Grond- en Pandenbeleid
Grond-
en Pandenbeleid
Op weg naar een nieuw geheel Aanleiding Het decreet grond- en pandenbeleid
Aanleiding 1. Regeerakkoord
1. Regeerakkoord •
“Een betaalbare woning voor iedereen” ¾ Eigendomsverwerving ¾ Huursector
3. Vaststellingen
•
Ruimer sociaal woonaanbod
4. Beleid
•
Nood aan kwalitatieve invulling
2. Resolutie
1
2. Resolutie*
3. Vaststellingen
Betreffende de beschikbaarheid van betaalbare bouwgronden. •
25% (semi-) publieke gronden
•
Grondenbank
•
Private huursector
•
Regelgevende en financiële maatregelen
•
Alle partners als volwaardige partners beschouwen
•
woonbeleid tot op vandaag
•
beperkt sociaal woonaanbod
16 november 2006
* 16 november 2006
3. Vaststellingen 3. Vaststellingen
Woonbeleid tot op vandaag •
Tegemoetkomingen / leningen ¾ Steun bij renovatie (+/-100.000 tal personen 1996-2006) ¾ Verzekering gewaarborgd inkomen (+/-40.000 polissen 1998-2006) ¾ Leningen Vlaams woningfonds (+/- 2.800 op jaarbasis) ¾ Leningen VMSW (+/-1000 in 2006)
•
Leegstand en verkrotting
•
Huursubsidies +/- 2.150 op jaarbasis
•
Sociaal woonaanbod
Beperkt sociaal woonaanbod* •
Sociale verkoop = +/- 800 op jaarbasis
•
Sociale huurpatrimonium Vlaanderen = 5.6% = +/-140.000 sociale huurwoningen SHM
•
16 november 2006
Sociale verhuurkantoren =+/- 3.500 woningen * Vrind(2008) Hoofdstuk 10, p.347
2
Beperkt sociaal woonaanbod* Kandidaat huurders (midden 2007)
Aantal sociale huurwoningen (midden 2008, SHM)
Antwerpen
25.175
45.259
Limburg
11.292
17.830
Oost-Vlaanderen
17.302
33.955
Vlaams-Brabant
9.502
15.752
West-Vlaanderen
14.730
26.562
Totaal
78.001
139.358
4.Beleid • Vlaamse Wooncode • DRO • RSV
4.Beleid Woonbeleid • Financiering middels de VMSW – IP/UP – NFS2 – Infrastructuursubsidie • Inhaalbeweging sociaal woonaanbod – Sociaal objectief – Bescheiden wonen
3
Het decreet betreffende grond-en pandenbeleid
Structuur decreet grond-en pandenbeleid • Boek 1: Inleidende bepalingen
• Een doelgerichte aansturing, door de overheid, van aspecten van de markt van onroerende goederen (gronden en panden).
• Boek 2: Missie, planning en monitoring
• Het zelf aankopen en ter beschikking hebben van gronden leidt tot een beschikkingsmacht en dus een actief grond- en pandenbeleid.
• Boek 3: Activering gronden en panden
• Het realiseren van een publiek doel.
• Boek 5: Wonen in eigen streek
• Boek 4: Maatregelen betreffende betaalbaar wonen
• Boek 6: Kapitaalschade ten gevolge van aspecten van het grondbeleid • Boek 7: Slotbepalingen
Boek 1: Inleidende bepalingen • Gewestaangelegenheid • Bescheiden woonaanbod • Kavel • Plan van aanleg • Sociaal woonaanbod • Vlaamse wooncode •…
Boek 2: Missie, planning en monitoring 1. Missie Maatschappelijk gewenst en kwaliteitsvol ruimtegebruik – DRO, art.4 – Voldoende en ruim kwalitatief aanbod – Ruimtelijke ontwikkelingskansen – Ruimtelijke strategieën – Verwezenlijken bestemmingsvoorschriften – Grondspeculatie ontmoedigen – Ruimtelijke projecten – De gevolgen van bestemmingsvoorschriften rechtvaardig verdelen
4
Boek 2: Missie, planning en monitoring 1. Missie •
•
Privaatrechtelijke als publiekrechtelijke instrumenten – Instrumenten uit het decreet – Heffingen – Vlaamse voorkooprechten en koopplichten – Onteigening – De Vlaamse Wooncode – De Vlaamse Grondenbank – Stedenbouwkundige voorschriften en verkavelingvoorschriften – Publiekrechtelijke erfdienstbaarheden
Boek 2: Missie, planning en monitoring 2. Planning • •
Grond- en pandenbeleidsplan Beleidsdocument – Visie – Beleidskeuzen – Structurele waarborgen
Andere relevante instrumenten
Boek 2: Missie, planning en monitoring
Boek 2: Missie, planning en monitoring
2. Planning
2. Planning
•
Informatief gedeelte – Grond- en pandenmarkt – Uitdagingen – Evaluatie gevoerde beleid – Evaluatie gevoerde regelgeving
•
Beleidsmatig gedeelte – Krachtlijnen lange en korte termijn
•
Actieprogramma – De ruimtelijke en sectorale regelgeving, maatregelen, middelen, termijnen en prioriteiten – Wijze van aansturing en coördinatie van de acties
•
•
Vaststelling Grond- en pandenbeleidsplan Vlaanderen Ontwerpteksten Advies Integratie RSV Provinciale en gemeentelijke ruimtelijke structuurplannen
5
Boek 2. Missie, planning en monitoring 3. Monitoring Drie pijlers: •
Register van onbebouwde percelen (ROP)
•
Leegstandsregister
•
Koppeling van gegevensbanken
Boek 2. Missie, planning en monitoring 3. Monitoring: register onbebouwde percelen • Elke gemeente houdt (nu reeds) een register van de onbebouwde percelen bij (= ontvoogdingsvoorwaarde) ¾ o.b.v. het BVR van 10 juli 2008 (B.S. 28 augustus 2008)
• Het register maakt het nu ook mogelijk een overzicht te krijgen van: ¾ gronden in eigendom van Vlaamse besturen ¾ gronden in eigendom van Vlaamse semipublieke rechtspersonen
Boek 2. Missie, planning en monitoring
Boek 2. Missie, planning en monitoring
3. Monitoring: Register onbebouwde percelen
3. Monitoring: Leegstandsregister
• Dat overzicht is van belang m.o.o. ¾ Treffen van maatregelen van activeringstoezicht en activeringsheffing t.a.v. Vlaamse besturen ¾ Vastleggen gemeentelijke normen voor Vlaamse besturen en Vlaamse semipublieke rechtspersonen
• Vlaamse Regering bepaalt:
• Elke gemeente houdt een register bij van leegstaande gebouwen en woningen: het leegstandsregister • De opmaak en opbouw van het leegstandsregister kunnen door de gemeente aan een dienstverlenende vereniging worden opgedragen
¾ Tijdspad voor de operationalisering van de specifieke module of functie ¾ Nadere materiële, methodologische en procedurele regelen ¾ Datum inwerkingtreding regeling
6
Boek 2. Missie, planning en monitoring 3. Monitoring: Leegstandsregister • Gebouw staat leeg a.s.a. meer dan helft van totale vloeroppervlakte niet overeenkomstig de functie (af te leiden uit vergunning, melding of gewoonlijk gebruik) wordt aangewend gedurende opeenvolgende 12 maanden. Afwijkingen: ¾ Nieuwe gebouwen ¾ Gebouwen die in hoofdzaak gediend hebben voor een economische activiteit ¾ Gebouwen die in aanmerking komen voor inventarisatie op de lijst van leegstaande en/of verwaarloosde bedrijfsruimten
Boek 2. Missie, planning en monitoring 3. Monitoring: Leegstandsregister • Opsporing en vaststelling van leegstand gebeurt door gemeentelijke ambtenaren • Zakelijk gerechtigden worden in kennis gesteld van de beslissing tot opname in het leegstandsregister; zij hebben 30 dagen de tijd om in beroep te gaan bij het college van burgemeester en schepenen (beslissing binnen 90 dagen) • Schrapping uit het leegstandsregister als het gebouw/de woning gedurende zes opeenvolgende maanden aangewend wordt overeenkomstig de functie (datum van schrapping = eerste dag van aanwending overeenkomstig functie)
Boek 2. Missie, planning en monitoring 3. Monitoring: Leegstandsregister • Woning staat leeg a.s.a. zij gedurende 12 opeenvolgende maanden niet aangewend wordt als woning of overeenkomstig een functie die een effectief en niet-occasioneel gebruik met zich meebrengt. • Afwijkingen:
¾ Nieuwe woningen ¾ Woningen die in aanmerking komen voor inventarisatie op de lijst van leegstaande en/of verwaarloosde bedrijfsruimten ¾ Woningen die geïnventariseerd zijn als ongeschikt of onbewoonbaar
Boek 2. Missie, planning en monitoring 3. Monitoring: Leegstandsregister • Vlaamse Regering bepaalt: Tijdspad voor de operationalisering van leegstandsregister Nadere materiële, methodologische en procedurele regelen
• De gegevens van de lijst van leegstaande gebouwen en/of woningen worden overgedragen naar en opgenomen in het leegstandsregister. Tot die operatie voltooid is, wordt de lijst beschouwd als het leegstandsregister. • Regeling treedt in werking op 1 januari 2010.
7
Boek 2. Missie, planning en monitoring 3. Monitoring. • Vlaamse Regering belast een overheidsinstantie met opmaak en beheer van een digitale koppeling tussen volgende gegevensbestanden: ¾ plannenregister en vergunningenregister ¾ register onbebouwde percelen en leegstandsregister ¾ inventaris van leegstaande en/of verwaarloosde bedrijfsruimten ¾ lijsten van ongeschikte en/of onbewoonbare woningen en verwaarloosde gebouwen en/of woningen
Boek 3. Activering van gronden en panden 1.
Stimulerende maatregelen
2.
Bindende maatregelen
• Vlaamse Regering bepaalt nadere regelen + datum inwerkingtreding regeling
Boek 3. Activering van gronden en panden
Boek 3. Activering van gronden en panden
1. Stimulerende maatregelen
1. Stimulerende maatregelen: Activeringsprojecten
Drie soorten stimulerende maatregelen: • Activeringsprojecten • Belastingsvermindering voor renovatieovereenkomsten • Vermindering heffingsgrondslag registratierechten ten behoeve van de activering van panden
• Activeringsprojecten: complexe en grootschalige ruimtelijke
projecten die kaderen binnen de doelstellingen van de structuurplanning, structureel ingrijpen op het sociaal, economisch, cultureel en ruimtelijk functioneren van een buurt, een wijk, een stadsdeel of een gebied, en de hefboom vormen voor nieuwe ruimtelijke en sectorale ontwikkelingen
• Initiatiefnemers: publiek, privaat of publiek-privaat • Op basis van een visie en een plan van aanpak, vastgelegd op grond van een overleg tussen betrokken partijen
8
Boek 3. Activering van gronden en panden
Boek 3. Activering van gronden en panden
1. Stimulerende maatregelen: Activeringsprojecten
1. Stimulerende maatregelen: Activeringsprojecten
• Vlaamse Regering kan subsidie-enveloppen (vanuit het grondfonds) toekennen aan activeringsprojecten
• Vlaamse Regering kan nader bepalen: • Aard, doelstelling, omvang en organisatorische voorwaarden van activeringsprojecten
¾Binnen de perken van de EU-verordening de-minimissteun: maximaal 200.000 euro over een periode van drie jaar
• Prioriteitsrecht toekennen aan activeringsprojecten in gemeenten die significante inspanningen leveren op vlak van grond- en pandenbeleid, of die belangrijke planschade lijden
• Aanvragen worden ingediend via een standaardformulier • Vlaamse Regering kan bepalen dat de aanvragen worden ingediend op grond van een oproepsysteem (de zgn. callprocedure) waarin specifieke projectkenmerken worden opgenomen
Boek 3. Activering van gronden en panden
• Vlaamse Regering bepaalt: • Subsidiabele kosten en procedurele grootte van de ondersteuning • Nadere materiële en formele ondersteuningsvoorwaarden, mogelijkheid van cumulatie en methodologie van toekenning van de ondersteuning
Boek 3. Activering van gronden en panden
1. Stimulerende maatregelen: Activeringsprojecten
1. Stimulerende maatregelen: Belastingvermindering voor renovatieovereenkomsten
Tot en met begrotingsjaar 2016 worden oproepen gelanceerd voor activeringsprojecten die in hoofdzaak gericht zijn op:
Renovatieovereenkomst: kredietovereenkomst waarvan De oorzaak gelegen is in de renovatie van een onroerend goed, voor zover voldaan is aan volgende voorwaarden:
1.
1.
2.
Renovatie van onroerende goederen die ten hoogste vier opeenvolgende jaren zijn opgenomen in één van de registers, inventarissen of lijsten leegstand, verwaarlozing, ongeschiktheid/onbewoonbaarheid Terbeschikkingstelling van gerenoveerde onroerende goederen m.o.o. verwezenlijking sociaal of bescheiden woonaanbod
2.
Onroerend goed is vóór renovatie ten hoogste 4 opeenvolgende jaren opgenomen in één van de registers, inventarissen of lijsten leegstand, verwaarlozing, ongeschiktheid/onbewoonbaarheid Onroerend goed wordt na renovatie bestemd tot hoofdverblijfplaats van ten minste één van de kredietnemers, voor een periode van ten minste acht opeenvolgende jaren
9
Boek 3. Activering van gronden en panden 1. Stimulerende maatregelen: Belastingvermindering voor renovatieovereenkomsten • Kredietgever = natuurlijke persoon die onderworpen is aan de personenbelasting ¾ ¾
Geen kredietnemer bij andere renovatieovereenkomst Geen zakelijk gerechtigde op te renoveren onroerend goed
•Kredietnemer = natuurlijke persoon ¾
Geen kredietgever of kredietnemer bij andere renovatieovereenkomst
Boek 3. Activering van gronden en panden 1. Stimulerende maatregelen: Belastingvermindering voor renovatieovereenkomsten • Renovatieovereenkomst heeft looptijd van maximum 30 jaar • Rentevoet van de renovatieovereenkomst: ten hoogste de referentierentevoet die de VMSW hanteert voor het toestaan van sociale leningen aan particulieren. Vijfjaarlijks herzienbaar • Vlaamse Regering stelt modelformulier vast voor renovatieovereenkomst
“de mama- en papalening”
Boek 3. Activering van gronden en panden 1. Stimulerende maatregelen: Belastingvermindering voor renovatieovereenkomsten
Boek 3. Activering van gronden en panden 1. Stimulerende maatregelen: Belastingvermindering voor renovatieovereenkomsten • Jaarlijkse belastingvermindering voor de kredietgever:
• Kredietgever maakt een origineel exemplaar van de renovatieovereenkomst over aan een door de Vlaamse Regering aan te wijzen instantie (vervaltermijn: 45 dagen) • De betrokken instantie controleert of voldaan is aan alle voorwaarden (ordetermijn: 30 dagen) en gaat daarna al dan niet over tot registratie van de renovatieovereenkomst • De kredietgever kan bezwaren formuleren tegen weigering van de registratie (vervaltermijn: 20 dagen)
¾
¾
Grondslag: gemiddelde van alle ter beschikking gestelde bedragen op 1 januari en 31 december, met een maximum van 25.000 euro per belastingplichtige Vermindering = 2,5 % van de grondslag
• Bij aangifte van de personenbelasting levert kredietgever bewijs dat belastingvermindering verschuldigd is • Belastingvermindering wordt toegestaan voor een termijn van 8 opeenvolgende aanslagjaren. Eerste vermindering vanaf bestemming van het onroerend goed tot hoofdverblijfplaats.
10
Boek 3. Activering van gronden en panden 1. Stimulerende maatregelen: Vermindering heffingsgrondslag registratierechten Wat? Vermindering van de heffingsgrondslag voor de bepaling van de registratierechten met 30.000 euro bij de aankoop van een onroerend goed om er een hoofdverblijfplaats te vestigen
Boek 3. Activering van gronden en panden 1. Stimulerende maatregelen: Vermindering heffingsgrondslag registratierechten Voorwaarden? 1.
2.
Onroerend goed is ten hoogste 4 opeenvolgende jaren opgenomen in één of meer van de registers, inventarissen of lijsten leegstand, verwaarlozing, O/O Onroerend goed wordt gerenoveerd en een hoofdverblijfplaats wordt gevestigd op de plaats van het onroerend goed ¾ ¾
3.
Voor woningen: binnen 2 jaar na aanbieding ter registratie Voor bouwgronden: binnen 5 jaar na aanbieding ter registratie
Verkrijgers moeten uitdrukkelijk toepassing van vermindering vragen + verklaren dat ze alle voorwaarden zullen naleven
Boek 3. Activering van gronden en panden
Boek 3. Activering van gronden en panden
1. Stimulerende maatregelen: Vermindering heffingsgrondslag registratierechten
2. Bindende maatregelen
Sancties? Betaling van de aanvullende rechten over het bedrag waarmee de heffingsgrondslag werd verminderd + een boete gelijk aan die aanvullende rechten ¾ Als de verklaring van de verkrijgers onjuist wordt bevonden ¾ Als de verkrijgers niet tijdig hun hoofdverblijfplaats vestigen op de plaats van het aangekochte onroerend goed (uitz: overmacht)
Drie soorten bindende maatregelen: • Activeringstoezicht • Activeringsheffing • Leegstandsheffing
11
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Activeringstoezicht Wat?
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Activeringstoezicht Hoe?
• Als het bindend sociaal objectief in een gemeente niet gehaald wordt binnen de voorziene termijn, kan de Vlaamse Regering maatregelen van activeringstoezicht treffen
• Vlaamse Regering maant Vlaams bestuur aan de nodige maatregelen te nemen opdat hun onbebouwde bouwgronden en kavels geschrapt kunnen worden uit het ROP.
• Ten aanzien van Vlaamse besturen die aan volgende voorwaarden voldoen:
• Vlaams bestuur kan rechtvaardigingsbesluit overmaken
¾ Zij zijn op het grondgebied van de gemeente eigenaar van onbebouwde bouwgronden of kavels (cfr. ROP) UITZ: gronden beantwoorden aan bijzondere karakteristieken ¾ Zij geven geen of slechts gedeeltelijk uitvoering aan het gemeentelijk actieprogramma
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Activeringstoezicht • Maatregelen moeten genomen worden binnen een door de Vlaamse Regering te bepalen termijn, die maximaal vijf jaar bedraagt Sanctie? • Bij niet-naleving van de activeringsplicht kan de hogere overheid elk middel aanwenden dat in de organieke regelgeving op het betrokken bestuur is voorgeschreven (vb. de indeplaatstreding)
• Vlaamse Regering legt activeringsplicht op aan Vlaams bestuur: de verplichting om maatregelen te nemen m.b.t. onbebouwde bouwgronden en kavels die niet door het rechtvaardigingsbesluit gedekt worden
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Activeringsheffing Algemeen • Gemeenten zijn gemachtigd om een jaarlijkse belasting te heffen op onbebouwde bouwgronden in woongebied en/of op onbebouwde kavels, een zgn. activeringsheffing • Minimale regels: ¾ Bij heffing per strekkende meter lengte: minstens 12,50 euro per strekkende meter ¾ Bij heffing per vierkante meter oppervlakte: minstens 0,25 euro per vierkante meter ¾ In elk geval: minstens 125 euro per bouwgrond of kavel
12
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Activeringsheffing Beginselen (voor zover het gemeentelijk reglement daar niet van afwijkt) • Activeringsheffing is verschuldigd door persoon die op 1 januari van het heffingsjaar eigenaar, erfpachter of opstalhouder is van de bouwgrond of kavel • Toepassing van het decreet van 30 mei 2008 (vestiging, invordering en geschillenprocedure gemeentebelastingen)
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Activeringsheffing • Objectgebonden vrijstellingen: ¾ Percelen (max. 30 m) die toebehoren aan dezelfde eigenaar als deze van de aanpalende bebouwde bouwgrond of kavel en daarmee één ononderbroken ruimtelijk geheel vormen ¾ Bouwgronden en kavels die niet voor bebouwing bestemd kunnen worden ¾ Goederen van het openbaar domein, en goederen van het privaat domein die voor een dienst van openbaar nut worden aangewend
• Opschorting van de heffing: voor de houders van een verkavelingsvergunning, voor een periode van vijf jaar
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Activeringsheffing • Subjectgebonden vrijstellingen: ¾ Eigenaars van één enkele onbebouwde bouwgrond in woongebied of één enkele onbebouwde kavel ¾ Sociale woonorganisaties + Vlabinvest ¾ Private bouwheren en verkavelaars die een sociale last uitvoeren in natura en mits de drie deelattesten van de VMSW worden verkregen ¾ Eén onbebouwde bouwgrond in woongebied of één enkele onbebouwde kavel per kind jonger dan 30 jaar die zelf geen onbebouwde bouwgrond/kavel/woning in volle eigendom heeft
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Activeringsheffing Bijzondere regelen • Gemeenten zonder heffing ‘meten’ tweemaal per jaar spanning tussen woningbehoefte en bouwpotentieel ¾ Woningbehoefte wordt berekend o.b.v. door Vlaamse Regering vastgesteld prognosemodel ¾ Bouwpotentieel = (aantal onbebouwde bouwgronden x gemiddelde verwezenlijkingsratio OB) + (aantal onbebouwde kavels x gemiddelde verwezenlijkingsratio OK)
• Als op drie opeenvolgende meetdata woningbehoefte groter is dan bouwpotentieel, is er een structureel onderaanbod
13
Boek 3. Activering van gronden en panden
Boek 3. Activering van gronden en panden
2. Bindende maatregelen: Activeringsheffing
2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing
Bijzondere regelen (vervolg)
Algemeen
• Als er sprake is van een structureel onderaanbod, is de gemeente verplicht om gedurende drie heffingsjaren een activeringsheffing op onbebouwde kavels te hanteren
• Gemeenten zijn gemachtigd om een jaarlijkse belasting te heffen op gebouwen en woningen die zijn opgenomen in het leegstandsregister, een zgn. leegstandsheffing
• Als er in het tweede en het derde heffingsjaar van de heffing op onbebouwde kavels opnieuw sprake is van een structureel onderaanbod, is de gemeente verplicht om gedurende drie heffingsjaren een activeringsheffing op onbebouwde bouwgronden in woongebied te hanteren
• Minimumaanslag per leegstaand gebouw of leegstaande woning:
Boek 3. Activering van gronden en panden
¾ 990 euro voor een volledig gebouw of woonhuis ¾ 75 euro voor een kamer of studentenkamer ¾ 300 euro voor elke andere woongelegenheid
Boek 3. Activering van gronden en panden
2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing
2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing
Beginselen (voor zover het gemeentelijk reglement daar niet van afwijkt)
Beginselen (voor zover het gemeentelijk reglement daar niet van afwijkt)
• Leegstandsheffing is verschuldigd op gebouwen en woningen die gedurende 12 opeenvolgende maanden zijn opgenomen in het leegstandsregister
• Bij overdracht van het gebouw of de woning moet de overdrager de verkrijger op de hoogte brengen van de opname in het leegstandsregister
¾ Bij het verstrijken van elke periode van 12 maanden vanaf de datum van de eerste verjaardag van de opname in het register
• Toepassing van het decreet van 30 mei 2008 (vestiging, invordering en geschillenprocedure gemeentebelastingen)
• Heffingsplichtige is diegene die bij het verschuldigd worden van de heffing eigenaar, erfpachter, opstalhouder of vruchtgebruiker is van het gebouw of de woning
14
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing Subjectgebonden vrijstellingen: ¾ Eigenaars van één enkele woning ¾ Heffingsplichtige die verblijft in een erkende ouderenvoorziening of in een psychiatrische instelling ¾ Heffingsplichtige met beperkte handelingsbekwaamheid ingevolge een rechterlijke beslissing ¾ Heffingsplichtige die sinds minder dan één jaar zakelijk gerechtigde is van het gebouw of de woning ¾ Heffingsplichtige laat leegstand aanhouden omwille van een vreemde oorzaak die hem niet kan worden toegerekend
Boek 3. Activering van gronden en panden 2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing Objectgebonden vrijstellingen: ¾ Goed is gelegen binnen de grenzen van een goedgekeurd onteigeningsplan, of er is een onteigeningsplan vastgesteld ¾ Goed is beschermd als monument, als onderdeel van een stadsof dorpsgezicht of landschap, of staat op een ontwerp van lijst ¾ Goed is vernield of beschadigd t.g.v plotse ramp (max. 3 jaar vrijstelling) ¾ Goed is verzegeld in het kader van een strafrechtelijk onderzoek of omwille van een expertise in een gerechtelijke procedure (max. 2 jaar vrijstelling) en kan daardoor niet gebruikt worden ¾ Goed wordt gerenoveerd (max. 3 jaar vrijstelling) of bevindt zich in de situatie van artikel 18, §2, Vlaamse Wooncode ¾ Goed maakt het voorwerp uit van een sociaal beheersrecht
Boek 3. Activering van gronden en panden
Boek 3. Activering van gronden en panden
2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing
2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing
Aanwending en ondersteuning • Equivalent van geïnde leegstandsheffing is bestemd voor operationalisering gemeentelijk woonbeleid
Uitzonderlijke gewestelijke leegstandsheffing • Vlaamse Regering verricht halfjaarlijkse metingen m.b.t. de gemiddelde leegstand in de referentieperiode
• Vlaamse Regering kan in bijkomende middelen voor gemeentelijk woonbeleid voorzien
• Referentieperiode x-1: 1/1/2010 t.e.m. 31/12/2011; 1/1/2010 t.e.m. 31/12/2012; 1/1/2010 t.e.m. 31/12/2013; 1/1/2011 t.e.m. 31/12/2014;...
• Vlaamse Regering stelt een modelreglement op voor de gemeentelijke leegstandsheffing op gebouwen en woningen
• Referentieperiode x: 1/1/2012 t.e.m. 31/12/2014; 1/1/2013 t.e.m. 31/12/2015; 1/1/2014 t.e.m. 31/12/2016;…
15
Boek 3. Activering van gronden en panden
Boek 3. Activering van gronden en panden
2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing
2. Bindende maatregelen: Leegstandsheffing
Uitzonderlijke gewestelijke leegstandsheffing
Uitzonderlijke gewestelijke leegstandsheffing
Het Vlaamse Gewest kan een uitzonderlijke gewestelijke leegstandsheffing invoeren in gemeenten die voldoen aan volgende voorwaarden:
• Berekening: (KI + M) x (P-2), waarbij:
1.
Zij hanteren geen gemeentelijke leegstandsheffing
2.
Zij behoren in referentieperiode x volgens het leegstandsregister tot de 10 % Vlaamse gemeenten met de hoogste gemiddelde leegstand
3.
Gemiddelde leegstand in referentieperiode x is hoger dan gemiddelde leegstand in referentieperiode x-1
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
2.
Verwezenlijken van bescheiden woonaanbod
3.
Kruispuntdatabank
¾ KI = geïndexeerd kadastraal inkomen van het goed ¾ KI + M = 990 euro ¾ P = aantal periodes van 12 opeenvolgende maanden waarin het gebouw of de woning is opgenomen in het leegstandsregister
• De uitzonderlijke gewestelijke leegstandsheffing is nooit negatief • Regeling treedt in werking 01/01/2010
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Percentsgewijze omschrijving
•
Normen
•
Sociale lasten
16
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Percentsgewijze omschrijving
Nulmeting: welk aanbod is er? 2009 sociale koop: realisaties shm's <= 20 jaar sociale kavel: realisaties shm's <= 20 jaar sociale huur: patrimonium shm's + svk op 31/12/2007
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Bindend sociaal objectief
•
Elke gemeente bepaalt een doelstelling sociale huur, sociale koop, sociale kavel voor de periode 2009-2020
•
Het ruimtelijk beleid is daar op af te stemmen
2020 nieuwe meting (VR bepaalt wat en hoe)
Boek 4. Betaalbaar wonen
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
1.Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Bindend sociaal objectief
• Bindend sociaal objectief
43 000 sociale huurwoningen in Vlaanderen
43 000 sociale huurwoningen in Vlaanderen • reguliere inspanning: te verdelen over gemeenten volgens aandeel in huishoudens • niet meer dan 9% • inhaalbeweging: gemeenten < 3%: extra inspanning
Antwerpen
8 031
Limburg
4 836
Oost-Vlaanderen
7 449
Vlaams-Brabant
7 700
West-Vlaanderen
6 844
totaal verdeeld: 34.860 blijft 8.140 te verdelen: via convenanten
17
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Bindend sociaal objectief
Boek 4. Betaalbaar wonen
21 000 sociale koopwoningen in Vlaanderen objectief
initiatiefnemers Vlaamse Wooncode
West-Vlaanderen
3.846
(3113)
Oost-Vlaanderen
4.727
(3827)
Vlaams-Brabant
3.495
(2829)
Antwerpen
5.782
(4681)
Limburg
3.150
(2550)
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Bindend sociaal objectief
1 000 sociale kavels in Vlaanderen objectief West-Vlaanderen
183
Oost-Vlaanderen
225
Vlaams-Brabant
167
Antwerpen
275
Limburg
150
1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Bindend sociaal objectief
21 000 sociale koopwoningen in Vlaanderen • provincie verdeelt over gemeenten (eventueel protocol) • stedelijk gebied <> buitengebied • inspanning shm’s <> private initiatiefnemers • op basis gemeentelijk advies: na lokaal woonoverleg, rekening houdend met contextfactoren, sociale woonbehoefte en ruimtelijke structuur
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Normen
per gemeente ¾ ¼ bebouwbare opp. Vlaamse besturen en semi-publieke rechtspersonen voor sociaal woonaanbod, middels gemeentelijk actieprogramma ¾
Opp. te bepalen bij algehele herziening RSV
• provincie verdeelt, na gemeentelijk advies, eventueel protocol
18
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Normen
per bouw- of verkavelingvergunning Gewestelijke normen: ¾ ¾ ¾ ¾ ¾ ¾
10 loten of > ½ ha in verkavelingen 10 woongelegenheden in groepswoningbouwprojecten 50 appartementen 20% - 40% sociaal woonaanbod voor Vlaamse besturen en semi publieke rechtspersonen 10% - 20% andere eigenaars ifv bindend sociaal objectief of gemeentelijke beleidskeuze indien objectief bereikt is
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Normen
per bouw- of verkavelingvergunning Gemeentelijke normen: ¾
gemeentelijk reglement sociaal wonen om sociaal woonaanbod middels bouwvergunningen te realiseren
¾
driejaarlijks te evalueren
Boek 4. Betaalbaar wonen
Boek 4. Betaalbaar wonen
1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Sociale lasten
•
Sociale lasten
•
Vergunning onder voorwaarde van het realiseren van sociaal woonaanbod
Als beginsel • In natura= woningen of kavels=>attestering van het project, omtrent de uitvoering, bij overdracht;
•
Kredieteenheden opbouwen per verkavelaar of bouwheer binnen een gemeente
•
Verkoop van grond aan sociale woonorganisatie;
•
Verhuur aan svk.
19
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Sociale lasten
Mits akkoord lokaal bestuur •
Overdraagbaar naar andere gelijkwaardige terreinen van de eigenaar
Uitzonderlijk •
Sociale bijdrage (50 000 per woning/kavel)
•
Mits géén (voormalig) woonuitbreidingsgebied, (voormalig) woonreservegebied
•
Ten gunste van het gemeentelijk sociaal woonaanbod
Boek 4. Betaalbaar wonen
Boek 4. Betaalbaar wonen 1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
•
Sociale lasten
Dichtheden • Ten minste 35 en ten hoogste 100 woningen per hectare, in stedelijke gebieden; •
Ten minste 25 en ten hoogste 35 woningen per hectare, in het buitengebied.
Boek 4. Betaalbaar wonen
1.
Verwezenlijken van sociaal woonaanbod
2.
Verwezenlijken van bescheiden woonaanbod
•
Sociale lasten
•
Normen
Overdracht van gronden aan een sociale woonorganisatie
•
Lasten
•
Verkoop: shm=> andere sociale woonorganisatie=>vmsw, aan schattingsprijs
•
Indicatieve streefprijzen
•
Verhuur: aan svk, 27 jaar, aan maximale huurprijs
20
Boek 4. Betaalbaar wonen 2.
Verwezenlijken van bescheiden woonaanbod
•
Normen
Gewestelijk • 10 loten of > ½ ha in verkavelingen • 10 woongelegenheden in groepswoningbouwprojecten • 50 appartementen • 40% - sociaal woonaanbod: Vlaamse besturen of semi-publieke rechtspersonen • 20% - sociaal woonaanbod: overige eigenaars
Boek 4. Betaalbaar wonen 2. Verwezenlijken van bescheiden woonaanbod •
Normen
Normen in plangebieden • verder inperken • Link met sociaal woonaanbod, contextfactoren om in te perken
Gemeentelijk • verder inperken
Boek 4. Betaalbaar wonen
Boek 4. Betaalbaar wonen
2.
Verwezenlijken van bescheiden woonaanbod
2.
•
Lasten
• Indicatieve streefprijzen
In natura = verkoop aan sociale woonorganisatie (schattingsprijs) Bijdrage aan gemeente: indien géén WUG of WRG
Verwezenlijken van bescheiden woonaanbod
¾
Marktconsultatie
• Kruispuntdatabank betaalbaar wonen
Dichtheden: 35<=x<=100/ha in stedelijke gebieden 25<=x<=35/ha in buitengebieden
21
Boek 4. Betaalbaar wonen
Boek 5. Wonen in eigen streek
3.
Kruispuntdatabank betaalbaar wonen
Monitoring
•
wie: instelling of organisatie
Gemeente behoort tot gemeenten gekenmerkt door:
•
wat: locaties, prijzen, sociaal woonaanbod,bescheiden woonaanbod, gegevens van verkopen, verhuringen
•
1) 40% gemeenten met hoogste m² prijs
•
stuurgroep: overheid, sociale woonorganisaties, private woonactoren
•
en
•
2) 25% gemeenten met hoogste interne migratieintensiteit of 10% gemeenten met hoogste externe migratie-intensiteit
Boek 5. Wonen in eigen streek
Boek 7. hfdst 4: aanpassing Vlaamse wooncode
Operationalisering Voorrang bij overdrachten, in woonuitbreidingsgebieden • • •
6 jaar wonen in de gemeente Werken in de gemeente Maatschappelijke, familiale, sociale, economische band
Provinciale beoordelingscommissie Verruimd toepassingsgebied (gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse)
•
periodieke CBO=decretale verankering PPS-projecten sociale woningbouw via oproep, concretisering via rechtstreeks overleg shm/private investeerder
•
Max 20% bescheiden woonaanbod realiseren door shm’s (nu: enkel sociaal woonaanbod)
•
Overdracht uit de hand in PPS-projecten (nu: enkel openbare verkoop of ruil)
22
Vragen
23