HALLUX VALGUS “bulten en kromme tenen”
Dr. Karel D’Hoore
04 november 2014
Wat is hallux valgus?
Variabel klinisch beeld
Bunion
overrijdende teen Wonden !!
Wat is hallux valgus?
Wat is hallux valgus? • Hallux valgus = falen van de eerste straal van de voet • Eerste straal = de belangrijkste gewrichtsdragende structuur van de voet.
• Een stabiele eerste straal veronderstelt • 1/ dat de assen van de beenderen en assen van de gewrichtsvlakken recht zijn • 2/ pezen en spieren recht inwerken op deze beenderen en gewrichten
Wat is hallux valgus? • Essentiele letsel = falen van mediale kapsel en sesamoid • Mediale drift MT 1 kop, weg van de sesamoiden • Extensor/flexor pees versterken valgus
Ontstaansmechanisme van hallux valgus – Extrinsieke factoren • Hoge hak, smalle schoen • Zware belasting
– Intrinsieke factoren • • • • • • •
Laxe weefsels/genetica Vorm beenderen Platvoet Man/vrouw: 1/10 Verkorting achillespees Hypermobiele eerste straal MT primus varus
Ontstaansmechanisme van hallux valgus extrinsieke factoren – Nauwe punt schoenen met hoge hiel bevorderen hallux valgus
Platte schoen
Hoge hak
ontstaan van hallux valgus intrinsieke factoren Vorm caput MT 1
Lange teen
Vorm T-MT 1 gewricht
Hallux valgus interfalangeus
ontstaan van hallux valgus • Door de – 1/ laxe gewrichten en – 2/ bevorderende anatomie ontstaat er
• verplaatsting van metatarsaal 1 naar – mediaal en – dorsaal
HALLUX VALGUS : RX
Hallux valgus : evolutie • HV gaat gepaard met een mediale + dorsale verplaatsing van MT 1 , waardoor grote stress geplaatst wordt op de centrale metatarsalen, vooral MT 2
“METATARSALGIE “
Hallux valgus : evolutie • Synovitis, pijn , instabiliteit in MTP 2 • Progressieve klauwteenmisvorming • Subluxatie / luxatie van MTP gewrichten • Stressfracturen MT 2, MT 3
Hallux valgus : evolutie • 76 j , bejaarde • Ernstige HV, bilat • Luxatie van MTP 2 en MTP3 li • Luxatie vd sesamoiden • Instabiliteit MTP 2-3 re • Hyperostosis MT 2 • “ ik kan niet meer gaan “
Behandeling Hoe hallux valgus voorkomen? • NIET Teveel intrinsieke factoren
Hoe evolutie hallux valgus vertragen? • Schoen brede teenbox • Lage hak • Stretchen achillespees • Platvoet neutraliseren – Steunzool – Schoen met stijve zool, stevige hielcup
Behandeling Welke hallux valgus wordt Welke hallux valgus wordt niet geopereerd? wel geopereeerd. • Matige hallux valgus, • Hallux valgus – Zonder pijn – Zonder schoenproblemen – Zonder kleine teen problemen
– – – – –
Met pijn Instabiliteit tweede teen Problemen met schoenen Wonden Metatarsalgie MTP 2-3
operatie • Doel : – Correctie van alle afwijkingen in 1 tijd – Terug steunen op alle 5 steunpunten – Onmiddellijk steunen – Zo weining mogelijk gips – Behouden van zelfredzaamheid – “ a foot who looks normal, works normal” – Geen verwikkelingen
EVOLUTIE STOPPEN – Progressieve voorvoet afwijkingen : » Hamertenen » Klauwtenen » Stressfracturen MT 2 » Tweede , later derde en vierde straal » Instabiliteit MTP 2-3 » Pijnlijke eelten onder de MTP koppen door distale shift van vetpad » Luxatie van MTP 2-3
1 3
4 1.Release laterale kapsel
2. Osteotomie MT 1 + 3. Osteosynthese MT 1 4.Mediale kapsel : rafie
OSTEOTOMIE
AKIN
CHEVRON SCARF
Lapidus ( t-mt 1 fusie)
Matige hallux valgus
Chevron Distale MT 1 osteotomie
Lichte hallux valgus
Scarf
Diafysaire MT1 osteotomie
Ernstige hallux valgus
Lapidus
Tarso-MT 1 fusie
Hallux valgus interfalangeus
Akin
Proximale falanx osteotomie
Lange teen
Verkortingsosteotomie Prox falanx
Matige hallux valgus: scarf osteotomie MT 1
Scarf osteotomie MT 1
HV : operatieve R/ Scarf ostetomie : Z vormig “ chevron osteotomie “
CHEVRON OSTEOTOMIE METATARSAAL 1
Scarf osteotomie
chevron osteotomie
CHEVRON
Lapidus : fusie T-MT 1
Varisatie osteotomie prox falanx = akin
Varisatie osteotomie prox falanx : (= Akin)
HV interfalangeus : Akin osteotomie met varisatie staple
Hallux rigidus : MTP fusie
Ontwrichting MTP
Weil osteotomie
Klauwtenen : PIP fusie
Klauwtenen : PIP fusie
Preoperatieve voorbereiding • • • • • •
Voeten wassen Geen wonden Rookstop Stolling : aspirine, clopidogel, OAC Arteriele insufficientie? DIABETES: Optimaliseren van glycemie bij
Is de operatie pijnlijk? • Nervus popliteus blok +/- algemene anesthesie • Hoogstand • Agressieve medicamenteuse pijnstilling • Loopschoen/krukken • Postoperatief verband • dekenboog
Nervus POPLITEUS blok
Nervus POPLITEUS blok
Nervus POPLITEUS blok
Post operatieve verloop • • • •
Onmiddelijk steunen Week 1 : hoogstand 6 w loopschoen Verband
Post operatieve verloop
Kine • Preop : leren stappen met krukken • Postop : voet / enkel / tenen bewegen stimul. stappen met 2 krukken bewegen van tenen tenen afrollen en steunen
Ontslag • Na de 2de nacht • Verbandwissel op kamer door arts
Beleid thuis • • • • • •
Dafalgan per os 4 maal 1 gr/d 2 krukken / eerste week Verband : blijft thuis dicht Fraxiparine : bij risicopatienten Indien gips : altijd fraxiparine Controle na 10 d
WAT TE VERWACHTEN? • Dag 1 : stappen • Na 1 w: pijnvrij • Na 10 d stappen zonder krukken • Na 6w: alles weg • Werkhervatting : na 6-8 w
Dienst orthopedie - traumatologie AZ Sint Jan Brugge Oostende campus Henri Serruys
Dr. K. Hendrix Dr. S. Van Eeckhoudt Dr. P. Van Eygen Dr. D’Hoore