoiets waarvan je denkt: shit, wat is dat en wat moet dat daar? Het is een groot, opvallend object dat zorgvuldig nonchalant daar is neergezet. Op eerste aanblik overheerst het felle geel. Pas daarna zie je wat het is. Een kanariegele bank en een geel prullenbakje. Beide objecten staan boven op een gele icovabak. Het ziet er leuk uit, maar zit het ook lekker? We bestijgen het zitmeubilair en proberen een makkelijke zithouding te vinden. Dat lukt dus niet. De houten bank zit eigenlijk knap beroerd. Het is waarschijnlijk ook niet de bedoeling dat je erop gaat zitten. Eigenlijk is het een emo-object in de vorm van een bank. Het moet de argeloze voorbijganger een gevoel van verwondering en misschien zelfs plezier bezorgen. Dat werkt wonderwel. Het maakt de straat kleuriger, net als de vele olifantjes die gedeelten van het centrum een vrolijke aanblik geven. Conclusie. Leuk en geslaagd initiatief. Als ik er ’s ochtends vroeg langs fiets, dan geeft het mij een blij gevoel. Het ontgrauwt een lelijke straat en dat is altijd goed. n Paul van de Water
Het Kenniscentrum van het domein Onderwijs en Opvoeding organiseert tien keer per studiejaar op donderdagen van 12.00 tot 13.00 uur een kleinschalige onderzoekspresentatie onder het genot van een kop soep. Een collega die bezig is met een onderzoek vanuit het lectoraat of los daarvan binnen het domein geeft een korte presentatie en vertelt over de huidige stand van zaken van zijn/haar onderzoek. Op 12 november presenteert Lies Timmering, afdeling Pabo, haar masterthesis van Pedagogiek met als titel Teacher Quality is… Teacher qualities identified by teachers and student teachers in Europe. Inleider is Petra Smulders. www.kenniscentrumonderwijsopvoeding. hva.nl 16 november
Opening Global Entrepreneurship Week Het Centrum voor Ondernemerschap van de HvA organiseert in samenwerking met Case de opening van de Global Entrepreneurship Week (GEW). De opening bestaat uit een live finale van de Battle of Concepts. Hierin strijden vijf kandidaten voor de eerste plaats. Het startsein wordt gegeven door Staatssecretaris van Financiën Jan Kees de Jager. Aansluitend vindt er een debat plaats onder leiding van Boris Veldhuijzen van Zanten. Het thema is: “The Free Economy, how can you add value to your company? 9.30-12.30 uur, Rode Hoed. Meer informatie en aanmelding: datawvh.nl/ gew/livebattle 20 november
TEDxAmsterdam Challenges On November 20, the very first TEDx conference in the Netherlands will take place at the Royal Tropical Institute (KIT) in Amsterdam. With an impressive line up of speakers from all over the world ready to tell an inspiring story from subjects varying from science and technology to business and arts. Attendance is free for those that are invited, or selected to take part. But you can also earn your ticket to TEDxAmsterdam! How? By entering one of the TEDxAmsterdam Challenges. Make a video, write an essay, present a tech demo or send in your own TEDx talk! http://www.tedxamsterdam.nl/challenges/
-advertentieIs Nederlands niet je moedertaal?
Taalhulp Gilde Amsterdam helpt. Moeite met Nederlands schrijven?
Meld je aan via onze site, wij helpen je graag op weg. www.gildeamsterdam.nl
22
havana
Naamloos-2 1
06-11-2009 12:35:18
weekgast
Ward Kuipers (19, eerstejaars Media, Informatie & Communicatie) is deze week aan het blokken voor zijn eerste tentamens. Op het menu staan tentamens Marketing en Spelling & Stijl.
Maandag 2 november Ontspannen je eerste tentamen in? Vergeet het maar. In de kleine uurtjes sluit ik de MSNleersessie met een groepsgenoot af, om met een gerust hoofd te gaan slapen: dat tentamen gaat wel lukken. Maar zo zeker van je zaak als je gaat slapen, zo erg twijfel je als je wakker wordt. Dat op zichzelf is al niet zo plezierig. Maar als daar nog eens bijkomt dat je de tijd niet meer kan vinden om de stof voor het tentamen opnieuw door te kijken, is dat ronduit vervelend. Het daarop volgende overhoren van een klasgenoot in de trein helpt ook niet. Het ergste moment moet dan echter nog komen. En dat is vlak voor het tentamen, als je moet wachten om de zaal in te mogen. Alle mensen die om je heen nog de laatste beetjes stof erin rammen… ik kon wel door de grond zakken, zo nerveus. Als het tentamen eenmaal begint, gaat het tegen verwachting in prima. Na een uur sta ik alweer buiten. Thuis besluit ik dat het voor vandaag welletjes is en kruip achter mijn pc. Dag boeken.
Dinsdag 3 november Al in tijden heb ik niet zo vroeg op moeten staan. Maar als je een vergadering hebt, moet je nou eenmaal. Als dj voor de lokale radio-omroep in Amersfoort moest ik samen met twee collega’s op gesprek bij de gemeente komen. Dit om wat subsidie voor een actie los te peuteren waarmee we het Glazen Huis van 3FM naar Amersfoort willen halen. Met succes, al blijft het geld wel in beheer van de gemeente. Na de vergadering besluiten we nog iets te gaan drinken, wat uitmondt in een dagje Utrecht. Teruggekomen in Amersfoort besluiten mijn collega’s en ik nog een aantal jingles op te nemen voor de intocht van Sinterklaas, waarvan we live verslag zullen doen. Thuis besluit ik toch nog maar snel wat aan mijn aankomende tentamen Spelling & Stijl te gaan doen, aangezien ik dat morgen al heb. Veel tijd heb ik hier echter niet voor, want om 21.00 uur word ik alweer in de studio verwacht om een collega te vergezellen bij zijn programma. Pas in de kleine uurtjes ga ik slapen, hopend dat het opletten tijdens de colleges en het oefenen voor mijn tentamen tot een goed resultaat zullen leiden.
Woensdag 4 november Na een ietwat drukke dag gister, ben ik vandaag wat later opgestaan. Dit wordt natuurlijk meteen gestraft met het bijna niet halen van mijn trein. Maar ik kan nog net instappen, dus ik ben weer op weg naar de locatie Borchland voor mijn tentamen Spelling & Stijl. Bij Hilversum stapt er kennelijk ook een dame van MIC in, want ze pakt ineens het Spelling & Stijl-boek erbij. Gedeeld leed. Aangekomen bij Borchland begint mijn weerzin voor het tentamen te groeien. Maar anders dan bij Marketing van maandag, ben ik nu niet zo nerveus. Het tentamen is voor mij na drie kwartier ook alweer voorbij, maar ik heb zo m’n twijfels: slechte zinsbouw en slecht lopende zinnen vind ik zelf nou niet echt horen bij zo’n module, maar ach... Een jammere aanfluiting, laat ik het daarbij houden. Weer thuis besluit ik van mijn vrijheid te gaan genieten. Als ik klaar ben met eten vertrek ik richting een pokertoernooi waar ik aan meedoe, om daar niet heel veel later weer verslagen van terug te komen. Jammer. Een kort gesprek in de radiostudio volgt nog en niet veel later kruip ik in bed.
Donderdag 4 november Geen tentamens meer! Wat een heerlijke vrijheid, vooral als je gewoon niets gepland hebt. Wakker worden als het al middag is en op je dooie gemakje een ontbijtje regelen. Op de ene dag haast je je rot en de andere dag kom je het huis niet eens uit. Ik besluit achter mijn pc te kruipen om dat nieuwe spel Need For Speed Shift maar eens te gaan proberen. Nou, als het waar is dat je van te veel achter een beeldscherm zitten vierkante ogen krijgt, dan zou ik die allang moeten hebben. Helemaal na vandaag. Op wat kleine gesprekjes over het nieuwe schoolproject en wat radiodingen na blijft het een rustige dag. Maar dat mocht ook wel, want morgen heb ik het weer druk. Het is onderhand alweer halfvier ’s nachts. Slapen lijkt me een goed plan, dus ogen dicht.
Beeld Sanne van Baar
Vrijdag 6 november Het idee dat ik het vandaag druk zou krijgen deed me weinig, ik bleef nog lekker even in bed liggen. Na me nog eens drie keer te hebben omgedraaid, besluit ik dat het toch echt tijd is en gaat mijn dag van start. Het spelletje waar ik gisteren al zo enthousiast mee bezig was blijft leuk, en zuigt zo heel wat van mijn vrije tijd op. Het voorbereiden voor mijn radioprogramma dat die avond plaatsvindt schiet er daardoor toch een beetje bij in. Pas later op de avond, vlak voordat ik naar de studio ga, kom ik op wat degelijke onderwerpen. De uitzending van Verward, zoals mijn programma heel toepasselijk heet, verloopt prima ondanks de wat korte voorbereiding. Nu kan ik voldaan gaan slapen. n
havana
23
afstuderen
Jeroen van Reeden (23)
Beeld Jan-Maarten Hupkes
Informatica
Onderwerp ‘Mijn afstudeerstage doe ik op de IT-afdeling bij XL Studenten Uitzendbureau. Ik programmeer nieuwe functionaliteiten, implementeer het nieuwe design en zorg ervoor dat de site vriendelijker wordt voor zoekmachines. De website kamerz.nl is ouderwets. Hij is onder andere niet goed genoeg voor Google. Ik verbeter de site zodat hij gebruiksvriendelijker wordt en maak hem populairder zodat internetters hem sneller vinden. Door middel van het slim kiezen van trefwoorden, waar mensen op zoeken, komt de site hoger in de zoeklijst te staan. Dat is vaak gokwerk, want het is ook be24
havana
langrijk aan hoeveel andere websites de site gelinkt is. De achterkant – dat is het gedeelte dat je niet ziet, maar van waaruit de website wordt gestuurd – geef ik vorm. De voorkant wordt vormgegeven door een designer en door mij in de site geplaatst. Bij XL ben ik ook verantwoordelijk voor het beheer van bijna alle andere websites die zij voor studenten hebben. Ik hou ervan om complexe functionaliteiten te bedenken, wat programmeren eigenlijk is. Ik vind het ook erg cool om iets te bouwen. Ook al kun je het resultaat niet echt zien, ik ben er wel trots op dat ik het heb gemaakt.’
HvA ++ ‘Met deze studie kan ik eigenlijk in elk bedrijf aan de slag dat een eigen IT-structuur heeft. Tijdens de studie kon ik ook zelf projecten buiten school doen.’ HvA - - ‘De projecten binnen school vind ik doelloos, omdat die vaak niet in praktijk worden gebracht. Daarom zocht ik ze ergens anders. In die vrijheid had ik echter wel graag gezien dat de opleiding me iets meer achter de broek aan had gezeten. Ik had een richting voor projecten gekozen, maar dit bleek eigenlijk niet te kunnen, dat had ik wel eerder willen horen. Het mag iets persoonlijker.’ n Gijs Hardeman