HANDLEIDING LEERMODULE AMSTERDAMSE AANPAK GEZOND GEWICHT

HANDLEIDING LEERMODULE AMSTERDAMSE AANPAK GEZOND GEWICHT Samen voor Gezond Gewicht, voor ouder en kindadviseurs en Jeugdpsychologen

April 2016, Amsterdam

INHOUD INHOUD..............................................................................................................................2 INLEIDING...........................................................................................................................3 2. 3.

AAGG...........................................................................................................................4 LEERMODULE AAGG VOOR OUDER EN KINDADVISEURS...............................................5 VISIE OP LEREN & ONTWIKKELEN...............................................................................................................6 DOEL EN DOELGROEP...............................................................................................................................6 WERKWIJZE...........................................................................................................................................7

4.

INHOUD LEERMODULE.................................................................................................7 BIJEENKOMSTEN.....................................................................................................................................8 TIJDSBESTEDING EN DUUR.........................................................................................................................8 ACCREDITATIE EN REGISTRATIE...................................................................................................................8 MONITORING EN EVALUATIE.....................................................................................................................9 Overzicht data, tijdstip en locatie.....................................................................................................10

Deelnemershandleiding Leermodule Samen voor Gezond Gewicht 5

2

Inleiding Alsjeblieft! Hierbij ontvang je informatie over de leermodule ‘Samen voor Gezond Gewicht’, voor ouder en kindadviseurs en jeugdpsychologen in Amsterdam. Door het lezen van deze informatie weet je wat je van deze leermodule kunt verwachten en wat er van jou wordt verwacht. Je ontvangt hierbij tevens de nodige (achtergrond) informatie en handige tips over de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht en wat jij vanuit jouw rol kunt doen om het (dreigend) overgewicht en (morbide) obesitas bij kinderen aan te pakken. Tijdens de bijeenkomsten ontvang je waar nodig ook nog aanvullende informatie. De inhoud is als volgt ingedeeld:  Hoofdstuk 2 gaat in op de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht en op de rol van de ouder en kindadviseurs. 

Hoofdstuk 3 gaat over de achtergronden van de leermodule: hoe is het ontwikkeld, visie op leren en ontwikkelen, wat is de doelstelling, en welke werkwijze wordt gehanteerd.



Hoofdstuk 4 gaat heel concreet in op de inhoud van de leermodule: welke onderwerpen komen aan bod, wat is de tijdsbesteding en duur, accreditatie en evaluatie. Tevens vind je hier de omschrijving van de praktijkopdracht waar je gedurende deze leermodule mee aan de slag gaat.



Hoofdstuk 4 geeft een globaal overzicht weer van het programma en de inhoud van de bijeenkomsten. In dit hoofdstuk vind je ook een overzicht van de data van de bijeenkomsten, de tijstippen en locatie.

Kijk voor meer achtergrond informatie: https://www.amsterdam.nl/gemeente/organisatie/sociaal/onderwijs-jeugd-zorg/amsterdamseaanpak/ Schrijf je in voor de AAGG nieuwsbrief! Zie hiervoor: https://www.amsterdam.nl/gemeente/organisatie/sociaal/onderwijs-jeugd-zorg/amsterdamseaanpak/professionals/nieuwsbrief-aanpak/mailinglist/


3

2. AAGG In Amsterdam hebben meer dan 30.000 kinderen en jongeren overgewicht of obesitas. Dat betekent één op de vijf. Dit heeft ernstige gevolgen voor hun gezondheid op korte en lange termijn. Daarom zet de gemeente flink in op het voorkomen en terugdringen van overgewicht bij kinderen, met als doel: alle Amsterdamse kinderen op gezond gewicht in 2033. Waarbij een van de belangrijke subdoelen is om alle 2300 kinderen met morbide obesitas én hun ouders in zorg te krijgen voor eind 2016. Het uitgangspunt vormt hierbij het Pact Gezond Gewicht (zie bijlage). Amsterdam pakt de regie Overgewicht brengt ernstige lichamelijke en psycho-sociale klachten met zich mee en zorgt voor hoge zorg- en maatschappelijke kosten. De problematiek van te zware kinderen wordt al langer onderkend en aangepakt. In de zorg, op scholen, in sportclubs. Ook bij de gemeente wordt hard gewerkt om het probleem aan te pakken. Gezamenlijke opgave Om gezond op te kunnen opgroeien hebben kinderen de inzet van iedereen nodig. Ten eerste die van de ouders zelf, maar ook van professionals op scholen, in de zorg, , bij welzijnsinstellingen, buurtorganisaties, sportclubs en bedrijven. Met de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht werkt de gemeente Amsterdam multidisciplinair samen met andere partijen aan een gezond gewicht voor de Amsterdamse jeugd. Rol van ouder en kindadviseur Ook jij vervult een belangrijk rol! De inzet van ouder en kindadviseurs is van groot belang. Ouder en kindadviseurs ondersteunen ouders (en kind) bij opvoed- en opgroeivragen. Bij deze gezinnen, zijn er geregeld gezinnen waarbij ook sprake is van overgewicht/obesitas. Het Ouder en Kindteam vervult hiermee samen met Samen Doen een belangrijke rol om deze gezinnen hierin te faciliteren en begeleiden. Er zijn stedelijke afspraken gemaakt over de samenwerking welke zijn vastgesteld door programmadirectie/management OKT, SD en AAGG. In deze afspraken staat dat de ouder en kindadviseurs een bijdrage gaan leveren door:  Kennis en inzicht te hebben over gezonde leefstijl en de sociale kaart op dit gebied.  Ongezond gewicht te signaleren en hier binnen het Ouder en Kindteam en met de jeugdverpleegkundigen als centrale zorgverlener in samen te werken  Preventieve activiteiten rondom gezond gewicht in de buurt af te stemmen met de buurtmanagers  Bij te dragen aan het in beeld brengen van de kinderen in de leeftijd 2 tot 18 jaar die overgewicht hebben. En deze kinderen/gezinnen te motiveren en laagdrempelig advies te geven over gezond leefstijl en indien nodig door te verwijzen (ism OKA-JGZ).  Indien gewenst workshops / cursussen op gebied van gezonde leefstijl uit te voeren. En indien gewenst aanbod over gezond gewicht uit te voeren in de wijk (bijvoorbeeld Triple P Lifestyle, spreekuur Familie Lekkerbek, etc.).  Indien verbonden aan een school: samen met de Jump-In coach op de school een consequente boodschap aan kinderen en ouders te geven tav opvoeding, voeding, slapen en bewegen in kader terugdringen overgewicht. Met deze leermodule wordt jij klaargestoomd om in je werk met het thema Gezond Gewicht aan de slag te gaan. Tevens zal je het eerste aanspreekpunt worden voor jou ouder en kind adviseur collega’s als het gaat om Gezond Gewicht.


4

3. LEERMODULE AAGG VOOR OUDER EN KINDADVISEURS Deze leermodule is tot stand gekomen door verschillende gesprekken te voeren met ouder en kind adviseurs en hun teamleiders, betrokken beleidsadviseurs, projectleiders en andere betrokken partners. Ook hebben we gesproken met ouders. Deze gesprekken hadden als doel om te kijken wat de leerbehoeften zijn en welke leeroplossingen daarbij gewenst zijn. Het Pact gezond gewicht en het plan van aanpak Morbide Obesitas, inclusief de visie van AAGG en OKT zijn hierbij als uitgangspunt genomen. Uitkomsten inventarisatie: Moet bijdragen aan:  Gemotiveerde ouders/ kinderen  Doelstelling team(leiders): reductie overgewicht in de eigen wijk  Tijdig ingrijpen wanneer het raakt aan kindermishandeling  PR van functie van het Ouder en Kindteam in de wijk/ zichtbaarheid  Aanbod AAGG: dit moet 1 geheel zijn in de wijk, waar ouders/ kinderen ook gebruikt van maken (bv jump-in/ fresh in de les meer met buurt verbinden) Aandachtspunten in de praktijk (gedrag van ouder en kindadviseurs :  Alle professionals dragen zelfde boodschap uit  Meer verbinding/ samenwerking tav aanbod + prof. onderling (+ zichtbaar maken dat je met z’n allen hier aan werkt). Proactieve houding  Meer uitwisselen van ervaringen met andere collega’s/ disciplines  Leuk om met anderen iets op te zetten  Oppakken van eigen rol in toeleiden van ouders/ kinderen naar preventief aanbod  Oppakken van eigen rol tav signaleren/ doorverwijzen/ adviezen geven  Bespreekbaar maken met ouders - preventief  Motiveren van ouders  Een koppeling maken met opvoedproblemen  Zelf meebepalen hoe je elkaar hier in gaat versterken Leren (wat moeten ouder en kind adviseur leren om dit te kunnen):  Basiskennis: risico’s op en gevolgen van overgewicht/ vuistregels. Ook feiten en cijfers (om aan ouders te vertellen over risico’s)  Weten welk aanbod er in de buurt is  Helderheid over eigen rol/ samenwerking/ wanneer opschalen?  Ingangen creëren om gesprek aan te gaan met ouder/ kind  Oplossingsgericht werken en motiverende gespreksvoering  Weten hoe het gesprek aan te gaan met niet gemotiveerde ouders Leeroplossing (genoemd in analyse):  Coaching on the job (evt peer-to-peer begeleiding)  Casus in samenwerking met JGZ oppakken  Netwerkbijeenkomsten organiseren  Werkvorm om kennis over te dragen (+ zelftest?)  Gezond Niet te zwaar


5

Visie op leren & ontwikkelen Bij de visie op leren en ontwikkelen hanteren we de volgende uitgangspunten:      

We gaan uit van de reeds aanwezige kennis en vaardigheden en borduren hier op voort We maken gebruik van de eigen kracht en verantwoordelijkheid van de medewerkers Leren is een doorlopend proces Leren en werken zijn nauw met elkaar verbonden Je haalt meer rendement uit leren als je leert van en met elkaar Als medewerker ben je zelf verantwoordelijk voor je eigen leerproces.

We zetten in op het versterken van vakmanschap, meesterschap en leiderschap:  Vakmanschap gaat over de inhoudelijke kennis en praktische vaardigheden die je als professional nodig hebt om de kerntaken goed uit te kunnen voeren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kennis over de risico’s van overgewicht bij kinderen.  Meesterschap draait om oordeelsvorming in complexe situaties. Hierbij wordt gekeken hoe jij de juiste keuzes kunt maken in situaties waarin mogelijk allerlei belangen spelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de gespreksvoering die je met gezinnen hebt tav van Overgewicht/obesitas terwijl er tegelijkertijd ook vele andere problemen in het gezin spelen.  Leiderschap is het vermogen om mensen aan te sturen en te verbinden, daarbij speelt zelfkennis en inzicht in je eigen valkuilen en kwaliteiten een belangrijke rol. Tijdens deze leermodule wordt hieraan gewerkt door het opstellen van je persoonlijk leerplan en door mee te lopen met collega’s en het geven van feedback.

Doel en doelgroep Doel Deze leermodule draagt bij aan een effectievere werkwijze en het vergroten van de impact van het handelen van ouder en kindadviseurs en jeugdpsychologen in de aanpak van gezond gewicht. We gaan er hierbij vanuit dat je al veel kennis en ervaring in huis hebt. Welke onderdelen de meeste aandacht vragen zal per persoon variëren. Het is vooral van belang dat jij je als persoon en als professional verder kunt ontwikkelen en hier een stap in kunt zetten. Daarom is het belangrijk je persoonlijke leerdoelen hier goed op aan te laten sluiten. Het uiteindelijke doel van deze leermodule is om de circa 2300 kinderen met morbide obesitas én hun ouders voor eind 2016 in zorg te krijgen en om alle 0-5 jarigen in 2018 op gezond gewicht te hebben. Doelgroep Ouder- en kindadviseurs (met uitzondering van jeugdgezondheidszorg verpleegkundigen) en jeugdpsychologen uit de verschillende (focus)wijken.


6

Werkwijze  Praktijkopdracht Gedurende deze leermodule werk je aan een praktijkopdracht waarbij je een gezin (of 2) in de praktijk begeleid. Het is de bedoeling dat je alle input die je opdoet tijdens de leermodule zoveel mogelijk toepast op deze opdracht. Meer informatie hierover volgt op de eerste dag.  Leren en leren van en met elkaar Om het leren van en met elkaar te stimuleren willen we je graag stimuleren om eens een collega aan te laten sluiten terwijl jij aan het werk, ofwel in actie bent. Of andersom door een keer mee te kijken met een collega of samenwerkingspartner. Desgewenst organiseren we een intervisiebijeenkomst zodat je elkaar als collega’s kunt helpen bij onderdelen waar je tegenaan loopt. Ook zal er aandacht zijn voor jouw persoonlijke leervragen ten aanzien van Gezond Gewicht .  Themabijeenkomsten Om kennis op te doen en praktische vaardigheden aan te leren zijn er thema bijeenkomsten georganiseerd. Meer informatie over deze bijeenkomsten vind je in hoofdstuk 3 en 4. Aan de themabijeenkomsten zijn regelmatig korte voorbereidingsopdrachten gekoppeld, of toepassingsopdrachten na afloop. Tussen elke bijeenkomst zit ongeveer 3 weken ruimte. Dit helpt je om je de tijd te geven om het geleerde toe te passen in de praktijk en te werken aan de praktijkopdracht (ofwel de gezinnen).


7

4. INHOUD LEERMODULE Bijeenkomsten De leermodule bestaat uit 3 bijeenkomsten van 4 uur en indien wenselijk 1 bijeenkomst van 2 uur (intervisie). Aan deze leermodule is een praktijkopdracht gekoppeld. Ook zal er aandacht zijn voor reflecteren en leren van en met elkaar. Onderwerpen die in de bijeenkomsten aan de orde komen zijn:  kennis+ signaleren herkennen van (risico’s op) overgewicht en obesitas en kennis van de problemen die dit met zich mee kan brengen  in gesprek: het gesprek hierover aangaan met ouders /kind/jongere (hoe kan je met deze doelgroep goed communiceren en omgaan)  samenwerking: welke rol vervult ieder in het Ouder en Kindteam en hoe kan je elkaar (en andere professionals in de buurt) benutten / hoe verwijs je adequaat door. De vierde bijeenkomst is gericht op intervisie, waarin je samen kunt leren rondom jouw praktijkopdracht (zie hieronder). Maar misschien heb jij al intervisie in je team en vindt je het logischer om je casus daar te bespreken. Geef daarom aan [email protected] door of je gebruik maakt van de intervisie in deze leerexpeditie of dat je je casus inbrengt in je eigen intervisie groep. De praktijkopdracht wordt aan de bijeenkomsten gekoppeld en is bedoeld om de kans te vergroten om het geleerde toe te passen in praktijk. Dit betekent dat je concreet met een of twee gezinnen en samenwerkingpartners aan de slag gaat. De opdracht hiervan luidt:  maak extra het verschil voor 1 of 2 kinderen/ gezinnen. Pas op deze casus elementen toe uit de bijeenkomsten tav kennis en signaleren, in gesprek gaan met ouders/ kinderen en tav samenwerking/ doorverwijzen. Stem hierbij af met betrokken partners (zowel binnen als buiten het Ouder en Kindteam) en kijk hoe je elkaar kunt versterken om samen nog meer het verschil te maken voor dit kind/ gezin.  Tav van reflecteren vragen we je aan het einde van deze praktijkopdracht een (kort) reflectieverslag te maken waarbij je reflecteert op het eigen handelen, de samenwerking en het effect hiervan op anderen. Door hierop te reflecteren wordt je je meer bewust van welke bijdrage jij hebt geleverd in de aanpak van gezond gewicht. Hier bewust bij stilstaan helpt je een volgende stap te maken in je eigen professionele ontwikkeling. Dit verslag is in de eerste plaats bedoeld voor jezelf. Je bent uiteraard vrij om zelf te bepalen wie je het wil laten lezen en wat je hierover wilt delen met anderen. Als laatste vragen we je om na afloop van de leermodule je leerervaringen te delen met anderen uit jouw team en met samenwerkingspartners. Het staat je vrij hoe je hier inhoud en vorm aan geeft.

Tijdsbesteding en duur De inschatting van de tijdsinvestering voor deelnemers beslaat in totaal maximaal 22-24 uur, verspreid over een periode van 3 maanden. Basisdeel:  12-14 contacturen: 3 bijeenkomsten van 3,5 uur, ev 1 bijeenkomst (intervisie) van 2 uur  4 uur voorbereiding: 0,5 uur ter voorbereiding van elke bijeenkomst 2 uur voor opstellen reflectieverslag en delen van je leerervaringen.  4 uur praktijkopdracht: Is inschatting  2 uur afstemmen/overig


8

Accreditatie en registratie Accreditatie Voor deze leermodule kijken we of accreditatie kan worden aangevraagd. Meer informatie hierover volgt. Registratie Wij vragen je om (globaal) bij te houden hoeveel tijd je waaraan besteed. Zo kunnen we na afloop van deze leermodule kijken of de ingeschatte tijd overeenkomt met de daadwerkelijk besteedde uren. Deze informatie hebben wij nodig om de voortgang en continuïteit tav Gezond Gewicht goed te kunnen borgen binnen het Ouder en Kindteam.

Monitoring en evaluatie Na afloop van deze leermodule zal deze worden geëvalueerd en waar nodig worden aangepast. Daarbij wordt gekeken hoe de leermodule in de OKT organisatie en OKA leerlijnen verder geborgd kan worden.


9

4.

PROGRAMMAOVERZICHT

Contactdagen 1

2

3

Tijdstip

Thema/ onderwerp

09.00- 12.30

Start Samen voor Gezond Gewicht! - Maak het verschil

Jij en jouw rol, achtergronden overgewicht

   

09.00 – 12.30

Gespeksvoering; signaleren, aanpak en samenwerking

Jij en het gezin

 

Werkpraktijk en link naar persoonlijk leerdoel Thema Gespreksvoering overgewicht vanuit preventie o Signaleren, en positief bespreekbaar maken van (dreigend) overgewicht bij kinderen Samenwerking & Afsluiting leerexpeditie

09.00 – 12.30 Jij en samenwerkingspartners

Optioneel

09.00-11.00 casuistiek

Leerexpeditie en programma en doelen Basis van waaruit je werkt: rol en functie OKA (en rol OKA-JGZ) Kennis over overgewicht; Risico’s op korte en langere termijn. Aandacht voor persoonlijk leerdoelen en verbinding aan casuïstiek/ werkpraktijk



Samenwerkingspartners in de buurt en preventie- en zorg aanbod in de wijk  Vervolgacties: welke stappen ga je ondernemen om dit alles in de praktijk te brengen.  Ev. Opdracht intervisie Intervisie 

Intervisie adhv Casuistiek

Overzicht data, tijdstip en locatie Deelnemers van optie 1 Datum 2016 maandag 9 mei Maandag 30 mei maandag 20 juni Optioneel: maandag 11 juli

Onderdeel Sessie 1 Sessie 2 Sessie 3 Sessie 4 Intervisie

Tijd 09.00 -12.30 09.00-12.30 09.00-12.30

Locatie Amsterdam Professor Tulpstraat 17 Professor Tulpstraat 17 Professor Tulpstraat 17

09.00-11.00

Professor Tulpstraat 17

Onderdeel Sessie 1 Sessie 2 Sessie 3 Sessie 4 Intervisie

Tijd 09.00-12.30 09.00-12.30 09.00-12.30 09.00-11.00

Locatie Amsterdam Professor Tulpstraat 17 Professor Tulpstraat 17 Professor Tulpstraat 17 Professor Tulpstraat 17

Deelnemers van optie 2 Datum 2016 Donderdag 12 mei Donderdag 2 juni Donderdag 23 juni Optioneel: Donderdag 14 juli


10


11

HANDLEIDING LEERMODULE AMSTERDAMSE AANPAK GEZOND GEWICHT

Recommend Documents