Addendum
Addendum
VRAGENLIJST vooraf HSG of laparoscopie Geachte mevrouw,
Wij vragen u deze vragenlijst voor aanvang van het HSG of laparoscopie in te vullen. Sommige van onderstaande woorden omschrijven pijngevoelens, die u heeft gehad tijdens de EERSTE DAG van uw laatste menstruatie. Van de 20 rijtjes woorden mag u er één uitkiezen die het beste bij uw pijn tijdens de eerste dag van de laatste menstruatie past. Als er in een rijtje geen enkel woord staat dat op uw pijn van toepassing is, ga dan verder met het volgende rijtje. Het tweede deel van de vragenlijst bestaat uit een lijn met links de woorden “Geen enkele” en rechts de woorden “Maximaal voorstelbare”. De bedoeling is dat u op deze lijn één kruisje zet om aan te geven hoe pijnlijk de eerste dag van uw laatste menstruatie was. Hartelijk bedankt voor het invullen van de vragenlijst. Uw pijn tijdens de eerste dag van uw laatste menstruatie is: (juiste antwoord omcirkelen) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
kloppend - bonzend - barstend opflikkerend - flitsend - schietend prikkend - stekend - doorborend scherp - snijdend - messcherp drukkend - knellend - snoerend trekkend - splijtend - scheurend branderig - brandend - vlammend broeiend - gloeiend - verschroeiend koud - ijskoud - vriezend tintelend - jeukend - elektrisch stijf - strak - krampend zeurend - knagend - hardnekkig vermoeiend - afmattend - uitputtend chagrijnig - deprimerend - ziekmakend gespannen - benauwend - verstikkend verontrustend - beangstigend - angstaanjagend treiterend - kwellend - martelend licht - matig - erg - enorm draaglijk - hinderlijk - ontzettend - onhoudbaar vervelend - ellendig - vreselijk – afgrijselijk
Randomisatie nummer: Datum van invullen van deze vragenlijst:
124
Questionnaires used in chapter 3
Wij willen u vragen om op onderstaande meetschaal aan te geven hoe pijnlijk u de EERSTE DAG van uw laatste menstruatie heeft ervaren. Op de meetschaal betekent ‘100’ ondraaglijke-maximale-pijn en ‘0’ betekent geen pijn. De bedoeling is dat u op deze lijn één kruisje tekent dat volgens u de pijn aangeeft die u heeft ervaren. 1. Hoe is de gemiddelde pijn die u op de eerste dag van de laatste menstruatie heeft ervaren? Gemiddelde pijn zoals u die op de eerste dag van de laatste menstruatie heeft ervaren Maximaal voorstelbare
Geen enkele
2. Hoe is de maximale pijn die u op de eerste dag van de laatste menstruatie heeft ervaren? Maximale pijn zoals u die op de eerste dag van de laatste menstruatie heeft ervaren Geen enkele
Maximaal voorstelbare
125
Addendum
VRAGENLIJST na HSG of laparoscopie Geachte mevrouw, Wij vragen u deze vragenlijst in te vullen nadat u een HSG of laparoscopie heeft ondergaan. Het eerste deel van de vragenlijst omschrijft pijngevoelens die u heeft gehad direkt na het onderzoek. Van de 20 rijtjes woorden mag u er één uitkiezen die het beste bij uw pijn past. Als er in een rijtje geen enkel woord staat dat op uw pijn van toepassing is, ga dan verder met het volgende rijtje. Het tweede deel van de vragenlijst bestaat uit een lijn met links de woorden “Geen enkele” en rechts de woorden “Maximaal voorstelbare”. De bedoeling is dat u op deze lijn één kruisje zet om aan te geven hoe pijnlijk u het onderzoek heeft ervaren. Hartelijk bedankt voor het invullen van de vragenlijst. Uw pijn na het onderzoek was: (juiste antwoord omcirkelen) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
kloppend - bonzend - barstend opflikkerend - flitsend - schietend prikkend - stekend - doorborend scherp - snijdend - messcherp drukkend - knellend - snoerend trekkend - splijtend - scheurend branderig - brandend - vlammend broeiend - gloeiend - verschroeiend koud - ijskoud - vriezend tintelend - jeukend - elektrisch stijf - strak - krampend zeurend - knagend - hardnekkig vermoeiend - afmattend - uitputtend chagrijnig - deprimerend - ziekmakend gespannen - benauwend - verstikkend verontrustend - beangstigend - angstaanjagend treiterend - kwellend - martelend licht - matig - erg - enorm draaglijk - hinderlijk - ontzettend - onhoudbaar vervelend - ellendig - vreselijk – afgrijselijk
Randomisatie nummer: Datum van invullen van deze vragenlijst:
126
Questionnaires used in chapter 3
Wij willen u vragen om op onderstaande meetschaal aan te geven hoe pijnlijk u het onderzoek heeft ervaren. Op de meetschaal betekent ‘100’ ondraaglijkemaximale-pijn en ‘0’ betekent geen pijn. De bedoeling is dat u op deze lijn één kruisje tekent dat volgens u de pijn aangeeft die u heeft ervaren. 1. Hoe is de gemiddelde pijn die u na het onderzoek heeft ervaren? Gemiddelde pijn zoals u die na het onderzoek heeft ervaren
Geen enkele
Maximaal voorstelbare
2. Hoe is de maximale pijn die u na het onderzoek heeft ervaren? Maximale pijn zoals u die na het onderzoek heeft ervaren Maximaal voorstelbare
Geen enkele
3. Hoe is de pijn zoals u die nu, na het onderzoek, voelt? Pijn zoals u die nu, na het onderzoek voelt Geen enkele
Maximaal voorstelbare
127
Addendum
VRAGENLIJST 1 week na HSG of laparoscopie Geachte mevrouw, Wij vragen u deze vragenlijst in te vullen 1 week nadat u een HSG of laparoscopie heeft ondergaan. Er worden een aantal vragen gesteld over de pijn waar u last van heeft gehad na het ondergaan van dit onderzoek. Als u alle vragen heeft beantwoord dan kunt u met een toegevoegde antwoordenveloppe de brief terugsturen naar het ziekenhuis. Hartelijk bedankt voor het invullen van de vragenlijst. Lees elke zin nauwkeurig door en bepaal in hoeverre u last gehad heeft van deze bijwerkingen. U kunt de vraag beantwoorden door het juiste antwoord te omcirkelen. 1=helemaal niet, 2=een beetje, 3=redelijk wat, 4=veel, 5=heel veel 1. 2.
3a.
128
In hoeverre heeft u voldoende informatie gekregen over het HSG of laparoscopie In hoeverre heeft u last gehad na het onderzoek van: buikpijn
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
bloedverlies
1
2
3
4
5
schouderpijn
1
2
3
4
5
misselijkheid
1
2
3
4
5
braken
1
2
3
4
5
duizeligheid
1
2
3
4
5
hoofdpijn
1
2
3
4
5
keelpijn
1
2
3
4
5
spierpijn
1
2
3
4
5
moeheid, algehele malaise
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
inbrengen speculum
1
2
3
4
5
doorspuiten eileiders
1
2
3
4
5
plaatsen cupje
1
2
3
4
5
bloedverlies
1
2
3
4
5
In hoeverre vond u de volgende aspecten van het HSG vervelend: wachttijd onderzoek
Questionnaires used in chapter 3
3b. In hoeverre vond u de volgende aspecten van de laparoscopie vervelend: wachttijd onderzoek
4. 5. 6. 7. 8.
1
2
3
4
5
opname ziekenhuis
1
2
3
4
5
Het onder narcose moeten
1
2
3
4
5
bloedverlies
1
2
3
4
5
1 In hoeverre is het onderzoek u tegengevallen? Heeft u nog pijnstillers moeten gebruiken?
2
3
4
5
Na hoeveel dagen kon u weer normale aktiviteiten verrichten? Als u alles vantevoren had geweten, zou u de ingreep opnieuw doen? Zou u de ingreep een vriendin aanraden?
Ja / nee 1-2-3-4-5->5 Ja / nee Ja / nee
129
Dankwoord
Het is af!! Na meer dan 10 jaar kan ik de zo vaak gestelde vraag “Is het af?” met ja beantwoorden, vol trots schrijf ik dan ook dit dankwoord. Maar dit proefschrift had nooit gerealiseerd kunnen worden zonder de onmisbare hulp en steun van vele mensen. Enkelen wil ik hiervoor in het bijzonder bedanken. Dr. Trudy Trimbos-Kemper en Erik Hallensleben voor hun hulp bij de uitvoering van het HSG onderzoek. Prof. Dr. Ir. Anne Stiggelbout voor het maken van de pijnvragenlijsten en hulp bij de opzet van de statistiek voor het HSG onderzoek. Leonie Louwé voor het beschikbaar stellen van haar werkkamer, de ruimte en de rust gaven mij een duw in de goede richting. Ook de cappuccino en de dropjes bij Wil en Bea om de hoek waren een heerlijke afleiding. Miranda de Vreede en Marian Bosch-Mackay voor de secretariële ondersteuning. Thomas Vissers, bibliothecaris van Medisch Centrum Haaglanden, voor alle hulp bij het opzoeken en opvragen van de vele artikelen. Oud assistenten Noush, Claudia en Caroline waren contactpersoon voor het HSG onderzoek. Ik dank jullie voor het zorgvuldig letten op de inclusie en invullen van de vragenlijsten. Kim Urgel, destijds keuze-coassistent, heeft veel werk verricht voor het onderzoeken van de non-respons groep, het werd een onderdeel van hoofdstuk 5. Diane Donker, destijds keuze-coassistent, heeft onder begeleiding van Prof. Dr. Marc Keirse, een grote bijdrage geleverd aan de meta-analyse naar de perinatale uitkomsten van eenlingen en tweelingen na geassisteerde conceptie. Het werd de basis van hoofdstuk 6. De maatschap Gynaecologie van Medisch Centrum Haaglanden dank ik voor hun onontbeerlijke steun. Alle functies heb ik bij jullie doorlopen, de ruimte die ik hierdoor heb gekregen gaf mij de mogelijkheid om te promoveren. Mijn maten Doitse, Gerrit, Hans, Job, Leonard, Maria, Mirjam en Taeke wil ik danken voor het volle vertrouwen dat jullie in mij hebben. Ook het “fertiliteitteam” Job, Taeke, Lydia ondersteund door Yda, Anja, Ria, Elly, Lieuwkje, Renuka, Regina en
132
Anjelien wil ik danken voor de gezellige sfeer en ware teamgeest. Door de goede opvang thuis door Adèle, Brigitte en Annamarie hoefde ik mij nooit zorgen te maken over de kinderen. Geerte, eerst was je mijn getuige, nu ben je mijn paranimf. Het is bijzonder om zo´n goede vriendin te hebben! Wat geweldig dat jij nu ook in het noorden woont. Carla, onze vriendschap begon al in het begin van onze geneeskunde studie. Dank voor alle adviezen die je me op welk gebied dan ook, de afgelopen jaren hebt gegeven. Pa en mama, zonder jullie was dit proefschrift nooit gekomen. Altijd stonden jullie voor me klaar, ook op de meest onmogelijke tijdstippen. Jullie gaven mij de ambitie en het doorzettingsvermogen om dit proefschrift af te ronden. Ik bof met zulke lieve ouders. Voor hun niet aflatende belangstelling, begrip en gezelligheid wil ik Willem en Eveline, mijn schoonouders, Joost en Marie en mijn nichtjes Helen en Petra heel erg bedanken. Ik hoop dat ook mijn lieve bijna 100-jarige opa begrijpt dat het proefschrift er is. Berend en Wouter wil ik bedanken voor al hun geduld, hoe moeilijk het ook voor jullie was om mama achter de computer te laten zitten. Last but not least (hoe cliché dan ook) wil ik Maarten bedanken. Het valt niet mee om een partner te zijn van een jarenlange promovendus. Dank voor jouw onvoorwaardelijke steun en vertrouwen!
133
Curriculum Vitae
136
Denise Perquin werd geboren op 13 december 1968 in Dordrecht. Zij behaalde het VWO diploma in 1988, waarna zij in datzelfde jaar begon aan de studie Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Leiden. In 1989 behaalde ze het propedeutisch examen. Het studiejaar 1992-1993 werd vervolgd aan de Universiteit van Bristol in Engeland via een Exchange Credit Transfer System en Erasmus beurs. Het doctoraal examen werd behaald in 1993, waarna zij begon met de co-schappen. Tijdens het co-schap Gynaecologie en Verloskunde in Medisch Centrum Haaglanden, deed zij een wetenschappelijk onderzoek over de waarde van het HSG in het fertiliteitsonderzoek. Als keuze co-schap breidde zij dit onderzoek uit onder begeleiding van Dr. P.J. Dörr en Prof. Dr. F.M. Helmerhorst. Zij deed hierna een extra keuze co-schap Gynaecologie en Verloskunde in het Kalafong ziekenhuis in Pretoria, Zuid-Afrika, onder supervisie van Prof. R.C. Pattinson. Na terugkomst behaalde zij haar artsexamen in 1995 en was zij van 1995 tot 1998 AGNIO op de afdeling Gynaecologie en Verloskunde in Medisch Centrum Haaglanden. Tijdens dit assistentschap werd een multicenter gerandomiseerd gecontroleerde studie opgezet over de waarde van het HSG in het fertiliteitsonderzoek onder begeleiding van haar promotor en co-promotores; dit onderzoek werd de basis van dit proefschrift. Vervolgens ging zij in 1998 een half jaar naar Flinders Medical Center in Adelaide, Australië, waar ze wetenschappelijk onderzoek deed over de vergelijking van perinatale uitkomsten van tweelingen ontstaan spontaan en na geassisteerde conceptie in Zuid-Australië, onder begeleiding van Prof. Dr. M.J.N.C. Keirse en Prof. Dr. F.M. Helmerhorst. Deze resultaten werden de basis voor het doen van een review over perinatale uitkomsten van eenlingen en tweelingen, een onderdeel van dit proefschrift. In 1999 begon zij met de opleiding tot gynaecoloog in het Leids Universitair Medisch Centrum (opleider: Prof. Dr. H.H.H. Kanhai) en het Medisch Centrum Haaglanden (opleider: Dr P.J. Dörr). In april 2005 volgde inschrijving in het specialistenregister. Vanaf juli 2005 was zij werkzaam als ‘chef de clinique’ in Medisch Centrum Haaglanden. Vanaf 1 januari 2007 is zij staflid Gynaecologie en Verloskunde in Medisch Centrum Leeuwarden.
137
