Handleiding - digitale les Dit jaar bevat het lespakket voor de Kinderboekenweek voor het eerst ook een digitale les. Op drie niveaus zijn er opdrachten die de leerlingen klassikaal op het digitale schoolbord, of individueel/in groepjes op de computer kunnen doen. Met deze les willen we kinderen enthousiast maken om te lezen, hun fantasie prikkelen en het thema van de Kinderboekenweek introduceren: Superhelden - over dapper durven zijn. U besteedt bovendien aandacht aan kerndoel 9 voor basisonderwijs Nederlands: ‘De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten.’ Er zijn lessen voor groep 1, 2 en 3, voor groep 4, 5 en 6 en voor groep 7 en 8. De opdrachten zijn zo gemaakt dat u er direct mee aan de slag kunt. U wordt stap voor stap meegenomen in de les. Ieder moment kunt u via de button onderaan terugkeren naar de handleiding. Afhankelijk van het niveau van uw groep, kunt u eventueel de lessen voor een hogere of een lagere groep aanbieden.
Met deze knop kunt u tijdens de les terugkeren naar het beginscherm
De les: Klik op het beginscherm op de groep van uw keuze.
Groep 1, 2 en 3: Kies of u Superheldenmemory of Superhelden aankleden wilt spelen.
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
1
Handleiding - digitale les Superheldenmemory: Draai de kaartjes om en zoek telkens twee dezelfde plaatjes. Er zijn acht paren bekende superhelden.
Superhelden aankleden: Schrijver en illustrator Tijn Snoodijk heeft superhelden Bearboy en Bee-girl getekend. U leest het verhaal hieronder voor. De kinderen luisteren naar het verhaal en telkens wanneer u stopt (in de tekst staan pauzes aangeven), slepen de kinderen het kledingstuk uit het verhaal naar de juiste held. U kunt de tekening ook printen. De kinderen zoeken dan eerst individueel het genoemde kledingstuk en verbinden dit bijvoorbeeld met een lijn naar één van de helden. Als alle kledingstukken uit het verhaal naar de goede held gesleept zijn, verschijnt er een verrassing.
Verhaal Bearboy en Bee-girl: ‘En... vliegen maar!’, zegt Bearboy. Maar Powerpoes vliegt niet. Powerpoes maakt hooguit een sprongetje. Ze probeert het nog eens. En nog eens. Maar het lukt steeds niet. ‘Nee, natuurlijk lukt het niet’, zegt Bee-girl. ‘Hoe kun je nou vliegen zonder raketschoenen?’ ‘Ik heb toch ook geen raketschoenen?’ zegt Bearboy. ‘Powerpoes heeft een supercape, net als ik. Daarmee moet ze toch kunnen vliegen.’ Powerpoes is de poes van de meester op de superheldenschool. Dat is de school waar Bearboy en Bee-girl ook op zitten. Hier leren ze hoe je een superheld wordt, hoe je superkrachten gebruikt, hoe je superschurken vangt en hoe je altijd beleefd kunt blijven. Powerpoes wil ook graag een superheld worden, net als Bearboy en Bee-girl. Ze heeft misschien niet zo’n mooi zwart superpak als dat van Bearboy [pauze], of zo’n mooi gestreept superjurkje als Beegirl [pauze]. Maar ze heeft wel alvast een stoer superpoezenmasker. En vandaag wil ze leren vliegen, want een echte superheld moet kunnen vliegen. En dan... Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
2
Handleiding - digitale les ‘Het lukt!’ roept Bearboy. ‘Goed zo!’ juicht Bee-girl. Powerpoes vliegt. En hoe! Over het schoolplein, over de schommel en hoog boven de glijbaan. ‘Pas op voor die boom!’ gilt Bee-girl. Maar het is al te laat. Powerpoes vliegt tegen de boom en zit trillend op de bovenste tak. ‘Kom nou, poes’, zegt Bearboy. ‘Je weet nu toch dat je kunt vliegen? Vlieg gewoon naar beneden.’ Powerpoes voelt zich helemaal niet zo’n superpoes. Ze is bang dat ze naar beneden valt. Met haar nagels klemt ze zich stevig vast in de tak. ‘Dan kom ik je wel redden’, zegt Bearboy. Hij vliegt de boom in, maar zijn cape scheurt tussen de bladeren [pauze] en zijn berenriem blijft haken aan een tak. [pauze] Hij kan niet meer voor- of achteruit. Powerpoes is blij dat Bearboy er is. Ze springt snel bovenop zijn hoofd. Tussen de berenoortjes van zijn masker gaat ze lekker liggen spinnen. [pauze] ‘Mooie redding is dat’, lacht Bee-girl. ‘Goed, dan kom ik jullie wel halen!’ Met haar raketschoenen vliegt ze de boom in. [pauze] En met haar gele superhandschoenen [pauze], die haar extra sterk maken, buigt ze de takken zo opzij. ‘Houd je maar vast aan de antennes van mijn masker, Powerpoes’, zegt Bee-girl. [pauze] ‘Dan breng ik je naar beneden. En moet ik jou ook dragen, Bearboy?’ ‘Hrmpf!’ gromt Bearboy.
Groep 4, 5 en 6: Kies of u de Strip Bearboy of de Superheldenquiz wilt doen (voor de quiz dient u eerst het verhaal te lezen).
Strip Bearboy: De negen tekeningen van de strip staan door elkaar. Kunnen de leerlingen ze in de juiste volgorde zetten? Ze moeten de vakjes van de strip in de chronologische volgorde in de vakjes slepen. Als één of meer tekeningen verkeerd staan, komt er een rood kruis bij die tekening. Plaatjes die op de goede plaats staan, krijgen een groen vinkje. U kunt de strip eventueel printen. In dat geval schrijven de kinderen de cijfers één tot en met negen bij de plaatjes. Daarna nodigt u een kind uit om de opdracht op het digitale schoolbord te doen.
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
Oplossing:
3
Handleiding - digitale les Superheldenquiz: Voordat u de quiz kunt spelen, leest u een verhaal voor. Dit is het eerste hoofdstuk uit het Kinderboekenweekgeschenk Bert en Bart redden de wereld. U vindt het verhaal hieronder. U kunt de illustraties bij het verhaal laten zien op het digitale schoolbord. In het verhaal is door middel van een teken aangegeven wanneer u moet klikken naar de volgende tekening. U vindt de tekeningen onder de button ‘verhaal’. BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 8
Verhaal:
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 9
1 Wapens Bert en Bart waren jongens. Ze hielden van ruimtewezens. Ze hielden van schieten. En ze hielden van schieten op ruimtewezens die terugschoten. Op een dag vond Bert een gootsteen-plopper. Bart vond een oude stofzuigerbuis. ‘Precies de wapens die we nodig hadden,’ zei Bert. ‘Anti-Zurgh-vernietigingswapens,’ zei Bart. Ze deden dat de Zurghs de aarde aanvielen en dat zij de aarde redden.
Klik
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
4
Handleiding - digitale les BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 10
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 11
De moeder van Bert en Bart heette Viola Lentelied. Haar schoenen waren van bloemblaadjes en de vlinders waren haar vriendjes. Die dag las Viola een boek.
Viola huppelde de tuin in. Vreemde geluiden kwamen haar tegemoet. Toen ze Bert en Bart zag, bleef ze geschokt staan.
Klik
‘De jongens in dit boek zijn erg lief, vlindertjes,’ zei ze toen ze het uit had. ‘Ik ben benieuwd of mijn jongens vandaag net zo lief zijn.’
Klik
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 12
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 13
‘Bert en Bart!’ zei ze. ‘Jullie waren toch niet aan het schieten?’
‘Zo klonk het anders niet!’ Viola pakte ook Barts wapen af.
‘Nee hoor,’ zei Bert. ‘We schoten niet.’ ‘We deden alsof,’ legde Bart uit. ‘Hoe je het ook noemt, lief was het niet,’ zei Viola. ‘En daarom is het nu afgelopen. Mag ik jullie wapens?’ ‘Maar dit is een gootsteen-plopper,’ zei Bert.
‘Mam...’ zei Bert. ‘Heb je soms weer een boek gelezen?’ vroeg Bart. De jongens herinnerden zich nog goed de boeken die Viola eerder had gelezen: Tafelmanieren Voor Jongens en Elke Dag Schone Sokken. Die boeken hadden hun veel last bezorgd.
‘Niet in jouw handen,’ zei Viola. Ze pakte de plopper af.
‘Inderdaad,’ zei Viola. ‘Ik las dat jongens heel lief kunnen zijn. Soms wel net zo lief als hun moeder. Dus doe je best en verzin iets anders
‘Maar dit is een stofzuigerbuis,’ protesteerde Bart.
Klik
om te doen!’ Ze draaide zich om en liep weg. De wapens nam ze mee. ‘Ik weet al iets anders om te doen,’ zei Bert. ‘Nieuwe wapens zoeken!’ zei Bart.
Klik
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
5
Handleiding - digitale les Als het verhaal is voorgelezen, kunnen de leerlingen de quiz spelen. Er worden vijf multiple choice- vragen gesteld over het verhaal. Als ze een antwoord aanklikken, dan zien ze meteen of de vraag goed of fout is beantwoord. Ze kunnen pas door naar de volgende vraag bij een goed antwoord. Groen is het goede antwoord, rood is fout. Zijn alle vragen goed beantwoord? Dan kun je met een druk op de pijl een leuke trailer starten. Antwoorden: 1b, 2c, 3b, 4a, 5b
Groep 7 en 8: Kies of u Superhelden maken of de Puzzel wilt doen (voor de puzzel dient u eerst het verhaal te lezen).
Superhelden maken: De leerlingen kiezen een held (een jongen of een meisje) en kleden hem/ haar aan met als doel ‘de ultieme superheld’ te creëren. Ze kiezen een kledingstuk voor het lichaam, iets voor op het hoofd, aan de handen, de voeten en een gadget. Ze slepen de kleding of het gadget naar hun held. Als de superheld klaar is, berekent de computer hoeveel procent superheld hij of zij is. Eventueel kunnen de leerlingen proberen om een hoger percentage te halen door iets te wijzigen.
Puzzel: Voordat u de puzzel kunt spelen, leest u een verhaal voor. Dit is hoofdstuk zeven uit het kinderboekenweekgeschenk Bert en Bart redden de wereld. U vindt het verhaal hieronder. U kunt de illustraties bij het verhaal laten zien op het digitale schoolbord. In het verhaal is met een teken aangegeven wanneer u moet klikken naar de volgende tekening. U vindt de tekeningen onder de button ‘verhaal’.
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
6
Handleiding - digitale les
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 50
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 51
7 de Zurghs landen Bert en Bart bedachten intussen manieren om hun wapens terug te stelen.
Bert en Bart hadden veel goede ideeën, dus het was lastig kiezen. Uiteindelijk voelden ze het meest voor plan S.P., want dat was een plan met een soort pistool. Als ze Viola daarmee zapten, kon ze een poosje niet bewegen. ‘Uitstekend plan,’ zei Bert. ‘Briljant,’ zei Bart. ‘Nu alleen het zappistool nog,’ zei Bert.
Klik
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 52
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 53
50
Op dat moment landde er een ruimteschip op hun huis. Het was precies het soort ruimteschip waarvan Bert en Bart altijd al hadden gehoopt dat het ooit op hun huis zou landen.
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
51
Onder in het schip ging een luik open. Er schoof een glijbaan uit. Gewapende ruimtewezens gleden naar buiten.
Klik
7
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 54
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 55
Handleiding - digitale les Aan het einde van de glijbaan buitelden
‘Ik ben Bert,’ zei Bert.
de Zurghs over elkaar. Ze krabbelden overeind en gingen netjes staan.
‘Ik ben Bart,’ zei Bart. ‘Cool ruimteschip.’ ‘Dank je,’ zei Zurgh Zargh. ‘Gave kanonnen ook,’ zei Bert. ‘Het zijn speciale ruimtekanonnen om mee te
‘Wij zijn de Zurghs van de planeet Zurgh uit het verre sterrenstelsel Zurgh!’ zei het ruimtewezen dat eruitzag als
schieten,’ zei Zurgh Zargh trots. ‘Heel geschikt om planeten mee te vernietigen. Over
de aanvoerder. ‘En ik ben de gevreesde Zurgh Zargh.’
vernietigen gesproken, wij hebben gehoord over jullie anti-Zurgh-vernietigingswapens. Mogen we ze stelen – eh, ik bedoel: zien?’ Bert en Bart keken elkaar even aan. Ze hadden
Klik
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 56
het woord stelen duidelijk verstaan. ‘Natuurlijk mogen jullie onze wapens zien,’ zei Bert. ‘Maar mogen wij dan eerst jullie ruimteschip zien?’ vroeg Bart. ‘Gezellig,’ zei Zurgh Zargh. ‘Kom maar mee.’
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 57
55
Bert en Bart en de Zurghs klommen het ruimteschip in. Aan de wanden hingen plaatjes van planeten. ‘Moet je zien,’ zei Bert. ‘Hier zijn de planeten heel. En daar zijn ze kapotgeschoten!’ ‘Cool,’ zei Bart. Zurgh Zargh schudde bedroefd zijn hoofd. ‘Arme planeetjes!’ zei hij. ‘Wie doet nou zoiets?’ ‘Wij toch, o Zurgh Zargh!’ antwoordde de bemanning. ‘Met onze speciale ruimtekanonnen om mee te schieten!’ ‘Ha! Ha! Stel je voor!’ lachte Zurgh Zargh. ‘Wij planeten vernietigen! Eh... stukje vliegen?’ ‘Leuk!’ zeiden Bert en Bart. Het ruimteschip vloog een stukje door de ruimte. Bert en Bart genoten van het uitzicht. Toen de Zurghs even niet opletten staken ze stiekem hun hoofden bij elkaar. ‘Volgens mij willen de Zurghs de aarde vernietigen,’ fluisterde Bert. ‘Cool,’ fluisterde Bart.
‘Jammer dat het ze niet gaat lukken,’ zei Bert zacht. ‘Want wij gaan de aarde redden,’ fluisterde Bart. ‘Met onze anti-Zurgh-vernietigingswapens,’ vulde Bert aan.
Klik 56
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
57
8
Handleiding - digitale les
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 58
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 59
Even later landde het ruimteschip weer op het huis. Bert en Bart en de Zurghs gleden de tuin in. ‘Ziezo,’ zei Zurgh Zargh toen iedereen weer
‘Je bedoelt een pauzezapper,’ zei Zurgh Zargh. ‘Natuurlijk hebben we die. Hier!’ Hij gaf Bert een klein apparaatje. ‘Je mag de mijne wel even
overeind stond. ‘Mogen we dan nu jullie antiZurgh-vernietigingswapens zien?’ ‘Van ons wel,’ zei Bart. ‘Maar ik denk dat het niet mag van onze moeder.’ ‘Ze heeft ze afgepakt,’ zei Bert. ‘Waarom stelen jullie ze niet terug?’ vroeg Zurgh Zargh. ‘Daar waren we net mee bezig toen jullie kwamen,’ zei Bart. ‘Ze zit erbovenop,’ legde Bert uit. ‘Zullen we haar vernietigen met onze speciale
lenen.’
Klik
ruimtekanonnen?’ vroeg Zurgh Zargh. ‘Cool,’ zei Bart. De jongens keken elkaar weer even aan. ‘Maar we hadden een ander plan,’ zei Bert. ‘Hebben jullie niet een soort pistool en als je daar iemand mee zapt kan hij een poosje niet meer bewegen, zodat je dan rustig anti-Zurghvernietigingswapens onder die persoon uit kan pakken?’ BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 60
58
BW - Bert en Bart def:Opmaak 1 17-06-11 15:42 Pagina 61
‘Heeft hij ook verschillende standen?’ vroeg Bert. ‘Twee,’ zei Zurgh Zargh. ‘Korte pauze en lange pauze. Je kiest een stand en dan zap je. Probeer
over de heg om te zien of Bert en Bart misschien weer iets of iemand aan het knuffelen waren. ‘Joehoe!’ riep ze. ‘Jongens! Wie zijn jullie
maar eens.’ Toevallig keek juist op dat moment Felicity
vriendjes?’ Bert zapte haar op een lange pauze. ‘Cool!’ zei Bart. ‘Tijd voor plan S.P.!’ zei Bert.
60
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
61
9
Handleiding - digitale les Na het verhaal kunnen de leerlingen de puzzel maken. Er worden zes vragen gesteld over het verhaal. De antwoorden vullen ze in in de puzzel. Als ze het verkeerde antwoord opschrijven, wordt dit zichtbaar en kunnen ze het antwoord verbeteren. Als onderaan de puzzel het goede woord, uit de rode vakjes, wordt ingevuld, kun je een leuke trailer starten met een druk op de pijl. U kunt de puzzel eventueel printen. De kinderen vullen dan eerst zelf de puzzel in. Antwoorden: 1. Zurghs 2. Planeten 3. Ruimteschip 4. Pauze 5. Stelen 6. Moeder
Handleiding bij de digitale les kinderboekenweekkrant 2011
10