Opstellen E-programma’s & T-prognoses Met behulp van Excel- converters
handleiding
Wijzigingen register: Versie
Datum
0.0
11 januari 2001
Naam
Omschrijving
0.1
17 januari 2001
wijziging voorblad
0.2
24 januari 2002
tekstaanpassingen, 2-uursblok
0.3
22 januari 2004
A.M. van der Wal
0.4
27 januari 2004
B. Wismans
initiële versie
naar 1-uursblok Aanvulling wijzigingsregister Tekstaanpassingen, deadline IETprogramma aangepast. 0.5
09 november 2007
C . van Houten
Diverse tekstuele aanpassingen.
0.6
21 december 2010
F, Nobel
Processchema aangepast aan
0.7
28 mei 2011
J.T.P. Meulenbroeks
Ketenconsistentiecheck
o.a Integratie NorNed CWE
DIT DOCUMENT IS NIET LEIDEND, WEL LEIDEND IS DE MESSAGE IMPLEMENTATION GUIDE VAN ENERGIENED.
E-programma's & T-prognoses handleiding
Inhoud Inleiding
3
1. Introductie
4
1.1 Inleiding
4
1.2 Fasering Programma Verantwoordelijkheid
4
2. Processchema dag n-1 E Programma
5
3. Opstellen E-programma
6
3.1 Inleiding
6
3.2 Voorbereidingsfase
6
3.3 Invullen E-programma's. 3.3.1 Algemeen 3.3.2 Template voor E-programma's 3.3.3 Het tabblad import- / exportspecificaties 3.3.4 Het tabblad E-programma 3.3.5 Het tabblad parameters
7 7 8 8 9 11
3.4
12
Converteren naar EDI
4. Verzenden/ontvangen EDINE-berichten
13
Verzenden via NETSCAPE
13
Verzenden via Microsoft Outlook
17
5. Opstellen T-prognose
20
5.1 Template T-prognose 5.1.1 Tabblad ‘T-programma’. 5.1.2 Tabblad Parameters
20 20 21
5.2
Converteren naar EDI
22
5.3
Verzenden T-prognose
22
6. Opbouw EDINE-bericht
23
7. Wijzigen van een E-programma
24
7.1 Inleiding
24
7.2 Procedure voor het wijzigen van een E-programma
24
7.3
25
Gewijzigd E-programma indienen, een voorbeeld
Processchema dag n + 1
28
8. Verwerken ontvangen APERAK/EDINE en/of REQDOC
29
versie: 0.7 2011
pagina 2
E-programma's & T-prognoses handleiding
Inleiding Het doel van deze handleiding is inzicht te verschaffen in de te doorlopen cyclussen voor Programma-Verantwoordelijken (PV’s). Tevens wordt u enig inzicht gegeven in de samenstelling van EDINE berichten. De in deze documentatie genoemde Excel converters zijn verkrijgbaar op de website van TenneT. Deze zijn terug te vinden onder de pagina, http://www.tennet.org/transport_en_systeemdiensten/procedures_regelgevi ng/edine/index.aspx, onder de bookmark "EDINE-Converter". doelgroep
Deze documentatie is bedoeld voor degene die te maken hebben of krijgen met Programma Verantwoordelijk heid en een snel overzicht willen hebben in de volgende onderwerpen: • Processen binnen PV; • Opbouw EDINE berichten. TEN OVERVLOEDE DELEN WIJ U MEDE DAT DE INFORMATIE IN DIT DOCUMENT NIET LEIDEND IS, MAAR WEL DE MESSAGE IMPLEMENTATION GUIDE VAN ENERGIENED (www.edsn.nl).
opbouw handleiding
Deze handleiding is als volgt opgebouwd: Hoofdstuk 1 : Introductie In dit hoofdstuk word een samenvatting gegeven betreffende de verschillende faseringen in de Programma Verantwoordelijkheid. Hoofdstuk 2 : Processchema dag n-1 In dit hoofdstuk wordt het processchema weergegeven van de voorbereidingsdag. Hoofdstuk 3 : Opstellen E-programma Dit hoofdstuk laat zien hoe een E-programma opgesteld dient te worden en hoe deze door middel van de Excel converter omgezet kan worden naar een EDINE bericht. Hoofdstuk 4 : Versturen/ontvangen EDINE berichten Dit hoofdstuk behandelt stapsgewijs hoe een EDINE bericht verstuurd kan worden via de twee meest gebruikte mail applicaties: • Netscape en • Microsoft Outlook. Hoofdstuk 5 : Opstellen T-prognoses Dit hoofdstuk heeft als doel inzicht en vaardigheden aan te reiken met betrekking tot het opstellen en versturen van T-prognoses. Verder zal ingegaan worden op het invullen van de verschillende tabbladen van de T-prognose. Hoofdstuk 6 : Wijzigen E-programma's Dit hoofdstuk heeft als doel inzicht en vaardigheden te geven in de algemene aspecten met betrekking tot het wijzigen van E-programma's. Hoofdstuk 7 : Processchema dag n+1 In dit hoofdstuk wordt het processchema weergegeven voor de dag na uitvoering. Hoofdstuk 8 : Verwerken ontvangen APERAK/REQDOC In dit hoofdstuk wordt stapsgewijs beschreven hoe APERAK/REQDOC berichten aangemaakt moeten worden cq behandeld moeten worden. versie: 0.7 2011
pagina 3
E-programma's & T-prognoses handleiding
1. Introductie 1.1 Inleiding Dit hoofdstuk heeft als doel de algemene aspecten met betrekking tot het opstellen van E-programma’s te bespreken.
1.2 Fasering Programma Verantwoordelijkheid De geplande transacties met betrekking tot PV verlopen in duidelijke fases: Voorbereiden
Uitvoeren
Handel drijven door partijen; zij informeren netbeheerders over de voor de volgende dag per aansluitpunt te verwachten transporten in zogenoemde T(ransport)-prognose’s, zodat in het net bekend is wat afname of invoeding zal zijn, opdat de netbeheerders de netveiligheid kunnen beoordelen. In het E(nergie)-programma wordt de Landelijk Netbeheerder door iedere Programma Verantwoordelijke geïnformeerd over diens transacties met andere PV's voor de volgende dag inclusief alle im- en export die opgenomen zijn op het tabblad 'import en exportspecificaties'; het netto resultaat van de transacties wordt geacht via de aansluitpunten waarvoor de PV Programma Verantwoordelijkheid heeft te worden gerealiseerd. Nadat de E-programma's door TenneT SO gecheckt zijn op eigen en onderlinge consistentie worden ze gefiatteerd. Hierna wordt aan de PV's een V(errekenings)-programma gestuurd, dat als basis zal dienen voor de verrekening en voor verdere wijzigingen. Op de dag van uitvoering, na controle en fiat van het E-programma door de Landelijk Netbeheerder, volgt fysieke levering. Op deze dag vinden de metingen plaats die door middel van MSCONS_MW de volgende dag verzonden worden naar de PV-partijen.
Afhandelen
Gegevens worden gemeld aan de Landelijk Netbeheerder en PV's. De onbalans wordt vastgesteld door de Landelijk Netbeheerder en gemeld aan de programmaverantwoordelijken.
Verrekenen
De Landelijk Netbeheerder stelt per PV de kosten van de door de PV veroorzaakte afwijkingen van het programma vast en rekent af. Via het CPSnet worden de PV-partijen van de afwijkingen op de hoogte gesteld via een V(erekenings)-programma. Tevens wordt in deze periode de programma’s voor onbalans en salesreports verzonden. producent/ handelaar Handelaar
RNB1
producent
RNB2 RNB3
V-
programma
T-
programma
E-
programma
TenneT SO
Figuur 1.1: PV-flow:E-, T- en V-programma’s
versie: 0.7 2011
pagina 4
E-programma's & T-prognoses handleiding
2. Processchema dag n-1 E Programma Acties PV dag n-1
Versturen Import & Export nominaties op basis maand en jaar capaciteit naar TenneT SO TenneT SO verstuurt APERAK_I&E
Ontvangst APERAK_I&E 9:00 uur
Versturen Delfor_E naar TenneT SO (inclusief nominaties op basis dagcapaciteit) TenneT SO verstuurt APERAK_E
Ontvangst APERAK_E 14:00 uur
Eerste Fiat Streeftijd:17:30 uur TenneT SO verstuurt V-programma
Ontvangen V-programma
Versturen APERAK_V
versie: 0.7 2011
pagina 5
E-programma's & T-prognoses handleiding
3. Opstellen E-programma 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk heeft als doel inzicht en vaardigheden aan te reiken met betrekking tot het opstellen en versturen van E-programma's. Verder zal ingegaan worden op het invullen van de verschillende tabbladen van het Eprogramma.
3.2 Voorbereidingsfase Een PV moet één dag voor de uitvoeringsdatum (voor 14.00 uur) zijn/haar Eprogramma aanleveren bij TenneT SO. Bij ontvangst zal de verzender een ontvangstmelding krijgen (APERAK). Voordat dit programma in behandeling wordt genomen wordt eerst gecheckt op interne consistentie. Indien het programma niet consistent is verzend TenneT SO een foutmelding en anders een bericht met de melding 'programma in behandeling genomen'. Als een Eprogramma door TenneT niet geaccepteerd wordt verwacht TenneT een gewijzigde versie van de PV-partij, die wel intern consistent is. Iedere PV heeft de mogelijkheid om meer dan één E-programma te verzenden voor de deadline van 14.00 uur. De eerste versie mag ten hoogste zeven dagen voor de uitvoeringsdatum verzonden worden. Het laatste intern consistente Eprogramma is hierbij geldig. Geen E-programma Verzonden
In het geval dat een PV geen E-programma heeft ingezonden voor de deadline (14.00 uur op de dag voor de uitvoeringsdatum) neemt TenneT SO telefonisch contact op met de PV. Naar gelang de reden voor het niet verzenden van een E-programma kunnen de volgende acties opgestart worden: 1.
2.
3. 4.
5. 6.
Als de PV heeft vergeten een E-programma te versturen wordt er door TenneT SO een afspraak gemaakt om het versturen van het programma zo spoedig mogelijk te laten plaatsvinden. In het geval dat technische problemen worden opgelost geeft TenneT een verzoeknummer uit waaraan gerefereerd moet worden (REQDOC) bij het alsnog inzenden van een E-programma. Bij extreme technische problemen wordt er naar andere oplossingen gezocht zoals het verzenden van een E-programma per fax en e-mail. Wanneer de LIBRA-applicatie technische problemen geeft is de automatische verwerking van de programma's niet mogelijk. Alle PV partijen ontvangen dan een bericht van TenneT SO. In dit bericht wordt medegedeeld dat het proces met 2 uur vertraagd wordt. Indien men niet genoeg heeft aan deze 2 uur om de problemen te verhelpen wordt deze periode met nog eens 2 uur verlengd. Indien het gehele CPS-net niet toegankelijk is treedt er een speciale procedure in werking. In het geval de PV geen import/export informatie instuurt zal alles verdwijnen naar de dagcapaciteit.
Indien combinaties van bovenstaande problemen in werking treden of wanneer TenneT SO alle data met de hand moet verwerken heeft TenneT de mogelijkheid het PV systeem te sluiten. De speciale procedures die dan in werking treden wordt niet in dit document behandeld.
versie: 0.7 2011
pagina 6
E-programma's & T-prognoses handleiding
3.3
Invullen E-programma's.
Nadat de gehele energiebehoefte in kaart is gebracht kan begonnen worden met het invullen van het E-programma. EDI berichten, Excel
Alle berichten moeten volgens de E(lectronic) D(ata) I(nterchange) standaard worden verzonden. TenneT stelt de Excel templates voorzien van een EDI-macro ter beschikking via haar web-site aan de PV- partijen die geen eigen programmatuur hebben. Deze macro zet de Excel template om naar de vereiste EDI standaard. TenneT zal geen versiebeheer doen. 3.3.1 Algemeen De templates (met uitzondering van de Meetinformatie en Gecumuleerde meetinformatie die gebaseerd zijn op PTE's van 5 minuten) zijn gebaseerd op PTE's van 15 minuten en bevatten dus: • Voor een normale dag 96 regels; • Voor de zomer/wintertijd overgang 100 regels; • Voor de winter/zomertijd overgang 92 regels. Hieronder staan twee afbeeldingen hoe een Excel template eruit ziet in de verschillende overgangen. Zomer/wintertijd overgang Periode
Kloktijd
....
....
Winter/zomertijd overgang Periode ....
Kloktijd ....
01:45 - 02:00 01:45 - 02:00
01:45 - 02:00 01:45 - 02:00
02:00 - 02:15 02:00 - 02:15
02:00 - 02:15 03:00 - 03:15
02:15 - 02:30 02:15 - 02:30
02:15 - 02:30 03:15 - 03:30
02:30 - 02:45 02:30 - 02:45
....
....
02:45 - 03:00 02:45 - 03:00
....
....
03:00 - 03:15 02:00 - 02:15
22:15 - 22:30 23:15 - 23:30
03:15 - 03:30 02:15 - 02:30
22:30 - 22:45 23:30 - 23:45
03:30 - 03:45 02:30 - 02:45
22:45 - 23:00 23:45 - 24:00
03:45 - 04:00 02:45 - 03:00
23:00 - 23:15 n.v.t.
04:00 - 04:15 03:00 - 03:15
23:15 - 23:30 n.v.t.
....
....
23:30 - 23:35 n.v.t.
....
....
23:45 - 24:00 n.v.t.
24:00 - 24:15 23:00 - 23:15
24:00 - 24:15 n.v.t.
24:15 - 24:30 23:15 - 23:30
24:15 - 24:30 n.v.t.
24:30 - 24:45 23:30 - 23:45
24:30 - 24:45 n.v.t.
24:45 - 25:00 23:45 - 24:00
24:45 - 25:00 n.v.t.
Figuur 3.1: Verwerken bieding bij zomer/ wintertijd overgang
versie: 0.7 2011
pagina 7
E-programma's & T-prognoses handleiding 3.3.2 Template voor E-programma's Het E-programma bestaat uit de volgende drie tabbladen: • 'Import- en exportspecificatie'; • 'E-programma'; • 'Parameters'. Houd er bij het invullen van de templates rekening mee dat de kopregels in de templates automatisch worden gecontroleerd op juistheid. Tevens wordt gecontroleerd of het ingestuurde programma consistent is. In deze consistentiecheck wordt gekeken naar de controletabel in de template. Bij het juist invullen van de template moet deze voor iedere PTE op nul staan. Als dit niet het geval is wordt er een foutmelding verstuurd en verwacht de TenneT SO dat er een gewijzigd programma wordt gestuurd. 3.3.3 Het tabblad import- / exportspecificaties Bij het opstellen van een IET-programma dient er rekening gehouden te worden met het feit dat een programma ten hoogste 2 dagen voor de uitvoeringsdatum (d-2) vanaf 10:00) verstuurd kan worden, tenzij dag d-2 geen werkdag is. Dan wordt de termijn verlengd tot de eerste werkdag ervoor. Voor een dinsdag met een weekend ervoor en geen feestdagen, bijvoorbeeld, kan op vrijdag (d-4) vanaf 10:00 reeds ingestuurd worden. Bij binnenkomst (voor 08:00 uur, voor verkregen maand- en jaar capaciteit, voor 14:00 voor verkregen dagcapaciteit) gaat het LIBRA systeem de kopteksten automatisch controleren, dus is het belangrijk dat ze goed zijn ingevuld om een foutmelding te vermijden. Om de IET gegevens in te vullen activeert u eerst het tabblad 'import- en exportspecificatie'. Vervolgens vult u de volgende velden alleen in indien er import- en/of export plaatsvindt:
IET contractnr. Voor elke import- en exporttransactie geeft Auction Office & NorNed Auction de nummers uit.
EAN-128 code TSO Land waar vandaan geïmporteerd of naar geëxporteerd wordt. (DE, NL, …)
Leverancier/ontvanger invullen d.m.v. EAN-13 code
Figuur 3.2: tabblad 'Import- en export specificatie'
Hieronder volgt een korte samenvatting van enkele belangrijke velden die gevuld moeten worden: 1. 'IET-contractnummer'; Voor contracten wordt een contractnummer door Auction Office & Norned Auction aangemaakt.
versie: 0.7 2011
pagina 8
E-programma's & T-prognoses handleiding 2. 'Leverancier/ontvanger'; Wanneer u importeert (vanuit Nederland gezien) vult u bij ontvanger uw EANcode in en bij de leverancier de EAN-code van de counterparty. Wanneer u exporteert (vanuit Nederland gezien) vult u bij ontvanger de EAN-code van de counterparty in en bij de leverancier uw EAN-code.
3. 'Land herkomst/bestemming'; In het veld 'land van herkomst/bestemming' kunnen de navolgende afkortingen gebruikt worden: BE België DK Denemarken DE Duitsland FR Frankrijk CH Zwitserland GB Engeland NL Nederland IT Italië PT Portugal AT Oostenrijk SE Zweden ES Spanje GR Griekenland LU Luxemburg NO Noorwegen PL Polen 4. 'Via Grensstation'; Er zijn tussen Nederland, België en Duitsland 6 koppelpunten voor de import en export. Tevens zijn er 2 DC verbindingen met Noorwegen en Groot Brittanie. In het veld 'Via grensstation' kunnen de EAN codes ingevuld worden van: TenneT GMBH; EAN-code: 403374200000000012 Amprion_Net ; EAN-code: 404232200000000007 ELIA ; EAN-code: 549977030260800000 Statnett ; EAN-code: 707052399999999992 BritNed; EAN-code: 871686799999991658 5. 'In te vullen hoeveelheden'; Per PTE (15 min) wordt de hoeveelheid te importeren of te exporteren energie ingevuld. De hoeveelheden dienen weergegeven te worden in kWh. 3.3.4 Het tabblad E-programma De ingevulde gegevens in het IET-tabblad zullen automatisch middels celverwijzingen ingevuld worden op het tabblad 'E-programma'. Voor de in de templates in te vullen hoeveelheden staat hieronder een schema wanneer men een getal positief (+) of negatief(-) weergeeft.
Plus (+)
Minus (-)
Kopen Import In Productie
Verkopen Export Uit Consumptie
Figuur 3.3: + en - gebruik
versie: 0.7 2011
pagina 9
E-programma's & T-prognoses handleiding Als u vervolgens het tabblad 'E-programma' activeert kunt u de gegevens van de binnenlandse transacties invullen. In het E-programma vult u de volgende regels:
EAN-13 EAN-13code code LNBSO LNBSO 8716867999983 871686799998 3 EAN-13 code van zender
Naam van contactpersoon
Ref. nummer mogelijk format: E_ddmmyy_XX
EAN-13 code PV relatie
Nummer uitgegeven door TenneT bij gewijzigd Eprog. na 14h00
Figuur 3.4: Tabblad 'E-programma'
Als de koptekst is ingevuld kan begonnen worden met het invullen van de energiebehoefte. Houd bij het invullen van de gegevens rekening met: 1. Het format van de in te vullen datum moet herkend worden door het LIBRA systeem. Het standaard format is dd-mm-yyyy. 2. Een verzoeknummer wordt door TenneT na 14h00 uitgegeven bij wijzigingen in het E-programma. 3. Altijd controleren of het referentienummer is aangepast. 4. Vul de uren 24.00 uur tot en met 25.00 uur alleen in bij de overgang van zomer- naar wintertijd. 5. Vul alle hoeveelheden in kWh in. 6. De kwartier waarde is: uurwaarde : 4.
versie: 0.7 2011
pagina 10
E-programma's & T-prognoses handleiding 3.3.5 Het tabblad parameters Als de tabbladen zijn gevuld met gegevens dient het Excel werkblad omgezet te worden naar EDI. Vervolgens kan het verzonden worden. Als u het tabblad 'Parameters' activeert verschijnen de EDI parameters op het scherm.
Figuur 3.5: Het tabblad 'Parameters'
Hieronder volgt enige uitleg bij de cellen die gevuld moeten worden vóór het verzenden van het E-programma (alle groene velden in dit werkblad zullen automatisch gevuld worden, de witte velden zullen handmatig ingevuld moeten worden).
& Parameters voor E-programma werkblad: 1. 'Testindicator'; Let op dat in de productie fase geen testindicator geactiveerd is. 2. 'Bestanddirectory'; Vul hier het pad in waar het programma het EDI bericht kan wegschrijven. 3. 'Eenheid'; De in te vullen eenheid is kWh, en wordt uit tabblad E-programma overgenomen. 4. 'Ontvanger'; EAN-13 code van de ontvanger in. 5. 'Verzender'; EAN-13 code van verzender in. 6. 'Timer off/set UTC'; Vul in de zomertijd een 2 in en in de wintertijd een 1. 7. 'REQDOC referentienummer'; Hier komt het REQDOC nummer te staan, dat wordt overgenomen van het tabblad E–programma. Dit nummer is telefonisch aan te vragen bij TenneT SO. 8. 'Uniek referentienummer'; versie: 0.7 2011
pagina 11
E-programma's & T-prognoses handleiding Wordt automatisch door het systeem gegenereerd. 9. 'Datum van uitvoering'; Het standaard format is dd-mm-yyyy wordt vanuit tabblad E-programma gevuld. 10. 'Volgnummer'; Het versie nummer van het E-programma. 11. 'EAN-13 code Ontvanger';
& Parameters voor import- en exportspecificatie werkblad: 1. 'IET-contractnummer'; Het betreffende contractnummer voor de import of export. 2. 'EAN-13 code leverancier/ontvanger'; Wanneer u importeert (vanuit Nederland gezien) vult u bij ontvanger uw EAN-code in en bij de leverancier de EAN-code van de counterparty. Wanneer u exporteert (vanuit Nederland gezien) vult u bij ontvanger de EAN-code van de counterparty in en bij de leverancier uw EAN-code. 3. 'Code van land/herkomst'; De code van het land van herkomst (zie ook: 3.3.3 punt 3, Landcodes). 4. 'EAN-128 code grensstation'; De EAN-128 code van de TSO waar de import of export zal plaatsvinden.
3.4
Converteren naar EDI
Als alle relevante cellen zijn ingevuld kan op de button 'Converteren naar EDI' geklikt worden. Indien alle cellen correct zijn ingevoerd zal de macro een bestandje wegschrijven in de aangegeven 'Bestanddirectory' van het tabblad 'Parameters'. Indien niet alle velden correct zijn ingevuld zal de macro een foutmelding genereren en deze door middel van een pop-up schermpje aan u tonen. Voor een uitleg over de inhoud van een EDINE bericht verwijzen wij u naar 4.3.
versie: 0.7 2011
pagina 12
E-programma's & T-prognoses handleiding
4. Verzenden/ontvangen EDINE-berichten Dit EDINE-bestand dient vervolgens via het CPS-net verzonden te worden om in behandeling genomen te worden door het LIBRA-systeem. In dit hoofdstuk zal u stapsgewijs verteld worden, hoe een EDINE-bestand te verzenden met de twee meest gebruikte mail applicaties: & Netscape; & Microsoft Outlook.
Verzenden via NETSCAPE Hieronder volgt stapsgewijs hoe een EDINE-bestand te versturen. 1.
Allereerst dient u op het ‘Netscape’ icoontje te dubbelklikken.
2.
In het volgende pop-up venster dient u te kiezen voor uw eigen profiel naam en druk vervolgens op ‘Start Communicator’.
versie: 0.7 2011
pagina 13
E-programma's & T-prognoses handleiding 3.
De CPS-mailbox zal nu opgestart worden. In de mailbox kiest u vervolgens voor ‘Communicator — Adress book’.
4.
In het pop-up schermpje ‘Adress Book’ kiest u vervolgens voor uw eigen persoonlijke adresboek(in dit voorbeeld TenneT) en zoekt in het scherm ernaast naar de EAN-13 code van TenneT SO (8716867999983). Om het bericht op te stellen klikt u vervolgens op de button ‘New Msg’.
versie: 0.7 2011
pagina 14
E-programma's & T-prognoses handleiding
5.
In veld ‘Subject’ kunt u een omschrijving van het te versturen EDINE bericht meegeven. Vervolgens drukt u op de button ‘Attach’ om het aangemaakte EDINE-bericht mee te zenden via het CPS-net.
6.
In het volgende pop-up scherm kunt u browsen naar uw aangemaakte EDINE-bestand en kiezen voor ‘Openen’.
versie: 0.7 2011
pagina 15
E-programma's & T-prognoses handleiding 7.
Uw EDINE-bestand is nu ingevoegd in uw mail. Vervolgens drukt u op de ‘Send’ button en het bericht zal inclusief het EDINE bestand verzonden worden naar de System Operator.
8.
Het EDINE-bestand zal ontvangen worden door de System Operator en zal een ontvangstbevestiging versturen d.m.v. een APERAK. Deze ontvangstbevestiging zal in uw mailbox binnenkomen en zal de volgende structuur hebben:
De binnenkomende EDINE of APERAK-berichten kunnen op de volgende manier herkend worden.
APERAK - A = Aperak-bericht MSCONS - M = Meetwaarden
MSCONS - O = Onbalansinformatie DELFOR - V = V-programma SLSRPT — S = Salesreport MSCONS - MW = Cum. Meetwaarde (met ref. naar MSCONS - MW in RFF segment) DELFOR - E = E-programma DELFOR - T = T-prognose
versie: 0.7 2011
pagina 16
E-programma's & T-prognoses handleiding
Verzenden via Microsoft Outlook 1.
Open 'Outlook Express' en druk op de button nieuw bericht. Om het bestand naar TenneT SO te versturen dient u de 'To:' button in te drukken.
2.
Vervolgens selecteert u de betreffende EAN-code (TenneT SO 8716867999983) en voegt hem middels de To: en Ok: buttons toe.
3.
Om het EDINE-bericht mee te zenden dient u te kiezen voor 'Invoegen Bestand toevoegen'.
versie: 0.7 2011
pagina 17
E-programma's & T-prognoses handleiding 4.
Vervolgens zoekt u het mee te sturen bestand op en drukt op de button 'Toevoegen'.
Als reactie op het verzenden van een bericht zal TenneT SO een APERAK retour zenden als een ontvangst bevestiging. 5.
Om een inkomende bericht te openen dubbelklikt u het bericht met de linker muistoets.
.
6.
Sla het bericht op met de extensie .edn in een van te voren aangemaakte directory.
versie: 0.7 2011
pagina 18
E-programma's & T-prognoses handleiding
7.
Nadat u dit gedaan heeft kunt u het bericht met de rechtermuisknop openen in Notepad.
Voor het herkennen van een EDINE-bericht verwijzen wij u naar paragraaf 4.1 Verzenden via Netscape punt 8.
versie: 0.7 2011
pagina 19
E-programma's & T-prognoses handleiding
5. Opstellen T-prognose Dit hoofdstuk heeft als doel inzicht en vaardigheden aan te reiken met betrekking tot het opstellen en versturen van T-prognoses. Verder zal ingegaan worden op het invullen van de verschillende tabbladen van het T-prognose. In de scherm voorbeelden is er sprake van een T-programma's. Dit heeft dezelfde betekenis als een T-prognoses.
5.1 Template T-prognose Aan de netbeheerder dient op de voorbereidingsdag een T-prognose verzonden te worden uiterlijk om 14:00. Om een EDINE bericht aan te maken dient u het programma Export T-prog.xls te openen in Excel. De template bevat twee tabbladen: & T-programma; & Parameters. 5.1.1 Tabblad ‘T-programma’. In het tabblad T-programma worden de waarden ingevuld die naar de NB verstuurd dienen te worden. De RNB verzamelt alle T-prognoses die betrekking hebbende op zijn eigen netten en verwerkt deze in 1 T-prognose dat vervolgens weer verzonden wordt naar TenneT NB. Voor het invullen van de koptekst verwijzen wij u naar 3.4.
Figuur 5.1: Het tabblad 'T-programma (T-prognose)'
Boven de kolom die de betreffende waarden zal gaan bevatten zal het desbetreffende aansluitpunt ingevuld moeten worden. Anders dan in het Eprogramma zal in het T-prognose (zie voorbeeld) met uurwaarden gewerkt moeten worden en dat de waarden in kW zijn weergegeven in plaats van kWh.
versie: 0.7 2011
pagina 20
E-programma's & T-prognoses handleiding 5.1.2 Tabblad Parameters Als u het tabblad 'Parameters' activeert verschijnen de EDI- parameters op het scherm. De volgende items dienen ingevuld te worden voordat de macro geactiveerd wordt.
Figuur 5.2: Het tabblad 'Parameters'
Hieronder volgt enige uitleg bij de cellen die gevuld moeten worden vóór het verzenden van de T-prognose. Parameters voor T-prognose werkblad: 1. 'Testindicator'; In productiefase ‘geen bestandindicator’ aanklikken. 2. 'Bestanddirectory'; Vul hier het pad in waar het programma het EDI bericht kan wegschrijven. 3. 'Eenheid'; De in te vullen eenheid is kW. 4. 'Verzender'; EAN-13 code van verzender. 5. 'Ontvanger'; EAN-13 code van de ontvanger. 6. 'Timer off/set UTC'; Vul in de zomertijd een 2 in en in de wintertijd een 1. 7. 'Uniek referentienummer'; Wordt automatisch door het systeem gegenereerd. 8. 'Datum van uitvoering'; Het standaard format is dd-mm-yyyy: wordt vanuit tabblad T-programma ingevuld.
versie: 0.7 2011
pagina 21
E-programma's & T-prognoses handleiding 9. 'Volgnummer'; Het versienummer van de T-prognose.
5.2
Converteren naar EDI
Als alle relevante cellen zijn ingevuld kan op de button 'Converteren naar EDI' geklikt worden. Indien alle cellen correct zijn ingevoerd zal de macro een EDINE bestand wegschrijven in de aangegeven 'Bestanddirectory' van het tabblad 'Parameters'.
5.3
Verzenden T-prognose
Het aangemaakte EDINE-bericht kan vervolgens verzonden worden via het CPS naar de desbetreffende NB. Voor het verzenden verwijzen wij u naar hoofdstuk 3.
versie: 0.7 2011
pagina 22
E-programma's & T-prognoses handleiding
6. Opbouw EDINE-bericht Het gegenereerde EDINE-bericht kan zichtbaar worden gemaakt in ‘NOTEPAD’, en zal er als volgt uitzien:
figuur 6.1: EDINE-bericht T-prognose
Hieronder volgt een uitleg betreffende de opbouw van het bericht. Referentienumme Verzenddatum + tijd EAN-13 code ontvanger EAN-13 code verzender
Soort bericht DELFOR_T
Startdatum + tijd T-prognose Einddatum + tijd T-prognose
2 = zomertijd, 1 = wintertijd EAN-128 code TSO Vermogen + eenheid per PTE Starttijd PTE Eindtijd PTE
versie: 0.7 2011
pagina 23
E-programma's & T-prognoses handleiding
7. Wijzigen van een E-programma 7.1 Inleiding Dit hoofdstuk heeft als doel inzicht en vaardigheden te geven in de algemene aspecten met betrekking tot het wijzigen van E-programma's. Verder wordt ingegaan op het PV-schap en de duidelijke fase verdeling in de desbetreffende transacties.
7.2 Procedure voor het wijzigen van een E-programma Wijzigen
Het wijzigen van E-programma's en T-prognoses kan tussen 14.00 en het uiteindelijke fiat alleen plaatsvinden als er sprake is van een
E-programma
transportbeperking. In alle overige gevallen is het niet mogelijk het Eprogramma in deze periode te wijzigen Als een E-programma tussen 14.00 en het eerste fiat gewijzigd moet worden kan dat alleen als er van te voren een verzoeknummer wordt afgegeven door de SO. Zonder het vermelden van een verzoeknummer zal het LIBRA- systeem het programma niet accepteren en terugsturen met een foutmelding. Tot het tijdstip van fiaterenis het voor de PV's onmogelijk om wijzigingen in te sturen. Indien er toch transportbeperkingen zijn zal TenneT ervoor zorgen dat de gehele verrekening plaatsvindt middels het V-programma. Vanaf het moment van fiatteren van de E-programma’s door TenneT SO op de voorbereidingsdag tot en met 23.00 op de dag van uitvoering is de procedure van programmawijzigingen van kracht.
Wijzigingen
Vanaf het moment van fiattering tot en met de dag van uitvoering is het mogelijk om wijzigingen op E- en T-prognoses in te dienen. Een wijziging bestaat uit een volledig programma. Programmawijzigingen moeten minimaal 1 uur voor aanvang van het 1-uursblok waarin de wijziging moet ingaan, zijn ingediend. De consistentie controle op ingediende wijzigingen vindt met regelmaat plaats, minimaal om het uur. De controle vindt plaats aan de hand van het laatst ontvangen, correcte (intern consistente) gewijzigde Eprogramma. Wijzigingen worden op kwartierbasis gecontroleerd en geaccordeerd. Wanneer , voor een bepaalde pte onderlinge consistentie wordt vastgesteld, worden deze twee programma's voor die pte goedgekeurd.
versie: 0.7 2011
pagina 24
E-programma's & T-prognoses handleiding Voorbeeld: Partij A wijzigt zijn programma met partij B. Partij B wijzigt zijn programma met A, maar tevens met C. Partij C heeft de wijziging in zijn programma met B niet (correct) doorgegeven. Doordat A en B onderling een consistent programma hebben wordt de wijziging voor de transactie tussen Partij A en Partij B goedgekeurd voor de uren waarvoor de beide programma's consistent zijn. De transactie tussen B en C wordt afzonderlijk op consistentie gecontroleerd en zal derhalve inconsistent beoordeeld worden. Wanneer C wel een correcte wijziging heeft ingediend worden de onderlinge transactie in de programma's van zowel B als C goedgekeurd.De goedgekeurde waarden worden opgenomen en verstuurd in de betreffende V-programma's.
7.3
Gewijzigd E-programma indienen, een voorbeeld
PV A stuurt op 19-11-2000 (voorbereidingsdag) om 11.45 uur zijn Eprogramma (A1) in voor 20-11-2000. Hieronder staat het ingevulde programma weergegeven voor de PTE's 8.30 uur tot en met 15.00 uur.
Figuur 7.1: E-programma
versie: 0.7 2011
pagina 25
E-programma's & T-prognoses handleiding Op de spotmarkt heeft hij een bilateraal contract gesloten van 5.000 kW. Zijn importspecificatie komt er dus als volgt uit te zien.
Figuur 7.2: Import en export specificaties
Van TenneT SO ontvangt hij direct na ontvangst de melding dat zijn programma intern consistent is met het referentienummer waaronder het E-programma bij TenneT SO bekend is: 70487 (het zogenaamde 'tracknummer'). Kort na 14.00 uur krijgt hij van TenneT SO echter de melding dat zijn geplande import wordt gereduceerd tot nul tussen de PTE's 10.00 uur en 14.00 uur. Er wordt verzocht (onder verzoeknummer 314) voor 16.00 uur een programmawijziging in te dienen. PV A stuurt vervolgens een gewijzigd E-programma, met referentienummer A2, dat er als volgt uitziet:
LET OP: verzoeknummer 314 moet ingevuld worden
versie: 0.7 2011
pagina 26
E-programma's & T-prognoses handleiding Figuur 7.3: Gewijzigd E-programma
De importspecificatie komt er volgt uit te zien:
Figuur 7.4: Gewijzigde import en export specificatie
TenneT SO ontvangt het programma om 15.30 uur en PV A ontvangt bericht dat zijn E-programma intern consistent is en het tracknummer 70527 heeft. Nadat TenneT SO geconstateerd heeft dat de programma's van alle PV's op alle uren van de uitvoeringsdag consistent met elkaar zijn en na afstemming met de netbeheerders geeft TenneT SO een algeheel fiat af.
versie: 0.7 2011
pagina 27
E-programma's & T-prognoses handleiding
Processchema dag n + 1
Acties PV dag n+1
Acties TenneT SO
Versturen MSCONS - MW (meetwaarden)
Ontvangst MSCONS - MW (meetwaarden)
Aanmaken/versturen CTRL/APERAK
Ontvangst CTRL/APERAK
Versturen MSCONS - O (incl. Cum. Details)
Ontvangst MSCONS - O (incl. Cum. Details)
Aanmaken/versturen CTRL/APERAK (2x)
Ontvangst CTRL/APERAK
Versturen SLSRPT (2x)
Ontvangst MSCONS - O (incl. Cum. Details)
Aanmaken/versturen CTRL/APERAK (2x) versie: 0.7 2011
pagina 28
E-programma's & T-prognoses handleiding
8. Verwerken ontvangen APERAK/EDINE en/of REQDOC In dit hoofdstuk vindt u stapsgewijs beschreven hoe u een binnenkomend bericht dient te behandelen om hem te kunnen inlezen en om hem te beantwoorden door middel van een APERAK.
Om het meegestuurde EDINE bestandje op te slaan dient u op de bestandsregel te klikken.
Vervolgens klikt u op ‘Save it to disk’ en vervolgens browst u naar de directory waar u het bestand wilt opslaan. Om het EDINE- bestand te kunnen omzetten naar Excel dient het bestand eerst hernoemd te worden. Om het EDINE-bestand te kunnen hernoemen moeten we eerst controleren wat voor soort bericht het is.
versie: 0.7 2011
pagina 29
E-programma's & T-prognoses handleiding Het herkennen van het bericht gaat op de navolgende manier: 1. Open allereerst de ‘Windows Verkenner’, en open de directory waar de verschillende ontvangen EDINE-berichten zijn weggeschreven.
2. Wijs het bestand aan en klik vervolgens op de rechtermuisknop. In het keuze menu wat volgt kiest u vervolgens voor ‘Kopiëren naar’ — ‘Notepad’. Het EDINE-bericht wordt nu geopend.
(voor het herkennen van het soort EDINE-bericht verwijzen wij u naar Hoofdstuk 4 punt 8)
versie: 0.7 2011
pagina 30
E-programma's & T-prognoses handleiding 3. Als u het bestand heeft herkend kunt u terugkeren naar de ‘Windows Verkenner’. Het bestand dient nu hernoemd te worden (dit doet u door het bestand aan te wijzen de rechter muisknop in te drukken en vervolgens te kiezen voor ‘Naam Wijzigen’). Afhankelijk van het soort bericht dient het bestand te beginnen met: E_ T_ V_ M_ AO_ O_ S_ -
DELFOR - E (E-programma) DELFOR - T (T-programma) DELFOR - V (V-programma) MSCONS - MW (Meetwaarden) MSCONS - MW (cum waarden) MSCONS - Onbalans Salesreports
Een mogelijke naamswijziging zou kunnen zijn: Inbox.edn - S_Inbox_13-12-2000_1.edn Het bestand is nu gereed om te worden geconverteerd van EDI naar Excel. Om het bestand te kunnen omzetten zijn er een paar macro’s ontworpen. Deze Excel bestanden beginnen allemaal met Import?42.xls
4. Open het bestand dat correspondeert met het door u hernoemde EDINE- bestand en kies voor ‘Macro’s inschakelen’. LET OP: de converter voor het verwerken van de cumulatieve waarden dienen te worden verwerkt met de Excel converter AddOnb42.xls.
versie: 0.7 2011
pagina 31
E-programma's & T-prognoses handleiding
5. Het door u geopende bestand zal er als volgt uitzien:
6. Om het bestand om te zetten kiest u voor de button Converteren van EDI naar Excel en vervolgens opent u het door u hernoemde bestand.
7. Nadat de macro het EDINE bestand heeft geconverteerd naar Excel zal hij automatisch de vraag stellen of er voor het geopende bestand een APERAK aangemaakt moet worden. Kies ‘Ja’.
versie: 0.7 2011
pagina 32
E-programma's & T-prognoses handleiding
8. De macro heeft nu een ontvangstbevestiging aangemaakt in de vorm van een APERAK. Het pop-up schermpje geeft weer in welke directory het bestandje is weggeschreven. Dit bericht kan vervolgens via de mailcliënt verzonden worden.
versie: 0.7 2011
pagina 33