GROEI Monuta jaarverslag 2005 1
Groei is...
...Monuta
Het ging Monuta goed in 2005. Het afgelopen jaar lag de focus nog meer op zakelijke groei, het behalen van resultaat en het effectiever en efficiënter werken. Maar daarbij werd de aandacht voor onze cliënten, persoonlijke ontwikkeling van onze medewerkers en betrokkenheid bij de wereld om ons heen niet vergeten. Door samen te streven naar groei op individueel, financieel en maatschappelijk vlak, kan Monuta haar grenzen verleggen. En stippelen we een nieuwe route uit naar een succesvolle toekomst. Samen werken aan groei. Dat was de uitdaging voor 2005. Groeien om sterker te worden, servicegerichter en slagvaardiger. Het begon met een idee, dat langzaam vorm kreeg naarmate we ons meer inspanden om onze dromen waar te maken. Om een nieuw punt in de ontwikkeling van de organisatie te bereiken. Dat vroeg inzet, betrokkenheid en een stevig beleid gericht op het verzilveren van grote en kleine groeidoelstellingen die we gezamenlijk hadden gesteld. Groei blijkt oneindig te zijn. Net als ons universum dat alsmaar uitdijt en geen grenzen kent. Deze metafoor vormt de rode draad in dit jaarverslag. Een blik naar de sterrenhemel toont niet meer dan een bonte verzameling grote en kleine lichtpunten die ogenschijnlijk geen enkele samenhang met elkaar vertonen. Pas wanneer je op een andere manier leert kijken, duidelijke lijnen uitzet en verbindingen legt, groeit een nieuw besef dat veel mogelijk is. Groei is onontbeerlijk om als organisatie voorop te blijven lopen en verwachtingen te overtreffen. We zijn goed op weg. Monuta kijkt tevreden terug op 2005 en we zijn trots op de groei die we konden doormaken. In 2006 trekken we deze lijn door, want groei kent geen beperkingen.
GROEI Monuta jaarverslag 2005
...lijnen 2
INHOUDSOPGAVE Werkterrein van Monuta Holding N.V. en personalia
4
Kerncijfers
5
Verslag van de Raad van Commissarissen
7
Verslag van de Directie
11
Jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december 2005
20
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2005
22
Grondslagen voor consolidatie
23
Waarderingsgrondslagen en grondslagen voor resultaatbepaling
25
Kasstroomoverzicht
29
Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2005
30
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2005
36
Vennootschappelijke balans per 31 december 2005
40
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2005
42
Toelichting op de vennootschappelijke balans per 31 december 2005
42
Overige gegevens Statutaire bepalingen inzake winstbestemming
45
Resultaatbestemming 2005
45
Accountantsverklaring
45
Verzekeringsbedrijf: winst- en verliesrekening over 2005
46
Uitvaartbedrijf: winst- en verliesrekening over 2005
47
Samenstelling directie, management en ondernemingsraad
49
Colofon
50
uitzetten 3
WERKTERREIN VAN MONUTA HOLDING N.V. EN PERSONALIA Verzekeringsbedrijf Verzekeraar van levens- en uitvaartverzekeringen Beheer van uitvaartdeposito’s
Uitvaartbedrijf Uitvaartverzorging Exploitatie van uitvaartcentra, crematoria, mortuaria en begraafplaatsen
Raad van Commissarissen prof. dr. L.F. van Muiswinkel, voorzitter drs. G.H. de Heer drs. C. Kamerbeek mr. J.J.J. van Lanschot dr. A.J. Vermaat
Directie drs. C.D. Hage, directievoorzitter drs. W.M. Huisman RA, directeur ir. J.W. Baake, directeur (per 1 januari 2006) ir. A.A.M. Leenen, directeur (per 1 januari 2006)
Actuaris en accountant Watson Wyatt Insurance Consulting B.V., Amstelveen, actuaris Ernst & Young Accountants, Apeldoorn, accountant
Hoofdkantoor Schumanpark 11 Postbus 20, 7300 AA, Apeldoorn Telefoon (055) 539 13 91 Telefax (055) 539 14 91 Internet www.monuta.nl E-mail
[email protected]
4
KERNCIJFERS (Bedragen in duizenden euro’s)
Kerncijfers
3
2004
2003
2002
2001
192.542
177.161
172.217
137.517
138.810
95.791 66.799 29.952
96.551 59.349 21.261
97.334 51.735 23.148
96.153 45.479 (4.115)
79.903 41.495 17.412
18.166
13.193
7.305
(4.076)
8.370
2.312 15.854 . -
3.289 9.904 . -
1.114 7.426 (1.235)
2.276 (6.352) . -
.580 8.123 (.333)
Cash Flow (Nettoresultaat + Afschrijvingen)
26.275
21.245
15.584
3.147
15.628
EBITDA 1
36.159
28.060
22.555
4.022
22.978
Eigen vermogen
84.632
77.285
64.503
57.199
65.294
2.766.000
2.451.000
2.150.000
1.902.000
1.695.000
813.000
760.000
707.000
653.000
621.000
18.593
19.375
20.422
21.320
19.217
.679
.685
.705
.663
.656
Omzet Omzet uit uitvaarten Omzet uit premies Omzet uit beleggingen
Nettoresultaat Nettoresultaat uitvaartbedrijf Nettoresultaat verzekeringsbedrijf Nettoresultaat holding
Verzekerd bedrag
Aantal verzekerden
Aantal uitvaarten
Aantal personeelsleden 2
2005
EBITDA staat voor ‘Earnings Before Intrest, Taxes, Depreciation and Amortization’. Op basis van Fulltime Equivalent. 3 Als gevolg van enkele stelselwijzigingen zijn de jaarcijfers over 2001 t/m 2004 niet geheel vergelijkbaar met 2005. Verwezen wordt naar pagina 25. 1 2
5
...kansen 6
VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Algemeen
Remuneratie en selectie
De Raad van Commissarissen heeft gedurende het jaar op regelmatige basis zowel formeel als informeel overleg gevoerd met de directie van Monuta Holding N.V. De voltallige Raad is in 2005 zes maal in vergadering bijeen geweest. Ter bevordering van de betrokkenheid van de Raad van Commissarissen bij de bedrijfsactiviteiten van Monuta vindt jaarlijks één van de vergaderingen plaats op een lokale vestiging van Monuta. Dit jaar was dit het uitvaartcentrum Monuta Nijenheim in Zeist. De jaarrekening, het accountantsverslag en de management letter zijn besproken met de directie en de externe accountant van Ernst & Young. Hierbij is tevens het actuarieel rapport aan de orde gesteld, toegelicht door de externe actuaris van Watson Wyatt.
In 2005 heeft de remuneratie- en selectiecommissie aandacht besteed aan de beloningsstructuur van de directie. Mede op verzoek van de commissie is een beknopte benchmarkstudie verricht naar de opbouw en hoogte van het remuneratie-pakket van de directie. Deze studie vormt voor de komende jaren de basis voor de beloningsstructuur. De remuneratie- en selectiecommissie heeft zich in 2005 verder intensief beziggehouden met de samenstelling van de directie van de vennootschap. Per 1 oktober 2005 heeft de heer S. Boersma gebruik gemaakt van de mogelijkheid om vervroegd met pensioen te gaan. De Raad van Commissarissen is de heer Boersma zeer erkentelijk voor zijn belangrijke bijdrage aan de groei van Monuta tot een landelijk werkend uitvaartbedrijf. Verder is de commissie diverse malen bijeengekomen in het kader van de aanstelling van een nieuwe financieel directeur, hetgeen per 12 mei 2005 heeft geleid tot de benoeming van de heer drs. W.M. Huisman RA tot statutair directeur.
In de diverse vergaderingen zijn verder de begroting, de kwartaalcijfers en het strategisch beleid 2006-2008 ter sprake geweest. Daarnaast is periodiek aandacht besteed aan de ontwikkeling en de voortgang van het verzekeringsen uitvaartbedrijf. Ook heeft de Raad zich door de directie laten informeren over de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van de pensioenregeling door Stichting Pensioenfonds Monuta. Jaarlijks wordt één van de vergaderingen ingericht als brainstormsessie, waarbij aan de hand van stellingen samen met de directie wordt gediscussieerd over nieuwe kansen en bedreigingen in zowel de verzekerings- als de uitvaartmarkt. Naast het feit dat dit leidt tot meer inzicht in de maatschappelijke en economische ontwikkelingen in beide markten, draagt dit bij aan de vorming van een gezamenlijke visie op de toekomstige richting van het verzekerings- en uitvaartbedrijf. Een visie, die zowel door de Raad als door de directie gedragen wordt.
zien
Daarnaast is de structuur van de statutaire directie aan de orde gesteld. Dit heeft geleid tot het besluit om de statutaire directie uit te breiden met twee directieleden, waardoor een structuur ontstaat van drie directieleden met daarnaast een voorzitter. Naar aanleiding van dit besluit heeft de Raad van Commissarissen de heer ir. J.W. Baake en de heer ir. A.A.M. Leenen per 1 januari 2006 benoemd tot statutair directeur. De beide heren waren adjunct-directeur van respectievelijk het verzekerings- en het uitvaartbedrijf. In de nieuwe structuur treedt de heer drs. C.D. Hage op als voorzitter van de directie. De Raad heeft de overtuiging dat hiermee een bestuursstructuur is neergezet, waarmee Monuta de komende jaren goed en slagvaardig kan opereren en spreekt daarnaast zijn vertrouwen uit in het nieuwe directieteam.
7
VERSLAG VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN Beleggingscommissie
Jaarrekening 2005
Namens de Raad van Commissarissen hebben de heren drs. C. Kamerbeek en dr. A.J. Vermaat zitting gehad in de beleggingscommissie. Ook in 2005 is de beleggingsportefeuille kritisch tegen het licht gehouden. Naar aanleiding van deze beoordeling zijn ten aanzien van het beleggingsbeleid vervolgens een aantal wijzigingen doorgevoerd. Op het gebied van de aandelenportefeuille is besloten vast te houden aan de strategie van indextracking, maar wel over te stappen op een andere index. Op het gebied van vastrentende waarden is een eerste stap gezet om tot een grotere diversificatie van risico’s te komen. Tot slot is besloten om met ingang van 2006 een kleine portefeuille in commodities op te gaan bouwen. Het besluit hiertoe is genomen met als overweging om tot een beter rendements-risicoprofiel van de gehele beleggingsportefeuille te komen. In de commissie is naast de rendementsontwikkeling van de beleggingen verder gesproken over de financieringsstructuur en de liquiditeits- en solvabiliteitsontwikkeling van Monuta.
Met genoegen legt de Raad van Commissarissen de aandeelhouder van Monuta Holding N.V. het door de directie opgestelde jaarverslag over 2005 voor. Conform het bepaalde in de statuten heeft de Raad van Commissarissen de jaarrekening in zijn vergadering van 4 mei 2006 besproken met de directie, accountant en actuaris en vervolgens vastgesteld. De jaarrekening is door Ernst & Young Accountants gecontroleerd en voorzien van een goedkeurende verklaring, zoals opgenomen op pagina 45 van dit verslag. Wij stellen u voor de jaarrekening goed te keuren en decharge te verlenen aan de directie voor het gevoerde beleid en aan de Raad van Commissarissen voor het gehouden toezicht. Ten slotte spreekt de Raad zijn waardering uit jegens de directie en de medewerkers van Monuta voor de inzet en behaalde resultaten over 2005. Apeldoorn, 4 mei 2006
Corporate Governance Raad van Commissarissen Hoewel Monuta Holding N.V. niet beursgenoteerd is en daarom niet wettelijk verplicht is zich te conformeren aan de code Tabaksblat, heeft de Raad van Commissarissen zich vorig jaar uitgesproken voor een gedragslijn waarbij zo dicht mogelijk wordt aangesloten bij de code. Dit voor zover de omvang en structuur van Monuta Holding deze maatregelen redelijkerwijs rechtvaardigen. De Raad heeft deze lijn het afgelopen jaar voortgezet en in dit kader zijn de statuten van Monuta Holding N.V. en de reglementen van Commissarissen en Directie aangepast en formeel geaccordeerd. Naast de reguliere vergaderingen heeft de Raad van Commissarissen eenmaal vergaderd in afwezigheid van de directie, waarbij onder meer het eigen functioneren en dat van de directie is geëvalueerd. Tot slot zijn de heren prof. dr. L.F. van Muiswinkel en drs. G.H. de Heer op 5 juli 2005 namens de Raad aanwezig geweest bij één van de vergaderingen van de ondernemingsraad van Monuta. In deze vergadering is onder andere gesproken over de resultaten, pensioenen, arbozaken en ketenintegratie.
8
prof. dr. L.F. van Muiswinkel, voorzitter drs. G.H. de Heer drs. C. Kamerbeek mr. J.J.J. van Lanschot dr. A.J. Vermaat
9
...continu 10
VERSLAG VAN DE DIRECTIE Geconsolideerd Splitsing nettoresultaat Algemeen Monuta Holding N.V. heeft in 2005 opnieuw een financieel gezond resultaat behaald. Het nettoresultaat van € 18,2 miljoen is circa 40% hoger dan in 2004. Hoewel het resultaat voor € 15,9 miljoen bepaald wordt door het verzekeringsbedrijf, kan het resultaat van het uitvaartbedrijf als een gezonde bijdrage gekwalificeerd worden. Bovendien moet hierbij in ogenschouw worden genomen dat het resultaat van het verzekeringsbedrijf, naast het feit dat er sprake is van een structureel positieve ontwikkeling, in belangrijke mate beïnvloed is door een positieve ontwikkeling van de aandelenmarkten. Wel kan geconcludeerd worden dat de ontwikkeling van beide bedrijven een eigen dynamiek kent, waarbij het verzekeringsbedrijf jaarlijks fors groeit en het uitvaartbedrijf als gevolg van de lagere sterftecijfers in de afgelopen jaren onder druk staat. Directie De samenstelling van de directie van Monuta Holding N.V. en haar onderliggende groepsmaatschappijen, waarvan Monuta Verzekeringsgroep N.V. en Monuta Uitvaartgroep N.V. de belangrijkste vormen, is in 2005 gewijzigd. In het begin van 2005 is een nieuwe directeur gezocht, wat per 12 mei heeft geleid tot de benoeming van Matthijs Huisman tot financieel en statutair directeur. In het najaar van 2005 hebben wij afscheid genomen van Siem Boersma, die na een lange en verdienstelijke loopbaan bij Monuta met vervroegd pensioen is gegaan. Siem Boersma heeft in de afgelopen jaren zeer bijgedragen aan de ontwikkeling van Monuta tot het gezonde bedrijf dat het nu is. Vooral de groei van een regionaal naar een landelijk werkend bedrijf in uitvaartzorg, is in belangrijke mate te danken aan zijn inspanningen.
Verzekeringsbedrijf Regulier resultaat Saldo van resultaten met incidenteel karakter Nettoresultaat Uitvaartbedrijf Regulier resultaat Saldo van resultaten met incidenteel karakter Nettoresultaat
Nettoresultaat
2005
2004
8.361
7.564
7.493 15.854
2.340 9.904
2.312
2.081
.02.312
1.208 3.289
18.166
13.193
(Bedragen in duizenden euro’s)
Tot slot is door de Raad van Commissarissen het besluit genomen om Jan-Willem Baake en Lex Leenen te benoemen tot statutair directeur van Monuta Holding N.V. Beiden waren al adjunct-directeur van respectievelijk het verzekerings- en het uitvaartbedrijf. Per 1 januari 2006 bestaat de directie uit: • Cors Hage directievoorzitter • Matthijs Huisman financieel directeur • Jan-Willem Baake directeur verzekeringen • Lex Leenen directeur uitvaart Het nieuwe directieteam is met veel enthousiasme aan de slag gegaan en ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet.
innoveren 11
VERSLAG VAN DE DIRECTIE Maatschappelijk verantwoord ondernemen Gezien het karakter van onze dienstverlening, zowel op het gebied van uitvaartzorg als op het gebied van verzekeringen, is de relevantie van maatschappelijk verantwoord ondernemen voor Monuta als geheel zeer groot. Op het gebied van onze uitvaartzorg vinden wij het belangrijk om als bedrijf een goede bedrijfscultuur te hebben, waarin naast economische rendementsdoelstellingen ook aandacht is voor een goede en bij onze cliënt betrokken dienstverlening. Voor onze dienstverlening hebben wij een erecode opgesteld, waarin wij ons committeren aan gedragsregels gericht op respectvolle omgang met onze cliënten. Ook bij onze verzekeringsactiviteiten staan betrouwbaarheid en betrokkenheid in ons handelen centraal. Wij staan dan ook zeer positief ten opzichte van recente ontwikkelingen rond de Wet Financiële Dienstverlening die, naar onze mening, zeker bijdraagt tot een betere voorlichting aan verzekerden. Overigens hanteert Monuta al jaren een stringent beleid als het gaat om de selectie van assurantiekantoren met wie wij zaken doen. Uiteraard voeren wij ten aanzien van onze eigen adviseurs in loondienst een soortgelijk beleid. In onze operationele bedrijfsvoering trachten wij de milieubelasting te minimaliseren. In dit kader kunnen wij ons beleid rond reductie van energieverbruik noemen, als ook de toepassing van filterinstallaties in onze crematoria. Aangezien Monuta marktleider is op het gebied van uitvaartzorg- en verzekeringen, vervullen wij binnen de branche op zoveel mogelijk terreinen een voortrekkersrol. Naast de invulling van bestuursfuncties bij de Vereniging van Ondernemingen in de Uitvaartverzorging (VOU), de Landelijke Vereniging van Crematoria (LVC) en het voorzitterschap van het Platform Natura-uitvaartverzekeraars binnen het Verbond van Verzekeraars, stimuleren wij op allerlei manieren de ontwikkeling van de branche. Ook op het gebied van onderzoek en voorlichting levert Monuta een relevante bijdrage. Zo hebben wij het afgelopen jaar voor scholen en andere geïnteresseerde partijen een informatiepakket ontwikkeld met als thema ‘kinderen en verlies’, over verliesverwerking.
12
Tevens heeft Monuta in oktober 2005 een bijzondere leerstoel aan de VU in Amsterdam gevestigd. De Monuta leerstoel Public Health en Palliatieve Zorg wordt ingevuld door professor dr. Luc Deliens. Palliatieve Zorg is een jong wetenschapsgebied, zowel op het gebied van onderwijs als op het gebied van onderzoek en richt zich op de zorg in de laatste levensfase wanneer behandeling van ziekte niet langer zinvol blijkt. In de afgelopen decennia is er in Nederland met betrekking tot sterven vooral gediscussieerd over de euthanasie problematiek. Dit heeft een positief effect gehad op het denken over de terminale fase en de hierbij benodigde zorg. Het accent is bij deze discussie echter sterk op de juridische en ethische aspecten van levensbeëindiging komen te liggen. Vanuit de leerstoel wordt gewerkt aan het verbreden van deze discussie, zodat ook de kwaliteit van sterven en de zorg in de terminale fase de aandacht krijgen die zij verdienen. Monuta Charity Fund Jaarlijks reserveert Monuta Uitvaartzorg en -verzekeringen een deel van haar nettoresultaat voor charitatieve, sociaalmaatschappelijke doeleinden. Dit geld wordt ondergebracht bij de Stichting Monuta Charity Fund. Het fonds wordt beheerd door Monuta en beoogt een bijdrage te leveren aan het maatschappelijk welzijn in de lokale samenleving. Elke twee of drie jaar kiest het Monuta Charity Fund een nieuw thema. Projecten die raakvlakken hebben met dit thema komen in aanmerking voor een donatie. Van 2004 tot en met 2006 is het thema ‘Geef het leven kleur’. De ingediende projecten worden door een onafhankelijke commissie, de Commissie Aanvragen Donatie (CAD), getoetst aan de hand van vaste richtlijnen en criteria. Viermaal per jaar komt de commissie bij elkaar om de voorgedragen projecten van een positief of negatief advies te voorzien. Vervolgens neemt het bestuur de beslissing over toe- of afwijzing.
Het bestuur bestaat uit: • Erica Terpstra voorzitter van het Monuta Charity Fund en voorzitter van het NOC*NSF • Mies Bouwman voormalig tv-presentatrice • Cors Hage directievoorzitter van Monuta • Dolf Wille notaris te Apeldoorn en voorzitter van Monuta Stichting • Lies Mulderij voormalig wethouder van de gemeente Apeldoorn en voorzitter van de CAD In 2005 stroomde, net als in voorgaande jaren, de een na de andere aanvraag binnen. In totaal zijn er 249 aanvragen in behandeling genomen en hiervan zijn 173 aanvragen beloond met een donatie. Dit komt neer op een kleine 70%. Er zijn 76 aanvragen afgewezen. Deze aanvragen voldeden niet voldoende aan het thema ‘Geef het leven kleur’ en de bijbehorende criteria. In totaal is er een bedrag van € 232.260,- gedoneerd aan diverse kleinschalige projecten in heel Nederland. De gemiddelde donatie lag in 2005 iets onder € 1.900,-. Voor 2006 is er weer een bedrag van € 340.000,- beschikbaar voor vrijwilligersprojecten, bestemd voor doelgroepen die meer kleur in hun leven kunnen gebruiken. Enkele opvallende projecten in 2005: • Toneelworkshop voor mensen met een ernstige meervoudige beperking • Modeshow voor vrouwen met een borstprothese • Handbike voor mensen met een lichamelijke handicap • Verhalentafel voor oudere verstandelijk gehandicapten • Recreatieve tandemfietsen voor blinden en slechtzienden • Realisatie van een memorybox voor terminale patiënten • Thuisbewegingsproject voor nierpatiënten • Nieuw servies voor het ontbijtproject in een verpleeghuis
Pensioenen Met ingang van het boekjaar 2005 is Richtlijn 271 van de Raad voor de Jaarverslaglegging van toepassing op de jaarrekening van Monuta Holding N.V. Het doel van deze richtlijn is om toekomstige verplichtingen uit hoofde van personeelsbeloningen zichtbaar te maken. Vóór de invoering van deze richtlijn werden deze verplichtingen niet in de jaarrekening opgenomen of vermeld. Richtlijn 271 schrijft echter voor dat deze op de balans van de onderneming opgenomen moeten worden. Hoewel de richtlijn in principe meerdere vormen van personeelsbeloningen omvat, waaronder ook jubilea, betreffen pensioenen en vut voor Monuta verreweg de belangrijkste componenten. De pensioenregeling van Monuta betreft een zogenaamde Defined Benefit regeling, waarbij een vaste pensioentoezegging wordt gedaan. De pensioenregeling is vanuit Monuta ondergebracht bij Stichting Pensioenfonds Monuta (SPM). De vutregeling wordt uitgevoerd door Stichting Vervroegde Uittreding Monuta (SVUM). De toekomstige verplichting voor Monuta is uitgerekend conform de voorschriften van de richtlijn en bedraagt € 14,6 miljoen per 1 januari 2005. Deze uitkomst kan gezien het karakter van onze pensioen- en vutregeling als normaal worden gekwalificeerd en is bovendien vergelijkbaar met andere bedrijven. De invoering van de richtlijn betreft een stelselwijziging waarbij wij er voor gekozen hebben om de verplichting per 1 januari 2005 in één keer ten laste van het eigen vermogen te brengen. Aangezien fluctuaties in de rentestand grote invloed hebben op de omvang van de verplichting, kunnen de toekomstige resultaten hier in meer of mindere mate door beïnvloed worden. Wel is er door de keuze voor de zogenaamde corridor methode sprake van enige demping van deze effecten.
13
Kengetallen verzekeringsbedrijf
2005
2004
Omvang verzekeringsportefeuille 2.766.000 2.451.000 Stijging 12,9 % Aantal verzekerden Stijging
813.000 7,0 %
760.000
Premie-inkomen Stijging
66.799 12,6 %
59.349
Opbrengst beleggingen Waarvan indirect rendement
29.962 11.031
20.045 3.483
Bruto opbrengst beleggingen Stijging
18.931 14.3 %
16.562
Nettoresultaat Stijging
15.854 60,1 %
9.904
(Bedragen in duizenden euro’s)
Verzekeringsbedrijf Resultaat In het verzekeringsbedrijf zet de trend van de afgelopen jaren door. Opnieuw is er met een stijging van 13% van het verzekerd bedrag sprake van een record aan bruto verzekeringsproductie. Als gevolg van een inhaalslag op het gebied van royementen komt de netto productie uit op het niveau van 2004. Desondanks stijgt het premie-inkomen wederom fors met ca. 13%. Ook is in 2005 de stijging in de productie met de bestaande personeelscapaciteit opgevangen. Gekoppeld aan een strakke kostenbeheersing en opnieuw een lage sterfte in 2005, geeft dit een positief effect op het bedrijfsresultaat. Overigens is het netto resultaat over 2005 ook sterk beïnvloed door de beleggingsresultaten. Aangezien wij de vastrentende beleggingen waarderen op aflossingswaarde, geven deze een stabiel rendement te zien van 5,9%. De stijging van de marktwaarde als gevolg van de dalende rente is hierin niet zichtbaar. Dit geldt echter niet voor de aandelenportefeuille: met een koersresultaat van € 11 miljoen is een indirect rendement op aandelen behaald van 19,2%. Om een goede vergelijking mogelijk te maken is in
14
VERSLAG VAN DE DIRECTIE de tabel op pagina 11 een splitsing opgenomen van het netto resultaat. Zonder het effect van RJ271, het koersresultaat op aandelen en het incidentele resultaat op latente belastingen als gevolg van de daling van het tarief voor de vennootschapsbelasting van 31,5% naar 29,6%, stijgt het regulier resultaat met 10,5%. Beleggingsbeleid In 2005 is de kapitaalmarktrente ten opzichte van de voorgaande jaren opnieuw gedaald. Hiermee heeft de trend van het afgelopen decennium zich doorgezet, wat in 2005 resulteerde in een renteniveau van rond de 3%. De 20- tot 30-jarige rente bereikte een niveau van nog net boven de 4%. Hoewel deze renteniveaus extreem laag lijken, zijn ze historisch gezien zeker niet ongewoon. Vanuit dat perspectief is een voorlopige stabilisering op het huidige niveau dan ook zeker niet uit te sluiten. Aangezien verzekeraars en zeker levensverzekeraars over het algemeen zeer langlopende verplichtingen aangaan, waarbij wordt uitgegaan van een vaste rekenrente, vormt deze ontwikkeling op langere termijn een mogelijke bedreiging voor de winstgevendheid. Dit alles is voor De Nederlandsche Bank aanleiding geweest om in oktober 2005 onderzoek te doen naar het effect van de lage rente op de solvabiliteitspositie van verzekeraars. Ook Monuta Verzekeringen N.V. heeft aanvullende berekeningen uitgevoerd in de vorm van toereikendheidstoetsen op renteniveaus van 3%, 2,5% en 2%. De directie is van mening dat er onder de huidige omstandigheden voldoende buffer aanwezig is om een nog verdere daling van de rente op te vangen. Overigens is onze visie dat de lange rente zich in de toekomstige jaren redelijk stabiel gaat ontwikkelen met per saldo een lichte stijging. Om het renterisico te beperken is de laatste anderhalf jaar een bewust beleid ingezet om de gemiddelde looptijd van de portefeuille, de zogenaamde duration, te verlengen. Naast standaard obligatieleningen wordt daarbij gebruik gemaakt van zero coupon bonds. Als gevolg hiervan bedraagt de duration van de vastrentende portefeuille inmiddels circa 15 jaar. De vastrentende portefeuille kan gekwalificeerd worden als gezond en goed aansluitend op de verplichtingen. Wel is in 2005 besloten om meer spreiding over verschillende sectoren aan te gaan brengen:
Beleggingsportefeuille 2005
Obligaties 27 %
Aandelen 16 %
Beleggingsportefeuille
Hypotheken Leningen
Panden
41 %
4%
Deposito’s
6%
6%
de portefeuille bestond geheel uit (semi-) overheid en financiële instellingen. Inmiddels is een belang opgebouwd in een indexfonds dat belegt in corporate bonds, waarmee we tevens beleggen in industriële- en nutsbedrijven. Op het gebied van aandelen is enige jaren geleden de keuze gemaakt om alleen nog in indices te beleggen. Dit beleid is in 2005 ongewijzigd van kracht gebleven. Wel is een overstap gemaakt van de DJ Euro Stoxx 50 naar de MSCI Euro. Met deze stap verwachten we een beter rendement en een betere spreiding met in ieder geval een reductie in de administratieve lasten. Tot slot is in 2005 onderzoek gedaan naar alternatieve beleggingsvormen en dan in het bijzonder naar commodities. Met commodities vindt (indirect) belegging plaats in goederen, zoals grondstoffen en energie. Met de toenemende vraag door de enorme groei in Azië, het wereldwijd beperkte aanbod als gevolg van de (te) lage investeringen in productiecapaciteit en de toenemende interesse van investeerders op zoek naar alternatieve investeringsmogelijkheden, is dit ook voor Monuta Verzekeringen N.V. een goede aanvulling op de beleggingsportefeuille. De beleggingscommissie heeft dan ook zijn goedkeuring gegeven aan het plan om in de komende twee jaar een beperkt belang op te bouwen in een indexfonds dat belegt in commodities. Met deze stappen is de koers voor de komende jaren uitgezet. Wel is de verwachting dat het beleid nog verfijnd gaat worden. We refereren in dit kader aan een actuarieel project ter modellering van de verzekeringsportefeuille.
Leningen Obligaties Aandelen Hypotheken Deposito’s Panden
2005
2004
41% 27% 16% 6% 6% 4%
49% 16% 15% 8% 7% 5%
Verzekeringsproductie Ook in 2005 heeft de lijn van afgelopen jaren zich nadrukkelijk voortgezet. De groei van het verzekeringsbedrijf is voornamelijk te danken aan de met ons samenwerkende assurantiekantoren. Met de 336 in 2005 aangestelde assurantiekantoren kwam het totaal op 2275. Een ontwikkeling die aangeeft dat het product uitvaartverzekeringen nog steeds in de belangstelling staat. Tevens geeft het aan dat Monuta een belangrijke speler is op de intermediaire markt. Een markt waar zich veel aanbieders op (willen) begeven. Eén van de middelen waarmee Monuta het intermediair ondersteunt, is een internetmodule. Deze module, MonutaInsite, maakt het mogelijk om op de site van het intermediair een uitvaartverzekering van Monuta af te sluiten. In 2005 zijn ruim 5000 polissen afgesloten via deze module. De afgelopen jaren laat de productie via internet een spectaculaire stijging zien. Een reden waarom Monuta hierin ook de komende jaren fors gaat investeren. Het aantal verleende volmachten is in 2005 gestegen naar 40, waardoor het distributiekanaal volmachten een steeds prominentere plaats binnen Monuta inneemt. Afgelopen jaar is Monuta een samenwerking met AXA aangegaan op volmachtgebied. AXA is een belangrijke speler binnen volmachtland en heeft haar AXA PrivéPakket uitgebreid met de Monuta uitvaartverzekering. Hierdoor wordt het voor AXA gevolmachtigden mogelijk om eenvoudig een nog completer pakket aan de finale consument aan te bieden. Monuta gaat zich ook in de toekomst richten op dit type samenwerkings-
15
VERSLAG VAN DE DIRECTIE vormen. Monuta Zorgadvies B.V., de eigen verkooporganisatie van Monuta, heeft in 2005 een iets minder goed jaar achter de rug. De productie is teruggelopen en duidelijk is dat extra inspanning noodzakelijk is om de productie op het gewenste niveau terug te laten keren. Eind 2005 en begin 2006 hebben extra marketinginspanningen ertoe geleid dat de vooruitzichten voor 2006 goed te noemen zijn.
toename van werkzaamheden. Om tot een effectieve maar ook efficiënte invulling van compliance te komen, is in 2005 een project opgestart. In dit project wordt een complete inventarisatie van alle relevante regelgeving gemaakt, inclusief de impact op onze organisatie, maar ook wordt aandacht geschonken aan de concrete uitwerking van verantwoordelijkheden, procedures en processen.
Operational Excellence Om op een professionele manier zaken te doen met het intermediair, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Eén hiervan is een goed functionerende interne organisatie. Een voorwaarde die we als Monuta strak monitoren. In 2005 heeft Monuta goed gescoord op onderwerpen als bereikbaarheid van de afdelingen en op de kwaliteit van de polisopmaak.
Naast het voorgaande is in de reguliere contacten met DNB gesproken over risico management. Ook hier is een trend zichtbaar die leidt tot verdere bewustwording en formalisering. We hebben besloten om versneld een project op te starten om tot meer inzicht in de verzekeringsportefeuille te komen. Dit project is in eerste instantie gericht op embedded value berekeningen en profit tests. In 2007 leidt dit ook tot een verdere modellering en ondersteunende berekeningen ten behoeve van IFRS en Solvency II.
Ketenintegratie is een ander onderwerp waar Monuta in 2005, maar vooral ook in de komende jaren, fors in investeert. In het bijzonder voor de minder complexe producten, waar ons inziens een uitvaartverzekering administratief onder valt, is vereenvoudiging van het proces absoluut mogelijk. Vandaar dat ketenintegratie voor Monuta een strategisch onderwerp is. In het kader daarvan heeft Monuta zich in 2005 aangesloten bij Meetingpoint, een branchestandaard op het gebied van webbased communicatie tussen intermediairs en verzekeraars. In 2006 is het mogelijk om via Meetingpoint rechtstreeks verzekeringen bij Monuta onder te brengen, zonder het handmatig invullen van aanvraagformulieren. Toezicht en brancheontwikkelingen Het afgelopen jaar heeft de verzekeringsbranche opnieuw in het teken gestaan van de toenemende regelgeving en stringenter toezicht. Vanuit De Nederlandsche Bank (DNB) ligt de nadruk steeds sterker op de inrichting en vormgeving van de compliance rol binnen verzekeringsbedrijven. Binnen de bankensector is dit een ontwikkeling die al langer is ingezet, maar voor de verzekeringsbranche en ook voor Monuta is dit een nog relatief nieuw gebied. Hoewel het over het algemeen werkzaamheden betreffen die in principe al uitgevoerd worden, kan wel gesproken worden van een proces van bewustwording en formalisering. Vooral dit laatste aspect leidt naar onze mening zeker tot een
16
Vanuit de Autoriteit Financiële Markten (AFM) is het afgelopen jaar ingezet op de invoering van de Wet financiële dienstverlening (Wfd). Vanuit Monuta hebben wij met onze eigen verkooporganisatie in loondienst direct met deze wet te maken. Per 1 januari 2006 hebben wij al onze zorgadviseurs als verbonden adviseurs aangemeld. Verder is de AFM actief geweest op het gebied van het Effecten Typisch Gedrags Toezicht (ETGT), waar wij gezien de omvang van onze beleggingsportefeuille onder vallen. Ook op het niveau van de branche heeft de AFM in de belangstelling gestaan. In de voorbereiding van de Wfd is de uitvaartverzekering als een niet complex product gezien. In de uiteindelijke wettekst is dit echter niet expliciet verwoord, wat heeft geleid tot een discussie tussen de branche en de AFM over de vraag of een uitvaartverzekering nu wel of niet als complex product gezien moet worden. Recent is echter door het Ministerie van Financiën te kennen gegeven dat de vrijstellingsregeling Wfd op dit punt wordt aangepast, waardoor de uitvaartverzekering als eenvoudig product gedefinieerd wordt.
Kengetallen uitvaartbedrijf Aantal uitvaartopdrachten
2005
2004
18.593
19.375
3.890
3.765
Omzet Daling
95.791 0,8 %
96.551
Bedrijfsresultaat Daling
5.347 25,4 %
7.166
Nettoresultaat Daling
2.312 29,7 %
3.289
Aantal crematie-opdrachten (eigen crematoria)
(Bedragen in duizenden euro’s)
Uitvaartbedrijf Resultaat Het resultaat van ons uitvaartbedrijf is ten opzichte van vorig jaar met ca. € 1,0 miljoen achtergebleven, waarbij wel opgemerkt moet worden dat het resultaat over 2004 sterk beïnvloed is door incidentele resultaten. Het reguliere operationele resultaat, zoals weergegeven op pagina 11, laat ondanks het lager uitvallend aantal opdrachten zelfs een verbetering zien van ruim 11%. Toch staan de resultaten onder druk als gevolg van het aanhoudend lage landelijke sterftecijfer. Door het Centraal Bureau voor de Statistiek waren voor 2005 146.000 overledenen geprognosticeerd. Dit terwijl het werkelijke aantal ruim 6% lager is uitgekomen op hetzelfde niveau als 2004 van rond de 136.700. Daarnaast merken wij in de markt dat er sprake is van toenemende concurrentie van zowel zelfstandig opererende uitvaartverzorgers, zogenaamde starters, als ook van lokale kleine en middelgrote uitvaartondernemingen. Vooral in het begin van 2005 is ons marktaandeel onder druk komen te staan. De positieve ontwikkeling in de rest van het jaar heeft helaas niet kunnen voorkomen dat er over geheel 2005 toch nog sprake is van een lichte daling. Door zeer strakke sturing op het kostenniveau en een hogere omzet per uitvaart, is het regulier resultaat uiteindelijk uitgekomen op € 2,3 miljoen, wat onder de omstandigheden als gezond mag worden gekenmerkt. Overigens laat ons marktaandeel op het gebied
van crematieopdrachten een positieve ontwikkeling zien. Deze stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de ingebruikname van ons nieuwe crematorium in Drachten. Echter ook onze bestaande crematoria laten een stabiele ontwikkeling zien. Uitvaartdienstverlening Het verzorgingsbedrijf heeft in 2005 circa 18.500 uitvaarten mogen verzorgen. Door het wederom lage sterftecijfer en een lichte teruggang in het marktaandeel zijn dit ongeveer 800 minder opdrachten dan in 2004. Onze afdeling crematoria en begraafplaatsen stond 2005 in het teken van groei. Het aantal crematie-opdrachten nam met 3,3% toe tot 3.890. Daarnaast is per 27 mei ons nieuwe crematorium in Drachten feestelijk geopend in aanwezigheid van Erica Terpstra. Hoewel wij 2005 nog als aanloopperiode zien is de exploitatie goed van start gegaan, waarbij uiteindelijk meer crematieopdrachten zijn verzorgd dan geprognosticeerd. Ook voor de toekomst verwachten wij van dit crematorium een gezonde bijdrage aan het resultaat van onze uitvaartgroep. Verder is in 2005 volop gewerkt aan de plannen voor de bouw van twee nieuwe crematoria. Na jarenlange voorbereidingen worden deze in 2006 in Kerkrade en Zoetermeer gerealiseerd. In 2005 heeft Monuta het Uitvaartfonds geïntroduceerd. Consumenten kunnen zich inschrijven bij dit fonds. Naast het afsluiten van een verzekering of het vastleggen van de laatste wensen in een Scenarium, biedt dit fonds een extra mogelijkheid om de binding met onze cliënten te verbeteren. Mensen die ingeschreven staan in dit fonds ontvangen een korting op het moment dat de uitvaart door Monuta wordt verzorgd. Binnen Monuta staat kwaliteit van dienstverlening centraal. In 2005 hebben de cliënten van ons verzorgingsbedrijf deze dienstverlening met hoge scores beoordeeld. Structureel meten wij al een aantal jaren de cliënttevredenheid. De gemeten kwaliteitsindex over 2005 is spectaculair gestegen ten opzichte van ons niveau in 2004. De positieve ontwikkeling van deze trend zet zich dus ook in 2005 voort. Wij zijn hier uiteraard erg tevreden over en worden bevestigd in het feit dat onze aanpak en maatregelen op het vlak van kwaliteitsmanagement werken. De hoge waardering die
17
18
VERSLAG VAN DE DIRECTIE onze cliënten ons gaven in 2005 vinden wij erg belangrijk. Dat onze aanpak en servicegerichtheid in 2005 ook nog beloond werd met het winnen van de International Funeral Award is een teken dat ook in de markt Monuta bekend staat als kwaliteitsbedrijf. Onderscheiden worden als meest servicegerichte onderneming in uitvaartzorg in de Benelux is dan ook iets waar directie en medewerkers van Monuta erg trots op zijn. Brancheontwikkelingen Het landelijke sterftecijfer is de afgelopen jaren dalend. In 2005 weliswaar marginaal, maar toch licht dalend. De prognoses van het CBS zijn recentelijk bijgesteld, maar geven ons inziens toch nog een te hoog cijfer aan voor 2006. Monuta houdt er echter wel rekening mee dat het aantal sterfgevallen in 2006 licht gaat stijgen ten opzichte van 2005. Uiteindelijk is onze verwachting dat het sterftecijfer in een stijgende lijn terecht komt. De uitvaartbranche was ook in 2005 zeer in trek voor startende ondernemers. Het aantal aanbieders in de markt is wederom toegenomen. In combinatie met het lage sterftecijfer betekent dit dat de concurrentie toeneemt en de marktwerking verandert. Bestaande bedrijven en gevestigde namen moeten alles in het werk stellen om hun aandeel in deze veranderende markt te handhaven. Ook voor onze organisatie betekent dit scherper dan voorheen attent zijn op de markt en de kansen die zich hierin voordoen. Binnen de uitvaartbranche wordt hard gewerkt aan de ontwikkeling van een keurmerk. Monuta stond mede aan de basis van dit uitstekende initiatief. Het keurmerk beoogt de kwaliteit van dienstverlening binnen de branche op een hoger niveau te krijgen en te zorgen voor een beter imago van de uitvaartbranche. In 2006 wordt de ontwikkeling van dit keurmerk afgerond en de implementatie gestart. Dit vindt plaats onder de regie van een stuurgroep waarvan Monuta het voorzitterschap heeft.
organiseren. Monuta neemt daar direct en indirect haar verantwoordelijkheid in.
Vooruitzichten Voor het verzekeringsbedrijf verwachten wij een verdere positieve ontwikkeling van de verzekeringsproductie. Het jaar 2006 staat daarom vooral in het teken van het verder uitbreiden van de marktpositie in het intermediair- en volmachtenkanaal. Ter ondersteuning van deze activiteiten wordt zwaar geïnvesteerd in de verdere uitbouw van ketenintegratie. Ten aanzien van de beleggingsresultaten verwachten wij voor de vastrentende portefeuille een normaal rendement. Hierbij gaan wij uit van een stabiel tot licht stijgend renteniveau. Voor de aandelen houden wij rekening met stabiele aandelenmarkten met hooguit bescheiden koersresultaten. Enige uitzondering hierop vormt onze portefeuille in commodities, waarbij we grote schommelingen als gevolg van nieuwe ontwikkelingen in bijvoorbeeld olieprijzen niet uitsluiten. Het uitvaartbedrijf staat voor de uitdaging om in 2006 opnieuw een gezond resultaat te realiseren. De hoge score op klanttevredenheid biedt hier in ieder geval een stevige basis voor. Monuta heeft in haar historie veel geïnvesteerd in kwalitatief goede en duurzame gebouwen en faciliteiten. 2006 wordt een uniek jaar met de realisatie van twee nieuwe crematoria. In Kerkrade betreft dit een combinatie van een uitvaartcentrum en een crematorium waarbij bovendien geïnvesteerd wordt in de aanliggende begraafplaats. In Zoetermeer gaat het om een zelfstandig crematorium op een nieuwe locatie. Naast deze projecten wordt in Leiderdorp een geheel nieuw uitvaartcentrum geopend. Tevens worden de voorbereidingen getroffen voor de bouw van nieuwe uitvaartcentra in Zwolle, Almere, Oostburg en Goes, waarvan de realisatie in 2007 plaatsvindt. Apeldoorn, 4 mei 2006
Het platform uitvaartwezen is per 1 april 2006 opgehouden te bestaan. In het platform was een aantal brancheorganisaties vertegenwoordigd, waaronder de VOU, het LOB en de LVC. Organisaties waar ook Monuta lid van is. Het platform heeft niet gebracht wat de leden ervan verwacht hadden. 2006 staat in het teken van onderzoek naar nieuwe organisatievormen en/of structuren waarin de branche zich gaat
Directie drs. C.D. Hage, directievoorzitter drs. W.M. Huisman RA, directeur ir. J.W. Baake, directeur ir. A.A.M. Leenen, directeur
19
Jaarrekening GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2005 VOOR RESULTAATBESTEMMING (Bedragen in duizenden euro’s)
Activa
2005
2005
2004
29.952
24.895
26.660
Vaste activa Immateriële vaste activa Goodwill
Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Machines en inventarissen Vervoermiddelen Lopende investeringsprojecten
29.952 29.952 29.952 29.952
53.507 12.750 .347 3.274 .
49.692 13.317 .497 5.571 + 69.878
.
69.077
Financiële vaste activa Deelnemingen Beleggingen
29.952 29.952
.763 382.527 .
.726 318.771 + 383.290
.
319.497
Vlottende activa
Voorraden
20
1.235
1.288
Vorderingen
27.266
25.605
Overlopende acquisitiekosten
80.912
71.270
Liquide middelen
10.867 .+
20.555 .
598.343
533.952
Passiva Eigen vermogen
2005
2005
2004
29.952
84.632
77.285
Voorzieningen
Technische voorzieningen
29.952
344.791
307.861
Overige voorzieningen
29.952
30.722 +
19.720 375.513
.
327.581
Langlopende schulden
92.228
90.657
Kortlopende schulden
45.970 .
38.429 .
598.343
533.952
21
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
Resultaat
2005
2005
2004
Baten Premies Omzet uitvaarten Opbrengst aandelen Opbrengst overige beleggingen
29.952 29.952 29.952 29.952
66.799 95.791 12.859 17.093 .
Af: inkopen en verschotten
29.952
.
Diverse baten
29.952 .
59.349 96.551 5.392 15.869 192.542 (45.734) . 146.808 1.377
. .
148.185
177.161 (46.369) . 130.792 .689 131.481
Lasten Personeelskosten Wijziging technische voorzieningen Wijziging overlopende acquisitiekosten Uitkeringen en afkopen Afschrijvingen immateriële vaste activa Afschrijvingen materiële vaste activa Intrest Overige bedrijfskosten Diverse lasten
29.952 29.952 29.952 29.952 29.952 29.952 29.952 29.952 29.952
39.061 37.790 (9.642) 14.423 1.882 6.227 3.954 27.390 1.386 .
38.535 34.661 (11.000) 12.746 1.863 6.189 3.819 25.822 1.158 (122.471) .
Bedrijfsresultaat
22
(113.793) .
25.714
17.688
.041 .
.027 .
Resultaat deelnemingen
29.952
Resultaat vóór belastingen Belastingen
29.952
25.755 (7.589) .
29.952
18.166
Nettoresultaat
.
12.756
17.715 (4.522) . 13.193
GRONDSLAGEN VOOR CONSOLIDATIE In de consolidatie zijn opgenomen: Monuta Holding N.V. Monuta Verzekeringsgroep N.V. Monuta Verzekeringen N.V. • Monuta Kantorencentrum B.V. • Monuta Financieringen B.V. Monuta Zorgadvies B.V. Monuta Voorzieningsfonds B.V. Monuta Uitvaartgroep N.V. Monuta Uitvaartverzorging N.V. • Arcada Uitvaartverzorging B.V. Monuta Franchise B.V. Monuta Crematoria Exploitatie B.V. Monuta Begraafplaats Exploitatie B.V. • Humator B.V. Monuta Vastgoed Beheer B.V.
Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn Enschede Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn ’s-Gravenhage Apeldoorn
Verdwenen deelnemingen in 2005 n.a.v. juridische fusie: Monuta Crematoria Beheer B.V. Uitvaartverzorging Bakker Van Bezeij Scholts & Kloeg B.V. Sluijs Holding B.V. Begrafenis- en crematieonderneming ‘De Laatste Eer’ B.V.
Apeldoorn Rotterdam Venlo
Monuta Uitvaartgroep N.V. is partner in de maatschappen: • Maatschap Uitvaartcentrum Soest • Maatschap Uitvaartcentrum Alphen a/d Rijn
331/3 % 50 %
Monuta Crematoria Exploitatie B.V. is partner in de maatschappen: • Maatschap Crematorium Kranenburg Zwolle • Maatschap Crematorium De Meerdijk
50 % 50 %
Deelnemingen waarvan het belang beperkt is en die geen activiteiten ontplooien, zijn niet in bovenstaand overzicht vermeld. Bij de Kamer van Koophandel te Apeldoorn is een lijst van deelnemingen gedeponeerd waarvoor Monuta Holding N.V. een aansprakelijkheidsstelling, overeenkomstig artikel 403 Boek 2, titel 9 van het Burgerlijk Wetboek, heeft afgegeven.
Vennootschappelijke winst- en verliesrekening Er is gebruikgemaakt van de, in Boek 2 artikel 402 van het Burgerlijk Wetboek geboden, mogelijkheid tot opstelling van een verkorte vennootschappelijke winst- en verliesrekening.
Mierlo
In alle geconsolideerde vennootschappen is het directe of indirecte belang van Monuta Holding N.V. 100%.
23
...grenzen 24
WAARDERINGSGRONDSLAGEN EN GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING Stelselwijzigingen Pensioenen Monuta kent een pensioenregeling die wordt gekwalificeerd als een Defined Benefit regeling. De pensioenregeling wordt uitgevoerd door een ondernemingspensioenfonds, Stichting Pensioenfonds Monuta. Daarnaast is een deel van de pensioenen verzekerd bij diverse verzekeringsmaatschappijen. Tot en met boekjaar 2004 werden de lasten uit hoofde van de pensioenregeling bepaald door de in het boekjaar betaalde premies.
de netto winst 2005 bedraagt € 785.000 negatief. De richtlijnen schrijven niet voor dat op grond van deze stelselwijziging vergelijkende cijfers moeten worden aangepast. In de jaarrekening 2005 zijn de vergelijkende cijfers dan ook niet aangepast. Jubileumuitkeringen Monuta heeft een regeling waarbij aan werknemers een bedrag wordt uitgekeerd na 10, 20, 30 en 40 jaar dienstverband en bij pensionering. Bij Monuta Holding N.V. kwam op de balans geen voorziening met betrekking tot jubilea voor.
In het boekjaar 2005 is op grond van wettelijke voorschriften een stelselwijziging doorgevoerd in de waardering van pensioenverplichtingen in de balans en de bepaling van pensioenlasten in de winst- en verliesrekening. Vanaf 2005 worden de pensioenverplichtingen en de pensioenlasten berekend volgens de ‘projected unit credit method’. Dit is een actuariële methode waarin de toegekende pensioenaanspraken per dienstjaar als afzonderlijke elementen van de uiteindelijke verplichting uit hoofde van de toezegging worden beschouwd en gewaardeerd. Op de berekende verplichting wordt de actuele waarde van de voor de pensioenen aangehouden beleggingen in mindering gebracht. De regeling is beschreven in Richtlijn 271 van de ‘Richtlijnen voor de jaarverslaggeving’.
In het boekjaar 2005 is op grond van wettelijke voorschriften een stelselwijziging doorgevoerd in de waardering van jubileumverplichtingen in de balans en de bepaling van jubileumlasten in de winst- en verliesrekening. Vanaf 2005 worden de jubileumverplichtingen en de jubileumlasten actuarieel berekend. De regeling is beschreven in Richtlijn 271 van de “Richtlijnen voor de jaarverslaggeving”. Uit hoofde van deze regeling is per 1 januari 2005 een voorziening voor jubileumuitkeringen gevormd van € 1.331.000. Per dezelfde datum is een belastingclaim van € 419.000 in de balans opgenomen. De invloed van de stelselwijziging op het eigen vermogen bedraagt € 912.000 negatief. De invloed van de stelselwijziging op de netto winst 2005 bedraagt € 66.000 negatief.
Uit hoofde van de projected unit credit method is per 1 januari 2005 een pensioenvoorziening gevormd van € 14.581.000. Aangezien deze voorziening vooralsnog fiscaal niet wordt geaccepteerd, en derhalve fiscaal geen last vormt, is per dezelfde datum een latente belastingclaim van € 4.593.000 in de balans opgenomen. De invloed van de stelselwijziging op het eigen vermogen bedraagt € 9.988.000 negatief. De invloed van de stelselwijziging op
De richtlijnen schrijven niet voor dat op grond van deze stelselwijziging vergelijkende cijfers moeten worden aangepast. In de jaarrekening 2005 zijn de vergelijkende cijfers dan ook niet aangepast. Niet-gerealiseerde koersverschillen aandelen Met ingang van het boekjaar 2005 worden alle gerealiseerde en ongerealiseerde koersverschillen op aandelen ten laste
verleggen
25
WAARDERINGSGRONDSLAGEN EN GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING c.q. ten gunste van het resultaat gebracht. Tot 1 januari 2005 werden gerealiseerde en ongerealiseerde koersverschillen uit hoofde van waardemutaties van aandelen opgenomen in de herwaarderingsreserve beleggingen, onder aftrek van 31,5% voorziening voor latente belastingverplichtingen. Indien de stand van de herwaarderingsreserve beleggingen aan het einde van het jaar nul was, dan werden de overige koersverliezen ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht. Indien de aandelen op een later moment in waarde stegen, werden de koerswinsten, voorzover deze de eerder ten laste van de winst- en verliesrekening gebrachte koersverliezen niet overstegen, ten gunste van de winst- en verliesrekening gebracht. Voor zover de stand dat toeliet, werd jaarlijks een resultaat geboekt, ter grootte van 2% boven het u-rendement onder aftrek van gerealiseerde directe opbrengsten uit aandelen. De invloed van de stelselwijziging op de netto winst 2005 bedraagt € 1.160.000 positief.
Financiële vaste activa Deelnemingen worden gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde per het einde van het boekjaar. Onder de beleggingen zijn begrepen: beleggingspanden, aandelen, obligaties, vorderingen uit hypothecaire leningen, vorderingen uit andere leningen en deposito’s bij kredietinstellingen. Beleggingen in beleggingspanden zijn gewaardeerd tegen marktwaarde. Aandelen zijn gewaardeerd tegen de beurskoers aan het einde van het boekjaar. Obligaties en vorderingen uit andere leningen zijn gewaardeerd tegen de aflossingswaarde. Resultaten uit ruiltransacties en agio/disagio bij aankopen, worden onder de overlopende activa of passiva opgenomen en geamortiseerd over de looptijd van de vervangende belegging. Vorderingen uit hypothecaire leningen en deposito’s bij kredietinstellingen, zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Waarderingsgrondslagen Immateriële vaste activa De, bij overname van ondernemingen en verzekeringsportefeuilles, betaalde goodwill wordt gewaardeerd tegen de aanschaffingskosten verminderd met afschrijvingen. De afschrijving is gebaseerd op de economische levensduur, die op 20 jaar gesteld is. Jaarlijks wordt een zogenaamde impairment test uitgevoerd, ter beoordeling van de boekwaarde van de betaalde goodwill in het uitvaartbedrijf. Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de aanschaffingswaarde of stichtingskosten, verminderd met de jaarlijkse afschrijvingen hierover. De afschrijvingen over in het boekjaar aangeschafte activa, geschieden vanaf het moment van ingebruikneming. Op terreinen wordt niet afgeschreven. De afschrijvingspercentages zijn als volgt: Gebouwen 3%-5% Machines 6 2/3 % - 20 % Inventarissen (incl. computerprogrammatuur) 10 % - 35 % Vervoermiddelen (tot restwaarde) 20 %
26
Overlopende acquisitiekosten Voor uitvaartverzekeringen met een spaarelement, wordt als acquisitiekosten in het jaar van afsluiten 5 % (tot en met 2000 4 %) van het verzekerd bedrag geactiveerd en in 3/4 van de premiebetalingsduur (met een maximum van 30 jaar) afgeschreven. In het verzekerd bedrag is indexering van verzekeringen inbegrepen. Voorraden De voorraden zijn gewaardeerd tegen inkoopprijzen, verminderd met een voorziening voor incourantheid. Vorderingen De vorderingen worden opgenomen voor het nominale bedrag, verminderd met een voorziening voor dubieuze vorderingen. Technische voorzieningen De technische voorzieningen zijn berekend volgens de netto-methode op basis van 4 % rekenrente en de sterftetafels G.B.M. 1966-1970, G.B.M. 1976-1980, G.B.M./G.B.V. 1980-1985, G.B.M. 1985-1990, G.B.M. 1990-1995 en G.B.M. 1995-2000.
Voor uitvaartverzekeringen gesloten na 1 november 1999 en voor kapitaal- en risicoverzekeringen gesloten na 1 augustus 1999, zijn de technische voorzieningen berekend op basis van 3 % rekenrente. Met ingang van 2003, worden de technische voorzieningen voor premievrije geïndexeerde naturapakketten berekend op basis van 0 % rekenrente. Ten behoeve van toekomstige administratiekosten is in de voorziening een bedrag opgenomen dat is berekend volgens de inventarismethode, uitgaande van de in de premie opgenomen opslag voor doorlopende kosten. Op de technische voorzieningen is de rentestandkorting in mindering gebracht. Rentestandkorting De rentestandkorting wordt gewaardeerd tegen de geactiveerde kortingen verminderd met de jaarlijkse afschrijvingen hierover. De geactiveerde rentestandkorting wordt in tien jaar lineair afgeschreven. Voorziening voor pensioenen De voorziening voor pensioenen is vanaf 2005 berekend volgens de ‘projected unit credit method’. De grondslagen van berekening zijn nader uiteengezet bij de toelichting op de geconsolideerde balans onder voorziening voor pensioenen. Voorziening voor latente belastingverplichtingen Deze voorziening is opgenomen voor 29,6% (2004: 31,5%) van het verschil tussen de commerciële en de fiscale waardering van activa en passiva.
Grondslagen voor de resultaatbepaling Voor de berekening van de wijziging in de technische voorzieningen, die ten laste van het resultaat wordt gebracht, wordt verwezen naar de waarderingsgrondslagen. De opbrengsten uit beleggingen bestaan uit de directe rendementen op de beleggingsportefeuille, alsmede gerealiseerde en ongerealiseerde koersresultaten op aandelen. Eventuele waardestijgingen van toegekende opties komen ten laste van het resultaat van het boekjaar. De pensioenlasten zijn met ingang van 2005 bepaald op basis van de ‘projected unit credit method’. De grondslagen van de berekening zijn nader uiteengezet bij de toelichting op de geconsolideerde balans onder voorziening voor pensioenen. Belastingen naar het resultaat worden berekend op basis van het bedrijfseconomisch resultaat, rekening houdend met fiscale faciliteiten. In de winst- en verliesrekening, worden de aan het boekjaar toe te rekenen overige baten en lasten verantwoord op basis van historische kosten.
Voorziening voor jubileumuitkeringen De voorziening voor jubileumuitkeringen is actuarieel berekend. De grondslagen voor berekening zijn nader uiteengezet bij de toelichting op de geconsolideerde balans onder voorziening voor jubileumuitkeringen. Overige activa en passiva De overige activa en passiva zijn gewaardeerd tegen de nominale waarden.
27
28
KASSTROOMOVERZICHT (Bedragen in duizenden euro’s)
Kasstroomoverzicht
2005
2005
2004
Kasstroom uit operationele activiteiten Nettowinst Mutatie opties Ongerealiseerd koersresultaat op aandelen Vermeerdering technische voorziening eigen rekening Mutatie overige voorzieningen Afschrijving acquisitiekosten Afschrijving materiële vaste activa Afschrijving immateriële vaste activa Mutatie kortlopende schulden Activering acquisitiekosten Mutatie vorderingen Overige mutaties Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
18.166 .081 (2.616) 36.930 8.102 9.324 6.227 1.882 7.541 (18.966) (1.661) . 53 . 57.063
13.193 (.412) (4.339) 33.824 2.057 6.954 6.189 1.863 1.782 (17.954) 3.915 (.157) . 46.915
(76.588) (.154) (74.675) (7.731)
6.825 . (7) (115.491) (6.239)
64.549 25.574 .703 . (68.322)
16.609 74.903 1.020 . (36.030)
1.571 . 1.571 .
2.669 . 2.669 .
(9.688)
13.554
Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en aankopen Beleggingen in beleggingspanden en in aandelen Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen Vastrentende beleggingen Materiële vaste activa Desinvesteringen, aflossingen en verkopen Beleggingen in beleggingspanden en in aandelen Vastrentende beleggingen Materiële vaste activa Totaal kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie langlopende leningen Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie liquide middelen
29
TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
Immateriële vaste activa
2005
2005
2004
Goodwill Stand begin boekjaar Betaalde goodwill Afschrijving
26.660 .117 (1.882) . 24.895
Stand einde boekjaar
Aanschaffingswaarde
Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Machines en inventarissen Vervoermiddelen Lopende investeringsprojecten
78.055 40.008 2.156 3.274 . 123.493
Totaal
Verloop materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Machines en inventarissen Vervoermiddelen Lopende investeringsprojecten Totaal
30
Boekwaarde 31-12-2004 49.692 13.317 .497 5.571 . 69.077
Netto investeringen 5.930 3.452 . (57) (2.297) . 7.028
Cumulatieve afschrijvingen 24.548 27.258 1.809 . . 53.615
Afschrijvingen
2.115 4.019 .093 . . 6.227
28.523 . (1.863) . 26.660
Boekwaarde 31-12-2005 53.507 12.750 .347 3.274 . 69.878
Boekwaarde 31-12-2005 53.507 12.750 .347 3.274 . 69.878
Financiële vaste activa
2005
2005
2004
Deelnemingen Netto-vermogenswaarde begin boekjaar Terugbetaling Resultaat boekjaar Diverse mutaties
.726 .. (4) .041 . . .763
Netto-vermogenswaarde einde boekjaar
Beleggingen
Beleggingspanden Aandelen Obligaties Hypotheken Leningen op schuldbekentenis Deposito’s Totaal
Boekwaarde 31-12-2004
17.762 49.840 53.639 27.610 147.923 21.997 . 318.771
Verhogingen, aankopen in 2005
78.055 79.149 57.965 2.348 13.948 .414 . 153.879
Verlagingen, verkopen, aflossingen in 2005
.516 64.033 3.052 7.187 15.303 78.032 . 90.123
Boekwaarde 31-12-2005
.719 . (3) .027 . (17) . 26.726
Marktwaarde 31-12-2005
17.301 64.956 108.552 22.771 146.568 22.379 . 382.527
17.373 64.956 114.192 22.771 183.031 26.263 . 428.586
De marktwaarde van de beleggingspanden is berekend met behulp van de huurwaarde per pand. De marktwaarde van de aandelen en de obligaties is gebaseerd op de beurswaarde. De berekening van de marktwaarde van leningen op schuldbekentenis en deposito’s is gebaseerd op de toekomstige kasstromen rekening houdend met resterende looptijd, intrestpercentage en opslagen behorend bij het type lening en debiteur.
31
TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
Vorderingen
2005
2005
2004
15.071 12.195 .
14.900 10.705 .
27.266
2625.605
Debiteuren Overige vorderingen
Totaal
Overlopende acquisitiekosten
2005
2005
Stand begin boekjaar Activering (inclusief toename door overnames) Afschrijving
Stand einde boekjaar
2004
71.270 18.966 (9.324) .
60.270 17.954 (6.954) .
80.912
2671.270
Eigen vermogen Een toelichting op de samenstelling en het verloop van het eigen vermogen, is opgenomen in de toelichting op de vennootschappelijke balans.
Technische voorzieningen
2005
Technische voorziening voor levensverzekeringen en natura-uitvaartverzekeringen Technische voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s Overige technische voorzieningen 29.952
Rentestandkorting
Totaal
32
29.952
29.952
2005
2004
346.267
309.453
1.411 .675 .
1.293 .555
.
348.353 (3.562) . 344.791
. .
311.301 (3.440) . 307.861
Overige voorzieningen
2005
Voorziening voor pensioenen Voorziening voor latente belastingverplichtingen Voorziening voor jubileumuitkeringen
Totaal
2005
2004
15.785 13.509 1.428 .
.406 19.314 . .
30.722
2619.720
Voorziening voor pensioenen Monuta kent per 31 december 2005 voor haar personeel een pensioenregeling die wordt gekenschetst als een geïndexeerde middelloonregeling. De indexering is voor de actieve deelnemers onvoorwaardelijk. De pensioenleeftijd is 61 of 62 jaar. Bij de berekening van de voorziening voor pensioenen zijn met betrekking tot de contante waarde van de toegekende pensioenaanspraken de volgende actuariële grondslagen gehanteerd: - Discontovoet 4,0 % - Toekomstige salarisstijging 2,5 % - Jaarlijkse stijging franchise 2,5 % - Indexering opgebouwde pensioenen actieven 2,5 % - Indexering opgebouwde pensioenen inactieven 2,0 % - Overlevingstafels G.B.M./G.B.V. 1990/95 met 2 resp. 1 jaar leeftijdterugstelling Voorts is bij de berekening van de pensioenlasten in de winst- en verliesrekening een verwacht rendement op beleggingen van 4 % gehanteerd. Uit het navolgend overzicht blijkt de opbouw van de voorziening voor pensioenen per 31 december 2005 ad € 15.379.000: Contante waarde van de toegekende pensioenaanspraken Af: beleggingen tegen actuele waarde
51.165 32.821
Tekort Af: niet in aanmerking genomen actuariële resultaten, per saldo verlies
18.344 2.965
Voorziening per 31 december 2005
15.379
Het verloop van de voorziening voor pensioenen gedurende 2005 is als volgt: Stand per begin boekjaar Dotatie per 1 januari 2005 Bij: mutatie 2005
.406 14.581 .798
Stand per einde boekjaar
15.785
De stand is na aftrek van niet in aanmerking genomen actuariële resultaten (per saldo verliezen). Actuariële resultaten worden toegerekend aan de winst- en verliesrekening gedurende de resterende gemiddelde diensttijd van de actieve deelnemers. Omdat 2005 het eerste boekjaar is waarin de projected unit credit method wordt toegepast, is toerekening van actuariële resultaten in 2005 niet van toepassing.
33
TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s) Voorziening voor jubileumuitkeringen Monuta heeft een regeling waarbij aan werknemers een bedrag wordt uitgekeerd na 10, 20, 30 of 40 jaar dienstverband en bij pensionering. Bij de berekening van de voorziening voor jubileumuitkeringen zijn met betrekking tot de contante waarde van de nog toe te kennen jubileumuitkeringen de volgende actuariële grondslagen gehanteerd: - Discontovoet 4,0 % - Toekomstige salarisstijging 2,5 % - Overlevingstafels G.B.M./G.B.V. 1990/95 met 2 resp. 1 jaar leeftijdterugstelling Het verloop van de voorziening voor jubileumuitkeringen gedurende 2005 is als volgt: Dotatie per 1 januari 2005 Bij: mutatie 2005
1.331 97
Stand per einde boekjaar
1.428
Langlopende schulden
Gestort door deposanten ten behoeve van toekomstige uitvaartkosten Kasgeldleningen Overige langlopende schulden
Totaal
34
2005
346.267 29.952
29.952
2005
2004
totaal
vervallend na 5 jaar
totaal
vervallend na 5 jaar
41.609 42.976 7.643 .
20.805 12.538 6.571 .
37.096 44.726 8.835 .
18.548 . 7.736 .
92.228
39.914
90.657
26.284
Rubricering van langlopende schulden
2005
2005
De rubricering van schulden met een looptijd van meer dan één jaar naar rentepercentage luidt: Schulden met een rente minder dan 3 % Schulden met een rente van 3 % tot 4 % Schulden met een rente van 4 % tot 5 % Schulden met een rente van 5 % tot 6 %
19.364 48.009 9.538 15.317 .
Totaal
92.228
Kasgeldleningen kennen een lange looptijd, waarbij de rentecondities steeds opnieuw worden vastgesteld voor een periode van één, twee of meer maanden. Door gebruik te maken van swaps voor een totaalbedrag van € 31.076.000 zijn de rentecondities van een deel van deze kasgeldleningen gelijk aan de condities voor langlopende leningen op de kapitaalmarkt. Er zijn meerdere swaps afgesloten met een rentevoet tussen 3,14 % en 5,2 %. De looptijden variëren van 1 tot 9 jaar. Tot zekerheid van één kasgeldlening zijn deposito’s verpand voor een totale waarde van € 16.000.000.
Kortlopende schulden
2005
Belasting en premies sociale verzekeringen Vooruitontvangen van verzekeringsnemers Crediteuren Amortisatie gerealiseerde koersresultaten leningen op schuldbekentenis en obligaties Uit te keren verzekerde bedragen Te betalen provisie Vakantiegeld en -dagen Intrest Accountant, actuaris en belastingadviseur Overige schulden en overlopende passiva
Totaal
2005
2004
11.001 8.247 7.362
9.135 7.552 6.823
7.283 2.435 2.947 1.780 1.017 .299 3.599 .
3.872 2.914 2.890 1.778 .797 .301 2.367 .
45.970
2638.429
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Per 31 december 2005 bestaan er investeringsverplichtingen voor bouwprojecten ten bedrage van € 6.800.000. Daarnaast zijn lease- en onderhoudsverplichtingen aangegaan voor een bedrag van € 6.300.000 en huurverplichtingen voor een bedrag van € 2.800.000. Van de verplichtingen heeft een bedrag van € 5.700.000 een looptijd van meer dan 1 jaar.
35
TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
Premies
2005
Periodieke premies Premies ineens
Totaal
Omzet uitvaarten
2005
Uitvaarten Crematies Opbaringen Catering Opbrengst begraafplaatsen
Totaal
Opbrengst aandelen Dividend opbrengsten Koersresultaat op aandelen
Totaal
36
2005
2005
2004
64.105 2.694 .
57.481 1.868 .
66.799
2659.349
2005
2004
79.312 4.158 8.281 3.048 .992 .
80.793 3.818 8.163 2.884 .893 .
95.791
2696.551
2005
2004
1.828 11.031 .
1.909 3.483 .
12.859
265.392
Opbrengst overige beleggingen
2005
Intrest van leningen op schuldbekentenis Intrest van deposito’s Intrest van obligaties Intrest van hypotheken Overige intrest Koersresultaat op vastrentende waarden Ontvangen huur van derden Boekwinst panden
Totaal
2005
2004
9.514 1.268 4.018 1.261 .104 . .318 .610 .
8.703 1.263 2.028 1.431 .035 .096 .291 2.022 .
17.093
2615.869
Inkopen en verschotten Dit betreft inkopen van rouwgoederen en betaalde verschotten ten behoeve van de omzet uitvaarten.
Personeelskosten
2005
Salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Overige personeelskosten
Totaal
2005
2004
27.503 3.517 3.973 4.068 .
28.209 3.901 3.039 3.386 .
39.061
2638.535
De pensioenlasten ad € 3.973.000, berekend volgens de projected unit method, zijn als volgt opgebouwd: Koopsommen 2005 3.602 Intrest 1.905 Af: verwacht rendement beleggingen (1.534) . + Totaal 3.973 Het aantal werknemers op fulltimebasis per 31 december 2005 bedroeg 679 (2004: 685). De totale bezoldiging van bestuurders bedroeg in 2005 € 523.000. De bezoldiging van commissarissen bedroeg € 94.500. Aan bestuurders zijn hypothecaire leningen verstrekt ter grootte van € 272.000. De gemiddelde rente bedraagt 5,10 %; renteherziening vindt plaats na één jaar. De resterende looptijd bedraagt 16 jaar. Het totaal aantal optierechten per 31 december 2005 bedraagt 331.495, met een gemiddelde uitoefenprijs van € 3,58 per certificaat. Als gevolg van de beëindiging van de optieregeling zijn met ingang van 2004 geen nieuwe optierechten meer verstrekt. In verband met de optieregeling zijn leningen verstrekt ter grootte van € 56.408 met een gemiddelde rente van 4,99 %, waarvan € 30.875 aan bestuurders van de vennootschap. Aflossing vindt plaats uiterlijk 5 jaar na het verstrekken van de lening. In het volgende overzicht worden de aantallen opties gerecapituleerd.
37
TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
Aantal opties
2005
Bestuurders
Overig personeel
Totaal
Stand begin boekjaar Vervallen in 2005
144.700 . .
196.795 (10.000) .
341.495 (10.000)
Stand einde boekjaar
144.700
186.795
331.495
Wijziging technische voorzieningen Deze post betreft de wijziging van de voorziening voor levensverzekeringen en natura-uitvaartverzekeringen.
Wijziging overlopende acquisitiekosten De mutatie van de overlopende acquisitiekosten is het saldo van enerzijds de activering in verband met productie en anderzijds de afschrijving. De winst- en verliesrekening van het verzekeringsbedrijf is ingericht volgens de modellen van het verzekeringsbedrijf, waarbij de mutatie overlopende acquisitiekosten gerubriceerd wordt onder de bedrijfskosten in plaats van als afzonderlijke post.
Afschrijvingen materiële vaste activa 2005 Gebouwen Machines en inventarissen Vervoermiddelen
Totaal
2005
2004
2.115 4.019 .093 .
1.962 4.021 .206 .
6.227
266.189
Intrest Deze post betreft voornamelijk de bijgeschreven intrest op vooruitontvangen uitvaartkosten van deposanten en betaalde intrest op de overige langlopende schulden.
38
Overige bedrijfskosten Provisie intermediair Exploitatie- en onderhoudskosten Kosten marketing en communicatie Algemene beheerkosten Autokosten Kantoorkosten Winstdeling herverzekeraars Overige kosten
Totaal
2005
2005
2004
12.469 4.462 3.343 2.321 2.499 2.034 (.128) .390 .
11.731 4.328 2.944 2.431 2.299 1.975 (.342) .456 .
27.390
2625.822
Belastingen De belastinglast als percentage van het resultaat voor belastingen bedraagt circa 29,5 %. Dit effectieve belastingtarief is lager dan het nominale tarief, doordat een vrijval van de voorziening voor latente belastingverplichtingen ten gunste van de post ‘belastingen’ is verwerkt. Deze vrijval wordt veroorzaakt door de tariefsverlaging van 31,5 % naar 29,6 %. Een deel van het effect van de vrijval wordt tenietgedaan door de fiscaal niet-afschrijfbare goodwill.
39
VENNOOTSCHAPPELIJKE BALANS PER 31 DECEMBER 2005 VOOR RESULTAATBESTEMMING (Bedragen in duizenden euro’s)
Activa
2005
2005
2004
Vaste activa Materiële vaste activa Machines en inventarissen Vervoermiddelen Lopende investeringsprojecten
29.952 29.952 29.952
1.446 .009 3.226 .
1.964 .029 5.576 1.681
.
2.069
Financiële vaste activa Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen
29.952 29.952
81.655 20.714 .
72.343 20.262 102.369
.
92.605
Vlottende activa
Vorderingen
40
1.351 .
1.809 .
105.401
96.483
Passiva Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal Agio Overige reserves Onverdeelde winst
2005
2005
29.952 29.952 29.952 29.952 29.952
11.345 .281 54.840 18.166 .
11.345 .281 52.466 13.193 84.632
Voorzieningen
2004
29.952
.
77.285
3.042
. -
Langlopende schulden
13.576
15.326
Kortlopende schulden
4.151 .
3.872 .
105.401
96.483
41
VENNOOTSCHAPPELIJKE WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
2005 Vennootschappelijk resultaat Resultaat deelnemingen
Nettoresultaat
2005
2004
. 18.166 .
. 13.193 .
18.166
2613.193
Voor een toelichting op de vennootschappelijke winst- en verliesrekening wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening.
TOELICHTING OP DE VENNOOTSCHAPPELIJKE BALANS PER 31 DECEMBER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
Aanschaffingswaarde
Materiële vaste activa Machines en inventarissen Vervoermiddelen Activa in bestelling
4.638 .040 .226 . 4.904
Totaal
Verloop materiële vaste activa Machines en inventarissen Vervoermiddelen Lopende investeringsprojecten Totaal
42
Boekwaarde 31-12-2004 1.964 .029 .076 . 2.069
Netto investeringen .187 . (12) .150 . .325
Cumulatieve afschrijvingen 3.192 .031 . . 3.223
Afschrijvingen
.705 .008 . . .713
Boekwaarde 31-12-2005 1.446 .009 .226 . 1.681
Boekwaarde 31-12-2005 1.446 .009 .226 . 1.681
Financiële vaste activa
2005
2005
2004
Deelnemingen Netto-vermogenswaarde begin boekjaar Resultaat boekjaar Stelselwijziging ten laste van het eigen vermogen van deelnemingen
72.343 18.166 (8.854) . 81.655
59.150 13.193 . . 72.343
Overige Onverdeelde reserves winst
2005 2004
Netto-vermogenswaarde einde boekjaar
Eigen vermogen Eigen vermogen begin boekjaar
Gestort en opgevraagd kapitaal
Agio
Wettelijke reserves
11.345 78. 281
52.466
77.285
64.504
..081
.081
(.412)
Stelselwijziging ten laste van het eigen vermogen
(10.900)
(10.900)
.
Mutaties resultaatbestemming
13.193
(13.193)
.
.
18.166
18.166
13.193
18.166
84.632
77.285
Mutatie opties Wijziging nominaal bedrag per aandeel
.(95)
.095
Resultaat boekjaar . Eigen vermogen einde boekjaar
11.250
13.193
.
.
. 281
.095
54.840
-
43
TOELICHTING OP DE VENNOOTSCHAPPELIJKE BALANS PER 31 DECEMBER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s) Maatschappelijk kapitaal Het maatschappelijk kapitaal bedraagt € 45.000.000 bestaande uit 100.000.000 gewone aandelen van € 0,45. Het gestorte en opgevraagde kapitaal bedraagt € 11.250.000.
Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen gedurende 2005 is als volgt: Dotatie per 1 januari 2005 Bij: mutatie 2005
2.987 55
Stand per einde boekjaar
3.042
De voorzieningen betreffen de verplichting uit hoofde van pensioenen en jubilea conform RJ 271.
Langlopende schulden Deze post heeft betrekking op een aantal kasgeldleningen. De kasgeldleningen kennen een lange looptijd, waarbij de rentecondities steeds opnieuw worden vastgesteld voor een periode van één, twee of meer maanden. Door gebruik te maken van swaps zijn de rentecondities van deze kasgeldleningen gelijk aan de condities voor langlopende leningen op de kapitaalmarkt. Er zijn meerdere swaps afgesloten met een rentevoet tussen 4,64 % en 5,2 %. De looptijden van de swaps zijn korter dan vijf jaar. Rubricering van langlopende schulden De rubricering van schulden met een looptijd van meer dan één jaar naar rentepercentage luidt: Schulden met een rente van 4 tot 5 % Schulden met een rente van 5 tot 6 % Totaal
2.976 10.600 . 13.576
Monuta Holding N.V. heeft zich aansprakelijk gesteld voor een kredietarrangement met Monuta Uitvaartgroep N.V. en haar deelnemingen.
Ondertekening Apeldoorn, 4 mei 2006
44
Raad van Commissarissen
Directie
prof. dr. L.F. van Muiswinkel, voorzitter drs. G.H. de Heer drs. C. Kamerbeek mr. J.J.J. van Lanschot dr. A.J. Vermaat
drs. C.D. Hage, directievoorzitter drs. W.M. Huisman RA, directeur ir. J.W. Baake, directeur ir. A.A.M. Leenen, directeur
Overige gegevens Statutaire bepalingen inzake winstbestemming
Accountantsverklaring
Volgens artikel 37 van de statuten van Monuta Holding N.V. wordt de winst toegevoegd aan de reserves voor zover de algemene vergadering van aandeelhouders niet tot uitkering van winst besluit.
Opdracht Wij hebben de jaarrekening 2005 van Monuta Holding N.V. te Apeldoorn gecontroleerd. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie van de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken.
Uitkering van winst kan slechts plaatshebben tot ten hoogste het uitkeerbare deel van het eigen vermogen en na de goedkeuring van de jaarrekening waaruit blijkt dat uitkering geoorloofd is. Resultaatbestemming 2005 Vooruitlopend op het besluit van de algemene vergadering van aandeelhouders is de nettowinst van € 18.166.000 toegevoegd aan het eigen vermogen.
Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de directie van de vennootschap daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2005 en van het resultaat over 2005 in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW . Tevens zijn wij nagegaan dat het jaarverslag voorzover wij dat kunnen beoordelen verenigbaar is met de jaarrekening. Apeldoorn, 4 mei 2006 Ernst & Young Accountants J.P.H. Gordijn RA
K.C. van den Hoven RA
45
VERZEKERINGSBEDRIJF: WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
Verzekeringsbedrijf
2005
2005
2004
Technische rekening levensverzekering Verdiende premies eigen rekening Opbrengsten uit beleggingen Uitkeringen eigen rekening Wijziging technische voorzieningen Bedrijfskosten Toevoeging intrest deposanten Beleggingslasten
29.952 29.952 29.952 29.952 29.952 29.952 29.952
66.799 21.655 (14.423) (37.790) (20.105) (1.659) (.215) .
Resultaat technische rekening levensverzekering
59.349 15.563 (12.746) (34.661) (17.068) (1.490) (.209) 14.262
8.738
8.307
4.482
.479 (.853)
.456 (.767)
22.195
12.909
(6.341)
(3.005)
Niet-technische rekening levensverzekering Toegerekende opbrengst uit beleggingen overgeboekt van technische rekening Andere baten Andere lasten .
Resultaat vóór belastingen Belastingen
29.952
.
Nettoresultaat
46
29.952
15.854
9.904
UITVAARTBEDRIJF: WINST- EN VERLIESREKENING OVER 2005 (Bedragen in duizenden euro’s)
Uitvaartbedrijf
2005
2005
2004
Baten Opbrengst uitvaarten Opbrengst opbaringen Opbrengst catering Opbrengst crematoria Opbrengst begraafplaatsen
29.952 29.952 29.952 29.952 29.952
Inkopen en verschotten
29.952
79.312 8.281 3.048 4.158 .992 .
29.952 Diverse baten
29.952
Brutomarge29.952
80.793 8.163 2.884 3.818 .893 95.791 (45.734) . 50.057
96.551 (46.369)
1.135 . 51.192
2.189
50.182
52.371
Lasten Personeelskosten Afschrijving op immateriële vaste activa Afschrijving op materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Diverse lasten
29.952 29.952 29.952 29.952 29.952
Bedrijfsresultaat
25.019 1.506 4.033 14.754 .533 .
25.047 1.451 3.894 14.423 .390 (45.845) . 5.347
(45.205) 7.166
Intrest
29.952
(1.889)
(2.408)
Resultaat deelnemingen
29.952
.041 . 3.499
.027
Resultaat vóór belastingen
4.785
Belastingen
29.952
(1.187) .
(1.496)
Nettoresultaat
29.952
2.312
3.289
47
...oneindig 48
SAMENSTELLING DIRECTIE, MANAGEMENT EN ONDERNEMINGSRAAD Directie
Business to business
Cors Hage, directievoorzitter (statutair directeur) Matthijs Huisman, directeur (statutair directeur) Jan-Willem Baake, directeur (statutair directeur*) Lex Leenen, directeur (statutair directeur*)
Bob van Laatum, manager Business to Business
Esther van Milligen, directie-assistent
René Janssen, hoofd personeel & organisatie Peter van der Velden, controller uitvaartbedrijf Frits Versluis, controller verzekeringsbedrijf Monique Kastelein, hoofd marketing & communicatie Ap Lensink, hoofd informatie & communicatie technologie Erik Telgen, hoofd bouw & techniek Marjan van Deventer-Klootwijk, bedrijfsjurist
Management uitvaartzorg Jaap Blaak, districtsmanager Noord Ruud van der Goot, districtsmanager Oost Sander van Harn, districtsmanager West Jan Kuijpers, districtsmanager Zuid-Oost Wim Spaans, districtsmanager Zuid-West Kees Hollestelle, manager begraafplaatsen en crematoria Jeanet Barink-Holtland, manager franchise Gerrit-Jan Geertshuis, hoofd binnendienst uitvaartzorg
Management verzekeringen Jans Manting, salesmanager Vrije Verkoop Organisatie Johan Pieters, special accountmanager Vrije Verkoop Organisatie Jen Meeuwissen, regiomanager Monuta Zorgadvies Alexander Hofstetter, regiomanager Monuta Zorgadvies Wim ter Mate, regiomanager Monuta Zorgadvies Hans van Gerrevink, hoofd binnendienst verzekeringen
Stafafdelingen
Samenstelling ondernemingsraad Mark Debets, secretaris Berthie Eleveld-Krimpmann Huib Hecker Ruud Heijnekamp Yellinck Hiemstra, vice-secretaris Thijs Kroezen Hans Scheel Pieter van Splunter, voorzitter Roy Veenhuizen Bert Zantinge, vice-voorzitter Eric Vlieg * statutair directeur per 1 januari 2006
49
COLOFON Concept en vormgeving Sellsius Reclame en Marketing B.V.
Fotografie Paul Lagro Fotografie
Drukwerk Thieme GrafiMedia Groep
Redactie Monuta, afdeling marketing & communicatie
Jaarrekening Monuta, afdeling controlling
50
51
52