Groei kun je niet verbieden

Themanummer Groei • Aap, noot, meedoen: twee laaggeletterden doen een boekje open • Daan Quakernaat over groei, kathedralen en regeltjes • Neuzen in het dagboek van de kinderburgemeester • Jongeren zijn niet eng

argang mmer 1, 5de ja Maart 2010, nu

“Groei kun je niet verbieden”

• Buurten

Buurten Maart 2010

Maart 2010

Groei! Wat is de overeenkomst tussen Liga, goed onderwijs en Pokon? Ze bevorderen groei. Van kleuters, kennis en planten. Vrijwel alles kan groeien: verbazing, ergernis, de lengte van een file, spaarsaldo, de oudpapierstapel, je kansen en hoop. Natuurlijk: iets kan ook krimpen. Bijvoorbeeld het percentage kinderen in een stad of dorp. Bij Huis & Erf vinden we dat je slim moet inspelen op groei en krimp. Als je nu een school neerzet, moet zo’n gebouw over 20 jaar bij teruglopende bezoek vlot van functie kunnen veranderen. En wil je dat kerkdorpen zoals Gemonde niet leeglopen – wat bijvoorbeeld in Zuid-Limburg, Zeeland en Groningen gebeurt – dan zul je starterswoningen en maatschappelijke voorzieningen zoals een buurtsuper moeten bouwen. Eén kanttekening. Nederlanders zien groei steevast als teken van vooruitgang. Niet voor niets is ‘Stilstand is achteruitgang’ een van onze favoriete tegelspreuken. Toch mag die tegel wat mij betreft af en toe van zijn spijkertje vallen. Want groei kan ook verblinden. Zo vind ik dat we meer tijd moeten nemen voor beschouwing. Een voorbeeld: kiezen we bijna vanzelfsprekend voor sloop en nieuwbouw? Of investeren we in de leefbaarheid van wat er al is? Eén lichtpuntje: Nederlanders zijn met gemiddeld 1.81 m. [mannen] en 1.68 m. [vrouwen] de langste mensen ter wereld. En we blijven groeien. Mooi: kunnen we ruim en ver vooruit blijven kijken.

3

De voordeur

4

Aap, noot, meedo



6

7 8

10

11

12

rden voor laaggelette Hoge waardering Tijn Muselaers Het Dagboek van ichielsgestel eester van Sint-M em rg bu er nd ki De enbond Kortingsbon Boer verbieden” “Groei kun je niet er osoof en perform Interview met fil Daan Quakernaat

Betty bestrijdt groeiende onverdraagzaamheid

nt woning rhoud binnenka de on e gi re lf ze s Bewoner d als leslokaal stages: de werel ke lij pe ap ch ts aa M eid Huis & Erf Helder incassobel en in jongeren? Weinig vertrouw dag Arcadia plukt de nummers Achterop + service

“Ik vind de tolerantie in Nederland verslechteren. Ook ik betrap mezelf wel eens op een vooroordeel. Maar ik sta er wel bij stil. En ik blijf geloven in het goede.” Gesprek met Betty van Zutphen, genomineerde voor de DiamantenBasta! Oog voor anderen. Dat is Betty in drie woorden. Ze werkt als activiteitenbegeleidster bij Stichting Prisma in Biezenmortel met volwassenen die een verstandelijke beperking hebben. Daarnaast is ze al veertien jaar verbonden aan Stichting Anders, waar ze zich zich toelegt op scholenprojecten. Ook heeft ze namens Stichting Anders zitting in het Platform Tolerantie in Schijndel. In deze werkgroep maakt Betty zich – samen met vertegenwoordigers van de gemeente, politie, scholen, welzijns- en pastoraal werk – sterk voor verdraagzaamheid. Geen overbodige luxe, vindt Betty: “Zeker in een economische recessie zie je dat zondebokken worden gezocht. Maar ik heb liever dat mensen de banken de schuld geven dan allochtonen.” Regenboog Zwart-wit denken? Krijgt ze jeuk van. Dat vindt ze ook te simpel. Liever leert ze de jeugd dat de samenleving alle kleuren van de regenboog telt. “In deze digitale tijd kunnen kinderen in drie muisklikken de hele wereld bezoeken – van

Brazilië tot India. Maar hoe is het om daadwerkelijk met mensen uit andere culturen om te gaan? Dat wil ik ze bijbrengen, onder meer met het project ‘Elde Anders’ op het Elde College. Verder nemen jaarlijks zo’n 2.200 kinderen van zeven Schijndelse basisscholen deel aan de culturele en educatieve activiteiten van ‘Mundial/1 ander in de klas’. Beloning Eind 2009 was Betty een van de elf genomineerden voor de DiamantenBasta! Deze prijs wordt toegekend aan een project dat de samenleving een stuk plezieriger maakt. Initiatiefnemer is de Bossche afdeling van Basta!, de landelijke vereniging tegen discriminatie. Bij Basta! is ook het Meldpunt Discriminatie voor Noord-Oost Brabant ondergebracht. Wat voor Betty – die de prijs uiteindelijk niet won – de grootste beloning voor haar inspanningen zou zijn? “Dat projecten zoals Mundial in de klas een verplicht onderdeel op school worden. Met name in het basisonderwijs valt nog veel terrein te winnen.”

Artikel 1 van de Grondwet stelt dat discriminatie op grond van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of welke grond dan ook niet is toegestaan. Wie een klacht over discriminatie wil melden, kan terecht op www.stichtingbasta.nl

www.detaartkanbijnawordenaangesneden.nl

Buurten is een uitgave van Huis & Erf en verschijnt viermaal per jaar.

Redactie Eric Alink Fotografie Wim Roefs, Fotostudio Roefs, Loosbroek Vormgeving Cragt Communicatie & Creatie, Boxtel Huis & Erf Kerkendijk 55

André Phiferons directeur-bestuurder

Postbus 19 5480 aa Schijndel www.huisenerf.nl De redactie van ‘Buurten’ hoort graag uw reacties, tips en suggesties. U kunt ze mailen aan [email protected]

Colofon

Oplage: 5.000 exemplaren Redactiecoördinator Gerdie Jans Rat, Huis & Erf

•3

DIAMANTENBASTA!

en

ten r u u B n i r e e k Deze

2

De bovengenoemde website bestaat niet. Maar de verleiding is groot om hem snel te laten registreren. Want? Het is bijna tijd voor slagroomtaart: 12 april gaat de volledig vernieuwde site www.huisenerf.nl in de lucht. Eind 2009 was Nederland met 90 procent internetaansluitingen in alle huishoudens de onbetwiste koploper binnen de Europese Unie. Ook Huis & Erf ziet het groeiende belang van digitale informatie. Om die

reden hebben we besloten onze ‘oude’ website ingrijpend te veranderen. Voortaan kunnen onze klanten – en ook toekomstige klanten – binnen enkele muisklikken en op elk gewenst moment alle actuele en benodigde informatie vinden over honderd-en-een onderwerpen. Een kleine greep: huren, leefbaarheid in de buurt, inschrijven, verhuizen, onderhoud, Te Woon-regeling, urgentie, wonen op maat, samenwerken met Huis & Erf etc.

Gerdie Jans Rat, communicatieadviseur van Huis & Erf: “De site is echt een groeibriljant. Hij komt er steeds mooier en beter uit te zien. Extra aandacht besteden we aan onze buurten. Hebt u informatie, nieuws of activiteiten uit uw buurt – mits die in ons werkgebied ligt? Neem dan contact met ons op! Dat geldt ook als er buurtactiviteiten zijn die zich lenen voor beeldopnames. In overleg komt TV Schijndel langs, waarna u de filmpjes op www.huisenerf.nl terugziet.”

4

• Buurten

Buurten Maart 2010

Maart 2010

Half leven

Laaggeletterdheid

Ook Dennis van der Meijden (32) uit Boxtel heeft zijn eigenwaarde uitgedeukt. Niet overbodig, want hij had nogal wat ‘butsen’ opgelopen. “Ik heb dyslexie [woordblindheid – red.], waardoor ik achterbleef met lezen en schrijven. ‘Bènde gij achterlijk of zo?’ kreeg ik vaak te horen als ik een tekst niet snapte. Nog een voorbeeld: in de jaren negentig was iedereen blij met de komst van de computer. Behalve Dennis van der Meijden. Ik wist waar de aan/uit-knop zat. Maar verder?” Als je laaggeletterd bent sta je maar half in het leven, ontdekte Dennis. “Logisch, want alles draait om taal en communicatie. Wist je bijvoorbeeld dat veel laag­ geletterde mannen vrijgezel zijn? Sms’en of daten op internet: doen ze niet. Veel te moeilijk.”

In Nederland zijn circa 1,5 miljoen mensen laaggeletterd. Tweederde van hen is autochtoon. Wie laaggeletterd is, heeft moeite met lezen, schrijven, rekenen en/of computergebruik. De oorzaken? “Die kunnen sterk verschillen”, zegt Marian Janssen-de Goede uit Schijndel. Ze is ex-docent en oprichtster van expertisecentrum Zet een punt... “Slecht onderwijs kan de oorzaak zijn – zeker bij ouderen. Maar ook beschadigende jeugdervaringen, op jonge leeftijd het huishouden moeten ‘redden’, al vroeg voor brood op de plank moeten zorgen of minder aanleg voor taal en rekenen hebben.” In het werkgebied van Huis & Erf leidt Marian twee projecten voor laaggeletterden. Zo’n 15 mensen nemen in Sint-Michielsgestel deel aan de cursus ‘Wie dit leest, doet mee!’. In Schijndel volgen 19 mensen de cursus ‘Lang zullen ze lezen!’. Marian: “De jongste deelnemer is 19 en de oudste 70. Oftewel: het is nooit te laat om de stap te zetten. De cursuskosten zijn ook laag.” Voor info of een kennismakingsgesprek: bel Lia Foolen van BWI Partis (073) 55 15 432 of Inge Schouwink van BWI Het Palet (073) 54 41 407.

Aap, noot, meedoen

Badkamerspiegel

Xy-lo-foon-con-cert. Yog-hurt-al-ler-gie. Zwa-vel-di-oxi-de-me-ting. Bij Scrabble is dat flink scoren. Maar niet voor laaggeletterden. Vaak jarenlang weten ze hun lees- en schrijfmoeilijkheden te ca-mou-fle-ren – maar zelfs dat woord is een struikelblok. Gelukkig zijn er cursussen. “Het was geweldig dat ik m’n eigen dochter kon helpen met haar huiswerk.” Ontmoeting met twee helden.

Verstoppertje

Wie laaggeletterd is, redt zich vaak met uitvluchten, excuses en schietgebedjes. De bekendste smoezen: bril vergeten, tijdgebrek – ‘dat formulier vul ik vanavond thuis wel even in’ – of een handblessure. Toch is er is één woord dat elke laaggeletterde bij wijze van spreken

Na de lagere school en één jaar LTS in Den Bosch ging Marcel, jongste uit een gezin van tien kinderen, de kost verdienen. Schouderophalend: “In die tijd lag niemand er wakker van als je niet meer op school verscheen.” Aanvankelijk zat hij in het grondwerk. Maar langzaam klom hij op tot DTA’er oftewel Deskundig

kan lezen: schaamte. “Klopt”, zegt Marcel Kroon (44) uit Schijndel. “Als je je eigen kind niet eens fatsoenlijk kunt voorlezen, dan is dat verschrikkelijk. Het vreet aan je zelfvertrouwen. Da’s met geen pen te beschrijven – ook letterlijk niet.”

Toezichthouder Asbestsaneringen. Mond vol, mooi vak. Enige nadeel: in zijn functie moest Marcel steeds vaker rapporten en verslagen schrijven. “Ik schreef opzettelijk slordig, zodat ze het niet goed konden lezen. Dan merkten ze de taalfouten minder.” Enkele jaren geleden was Marcel het verstoppertje spelen meer dan zat. “Een brief van de gemeente, bank of school

kon ik amper lezen. En als ik naar de burgerlijke stand of het ziekenhuis moest, ging m’n vrouw mee. Toen heb ik me samen met m’n broer opgegeven voor de cursus in ’t Spectrum.” Inmiddels heeft Marcel lezen, schrijven en computergebruik onder de knie gekregen. Is zijn zelfvertrouwen gegroeid? Met glimlach: “Van 1 naar 10.”

Lange tijd kon hij zijn probleem redelijk goed verbergen. De ‘redding’: zijn vader, die een druk verenigingsleven had, nam hem overal mee naartoe. Zo groeide Dennis’ sociale lenigheid. Maar vrijwel niemand wist dat die goedgebekte en vrolijke jongen een ‘geheim’ had. “Ik deed ook alleen horecawerk – afwashulp of kok – waarin je amper hoefde te lezen of schrijven.” Maar twee jaar geleden gooide Dennis het roer om. Hij begon de cursus ‘Wie dit leest, doet mee!’ in Sint-Michielsgestel. “Het kost zo gruwelijk veel energie om je laaggeletterdheid te verbergen. Dan kun je er beter iets aan doen.” Met succes. Dennis werkt nu als verzorger van interieurplanten, schrijft zelf e-mails en verslindt de dikke pillen van Harry Potter. Maar het belangrijkste: hij staat ’s ochtends vaker met een glimlach voor de badkamerspiegel. Reden? Hij kan lezen wat op zijn gezicht staat: zelfvertrouwen.

•5

6

• Buurten

•7

Buurten Maart 2010

Maart 2010

Het dagboek van Tijn Muselaers

Kortingsactie Boerenbond Schijndel

VV

boek Het dag

. Maar ouwelijk f en tr r e v t ik a tr en zijn s ’ gaan ze Dagboek rs van ‘Buurten ft Tijn ij r h c s leze ing be r e v e voor de fl a rse . In deze e kersve l toe open t is om d e ielsgeste h h e ic o M h ts r in e S la Muse ter van heeft rgemees zelf : Tijn pen. kinderbu word je niet van rlo at dure doo ndite zijn. D sollicitatieproce ge ka ge im 40 jon u R . t een p een pitti lo en al me tie? Vo n m e o r r r d u c n hu n, die Con n zich in n paraderen. Tij ijn e g a z n date kete ulde z de ambts de, onth intfonkelen nalisten behoor po r n Powe s fi tot de ze et behulp van ee wel. m er plannen . Nee, Tijn komt e ti presenta

Woensdag

Tijn Mus

elaers

Opstaan, ontbijten, naar school en ’s middags tennissen – externe com petitie. Ik ga ook naar mijn zusje kijk en, die moet afzwemmen voor het B-diploma. Daarna ‘duiken’ we de McDonalds in. ’s Avonds weer kind erburgemeestermailtjes beantwoorden en afspraken opschrijven in mijn agenda, die ik van de gemeenteraad heb gekregen.

Donderdag

Opstaan, ontbijt op bed, ’s ochtends kinderburgemeestermailtjes beantwoorden – zou dat woord nou ook in de Dikke van Dale staan? – en ’s middags naar de open dag van Beekvliet. Ik volg er de vakken natuurkunde, Latijn en tekenen. Daarna naar opa en oma (zoals elke zondag) en ’s avonds friet eten en een film afkijken. Om 21.00 uur ga ik naar bed. Morgen weer fit opstaan.

Opstaan, ontbijten (zoals altijd), naa r school en een kaart voor de juffrouw maken omdat ze over twee weken met zwangerschapsverlof gaat. ’s Middag s heb ik op school de Biologie-toets en werk ik verder aan de kaart. ‘s Avonds niet veel gedaan, behalve voor Hui s& Erf op de computer mijn dagboek bijwerken en van alles regelen/ opschrijven/mailen beantwoorden als kinderburgemeester. Tot slot ‘Wie is de Mol’ gekeken.

Maandag

Vrijdag

Zondag

Opstaan, snel eten en naar school, waar vandaag niks bijzonders gebeurt. ’s Middags eten, naar school, de toets van Engels (yes: een 10!) en naar Catelijne Thomassen, mijn secretaris. Eigenlijk had ik daarna moeten tennissen, maar dat ging niet door. ’s Avonds tv kijken en om 21.00 uur naar bed toe.

Dinsdag Opstaan (vroeger dan normaal), postzegels sorteren, eten, naar school, oefenen voor de Cito-toets, ’s middags eten, school en buiten spelen. Om half zes ga ik naar de voetbaltraining – helaas: die gaat ook niet door. Enige voordeel: ik ben vroeger thuis en heb tijd om mijn kinderburgemeestermailtjes te beantwoorden, bijvoorbeeld over een zebrapad in de Nieuwstraat. ’s Avonds heb ik naar ‘71 Graden Noord’ gekeken. Tegen negenen naar bed met het boek ‘Harry Potter en de relieken van de dood’.

Opstaan, ontbijt en met school naa r de feesttent in het centrum van Sint-Michielsgestel. Ik kwam er burgemeester Pommer tegen. Met hem gepraat : iemand uit de Tweede Kamer had interesse in mij. ’s Middags eten, school en ’s avonds niks gedaan. Om 21.00 uur naar bed .

Zaterdag

& Sint-Michielsgestel

Lekker uitslapen, opstaan en naar de stad toe voor een feest. Vandaag helaas niks te doen als kinderburgemeester! ’s Avonds film kijken en naar bed.

Zondag Weer uitgeslapen en spelletjes met mijn broer Luc gedaan. ’s Middags samen met wethouder Leenen naar carnavalsvereniging de Mullukzuipertjes uit Gemonde. ’s Avonds niet veel gedaan. Wel voetbal gekeken.

10% korting op onze gehele collectie Korting bij Boerenbond Met gemiddeld 1,1˚ Celsius was deze winter de koudste sinds 1996. Maar de wollen mutsen kunnen in de mottenballen en het bodempje neusdruppels mag verdampen. Goed nieuws voor wie he-le-maal klaar was met sneeuw, ijs en hagel: vanaf 20 maart 18.32 uur is het officieel lente! Ook de Boerenbond vindt dat reden om te vieren. Zo krijgen klanten van Huis & Erf op vertoon

de kersverse kinderburgemeester

van de bon op deze pagina 10 procent korting op de gehele collectie, met uitzondering van producten uit folders of lopende acties. Deze aanbieding is geldig van 19 maart tot 15 juni 2010. Kortom: op naar Boerenbond Schijndel aan Boschweg 62 en Boerenbond Sint-Michielsgestel aan de Oude Schoolstraat 6. ­ En fluitend – de merels, wielewalen, vinken en lijsters geven al het goede voorbeeld.

8

• Buurten

Buurten Maart 2010

Maart 2010

De Wereldkampioenschappen Razendsnel Denken bestaan niet. Da’s jammer voor Daan Quakernaat. Want hij zou ze winnen. Gesprek met een inspirerende man over groei, onze nationale fobie voor pech, kathedralen bouwen en regelzucht.

Zijn beroep? Spreker, staat op zijn visitekaartje. Dat klopt. Daan spreekt. En snel: gemiddeld zo’n 130 woorden per minuut oftewel 40 meer dan de doorsnee Nederlander. Da’s niet vreemd, want Daans brein bevat per kubieke centimeter – naar schatting – 3.000 opvallende ideeën over hoe we het samenleven in Nederland aangenamer kunnen maken. Van oorsprong is hij filosoof. Zijn lievelingsonderwerp? Balans. Tussen angst en controle, tussen passie en structuur, tussen mens en machine. Met zijn optredens trekt hij volle zalen, met name voor overheden en bedrijfsleven. Tot zijn opdrachtgevers behoren Delta Lloyd, Siemens, BAM en Huis & Erf. Sint-Jan

“Groei kun je niet verbieden”

‘Ga kathedralen bouwen!’ heet een van zijn favoriete lezingen. Aan een Bosch cafétafeltje – met uitzicht op de 73 meter hoge Sint-Jan – geeft Daan uitleg. “Het is een misverstand dat ze de gotische kathedralen in de Middeleeuwen vanuit één strak en omlijnd plan bouwden. Ze gebruikten vooral hun boerenverstand, intuïtie, creativiteit en gekrabbelde tekeningetjes die voortdurend veranderden. Zo’n kathedraal-inaanbouw stortte zes keer in, brandde af of overleefde een storm niet. Maar ze gingen stug en met bezieling verder en durfden fouten te maken.” Ook onze samenleving is een soort kathedraal, verduidelijkt Daan. Maar waxinelichtjes van vroeger om hulp van het ongrijpbare in te roepen, zijn verruild voor Excel-sheets. “Onze samenleving heeft controle, techniek en regeltjes

heiligverklaard. Dat noem ik de ‘zwarte wereld’ van checklistjes en pijltjes. Daar staat de ‘witte wereld’ van betrokkenheid, passie en vertrouwen tegenover. Die wereld wordt nog te vaak met argusogen bekeken, want ze past niet in een computer.” Angst en risico In de overzichtelijke ‘zwarte wereld’ dulden we geen pech, fouten en vergissingen. Daan: “Die willen we koste-wat-kost buiten de deur houden. Maar dat kan niet! Angst en risico horen bij het leven. Als je dat niet accepteert, kun je het beste altijd binnen blijven.” Nog zoiets: de samenleving zou maakbaar zijn. Lariekoek, vindt Daan. “Uiteindelijk loop je vast in procedures. Nog treuriger: als iemand het op een afwijkende manier wil aanpakken en het lukt niet, dan wordt het meteen als een afgang gezien. Zonde, want samenlevingen en kathedralen bouw je alleen door de lef om te experimenteren.” Bak ellende Ho ho. Nee, links is hij niet, zegt Daan. Eerder liberaal. “Ik zie ook nadelen aan de ‘witte kant’. Met alléén passie kom je ook nergens en blijf je de hippie met Grote Plannen, zonder dat er ooit iets gerealiseerd wordt.” Nog een tegendraads standpunt: hij wil af van het idee dat ‘groei’ een vijand is. “Groei heeft geen moraal – ze doet niet aan ‘goed’ of ‘kwaad’. Zolang mensen een wil hebben, zal er groei zijn. Je kunt mensen ook niet vragen om op te houden met streven. Oftewel:

groei hoort bij het leven. Dat maakt een ‘verbod’ erop, bijvoorbeeld ten dienste van het milieu, zinloos. Dan gaat het ondergronds óf mensen gaan emigreren. Maar je kunt wel slímmer groeien.” Hoe? Door problemen in de samenleving niet langer te vermijden, maar te omhelzen. Nee, de bliksem is niet in Quakernaats bol geslagen. Hij méént het. Vurig: “Stel dat we het verkeersprobleem in de Randstad radicaal willen oplossen. Dan kun je zeggen: alle auto’s eruit of juist overal zes banen asfalt aanleggen. Als je maar kíest. Ongeacht de keuze zou het een prachtige ‘kathedraal’ zijn om aan te werken. Maar we ontwijken die droom omdat ze problemen oproept. Terwijl we af en toe een bak ellende nodig hebben om tot creatieve oplossingen en meer saamhorigheid te komen.” Achter de komma Vote Quakernaat for President? Hij zou het wel weten als hij één dag de baas was. “Ik zou de bijl zetten in alle regeltjes die de schijn van geluk en veiligheid geven. Verder zou ik partijen oproepen tot samenwerking – een kathedraal kun je niet in je eentje bouwen. Tegelijkertijd moet je niet tot Sint Juttemis op elkaar wachten. Als je pas iets onderneemt nadat je het tot zeven cijfers achter de komma met elkaar eens bent geworden, dan krijg je flauwe buitenhuisjes in plaats van kathedralen.” Na het gesprek loopt Daan de Parade op. Hij kijkt met een timmermansoog naar de Sint-Jan. En glimlacht. Alsof ie hem in de dertiende eeuw al eerder heeft gezien.

•9

10

• Buurten Maart 2010

Buurten Maart 2010

Bewoners zelf regie onderhoud binnenkant woning De een houdt van klussen. De ander krijgt op slag hoofdpijn als hij een foldertje van de bouwmarkt op z’n deurmat vindt. De een is handig. De ander boort vrolijk door een waterleiding. De een zwemt in de vrije tijd. De ander heeft een volgekrabbelde agenda zo dik als een baksteen. Kortom: de een wil zelf het onderhoud aan de binnenzijde van zijn woning doen, de ander wil dat

Huis & Erf het laat uitvoeren. Geen nood: Huis & Erf voert het onderhoud aan de binnenzijde van uw woning vraaggestuurd uit. Dat betekent dat ú beslist wanneer er wat en in welke uitvoering in uw woning vervangen of verbeterd wordt. En ook door wie: door u of door ons. Wij bieden u maximale keuzevrijheid zodat u van uw huis een écht thuis kunt maken. Eind

maart 2010 ontvangen alle bewoners van Huis & Erf een persoonlijke uitnodiging voor informatieavonden die Huis & Erf samen met de Karwei Schijndel organiseert. Na uitleg over vraaggestuurd onderhoud kunnen bewoners op deze avonden met 15% korting aankopen doen bij de Karwei.

Maatschappelijke stage: de wereld als leslokaal De Eerste Wereldoorlog, de Wet van Archimedes of de overeenkomsten tussen christendom en islam. Stuk voor stuk nuttige zaken om te kennen als je iets van de wereld wilt snappen. Maar het grootste leslokaal blijft de samenleving zelf. Die biedt volop kansen om je sociale lenigheid te vergroten. Bovendien kom je in contact met andere culturen, milieus, waarden en normen. In die wetenschap heeft ‘Den Haag’ de maatschappelijke stage bedacht. Zo’n 480 scholen voor voortgezet onderwijs nemen er al vrijwillig aan deel. Vanaf schooljaar 2011-2012 zijn maatschappelijke stages verplicht voor alle middelbare scholen – van vmbo tot gymnasium. Zo’n stage duurt 72 uur oftewel tien schooldagen. In die tijd pakken scholieren belangeloos projecten aan die de lokale leef- en woonwereld plezieriger maken. In 2009 gingen Huis & Erf, het Elde College, Stichting Partis en BWI Het Palet al aan de slag. Zo’n 40 jongeren

Helder incassobeleid Huis & Erf Huis & Erf gaat haar incassobeleid aanscherpen. Zo voorkomen we dat een huurschuld mensen zó ver boven het hoofd groeit dat er geen uitweg meer is. Voor alle huurders

zetten zich 20 uur in voor de buurt. Een voorbeeld: in december zorgden vier jongeren samen met de bewoners van De Hoogakkers in Schijndel dat het hele woongebouw in kerststijl werd versierd. Sien Smulders, een van de betrokken bewoners: “Het was hartstikke gezellig met die jongelui, ze waren heel lief. Af en toe maakten we een

geldt dat de huur betaald moet zijn op de datum die in de huurovereenkomst staat. Niet betaald? Dan volgt op de 15e van de maand een herinnering. Sommige mensen zijn het vergeten en die herinneren wij er dan aan. Als onze herinnering niet tot betaling leidt ontvangen mensen op de 30e van de maand een aanmaning. De kosten hiervoor bedragen € 15,00 en zijn voor rekening van de bewoner. ­Als dat

kop warme chocomelk voor ze en dan gingen ze weer vrolijk aan de slag. Ze zeggen weleens iets over de jeugd-van-tegenwoordig. Nou, die is hartstikke goed. Want laten we eerlijk wezen: je hebt ook ouderen die amper iets van de jeugd kunnen hebben. Ik bedoel: ge moet er ôk zelf mee om kunnen gaan.”

nog geen resultaat oplevert, dan zoeken we persoonlijk contact. Eerst telefonisch, vervolgens gaat onze sociaal adviseur op bezoek. Zo krijgen we snel inzicht in wat er speelt. Vaak is dit het begin van een oplossing. Maar als betaling toch nog uitblijft, schakelen wij de deurwaarder in. Kortom: we hebben geduld. Maar het is ook eindig. Vandaar dat het belangrijk is om met ons in contact te blijven.

Liever ontmoeten dan ontmoedigen

een ontmoetingsplek bij het nieuwe Educatief Basis Centrum dat waar­schijnlijk aan de Boschweg komt.”

Waarschuwing: wie geen vertrouwen heeft in de-jeugd-van-tegenwoordig moet niet verder lezen! Dit artikel kan namelijk schokkende passages bevatten. Over vooroordelen die niet kloppen. Over samenwerking. En over respect. “Zonder de jongeren van de Boschweg was het ontwerp voor hun ontmoetingsplek nooit zo goed uit de verf gekomen.”

Meiden

Jongeren hebben recht op ruimte. Maar ze kunnen overlast voor omwonenden opleveren – van optrekkende scooters en ghettoblasters tot zwerfvuil en licht vandalisme. De Grote Vraag: valt het imago van ‘rondhangende’ jongeren in een buurt te verbeteren? Zeven vierdejaarsstudenten van Avans Hogescholen in Den Bosch – onder wie enkelen uit Schijndel en Eerde – zochten het antwoord. De zeven volgen de opleidingen Maatschappelijke Dienstverlening, Sociaal Pedagogische Hulpverlening en Integrale Veiligheid. In september 2009 besloten ze om voor hun keuzevak ‘Krachten en kansen in de wijk’ in Schijndel aan de slag te gaan. Studente Latifa Laaroussi: “Een van ons, Bart Merks, kende de groep jongeren die vaak aan de Boschweg bij elkaar komen. Wij hebben voorgesteld om ze te ondersteunen bij het ontwikkelen van

Elke dinsdagavond zochten de studenten de jongeren op. Latifa: “Ze reageerden positief op ons plan. Eerlijk gezegd had ik dat niet verwacht – je ontdekt dan ook zelf hoe je je kunt vergissen. Wat voor groep het is? Man of vijftien, allemaal 16+. Zowel scholieren als werkende jongeren. En veel fans van hardcore en techno. Enige nadeel: voor Linda en mij – de meiden – was het veel moeilijker om contact te leggen dan voor de mannelijke studenten. Maar ja, wij komen uit Veghel en Den Bosch. Misschien dat dat ook minder vertrouwd is.” Enthousiasme Ondanks de aanvankelijke ‘kinderziektes’ – het kostte de eerste tijd moeite om de jongeren blijvend te motiveren – groeide het project uit tot een succes. Met hulp van de studenten inventariseerden de Schijndelse jongeren hun wensen voor de nieuwe ontmoetingsplek, tekenden ze schetsen en voerden ze overleg met lokale architect Steven Woudstra. Bovendien maakten de jongeren zelf de maquette van hun

Arcadiërs plukken de dag De Schijndelse tuinvereniging Arcadia is vernoemd naar het Grieks-Romeinse droomland vol bloemen, fruit, vogelgezang en eeuwige zomer. Of het ook zo paradijselijk is aan ’t Steeg, waar Arcadia 85 volkstuinen bezit? Zeker weten. Arcadia telt 128 leden, van wie de jongste 30 is en de oudste 93. De vereniging kent twee ‘takken’: de volkstuinders die in totaal 15.000 m2 grond bezitten en de bloemenclub, die in wedstrijdverband dahlia’s en chrysanten kweekt en bloemschikt. Voorzitter Jan Mettler: “Vroeger ging

• 11

toekomstige ontmoetingsplek. “Die hebben ze samen met ons in januari in BIZZI gepresenteerd. De reacties waren erg enthousiast, ook van BIZZI, Huis & Erf, BWI Het Palet en de gemeente, waar we regelmatig contact mee hadden.” Een vooruitblik: de ontmoetingsplek zal voor alle leeftijdsgroepen – van kleuters tot jongvolwassenen – bestemd zijn. “Er komen waarschijnlijk speeltoestellen en een speelleertuin maar ook een voetbal- en breakdanceveldje”, weet Latifa. Met een lach: “En kleurige bankjes. Met véél prullenbakken: het moet wel schoon blijven.”

het vooral om zelf groenten en fruit kweken. Maar om de kostenbesparing hoef je het echt niet te doen. Nu ligt het accent meer op sociale contacten en plezierig tijdverdrijf. Sowieso is het bij ons drie keer gezond: buitenlucht, beweging en goed voedsel.” Als een oogst uitbundig is, kunnen er vele kilo’s groente of fruit overblijven. “Geen probleem”, zegt de voorzitter. “We doen het in tasjes en verdelen dat onder familie, buren en vrienden. Of de hele Petrus Dondersstraat wekenlang onze peultjes eet? Nee, dan zou ik het wel erg slecht gepland hebben.” Tot slot: wat verbouwt hij zoal? Lachend: “Alles. Behalve boerenmoes en wiet.”

12

• Buurten

Maart 2010

Achterop Tegelwijsheden “Als jij ophoudt over mij te liegen, zal ik ophouden de waarheid over jou te vertellen.”

“Belangrijk zou ik mezelf niet willen noemen, maar ik ben ervan overtuigd dat indien ik niet geboren was iedereen zou willen weten waarom niet.”

“Kinderen groeien met sprongen. Vooral die van de bovenburen.”

Wiet van Broeckhoven, Vlaamse politicus en mediapersoonlijkheid

Wiet van Broeckhoven, Vlaamse politicus en mediapersoonlijkheid

Wiet van Broeckhoven, Vlaamse politicus en mediapersoonlijkheid

Vlotte en slome heggen

Groeipijn

Behoefte aan iets meer privacy? Tijd voor een heg? Bamboe biedt uitkomst. Bepaalde tropische bamboesoorten groeien bijna een meter per dag – pakweg 4 centimeter per uur. Dat maakt ze de snelst groeiende planten ter wereld. Verlang je juist naar meer openbaarheid en intensiever contact met je buren? Overweeg dan de suguaro, de sloomste aller planten. Deze reuzencactus groeit krap 2,5 centimeter in de eerste tien jaar van z’n stekelige leven en heeft ongeveer twee eeuwen nodig om net zo groot te worden als de bamboe na twee weken. Troost: de saguaro beloont je geduld met prachtige, witte bloemen. Nou ja, zo rond z’n zestigste…

Sommige kinderen klagen dat ze vooral ‘s nachts last hebben van groeipijn in hun benen en (af en toe) armen. De verklaring daarvoor ontdekten wetenschappers uit onderzoek bij lammetjes. Jonge schaapjes groeien alleen als ze liggen, omdat er dan geen gewicht op hun poten rust. Overdag hindert die belasting de botgroei. Bij kinderen gebeurt iets soortgelijks. Na een dag lopen en spelen, gaan de botten pas weer groeien in rust. En dat kan soms pijnlijk zijn. Overigens is groeipijn ongevaarlijk en trekt het na een tijdje vanzelf weg. Wat het ongemak kan verlichten, zijn spierstrekoefeningen, massage of een warm bad. Wat ook nog wel eens wil helpen: een koude doek met water en citroensap op de pijnlijke plek. Maar de beste remedie: eroverheen groeien.

Let your hair grow! Haar groeit gemiddeld zo’n 1,25 cm per maand, maar als je wat ouder wordt, kan die snelheid rap afnemen. Geen haar op je hoofd die een toupetje overweegt? Geen probleem: er zijn allerlei tips om je haargroei te versnellen, zonder implantaten of Gerard Joling-matje. 1. Zon. Haar groeit sneller als het wordt blootgesteld aan de vitamine D in zonlicht. 2. Kiezelzuur. Spoorelement waar je haar stevig en mooi van wordt. Kiezelzuur (of silicum) zit onder andere in paardenstaartthee. 3. Lavendelolie. Een wondermiddel volgens veel kalende mensen. Masseer de lavendelolie in je haar, wikkel er een handdoek omheen en laat het een half uurtje intrekken. Stelt de haargroei toch teleur, dan ruik je in ieder geval lekker. 4. Knoflook en uien. Qua geur meer iets voor de eenzame kaalkop. Smeer voor het slapengaan je schedel in met ui of knoflook(olie) en laat het een nachtje inwerken.

Servicenummers Bezoekadres Huis & Erf Kerkendijk 55, Schijndel Postadres Postbus 19, 5480 AA Schijndel Telefoon (073) 544 06 06 Fax (073) 544 06 08 E-mail [email protected] Internet www.huisenerf.nl

Openingstijden Maandag t/m vrijdag: 8.15 tot 17.00 uur Klanteninformatie Voor al uw vragen kunt u tijdens openingstijden bellen naar: (073) 544 06 06.

Bevolkingsgroei Het inwonertal van Sint-Michielsgestel groeide in 2009 van 27.905 naar 28.259, vooral door veel nieuwbouw in Berlicum (van 7.415 naar 7.695 mensen). Schijndel kende een bijna te verwaarlozen groei: 22.883 mensen, vijf meer dan het jaar ervoor. Den Bosch maakte een sprong van 137.777 naar 139.635, vooral dankzij uitbreidingsgebied De Groote Wielen. Alleen in Maaskantje liep het bevolkingscijfer terug: van 5.927 naar 5.862. Te weinig new kids?

Klachtenadviescommissie Wie niet tot een oplossing van een probleem komt, kan de hulp inroepen van de regionale onafhankelijke Klachtenadviescommissie. Schrijf naar: Klachtenadviescommissie Huis & Erf Postbus 153, 5480 AD Schijndel

Kijk voor meer informatie op www.huisenerf.nl. Informatie over projecten en regelingen zijn ook verkrijgbaar op het kantoor aan de Kerkendijk 55 in Schijndel.