Handleiding voor het gebruik van een emissietool. Wat te doen voor u aan de slag gaat met een emissiecalculator?

Handleiding voor het gebruik van een emissietool Wat te doen voor u aan de slag gaat met een emissiecalculator?

Februari 2013

1

Voorwoord In dit document worden de stappen toegelicht die men dient te doorlopen vooraleer men met een emissiecalculator aan de slag gaat. Een overzicht en evaluatie van emissiecalculatoren kunt u terugvinden in de studie “Testcase Emissietools CO2 – Wetenschappelijke Relevantie” van VITO die eveneens is opgenomen op de website van Flanders Logistics: flanderslogistics.be/emissiecalculator Deze emissiecalculatoren zullen ook getest worden door de Flanders Logistics-consulenten die in de loop van 2013 in dienst worden gesteld en die bedrijven zullen bijstaan om hun logistieke activiteiten te verduurzamen. Deze handleiding biedt hiervoor een houvast.

2

Beknopte handleiding Hier worden een aantal handvaten aangereikt voor het gebruik van een emissietool in het proces ter begeleiding van marktactoren in hun zoektocht naar verbeteringen en doorbraken in transport. Deze beknopte handleiding is vooral gericht naar verladende marktpartijen. Dit zijn bedrijven die goederenstromen genereren en bijgevolg eigenaar zijn van deze goederen. Deze partijen dienen bvb. overtuigd te worden hun goederen op een andere, nieuwe of innovatieve manier te vervoeren. Uiteraard zullen in sommige gevallen de logistieke dienstverleners zelf met voorstellen komen ter verbetering. Logistieke dienstverleners kunnen op 2PL niveau uitvoering geven aan transport – transporteurs of zogenaamde carriers, of op 3PL niveau diverse waardetoevoegende activiteiten organiseren – logistieke partners, of op 4PL niveau de volledige supply chain voor hun klanten-verladers controleren of managen. Verschillende begeleidingsstappen calculatiebehoeften

–

verschillende

toepassingen

–

verschillende

In het gestructureerde begeleidingsproces van de betreffende marktpartij wordt telkens aangegeven welke output aangewezen is omtrent milieu- en klimaateffecten. In een eerste stap worden de verschillende verbeterpistes ‘verkend’, om vervolgens, desgewenst, dieper in te zoomen op specifieke verbeteropportuniteiten. Tot slot kunnen kansrijke verbeteropportuniteiten verder in de diepte geanalyseerd worden.

Stap 1 : Verkenning De Flanders Logistics-consulent verkent samen met de marktpartij de mogelijkheden tot verbetering in transport en logistiek. Er wordt vooreerst een overzicht gegeven van de verschillende verbeterpistes. Vervolgens wordt het concept van de totale logistieke kost geïntroduceerd en worden de milieu- en klimaateffecten hierin een plaats gegeven. Tot slot wordt de marktpartij uitgenodigd om samen een foto te maken van het betreffende bedrijf met focus op de gegenereerde inkomende en uitgaande stromen.

a.Overzicht van de verbetermogelijkheden In een eerste stap worden de mogelijkheden ter verbetering van transport verkend. In onderstaande tabel worden de verschillende verbeterpistes geïntroduceerd. Het is belangrijk dat de (verladende) marktpartij snel een overzicht krijgt van de verschillende mogelijkheden. In sommige gevallen zal een modal shift de aangewezen richting zijn. In andere gevallen kan men de vervoerefficiëntie opvoeren en een betere

3

benutting van de ingezette vrachtwagens bewerkstelligen door te gaan schuiven met orders en te consolideren in de tijd. Dit laatste betekent ongetwijfeld extra voorraad in oorsprongof bestemmingspunt, wat ook een kost betekent (zie verder concept van totale logistieke kost - TLK). Volgende pistes worden onderscheiden: • Modal shift – verschuiving van wegvervoer naar alternatieve transportmodaliteiten om een kost-efficiënter en duurzamer transport te creëren. • Verschuiven van piek- naar daluren om congestie te vermijden en een betrouwbare transporttijd te garanderen. • Een betere benutting van vervoercapaciteit bewerkstellingen door de (vrachtwagen)capaciteit beter te beladen via het bundelen van goederenstromen en zo de vervoerefficiëntie te verhogen. • Transport- en logistieke behoeften meenemen in de product- en procesontwikkeling, m.a.w. in de R&D-fase, en alzo transportvraag verminderen.

Mogelijke acties om het huidige multimodale transportnetwerk te verbeteren 1. Realisatie van een verschuiving van wegvervoer naar alternatieve vervoerwijzen, de zogeheten modal shift. Vandaag verloopt zowat 75% van het goederenvervoer over de weg. Steeds meer bedrijven zien evenwel de voordelen van spoor en binnenvaart en zetten daadwerkelijk de stap naar deze vervoerwijzen. Ondernemingen beschouwen het steeds meer als een troef om verschillende vervoersalternatieven voor hun goederenstromen ter beschikking te hebben. Het maakt het logistieke proces betrouwbaar, robuust en flexibel. 2. Realisatie van het verschuiven of shift van piek- naar daluren. Een groot aandeel van het goederenvervoer, zeker voor stedelijke bevoorrading, verloopt in de spits. Een verschuiving van de ochtend- of avondspits naar de daluren betekent voor de transporteur meestal een veel vlotter transport. Op voorwaarde dat iedere speler in de logistieke keten mee wil, betekent deze dal- of zelfs nachtdistributie een betere spreiding van het transport over de uren van de dag en bijgevolg een optimalere benutting van de beschikbare wegcapaciteit. Men komt stilaan tot het inzicht dat iedereen voordeel kan hebben bij deze verschuiving. 3. Realisatie van een betere benutting van de ‘beschikbare’ vervoerscapaciteit. Internationale studies tonen aan dat momenteel 25 tot 30% van alle transportritten lege ritten zijn en dat de gemiddelde benuttingsgraad in het wegvervoer (leegrijden inbegrepen) amper 43% bedraagt. Toonaangevende bedrijven, waaronder directe concurrenten uit de farmaceutische sector, zien de voordelen in om via het bundelen van goederenstromen, zelfs over de bedrijfsgrenzen heen, de benutting van hun vrachtwagens (en schepen en treinen) te verhogen. Deze bedrijven zien in dat een dergelijke strategie niet alleen maatschappelijke voordelen biedt, maar vooral ook aanzienlijke directe kostenbesparingen oplevert. 4. Kiezen voor een “Design for Logistics”-aanpak Vaak wordt bij de product- en procesontwikkeling, in de R&D-fase, te weinig rekening gehouden met de logistieke behoeften en de gevolgen voor het transport.

4

In een zogenaamde “Design for Logistics”-aanpak worden de logistieke en transportbehoeften meegenomen bij de ontwikkeling van producten of van de verpakking van deze producten.. Door een gemakkelijkere stapeling kunnen meer producten per laadeenheid vervoerd worden. Zo spaart men voertuigkilometers uit en kan dus werk gemaakt worden van wat men noemt transportvermijding (traffic avoidance).

De in bovenstaande tabel opgesomde verbeterpistes kunnen uiteraard gecombineerd worden. Het bundelen van goederenstromen ter verhoging van de vervoerefficiëntie zou meteen ook een modal shift kansrijker kunnen maken. Hier is het interessant de gevolgen voor klimaat en milieu aan te geven. In deze fase volstaan eenvoudige vuistregels. Immers de Flanders Logistics-consulent kent het bedrijf onvoldoende om een meer gedetailleerde oefening te maken. Gegeven de verkennende fase is een dergelijke oefening hier nog niet aan de orde. Best focust men hier op CO2 uitstoot of de Carbon Footprint. Er zijn twee redenen hiervoor. Vooreerst is de CO2 uitstoot redelijk eenvoudig in te schatten. Bovendien is dit een parameter die ‘hot’ of ‘actueel’ is, zowel in de bedrijfswereld als in de publieke opinie.1 Men zou in deze fase uit kunnen gaan van de eenvoudige regel dat een voertuigkilometer (zwaar goederentransport) ongeveer 1 kg CO2eq uitstoot. Zet men die lading op het spoor dan zal per voertuigequivalent (2 TEU bvb.) voor het spoortraject dit grosso modo een factor 3 à 4 minder zijn. Gaat men via shortsea shipping dan kan het nog met een stuk minder CO2 uitstoot per laadeenheid. In de binnenvaart met kleine (en verouderde) binnenschepen is het verhaal minder eenduidig. Bijgevoegde tabel geeft verder algemene richtwaarden die in deze eerste fase de marktpartij ‘aan het denken kan zetten’.

Bron: TRI-VIZOR, 2010.

1

De film van Al Gore – An Inconvenient Truth – uitgegeven in 2006 heeft een belangrijke rol gespeeld in de bewustwording rond klimaat en klimaatveranderingen.

5

b. Introductie van het concept van de totale logistieke kost Hier wordt de marktpartij geïntroduceerd tot het concept van de totale logistieke kost. Milieu- en klimaateffecten worden in dit concept een plaats gegeven. De totale logistieke kost is dé parameter om logistieke oplossingen te beoordelen. Het is de som van alle kosten ten gevolge van logistieke activiteiten uitgevoerd tussen de leverancier en de klant, één schakel in de supply chain. Via deze analyse van het totale logistieke proces worden transportoplossingen op gelijke basis vergeleken. InBeK (o.a. planning, besteladministratie, controle)

OvK

TK + TTK

OvK

Leverancier

OvK

Opslag magazijn

Klant

VoK

TeK (o.a. spoedorders)

Bron: VIL, 2005.

1. Transportkost (TK): De transportkost is de volledige out-of-pocket kost om goederen te vervoeren van oorsprong, punt A, naar bestemming, punt B. Hierbij is punt A de site van de leverancier en punt B de opslaglocatie bij de klant. In het geval van intermodaal transport zitten ook de kosten van overslag, transhipment en tussentijdse opslag vervat in de transportkost. De totale transportkost is afhankelijk van de afgelegde afstand en de benodigde tijd voor het transport. 2. Overslagkost (OvK): De overslagkost is de kost om de lading te laden en te lossen. Hieronder wordt verstaan de kosten voor het verpakken en uitpakken van de goederen (bvb. in en uit een container), fysiek laden en lossen op de vervoerdrager (bvb. trailer bij wegvervoer), het plaatsen in en nemen uit het magazijn). Zoals vermeld bij de transportkost zit deze kost dikwijls begrepen in de aangerekende transportkost. 3. Transporttijdkost (TTK): De transporttijdkost is de voorraadkost gerelateerd aan de getransporteerde hoeveelheid. Het is de kapitaalkost vervat in de goederen gedurende de tijd dat ze getransporteerd worden. De getransporteerde goederen zijn een opslag op wielen.

6

4. Voorraadkost (VoK): De voorraadkost omvat drie verschillende kosten namelijk de cyclische voorraadkost, de kost voor het aanhouden van een veiligheidsvoorraad en de voorraadtekortkost. 5. Cyclische voorraadkost: de kost voor het aanhouden van goederen in het magazijn omdat de leveringen in grotere (bestel)hoeveelheden op afzonderlijke tijdstippen aankomen ten opzichte van een meer regelmatige vraag over de tijd. Deze kost is afhankelijk van de voorraadkost per unit, de gemiddelde tijd tussen twee zendingen en de totaal getransporteerde hoeveelheid. 6. Veiligheidsvoorraad: de kost voor het aanhouden van een veiligheidsvoorraad met het oog op het behalen van een vooraf gedefinieerd service niveau. Deze veiligheidsvoorraad dient om onverwachte schommelingen in zowel de werkelijke vraag als de totale levertijd op te vangen. 7. Voorraadtekortkost (TeK): als de goederen omwille van zowel interne als externe factoren niet tijdig geleverd worden, ontstaat er een tijdelijk tekort. Des te hoger het service niveau, des te lager de kans op een tekort. Een dergelijk tekort veroorzaakt uiteraard ook kosten (o.a. spoedorders, verlies goodwill bij klanten, betalen boetes, stilleggen productielijn). 8. Interne bedrijfskost (InBeK): de jaarlijkse kost voor interne bedrijfsprocessen die direct of indirect gerelateerd zijn aan de organisatie en de opvolging van het transport (o.a. administratie bij het aanmaken en het verwerken van transportbestellingen, het opmaken van de transportplanning, en de transportopvolging en -controle). 9. Kwaliteitsattributen: Naast de ‘directe’ kosten zijn er nog een heel aantal andere aspecten die minder gemakkelijk in kosten uitgedrukt kunnen worden, maar best wel opgenomen worden in de berekening van de totale logistieke kost. Dit zijn de zogenaamde kwaliteitsattributen (o.a. betrouwbaarheid, flexibiliteit, frequentie, imago, duurzaamheid). Duurzaamheid wordt steeds meer vertaald in concrete en meetbare indicatoren. Veelal dient de CO2 uitstoot of carbon footprint als indicator van duurzaamheid in transport en logistiek. De focus op klimaatveranderingen en het feit dat de CO2 uitstoot gemakkelijk te meten is zijn hier de verklaringen voor deze keuze. Zolang de carbon footprint niet gemonetariseerd is via een carbon tax en bijgevolg geïnternaliseerd wordt als ‘out-of-pocket’ kost, wordt de carbon footprint naast de totale logistieke kost berekend in een zogenaamde CO2 extended Total Logistics Cost. In onderstaande figuur wordt een impressie gegeven van de resultaten van een dergelijke calculatie.

7

Carbon Footprint (kg)

Totale logistieke kost InC 25%

InOrC 2%

TC 32%

TrC 0%

TTC InC 0% 7%

InOrC 0%

TrC 3% TTC 38%

TC 93%

Carbon tax internaliseert klimaateffecten

Vaak wordt er in het debat naar het beleid toe ook gesproken van het ‘internaliseren van de externe kosten’. Het idee is dat de gebruiker van een vervoermodaliteit alle kosten die hierdoor veroorzaakt worden vergoed. Het principe dat hier dan zou gevolgd worden is: ‘de gebruiker of de vervuiler betaalt’. In deze verkennende fase kan men hier de volgende indicatieve, gemiddelde cijfers voor zogenaamde ‘externaliteiten’ hanteren: Vervoerwijze

Externe kost in Euro/1000 ton-km Bron: COM(2002)54 - Stream-Ademe-Impact 2008 24.12 5 12.35 4

Weg Binnenvaart Spoor Schortsea shipping (kustvaart)

Uit bovenstaande tabel blijkt dat het transport over water (binnenvaart en shortsea shipping) op vlak van externaliteiten er bijzonder goed uitkomt ten opzichte van de andere modi.

c. Het maken van een logistieke foto van het bedrijf De marktpartij wordt uitgenodigd om samen met de Flanders Logistics-consulent een foto te maken van het betreffende bedrijf met focus op de gegenereerde inkomende en uitgaande stromen. Vaak begint deze stap met het schetsen van de goederenstromen op landenniveau tijdens een open gesprek. Hier wordt een illustratief voorbeeld gegeven van wat een eerste gesprek kan opleveren.

8

De marktpartij geeft bvb. aan dat 60% van de inkomende stromen afkomstig is van leveranciers uit het binnenland en het naburige buitenland (aangrenzende regio’s). Voorts komt er 15% uit Zuid-Europa (Spanje en Italië) en telkens 5% uit de UK, Scandinavië en OostEuropa. De overige 10% komt vanuit overzeese gebieden. Het zijn de leveranciers die conform de afgesproken Incoterms meestal de goederen aanvoeren. Het bedrijf in kwestie heeft op haar inkomende stromen m.a.w. weinig impact. Verbeteringen kunnen wellicht op korte termijn eerder gerealiseerd worden op haar uitgaande stromen. Ook voor de uitgaande stromen kan doorheen het gesprek heel snel een algemeen plaatje gemaakt worden. Ook hier gaat 10% naar overzeese gebieden. Het bedrijf werkt hiertoe samen met een aantal exportbedrijven in een ‘ex works’ regime. De goederen worden m.a.w. afgehaald aan de fabriek (‘af fabriek’). De grootste uitgaande volumes zijn voor binnenlandse distributie (30%), Frankrijk (30%), Nederland (10%), Duitsland (10%), Italië (5%) en Spanje (5%). Het bedrijf in kwestie verwerkt zowat 60.000 ton goederen op jaarbasis. Voorts wordt doorheen het eerste gesprek duidelijk dat het bedrijf vooral worstelt met binnenlandse distributie en met transport op Spanje. Het binnenlands transport gebeurt nog met een eigen vloot. Het transport op Spanje kan zeer goedkoop met een Spaanse transporteur in terugvracht op opgaande appelsientransporten. Buiten het seizoen van deze citrusvruchten gelden echter tarieven van een andere orde (substantieel hoger). Het bedrijf heeft ook te maken met (een lichte) seizoenaliteit in haar stromen. Evenwel het seizoen van het bedrijf komt geenszins overeen met dat van de appelsienen… Uit het gesprek blijkt dat eigen transport voor Belgische distributie niet langer een must is voor het bedrijf. Uitbesteding of outsourcing is hier aan de orde. Eventuele samenwerking met soortgelijke verladers wordt niet (meer) uitgesloten. Voor de niet onaanzienlijke goederenstroom op Spanje zou multimodaliteit een thema kunnen worden. Het bedrijf heeft helemaal geen ervaring met alternatieve modaliteiten, maar sluit het, gegeven haar duurzaamheidspolitiek, zeker niet uit. Via de vuistregels omtrent Carbon Footprint en externaliteiten kan in een eerste gesprek al een idee gegeven worden van de verbeteringen voor milieu, klimaat en maatschappij van mogelijke verbeterpistes in transport en logistiek. Bovendien kunnen via het verduidelijken van het concept van de Totale Logistieke Kost de verbeterpistes in een breder logistiek perspectief geplaatst worden. Een verkenning van de mogelijkheden aan de hand van vuistregels

9

Stap 2: Focussen op kansrijke verbeteropportuniteiten In een tweede begeleidingsstap wordt ingezoomd op kansrijke verbeteropportuniteiten. Deze opportuniteiten komen uit de verkennende stap. Een shortlist met verbeteropportuniteiten komt tot stand in onderling overleg. De Flanders Logistics-consulent reikt pistes aan ter verbetering en het bedrijf pikt hierop in door thema’s aan te reiken die leven of bespreekbaar zijn binnen het bedrijf. Via een quick scan kan wat cijfermateriaal aangereikt worden om de bedrijfsactor toe te laten awareness en draagvlak te creëren binnen het bedrijf rond de gesuggereerde nieuwe oplossingen. Hier wordt ingezoomd op verbeterpistes in het domein van de modal shift, het verschuiven van orders of het bundelen van goederenstromen. Het bundelen (consolideren) van goederenstromen ter verhoging van de vervoerefficiëntie zou meteen ook een modal shift kansrijker kunnen maken. Het realiseren van traffic avoidance door producten of processen anders te ontwikkelen valt vaak buiten het bereik van de opdracht van een Flanders Logistics-consulent. Via een eerste doorrekening kunnen de verwachte baten (gains) ingeschat worden. Er wordt in deze eerste analyse uitgegaan van gemiddelde, verwachte waarden voor de berekening van de totale logistieke kost van het nieuwe logistieke proces ter vergelijking tot de totale logistieke kost van het huidige proces. De gemiddelde, verwachte waarden staan tegenover de reële waarden, die men pas kan achterhalen in een diepte-analyse (zie verder). Bij het analyseren van logistieke verbeteringen dienen 3 sleutelparameters steeds opgevolgd te worden: • Kost – efficiëntie • Service – effectiviteit • Duurzaamheid – milieu-, klimaat en maatschappij-effecten Voor de inschatting van de milieu-, klimaat en maatschappij-effecten kan men beroep doen op instrumenten die via internetapplicaties publiek zijn gemaakt. Een overzicht van beschikbare emissietools vindt u terug in een vergelijkende studie van het VITO (Michiels , H., 2011, Eindrapport - . Testcase Emissietools CO2 – Wetenschappelijke Relevantie, VITO, Mol) die ook digitaal beschikbaar is op de site van Flanders Logistics: www.flanderslogistics.be/emissiecalculatoren.2 U vindt ook een beknopt overzicht van de emissiecalculatoren in de bijlages. Een quick scan… een eerste schatting van de verwachte kosten en baten – inzetten van modellen, instrumenten en tools 2

Testcase Emissietools CO2 – Wetenschappelijke Relevantie – Hans Michiels – Studie uitgevoerd in opdracht van de Vlaamse overheid – LNE, 2011/TEM/R/133, September 2011.

10

Stap 3: Diepte-analyse In een diepte-analyse wordt in plaats van uit te gaan van gemiddelde waarden, gerekend met reële waarden. Indien men de totale logistieke kost wenst te berekenen van een nieuwe logistieke oplossing, dan dient men reële tarieven te hanteren. Deze kan men pas verzamelen na een marktbevraging, bvb. in de vorm van een tender of request for proposal (RFP). Ook voor de milieu-, klimaat en maatschappij-effecten heeft men dus de reële (verbruiks)cijfers nodig. Het verbruik van een vrachtwagen hangt af van vele factoren (voertuigklasse, emissieklasse, beladingsfactor, leegrit percentage,…). Een chauffeur die bvb. een cursus Ecodriving gevolgd heeft, kan tot 10% zuiniger rijden. Dit heeft in dezelfde verhouding verbeteringen in Carbon Footprint tot gevolg.

Vaak valt deze diepte-analyse trouwens buiten het bestek van de opdracht van een Flanders Logistics-consulent. Een diepteanalyse aan de hand van reële cijfers verzameld door marktbevraging (bvb. aan de hand van ‘tenders’).

Onderstaand schema vat de drie stappen in de begeleiding van bedrijven naar nieuwe transport en logistieke oplossingen samen met de nadruk op de inschatting van milieu- en klimaateffecten.

Verkenning • Vuistregels Quick scan • Tools en modellen Diepteanalyse • Reële (verbruiks)cijfers

11

Slotsom Vooraleer men aan de slag gaat met een emissietool dient men een aantal stappen te doorlopen. De verkenningsfase stelt bedrijven in staat om stil te staan bij de huidige manier waarop het transport wordt georganiseerd en welke verbetermogelijkheden er zijn. Het concept van de totale logistieke kosten maakt het mogelijk om transportoplossingen tegen elkaar af te wegen. Ook milieu- en klimaateffecten krijgen hierin een plaats. In deze fase wordt een ‘logistieke foto’ van het bedrijf gemaakt. Vervolgens kan men de verbeteropportuniteiten via een ‘quick scan’ cijfermatig onderbouwen zodanig dat een eerste inschatting kan gemaakt worden van de winsten. In deze fase kunnen emissiecalculatoren gebruikt worden om de milieu- klimaat- en maatschappelijke effecten in te schatten. Het praktisch gebruik van zo’n emissietool kan best tool per tool bekeken worden. Het overzicht in bijlage biedt alvast een goede houvast. Tot slot zal aan de hand van reële cijfers, die bekomen worden via een markt bevraging, een diepteanalyse gebeuren die de reële totale logistiek kost zal onthullen. Vaak valt deze diepteanalyse evenwel buiten de taakbeschrijving van de Flanders Logistics-consulent.

12

Meer informatie Voor meer informatie, vragen en opmerkingen kunt u terecht bij:

Tijl Dendal Vlaamse overheid Departement Mobiliteit en Openbare Werken Afdeling Haven- en Waterbeleid Koning Albert II-laan 20 bus 5 B-1000 BRUSSEL 02 553 77 77 [email protected]

13

Bijlage 1 – Overzicht emissiecalculatoren Dit is niet-exhaustieve lijst van emissiecalculatoren zoals die werd opgenomen in het rapport van het VITO over emissiecalculatoren (Michiels H., 2011, Eindrapport - . Testcase Emissietools CO2 – Wetenschappelijke Relevantie, VITO, Mol) Deze biedt een overzicht van de tools waar u mee aan de slag kan. De websites van de emissietools kunt u terugvinden bij de bijkomende informatie over de tools op p.20-26. OVERZICHT TOOLS

1. SmartWay Technology Package Savings Calculator Zeer simpel opgevatte tool die een idee moet geven aan vrachtwagenbedrijven welke snelle besparingen mogelijk zijn, door kleine aanpassingen aan hun vloot. Besparing van brandstof staat centraal. Maatregelen als banden met lage rolweerstand, aerodynamische kits en hulpstroomgroepen worden kort uitgelegd, samen met hun gemiddelde kost (aflossing lening). Deze wordt dan afgewogen tegen de brandstofbesparing. Geen emissieoutput beschikbaar. 2. SmartWay Truck Model 2.0.9 Zeer gedetailleerd model van EPA (US) met als doel weergeven van emissies PM, NOx en CO2 van wegtransport. Model bestaat uit 4-tal modules: 1) vlootkarakterisatie, 2) vlootgegevens invoeren, 3) consulteren vlootprestaties, 4) vervolledigde modellen doorsturen naar EPA. Als bedrijf moet je al deze stappen volgen om een model aan te maken. In 1) wordt voor elk „voertuigsegment‟ een model aangemaakt. Enkel segmenten die apart zichtbaar zijn voor klanten dienen afzonderlijk te worden weergegeven. In 2) worden dan binnen elk trucksegment gegevens ingevoerd zoals: brandstof, %langeafstand, evt. aanwezigheid retrofit PM filter, Diesel Oxide Catalyst (DOC), Gesloten krukas ventilatie (CCV), brandstofverbruik, kms, opbrengstkms, lege kms, geschatte snelheden urban en rural, geschatte stilstanduren, enz. In 3) kan je vervolgens samenvattend rapport aanmaken met algemene totalen of totalen per vrachtwagenklasse, brandstofsoort,… in gram/mijl, g/tonmijl, g/volumemijl. In 4) stuur je dan alles door naar EPA, die je prestaties kan meten aan benchmarks uit dezelfde vervoerssector. Opsplitsing van je eigen vloot is heel belangrijk omdat elk bedrijf vaak een veelheid aan soorten trucks heeft en zo kunnen appelen met appelen worden vergeleken. Participeren betekent: je milieuprestaties beoordelen, waarna EPA verbeteringen voorstelt en de bijhorende besparingen berekent. Als je dan je doelen haalt, profiteer je natuurlijk van de industriële en publieke erkenning via het certificeringssysteem. 3. SmartWay Shipper Logistics Model Logische aanvulling op truck model (puntje 2). Dit model biedt de kans aan bedrijven (=shippers) die gebruik maken van expediteurs (=carriers) om gelijkaardige berekeningen te doen als hierboven beschreven. Opnieuw zijn de emissies in g/tonkm of volumekm, opgesplitst naar wens, het eindresultaat. Nu zijn het de afstanden, tonkm en/of volumekm van de carriers die moeten worden ingegeven om tot een rapport te komen. De

14

achterliggende gegevens van elke carrier zijn al aanwezig in de carrier-DB, gehost door EPA. Carriers worden automatisch aangemoedigd om te participeren omwille van certificering, zodat database vlot wordt aangevuld. 4. STEER Climate Transact Nagenoeg een volledige kopie van het Amerikaanse SmartWay, maar dan „finetuned‟ voor Europa. Vrachtvervoer benaderd op Europese schaal is ineens ook belangrijkste troef. Ook in dit model kunnen zowel shippers als carriers hun activiteiten beoordelen adhv resulterende emissies in g/massakm of volumekm. Bijkomende output is de ecoscore (wel enkel voor trucks). Naast CO2, PM en NOx worden hier ook emissies SO2 onder de loep genomen, zowel per massakm als per volumekm. Er gaat veel aandacht uit naar de kwaliteit van de emissiefactoren, zo wordt er o.a. rekening gehouden met reële verbruiksdata (en niet het normverbruik). Het model is echter nog niet ontwikkeld. 5. EcoTransIT Tool die transportbewegingen op wereldschaal in kaart kan brengen. Werkt goed voor 1 bepaalde route, zelfs multimodaal. Wel indruk dat het voor bepaalde landen beter werkt dan voor anderen (ontwikkeld in Duitsland). Voor het plannen van een route is er keuze uit truck, trein, vliegtuig, zee- en binnenvaart. Voor elk van deze modi kunnen grootte, belading, emissiestandaard, enz. worden ingegeven. Vermoedelijk wordt er daarna met gemiddelde emissiefactoren binnen die voertuigklasse doorgerekend, maar dit staat nergens expliciet vermeld. Voor die bepaalde route worden dan totale broeikasgasemissies, emissies luchtpolluenten, afstanden, well-to-tank en tank-to-wheel emissies, enz. berekend per gekozen optie (=modus). Bedoeling is dat je die met elkaar vergelijkt en de meest ecologische keuze maakt, of toch ten minste afweegt tegen hun respectievelijke reistijd en – kost. 6. Emissiescan Logistiek Nederlandse tool gericht op transportbedrijven die hun vloot of transportvraag willen optimaliseren om de impact op het milieu te minimaliseren. Men berekent emissies PM, NOx, SO2 en CO2 en kijkt wat mogelijk is om deze naar beneden te halen, specifiek voor elk bedrijf. Dit maakt gedetailleerde berekeningen mogelijk, o.a. gebaseerd op belading, km en verbruik. Over de berekening zelf is op de site niets te vinden. 7. Digiscan Logisitiek Nederlandse tool gericht op transportbedrijven die hun transportactiviteiten willen optimaliseren. Belangrijkste drijfveer hierbij is de besparing voor het bedrijf zelf, uitgedrukt in euro, km of verbruik. De emissiedaling wordt daarentegen niet gerapporteerd. Aan de hand van alle laad-, rij-, laad/los- en parkgegevens wordt zeer specifiek voor elke scan afzonderlijk een aantal maatregelen voorgesteld. Voor elke maatregel wordt dan de besparing berekend. Het is ook mogelijk om aparte excelmodules te openen voor elke maatregel, om zeer gedetailleerd de besparing te berekenen. Sommige maatregelen gaan over een switch naar andere modi, maar het is m.i. niet mogelijk voor de situatie „as is‟ om andere modi op te nemen dan vervoer door vrachtwagens.

15

8. EcoInvent EcoInvent is een Life Cycle Inventory (LCI) databank. In deze tweede stap van de life cycle analysis (LCA) worden gegevens omtrent bepaalde diensten en producten verzameld en gecontroleerd. De EcoInvent-databank is betalend, maar je kan een guest-profiel aanmaken om de inputlijsten en rapporten te bekijken. In feite worden in EcoInvent alle effecten die transport heeft op de omgeving gekwantificeerd, voor een veelheid aan transportmodi (trucks in verschillende tonklassen, spoor, luchttransport, zee- en binnenvaart). Resultaat is niets anders dan een enorme hoeveelheid kengetallen (emissiehoeveelheid per tonkm), leuk om mee te rekenen maar enorm veel werk om op te zoeken voor bedrijven geïnteresseerd in groene logistiek. Dit is dan ook geen tool maar een databank. De focus ligt op de Zwitserse vloot, maar er worden telkens ook Europese cijfers gegeven. 9. L’Ecocalculateur de la voie d’eau Eenvoudige tool ontwikkeld door de Franse binnenwateren die vooral als reclame moet dienen voor gebruik binnenvaart. De kosten (in brandstofverbruik en CO2-emissies) van een zeker transport over de binnenvaart worden afgewogen ten opzichte van wegtransport. Verder wordt ook een indicatie gegeven van de externe kosten die beide modi met zich meebrengen, waarbij op voorhand een keuze gegeven wordt tussen 3 bronnen voor de externe kosten berekening. Voor binnenvaart wordt er rekening gehouden met een deel truckvervoer voor een stuk van de route (van en naar haven). Ik vermoed dat de balans quasi altijd positief zal uitvallen voor binnenvaart. Tijdsaspecten worden niet vermeld. 10. EMISTRA Emissie- en energietool waarmee bedrijven zich engageren om hun transport te vergroenen. Tool zelf is niet online beschikbaar (kan je gratis bestellen). Wel rapporten beschikbaar, vermoedelijk gebaseerd op de inputs ontvangen van deelnemende bedrijven. Gerapporteerde cijfers worden door organisatie gebruikt om bedrijven te helpen met kostenreductie en vermindering uitstoot schadelijke stoffen. Website uitsluitend in het Fins. 11. Objectif CO2, les transporteurs s’engagent Soort charter dat wegtransportbedrijven vrijwillig kunnen ondertekenen om hun CO2emissies in kaart te brengen en tips te krijgen om hun verbruiken en die emissies te reduceren. Op een termijn van 3 jaar moeten ze dan hun doelstelling halen. Bedrijf krijgt ook een certificaat wanneer men succesvol is op vlak van de emissiereducties. 12. Freight Best Practice Informatiedatabank over best practices in transport. Vooral gericht op wegtransport, maar ook heel wat info over benefits van multimodaliteit. De belangrijkste onderwerpen zijn brandstofbesparing, monitoring, opleiding, toepassingen, etc. Ook tool beschikbaar, maar deze kijkt vooral naar opbrengsten en kosten van alledaagse operaties. Laatste tabblad bevat ook CO2-emissies, per km, per voertuig en totale vloot. Overall lijkt tool weinig geschikt voor vlootvergroening. 13. Online benchmarking (OLB) Tool bedoeld voor truckbedrijven die hun eigen prestaties willen vergelijken met de concurrentie uit dezelfde sector. Milieuvriendelijkheid is hierbij niet de hoofdbekommernis.

16

Wel worden adhv de ingevoerde gegevens 8 Key Performance Indicators (KPIs) gerapporteerd, zoals brandstofverbruik, aantal ongelukken, ongeladen kilometers, enz. Volgens mijn inschatting is de tool zeer goed om prestatie van je bedrijf te vergelijken met anderen, maar minder geschikt om groene logistiek te promoten. 14. Way Ahead Programma opgestart door Europese retailers om shippers en carriers te laten communiceren ivm de milieuvriendelijkheid van hun transport. Systeem werkt volgens 5 stappen: 1) shipper registreert zich op Way Ahead-website, 2) shipper nodigt (1 van z‟n) carrier(s) uit om ook deel te nemen, 3) carrier vult eenvoudige online enquête in, 4) ingevulde enquête wordt zichtbaar voor de aanvragende shipper en alle andere shippers die de carrier aanduidt, 5) shipper kan dan carriers overhalen om meer te doen om vloot te vergroenen. 15. On-Road Fleet Calculator Tool die wegtransporteurs moet helpen bij de aankoop- en onderhoudsplanning van hun vloot. Elk voertuig kan voor elk jaar worden ingegeven en er wordt dan getest of het voldoet aan de geldende emissienormen voor PM en NOx. Vlootbeheerder kan dan plaatsing van roetfilter of NOx-reductietechnieken gradueel simuleren en observeren of men al dan niet voldoet. Een andere optie is de oudere voertuigen vervangen door nieuwere. Zo kan men investeringen in milieuvriendelijker technieken lang op voorhand plannen. 16. UTEC Eenvoudige rekenmodule die aan de hand van inputgegevens over privé, commercieel en openbaar vervoer een evaluatie maakt van de totale emissies van een persoon/bedrijf. Voor elk van deze transportvormen kan het aantal kilometers worden ingegeven, voor een welbepaalde voertuigklasse, samen met de gebruikte technologie, wegtype, enz. De emissietabellen die aan de basis liggen voor de totale emissieberekening (in kg) zijn ook beschikbaar. 17. The Emission Tool Tool die emissies berekent van CO2, NOx, SO2 en PM10 voor een route tot 3 etappes. Overschakeling tussen modi is dus 2 keer mogelijk. Als input wordt massa van de vracht gevraagd, alsook het respectievelijk aantal kilometers en de laadvermogens. Output is dan de totale emissie (per modus), emissie per tonkm, emissiereductie tov een route met enkel wegtransport. Deze tool is ontwikkeld door CPVision adhv emissiefactoren van CEDelft en meest optimistische scenario uit STREAM (mij onbekend) rapport. Al bij al knappe tool voor een bedrijf dat ooit begon als wegtransporteur en nu de voordelen van multimodaliteit uitdraagt. 18. DB UmweltMobilCheck Routeplanner van de Duitse spoorwegen waarmee je voor 1 bepaalde route de milieuimpact kan vergelijken tussen verschillende modi (trein, auto, vliegtuig). Polluenten die vergeleken worden zijn: WTW verbruik, CO2, PM, TTW verbruik, SO2, NOx, NMVOS, en PM Tank-toWheel.

17

19. CarbonActive Een CO2-monitoringtool die voor één specifiek bedrijf alle bewegingen bijhoudt. CO2emissies staan centraal, maar bijhorende kostenbesparingen worden als trigger gebruikt. De Britse ‘Carbon Reduction Commitment’ verplicht 5000 grote bedrijven hun CO2 footprint kenbaar te maken, om daarna (2011) soort ETS op te starten. 20. Zicht op CO2 Vrijblijvend stappenplan (géén tool) voor bedrijven die hun eigen CO2-emissies logistiek willen monitoren om hun emissies te rapporteren, reduceren en als marketinginstrument te gebruiken. Bestaat uit 7 stappen: (1) definiëren doelstellingen, (2) keuze vd activiteiten (eigen emissies + uitbesteed transport), (3) tot hoever id keten activiteiten meenemen?, (4) emissiekeuze, (5) afbakening emissies (direct + indirect), (6) berekening v emissies alle modi (incl overslag), (7) rapportering emissies 21. CO2 Netwerk-Indicator Efficiency-tool die gestandaardiseerde werkwijze hanteert om CO2-uitstoot in kaart te brengen, met zowel aandacht voor verladers als vervoerders (i.e., shippers and carriers). Dialoog tussen shippers and carriers zorgt voor verbeterde efficiëntie in logistiek. Als onderliggend instrument is Workflow Efficiency Bepaling (WEB) gebruikt, om verschillende transportstrategieën met elkaar te vergelijken. 22. CO2-meetlat Eenvoudige tool die CO2-footprint van bedrijven berekent voor wegtransport (zowel eigen als uitbesteed). Benchmarken met andere bedrijven is mogelijk door upload gegevens, en rapportering is mogelijk per deelmarkt (distributie, bouw, tank, container,etc.) of in totaal. 23. Short Sea Shipping Emission Calculator Emissiecalculator die toelaat om mogelijke routes tussen Europese zeehavens te tonen. Bedoeling is eigenlijk een aantal opties te geven (scheepsfirma, contactpersonen, transittijd, vaarfrequentie) en te tonen dat short sea shipping een valabel alternatief is voor wegtransport. Berekent geen emissies maar verwijst naar tool n°17 en StratMOS. 24. StratMOS Europees project dat hele reeks tools oplijst ivm scheepvaart. Outputs zijn bv.: emissies, externe kosten, energieverbruik, afstanden, etc. Deze website bevat zelf geen emissietool; verwijst enkel naar andere tools en vergelijkt: ecoTransIT, ICF, NTMCalc en Sutranet. 25. ICF Tool Multimodale emissietool die zeer gedetailleerd vele emissies berekend voor 1 goederenstroom tegelijk. Tool stamt al uit 2005 en daarom is de Euro V norm beschouwd als ‘ideale performance’ (normale scenario gaat nog uit van Euro III, en tussenin gebruikt men Euro IV). Ook externe kosten worden berekend (gebaseerd op ExternE). 26. NTMcalc Multimodale geaggregeerde emissietool die adhv verzonden massa, modus, voertuig en afstand een emissie berekent voor CO2, NOx, HC, CO en PM. Ze benadrukken zelf dat het

18

resultaat er komt door gemiddelde load factors en voertuigtypes te gebruiken, dus dit is niet voertuigspecifiek. Dit komt de eenvoud wel ten goede. Vooral bedoeld voor berekening van 1 route, maar kan ook voor meerdere routes worden gebruikt (gewoon bij onderaan lijst gevoegd). 27. Calculation Tool for Maritime emissions Emissietool voor de gedetailleerde becijfering van zeevaartemissies. Details van schepen, haventijd, routes en routesegmenten worden gevraagd. De tool zelf is geschreven in Excel maar niet online beschikbaar. 28. TransTOOLS Allesomvattend Europees transport netwerkmodel voor modelleren van zowel personen- als goederenvervoer. Bevat modelleringstechnieken uit transportonderzoek, economie, handel, logistiek, regionale ontwikkeling en milieuimpacts. 29. ENFORCE Vaag programma dat naar eigen zeggen de energie-efficiëntie van transportbedrijven verhoogt, dankzij hun adviesverlening. Zij gebruiken 100 checkpunten om zoveel mogelijk energiebesparingen te realiseren. Output zijn dan ook concrete acties om brandstof te besparen. Beweert informatie samen te brengen uit tal van logistieke projecten: o.a. n° 2 en 12.

19

De tools werden besproken in een werkgroep van Flanders Land Logistics. De voorkeur van de werkgroep ging er naar uit dat er eerst en vooral wordt gefocust op CO2-tools, dat de eenvoud van de tool essentieel is en dat het belangrijk is dat de tool multimodaal toepasbaar is. Deze criteria werden aan VITO meegegeven bij de evaluatie van de tools. De tabel op de volgende bladzijden geeft een beoordeling van de verschillende tools op basis van deze criteria. In het vet en onderlijnd staan de hoofdvoorwaarden, enkel onderlijnd geeft de nevenvoorwaarden weer. Ook andere polluenten X X

Benchmarking (DB) X X X

Meer dan 1 route X X X

X

?

X

X X X X

X X X X

X X X X

X X X X X X X X

X

X

X

X X X X X X X X X

X X X X X

Tool (n°)

Multimodaal

CO2

SmartWay (2+3) ClimateTransact (4) CarbonActive (19) CO2 Netwerk-indicator (21) EMISTRA (10) Objectif CO2 (11) Online Benchmark (13) CO2-meetlat (22) ICF Tool (25) NTMcalc (26) EcoTransIT (5) The Emission Tool (17) DB UmweltMobilCheck (18) TransTOOLS (28) EcoInvent (8) Sutranet (27) Emissiescan Logistiek (6) Zicht op CO2 (20) L’écocalculateur (9) UTEC (16) Freight Best Practice (12) Way Ahead (14) SmartWay TPSC (1) ENFORCE (29) ORFC (15) StratMOS (24) SSS Emission Calculator (23) Digiscan Logistiek (7)

X X ?

X X X

?

X

(X)

X

X X X X

X X X X X X X X

X X X X X (X)

Eenvoud

X

X X

X X X X X

X

X

X X X

X

X X X X X

X X

X

Tabel a: Overzicht tools, met wat er wordt getest

20

Verspreiding X

Tabel b : Overzicht tools, bijkomende informatie en beschrijving

Id

Naam tool

vd Ontwikkeling

Website

Korte omschrijving

+

-

1

SmartWay Technology Package Savings Calculator

EPA (US)

http://www.epa.g ov/smartwaylogisti cs/transport/calcul ators/index.htm

Besparingstool vrachtwagens: brandstofbesparende maatregelen worden uitgelegd en hun kost (lening) afgewogen tegen de besparing

-Eenvoudig, transparant -Opbrengst is duidelijk -Excel-tool beschikbaar om meer op maat te rekenen

SmartWay Truck Model 2.0.9

EPA (US)

http://www.epa.g ov/smartwaylogisti cs/transport/docu ments/fleetmodels/truckingm odel-userguiderecent.pdf

Opvolger van FLEET-model (voorganger model 2.0), zéér uitgebreid model voor vrachtwagens. Brandstof, CO2, NOx en PM worden berekend adhv kms, belading, gemidd snelheden, idle times en volumes

3

SmartWay Shipper Model

EPA (US)

http://www.epa.g ov/smartwaylogisti cs/documents/ship per-logisticsmodel-user-guide2008.pdf

Extra module in nieuwe smartway truck model, die ontbrak in FLEET model. Deze module is bedoeld voor bedrijven (=shippers) die beroep doen op externe transportbedrijven. Smartway score van die expediteurs wordt dan gewogen voor het aandeel van elke expediteur in de totale transportvraag van de opdrachtgever.

4

STEER ClimateTransact

EU projectvoorstel door TRT, VUB-MOBI, SITO, VITO, CRES en ADEME

http://www.climat etransact.eu/infor mation.html + offerte

Allesomvattende Europese emissiemodule in navolging van SmartWay.

-Zowel CO2, NOx als PM -geen gemiddelde waardes maar wél bedrijfsspecifiek, worden geüpload -zowel geladen als opbrengstkms apart resultaat -uitgebreide handleiding beschikbaar: duidelijkheid -uitgebreide rapportmogelijkheden -regelmatige evaluatie (dit is al versie 2.0.9) -Gelijkaardige output als truck model: o.a. CO2 -Multimodaal: je kan carriers ingeven die gebruikmaken van zowel vrachtwagens, spoor, lucht als water -gebaseerd op uitgebreide carrier-DB, gemanaged door EPA en dus minder eigen input nodig voor berekening (al in DB) -carriers worden door certificering automatisch aangemoedigd hun gegevens in DB in te geven -shippers kunnen zelf ook maatregelen nemen en ingeven (bv. compactere/lichtere verpakkingen) -regelmatige evaluatie (al versie 3.4) -Europese schaal -Carriers+shippers zitten er allebei in -gedetailleerd vergelijken mogelijk tss (sub)sectoren: inventarissen geüpload -andere modi ook opgenomen (in ondersteunende tools) adhv bestaande Europese modellen -naast CO2, PM en NOx ook SO2

-Enkel vrachtwagens -beperkt aantal maatregelen -uitkomst = $ besparingen, geen emissiebesparingen CO2 e.a -Amerikaans -uploaden niet mogelijk -niets gekend over updates -Enkel vrachtwagens (andere modi afwezig) -massa gegevens nodig: vraagt grote inspanning van deelnemer (gebrek aan eenvoud?) -Amerikaans

2

21

-nog geen rek gehouden met overslag -veel gegevens nodig (gebrek aan eenvoud?) -Amerikaans

-Project nog niet operationeel -Grote inspanning nodig van gebruiker (gebrek aan eenvoud?) -overslag zit er niet in

-output ook in g/tonkm of volumekm -emissiefactoren gebaseerd op reële rijcondities -flexibel uitbreidbaar voor nieuwe technologieën -koppeling met Ecoscore -schat aan extra info voor gebruikers over o.a. nieuwe technologieën -vermoedelijk ook regelmatige update -Alle modi (vrachtwagen, trein, vliegtuig, zeeschip, binnenschip) en bovendien rek gehouden met overslag; berekening voor broeikasgassen, primair energieverbruik en luchtpolluenten PM, NOx, SO2 en NMVOS -opsplitsing well-to-tank/tank-to-wheel -voor transportbewegingen wereldwijd -link met Google Maps/Earth -weinig inspanning voor gebruiker: eenvoud -ontwikkeld in Dtsl -grondig uitgebreid sinds opstart in 2000 -Alle bewegingen van 1 specifiek bedrijf bekeken -zowel CO2, SO2, NOx als PM bekeken -multimodaal: weg, spoor en schepen -ontwikkeld in NL

5

EcoTransIT

ifeu =Instute for Energy and Environmental Research + Rail Management Consultants (RMCon) [Dtsl], ontwikkeld op initiatief spoorwegmaatschapp ijen

http://www.ecotra nsit.org/ecotransit. en.phtml

Transportinformatietool initieel opgevat als Europees initiatief, maar dekt nu al heel de wereld. Hiermee kan je ecologische impact berekenen voor transport van elk punt naar elk ander punt in de wereld. Geeft met relatief weinig inspanning voor gebruiker toch mooi overzicht weer van o.a. broeikasgassen en luchtpolluenten, afstanden, intermodale switches etc.

6

Emissiescan Logistiek

CE Delft + EVO Bedrijfsconsult + Altimedes (iov NL Min V Wst)

http://www.ce.nl/i ndex.php?go=hom e.showPages&pag enr=552

Bedoeling is om emissie-impact van treinen, schepen en vrachtwagens in kaart te brengen voor specifiek bedrijf, en mogelijkheden bloot te leggen qua modal shift en optimalisatie (bvb betere technologie). Houdt onder andere rekening met kms, verbruik en belading.

7

Digiscan Logistiek

Duurzame Logistiek (uitgevoerd door Connekt: NL netwerk v overheden en bedrijven)

http://www.duurz amelogistiek.nl/to olbox/digiscanlogistiek/

Model gericht op wegtransportbedrijven die hun transportkosten willen verlagen. Adhv zeer uitgebreide vragenlijst wordt gepeild naar de huidige situatie van transportleveringen (‘scan’). Vervolg focust dan op mogelijke verbeteringen aan huidige systeem en geeft voor elk van deze uitgebreide besparingsberekeningen.

-Zeer specifiek besparingspotentieel voor 1 bedrijf -zeer nauwkeurige resultaten indien goed ingevuld -goede afweging haalbaarheid vs besparingspotentieel voor elke voorgestelde maatregel -ontwikkeld in NL

8

EcoInvent

Ecoinvent centre (Zwits onderzoeksinstellinge n)

http://www.ecoinv ent.org/database/ (databank) en

LCI-databank met daarin o.a. transportkengetallen. De bedoeling van deze DB is om ze te gebruiken in LCAberekeningen. Zo kan het stukje rond

-Emissies van transport staan centraal -heel complete lijst van soorten emissies -multimodaal -Zwitsers initiatief/ook Europese data

22

-Berekent slechts 1 oorsprong/bestemming per keer -geen volledig park (niets geüpload) -overslag niet apart gerapporteerd -Achterliggende berekeningen niet duidelijk -Route berekenen (nog) niet altijd mogelijk

-Geen vliegtuigen, noch overslag (althans niet vermeld) -niet online beschikbaar -berekeningswijze niet vermeld: mogelijks niet zo eenvoudig voor eindgebruiker -resultaat vd tool wordt niet geüpload: 1op-1-relatie tussen beheerders en deelnemend bedrijf -niets bekend over updates -Enkel vrachtwagens -enkel monetaire besparingen voor bedrijf en vermeden kms als resultaat (geen emissies) -aparte scan noodzakelijk voor bvb. langeafstand en collivervoer want zeer gedetailleerde gegevens nodig (gebrek aan eenvoud?) -belangrijkste trigger= bedrijfswinst -niets gekend over updates -vermoedelijk geen uploads op de site -Geen ready-to-use tool maar wel database met massa gegevens -gegevens overslag niet expliciet vermeld in rapport

http://db.ecoinven t.org/ecoquery/file s/14_Transport.pd f?area=463ee7e58 cbf8 (rapport transport) http://www.vnf.fr/ eve/

transport worden toegekend aan de life cycle van een bepaald product. Voor ons is enkel transportgedeelte interessant. Deze bevat een veelheid aan emissiekengetallen voor weg, spoor, zee- en binnenvaart en luchtvaart. Zeer eenvoudige tool van binnenvaart FR om aan te tonen dat binnenvaart voordeliger en schoner is dan wegtransport. Er worden zeer weinig gegevens gevraagd (massa en type lading, keuze waterweg, en afstanden af te leggen op land en op water), de output is dan ook weinig gedetailleerd.

-regelmatige update (versie 2.2)

-heel veel werk om hier tool van te maken (niet eenvoudig) -geen uploads door transportbedrijven

-Output: verbruik en CO2 aangevuld met externe kosten (lucht, klimaat, congestie, ongevallen, geluid) -eenvoudige berekeningen -gebaseerd op emissiefactoren van ADEME -kiezen uit 3 mogelijke bronnen externe kosten -vervoer van en naar haven per vrachtwagen ook meegeteld bij binnenvaart -Frans initiatief

Overeenkomst van de transportsector met de Finse overheid om transport duurzamer te maken. Bedrijven kunnen zich bij de organisatie gratis laten registreren en hun verbruiks- en emissiegegevens meten en rapporteren. De organisatie zorgt dan voor informatie omtrent optimalisatie. Charter dat Franse vrachtwagenbedrijven vrijblijvend kunnen ondertekenen om hun CO2-emissies te monitoren en te verlagen. Doelstellingen telkens gesteld voor periode van 3 jaar. De 4 grote fasen: baseline test, voorstellen tot verbetering/actieplan, implementatie, opvolging prestatieindicatoren in termen van bv. gCO2/tkm.

-Zowel weg als spoor -veelheid aan emissies (o.a. CO2) -vermoedelijk tamelijk eenvoudig voor deelnemend bedrijf -Fins initiatief -inventarissen worden verzameld in DB

-Cijfers lijken afgerond -Geen lucht- en spoorvervoer (enkel weg vs binnenvaart) -geen overslag -slechts 1 route en 1 transportmiddel tegelijk -voor wegtransport zijn enige variabelen afstand en stedelijk/interstedelijk -tool enkel voor Franse waterwegen -geen uploads, louter informerende tool voor 1 bedrijf -niets gekend over updates -Lucht en water afwezig, ook geen overslag -werking tool onduidelijk (moet je bestellen) -niets bekend over updates

-uitsluitend CO2 -vermoedelijk relatief eenvoudig -Specifieke reductiemaatregelen voor 1 bedrijf -berekeningen zeer specifiek voor elk type vrachtwagen/lading/brandstof -certificaatssysteem -ontwikkeld in FR -upload gegevens op site maar details vermoedelijk niet voor iedereen beschikbaar

-afwezigheid andere modi dan wegtransport -toegang tot rekenbladen/tool niet online -verscheidenheid aan documenten niet transparant -niets bekend over update tool (doelstelling telkens voor 3jr)

Zeer uitgebreide bibliotheek in verband met optimaliseren van transport. Bevat ook tool (fleet performance management tool) maar die kijkt enkel naar emissies CO2 en monetaire besparingen.

-Zeer uitgebreide rapportenbibliotheek -voorstellen technische verbeteringen uitvoerig uitgewerkt -buiten CO2 geen polluenten besproken -goede handleiding bij tool: relatief eenvoudig voor gebruiker -ontwikkeld in UK

-Tool enkel voor vrachtwagens -vooral gericht op bedrijfswinst ipv vergroening -vrijblijvend: hulpmiddel voor bedrijf maar geen upload of certificering -niets bekend over updates vd tool

Bedrijfsspecifieke

-enkel CO2 emissies

-Enkel vrachtwagens

9

L’Ecocalculateur de la voie d’eau

VNF (Voies Navigables de France)

10

EMISTRA

Fins Ministerie van vervoer en communicatie

http://www.emistr a.fi/index_emistra. asp en databank http://www.emistr a.fi/lj/Emistra/emi /reports/index.asp

11

Objectif CO2 – les transporteurs s’engagent

MEEDDAT (Frans Ministerie van ecologie, energie, duurzame ontwikkeling en zee)

http://www.devel oppementdurable.gouv.fr/La -charte-ObjectifCO2-les.html

12

Freight Practice

UK Department for Transport

http://www.freigh tbestpractice.org.u k/

13

OLB

–

Best

Online

UK Department for

http://www.freigh tbestpractice.org.u k/Default.aspx?ap pid=3523 (tool) https://www.onlin

tool

bedoeld

23

voor

Benchmarking

Transport

ebenchmarking.or g.uk/script/mainm enu.asp?appname =BENCHMARKING

vrachtwagenbedrijven die hun prestaties willen benchmarken met vergelijkbare bedrijven. Toolopzet vergelijkbaar met Smartway Truck. Rapport bestaat o.a. uit 8 KPI’s.

14

Way Ahead

ERRT (European Retail Round Table)

http://www.wayahead.org/

Online programma opgericht om shippers en carriers met elkaar in contact te brengen en de druk op carriers te verhogen om milieuvriendelijker te transporteren.

15

On-Road Fleet Calculator

California Air Resources Board (US)

http://www.arb.ca .gov/msprog/onrdi esel/calculators.ht m

16

UTEC (Urban Transportation Emissions Calculator)

Transport Canada (Canadian government)

http://wwwapps.tc .gc.ca/prog/2/UTE CCETU/Calculator.as px?lang=eng

17

The Tool

Van den Bosch (NL multimodaal transportbedrijf)

18

DB UmweltMobilCh eck

http://www.vande nboschco2.com/DeEmissi etool/DeEmissieto ol/tabid/286/langu age/enUS/Default.aspx http://www.bahn. de/i/view/BEL/nl/i ndex.shtml (daarna route ingeven en

Emission

Deutsche Bahn

-Zeer gedetailleerde rapporten mogelijk indien goed ingevuld -vergelijking mogelijk met hele databank dankzij upload, wel anoniem -goede handleiding: maakt het eenvoudiger -ontwikkeld in UK -pull vanuit vraagzijde: transportklant legt doelstellingen op -eenvoudige enquête in te vullen door carriers -zelfonderhoudend systeem, eenmaal opgestart -initiatief op Europese schaal -gegevens geüpload en zichtbaar voor alle relevante shippers

-grote inspanning nodig -milieuvriendelijkheid niet hoofdbekommernis (wel KPI-performance) -niets bekend over update tool

Tool die wegtransporteurs toelaat om voor hun wagenpark te simuleren welke maatregelen nodig zijn om in de toekomst nog te voldoen aan de PM- en NOxemissiestandaarden. Prestaties van de vloot worden vergeleken met de Californische luchtkwaliteitsnormen.

-NOx en PM -mogelijk om hele vloot van een bedrijf in te voeren -mogelijk om vlootplanning te herzien voor elk toekomstig jaar -wetgeving tot 2023 zit erin

Tool die voor alle types wegvervoer (zowel stedelijk als snelweg) emissies kan berekenen voor CO2eq, CO, NOx, SO2, VOC, PM10 en PM2.5. Gebruiker geeft vloot in die hij gebruikt (onderscheid persoonlijk, commercieel en openbaar vervoer, dus zowel personen- als goederenvervoer). Eenvoudige tool die toelaat om voor 1 route de emissies te berekenen van CO2, NOx, SO2 en PM10. Eén route bestaat uit 3 etappes en je kan kiezen uit weg, binnenvaart, zeevaart, en diesel- of elektrische trein. Afstanden, laadvermogen, capaciteiten als inputs. Routeplanner van de Duitse spoorwegen waarmee je voor 1 bep route milieuimpact kan vergelijken tss verschillende modi (trein, auto, vliegtuig). Polluenten die vergeleken worden zijn: WTW verbruik,

-Eenvoudige rekenmodule -Emissies (kg) berekend voor alle mogelijke polluenten -brontabellen met gemiddelde verbruiken en emissietabellen vrij beschikbaar (transparantie) -inputdata bevat o.a. verschillende technologieën, kms en laadvermogen -Multimodaal -zowel klimaat- als luchtemissies -zeer eenvoudige tool, maar beperkt want slechts 1 route -emissiefactoren van CE Delft -ontwikkeld in NL

-Geen kms als input, dus ook geen emissies als resultaat -Geen CO2 en SO2 -enkel wegvervoer; Amerikaanse luchtkwaliteitsnormen -weinig gebruiksvriendelijke tool -niets gekend over updates -geen uploads, bedrijf gebruikt tool voor eigen beheer -Enkel wegtransport -vrachtvervoer niet zo gedetailleerd (gemiddelde emissiefactoren) -Canadees -niets bekend over updates -louter consulterend, geen upload

24

-Eenvoudige tool -CO2 emissies (en andere) zitten erin, maar WTW niet opgesplitst -multimodaal -routes over heel Europa mogelijk

-Geen tool -Enkel vrachtwagens -eenvormigheid data mogelijk probleem -CO2 als uitgangspunt maar geen berekening van de emissies -niets bekend over updates

-Slechts 1 route tegelijk -gemiddelde emissiefactoren want input weinig specifiek -geen overslag -niets uploaden, louter informatief voor gebruiker -niets bekend over update -slechts 1 route -bedoeld voor particulieren, niet zozeer voor logistiek -geen uploads van eigen prestaties mogelijk, louter consulteren

UmweltMobilChec k kiezen)

CO2, PM, TTW verbruik, SO2, NOx, NMVOS, en PM TTW

19

CarbonActive

The Chartered Institute of Logistics and Transport (UK)

http://www.ciltuk. org.uk/pages/carb onactive

Een CO2-monitoringtool die voor één specifiek bedrijf alle bewegingen bijhoudt. CO2-emissies staan centraal, maar bijhorende kostenbesparingen worden als trigger gebruikt. De Britse ‘Carbon Reduction Commitment’ verplicht 5000 grote bedrijven hun CO2 footprint kenbaar te maken, om daarna (2011) soort ETS op te starten.

20

Zicht op CO2

Duurzame Logistiek (idem als n°7)

http://www.emissi eberekenen.nl/

21

CO2 NetwerkIndicator

Duurzame Logistiek (idem als n°7)

http://www.duurz amelogistiek.nl/nlNL/nieuwsactiviteiten/co2netwerk-indicator/

22

CO2-meetlat

Duurzame Logistiek (idem als n°7)

http://co2meetlat. duurzamelogistiek. nl/

Vrijblijvend stappenplan (géén tool!) voor bedrijven die hun eigen CO2-emissies logistiek willen monitoren om hun emissies te rapporteren, reduceren en als marketinginstrument te gebruiken. Bestaat uit 7 stappen: (1) definiëren doelstellingen, (2) keuze vd activiteiten (eigen emissies + uitbesteed transport), (3) tot hoever id keten activiteiten meenemen?, (4) emissiekeuze, (5) afbakening emissies (direct + indirect), (6) berekening v emissies alle modi (incl overslag), (7) rapportering emissies Efficiency-tool die gestandaardiseerde werkwijze hanteert om CO2-uitstoot in kaart te brengen, met zowel aandacht voor verladers als vervoerders (i.e., shippers and carriers). Dialoog tussen shippers and carriers zorgt voor verbeterde efficiëntie in logisitiek. Als onderliggend instrument is Workflow Efficiency Bepaling (WEB) gebruikt, om verschillende transportstrategieën met elkaar te vgl’en. Tool zelf niet online beschikbaar, maar infosessie op 29/03/2011: http://www.duurzamelogistiek.nl/nlNL/nieuws-activiteiten/activiteiten/ Eenvoudige tool die CO2-footprint van bedrijven berekent voor wegtransport (zowel eigen als uitbesteed). Benchmarken met andere bedrijven is mogelijk door upload gegevens, en rapportering is

25

-vermoedelijk regelmatig updates -emissiecijfers uit rapport van IFEU: lijkt ok -keuze mogelijk tussen auto op benzine, diesel of LPG en euronormen 1-4 -naar eigen zeggen eenvoudig te gebruiken tool -vooral gefocust op CO2-emissies -van Britse makelij, maar met focus op globale activiteiten -vermoedelijk regelmatige updates van systeem, o.a. nieuwste emissiefactoren (EPA, DEFRA, NGER) -uploaden van bedrijfsspecifieke info mogelijk en databeveiliging hoog -heel uitgebreide maar bevattelijk uitgelegde handleiding -focus op CO2-emissies, maar ook PM10, SO2 en NOx -Nederlands initiatief -multimodale inslag: weg, binnenvaart, zeevaart, spoor, lucht, overslag en zelfs opslag) -emissiefactoren en rest werkwijze goed gedocumenteerd in Annex E

-irrealistische cijfers indirecte emissies voor LPG

-focus op CO2-emissies -Nederlands van oorsprong -vermoedelijk eenvoudig in gebruik -vermoedelijk regelmatige updates -initiatief gesteund door bedrijfsleven: Heinz, Mars, Kuehne+Nagel, etc.

-tool zelf niet online beschikbaar -niets bekend over multimodaliteit -vermoedelijk uploaden niet mogelijk, enkel tss shippers en carriers maar niet voor externen

-enkel CO2 -zeer eenvoudig te gebruiken -eerste versie (0.1), dus updates mogelijk -benchmarking met andere bedrijven mogelijk dankzij uploads

-(voorlopig) enkel wegverkeer, maar kan makkelijk worden uitgebreid voor andere modi -werkt meer benaderend dan Emissiescan Logistiek (6)

-multimodale aspect: geen info -enkel betalend: weinig info beschikbaar -specifiek genoeg voor logistieke sector?

-geen tool, dus niet eenvoudig toe te passen -recente website, voorlopig geen update nodig -geen upload mogelijk

23

Short Shipping Emission Calculator

24

Sea

Short Sea Shipping

http://www.shorts ea.be/html_en/sss _praktijk/lijndienst en.php

StratMOS

http://www.vsl.tuharburg.de/stratm os/decision_diagra m

25

StratMOS – Tools for Motorways of the Sea and Marco Polo funding applications ICF Tool

ICF

http://www.realise sss.org/uploadfiles /Annex%203.2%20 %20ICF%20Tool.zi p

26

NTMcalc

NTM, Zweeds Netwerk voor transport en milieu

http://www.ntmca lc.org/index.html

27

Calculation Tool for Maritime emissions –

Sutranet

http://sutranet.pla n.aau.dk/pub/wp1 %20publications/1.

mogelijk per deelmarkt (distributie, bouw, tank, container,etc.) of in totaal. Zgn. emissiecalculator die toelaat om mogelijke routes tussen Europese zeehavens te tonen. Bedoeling is eigenlijk gewoon een aantal opties te geven (scheepsfirma, contactpersonen, transittijd, vaarfrequentie) en te tonen dat short sea shipping een valabel alternatief is voor wegtransport. Berekent geen emissies maar verwijst naar tool n°17 en StratMOS. Europees project dat hele resem tools oplijst ivm scheepvaart. Outputs zijn bv.: emissies, externe kosten, energieverbruik, afstanden, etc. Deze website bevat zelf geen emissietool; verwijst enkel naar andere tools en vergelijkt: ecoTransIT, ICF, NTMCalc en Sutranet. Geweldige multimodale emissietool die zeer gedetailleerd vele emissies berekend voor 1 goederenstroom tegelijk. Tool stamt al uit 2005 en daarom is Euro V beschouwd als ‘ideale performance’ (normale scen gaat nog uit van euro3, en tussenin gebruikt men euro4). Ook externe kosten worden berekend (gebaseerd op ExternE).

Multimodale geaggregeerde emissietool die adhv verzonden massa, modus, voertuig en afstand een emissie berekent voor CO2, NOx, HC, CO en PM. Ze benadrukken zelf dat het resultaat er komt door gemiddelde load factors en voertuigtypes te gebruiken, dus dit is niet voertuigspecifiek. Dit komt de eenvoud wel ten goede. Vooral bedoeld voor berekening van 1 route, maar kan ook voor meerdere routes worden gebruikt (gewoon bij onderaan lijst gevoegd). Emissietool voor de gedetailleerde becijfering van zeevaartemissies. Details van schepen, haventijd, routes en

26

-Nederlands initiatief -initiatief van Vlaams centrum promotie van shortsea shipping

voor

-geen emissies: verwijzen nr andere sites -enkel shortsea shipping (d.i. traject met minstens stukje zee, zonder zee over te steken) -dus: te eenvoudig voor ons -up-to-dateness belangrijk, maar moeilijk (contactgegs) -geen uploads voor eigen bedrijf mogelijk -conclusie: geen emissietool!

-website lijkt tamelijk up-to-date; sommige tools wel al oud -Europees initiatef

-geen emissies -enkel scheepvaart -uitleg soms niet eenvoudig -geen sprake van uploaden van data

-multimodaal (weg, spoor, SSS en binnenvaart), zelfs laden/lossen en overslag apart gerapporteerd -invoersheet zeer eenvoudig: Excel doet achterliggend werk (nodige inputs: kms, brandstof (voor weg) en TEU’s) -emissies lucht (SO2, NOx, CO, NMVOC en PM) en global warming (CH4, CO2, S) -ontworpen ihkv Europees project rond SSS en intermodaliteit (REALISE) -zeer transparant: alle rederingen zelf te achterhalen via Excel -multimodaal: weg, spoor, zee en zelfs lucht, met verdere onderverdeling binnen elke modus -emissies centraal (CO2, NOx, HC, CO, PM) -zeer eenvoudig in gebruik -ontwikkeld in Zweden

-waardes niet meer up-to-date (tool stamt al uit 2005, emissiefactoren en kosten wsl al licht gewijzigd intussen) -slechts 1 goederenstroom tegelijk -uploads niet mogelijk (eigen Excel)

-zeer gedetailleerde inputs gevraagd, anders gemiddelden gebruikt: eenvoudig indien gewenst

-unimodaal (enkel schepen) -geen uploads mogelijk, voor eigen gebruik -niet meer superrecent/up-to-date (2007),

-vermoedelijk niet meer up-to-date (project uit 2003) -niet transparant: geen zicht op de gebruikte emissiefactoren -geen uploads mogelijk om te benchmarken -vooral bedoeld voor 1 goederenstroom tegelijk

Sutranet

3.2_Calculation%2 0Tool%20Docume ntation.pdf

routesegmenten worden gevraagd. De tool zelf is geschreven in Excel maar niet online beschikbaar.

-veelheid aan emissies beschikbaar (CO2, NOx, THC, CO, TP, SOx) -tool ontwikkeld ihkv Europese Sutranetproject

Allesomvattend Europees transport netwerkmodel voor modelleren van zowel personen- als goederenvervoer. Bevat modelleringstechnieken uit transportonderzoek, economie, handel, logistiek, regionale ontwikkeling en milieuimpacts. Tool aangevraagd bij JRC, download zeer zwaar (2GB); verder uitpluizen indien opportuun. Vaag programma dat naar eigen zeggen de energie-efficiëntie van transportbedrijven verhoogt, dankzij hun adviesverlening. Zij gebruiken 100 checkpunten om zoveel mogelijk energiebesparingen te realiseren. Output zijn dan ook concrete acties om brandstof te besparen. Beweert informatie samen te brengen uit tal van logistieke projecten: o.a. n° 2 en 12.

-multimodaal -vermoedelijk wel verschillende emissies als output -Europees initiatief -is nog relatief recent (Nov2009), dus wsl nog up-to-date

28

TransTOOLS

TransTOOLS –project

http://energy.jrc.e c.europa.eu/transt ools/FTP.html

29

ENFORCE

Green Logistics Consultants

http://www.greenl ogisticsconsultants .com/index.html

27

-hier zitten o.a. Belgische consultants in (Altimedes) -recent initiatief, maar achterliggende data onduidelijk

maar resultaten vooral afhankelijk van eigen (gedetailleerde) inputs -niet online beschikbaar; vermoedelijk wel gratis te verkrijgen als je license agreement tekent bij provider -zeer complex: er worden zelfs trainingssessies voor gegeven (o.a. grote rol voor ArcGIS= ruimtelijke module) -geen uploads in de zin van benchmarking, eerder bedoeld als hulpmiddel voor beleidsmakers, dus niet meer op niveau van 1 bedrijf

-unimodaal: vooral gericht op wegtransport -focus niet op emissies -zeer commercieel, model niet transparant/eenvoudig -geen uploads: elk bedrijf wordt wel persoonlijk behandeld

Bijlage 2 - Voor- en nadelen van enkele CO2-emissietools Voor enkele CO2-emissietools werden door het VITO de voor- en nadelen in kaart gebracht. (Michiels, H., 2011, Eindrapport - . Testcase Emissietools CO2 – Wetenschappelijke Relevantie, VITO, Mol)

1) ICF Tool Voordelen (+) Heel weinig inputs gevraagd: eenvoudig

Resultaten in 1 overzichtelijke sheet ‘Quantity Comparison’

Veronderstellingen in acht genomen, is berekeningswijze wel plausibel Elektriciteit voor overslag in rekening gebracht Voor- en natransport ook apart in rekening gebracht: wel arbitrair berekend op 5% vd Tkms vd alternatieve modi

Nadelen (-) Geen rekening gehouden met massa van goederen: goedereninputs enkel in TEU en niet als massa uit te drukken! => er wordt arbitrair verondersteld dat 1 TEU = 11,2 ton. Ook bv. scheepstypes of treintypes worden niet gevraagd, maar kunnen toch grote invloed hebben op emissies -> men werkt hier steeds met gemiddeldes Je kan slechts 2 manieren met elkaar vergelijken: 1 hiervan is sowieso unimodaal truck -> om 3 modi te vgl’n moet je dus 2 simulaties doen en resultaten naast elkaar plakken Gebruikte bron voor emissies al oud: EEA Emission Inventory Guidebook 2002 (hiervan is al update beschikbaar) Je moet zelf je route-afstanden berekenen Voor- en natransport wordt waarschijnlijk ongewild dubbelgeteld als je zelf al bijkomend gedeelte truck kent en ingeeft Enkel tank-to-wheel emissies berekend, als brandstof is gebruikt; enkel voor de spoormodus worden WTT-emissies beschouwd, bij gebrek aan TTW Geen grafische output zoals grafieken, routes, etc.

2) EcoTransIT Voordelen (+)

Nadelen (-)

Zeer gedetailleerde route van oorsprong tot bestemming

Je kan slechts 1 bepaalde stroom berekenen, dus geen verzameling aan stromen over 1 periode Praktisch: tool slaat soms tilt als je geen nieuw venster hebt geopend en gewoon vorige berekening aanpast -> onnodig lange truckroutes Spoorvervoer komt er wel opvallend gunstig uit in vergelijking met andere modi

Ook overslagemissies gerapporteerd (‘intermodal transfer’)

Eerlijke vergelijking tussen modi: zowel WTT als TTW apart weergegeven voor elke trajectoplossing Grafische mogelijkheden: niet alleen tabellen maar ook histogrammen en bovendien ook route visualiseren mogeljik in Google Maps/Earth Onderscheid CO2 en CO2-equivalenten, ook al is het minimaal De gevraagde input is relatief eenvoudig, maar je kan kiezen voor

28

meer detail (‘extended’). Dit maakt dat er tamelijk gedetailleerd kan worden gerekend, zonder al te veel (afvlakkende) assumpties te moeten maken.

3) The Emission Tool Voordelen (+)

Nadelen (-)

Je kan rekenen met een aantal ton, zonder dat er moet benaderd worden via TEU Cijfers gebaseerd op STREAM-rapport CE Delft WTT-emissies zeker meegeteld voor spoorvervoer, we veronderstellen ook meegeteld voor andere modi

Het is geen routeplanner: je moet zelf je kilometers berekenen voor de verschillende modi Emissieresultaten NOx, SO2 en PM10 soms moeilijk af te lezen Weinig mogelijkheden tot finetuning en rapportage

4) Objectif CO2 Voordelen (+)

Nadelen (-)

Men vraagt als input verbruik i.p.v. afstand, wat moeilijker is voor gebruiker maar wel betrouwbaarder resultaten geeft naar schatting CO2-uitstoot toe. Er is immers geen discussie meer mogelijk omtrent emissiefactoren als je werkt met verbruik (éénop-één-relatie met CO2). Men gebruikt correcte CO2-emissiefactor per liter diesel (2662g/l), dus kan er weinig fout lopen in berekening

Geen rekening gehouden met WTT, behalve bij elektriciteitsproductie. Cijfers o.b.v. brandstofverbruik geven dus enkel TTW-impact weer. Voor elektrische trein echter enkel WTT i.p.v. TTW, dus vergelijking is niet zo eerlijk als bij EcoTransIT.

De CO2-emissies voor elektrische trein houdt rekening met elektriciteitsmix van land waarin elektriciteit geproduceerd wordt (zo zal Duitse elektriciteit veel slechter scoren dan Franse)

Deze tool gaat ervan uit dat alle treinkms of elektrisch of diesel zijn. Wij rekenen alles 100% elektrisch door. Een kleine fractie (ca. 2% vd treinkms) wordt in de Frankfurt-route echter door dieseltrein afgelegd. De invloed op het eindresultaat is echter beperkt. Tool bevat geen routeplanner, wat impliceert dat aardig wat moeilijk te vergaren gegevens nodig zijn voor de alternatieve modi (bv. kWh- of liter-verbruik brandstof voor trein is zeer moeilijk te bekomen) We krijgen geen resultaten voor andere emissies dan CO2

5) OLB Voordelen (+)

Nadelen (-)

Verbruik als input, en ook afstanden. CO2-uitstoot wordt uit verbruik berekend met factor ca. 2630g CO2/liter diesel

Is niet gemaakt om flows in kaart te brengen, maar eerder om totale vlootprestaties af te wegen tov concurrentie. Daarom speciale ‘constructie’ nodig om onze 2 stromen te kunnen inbrengen Enige relevante output is de totale CO2-uitstoot, en die vloeit

Idee van benchmarking zit wel goed in elkaar (drilldown mogelijk),

29

maar niet relevant voor deze testcase. Output van de indicator ‘emissie CO2/Tkm’ zou nuttiger zijn om eigen bedrijf te vergelijken met anderen (benchmarken).

direct voort uit verbruik. Gemiddeld verbruik wordt ook als output weergegeven, maar dit was door ons al impliciet gebruikt bij invoer totale verbruik. Geen WTT-impacts

6) CO2-meetlat Voordelen (+)

Nadelen (-)

Verbruik als gevraagde input en omdat CO2-emissies hier direct uit volgen, is alles bepaald door gebruikte conversiefactor literdiesel->emissie CO2. Resultaat zelfde als OLB, dus ok.

Ook hier weer speciale constructie nodig om 2 routes ineens in tool te brengen, zonder dat de informatie van die twee vermengd wordt Alternatieve modi: oorsprong gebruikte emissiefactoren onduidelijk; binnenvaart lijkt extreem pessimistisch Geen WTT-impacts Geen andere polluenten

30