Grootschalig onderzoek

JAARGANG 1 1

NUMMER 4

Re ali sti sch a dvi es en co nc rete o plo ss i ng en

NOVEMBER 2013

UP DATE n IEUWSBRIEF VAN ECONSULTANC Y

Grootschalig onderzoek N280 Roermond De provinciale weg vormt een belangrijke verkeersader in het Limburgse wegennet. De weg verbindt Weert met Roermond en de Duitse snelweg 52. Daarnaast is de weg een belangrijke schakel tussen de A73 en de A2 richting regio Eindhoven.

De toenemende drukte in het verkeer op de N280 zorgt echter op een groot aantal locaties voor verkeershinder. Ondermeer ter hoogte van de aansluiting met de A2, bij Baexem en bij Roermond ontstaan regelmatig problemen. De enorme drukte leidt daarnaast ook nog eens op meerdere plekken tot overlast en gevaarlijke situaties voor het lokale verkeer. Aanpak

Om een betere doorstroming te realiseren wordt de N280 ter hoogte van Roermond opnieuw ingericht. Zo zal mogelijk een tunnel worden gereali-

seerd om het doorgaande verkeer van het lokale stadsverkeer te scheiden. In de voorbereidingen hierop heeft de gemeente Roermond aan Econsultancy opdracht gegeven voor een grootschalig onderzoek ter plaatse van een deel van de N280 dat opnieuw ingericht zal

worden. Het onderzoek met een omvang van maar liefst 180.000 m2 en een tracé­lengte van 4 kilometer dwars door Roermond, richtte zich op de opbouw van de wegconstructie. Met name zijn de asfalt- en de funderingslaag specifiek bekeken en is de milieuhygiënische

>

Archeologie

>

Milieu & R

uimte

Vervolg pagina 1

kwaliteit van de bodem onder de funderingslaag en de bermen vastgelegd. Het onderzoek is vervolgens aangevuld met  een asbestonderzoek en met civieltechnisch onderzoek van de funderingen en onderliggende bodem ten behoeve van mogelijk hergebruik. Verder zijn sonderingen en diepe boringen (tot 18 m diepte) verricht om de draagkracht en waterdoorlatendheid van de bodem te bepalen. Niet onbelangrijk was de conclusie uit een vooronderzoek dat het wegtracé verdacht is voor explosieven uit de Tweede

Wereldoorlog. Ieder boorpunt is daarom vooraf door Explosive Clearance Group (ECG) onderzocht en vrijgegeven. Nachtwerk

Om de bereikbaarheid van Roermond te waarborgen heeft Econsultancy de werkzaamheden gedurende twee weken in de avonduren en ‘s nachts uitgevoerd. Op deze wijze hebben wij de overlast tot een minimum weten te beperken. Betere doorstroming

De realisatie van een vlotte doorstroming over de N280 zal de economische ontwikkelingen in Midden Limburg ten goede komen. De steden Weert en Roermond zullen beiden baat hebben bij een verbeterde bereikbaarheid. Ook het Designer Outlet Centre en ontwikkelingen als Jazz City in het noordelijke deel van Roermond zijn gebaat bij een goede bereikbaarheid. Datzelfde geldt eveneens voor het toenemende verkeer van en naar Duitsland.

…we zijn bezig met de aanleg van kabels en leidingen en we graven verontreiniging op?… Econsultancy is de afgelopen jaren meermalen geconfronteerd met het letterlijke citaat uit de titel van dit artikel. Tijdens dergelijke telefoontjes van verontrustende gravers wordt stressvol gezocht naar een snelle oplossing voor wat wordt aangetroffen. In ongeveer 80% van deze gevallen betrof het een bodemverontreiniging bij de aanleg van kabels en leidingen.

In Nederland bevinden veruit de meeste lijninfrastructuur en kabels en leidingen zich onder de grond. Dagelijks worden op diverse plaatsen in Nederland steeds meer grote lengtes kabels en leidingen ondergronds aangelegd. Aandacht voor bodemverontreiniging bij werken aan lijninfrastructuur is niet altijd vanzelfsprekend. De druk om het werk klaar te krijgen en financiële belangen domineren soms ten koste van veiligheid en milieu. Daarnaast geldt dat deze lijnvormige ontgravingen een specialistische aanpak vergen voor wat betreft het uit te voeren bodemonderzoek. In de regel zijn er geen specifieke onderzoeksstrategieën bekend die zich toespitsen op lijnvormige onderzoekslocaties, zoals bij de aanleg van kabels en leidingen het geval is. Dit maakt het lastig voor de initiatiefnemer om tijdens de voorbereiding van een project de mate en uitvoering van bodemonderzoek te beoordelen en in de markt te zetten. Enige tijd geleden is daarom de publicatie CROW 307: Kabels en leidingen in verontreinigde bodem (Richtlijn voor veilig en zorgvuldig werken aan ondergrondse lijninfrastructuur) verschenen.

Een document dat is opgesteld door het Nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte (CROW). De publicatie geeft handen en voeten aan bodemwetgeving en veiligheidsmaatregelen bij het aanleggen en vervangen van kabels en leidingen in verontreinigde grond. Terwijl u dit artikel leest zullen de professionals denken: “Waarom komt Econsultancy nu pas in actie? De CROW 307 is al lang op de markt?”. De reden hiervoor is dat Econsultancy merkt dat deze markt aan het veranderen is. Initiatiefnemers zijn meer gespitst op bodemverontreiniging, meer bewust van de kosten en vertraging die dit met zich mee kan brengen. Middels een goede

voorbereiding, een historisch vooronderzoek en een uitvoerend bodemonderzoek kunnen vertraging van het project en gevaarlijke situaties namelijk worden voorkomen. Daarnaast geldt dat een initiatiefnemer die opdracht geeft tot werken aan kabels en leidingen die aanwezig zijn in verontreinigde bodem, wettelijk medeverantwoordelijk is voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers die het werk uitvoeren. Door in de ontwerpfase risico’s te onderkennen en de juiste keuzes te maken, kunnen onveilige of ongezonde situaties worden voorkomen. Econsultancy kan u hierin adviseren. Behoort u tot de groep netbeheerders, aannemers, bestekschrijvers, civieltechnisch adviseurs, overheden, handhavers en toezichthouders en heeft u te maken met werkzaamheden die horen bij de aanleg van kabels en leidingen, neem dan eens contact op met Econsultancy voor een vrijblijvend gesprek. Wij beschikken over professionals die u kunnen adviseren of begeleiden bij diverse vraagstukken.

Op 21 en 28 november organiseert Econsultancy de periodieke ECO-dag die dit keer volledig in het teken zal staan van de CROW 307. Deelname is gratis, u kunt zich hiervoor aanmelden op onze website.

Door de vraag vanuit de markt, een veranderende wetgeving en enthousiasme van onze specialisten wordt ons dienstenpakket steeds breder. En dat geldt zeker ook voor onze ecologische tak. Wij houden u graag op de hoogte van deze ontwikkelingen en vertellen u daarom dit keer meer over soortenmanagementplannen en toetsing van effecten door stikstofdepositie binnen de natuurbeschermingswet.

water & Inf

Ecologisch advies in de breedte

Soortmanagement: generiek en toch soortenspecifiek?

Per oktober 2013 lanceert het Ministerie van Economische Zaken de “Handreiking Generieke Aanpak Natuurwetgeving”. In deze handreiking staat ondermeer wat een soortenmanagementplan (SMP) is en hoe deze ontwikkeld wordt. Onder SMP wordt een plan verstaan waarbij ruimtelijke ontwikkeling, beheer en economische groei gecombineerd worden mét behoud van één of meerdere plant- en/of diersoorten. Op basis van een dergelijk uitgebreid plan kan een generieke ontheffing voor de Flora- en faunawet worden verkregen. Er hoeft dus niet meer voor ieder project afzonderlijk onderzoek uitgevoerd te worden of een ontheffing te worden aangevraagd. In principe kunnen alle soorten in het plan worden opgenomen, maar vooral bij de (streng) beschermde soorten die snel tot conflictsituaties kunnen leiden

bij ruimtelijke ontwikkeling, zoals vleermuizen, huismus, rugstreeppad, das en steenuil, levert een dergelijke onderbouwing de meeste winst op. In een SMP worden maatregelen, gedragsregels en afspraken opgesteld om ruimtelijke ontwikkeling, beheer en bescherming van dergelijke soorten mogelijk te maken. Dergelijke plannen blijken uitermate geschikt voor provincies en gemeenten, maar ook voor projectontwikkelaars, wooncorporaties en bedrijven die veelvuldig met de Floraen faunawet in aanraking komen. Stikstof en natuur: Ook bij uw project?

Soms kunnen ontwikkelingsprojecten stagneren als de stikstofdepositie van de activiteit te hoog is voor beschermde natuurgebieden in de omgeving. Een Natuurbeschermingswet-vergunning is dan noodzakelijk. Voor veel initiatiefnemers is stikstofdepositie echter nog onbekende materie. Toch vormt het een belangrijk en groeiend onderdeel bij verschillende

ra

ruimtelijke plannen, zodra er een toename is van wegverkeer, uitstoot door industrie en agrarische bedrijven. Econsultancy raadt daarom aan om al in een vroeg stadium na te gaan of het beoogde project een toename van emissies tot gevolg heeft en wat dit dan betekent voor uw vergunningstraject. Aan de hand van depositieberekeningen bepalen wij of een passende beoordeling en vergunningsaanvraag in het kader van de Natuurbeschermingswet noodzakelijk zijn. Natura 2000-gebieden tot op maar liefst 25 kilometer afstand nemen wij daarbij in de beschouwing. Mocht stikstofdepositie een belemmering blijken te zijn, dan zoeken wij tevens voor u naar een oplossing. Denk daarbij aan technische, juridische of financiële maatregelen. Wilt u meer weten over deze specifieke onderzoeksvragen of zoekt u naar een antwoord op een andere ecologisch vraagstuk, neem dan gerust contact op met één van onze ecologen.

Zelfs de Romeinen hadden al een riool De riolering in veel steden en dorpen bestaat vandaag de dag nog uit een zogenaamde gemengde riolering. Niet alleen vuil afval water, maar ook regenwater van daken en straten wordt hierbij gezamenlijk afgevoerd.

Bij vervanging van dit gemengde riool wordt veelal een gescheiden riool aangelegd. Onderdeel van dit gescheiden stelsel is een infiltratieriool waarmee het schone regenwater kan terugvloeien in de bodem, vijvers, sloten of beken, waardoor de natuurlijke waterkringloop wordt hersteld en we beter voorbereid zijn op het toekomstige klimaat. Bij de aanleg van een nieuw riool zullen er bodemverstorende ingrepen plaats-

vinden en bij wet is vastgelegd dat er dan eerst dient te worden bepaald of archeologische waarden kunnen worden verstoord. Hoe nu om te gaan met archeologie bij een dergelijk infrastructureel werk? “De dagelijkse praktijk leert dat rioolrenovatiewerkzaamheden niet resulteren in het openleggen van lange sleuven die nodig zijn voor een archeologisch onderzoek. Vaak wordt het (oude) gemengde rioolstelsel uitgegraven, waarna direct het gescheiden stelsel aangelegd en afgedekt wordt met grond. Een meest praktische oplossing vormt dan de uitvoering van een periodieke tot dagelijkse archeologische inspectie, waarbij de profielwanden en het aangelegde

BOdem vlak (waar het nieuwe rioolsegment op komt te liggen) gecontroleerd worden op het voorkomen van archeologische resten en sporen. Bij het aantreffen hiervan zal in overleg met de opdrachtgever en het bevoegd gezag bepaald moeten worden of opschaling van het archeologisch onderzoek wel of niet noodzakelijk is.”, aldus Econsultancy archeoloog Emile ten Broeke. Econsultancy heeft recent in de gemeente Montferland een archeologische inspectie uitgevoerd tijdens rioolrenovatiewerkzaamheden ter plaatse van een wegentraject in de bebouwde kom van Zeddam. Hierbij zijn in totaal 16 inspecties uitgevoerd. Het wegentraject is in de tweede helft van de 19e eeuw

ontstaan en pas vanaf het begin van de jaren ’30 van de 20e eeuw zijn er woningen langs het traject gebouwd. Het bestaande riool en de nutsvoorzieningen zijn in het recente verleden aangelegd, de verwachting was dan ook dat er al aanzienlijke bodemverstoringen hadden plaatsgevonden. Uit de resultaten van de inspecties blijkt echter dat de opgetreden verstoringen vrij beperkt zijn geweest. Direct naast de aanwezige kabels en leidingen is onder een recent daterend ophogingspakket vaak nog een deels en soms een nagenoeg geheel intact oorspronkelijk bodemprofiel aanwezig. Voor een groot deel van het wegentraject blijkt ook dat het terrein is opgehoogd, waardoor veel kabels en leidingen boven het oorspronkelijke

dem waterbo

ecologie

bodemopbouw. Door deze praktische manier van onderzoeken kunnen de werkzaamheden snel worden hervat en heeft de gemeente geen vertraging opgelopen.

maaiveld liggen. Alleen zeer plaatselijk hebben diepere verstoringen plaatsgevonden. Ondanks de hoge archeologische verwachting zijn er tijdens de inspecties geen aanwijzingen gevonden van vondsten/of spoorcomplexen (archeologische indicatoren) in de intacte oorspronkelijke

Naast archeologie is het vaak ook belangrijk om inzicht te krijgen in de opbouw van het te verwijderen asfalt en de wegconstructie Door de uitvoering van een wegreconstructie-, civieltechnisch en/of een milieukundig bodemonderzoek, kan bepaald worden hoe om te gaan met de opbouw van de wegbedekking en de eventueel af te voeren materiaalstromen en vrijkomende grond. Wilt u meer informatie omtrent onderzoek ten behoeve van civieltechnische werken, neem dan ook gerust contact met ons op.

Uitgave

Econsultancy VErschijning

4x per jaar Oplage

3500 exemplaren

VESTIGING limburg

Rijksweg Noord 39 6071 KS Swalmen TEL (0475) 50 49 61 FAX (0475) 50 49 58 E-MAIL [email protected]

VESTIGING gelderland

Fabriekstraat 19c 7005 AP Doetinchem TEL (0314) 36 51 50 FAX (0314) 36 51 77 E-MAIL [email protected]

Redactie

Marieke Ellenkamp-Paalhaar, Leo Oost vormgeving en druk

ARS Grafisch, Roermond Foto’s met dank aan

Bart Coenders (www.istockphoto.com/bartco)

VESTIGING brabant

Rapenstraat 2 5831 GJ Boxmeer TEL (0485) 58 18 18 FAX (0485) 58 18 10 E-MAIL [email protected]

internet

econsultancy.nl

s.v.p. artikelen en reactie op de artikelen sturen naar

[email protected]