Handleiding voor de startende New ICT ondernemer
Groningen, januari 2010 Philip Grundmeijer
Pagina 2 van 50
Voorwoord Voor u ligt de handleiding voor de startende New ICT ondernemer. Het lezen en uitvoeren van deze handleiding zal bijdragen aan het succesvol opstarten van een onderneming binnen de New ICT. Zo wordt de lezer begeleid in het maken van een bedrijfsmodel met daaraan gekoppeld een passend verdienmodel. Maar er zal ook worden ingegaan op de meer praktische zaken. Welke verzekeringen er noodzakelijk zijn en wat eigenlijk hoort in een administratie. De keuze voor deze handleiding is de juiste. De eerste keuze als ondernemer is dus een succes! Wij hopen dat u met het in praktijk brengen van de in deze handleiding beschreven zaken net zoveel plezier beleeft, als dat de auteur heeft beleefd met het schrijven ervan. Veel succes!
Pagina 3 van 50
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................................................ 3 Voorwoord .............................................................................................................................................. 3 Het begint met een idee.......................................................................................................................... 6 Ondernemingsplan .................................................................................................................................. 7 De ondernemer ................................................................................................................................... 7 De onderneming .................................................................................................................................. 7 Inschrijving kamer van koophandel................................................................................................. 7 Belastingdienst ................................................................................................................................ 9 Administratie ................................................................................................................................... 9 Verzekeringen en aansprakelijkheid ............................................................................................. 11 Internet en domeinnamen ............................................................................................................ 15 Personeel ........................................................................................................................................... 16 Auteursrecht & personeel ............................................................................................................. 16 Huisvesting ........................................................................................................................................ 16 De markt en concurrentie ................................................................................................................. 17 Het Businessmodel ................................................................................................................................ 18 Business vormgeven volgens Alexander Osterwalder ...................................................................... 18 Blok 1. Klant segmenten ................................................................................................................ 19 Blok 2. Waarde aanbod ................................................................................................................. 19 Blok 3. Kanalen .............................................................................................................................. 20 Blok 4. Klantrelatie ........................................................................................................................ 20 Blok 5. Opbrengst stromen. .......................................................................................................... 21 Verdienmodel 1: Google adsense (reclames)............................................................................ 23 Verdienmodel 2: Membership website ..................................................................................... 24 Verdienmodel 3: Webwinkel ..................................................................................................... 24 Verdienmodel 4 Affilate (lead) .................................................................................................. 25 Verdienmodel 5 Gratis diensten aanbieden.............................................................................. 25 Verdienmodel 6 communities .................................................................................................. 26 Verdienmodel 7 Sales pagina’s .................................................................................................. 27 Verdienmodel 8 Micropayments............................................................................................... 29 Verdienmodel 9 Actie websites ................................................................................................. 30
Pagina 4 van 50
Verdienmodel 10 Applicaties & widgets & gadgets .................................................................. 31 Het juiste verdienmodel ............................................................................................................ 32 Blok 6. Kernbronnen...................................................................................................................... 33 Blok 7. Kern activiteiten ................................................................................................................ 34 Blok 8. Kern partners ..................................................................................................................... 35 Blok 9. Kostenstructuur ................................................................................................................. 35 Voorbeeld casus ................................................................................................................................ 36 Ook een model maken? .................................................................................................................... 37 Marketing .............................................................................................................................................. 38 Betaalde marketing ........................................................................................................................... 39 Doelstellingen en een financieel plan ................................................................................................... 42 Het financiële plan............................................................................................................................. 42 De onderneming is er (nawoord) .......................................................................................................... 47 Tips van de kamer van koophandel ....................................................................................................... 48 Bijlagen .................................................................................................................................................. 49
Pagina 5 van 50
Het begint met een idee Ieder bedrijf begint met een idee, een dienst of een product dat zich onderscheidt of nog helemaal niet bestaat. Zo ook een bedrijf in de new ICT. Als ondernemer in spé is het van belang om het idee zo concreet mogelijk te maken. Een korte uiteenzetting helpt bij een eventueel concurrentieonderzoek en is ook erg handig voor het opzetten van het verdienmodel. Een van de grote voordelen voor een New ICT concept is dat men direct op internet zelf ‘werkveld onderzoek’ kan doen. Door middel van internet is men in staat zelf opzoek te gaan naar eventueel bestaande concurrenten, om op deze manier toch nog bij te schaven of anderzijds aan te passen zodat men weer afwijkend is. Als het idee eenmaal duidelijk op papier staat is het naast het eigen onderzoek ook aan te raden onderzoek te laten doen door de Kamer van koophandel in de regio. Men kan daar nog dieper naar de werkzaamheden van bedrijven, concurrenten, bekijken en beoordelen.
Beschermen van je idee Om een goed idee of product te beschermen tegen kopieer gedrag, bestaat er de mogelijkheid om een octrooi of een patent aan te vragen. Dit is alleen voor een internetconcept en/of internetbedrijfsconcept erg lastig. Daarbij komt ook dat er niet zoiets is als een patent voor de gehele wereld in een keer. Er zal dus per land een patent procedure moeten worden gestart, iets wat een redelijk kostbare procedure is: De aanvraag alleen kost € 120,-, maar daarnaast zal het patent moeten worden geschreven. Hierin zal op juridische wijzen geformuleerd moeten worden wat het idee precies is. En zal moeten worden uitgezocht of delen of het gehele idee niet al bestaat of is vastgelegd. Dit gebeurt door zogenaamde octrooigemachtigden. Dit zijn vaak advocaten die door het octrooicentrum zijn gemachtigd. Uurprijzen van deze gemachtigden liggen tussen de € 250,00 en € 750,00 per uur. Een succesvolle Nederlandse aanvraag kost gemiddeld tussen de € 2000,- en € 10.000,-. Naast deze kosten zal er ieder jaar een afdracht moeten worden gedaan naar het octrooicentrum, kosten hiervan beginnen bij € 40,00 per jaar en lopen op tot € 1400,- per jaar. Nadeel daarbij is ook dat het idee maximaal 20 jaar beschermd is. Daarnaast biedt een patent of octrooi geen garantie op niet kopiëren. Men heeft enkel een middel om te bewijzen dat zij oorspronkelijk de bedenker van het idee waren, op het moment dat iemand inbreuk pleegt op een patent zal men als patenthouder dat moeten handhaven. Ook hier zal de gang naar de rechter moeten worden ingezet, waarbij kosten tussen de € 20.000,- en € 70.000,- gemiddeld zijn. Kortom, weegt het aanvragen van een patent op tegen de eventuele voordelen van een beschermd idee. Die afweging kan de aanvrager alleen zelf maken. Een voorbeeld van een internetconcept wat geprobeerd heeft een patent op hun idee aan te vragen is startpagina.nl. Dit concept was 10 jaar geleden behoorlijk uniek, men besloot af te zien van het aanvragen van een patent vanwege de kosten. En ging om toch te groeien, contact zoeken met part-
Pagina 6 van 50
ners in het buitenland. Dit resulteerde alleen in het feit dat deze partners het concept gewoon 1 op 1 overnamen en dit voor eigen gewin exploiteerde.
Ondernemingsplan Het idee en de naam zijn er, maar daarmee is er nog geen onderneming. Om van het idee een onderneming te maken wordt vaak een ondernemingsplan geschreven. In dit plan wordt beschreven hoe het toekomstige bedrijf eruit komt te zien. Ondanks dat het niet verplicht is om een ondernemingsplan te schrijven, is het wel handig, zowel voor als tijdens het ondernemerschap. Vaak wordt er voor een grotere investering door bijvoorbeeld een bank of een externe financier ook om dit plan gevraagd . Wat hoort er in een ondernemingsplan en wat niet? Deze handleiding zal stapsgewijs een ondernemingsplan opbouwen. Ook als er geen ondernemingsplan wordt geschreven zullen deze stappen toch bijdragen aan het succesvol opstarten van de onderneming.
De ondernemer Vermeldt persoonsgegevens. Een CV met een foto volstaat absoluut. Geef ook een korte motivatie voor het oprichten van het bedrijf en wat de doelstellingen zijn. Eventuele kwaliteiten of juist zwaktes kunnen ook vermeld worden. Een eerlijk ondernemingsplan komt doorgaans verder.
De onderneming Een onderneming opzetten heeft nogal wat voeten in de aarde. Zo zijn er veel praktische zaken die geregeld moeten worden. Denk aan de financiële zaken als bankrekeningen, administratie en belasting. Maar ook de inschrijving bij de kamer van koophandel of het aanvragen van een internet domeinnaam. Een passende naam voor een goed idee. Kenmerkend voor bedrijven in de New ICT is dat de bedrijfsnaam vaak ‘de lading’ dekt. Met andere woorden. De bedrijfsnaam verraad voor een groot deel het idee en/of de aangeboden dienst. Voorbeelden zijn: buienradar.nl, facebook.com, startpagina.nl, nu.nl & smscity.nl Het is aan te raden om een passende naam te bedenken. Ook helpt een passende naam voor de vindbaarheid van het toekomstige bedrijf, waarmee ook de eventuele klantenstroom wordt bevorderd. En de marketing kosten la(a)g(er) kunnen worden gehouden. Controleer vooraf wel of de gekozen naam al niet bestaat. Dit kan simpel op internet of bij de kamer van koophandel. Afhankelijk van de doelgroep kan men onderzoek doen op regionaal of landelijk niveau. Hoge verwachtingen van het idee? Laat dan ook Europa checken op het al dan niet bestaan, dit voorkomt voor later verwarring en/of vervelende situaties. Inschrijving kamer van koophandel Zodra het idee en de naam/namen concreet zijn moet het bedrijf worden ingeschreven bij de kamer van koophandel. Door de inschrijving in dit register wordt het bedrijf een rechtsvorm, waarmee zaken te regelen zijn. Zo is het vanaf het moment van inschrijven mogelijk om bestellingen te plaatsen
Pagina 7 van 50
uit naam van het bedrijf, in plaats van uit privé naam. Tevens biedt het register eventuele opdrachtgevers of leveranciers meer zekerheid, men weet immers met wie er zaken gedaan wordt. Wat staat er in het KVK register geregistreerd? • de omvang van de onderneming • alle adressen van Nederlandse ondernemingen en rechtspersonen • het telefoonnummer, faxnummer, e-mailadres of correspondentieadres • de privéadressen van de eigenaar, vennoot, bestuurder, commissaris of gevolmachtigde van de onderneming. • de gegevens van nevenvestigingen • de curator, bij een faillissement • eventuele andere ondernemingen op hetzelfde adres. Wie moet zich inschrijven bij de KvK? Op 1 juli 2008 treedt de nieuwe Handelsregisterwet in werking. Daarmee zijn alle ondernemingen en rechtspersonen in Nederland wettelijk verplicht zich in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Het Handelsregister wordt dé basisregistratie van ondernemingen en rechtspersonen in Nederland. De Kamer van Koophandel voert de wet uit in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken. Rechtsvormen: Er zijn 3 verschillende rechtsvormen, die van toepassing zijn op New ICT bedrijven. • • •
Eenmanszaak V.O.F. (Vennootschap Onder Firma) B.V. (Besloten Vennootschap)
Naast deze 3 zijn er nog andere vormen zoals een stichting, een N.V. (Naamloze Vennootschap), een holding en een maatschap. Al deze vormen hebben weer andere voor- en nadelen. Echter zijn deze vormen niet erg geschikt voor New ICT bedrijven. Eenmanszaak: Een eenmanszaak is de meest makkelijke vorm, als het bedrijf maar door een persoon gerund wordt is het aan te raden om te kiezen voor deze vorm. Naast de lage kosten is het ook fiscaal vaak aantrekkelijker dan bijvoorbeeld een B.V. Zo komt bijvoorbeeld het fiscale nummer van de eenmanszaak overeen met het sofinummer (burgerservicenummer) van de oprichter. Ook heeft men recht op meer heffingskortingen. Nadeel is dat de oprichter/eigenaar ook met zijn privé vermogen aansprakelijk is voor eventuele schade of betalingsachterstanden. V.O.F.: Voor deze vorm wordt vaak gekozen op het moment dat er meerdere oprichters zijn. Afwijkend aan deze vorm ten opzichte van de eenmanszaak is dat de V.O.F. een geheel afwijkend fiscaalnummer krijgt. Ook in deze vorm zijn de eigenaren geheel ‘hoofdelijk’ aansprakelijk voor alle schade of betalingsachterstanden van het bedrijf.
Pagina 8 van 50
B.V.: Deze vorm wordt vaak gebruikt bij bedrijven die meer waarde vertegenwoordigen of verwachten dit te gaan doen. Ook voor risico’s of grote investeringen is een B.V. de betere rechtsvorm. Nadelen zijn vooral te vinden op financieel en fiscaal gebied. Bij het oprichten van de B.V. moet de oprichter € 18.000,- storten in de B.V., daarnaast gaat de belastingdienst er vanuit dat de oprichter van de B.V., of de grootste aandeelhouder(vaak is dit de oprichter). Minimaal € 24.000,- inkomsten zal genereren uit de B.V. Hiervoor zal men dus ook worden aangeslagen. 3e nadeel is dat een B.V. verplicht is om een jaarrekening te laten opstellen door een accountant en deze te laten deponeren ter inzage bij de kamer van koophandel. Voordeel van een B.V. is dat de eigenaar niet privé aansprakelijk is voor schade of betalingsachterstanden. Kosten inschrijving Kvk Inschrijven in het register van de Kamer van Koophandel kost geld. De hoogte van dit bedrag is afhankelijk van de gekozen rechtsvorm en vestigingsplaats. De volgende gegevens gelden voor 2010 met als vestigingsplaats Groningen: Eenmanszaak Registreren: € 13.07
V.O.F. Registreren: € 26.14
B.V. Registreren: € 39.21
Informeren: € 14.72
Informeren: € 29.44
Informeren: € 44.16
Stimuleren: € 11.80
Stimuleren: € 23.60
Stimuleren: € 35.40
Seropslag: € 2.20
Seropslag: € 6.60
Seropslag: € 11.00
Totaal:
Totaal:
Totaal:
€ 41.79
€ 85.78
€ 129.77 Bron: www.kvk.nl
Belastingdienst Bij het inschrijven van een bedrijf wordt direct de belastingdienst op de hoogte gesteld. Men zal automatisch een fiscaalnummer(BTW nummer) toesturen. Iedere ondernemer in Nederland is verplicht BTW te berekenen over de geleverde diensten en/of producten en deze af te dragen aan de belastingdienst. Afhankelijk van de te verwachte omzet zal het bedrijf ook aangeslagen worden voor bijvoorbeeld: Inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting en/of eventuele accijnzen. Administratie Een bedrijf is door de belastingdienst verplicht een ´deugdelijke´ administratie te voeren. Wat hoort er in de administratie: • • • • •
kasadministratie (ook kladaantekeningen) en kassabonnen financiële aantekeningen, zoals het inkoop- en verkoopboek tussentijds gemaakte controleberekeningen ontvangen facturen en kopieën van verzonden facturen bank- en giroafschriften
Pagina 9 van 50
• • • •
contracten, overeenkomsten en andere afspraken agenda's en afsprakenboeken correspondentie software en databestanden
Om de administratie te vereenvoudigen kan er gebruikt gemaakt worden van een online administratiepakket. Bekende pakketen zijn www.snelstart.nl of www.reeleezee.nl . Tevens is het verstandig om als men de administratie zelf gaat voeren een cursus te volgen. Uiteraard is het ook mogelijk om de gehele administratie uit te besteden aan een administratiekantoor of accountant: Administratiekantoren: • • •
Administratiekantoor Kuipers B.V. (http://www.admkantoorkuipers.nl/) Mulder Administratiekantoor Groningen (http://www.mulderadministratie.nl) Hut & Co (http://www.hutco.nl)
Accountants: • • •
De Jong en Laan (http://www.jonglaan.nl) Deloitte (http://www.deloitte.com) Bdo (http://www.bdo.nl)
Pagina 10 van 50
Verzekeringen en aansprakelijkheid Als startende ondernemer is het mogelijk om bij iedere verzekeraar een verzekering af te sluiten. Er is voor startende ondernemers geen toelatingseis of controle. Verzekeringsmaatschappijen willen juist graag startende ondernemers verzekeren, want als het bedrijf groeit stijgt de premie! Veel verzekeraars stunten met kortingsacties voor het eerste jaar of zelfs cadeaus. Probeer de keuze voor een verzekeraar niet hierdoor te laten beïnvloeden, maar probeer een goede vergelijking tussen de verschillende verzekeraars te maken. Maar welke verzekeringen zijn, wat zijn de kosten en is deze wel bruikbaar voor het bedrijf? Een opsomming: Zorgverzekering Ziek zijn kost geld. De Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de verplichte zorgverzekering zorgen voor de dekking indien er door ziekte kosten worden gemaakt. Houdt er wel rekening mee dat 4,4 % van de netto winst van de onderneming moet worden betaald aan de belastingdienst als compensatie voor de algemene kosten voor zorg. Kosten: ongeveer € 95,00 per maand per persoon. Arbeidsongeschiktheidsverzekering Voor een zelfstandig ondernemer is het belangrijk om verzekerd te zijn van een inkomen. Ook als u ziek wordt. Geen facturen betekent immers geen inkomen. Het risico van (gedeeltelijk) inkomensverlies is te verzekeren via de arbeidsonschiktheidsverzekering. Deze verzekeringen worden per levensjaar van de verzekerde duurder, vaak zo duur dat deze eigenlijk niet meer te betalen is. Voor een 25 jarige liggen de kosten rond de € 100,00 per maand. Overlijdensrisicoverzekering Een moeilijk onderwerp, maar de kans bestaat dat men vroegtijdig komt te overlijden. Om de nabestaande of medecompagnons niet met de financiële brokken achter te laten is er een overlijdensrisicoverzekering. De hoogte van de premie wordt ook hier bepaald door de leeftijd van de verzekerde, hoe ouder hoe hoger de kans immers. Ook het uit te keren bedrag speelt een rol. Pensioenverzekering Iedereen wordt ouder, helaas zijn ondernemers daar niet van vrijgesteld. Op dit moment heeft iedere Nederlander vanaf zijn 65ste recht op AOW (Algemene Oudere Wet), deze leeftijd is recent opgetrokken naar 67. Grote nadeel van de AOW is dat dit bedrag vaak vele maler lager is dan het inkomen van voor de AOW leeftijd. Op dit moment (peildatum 28 december 2009) is het AOW bedrag voor een alleenstaande € 1.052,23 bruto per maand. Dit bedrag is aan te vullen met een pensioen. Uiteraard is het ook mogelijk om zelf te sparen of te beleggen, maar dat is in deze tijd een stuk minder zeker. (Bedrijfs) Autoverzekering Als de onderneming eigen bedrijfsauto’s heeft moeten deze verplicht worden verzekerd. Verzekeringsmaatschappijen maken een duidelijk onderscheidt tussen privé en zakelijke auto’s. Doorgaans worden bedrijfsauto’s meer en vaker gebruikt, waardoor de kans op een ongeval hoger is. Kosten voor een autoverzekering zijn ongeveer € 50,00 per maand, afhankelijk van de dekking en leeftijd en waarde van de auto.
Pagina 11 van 50
Pagina 12 van 50
Rechtsbijstandverzekering ondernemers 100% tevreden klanten bestaan niet, daarom is een eventueel (zakelijk) conflict niet uit te sluiten. De kosten van een juridisch conflict lopen snel op. Een rechtsbijstandverzekering dekt deze kosten en schakelt zelf een advocaat of jurist in. Deze verzekering dekt in principe alle conflicten met: • • • •
Werknemers, Leveranciers, De overheid, Zakenpartners.
Deze verzekering is aan te raden en kost gemiddeld € 45,00 per maand. Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (AVB) Deze verzekering dekt schade die eventueel ontstaat bij de uitoefening van het bedrijf. Dit wil zeggen dat deze verzekering uitkeert als er door het toedoen van uw bedrijf schade ontstaat aan goederen of personen. Of als het bedrijf door klanten aansprakelijk wordt gesteld voor schade die men heeft geleden. Kosten hiervan zijn afhankelijk van de grote en de bezigheid van het bedrijf. De premies beginnen bij € 100,00 per maand. Bedrijfsschadeverzekering Als het bedrijf een eigen bedrijfspand heeft, is het aan te raden deze verzekering af te sluiten. De bedrijfschadeverzekering keert uit als het bedrijf door brand of inbraak tijdelijk niet verder kan. De inkomstenderving die hierdoor ontstaat wordt vergoedt door deze verzekering. Voordeel is dat deze verzekering een lage premie kent. Voor € 7,00 per maand is het bedrijf al verzekerd. Goederen- en inventarisverzekering Deze verzekering dekt schade die is ontstaan uit inbraak, brand of waterlekkage (schade). Voorwaarde voor deze verzekering is wel dat er voor inbraak een deugdelijk goedgekeurd alarmsysteem is geplaatst, en voor de brandverzekering een goedgekeurd blussysteem of blussers. Kosten voor deze verzekering zijn afhankelijk van de volgende onderdelen: Regio, verzekerde waarden, classificatie beveiligingssysteem, branche, buren. Zo is de verzekering voor een ondernemer die gevestigd is naast een bouwbedrijf vaak hoger.
Pagina 13 van 50
Betalen en ontvangen Als ondernemer is ontvangen uiteraard het doel. Een New ICT ondernemer is vaak behoorlijk handig met internet. Waarom dan nog kiezen voor een traditionele bank, tegenwoordig zijn er diverse volledig online banken. Een voorbeeld hiervan is www.bizner.nl, grote voordeel is dat de kosten extreem laag zijn. Ook het verkrijgen van een starterskrediet kan bij deze bank zonder ondernemingsplan. Daarnaast biedt deze bank een directe koppeling met de besproken boekhoudpakketten. Ter vergelijking: Tarieven Rabobank ondernemersregeling: -
Betaalrekening - € 30,00 per maand, Betaalpas - € 10,00 per maand, Internetbankieren - € 1,75 per keer, Krediet- € 0,00, Kosten bijschrijving - € 0.23 per bijschrijving, Kosten geldstorten - € 4,50 + € 0,50 per biljet, Kosten geld opnemen - € 5,00, Kosten geld overschrijven - € 3,50 + 1% van de transactie
Tarieven Biznerbank: -
Betaalrekening - € 5,00 per maand Betaalpas - € 5,00 per maand Krediet - € 5000,00 Overige – gratis!
Pagina 14 van 50
Internet en domeinnamen Iedere New ICT onderneming kan niet zonder internet en (een) eigen domeina(a)m(en). Het aanvragen hiervan kan bij een zogenaamde hostingprovider. Dit bedrijf draagt zorgt voor de aanvraag bij de Stichting Internet Domein Naam (www.sidn.nl) en biedt tevens een stukje ´webruimte´. Op deze webruimte kan een site worden geplaatst. Ook eventueel e-mail verkeer kan door deze hostingprovider worden afgehandeld. Gangbare tarieven voor een domeinnaam zijn rond de € 10,- per jaar, een hostingpakket rond de € 30,- per jaar. De kamer van koophandel biedt ook de mogelijkheid om geregistreerde domeinnamen te koppelen aan de inschrijving bij de kamer van koophandel. Hierdoor wordt het eigendomsrecht ook geregeld. Afhankelijk van de doelgroep is het registreren van .eu of .com domeinen wel aan te raden. Enkele hosting bedrijven die domeinnamen kunnen registreren: • • •
Transip (http://www.transip.nl) NXS (http://www.nxs.nl) Yourhosting (http://www.yourhosting.nl)
Emailadressen Maak de keuze voor de opbouw van e-mailadressen heel bewust. Zeker de oudere doelgroep hecht hier waarde aan.
[email protected] komt anders over dan
[email protected]. Maak niet voor iedere afdeling een apart e-mailadres. Dit komt vaak verkeerd over, beter is het om een contactpersoon per afdeling aan te stellen en dit e-mailadres te vermelden. Website Een goede website is zeker voor een New ICT bedrijf van levensbelang. Zorg dat de invulling van de website aansluit op de doelgroep en vul de site met alleen nuttige informatie. Voorkom dat er teveel advertenties op komen, dit werk alleen maar averechts. Vraag advies omtrent kleuren en lettertypes. Ook de gebruikte aanspreekvorm op een site kan van belang zijn. Heel joviaal of juist extreem correct. Als het bouwen van de website wordt uitbesteed, zorg dan voor een duidelijke overeenkomst. Leg hierin vast wat er wordt gemaakt, wanneer het wordt opgeleverd en hoe het eigendomsrechts is geregeld. Zonder deze overeenkomst heeft de ontwikkelaar van de website namelijk het eigendomsrecht, zelfs als hij ervoor betaald is. Laat de website bouwen volgens de regels van het W3 consortium. Deze regels worden gezien als de standaard voor het ontwikkelen van webpagina’s / websites. En garandeert de leesbaarheid op alle type computers en bijbehorende browsers. Tevens zal de webpagina beter door Google worden ingeschaald. Dit komt de vindbaarheid weer ten goede. Houdt de website up to date. Zorg voor een regelmatige update, laat in ieder geval weten wat er gebeurd met het bedrijf. Publiceer bijvoorbeeld met enige regelmaat een mijlpaal, dit wekt vaak vertrouwen.
Pagina 15 van 50
Personeel Als er bij de start van het bedrijf direct personeel in dienst wordt genomen brengt dit consequenties met zich mee. Allereerst moet er goed personeel gevonden worden, dit personeel moet worden aangestuurd en gemotiveerd. Daarnaast moet er werk uit handen worden gegeven, iets wat vaak als een enorme hobbel wordt gezien. Het is immers het idee van de ondernemer. Op het moment dat er eenmaal goed personeel is aangenomen komen er ook nog extra verplichtingen bij: Er moet worden gemeld bij uitvoeringsinstellingen dat u werkgever bent geworden. Zo zal de belastingdienst extra aanslagen gaan sturen en is het bedrijf verplicht om sociale verzekeringen te betalen. Ook zal het personeel verzekerd moeten worden. Auteursrecht & personeel Om het idee op internet vorm te geven, zal er altijd iets ontwikkeld moeten worden. Dit kan een applicatie zijn, maar ook een website, advertentie (banner), of een offline media product. Als dit product in eigen beheer ontwikkeld kan worden is dit uiteraard geen probleem, en komt het auteursrecht bij de bedenker terecht. Op het moment dat het personeel van een bedenker een product ontwikkeld komen de auteursrechten bij de in dit geval werkgever, hij betaald immers voor de geleverde diensten, echter is het wel mogelijk om hier aparte afspraken over te maken. Als men niet in staat is dit in eigen beheer te ontwikkelen zal het moeten uitbesteden. Hier schuilt uiteraard een risico. Bij het uitbesteden van de ontwikkeling, zal de initiator hier niet direct de auteursrechten van krijgen. Het ontwikkelen is één ding, over het gebruik of de overdracht van het auteursrecht zal men aparte afspraken met u moeten maken. In veel gevallen zal de opdrachtgever slechts een gebruikslicentie krijgen, ook al is hier al een grote som geld mee gemoeid. Uiteraard is het wel mogelijk om het contractueel vast te leggen wat er met de auteursrechten gebeurd.
Huisvesting Huisvesting is vaak een grote stap, in eerste instantie is huren altijd een goede optie. Nadeel van zakelijke huisvesting is dat de huurcontracten worden opgesteld voor minimaal 5 jaar. Ook zal de verhuurder vaak een bankgarantie of borgbedrag vragen. Dit bedrag komt overeen met 3 maal de huurprijs. Ook zijn er verspreid over het land verschillende ´short rental´ projecten. Hierbij zijn een of meerdere kantoorruimtes te huren met een looptijd van 3 maanden. Ideaal voor starters, omdat er ook afspraken gemaakt kunnen worden over bijvoorbeeld groei of juist tegenvallende groei. Ook bij het huisvesten van het bedrijf is een verzekering weer belangrijk, denk aan de inboedel, maar ook bij brand of diefstal. Omdat het bij zakelijke huisvesting vaak om grotere huurbedragen gaat, is het aan te raden om zaken te doen met een makelaar. Makelaars werken met juridisch correcte overeenkomsten, zo zijn de rechten en plichten van jou als huurder daarin vastgelegd. Maar ook de rechten en plichten van de verhuurder. Zo is bijvoorbeeld vastgelegd wat de huur termijn is en op welke voorwaarden de verhuurder het pand mag betreden. Onaangekondigd of zelfs zonder goedkeuring van de huurder binnen treden is dan ook goed geregeld/ bestraft. Zakelijke huisvesting wordt ook aangeboden op www.funda.nl.
Pagina 16 van 50
De markt en concurrentie Om een prognose te kunnen doen voor het eventuele succes van de onderneming is het belangrijk om de markt en de concurrenten duidelijk in kaart te brengen. Wat zijn de trends in de markt, waar is echt behoefte aan. Een gat in de markt waar de onderneming in past zou perfect zijn. Zijn er al concurrenten op de markt? Leer dan van de concurrenten. Wat bieden ze precies aan, hoe bieden ze het aan en tegen welke prijs. Welke doelgroep bedienen ze en komt deze overeen met de doelgroep van de op te richten onderneming. Probeer fouten of tekortkomingen van de concurrent te ontdekken en doe dit juist goed. Maak een zo volledig mogelijke beschrijving van zowel de marktsituatie alsmede de concurrenten. Dit laatste kan met een volledige concurrentie analyse, maar een beknopt onderzoek volstaat ook in de New ICT.
Pagina 17 van 50
Het Businessmodel Nu de praktische zaken vorm hebben gekregen. Is het raadzaam om een zogenoemd businessmodel op te zetten van de onderneming. In zo’n model wordt de hele onderneming vorm gegeven. Zo wordt het in een model zichtbaar wie bijvoorbeeld de belangrijkste partners zijn. En waar de kosten zitten, of juist de inkomsten.
Zelfs de grootste bedrijven hebben een duidelijk bedrijfsmodel. Zo ook Google, Google lanceert de laatste tijd product na product, dienst na dienst. Het lijkt wel of het motto is: "laten we de markt overspoelen en we zien wel wat we stranden" Niets is minder waar, ook Google heeft een bedrijfsmodel ten grondslag liggen aan alles wat ze doen. Dat dit succesvol is, blijkt wel uit de omzet die ze ieder jaar maar weer behalen.
Business vormgeven volgens Alexander Osterwalder Een ` guru ‘ op het gebied van businessmodeling is Alexander Osterwalder. Osterwalder geeft zelf de volgende definitie van het woord businessmodel : “een Business model beschrijft hoe een organisatie maakt, levert en waarde vermeerderd.” Tevens heeft hij een techniek ontwikkeld die het in slechts 9 stappen mogelijk maakt een goed businessmodel te maken. Dit model wordt het 9 blocks model genoemd. Hoe zo’n bedrijfsmodel in elkaar wordt gezet wordt duidelijk met de volgende illustraties:
Pagina 18 van 50
Blok 1. Klant segmenten
Ieder model begint met een groep potentiële klanten. Het is erg belangrijk om duidelijk te hebben wie de doelgroep is. Specificeer deze groep zo duidelijk mogelijk. Maak waar nodig onderscheid op een zo laag mogelijk niveau. “Alle jongens” of “autoverkopers” is vaak wat te ruw. Beter zou zijn: “Alle jongens tussen de 18 en 25 jaar in Nederland met een afgeronde opleiding. “. Op basis van de doelgroep is er ook een betrouwbaardere financiële prognose te maken. Het CBS (Rijksorgaan; Centraal Bureau voor de Statistiek) heeft bijvoorbeeld inkomenspatronen op basis van de geschetste doelgroep. Maar kan ook het aantal inwoners leveren die voldoen aan de doelgroep. Met deze gegevens kan de onderneming ook weer gerichter adverteren.
Blok 2. Waarde aanbod
Pagina 19 van 50
Jouw dienst of product biedt een toegevoegde waarde waar een klant naar opzoek is. Probeer alle geboden producten of diensten zo duidelijk mogelijk te beschrijven. Wat krijgt men voor welke prijs. Een goede opschrijving moet antwoord kunnen geven op de vraag “wat doet de onderneming?”
Blok 3. Kanalen
Hoe komt het product of de dienst bij de klant. Wordt hiervoor alleen internet gebruikt, of zijn er ook logistieke stappen nodig. Beschrijf zo duidelijk mogelijk wat de te gebruiken routes worden. En wat bedrijven zijn waarmee eventueel iets verstuurd moet worden.
Blok 4. Klantrelatie
Pagina 20 van 50
Wat is de relatie met de klant? En hoe blijft deze in stand? Belangrijkste middel is om een goede dienst te leveren voor uiteraard een scherpe prijs. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat de volgende punten helpen bij het bevorderen van de loyaliteit:
o o
een hoge kwaliteit van dienstverlening een hoge mate van vertrouwen, te realiseren door:
o o o o o
Beleefdheid het goed kunnen beantwoorden van vragen van consumenten nakomen van beloftes oprechtheid en eerlijkheid een correcte afhandeling van klachten
o
een hoge relatiekwaliteit, te realiseren door: o aandacht geven
o
commitment bevorderen bij consumenten door: o het belang van de klant belangrijker maken dan dat van de medewerker
o o
verantwoordelijkheid tonen voor de klant doen wat goed is voor de klant
Uiteraard helpen ‘vaste klant’ kortingen en/of speciale acties ook om de klanten die er zijn te binden.
Blok 5. Opbrengst stromen.
Wellicht een van de belangrijkste stappen. Wat zijn de opbrengsten en hoe worden deze gegenereerd? Op dit goed in kaart te kunnen brengen is het raadzaam een zogenaamd verdienmodel op te zetten. . In dit model is het mogelijk om duidelijk in kaart te brengen hoe en waarmee het bedrijf
Pagina 21 van 50
omzet gaat maken. De kunst is om bij het oorspronkelijke idee het best passende verdienmodel te vinden. Een uiteenzetting van de 10 meest gebruikte verdienmodellen in de New ICT;
Pagina 22 van 50
Verdienmodel 1: Google adsense (reclames) Met Google Adsense krijgt men betaald op het moment dat er wordt geklikt op een advertentie. Google zoekt per pagina waar een advertentie is geplaatst een toepasselijke advertentie, gevolg is dat de bezoeker van de pagina in ieder geval al interesse heeft in het aangeboden product of dienst, men is immers al op jouw pagina. De kans dat er geklikt wordt, en dus verdiend, is dus veel groter.
Afb1. Passende advertenties
Voordelen: • Per maand betaald krijgen; • Geen zoektocht naar adverteerders; • Geen papieren rompslomp (contracten); • Geen contact met de adverteerder, men kan zich volledig richten op het ontwikkelen/bijhouden van de website. Nadelen: • •
Geen contact met de adverteerders, moeilijker om creatieve oplossingen met de adverteerder bedenken. Denk bijvoorbeeld aan kortingsacties enzovoort. Door verzadigde markt relatief lage ‘pay-per-click’ tarieven van € 0,01 per klik zijn geen uitzondering.
Pagina 23 van 50
Verdienmodel 2: Membership website Een membershipwebsite is een website die functionaliteit of informatie biedt op het moment dat iemand lid wordt. Er zijn legio voorbeelden van membershipwebsites waar ook een lidmaatschap vereist is, maar waar geen betaling tegenover staat. Denk aan Hyves.nl, MSN.nl, Facebook, Youtube enzovoort. Maar waar Hyves voor de grootste massa gratis is, biedt men ook een betaalde membership aan; Hyves Goldmembership. Met dit membership krijgt de gebruiker toegang tot een aantal exclusieve mogelijkheden van de Hyves website. Voordeel van dit concept in het algemeen is, dat het een win-win situatie is voor alle partijen. De klant is voldaan in zijn behoefde tot extra functionaliteit of informatie en is meer verbonden met het bedrijf achter de geboden betaalde membership. Voor het bedrijf zelf is het een prachtige bron van inkomsten, en dus een goed verdienmodel. Hyves heeft bijvoorbeeld al rond de 150.000 leden die € 29,95 per jaar betalen voor de geboden dienst. Enkele andere memberships die men kan aanbieden tegen betaling: • • • • • •
E-mail nieuwsbrief met tips, agenda, branche informatie Toegang tot een gebruikersforum X aantal uren telefonisch consult Onderzoeken, whitepapers of e-books Gratis, of met korting toegang tot cursussen Video en PODcasts
Verdienmodel 3: Webwinkel
Dit verdienmodel ligt het dichtst tegen de bestaande modellen aan. Men verkoopt, vaak, een tastbaar product. Alleen het gebruikte medium om de koop tot stand te laten komen is anders. Waar men als webwinkel wel het onderscheid kan maken, is dat er geen voorraad hoeft te zijn, sterker nog als er een goede band is met de toeleverancier. Hoeft men het bestelde product niet eens gezien te hebben. Voorbeelden van dit soort webshops zijn o.a. 4launch.nl en Coolprices.nl, beide zijn computerhardware webshops, echter stuurt de leverancier in een blanco doos de bestelde producten naar de klanten van de webshop, deze webshopvorm wordt ook wel dropshipping genoemd. Ook hier eigenlijk weer een win-win situatie, de webshop draagt zorg voor de klant, is het aanspreekpunt en incasseert de inkomsten. De fabrikant/leverancier zorgt alleen voor levering en is gegarandeerd van inkomsten. Enkele kenmerken voor het opzetten van een succesvolle webshop: • • • • • •
Betrouwbare uitstraling (hoeft niet per se mooi te zijn) Accepteert alle betaalmethoden Aangesloten bij Thuiswinkel.org Gebruikersvriendelijk en eenvoudig Heldere productfoto’s en (uitgebreide) omschrijving Zoekmachine vriendelijke techniek en content
Pagina 24 van 50
Als men tegenwoordig een webshop wil beginnen, is het aan te raden een groep producten aan te bieden die zich onderscheidt. Als men een sportwebshop wil beginnen, is er al veel concurrentie. Maar begin je een sportwebsite die gespecialiseerd is in bijvoorbeeld scheenbeschermers, onderscheid men zich van de concurrentie en zal de kans op succes groter zijn.
Verdienmodel 4 Affilate (lead)
Ook dit verdienmodel komt voort uit de bestaande (niet ICT) modellen. In de niet ICT wordt dit model gebruikt bij bijvoorbeeld het afsluiten van hypotheken en/of verzekeringen. Een tussenpersoon die een klant bij een bank aandraagt die daar een hypotheek afsluit, krijgt van de bank een provisie. Deze vorm van provisie wordt op internet affilate selling genoemd. Met bijvoorbeeld een gratis, informatieve website over mobiele telefoons, kan men de bezoekers wijzen op het feit dat een bepaalde telefoon bij bijvoorbeeld KPN gratis is bij een abonnement. Als de bezoeker uiteindelijk besluit een telefoon te bestellen bij KPN, krijgt men als website houder een provisie. Voor veel websites bestaat het verdienmodel enkel uit dit model, denk bijvoorbeeld aan bellen.com.
Verdienmodel 5 Gratis diensten aanbieden Gratis?! Gratis is inderdaad een term die men niet wilt horen als het over verdienmodellen gaat, echter blijkt in de e-business de term gratis goed te werken. Veel bezoekers zijn op zoek naar gratis informatie, gratis diensten en/of functionaliteit, gratis downloads, gratis sms’en enzovoort enzovoort. Voor veel websites is gratis een goede manier om een potentiële klant eerst kennis te laten maken met de geboden dienst. Zoals eerder besproken past Hyves.nl deze truc ook toe, het is gratis, maar er zijn meer functies waar voor betaald moet worden. De perfecte combinatie tussen gratis diensten en betaalde leidt tot succes. Het inzetten van vooruitstrevende multimedia toepassingen bij het bereiken van deze combinatie is een vaak beproefd iets, versturen van gratis sms met reclame boodschap bijvoorbeeld.
Pagina 25 van 50
Verdienmodel 6 communities
Communities zijn niet meer weg te denken uit het hedendaagse internetlandschap. Websites zoals Fok.nl, Hyves.nl, Facebook.com en myspace.com zijn zeker de grootste. Maar ook Geenstijl.nl of bijvoorbeeld het forum van een meisjestijdschrift (Elle girl bijvoorbeeld), kunnen tot communities worden gerekend. Terwijl de laatste genoemde websites niet als kerndoel hebben een community te zijn. Ook nu kan het nog lonen om een community op te zetten, maar dan wel voor een bepaalde doelgroep. Aangezien de grote massa inmiddels wel is voorzien van een profiel op een bekende community site. Een goed voorbeeld van een community die zich richt op een bepaalde doelgroep is indipenda.nl, deze website richt zich op alleen staande gescheiden vrouwen. En past daar het advertentie en diensten aanbod ook op aan. De verdiensten van dit soort websites lopen sterk uiteen. De ene website kan net de kosten dekken terwijl de eigenaar van de andere website (hyves.nl) op dit moment een geschat vermogen heeft van rond de 450 miljoen euro. Maar waar verdient men dan aan? Doordat men bij het aanmaken van een profiel de mogelijkheid krijgt zijn of haar profiel aan te vullen met extra informatie, hobby’s, school, werk, auto, eten/drinken enzovoort. Is de community in staat voor adverteerders perfecte gebruikers groepen aan te bieden, een adverteerder voor voetbalschoenen toont in een dergelijk geval zijn advertentie alleen op profielen van voetballiefhebbers. Het gevolg hiervan is dat de conversie, het percentage wat klikt op de advertentie, veel hoger zal uitvallen, wat voor de community eigenaar resulteert in een hogere opbrengst.
Voordeel van community Het grote voordeel is voornamelijk dat de gebruiker de content creëert, de eigenaar hoeft eigenlijk na de bouw/ontwikkeling geen grote rol meer te spelen op contextueel vlak. Wel zal men in de eerste 1,5 jaar na oprichting zich moeten focussen op promotie. Op het moment dat de leden toestromen zal er een sneeuwbal effect optreden. Een tweede groot voordeel van een community is dat het vaak uitblinkt in zelfpromotie. Tevens is Google dol op kwalitatief sterkte communities, bijna alle gebruikers van Hyves zijn te traceren via een zoekopdracht op Google. Ook hierdoor zal de bezoekersstroom worden vergroot, met als resultaat dat de inkomstenstroom ook omhoog gaat. Enkele voorbeelden van communities met hun doelen: • • • • • • •
Hyves Vrienden Mensen leren kennen LinkedIn Connecties Netwerk, banen, opdrachten Last.fm Muzieksmaak Nieuwe muziek leren kennen Twitter Interesses, connecties Informatie overload Alumni netwerk Studie Netwerk, banen, opdrachten Flickr Onderwerpen, locaties, foto's De wereld ontdekken Indipenda.nl Gescheiden vrouwen Lotgenoten vinden, hoe nu verder,hoe zaken aan te pakken
Pagina 26 van 50
Er is al even ingegaan om het feit dat de gebruiker de content creëert, maar hoe zit het dan met regulering? Ook dit wordt eigenlijk gedaan door de gebruiker. Onderstaande afbeelding laat goed de levensloop van een gebruiker zien;
Op de afbeelding is ook de fase ‘leader’ te zien. In deze fase worden gevorderde gebruikers vaak ‘moderator’. Eigenlijk een scheidsrechter op internet, deze functie bepaald wat wel en ook absoluut niet kan. Bijna altijd zijn dit vrijwilligers, het forum fok.nl heeft bijvoorbeeld ruim 45 moderators die niets betaald krijgen, terwijl de eigenaar alleen alle inkomsten krijgt.
Verdienmodel 7 Sales pagina’s Ze worden geliefd of gehaat, de sales pagina’s. Vaak zijn dit websites met slechts één of twee echte pagina’s die maar een doel hebben: Verkopen. Veel mensen kraken dit type pagina’s af; te Tell Sell achtig, dat doet toch niemand, lelijk. Maar uit de praktijk blijkt dat het wel werkt. Een goede sales pagina is opgebouwd volgens het AIDA model, dit model staat voor:
A – Attraction I - Interest D – Desire A – Action
Pagina 27 van 50
Attraction Gebruik een pakkende titel en domeinnaam. Vermeld ook ergens op de pagina een duidelijke datumvermelding. De potentiële klant weet dan dat de pagina actueel is. Interest Wek de interesse van de lezer, gebruik quotes en pakkende koppen. Ook het gebruik van mooie afbeeldingen kan werken. Desire Zorg ervoor dat de lezer niet meer anders kan dan het aangeboden product te kopen. De klant moet echt het ‘dit wil ik ook’ gevoel krijgen. Action Zorg ervoor dat op het moment dat de klant klaar is om te kopen, alle verbindingen naar de kassa pagina mogelijk zijn. Presenteer afbeeldingen e.d. , met wederom een link naar de kassa.
Nadelen sales pagina’s Het grootste nadeel van een sales pagina is dat de helft van de bezoekers de pagina snel zullen afsluiten, men heeft het doel van de pagina snel door en surft snel verder. Dit afvallen wordt op internet het weigeringpercentage genoemd:
Weigeringpercentage website.
Pagina 28 van 50
Verdienmodel 8 Micropayments Wie het kleine niet eert …… Ook met deze uitspraak is op internet en crossmediaal prima omzet te behalen. Wie kent de tv reclames van de bekende beltoon aanbieders niet? Ook op internet doen de beltoonaanbieders goede zaken, per verkoop wordt er máár een omzet gegenereerd van hooguit € 1,30 waarbij vaak €0,30 nog naar de telecomaanbieder gaat. Het grote toverwoord bij micropayments is volume. Met deze € 1,30 per beltoon heeft bijvoorbeeld het bedrijf Jamba over het jaar 2005 500 miljoen dollar omzet geboekt (bron: http://www.mobilecowboys.nl/ringtones/3083). Ook op internet zijn micropayments goed te gebruiken, tegenwoordig zijn er zéér veel diensten en producten die hooguit € 5,00 kosten. De grens van € 5,00 is voor veel potentiële klanten een belangrijke. Voorbeelden: • • • •
Itunes, € 0,99 voor een single. Hyves kaarten service, € 1,75 per kaartje. o (http://www.hyves.nl/kaartje?utm_source=hyves&utm_medium=text_link&utm_campaign=homepage_text) Andriodstore, max. € 4,99 voor een telefoon applicatie Samenvattingen van boeken € 1,30 per boek. o
(http://www.studentsonly.nl/uittreksels/sv_downloadcall.asp?SvID=1867)
Vereiste voor een goede micropaymentsite is dat er daadwerkelijk een goed product wordt geboden. Ook al vertegenwoordigt het product maar een lage economische waarde. Op dat moment zal ook de zelfpromotie van het product aantrekken (mond op mond reclame).
Reclame voor Hyves.nl kaarten
Veel gebruikte betalingstechnieken: o Ideal, systeem van de grote banken in Nederland, gebruiker gebruikt bij de betaling gewoon zijn eigen telebankieren omgeving. Wekt vertrouwen. o Sms betaling (sms een keyword naar een nummer) kost vaak € 1,30 per verzonden sms. o Bel betaling, bel een 0900 nummer, kosten vaak € 1,30 per gesprek. o Paypal, Met behulp van PayPal kan er een betaling worden gedaan via een e-mailadres van de ontvanger met behulp van een creditcard, bankrekening of ontvangen geld op het account. o Eenmalige machtiging, laat de website automatisch het geld van een rekening halen, nadeel voor site eigenaar: hier worden hoge eisen aan gesteld!
Pagina 29 van 50
Een site die alle diensten aanbied: www.mollie.nl
Vele dubbeltjes vormen ook omzet.
Verdienmodel 9 Actie websites Het opzetten van een actie website kan zéér winstgevend zijn. Iedereen heeft tegenwoordig wel een duidelijke mening over allerlei uiteenlopende zaken, of men nou voor of tegen een bepaald standpunt is, met een actie website is beide kanten op te gaan. Een goed voorbeeld van een succesvolle actie website is “kwartje van Kok terug NU”.
Met deze actie pagina demonstreert de maker, en dus ook de bezoeker, tegen het kwartje van Kok. Deze accijns verhoging op brandstof van 18,3 cent (8,3 eurocent) per liter ongelode benzine en 7 cent (3,18 eurocent) op diesel. Werd in 1990 ingevoerd om de rijksbegroting aan te vullen. Men kan op de website een zogenaamde petitie tekenen, waarbij gevraagd wordt om naam, e-mailadres en de woonplaats. Inmiddels hebben de makers van de website een e-mailadres bestand met 189052 emailadressen! En hier is het om te doen, bij het tekenen van de petitie staat de volgende tekst:
Pagina 30 van 50
“wij gebruiken uw e-mailadres alleen om u te informeren over de ontwikkeling van de website, speciale aanbiedingen en acties.” Kortom; de website eigenaar geeft aan dat het e-mailadres kan worden gebruikt voor het versturen van aanbiedingen. Dit is inmiddels ook gebeurd. Uit de meest recente mailing komt een coversie percentage van 5 % voort, dit betekent dat 5 % van de toegestuurde e-mailadressen reageert op de aanbieding. In dit geval een aanbieding om een offerte berekening van een autoverzekeraar te doen. De website kreeg voor iedere proefberekening € 0,50 en voor iedere succesvol afgesloten verzekering € 77,00. In totaal hebben 9150 mensen een proefberekening gemaakt (9150 * € 0,50 = € 4575,00) en hebben 172 mensen een verzekering afgesloten (172 * € 77,00 = € 13244,00). Totaal hebben de website eigenaren aan slechts één mailing bijna € 18000,00 verdiend. Terwijl het voor de bezoeker als een ‘goed initiatief’ lijkt .
Voordeel van een actie website is ook omdat het vaak als een goed initiatief wordt gezien, dat men een persbericht kan laten uitgaan. Op deze manier zullen verschillende media aandacht schenken aan de site. Wat resulteert in gratis bezoek, met hopelijk veel inschrijvingen.
Enige wat er moet gebeuren, is daadwerkelijk de petitie aanbieden en daar ruchtbaarheid aangeven op de website.
Verdienmodel 10 Applicaties & widgets & gadgets Als aanvulling op bijvoorbeeld een profielpagina van een online community zijn er steeds meer widgets beschikbaar, dit zijn kleine mini applicaties voor op internet die diverse doelen dienen. Zo zijn er proefversies van spelletjes te krijgen, en als het spelletje bevalt, kan men de volledige (zowel qua functionaliteit en als resolutie) kopen. Maar ook het afdraaien van Youtube bestanden of grappige slideshows kom je tegenwoordig steeds meer tegen. Hoe is hier dan geld mee te verdienen? Het voorbeeld van het proefspelletje behoeft geen uitleg. Hoofddoel van de widgets is gratis aandacht trekken, om vervolgens een product of dienst te verkopen. Youtube biedt de mogelijkheid om gratis de filmpjes als widget te plaatsten op jouw profielpagina , maar uiteraard hopen ze erop dat men ook nog een bezoek brengt aan de ‘hoofdpagina’ van Youtube. Ook Buienradar heeft bijvoorbeeld een gadget voor Igoogle, de persoonlijke startpagina van Google, met deze Gadget wordt ook weer extra verkeer getrokken.
Pagina 31 van 50
Als ontwikkelaar van een dergelijke gadget kan men dus omzet maken,, op het moment dat een webwe site wil betalen voor or bezoekers. Dat men dan de gadget gratis aanbiedt is eigenlijk meer dan logisch.
Voorbeeld van een Widget op Hyves.nl, deze widget laat random grappen over/van Chuck Norris zien. Wanneer men op Other Jokes klikt, komt men op een website, waar weer verdiend verd wordt aan advertenties.
Het juiste verdienmodel Er is niet zo iets als het perfecte verdienmodel. Ieder idee en bedrijf is anders. Een goed verdienmoverdienm del is een combinatie van de vermelde verdienmodellen. Vaak is het zo dat tijdens het voortbestaan van een bedrijf het verdienmodel wordt aangepast. De markt of de economische tijd vraagt hierom. Een goed voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld Mininova.org, door een verloren rechtzaak tegen de stichting Brein is men overgestapt van het verdienmodel Adsense(reclame’s) Adsense(reclame’s) naar het verdienmodel Micropayments. Men verkoopt nu voor een klein bedrag muziek en trekt daardoor minder bezoekers dan voorheen. Toen bood men immers ‘gratis’ content aan. Zoals gezegd is het combineren van verdienmodellen een juiste aanpak. Een sprekend sprekend voorbeeld is Hyves.nl. Deze site combineert de verschillende verdienmodellen op een dusdanige wijze, dat ze elkaar aanvullen en potentiële klanten na verkoop bij het ene verdienmodel laten kennismaken met de volgende. Zo wordt de aandacht van de klant klant getrokken door goedkoop ansichtkaarten te kunnen versturen, men wordt na het afrekenen doorgestuurd naar de webshop waar Hyves.nl diverse andeand re producten aanbiedt. De gebruikte modellen bij Hyves.nl: • •
Online reclame; het grootste gedeelte van de behaalde behaalde omzet bestaat op dit moment uit ada vertentie opbrengsten. Webwinkel, Hyves.nl biedt verschillende producten aan in verschillende webwinkels. HyH ves.nl zorgt voor de webshop en de betaling. Vervolgens zorgen andere partners voor de daadwerkelijke levering.
Pagina 32 van 50
• • •
Gratis diensten aanbieden; Doordat men een gratis sociaal netwerk aanbiedt, maken veel mensen daar gebruik van. Hierdoor wordt het voor adverteerders aantrekkelijk. Betaalde content: Goldmembers krijgen tegen een betaling meer ‘content’. Zo zijn er meer smiley’s en uitgebreide statistieken. Micropayments; met de nieuwe dienst Hyves Betalen, biedt men een platform voor micropayments.
Blok 6. Kernbronnen
Wat zijn belangrijke bronnen voor de business, dit kunnen leveranciers zijn, maar ook de medewerkers die voor het bedrijf wat ontwikkelen/schrijven.
Pagina 33 van 50
Blok 7. Kern activiteiten
Wat zijn de belangrijkste activiteiten van de onderneming, waarmee wordt uiteindelijk de meeste omzet mee gemaakt?
Pagina 34 van 50
Blok 8. Kern partners
Wie zijn voor jou de belangrijkste partners? M.a. w. van wie is men het meest afhankelijk bij het uitvoeren van de business. Dit kunnen leveranciers zijn, maar ook externe investeerders. Blok 9. Kostenstructuur
Wat zijn de kosten van de business, waarvoor is het en waarvoor wordt het gebruikt. Denk aan personele lasten, maar ook simpel geld voor energie en uiteraard de inkoop.
Pagina 35 van 50
Voorbeeld casus De website schoonmaakrooster.com biedt een SMS alert dienst. De geboden dienst maakt het voor studenten mogelijk om voor hun studentenhuis een virtueel schoonmaakrooster te creëren. De betreffende student krijgt per interval een sms met daarin de taak die men moet uitvoeren. Tevens is er een mogelijkheid om een printbaar rooster te maken. Deze casus is in het volgende business model vormgegeven:
Klant segmenten Studenten in een studentenhuis, is de doel groep van deze website. Waarde aanbod • Betaalde sms alert dienst; vooraf ingekochte sms’jes worden per interval verstuurd. • Printbaar schoonmaakrooster, mogelijkheid en ruimte voor toepasselijke advertentie uiting.
Pagina 36 van 50
Kanalen De gebruikte kanalen om de dienst bij de klant te krijgen zijn: telefoonnummers, sms en e-mail verkeer. Klantrelatie De klantrelatie wordt opgebouwd door middel van een betaald membership. Men zal wel terug moeten komen en blijven gebruikmaken van de geboden dienst, er is immers betaald. Tevens zal de gratis functionaliteit om in 3 klikken een printbaar rooster te maken klanten binden aan het concept. Opbrengst stromen. De opbrengsten van de website komen vanuit 3 kanalen: • • •
Verkoop van alert sms’jes. Verkoop aanbiedingen via mailinglist en advertenties op de website. Advertentie verkoop, printbaar rooster.
Kernbronnen De grootste bron van de website is het in eigen beheer ontwikkelde alert systeem. Tevens zal de sms dienst van Vodafone worden gebruikt voor het daadwerkelijk versturen van sms berichten. Kern activiteiten De kernactiviteiten van het concept zijn; het versturen van dagelijkse sms alerts. En het maandelijks toesturen van een nieuwsbrief met interessante aanbiedingen. Kern partners De kernpartners van de website zijn Vodafone sms services en de Rabobank voor het leveren van Ideal, de betaalmethode van de website. Kostenstructuur De kostenstructuur is vrij simpel, de sms’jes worden vooraf ingekocht. Dit is goed te sturen omdat er realtime inzicht is in de behoefte. Daarnaast zijn er operationele kosten voor het online houden van het systeem. Ook zullen er kosten gemaakt worden om de website verder te promoten.
Ook een model maken? Het getoonde model is gemaakt door middel van BM-designer. http://www.bmdesigner.com/, dit is een site die ontwikkeld is door Alexander Osterwalder. Op deze site staan tevens diverse andere modellen die de techniek verduidelijken.
Pagina 37 van 50
Marketing Er is een bedrijf, businessmodel en een bijbehorend verdienmodel. Nu de klanten nog, ieder bedrijf moet aan marketing doen om klanten/opdrachtgevers te krijgen. De makkelijkste manier adverteren is mond op mond reclame. Dit bereik men alleen door goede diensten of producten aan te bieden. Voordeel van deze methode is dat het niks kost, ook is mond op mond reclame het effectiefst . Iemand die blij is met de aangeboden dienst zal iemand anders ook overtuigen. Andere manieren van gratis marketing: Verzorg presentaties Op veel vakgebieden worden congressen en informatie avonden gehouden. Zorg dat ‘de onderneming’ kan spreken op dit soort avonden. Stel jezelf voor dat je zelf een informatie avond organiseert. Waar zou jij dan zoeken naar sprekers? Probeer je in deze netwerken aan te melden. Goede startpunten zijn bijvoorbeeld de lokale of regionale ondernemers verenigingen, de Kamer van Koophandel, Rotary, etc. Maar ook beurzen waar jouw doelgroep komt zijn uitermate geschikt om een presentatie te houden en je bedrijf te noemen. Beloon het aanbrengen van nieuwe klanten Zeg tegen al je huidige klanten dat ze korting krijgen als ze een nieuwe betalende klant aandragen. Je kan dit nog interessanter maken door je bestaande klanten een korting te laten weggeven. Zo zal een nieuwe klant sneller zeggen dat hij doorverwezen is door persoon x. Zorg dat je bij alle nieuwe klanten ook een bedankje stuurt aan degene die de nieuwe klant heeft doorverwezen. Zo versterk je ook meteen de binding met je bestaande klanten. Verstuur een nieuwsbrief Bied alle klanten de mogelijkheid om op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen en kortingen. Zeer belangrijk is de toegevoegde waarde die je levert. Als er alleen aanbiedingen in je nieuwsbrief zet dan is het eigenlijk een veredelde reclamefolder. Zorg dat de inhoud interessant is om te lezen/weten. Werk actief aan je Public Relations In het vakgebied en het bedrijf gebeuren allerlei dingen die niet bij iedereen bekend zijn. Goede kans dat allerlei media erover zouden willen schrijven maar gewoonweg niet op de hoogte zijn. Stuur persberichten naar de lokale kranten en lokale TV-stations met de nieuwste gebeurtenissen. Zet er meteen bij dat ze contact kunen opnemen voor een interview.
Pagina 38 van 50
Onderwerpen zijn bijvoorbeeld: -
nieuwe modellen en producten uitbreiding van het bedrijfspand jubilea bewonderenswaardig personeel
Start met een weblog of doe mee op een forum Veel mensen zoeken eerst op het internet voordat ze tot een aankoop overgaan. Als je mensen in dit stadium bewust maakt van het bedrijf kan men deze potentiëleklanten vroeg in het beslisproces op het geboden product of dienst wijzen. Het opzetten van een weblog kan gratis op bijvoorbeeld blogger.com of wordpress.com. Men kan natuurlijk ook een blog aan een zakelijk website koppelen of laten ontwikkelen. Het reageren in fora vraagt minder begininvestering. Zoek in Google naar discussies binnen het vakgebied en doe mee met deze discussies. Concentreer en focus op het geven van hulp en goede adviezen en pas op met het benadrukken van de onderneming of aanbiedingen. Dit wordt al snel als spam gezien. Sponsoring en goede doelen Geef ook iets terug aan de maatschappij. Lokale sportclubs of goede doelen sponsoren zijn veel gebruikte doelen. Ook is het mogelijk producten of diensten leveren zodat het bedrijf directer betrokken wordt. Zo bouwt men een netwerk op en kan men mensen laten zien hoe het product in de praktijk werkt. Goede doelen en lokale sportclubs staan regelmatig in de lokale kranten en kunnen goede publiciteit veroorzaken.
Betaalde marketing Uiteraard zijn er ook betaalde methodes. Een van de meeste gebruikte online methodes is Google adwords (http://www.google.nl/adwords). Hiermee is zelf in te stellen met voor een budget er welke advertentie wordt vertoont en aan welke doelgroep. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om elke dag tussen 18:00h en 19:00h een advertentie te vertonen aan alle internetters die uit Groningen komen.
Pagina 39 van 50
Voordeel is dat het budget zelf te bepalen is, dit in tegenstelling tot grote media bureau´s die vaak een budgetdrempel hebben van rond de € 5000,-. M4N is bijvoorbeeld zo´n mediabureau. Dit bedrijf heeft een portfolio vol met verschillende soorten websites. Als adverteerder kan men in overleg adverteren op bepaalde sites. M4N kan desgewenst de advertenties ontwikkelen. Voordeel van een mediabureau is dat er alleen betaald wordt voor resultaat. Een zogenaamde lead. Op het moment dat een klant iets besteld of zich inschrijft bij jouw bedrijf rekent M4N een vooraf afgesproken bedrag. Uiteraard is het ook mogelijk om in de ´offline wereld´ reclame te maken. Afhankelijk van de doelgroep is het versturen van bijvoorbeeld een flyer een effectief middel. Kosten van het drukken liggen rond de 300 euro per 10.000 stuks, uiteraard via een internetdrukker, www.idrukker.nl . Het rondbrengen van de flyers kan uiteraard zelf gedaan worden, uitbesteden is zeker bij grote oplage´s aan te raden. Kosten hiervan zijn ongeveer € 0,012 per adres. Het adverteren in de buitenruimte is ook een effectief middel, zo is het mogelijk om bijvoorbeeld een bushokje of een complete bus te gebruiken voor de reclame uiting. Nadeel van deze vorm is, omdat het effectief is, ´prijzig´ is: Een advertentie op één bilboard kost per week € 99,00. Een bus beplakken kan ook, kosten hiervan zijn € 2735,00 voor 10 bussen per twee weken. Uiteindelijk is het idee bepalend voor de vorm van marketing. Het idee, en daarmee de doelgroep die er op af komt, heeft ieder zijn beste methode. Jongeren zullen eerder internet gerelateerde marketing oppikken. Terwijl 40 plussers met kinderen eerder een flyer lezen.
Pagina 40 van 50
Pagina 41 van 50
Doelstellingen en een financieel plan Om externe partijen, maar ook om zelf inzicht te krijgen in de financiële toekomst van het bedrijf. Zullen er doelstellingen geformuleerd moeten worden. Waar moet het bedrijf over bijvoorbeeld 3 jaar zijn. Of hoeveel marktaandeel wel men over 5 jaar hebben. Formuleer de doelen zo duidelijk mogelijk, beschrijf ook de gebruikte middelen die moeten leiden tot dit doel.
Het financiële plan Een financieel plan schrijven valt niet mee. Deels doordat het een prognose is, een schatting. Men weet immers niet hoe de markt zich zal veranderen en of de aangeboden dienst zal aanslaan. Het financiële plan omvat vier onderdelen: • • • •
Een investeringsplan Een financieringsplan Exploitatiebegroting Liquiditeitsprognose
Het investeringsplan Een investeringsplan omvat een overzicht van alle benodigde investeringen. Dit plan is goed te baseren op de realiteit. De kosten zijn immers op te vragen bij een winkel , leverancier of verhuurder. Omschrijf letterlijk iedere aanschaf groter dan € 100,00. Zo onstaat er een duidelijk beeld van de totale benodigde investering, en zal een eventuele financier duidelijk kunnen zien wat er met het geld gaat gebeuren.Een voorbeeld van een investeringsplan:
Pagina 42 van 50
Bron: Rabobank. Een financieringsplan In een financieringsplan staat omschreven hoe de onderneming de investering omschreven in het investeringsplan wil gaan financieren. Let op: De totale investering moet overeenkomen met de uitkomst van het financieringsplan. Dit vormt namelijk het eigen vermogen! Een voorbeeld van zo’n plan:
Pagina 43 van 50
Pagina 44 van 50
Exploitatiebegroting De exploitatiebegroting geeft een overzicht van de opbrengsten en uitgaven voor de eerste drie jara van de onderneming. Deze begroting is een grotere kluif, omdat het een prognose is. Eventueel is het inschakelen van een administratiekantoor of accountant raadzaam. Uiteraard kan ook de kamer van koophandel helpen bij het opstellen van deze begroting. Een voorbeeld van zo’n begroting:
De privé uitgaven in dit geval is volledig voor de eigenaar van het bedrijf. Let wel, er is in dit voorbeeld geen salaris verwerkt. Deze ondernemer leeft dus van de winstuitkering. Bij meerdere vennoten is het raadzaam om de salarissen ook te vermelden!
Pagina 45 van 50
Liquiditeitsprognose Wederom een prognose. Deze prognose probeert een antwoord te geven op hoe de inkomsten en uitgaven verlopen, per maand. Ook dit moet gemaakt worden voor 3 jaar, conform de exploitatie begroting. Een voorbeeld van deze prognose:
Pagina 46 van 50
De onderneming is er (nawoord) Nu het ondernemingsplan af is, is het oorspronkelijk idee een onderneming geworden. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Praesent est justo, vehicula gravida adipiscing quis, volutpat non urna. Suspendisse tincidunt molestie consequat. In et ligula mi, at iaculis dolor. Quisque fringilla urna in lorem accumsan sit amet semper enim semper. Donec nec leo in felis iaculis tristique non vel leo. Suspendisse magna mauris, feugiat non volutpat sit amet, semper et tellus. Fusce sollicitudin gravida nisl, et mattis orci viverra in. Ut rutrum pharetra risus, vel interdum tortor varius vel. Vestibulum ac ligula neque. Quisque vitae enim sit amet libero vestibulum sollicitudin. Duis adipiscing sapien vel diam sodales aliquam. Donec vel bibendum nulla. Cras at augue ut nunc sagittis gravida non ac felis. Integer pretium dignissim malesuada. Duis sed vestibulum lacus. Nam dapibus, magna non venenatis eleifend, turpis velit malesuada lectus, quis consectetur tellus odio id dui. Aliquam a iaculis erat. Nam a accumsan magna. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Pellentesque sit amet magna odio. Morbi tincidunt elit ac ligula dapibus pharetra. Sed congue augue quis erat placerat ut vehicula felis cursus. In porta nisi vitae lorem auctor et condimentum libero semper. Quisque in vulputate mi. Vestibulum purus tortor, ultrices id pellentesque id, convallis vel ante. Etiam a imperdiet augue. Duis vestibulum vulputate libero a sagittis. Cras a dui nisi. Nullam vitae leo sem, nec dictum massa. Quisque nisi risus, mattis non accumsan ut, facilisis at purus. Donec nibh est, faucibus sit amet fermentum porta, pharetra et est. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Duis porta tempus elit, a feugiat lectus lacinia sit amet. Nunc non nibh eros. Vivamus eu quam mauris. Aliquam erat volutpat. Nam placerat pellentesque auctor. Ut fringilla elementum orci at ultricies. Suspendisse eleifend nulla ac sem consectetur adipiscing. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut a urna eget tellus euismod hendrerit sed et quam. Donec id venenatis turpis. Nulla at tellus dolor. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Proin ultricies, nisl vel pharetra consectetur, massa tortor vestibulum libero, non vulputate massa dolor eget nibh. Nulla ut mauris ut lacus mattis faucibus sit amet eget metus. Cras quam velit, pretium eu consectetur suscipit, viverra at sem. Nulla tristique purus ut enim facilisis in accumsan sem tristique. Suspendisse a sem lorem, sit amet egestas lorem. Mauris quis metus nulla, at ultrices ante. Praesent euismod mattis lectus eget varius. Suspendisse potenti. Pellentesque hendrerit malesuada sem nec cursus. Morbi lobortis urna sit amet nibh bibendum ornare. Integer urna arcu, tristique vel egestas sed, cursus sit amet nunc. Duis aliquam ultricies massa eu commodo. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Vivamus et odio diam, non pulvinar nisi. Vivamus tempor placerat tincidunt. Cras dolor odio, scelerisque eu pellentesque vitae, accumsan accumsan ipsum. Nunc consequat congue felis, ut semper nisl blandit et. Ut nec libero urna, sed eleifend nisi. Nunc sodales sagittis massa, at scelerisque nibh porttitor vel. Curabitur sem lectus, pretium et cursus in, ornare ut tortor. Nullam viverra pretium blandit. Donec in tellus et nibh egestas consequat. Praesent auctor, leo id tincidunt porttitor, tortor sem rutrum ligula, in mollis est sapien eu nunc. Suspendisse potenti. Phasellus sem justo, pulvinar ullamcorper bibendum nec, dictum eget nulla.
Pagina 47 van 50
Tips van de kamer van koophandel Beheer de debiteuren Zorg ervoor dat de klanten snel betalen. Gelijk ‘boter bij de vis’ met bijvoorbeeld Ideal is natuurlijk Ideaal. Wordt er gebruik gemaakt van betaling op factuurbasis zorg dan dat er als de betalingstermijn is verstreken direct een herinnering achteraan komt. Houd een urenregistratie bij Voor de belastingdienst is het handig om een urenregistratie voor een heel jaar bij te houden. Zo wordt op basis van deze uren bepaald of men in aanmerking komt voor de startersaftrek. De eis van de belastingdienst is dat er minimaal 1225 uur per jaar aan de onderneming is gewerkt. Schrijf willekeurig af Starters mogen de bedrijfsmiddelen in de beginfase onder voorwaarden willekeurig afschrijven. Hiermee kan je als starter de afschrijving ineens, sneller of trager ten laste van de winst brengen. Vraag btw van oninbare facturen terug Als een factuur echt niet betaald wordt is het mogelijk om de reeds door de onderneming betaalde BTW terug te vorderen. Tevens is het mogelijk om deze facturen direct af te boeken op de lopende belastingperiode. Pas de kleine ondernemersregeling toe Eenmanszaken en V.O.F –en kunnen recht hebben op teruggaaf van afgedragen BTW. Als de onderneming in een jaar niet meer dan € 1345,00 aan BTW moet betalen, mag deze worden teruggevorderd van de belastingdienst. Let op, dit bedrag is dus het BTW bedrag. Bron: Spits.nl 01-12-2009
Pagina 48 van 50
Bijlagen • • •
Voorbeeld ondernemingsplan van de Rabobank. Literatuuronderzoek Praktijkonderzoek
Pagina 49 van 50
Pagina 50 van 50