Handleiding bij de
Digitale Atlas
Inhoudsopgave (Klik op het betreffende onderdeel om er rechtstreeks naar toe te gaan.) Inleiding en algemene informatie
3
Copyrights en Uitlegscherm
4
Leerkrachtenscherm
6
Kaartkeuzescherm
7
Overzichtskaarten – kleur
8
Detailkaarten
10
Kopieerbladen (.zw)
11
Oefenscherm Slepen
12
Oefenscherm Invullen
13
Toets
15
Aan te passen kaarten met nummers en letters (.ak)
16
Het Leerling Volg Systeem (LVS)
17
2
Inleiding Voor u ligt de handleiding voor de Digitale Atlas. Hierin hopen we u extra ondersteuning en uitleg te geven bij de verschillende onderdelen van de atlas. Mochten er na het lezen van de handleiding nog onduidelijkheden zijn, dan kunt u altijd mailen naar
[email protected]. Mocht u een bepaald probleem tegenkomen, zoals bijv. een weblink die is gewijzigd, dan kunt u ons dit ook mailen. Suggesties ter verbetering, op- en aanmerkingen, e.d. kunnen ook naar ons e-mailadres worden gemaild. Wij wensen u heel veel plezier met dit product!
Algemene informatie Inhoud CD-rom De Digitale Atlas is een product voor leerlingen uit de bovenbouw van de basisschool en de onderbouw van het Voortgezet Onderwijs. In dit programma vindt u o.a.: -
-
-
Standaard blinde kaarten van Nederland, Europa en de Wereld, waarop naar wens (in drie niveaus) namen kunnen worden toegevoegd of weggehaald. Aangepaste kaarten kunnen worden opgeslagen in de gewenste naam en map op de server. “Topografisch maatwerk” dus! Detailkaarten met weblinks naar alle op de kaart staande aardrijkskundige gegevens en naar bezienswaardigheden op het gebied van wereldoriëntatie. Oefenkaarten in twee variaties: o kaarten waar leerlingen de namen naar de juiste plaatsen moeten slepen o kaarten waar leerlingen de juiste namen bij de juiste plaatsen moeten typen Toetsen van alle kaarten, verdeeld in drie niveaus De mogelijkheid gegevens van leerlingen bij te houden in een Leerling Volg Systeem (LVS) Speciale aan te passen kaarten waar u letters en cijfers op kunt plaatsen teneinde bijvoorbeeld toetsen te maken voor in de klas.
Systeemeisen Aanbevolen minimum systeemeisen: Windows 98, Pentium 3, 1500 Mhz processor, geluidskaart, 512 MB intern geheugen, 800 x 600 schermresolutie (hoger aanbevolen). Installatie Dubbelklik op het bestand ‘Agteres Digitale Atlas Setup’ en volg de instructies op het scherm. Houdt het wachtwoord (u vindt dit op de achterkant van de DVD-doos) bij de hand. Bij installatie op een netwerk wordt de CD-rom op de server geïnstalleerd. Er dienen snelkoppelingen gemaakt te worden naar de computers waarop dit programma zal worden gebruikt. Software verwijderen U verwijdert deze software door in Windows Verkenner te gaan naar de plaats waar de bestanden ‘Digitale Atlas.exe’ en ‘Digitale Atlas.ilm’ staan (standaard: C:\Program Files\Agteres\Digitale Atlas). Verwijder ook de snelkoppeling op het bureaublad. Klikken op ‘Software’ en dan op ‘Verwijderen’ in het configuratiescherm is een optie, maar blijkt niet (altijd) mogelijk te zijn, waarschijnlijk omdat alleen beide bovenstaande bestanden worden gebruikt om dit programma te laten draaien en er geen (daarvoor benodigde bestanden) naar het register worden weggeschreven.
3
Copyrights
Uitlegscherm
U mag: - Bij aanschaf van de licentie de cd-roms gebruiken om deze op zoveel mogelijk computers in uw eigen school of dislocatie(s) van uw school te installeren. Ook installatie op het netwerk is toegestaan en gebruik op digitale schoolborden. Voor een schoollicentie geldt het brinnummer van de school: scholen met hetzelfde brinnummer hoeven de cdrom maar 1 keer aan te schaffen en mogen deze op alle locaties gebruiken! U mag niet: - De cd-rom(s) uitlenen aan andere (collega)scholen. Voor een demoversie verwijzen we naar onze website. - Bij gebruik van een server, die meerdere scholen aanstuurt: voor 1 school een licentie aanschaffen en de cd-roms vervolgens, via de centrale server, op meerdere scholen gebruiken. Per school dient een licentie te worden aangevraagd, ook als deze via een centrale server wordt bediend. In dat geval dient u op te geven om hoeveel scholen het gaat! - In de cd-rom gebruikte afbeeldingen, videobeelden, geluidsbestanden, e.d., kopiëren om in andere programma’s te gebruiken. Alle mediabestanden mogen uitsluitend via de cd-rom worden bekeken en gebruikt. Teksten op het agteresweb mogen wel worden gebruikt!
Als u de Atlas opstart komt u na het Openingsscherm in het Uitlegscherm. Bovenaan kunt u kiezen om direct verder te gaan door op de balk te klikken. Als u dit doet komt u in het Kaartkeuzescherm (zie blz 7).
Door op de knop “Uitleg Programma” te klikken verschijnt een scherm met de uitleg van de gebruikte knoppen in de Digitale Atlas. Op de volgende pagina’s zullen alle knoppen worden toegelicht.
D.m.v. de knop “Aangepaste kaart opslaan” kunt u een kaart opslaan nadat u de kaart hebt bewerkt. D.m.v. de knop “Opgeslagen gekleurde kaart openen” kunt u aangepaste kleurenkaarten openen die u eerder hebt opgeslagen. D.m.v. de knop “Opgeslagen zwart-wit kaart openen” kunt u een eerder opgeslagen aangepaste zwart-wit kaart openen. D.m.v de knop “Achtergrondinformatie over betreffende kaart” gaat u naar het agteresweb voor infromatie over de huidige kaart. Met de knop “Verder” gaat u naar het volgende scherm of de volgende kaart. Let op: alle wijzigingen die u op een kaart hebt aangebracht worden niet automatisch opgeslagen. Ze worden alleen opgeslagen wanneer u dat zelf doet d.m.v. het knopje “Aangepaste kaart opslaan”! Met de knop “Terug” gaat u altijd terug naar het vorige scherm. Door de knop “Vernieuw scherm” gaat u naar het oorspronkelijke beginscherm. Ook hier geldt dat wijzigingen niet worden opgeslagen. D.m.v. de Printknop kunnen de gekleurde overzichtskaarten en het kopieerblad worden afgedrukt. Let op: zorg dat de printer voor liggende of staande kaarten goed staat ingesteld! De knop “Uitleg over dit scherm” geeft informatie over het gebruik van het huidige scherm 4
De knop “Naar kaartkeuzescherm” brengt u terug naar het keuzescherm. Hier kunt u kiezen voor een andere kaart of kunt u kiezen om naar het Toetskeuzescherm (zie hieronder) te gaan. D.m.v. de knop “Naar toetskeuzescherm” gaat u naar een keuzescherm van waaruit u naar toetsen kunt gaan van de verschillende kaarten. D.m.v. de knop “Naar Aan te passen kaarten keuzescherm” gaat u naar het keuzescherm met aan te passen kaarten, die te verslepen cijfers en letters bevatten. D.m.v. de knop “Minimaliseer scherm” wordt het scherm klein in de taakbalk gezet en kun je andere programma's openen. Als u wilt stoppen klikt u op de knop “Stop”. Je hebt daarna alsnog de keuze wel of niet te stoppen met het programma. D.m.v. de knop “Speciale tekens” verschijnt er een scherm met sneltoetsen voor het maken van speciale tekens zoals ë, é of ô. Als u op de knop “Vlag van dit land” klikt verschijnt de vlag van het huidige land, of een scherm met weblinks naar de vlaggen van alle landen op de kaart.
In het uitlegscherm vindt u ook de knop “Naar het Leerkrachtenscherm”. Dit is een pagina waar u als leerkracht verschillende opties tot uw beschikking hebt. Op de volgende pagina zal hier aandacht aan worden besteedt.
5
Leerkrachtenscherm In het Leerkrachtenscherm hebben wij een omgeving gecreëerd waarin u als leerkracht verschillende mogelijkheden geboden wordt. Als u verder wenst te gaan naar het Keuzescherm klikt u op de balk bovenaan. Als u op deze knop klikt kunt u de systeemeisen nalezen en bepaalde copyrights bepalingen vinden. De informatie onder deze knop is ook terug te vinden in deze handleiding, in het hoofdstuk “Algemene informatie”. Omdat dit product meer dan 1500 weblinks bevat is het onmogelijk dat deze altijd actueel zijn. Toch zullen we proberen dit zo veel mogelijk te voorkomen door geregeld updates ter beschikking te stellen. Als u op de knop “Updates” klikt verschijnt onderstaand scherm: Vul het wachtwoord in dat achterop de originele DVD-doos is te vinden en klik op OK. U wordt naar de website geleidt waar u de update kunt downloaden. Bepaal aan de hand van het versienummer of u de update nodig hebt. Let op: maak eerst een back-up van het bestaande bestand uit veiligheidsoverwegingen!
Sluit nu de software af en vervang het het huidige bestand ‘Digitale Atlas.ilm’ door het gedownloade bestand. De standaardlocatie van het bestand is C:/Program Files/Agteres/Digitale Atlas Het vervangen kan door het nieuwe bestand over het huidige bestand heen te kopiëren of het bestand naar de map te slepen waarin het huidige bestand staat. In het leerkrachtenscherm vindt u ook een knop om de handleiding voor dit programma te downloaden. De kaarten zijn verdeeld in een A-, B- en C-niveau. In het document dat u via deze knop kunt downloaden kunt u zien welke namen vallen onder welk niveau. Tevens kunt u dit document gebruiken bij het aanpassen van de aan te passen kaarten waarbij u letters en cijfers plaatst op de kaart om bijvoorbeeld een aangepaste toets of repetitie te maken. Het ABC-document kunt u zelf (keer op keer) aanpassen om bijvoorbeeld als antwoordblad te gebruiken (hierover meer in het hoofdstuk “Aan te passen kaarten” op blz. 16). Het aan te passen kaarten keuzescherm kunt u bereiken via de knop “Naar aan te passen kaarten”. D.m.v. de knop “LVS document downloaden” kunt u een Exceldocument downloaden waarin u de resultaten van uw leerlingen op kunt slaan (voor meer uitleg zie het hoofstuk “Het Leerling Volg Systeem (LVS) op blz. 17) D.m.v. de knop “Opgeslagen kaarten openen” kunt u kiezen welke opgeslagen kaarten u wilt openen: kopieerbladen (.zw), kleurenkaarten (.kl) of aan te passen kaarten (.ak). 6
Kaartkeuzescherm In het Kaartkeuzescherm kunt u (of uw leerlingen) kiezen naar welke kaart u wilt door op de naam van de kaart te klikken.
Ook kunt u vanuit dit keuzescherm naar het Leerkrachtenscherm, via de knop “Naar het Leerkrachtenscherm”.
Via de knop “Toetskeuzescherm” gaat u naar het Toetskeuzescherm (hier meer over op blz. 15).
7
Overzichtskaarten – kleur Als u in het Kaartkeuzescherm een provincie, land of werelddeel hebt gekozen gaat u naar de gekleurde overzichtskaart van dit gebied. Als voorbeeld hier de kaart van Utrecht. Door op de knoppen A, B en C te klikken komen de plaatsen van dat betreffende niveau te voorschijn (zie volgende pagina).
U kunt de namen weghalen door met de linkermuisknop op de namen te klikken. Zo kunt u bepalen welke namen moeten blijven staan. Vervolgens kunt u ervoor kiezen om de kaart op te slaan en/of af te drukken.
Opslaan gebeurt via de knop “Aangepaste kaart opslaan als…”, printen via de knop “Printen”. Let bij het printen goed op dat u de printer juist instelt voor een horizontale of verticale kaart!
Met de knop “Naar het keuzescherm” gaat u terug naar het Kaartkeuzescherm
Door middel van de knop “Vlag” gaat u naar een website met de vlag van het land of de provincie op de huidige kaart. Als er op een kaart meerdere landen staan, verschijnt er een “drop-down-menu” met weblinks naar de verschillende vlaggen, zoals hiernaast bij de kaart van Spanje en Portugal. Dit scherm kunt u sluiten d.m.v.het kruisje.
8
Als u op de knop “Uitleg over dit scherm” klikt verschijnt de legenda en een tekstvak met een korte uitleg over het huidige scherm. Beiden verdwijnen weer als u erop klikt.
De knop “Informatie over dit scherm” opent een leerzame website over de provincie Utrecht
Via de miniatuurknopjes onderaan kunt u navigeren naar verschillende kaarten van Utrecht, waaronder de detailkaarten. Telkens is de huidige kaart aangegeven met een gele rand om de miniatuur.
Als u op de knop “Verder” klikt gaat u naar de volgende overzichtskaart, in dit geval de kaart van NoordHolland.
9
Detailkaarten Iedere kaart in de Digitale Atlas heeft twee detailkaarten (behalve Europa, die heeft er vier). Op de detailkaarten staan alle aardrijkskundige gegevens van betreffende kaart gelinkt naar websites. Daarnaast staan er speciale weblinks op de detailkaarten welke zijn aangegeven d.m.v. corresponderende symbolen. Dit kunnen bijvoorbeeld bezienswaardigheden in een bepaalde stad of gebied zijn in het kader van wereldoriëntatie. Door met de muis op de symbolen te gaan staan kun je zien waar de link over gaat:
Leerlingen kunnen op deze manier geheel zelfstandig via internet informatie opzoeken over een bepaald gebied of provincie en dit bijvoorbeeld gebruiken voor een werkstuk, presentatie of spreekbeurt!
10
Kopieerbladen (.zw) De kopieerbladen kunt u bereiken via de miniatuurknopjes op de overzichtskaarten, detailkaarten of oefenkaarten. Opnieuw geldt hier net als bij de kleurenkaarten dat namen verschijnen door op A, B of C te klikken. U kunt desgewenst namen weghalen door met de linkermuisknop te klikken op de namen en de kaart opslaan onder een eigen gekozen naam en plaats (een opgeslagen kopieerblad heeft de extensie .zw). De kopieerbladen kunnen net als de overzichtskaarten worden opgeslagen of afgedrukt door middel van de daarvoor bestemde knoppen. Naast de kopieerbladen bevat het programma ook Aan te passen kaarten met nummers en letters (extensie .ak). Het verschil tussen beide is dat in de aan te passen kaarten de leerkracht helemaal zelf kan bepalen waar hij de cijfers of letters naar toe ‘sleept’ en dit in Word kan aanpassen (zie pagina 16). De aan te passen kaarten zijn alleen via het Leerkrachtenscherm te benaderen.
11
Oefenscherm Slepen In de Digitale Atlas hebben we 2 verschillende oefenschermen gemaakt. Leerlingen kunnen hiermee hun topografische kennis oefenen op verschillende manieren. Als eerste hebben we het Oefenscherm Slepen. Het oefenscherm slepen is te bereiken via het miniatuurknopje “Oefenscherm slepen”. Als voorbeeld zien we hier de oefenkaart van Spanje en Portugal.
De oefenkaart is onderverdeeld in drie niveaus (A, B en C). Via de knoppen A, B en C kunt u navigeren naar het desbetreffende niveau. Het huidige niveau is telkens aangegeven met een gele rand om betreffende miniatuur. Aan de zijkant staat een balk met namen welke gesleept kunnen worden naar de bijpassende rondjes op de kaart. Als de naam niet naar het juiste rondje gesleept wordt, zal deze “terugzweven” naar de balk en kan de leerling het opnieuw proberen. Landen en gebieden zijn bruin, wateren blauw en steden zwart weergegeven. Deze kleuren corresponderen met de rondjes op de kaart. Sleep (linkermuisknop ingedrukt houden op het midden van de naam!) de juiste naam naar het midden van het juiste rondje.
Laat de naam los boven het rondje en als het goed is blijft de naam op het rondje staan. Als het niet de juiste plek is zweeft de naam terug naar de balk. De pagina kan d.m.v. de knop “Vernieuw pagina” telkens in de beginstand worden weergegeven, waardoor de oefening (naar wens) steeds opnieuw uitgevoerd kan worden.
12
Oefenscherm Invullen Bij de Sleep-oefenschermen staan de namen naast de kaart en hoeft de leerling ze alleen maar naar de juiste plek te slepen. De Invuloefeningen zijn een stuk uitdagender, omdat de leerling dan zelf de namen bij de betreffende gebieden, plaatsen of wateren moet typen. Het Oefenscherm invullen is te bereiken via de miniatuurknopjes. Als voorbeeld hier de kaart van Duitsland.
13
Net als de sleepoefening is de invuloefening verdeeld over het A, B en C niveau. Door op de knoppen A, B of C te klikken gaat u naar de verschillende niveaus. Ook hier correspondeert bruin met gebieden of landen; het gebruikte symbool voor een land of gebied is een bruine zeshoek (¤). Voor sommige gebieden als woestijnen of gebergten worden aparte symbolen gebruikt (( 0). Rivieren worden met een blauwe pijl () aangeduid, grote meren of zeeën met een blauwe zeshoek (¤). Plaatsen worden met zwarte pijlen aangegeven (). Klik met uw muisknop in het tekstvak en typ de juiste naam bij het juiste symbool, druk daarna op OK om te zien of het goed is. Indien het antwoord goed is verschijnt er een groen vinkje en verdwijnt het ingevulde woord. Indien het niet goed is verschijnt er een rood kruis en het juiste antwoord, dat blijft staan.
Fout! Let op: begin altijd met een hoofdletter, anders wordt het antwoord fout gerekend!
Goed!
Er zijn ook namen die officieel met een speciaal teken geschreven moeten worden, zoals bijvoorbeeld München in de kaart van Duitsland. Om sneltoetsen te vinden voor de speciale letters klikt u op de knop “Speciale tekens”, meestal links onderin de kaart. Er verschijnt dan een kader met een aantal sneltoetsen. Dit kader kunt u weer wegklikken door op het kruisje te klikken. De Digitale Atlas rekent het antwoord zonder speciaal teken (Munchen) ook goed. Zie voorbeelden hieronder. München: de letter ü wordt ingetypt met behulp van het hulpschermpje met de sneltoets combinaties (alt + 129).
Als er op OK wordt geklikt verschijnt er een groen vinkje; het antwoord is goed! Indien er Munchen wordt ingetypt zonder ü, wordt dit ook goed gerekend.
In het scorekader kan de leerling zien hoeveel antwoorden hij al goed of fout heeft ingevuld.
14
Toets Als er voldoende geoefend is bestaat er de mogelijkheid tot het afnemen van een toets. Dit gaat op dezelfde manier als bij het Oefenscherm invullen, alleen nu kunnen de scores door de leerkracht in het Leerling Volg Systeem (LVS) worden bijgehouden. De toetsen zijn te bereiken via het Toetskeuzescherm. U komt in het Toetskeuzescherm via de knop “Naar het toetskeuzescherm” in het Kaartkeuzescherm.
Vul eerst uw naam in door op het lege vak te klikken. Kies vervolgens de toets die u wilt maken. Als u op de naam van de kaart klikt begint u automatisch met het A-niveau. Indien u andere niveaus wilt afnemen kunt u ook op de A, B of C knop klikken, afhankelijk van het gewenste niveau.
Als voorbeeld zie u de kaart van Zuid-Amerika. Zoals u ziet kunt u op deze kaart de pagina niet vernieuwen of minimaliseren (om even iets op te zoeken). Hierdoor geeft de toets een zo eerlijk mogelijke weergave van de kennis van de leerling op dat moment.
Na het maken van de toets klikt u op de knop “Verder” om naar het Scorescherm te gaan.
Vervolgens verschijnt de vraag of de leerling zeker weet dat hij/zij klaar is met dit onderdeel. Als men verder gaat kan men niet meer terug en is de score definitief! Als er op ja geklikt wordt verschijnt het Scorescherm. U kiezen of u terug wilt naar het Toetskeuzescherm (d.m.v. de knop “Naar het toetskeuzescherm”) of verder wilt met het volgende niveau van de toets (d.m.v. van de knop “Verder”).
15
Aan te passen kaarten met nummers en letters (.ak) Naast de kopieerbladen met namen, hebben we ook een onderdeel kopieerbladen met nummers en letters, de zogenaamde Aan te passen kaarten (extensie .ak). Deze aan te passen kaarten bereikt u via het knopje “Naar aan te passen kaarten”, dat te bereiken is via het Leerkrachtenscherm (zie ook pagina 9). De aan te passen kaarten zijn standaard “blind”, net als de gewone kopieerbladen. Als u op A, B of C klikt verschijnen er cijfers en letters op de kaart passend bij de plaatsen, wateren of gebieden van dat niveau. Hiernaast ziet u een voorbeeld van het oefenkopieerblad van Groningen. Plaatsen zijn genummerd, wateren worden aangegeven met kleine letters; gebieden met Romeinse cijfers en landen (bij kaarten van Europa en de wereld) door hoofdletters. Middels de knop “Kaartgegevens downloaden”, aan de rechterkant van het scherm, kunt u een Worddocument downloaden met daarin de niveau-indeling. U kunt zelf de nummers/letters verslepen (linkermuisknop ingedrukt houden) naar iedere gewenste positie op de kaart. Nummers/cijfers die u niet wilt gebruiken kunt u verwijderen door erop te klikken met de rechtermuisknop. U kunt vervolgens de gewijzigde kaart opslaan en/of afdrukken door middel van de daarvoor bestemde knoppen. Ook kunt u eerder gewijzigde kaarten openen via de knop openen. U kunt de aanpassingen, indien gewenst, opslaan in het Word-document dat u heeft gedownload.
Via de knop “Naar Aan te passen kaarten keuzescherm” gaat u terug naar het Aan te passen kaarten keuzescherm.
De knop verder verwijst naar het volgende oefenkopieerblad. In dit geval van Groningen dus naar Friesland.
16
Het Leerling Volg Systeem (LVS) U kunt er als leerkracht voor kiezen de score van een toets in het LVS op te nemen. Hiertoe kunt u het LVS Exceldocument downloaden in het Leerkrachtenscherm. Via de knop “Uitleg LVS” in het scorescherm van een toets krijgt u uitleg over het LVS. In het LVS document kunt u de namen van uw leerlingen invoeren en de behaalde cijfers van het betreffende land, provincie of werelddeel plaatsen in de daartoe bestemde kolom. Het document is verdeeld in 4 tabbladen: Het keuzescherm, Nederland, Europa en de Wereld. In het keuzescherm kunt u het tabblad openen waarin u de cijfers wilt invoeren. Let erop dat wanneer u het bestand voor het eerst gebruikt u de namen van de leerlingen in het tabblad van Nederland invoert. Op deze manier worden deze ook automatisch in de andere tabbladen gekopieerd. Het bestand berekent automatisch het gemiddelde cijfer van de verschillende niveaus en het totale gemiddelde van alle gemaakte toetsen van Nederland, Europa of de Wereld.
17
