H6
hedendaags-6 2013-2014 53e seizoen
NEDER-AMERIKAANSE MUZIEK zaterdag 24 mei 2014 14.15-16.05 uur
Asko|Schönberg Reinbert de Leeuw dirigent Colin Currie slagwerk Gerard Bouwhuis piano Pauline Post piano VocaalLAB Katharine Dain sopraan Aurélie Franck sopraan Eléonore Lemaire mezzosopraan
Reza Namavar 1980 Versnelheijdsbinderh 2014 - wereldpremière Steve Reich 1936 Eight Lines 1979/1983 Louis Andriessen 1939 Tapdance 2014 opdrachtwerk ntr zaterdagmatinee, tromp percussion eindhoven, asko|schönberg en southbank centre - wereldpremière pauze
John Adams 1947 Grand Pianola Music 1982 Part I Part II: On the Dominant Divide
Jan Panis geluidstechniek
H
5
53e seizoen 24 mei 2014
Nederland – Amerika Alle concerten die net niet in uw abonnement zaten, maar u óók niet zou willen missen... Losse kaarten voor het nieuwe seizoen kunt u vanaf zondag 1 juni bestellen. Vanaf 0.00 uur via de website, vanaf 10.00 uur via de kassa. concertgebouw.nl | 0900-6718345 (€1 p/g)
Morgen in NTR Podium documentaires en concertregistraties op ned 2
Uitzending Radio 4
2
Eight Lines Tegenwoordig wordt Steve Reich beschouwd als ‘our greatest living composer’, zoals The New York Times het enkele jaren geleden formuleerde. Dat is wel eens anders geweest: toen hij zijn muzikale loopbaan begin jaren ’60 begon, trad hij met zijn Steve Reich and Musicians op in achterafzaaltjes en was hij genoodzaakt zijn eigen instrumenten en apparatuur te verslepen in
JEFFREY HERMAN
Dit concert wordt live uitgezonden via Radio 4. Via de website kunt u de gehele uitzending terugluisteren. Klik daarvoor vanaf maandag op ‘luister concerten’. radio4.nl
zo 25 mei 13.00 uur · ma 26 mei 23.55 uur Operadagen Rotterdam Een verslag van Christiaanvan Schermbeek over de Operadagen, die plaatsvinden van 13 t/m 25 mei. Met aandacht voor Macbeth in een productie van de Zuid-Afri kaanse operavernieuwer Brett Bailey, die de politie ke onderstroom van Verdi’s met bloed doordrenkte drama vertaalt naar Afrika. Ook een reportage over de community-art-voor stelling Hi Ha Hondenlul, Facebook en Twitter over de saamhorigheid van voetbalsupporters, Volg het laatstenieuws plus Claron McFad rond de NTR Zaterdag don, die wordt gevolgd Matinee op onze eigen tijdens een repetitie van Facebook-pagina en klik Purcells King Arthur in ‘vind ik leuk!’ de Onderzeebootloods. ... en op twitter: ntr.nl/ntrpodium @ZaterdagMatinee
krakkemikkige busjes. Louis Andriessen leerde dankzij zijn Reich weigerde zich te conformeren broer Jurriaan de jazz kennen en aan het vanuit Darmstadt gedicteerde ontdekte op eigen houtje de muziek serialisme. Naar zijn gevoel banden van minimalisten als Steve Reich en Philip Glass. Elementen hieruit vonden vernieuwers als Karlheinz Stockhausen en Pierre Boulez, met hun strenge hun weg naar zijn eigen stijl, die met ordeningsregels en intellectuele focus, zijn hoekige ritmiek en schetterende koperklanken weer een jonge generatie de spontaniteit uit de muziek. Hij miste Amerikaanse componisten inspireerde. de puls, die hij via zulke uiteenlopende John Adams bewandelt een middenweg componisten als Bach, Stravinsky en John Coltrane als essentieel had leren tussen minimalisme en romantiek en de jonge Reza Namavar kruidt Andries- waarderen. Hij sloeg daarom een senachtige akkoorden met struikelende andere weg in, die hem aanvankelijk niet in dank werd afgenomen. ritmes en verrassende wendingen. Trait-d’union in dit alles is Reinbert de “Ik realiseerde me dat ik, als ik ook maar iets wilde doen dat mij emotioLeeuw. Hij verzorgde de wereldpremièneel raakte, de puls in ere moest herres van alle opera’s van Louis Andriessen, dirigeerde de eerste uitvoering van stellen, zowel aan de oppervlakte als daaronder,” aldus Reich. Hij bestudeerReichs Eight Lines, werkte nauw samen met John Adams en leidde in 2007 ook de première van Schreeuwuijl van Reza Namavar.
Steve Reich
3
het Nederlands Blazers Ensemble. Het enige verschil tussen beide werken is dat Eight Lines vraagt om twee strijkkwartetten in plaats van één. Verder zijn er twee fluitisten (één dubbelt op de piccolo), twee (bas)klarinettisten en twee pianisten. De houtblazers worden elektronisch versterkt, met uitzondering van de piccolo. Zoals in veel van Reichs muziek, bestaat de basispuls in Eight Lines uit achtsteno– Louis Andriessen ten. De terugkerende, springerige motieven vormen opzwepende patronen, waartegen de strijkers lang(er) de niet-westerse, vooral Afrikaanse aangehouden tweeklanken spelen. Het muziek, luisterde naar popmuziek en werk valt grosso modo uiteen in vijf jazz en speelde in 1964 mee in de delen, waarbij de melodische figuren première van het spraakmakende In C van Terry Riley. Alleen al die direct naar het meest om de aandacht vragen in deel een, drie en vijf, terwijl in deel de tonaliteit verwijzende titel gold als twee en vier de langgerekte lijnen meer een schop tegen de schenen van de op de voorgrond treden. De strijkers atonale avant-garde, terwijl ook de klinken welhaast als een accordeon, en “korte melodische motieven anathema zijn aan Stockhausen, Boulez of Berio”. na de première in 1979 omschreef de Frankfurter Allgemeine deze muziek als Reich ontwikkelde zijn eigen stijl min “vrolijk-frivole Music-Hall-Kling-Klang”. of meer door toeval. Toen hij werkte aan een bandcompositie met de woorden van een straatprediker – It’s gonna Tapdance rain – bleken zijn twee bandrecorders “Essentieel voor mijn manier van niet gelijk te lopen, waardoor de componeren is het besef dat muziek woorden geleidelijk asynchroon gingen altijd over andere muziek gaat. (...) Het klinken. Reich werd getroffen door de is een houding die ertoe leidt dat je vreemde sensatie die dit in zijn lichaam voortdurend je interesses verplaatst. Bij teweegbracht en ging dit gevoel van een componisten die altijd maar in één hinkende ‘canon’ in zijn composities richting doorwroeten, zoals Schönberg, incorporeren. voel ik me niet thuis. Eerder bij de Dit herkennen we ook in Eight Lines, dat alleskunners: de Purcells en de Strahij in 1979 componeerde onder de vinsky’s, die van allerlei markten thuis naam Octet. Het werd in juni van dat zijn, links wat lenen, rechts wat stelen, jaar in Frankfurt in première gebracht en – niet te vergeten – veel voor het door Reinbert de Leeuw en leden van theater gewerkt hebben.”
4
Louis Andriessen
Zo omschreef Louis Andriessen ooit zijn houding tegenover het componeren. Hij vond inspiratie in zulke uiteenlopende bronnen als het minimalisme en de jazz, en ontwikkelde een percussieve, op contrasterende muziekblokken gebaseerde stijl, die veel navolging vond. De vaak bijna agressieve koperklank wordt als ‘typisch Andriessen’ omschreven, maar al vrij snel liet hij ook lyriek toe in zijn muziek, zoals bijvoorbeeld in het etherische tweede deel van zijn opera De Materie. En hoewel hij ooit het symfonieorkest als reactionair afzwoer, componeerde hij in 2013 Mysteriën voor het 125-jarig bestaan van het Koninklijk Concertgebouworkest. Voor de viering van zijn eigen vijfenzeventigste verjaardag (6 juni) componeerde Andriessen het slagwerkconcert Tapdance, voor de Britse percussionist Colin Currie en Asko|Schönberg. In het ensemble zijn als vanzelfsprekend saxofoons, een elektrische basgitaar en
FRANCESCA PATELLA
“Bij componisten die altijd maar in één richting doorwroeten, zoals Schönberg, voel ik me niet thuis. Eerder bij de alleskunners: de Purcells en de Stravinsky’s.”
een drumstel opgenomen, de strijkers worden gemaand zonder vibrato te spelen. Het ongeveer vijftien minuten durende stuk bestaat slechts uit één deel, maar daarbinnen onderscheidt Andriessen drie secties, met elk een andere karakteristiek en kleurenpalet. Tapdance opent met aangehouden samenklanken van strijkers, piano en contrabasklarinet, die gaandeweg doorsneden worden met korte ritmische motieven van de koperblazers en de basgitarist. Pas nadat ook de houtblazers en de harp zich in het betoog gemengd hebben, treedt de solist naar voren. Hij bespeelt een ‘taptafel’ waarop hij het snelle geklikklak van een tapdanser imiteert. In dit sterk percussieve deel klinken patronen uit de charleston. In het tweede deel speelt de solist een virtuoze toccata op de marimba, aanvankelijk ingekleurd door aangehouden samenklanken van buisklokken, gongs, piano en strijkers, later geheel
5
Versnelheijdsbinderh Reza Namavar, de jongste componist op het programma, werd geboren in Amstelveen uit een Iraanse vader en een Nederlandse moeder. Hij begon op jonge leeftijd met pianospelen, maar wilde naar eigen zeggen al “na een jaar pianoles liever [zijn] eigen muziek schrijven”. Op zijn vijftiende componeerde hij twee orkestwerken, die werden uitgevoerd door het orkest van zijn muziekschool. Reza Namavar, Tahiti, 2011 Ton Hartsuiker, destijds directeur van het Conservatorium van Amsterdam, alleen. Na deze cadens nemen de verwees Namavar naar de Jong Talentoverige instrumenten de zestiendenpa- klas, waar hij les kreeg van Daan tronen van de marimba over, waarna de Manneke. Daarnaast studeerde hij solist zwijgt en uitgesponnen samenpiano bij Marjes Benoist. Al snel besloot klanken de rust herstellen. hij zich volledig aan het componeren te De solist beperkt zich tot een enkele wijden, en hiertoe vervoegde hij zich bij pauk in het derde deel, waarop hij Martijn Padding, Gilius van Bergeijk en notenwaarden van een kwart of een Louis Andriessen aan het Koninklijk achtste produceert, waarna hij tremoli Conservatorium in Den Haag. van achtstentriolen tot klinken brengt. Hoewel hun invloed zeker te horen is, is De omvang van zijn partij beslaat zijn muziek niet zomaar onder de slechts enkele tonen (es-gis), de rest van noemer ‘Haagse School’ te plaatsen. het ensemble bestrijkt een iets ruimere Ook Namavar houdt van pregnante afstand. ritmes, maar de monolithische klankZo ontstaat “een spookachtige herinne- blokken ontbreken en er is veel ruimte ring aan de langzame jazz blues uit de voor lyriek, wellicht dankzij zijn lessen jaren ’50 en ’60, met name verwijzende bij Manneke. Zijn titels zijn speels, zijn naar de muziek van Horace Silver,” zegt bezettingen ongebruikelijk. Zo compoAndriessen hierover. “Het traject van neerde hij de driedelige cyclus Groene het stuk is tegenovergesteld aan wat je Wiskunde voor MIDI file (2004), De zou verwachten: het beweegt van hummende non van landgoed Singraven energie naar melancholie en is een voor klarinet, hobo en fagot (2010) en soort hommage aan het Slagwerkconcert Toen ben ik maar snel doorgereden voor van Milhaud, waar positieve kracht fagot en contraforte (2012). gaandeweg wordt vervangen door In 2005 leerde Namavar de cantates van droefenis en wanhoop.” Bach waarderen, waarvan echo’s in zijn
6
Mount Marum Vanuatu
muziek te horen zijn, bijvoorbeeld in de vijfdelige cyclus Heaviness of Heart, die hij componeerde voor het Amsterdams Bach Consort. Maar ook zijn Iraanse wortels verloochent hij niet: in het strijkkwartet Maasegel horen we sterke referenties aan de Perzische muziek. Op zijn website lezen we: “De muziek van Namavar kenmerkt zich door het onverwachte. Door het bekende te vervreemden, te laten ontsporen, zet hij vraagtekens bij vastgeroeste ideeën van de luisteraar. Zijn schijnbare lichtvoetigheid is een complexe constructie van verrassende harmonische wendingen en melodische frasen. De grillige ritmiek geeft de muziek vaak een rusteloos karakter, immer op zoek naar nieuwe horizonten, onontdekte eilandjes van nimmer geproefde combinaties.” De titel van zijn nieuwe stuk Versnelheijdsbinderh sluit hierbij naadloos aan, want wat moeten we ons hierbij voorstellen? Namavar: “Het werk is gebaseerd op constante versnellingen. Het is zeer
akkoordmatig en haakt in die zin aan bij Louis Andriessen, maar het betreft tonale samenklanken die steeds verspringen binnen een atonaal kader. Bach ram ik er trouwens steeds meer uit. Vroeger praatte ik de dingen nog recht door middel van loopjes en melodie, maar hierin blijft alleen de rauwe kern over.” Versnelheijdsbinderh is opgedragen aan de Mount Marum vulkaan op de eilandengroep Vanuatu, die hij tijdens een van zijn vele verre reizen beklom: “Weinig mensen bezoeken die, omdat je er alleen met gammele vliegtuigjes kunt komen en vervolgens twee dagen moet lopen. Je hoort ondertussen de grond steeds harder dreunen en schudden. Ik heb besloten mijn stuk aan de vulkaan op te dragen, omdat dit één van de meest indrukwekkende dingen is die ik gedaan heb.”
Grand Pianola Music John Adams is een halve generatie jonger dan zijn collega’s Steve Reich en Philip Glass, maar wordt vaak in één adem met hen genoemd. Hij groeide op in Vermont, kreeg klarinetles van zijn vader en speelde mee in de lokale brass bands. Hij studeerde compositie, elektronische muziek en directie aan Harvard en was klarinettist in het Boston Symphony Orchestra. Zijn composities uit deze periode dragen nog een enigszins academisch karakter, hoewel hij zich al interesseerde voor revolutionairen als John Cage en Morton Feldman. In 1971 verhuisde Adams naar Californië, waar hij samen met Edo de Waart
7
H
5
het inhalen transformeerden tot “de langste twee Steinway’s op aarde, die op hoge snelheid arpeggio’s in Bes en Es afvuurden”. Dit herinnerde hem aan het conservatorium van San Fransisco, waar hem op de gangen de klanken van talloze pianisten tegemoet waaiden, in een wirwar van muziek van Chopin, tot Beethoven en Rachmaninov. Grand Pianola Music heeft twee delen, waarvan het eerste weer is onderverdeeld in twee secties. Het is geschreven voor blazersensemble met slagwerk, John Adams drie versterkte zangeressen en twee piano’s. Zoals Reich speelt met het geleidelijk uit fase raken van instrude populaire concertserie New and Unusual Music opzette. Bovendien leerde menten, zo laat ook Adams de twee piano’s een fractie na elkaar bijna hij de muziek van Reich en Glass kenhetzelfde materiaal uitvoeren. Hierdoor nen en begon hij in dezelfde ‘minimal’ stijl te componeren. Al snel ging hij zich ontstaat een vertragend effect met een hypnotiserende werking. De drie echter van hen onderscheiden door de ritmische differentiatie, de veelheid aan vrouwenstemmen zingen woordloze harmonieën, als sirenen, of imiteren muzikale gedachtes en zijn rijke orkestraties, die herinneringen oproepen aan het heldere staccato van de blazers. Het tweede deel, ‘On the Dominant de romantische muziek. Divide’, is een uitbundig soort eerbeAdams schreef het tweedelige Grand toon aan de muziekgeschiedenis, Pianola Music in 1982, hoewel het waarin alle denkbare clichés aan bod compositieproces niet zonder slag of komen. Snel herhalende minimalististoot verliep. “De start was een ware sche patronen, heroïsche fanfares en kwelling,” zei hij hierover, “het stuk Mahleriaanse tragiek gaan hand in onderging een eindeloos proces van herschrijven, moest veel te vaak marte- hand met gospelklanken en zware lend slechte uitvoeringen doorstaan en slagen op een grote trom. Naar het einde toe wordt het stuk sneller en schijnt bij iedereen op welke manier luider, waarbij steeds gewisseld wordt dan ook weerstand op te roepen.” tussen majeur en mineur, “zodat die Net als zijn orkestwerk Harmonielehre ontstond Grand Pianola Music vanuit een glimmende voertuigen voortgestuwd worden naar hun uiteindelijke extase”. droom. Rijdend op de snelweg doemden twee glimmend zwarte, verlengde Thea Derks limousines achter hem op, die tijdens
8
53e seizoen 24 mei 2014
uitvoerenden Asko|Schönberg Asko|Schönberg, toonaangevend ensemble voor nieuwe muziek, voert in verschillende bezettingen muziek van de twintigste en eenentwintigste eeuw uit. Deze muziek is niet alleen van grote, gevestigde namen als Andriessen, Goebaidoelina, Kagel, Kurtág, Ligeti, Rihm en Stockhausen, maar ook van jongere componisten als Van der Aa, Padding, Roukens en Zuidam, en van de jongste generatie. Ook de grondleggers van de twintigste-eeuwse muziek komen ruimschoots aan bod: van Weill tot Schönberg en van Stravinsky tot Messiaen. Speciale aandacht is er voor langjarige relaties en samenwerking met grote, betekenisvolle componisten, voor onbekend en gloednieuw werk van hoge kwaliteit. Het ensemble heeft een groot aantal samenwerkingsverbanden met (muziek) theatergezelschappen en operahuizen om juist de veelzijdigheid van het hedendaagse muziekpalet over het voetlicht te kunnen brengen. Concerten vinden plaats in de Donderdagavond serie in Muziekgebouw aan ’t IJ, in gastoptredens in de NTR ZaterdagMatinee, het Holland Festival, De Nederlandse Opera en in co-producties met onder andere het Nederlands Kamerkoor, de Veenfabriek, VocaalLAB en het Vlaamse productiehuis LOD. Het ensemble treedt op in concertzalen in binnen- en buiten-
land en speelt regelmatig op festivals in onder andere Keulen, Krakau en Parijs. De afgelopen seizoenen waren er optredens in Melbourne, Londen (Barbican Centre), Parijs (Cité de la Musique), Los Angeles (Walt Disney Concert Hall) en New York (Carnegie Hall). Ook het jongere publiek wordt niet vergeten. Er zijn educatieve projecten voor leerlingen van het basisonderwijs, compositieprojecten voor middelbare scholieren en er wordt samengewerkt met de compositieafdelingen van conservatoria. Naast dirigent Reinbert de Leeuw en vaste gastdirigent Etienne Siebens werkt Asko|Schönberg geregeld met Oliver Knussen, Clark Rundell, Bas Wiegers en Emilio Pomárico. Dit alles met een gedreven groep veelzijdige musici en solisten uit binnen- en buitenland. Asko|Schönberg is ‘ensemble in residence’ bij Muziekgebouw aan ’t IJ.
VocaalLAB VocaalLAB is een muziektheaterhuis en kunstenbroedplaats. Artistiek leider, dirigent en theatermaker Romain Bischoff slaat bruggen tussen uiteenlopende disciplines zoals muziek, dans, opera en toneel. Bovendien initieert hij creatieve samenwerkingen tussen componisten, choreografen, schrijvers en andere (jonge) makers, van het klassieke veld tot de street culture. Vo-
9
SERGE LIGTENBERG
10
Lieder van Schönberg in 2011. In 2008 is hij onderscheiden als Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Reinbert de Leeuw ontving diverse Edisons, waaronder in 2007 voor de ‘Schönberg Ensemble Edition’, een uitgave van 25 cd’s en dvd’s ter gelegenheid van het dertigjarig jubileum van het Schönberg Ensemble, en in 2008 voor de cd ‘Im wunderschönen Monat Mai’ met Barbara Sukowa en het Schönberg Ensemble. Voor zijn enorme oeuvre en buitengewone verdiensten voor de Nederlandse muziek ontving hij de Edison Oeuvreprijs Klassiek 2013.
Colin Currie
MARCO BORGGREVE
Nationaal en internationaal wordt hij gewaardeerd als kenner en pleitbezorger van hedendaagse muziek. In binnen- en buitenland dirigeerde hij een groot aantal ensembles en symfonieorkesten, in Nederland onder andere het Koninklijk Concertgebouworkest en het Rotterdams Philharmonisch Orkest. In het Reinbert de Leeuw seizoen 1995/96 wijdde het Concertgebouw de Carte Blanche-serie geheel aan hem. Hij dirigeerde diverse producties caalLAB bespeelt een breed scala aan bij De Nederlandse Opera en de Natio(internationale) podia, van Oerol tot Holland Festival en van schouwburgen nale Reisopera, zoals Stravinsky’s Rake’s tot de Ruhrtriennale. Vanaf juni 2014 Progress, Rosa, a Horse Drama van Andriesgaat het gezelschap verder onder de sen, en diens Writing to Vermeer en La naam Silbersee. Commedia, Le Grand Macabre van Ligeti en Katherine Dain zingt opera en oratoViviers Rêves d’un Marco Polo. Reinbert de rium in de VS en is aangesloten bij de Leeuw was gedurende drie seizoenen als Talentenklas van De Nationale Opera. artistiek adviseur voor de series moderAurélie Franck werkt intensief samen ne en hedendaagse muziek verbonden met de Belgische componist Claude aan het Sydney Symphony Orchestra. In Ledoux, van wie zij werken in première 1992 was hij artistiek directeur van het bracht. Eléonore Lemaire zingt in de Aldeburgh Festival en van 1994 tot 1998 Gaudeamus Muziekweek 2014-2015 was hij in die functie verbonden aan het Unsuk Chins Cantatrix Sopranica. Alle Tanglewood Festival voor hedendaagse drie zongen in de recente DNO-produc- muziek in de Verenigde Staten. Tot 2011 tie Kopernikus van Claude Vivier. was hij artistiek leider van de NJO Summer Academy. Als pianist maakt hij vooral furore met zijn vertolkingen van Reinbert de Leeuw het werk van Satie. Daarnaast was De Dirigent, pianist en componist Reinbert de Leeuw (8 september 1938) was mede- Leeuw vijftig jaar docent aan het Kooprichter van het Schönberg Ensemble ninklijk Conservatorium Den Haag. Hij in 1974 (tegenwoordig Asko|Schönberg) ontving diverse prijzen en onderscheien is sindsdien vaste dirigent van het dingen voor zijn baanbrekende werk. In ensemble. Hij werd geboren in Amster1994 werd hem een eredoctoraat van de dam en studeerde piano en muziektheo- Universiteit Utrecht uitgereikt en in augustus 2004 werd hij aangesteld als rie aan het Amsterdamse Conservatohoogleraar aan de Universiteit Leiden. rium, gevolgd door een studie De Leeuw oogstte veel bewondering met compositie bij Kees van Baaren aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. zijn grootse uitvoering van de Gurre-
Colin Currie Colin Currie, die zich voortdurend richt op het verbreden van het percussierepertoire, speelde premières van muziek van Elliott Carter (zijn Dubbelconcert, samen met Pierre-Laurent Aimard), Einojuhani Rautavaara, Jennifer Higdon, Kalevi Aho, Kurt Schwertsik, Simon Holt, Alexander Goehr, Dave Maric, Julia Wolfe en Nico Muhly. In de herfst van 2013 voerde Currie als ‘artist in residence’ in het Londense Southbank Centre een aantal sleutelwerken van Stockhausen en Reich uit in het festival ‘The Rest is Noise’. Naast de première van vandaag speelt hij dit seizoen bovendien een nieuw percussieconcert van Andrew Norman met Utah Symphony en Thierry Fischer. In april dit jaar speelde hij een soloprogramma in Wigmore Hall, met onder andere een nieuw werk voor marimba solo van Rolf Wallin. Met zijn slagwerkensemble The Colin Currie Group trad hij recentelijk op in het Concertgebouw
en de Royal Festival Hall, en in Tokyo. In kleinere bezetting werkt hij samen met musici als Nicholas Hodges, Håkan Hardenberger en het Pavel Haas Quartet. Op cd verschenen opnamen van Alexander Goehrs Since Brass, nor Stone, Rautavaara’s Incantations (Gramophone Award 2012), en eerder onder meer MacMillans Veni, Veni, Emmanuel met de Radio Kamer Filharmonie, geleid door de componist. In 2000 werd Colin Currie de Royal Philharmonic Society Young Artist Award toegekend, in 2005 volgde een Borletti-Buitoni Trust Award.
Pauline Post Sinds 2002 is Pauline Post vaste pianiste van het Schönberg Ensemble, inmiddels Asko|Schönberg. Met Asko|Schönberg en ensembles als het Nieuw Ensemble en Insomnio speelde zij op festivals over de hele wereld, van Los Angeles en New York tot Melbourne,
11
Asko|Schönberg
12
Gerard Bouwhuis
Patricio Wang basgitaar Joseph Puglia viool Marijke van Kooten viool Jan Erik van Regteren Altena viool Wim de Jong viool Bernadette Verhagen altviool Hannah Shaw altviool Hans Woudenberg cello Lucia Swarts cello Charles Watt cello Pieter Smithuijsen contrabas
CHIDI ONWUKA
Termos, Robert Zuidam en Guus Janssen, geïnspireerd nieuw werk voor hem te schrijven. Als solist maakte hij tournees door Noord- en Zuid-Amerika, Canada, Australië en Japan. Met de violiste Heleen Hulst vormt hij sinds 1998 een duo; samen richtten zij in 2005 Nieuw Amsterdams Peil op, een ensemble gespecialiseerd in de kamermuziek van de twintigste en eenentwintigste eeuw. Hij doceert hedendaagse muziek aan het Koninklijk Gerard Bouwhuis Conservatorium te Den Haag. Voor zijn De pianist Gerard Bouwhuis is gespecialiseerd in eigentijds repertoire. Hij geeft bijzondere inzet voor de hedendaagse Nederlandse muziek ontving hij in recitals en is een veelgevraagd gast bij 2003 de Theo Bruinsprijs. Gerard bijna alle gerenommeerde ensembles Bouwhuis is Splendor-musicus. en orkesten in Nederland. In 1978 Eerder in de Matinee: o.a. Mâche Sopiana richtte hij met Cees van Zeeland het Pianoduo op, waarmee hij verscheidene (1982), L. Andriessen De Staat (1986), De Bondt Grand Hôtel (1991), Kurtág Opus 27 cd’s opnam. Sinds 1989 maakt hij deel nr. 2 ‘Dubbelconcert’ (2001), De Bondt Die uit van de groep LOOS. In de loop van Wahre Art, Concert voor piano en orkest zijn carrière heeft Gerard Bouwhuis (2002), Padding Unequal Parts (2006), veel componisten, onder wie Louis Messiaen Trois petites liturgies (2012) Andriessen, Cornelis de Bondt, Paul
Ingrid Geerlings fluit/piccolo Jeannette Landré fluit/piccolo Evert Weidner hobo Arthur Klaassens hobo David Kweksilber klarinet/basklarinet/sopraan saxofoon/tenorsaxofoon Jasper Grijpink klarinet/basklarinet Erik van Deuren contrabasklarinet Leo van Oostrom altsaxofoon Remko Edelaar fagot Renée Knigge fagot Serguei Dovgaliouk hoorn Wouter Brouwer hoorn Frank Braafhart trompet Gertjan Loot trompet Toon van Ulsen trombone Koen Kaptijn trombone Tjeerd Oostendorp tuba Pauline Post piano Gerard Bouwhuis piano Ernestine Stoop harp Ger de Zeeuw slagwerk Martijn Krijnen slagwerk Wim Vos slagwerk
GERRIT SCHREURS
Pauline Post
TARA FALLAUX
Tokio, Bejing, Shanghai en Seoul. Als soliste opende zij de Gaudeamus Muziekweek 2012 en 2013 met pianoconcerten van Marko Nikodijevic en Roque Rivas. Op de Wittener Tage für neue Kammermusik 2012 bracht zij het werk van Nikodijevic in première, en soleerde tijdens hetzelfde concert met het Pianoconcert van Hans Abrahamsen. Sinds 2002 speelde zij pianoconcerten van György Kurtág, Robin de Raaff en Klaas de Vries, in Répons van Boulez, Des Canyons aux Etoiles en Trois petites liturgies de la présence divine van Messiaen, het Kammerkonzert van Berg en Eonta van Xenakis. Met Reinbert de Leeuw speelde zij het werk Visions de l’Amen van Messiaen. Met pianoduo Post & Mulder produceerde zij tien jaar lang theatrale hedendaagse-muziekvoorstellingen. Het duo maakte twee cd’s met voor het duo gecomponeerde werken, en speelde op de recent uitgekomen cd met de McGonagall-Lieder van Robert Zuidam. Eerder in de Matinee: Poulenc Aubade (2010)
13
DE SCHOONHEID VAN HET
zaterdag 31 mei 2014, 14.15-ca 16.10 uur Concertgebouw Amsterdam
ONDER EMOTIONELE HOOGSPANNING Radio Filharmonisch Orkest Groot Omroepkoor Jukka-Pekka Saraste dirigent Gijs Leenaars koordirigent drie solisten van de St Florianer Sängerknaben jongenssopraan Dutilleux The shadows of time Stravinsky Psalmensymfonie Rachmaninov Symfonische dansen
The shadows of time schreef Henri Dutilleux in 1995 voor het Boston Symphony Orchestra, ter herdenking van de Tweede Wereldoorlog. Een vijfdelig werk, met een middendeel dat ‘aan Anne Frank en alle kinderen, onschuldigen van de wereld’ is opgedragen. Voor hetzelfde orkest en in een vergelijkbare draaikolk van emoties componeerde Stravinsky in 1930 de Psalmensymfonie, kort nadat hij het orthodoxe geloof opnieuw had omarmd. Vroomheid en distantie, strengheid en weelde wisselen elkaar af in dit drieluik met koor, waarin enkele geselecteerde psalmteksten een symfonische inbedding krijgen. Zelfs in dansen kunnen religieuze thema’s een plaats hebben, althans bij Rachmaninov. In het derde en laatste deel van zijn Symfonische dansen uit 1940 verwerkt hij het gregoriaanse Dies irae en een Russisch-orthodoxe melodie. Dit bij vlagen onheilspellende werk, de zwanenzang van Rachmaninov, is geschreven voor groot orkest, compleet met saxofoon en tamboerijn.
HEDENDAAGSE de serie hedendaags in 2014-2015
Betoverende klankwerelden 27 sept
Een Zweed en Italië
Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Emilio Pomàrico Sarah Wegener sopraan Maderna Aura Castiglioni Altisonanza (NP) Widmann Labyrint III (opdrachtwerk WDR en NTR ZaterdagMatinee - NP)
Groot Omroepkoor o.l.v. Gijs Leenaars voorconcert, 13.30-14.00 uur: Siciliaanse traditio nele muziek (Pino De Vittorio en Laboratorio ‘600) Verdi Ave Maria Torstensson Arcadia 1689 (opdrachtwerk NTR ZaterdagMatinee - WP) Pizzetti Requiem
Muzikale inclusiviteit
1 nov
Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Otto Tausk Ralph van Raat piano, Synergy Vocals Ives Orchestral Set no. 2 Van Rossum “a young woman came up to me”, voor piano en orkest (opdrachtwerk NTR ZaterdagMatinee - WP) Berio Sinfonia
Henze, Che en Ho Chi Minh
22 nov
Rijke harmonieën van nu
6 jun
Radio Filharmonisch Orkest, Groot Omroepkoor o.l.v. Markus Stenz Anna Palima sopraan, Miljenko Turk bariton D. Wagenaar Preludio all’infinito (opdrachtwerk NTR ZaterdagMatinee) D. Wagenaar Canzone sull’infinito (opdrachtwerk NTR ZaterdagMatinee - WP) Rihm Derde symfonie (NP)
Radio Filharmonisch Orkest, Groot Omroepkoor, Vlaams Radiokoor, Nationaal Jeugdkoor o.l.v. Markus Stenz Roman Trekel bariton, Lenneke Ruiten sopraan Henze Das Floss der Medusa (NP)
Virtuoos spel
SI6
21 mrt
7 feb
musikFabrik o.l .v. Peter Rundel Ilya Gringolts viool, Benjamin Kobler piano Paganini Capricci nr.5, 6 en 24 Lachenmann Mouvement Andriessen Hoketus Fiumara nieuw werk (opdrachtwerk NTR ZaterdagMatinee - WP) Ligeti Pianoconcert
symfonisch i-6 2013-2014
14
15
vrijdag 6 juni 2014, 20.15 uur Vredenburg Leidsche Rijn Utrecht
TOD UND VERKLÄRUNG EN EEN PREMIÈRE Radio Filharmonisch Orkest Groot Omroepkoor Antony Hermus dirigent Katrien Baerts sopraan Detlef Roth bariton Beethoven Elegischer Gesang Strauss Tod und Verklärung Laman Requiem Songs opdrachtwerk de vrijdag van vredenburg - wereldpremière
VOLGEND SEIZOEN TERUG NAAR VREDENBURG! Na zeven jaren keert De Vrijdag van Vredenburg volgend seizoen eindelijk terug naar de zaal waar het allemaal begon: de ‘oude’ Grote Zaal in het nieuwe TivoliVredenburg. Op radio4.nl/vrijdagvanvredenburg vindt u het complete programma.
IVAR PEL
16
