Harmonisch huisvesten Iris Bakker www.levenswerken.eu
Wat is het plan??
1 Vragen 2 Wat is heel? De appeltjes 3 Hoe komt het nu dat ‘iets’ ons heel maakt en wat is dat ‘iets’?? 4 Hoe ervaren we onze omgeving: de zin en het tuig 5 Wat is er dan anders bij mensen met een handicap of een ziekte? 6 En wat gebeurt er als mensen ouder worden? 7 Voorbeeld uit de praktijk
Wat is het plan??
1 Vragen 2 Wat is heel? De appeltjes 3 Hoe komt het nu dat ‘iets’ ons heel maakt en wat is dat ‘iets’?? 4 Hoe ervaren we onze omgeving: de zin en het tuig 5 Wat is er dan anders bij mensen met een handicap of een ziekte? 6 En wat gebeurt er als mensen ouder worden? 7 Voorbeeld uit de praktijk
Wij leven op de aarde die ons ‘natuur’ aanbiedt en ons concepten leert herkennen (de kastanje, graniet, de zebra, de wolk) door ons steeds unieke exemplaren te laten zien en te doen ervaren ( de kastanje die in oma’s tuin staat….het specifieke blok graniet..)…… waarbij wij als mensen concepten teruggeven in de vorm van al onze culturen ( zoals de islam, het oude egypte of het amsterdam van nu) met ook allemaal unieke exemplaren ( de specifieke moskee aan de Jansstraat nr.3 of een oud egyptisch beeldje van Anubis of een specifieke bakfiets met bloemetjes)
Zo kennen wij en herkennen wij…..de basis voor ervaren, Maar HOE ervaren we dan?? De ZIN en het TUIG
12 zintuigen schematisch Lichamelijke Zintuigen
KwaliteitsZintuigen
Sociaalgeestelijke Zintuigen
tastzin levenszin bewegingszin evenwichtszin
reukzin smaakzin gezichtszin warmtezin
gehoor-/proportiezin woord-/gestaltzin voorstellings-/symboolzin ik-/identiteitszin
materie objekt
omgeving ruimte
sociaal-cultureel tijd
fysiek
mentaal
geestelijk
zintuigen: Aristoteles Lichamelijke Zintuigen
KwaliteitsZintuigen
Sociaalgeestelijke Zintuigen
tastzin levenszin bewegingszin evenwichtszin
reukzin smaakzin gezichtszin warmtezin
gehoor-/proportiezin woord-/gestaltzin voorstellings-/symboolzin ik-/identiteitszin
materie objekt
omgeving ruimte
sociaal-cultureel tijd
fysiek
mentaal
geestelijk
zintuigen: regulier medisch Lichamelijke Zintuigen
KwaliteitsZintuigen
Sociaalgeestelijke Zintuigen
tastzin
reukzin
levenszin bewegingszin evenwichtszin
smaakzin gezichtszin warmtezin
gehoor-/proportiezin woord-/gestaltzin voorstellings-/symboolzin ik-/identiteitszin
materie objekt
omgeving ruimte
sociaal-cultureel tijd
fysiek
mentaal
geestelijk
ZIJN & VOELEN
Als je ECHT wil weten of iets waar is, dan
1 Kijk je heel goed 2 Ruik je heel goed 3 Luister je heel goed 4 Tast je heel goed
De Bewegingszin Het woord ‘wegen’ zit in bewegen, omdat 1 We bewegen ons immers over allerlei wegen 2 We ‘wikken’ en ‘wegen’ waar we heen gaan 3 Wegen heeft te maken met een balans die we tijdens het bewegen moeten bewaren 4 Wegen heeft niets met bewegen te maken, net als bijvoorbeeld het woord ‘waar’ en ‘schijn’ in het woord ‘waarschijnlijk’.
Je zegt ‘Hoort’ wie klopt daar kinderen en je ‘luistert’ naar Sinterklaas, omdat
1 Kloppen een veel harder geluid maakt dan Sinterklaas 2 Kloppen heeft niets met ‘vertellen’ te maken en Sinterklaas heeft wat te vertellen 3 Het maakt niet uit: je kunt ook naar geklop luisteren en je kunt Sinterklaas ook horen 4 Bij kloppen gebruik je eerder je geHOORbeentjes en bij luisteren de oorSCHELP
zintuigen Lichamelijke Zintuigen
KwaliteitsZintuigen
Sociaalgeestelijke Zintuigen
tastzin levenszin bewegingszin evenwichtszin
reukzin smaakzin gezichtszin warmtezin
gehoor-/proportiezin woord-/gestaltzin voorstellings-/symboolzin ik-/identiteitszin
materie objekt
omgeving ruimte
sociaal-cultureel tijd
fysiek
mentaal
geestelijk
Weet u drie woorden die u misschien wel dagelijks gebruikt en met de tastzin te maken hebben??
begrijpen snappen vatten ontroerd geraakt wrijving aftasten
doortrapt gesloten type grenzen grenzeloos oogstrelend strelende woorden stroef gesprek
botsen bijtend duwtje prikkelend je knijpt ’m stekend ruw
leven is hard zachtmoedig holle woorden het staat bol van gekant tegen botte opmerking snijdende kou
spannende film aangrijpend aandoenlijk indruk maken stress gladde jongen het staat bol van
zintuigen en ziekte Lichamelijke Zintuigen
KwaliteitsZintuigen
Sociaalgeestelijke Zintuigen
tastzin levenszin bewegingszin evenwichtszin
reukzin smaakzin gezichtszin warmtezin
gehoor-/proportiezin woord-/gestaltzin voorstellings-/symboolzin ik-/identiteitszin
materie objekt
omgeving ruimte
sociaal-cultureel tijd
fysiek
mentaal
geestelijk
zintuigen en ziekte
• Zeer divers afhankelijk van het ziektebeeld en de individu • Mensen zijn holistische wezens, zintuigen werken als een samenhangend organisme ( de pil en de entree) • Zintuigen geven relatieve informatie en geen absolute (de emmer) • Universeel is, dat vooral de eerste groep voor de basale veiligheid zorgt
ZWART
Wij ervaren warmte dus relatief en niet absoluut
zintuigen en ouder worden Lichamelijke Zintuigen
KwaliteitsZintuigen
Sociaalgeestelijke Zintuigen
tastzin levenszin bewegingszin evenwichtszin
reukzin smaakzin gezichtszin warmtezin
gehoor-/proportiezin woord-/gestaltzin voorstellings-/symboolzin ik-/identiteitszin
materie objekt
omgeving ruimte
sociaal-cultureel tijd
fysiek
mentaal
geestelijk
zintuigen en ouder worden • Tastzin: aarden en eigen begrenzingen ervaren wat leidt tot het gevoel hebben er ‘zijn’, aanraken, materialen voelen, structuurvariatie, beschutting en ruimteverhoudingen, vloer- en wandoppervlak, het zien van texturen • De levenszin: contact met de buitenwereld, (natuur en cultuur) wat mede hierdoor de binnenwereld activeert, ondersteun circadiane ritme, daglicht, waaiende bomen, flora en fauna, betrek mensen daar actief bij. Geef mensen een functie die zij als deelfunctie kunnen herkenen (doel) • Bewegingszin: stimuleer doelen door uitzicht, zicht op kunst of vormen van ruimtes en gangen. Maak gangen interessant. • Evenwichtszin: let naast reguliere normen o.a. t.a.v. de vloerstroefheid op ruimtevormen, verhoudingen en kleurgebruik (bijv. rood versus blauw). Laat massa ervaren bijv. in meubels of bekers
zintuigen en ouder worden • Reukzin: laat mensen de echtheid ruiken (aardbeien schoonmaken of in kruidentuin werken) • Smaakzin: zorg dat omgevingen smaakvol zijn = met gemeende aandacht zorgvuldig kijken wat nodig is en dus ook functioneel, en zoek een elegante modulatie met een relatie naar identiteit. Het gaat om liefdevol huisvesten, als je dat doet, is er geen overbodigheid • Gezichtszin: grote impact wegens overheersende rol; licht en nog eens licht (1000 lux), let op ordening wegens contrastproblemen, denk aan harmonisch kleurgebruik • Warmtezin: zoek variatie tussen ruimtes in temperatuur om mensen alerter te maken en laat mensen zich welkom voelen door gevoel van tijd hebben in het hier en nu; leg een connectie met identiteit; een kleine omsloten ruimte geeft een omhulling, is veiliger en voelt daardoor warmer aan
zintuigen en ouder worden • Gehoorzin: let goed op processen, daar zit het grootste probleem • Taal/Gestaltszin: zorg voor een totaliteit en laat elk vertrek als een eenheid spreken (we kunnen vaak niet kiezen) • Voorstellings- en symboolzin: laat mensen zoveel mogelijk herkennen door het ervaren van dingen uit het nu en uit vroeger tijd. Zorg voor een balans tussen variatie en herkenning. • Ik zin: laat mensen zich vooral heel veilig voelen dan komen ze eerder uit hun schulp en durven zich te openen naar de wereld om hun heen en actiever te sturen op hun doel
en waarom dan die heelheid met die kastanjeboom??
Alles wat we doen, vraagt om een onderlinge balans; het één versterkt het ander. Alle processen ondersteunen elkaar. Er zijn geen losse op zich zelf staande toevoegingen, maar het één is nodig voor het ander. Alleen dan krijgen we een omgeving die harmonisch is. Dit betekent dat er ook volledige samenhang in de organisatie is.
WHOLENESS
voorbeeld
voorbeeld
www.kcwz.nl
Sturen op de helende omgeving met onze zintuigen Een methodische aanpak van onze omgeving
Komende leer- en ervaarsessie 21 & 26 maart en 18 april
Kosten € 75 inclusief boek Zintuigen (excl BTW)
Private Education
Wordt onze lensopening door het extra lampje: A
groter
B
kleiner
C
geen invloed, blijft gelijk
bewegende rijstekorrels kitaoka_ricewavem
Defect
Wanneer nemen er meer mensen de trap??
Het Raadsel van de spreeuw
