GRIEKENLAND 1.
Inleiding
1.1.
De republiek Griekenland, waarvan de officiële naam Elliniki Dimokratia (Helleense Democratie) luidt, telt zo'n 10,1 miljoen inwoners. Het vasteland en de 1425 eilanden (waarvan 166 bewoond) hebben een oppervlakte die 4,3 keer die van België is. Het Griekse grondgebied bestaat voor 20% uit eilanden. Tot de bekendste eilanden behoren : Korfoe, Kreta, Náxos, Rhodos en Sámos. Griekenland telt 18 universiteiten. Met uitzondering van deze op het eiland Kreta (opgericht in 1976), zijn de overige allemaal gevestigd op het vasteland. Opvallend is de Griekse neiging om niet alleen het verleden te mythologiseren, maar ook om het heden zo te kneden dat het tot een nieuwe mythe kan uitgroeien. De "bakermat van de beschavingsideologie" heeft echter alle moeite om het onderwijs aan haar universiteiten gelijke tred te laten houden met deze die verstrekt wordt aan de universiteiten van de meeste Europese landen. Begin der jaren tachtig was het laag niveau van de Griekse universiteiten overigens een Europees publiek geheim. Dit kwam overigens tot uiting toen Griekenland op 1 januari 1981, als tiende land, toetrad tot de Europese Unie en daardoor ook "voeling" kreeg met de Europese hogere onderwijsinstellingen.
1.2.
Griekenland is traditioneel een agrarisch land. In de zeer versnipperde landbouwsector werkt circa 27% van de bevolking. Pas na 1970 kreeg de industrie een groter aandeel in het nationale inkomen. De dienstensector, met name het toerisme en de scheepvaart, neemt echter een steeds belangrijkere plaats in. In 1996 was er een stijging van de industriële productie. Ze was vooral toe te schrijven aan de bouwsector (+ 7%). De verwerkende industrie ging er eerder op achteruitging1. Griekenland heeft over het algemeen een kleinschalige industrie die uitgerust is met een vaak verouderde technologie. De meeste industriële activiteit hheft men in en rond de hoofdstad Athene.
1.3.
Groot-Athene telt ongeveer 3 miljoen inwoners. In Athene zijn er niet minder dan 8 universiteiten gevestigd, 2 "TEI's", dit zijn de zg. "Technological Educational Institutions" (= hogere technische opleiding van 3½ jaar) en de bekende "polytechnische school". In Athene is de grootste universiteit van Griekenland gevestigd, de zg. "National and Kapodistrian University of Athens". Deze staatsuniversiteit heeft 28 faculteiten en circa 10.000 studenten2. Het neo-klassieke bouwwerk van de universiteit (gebouwd rond 1840) bevindt zich naast de Academie voor Wetenschappen en de Nationale Bibliotheek. De "polytechnische" school staat internationaal bekend als "National Technical University of Athens" ("NTUA"). Ze leidt ingenieurs op (opleidingsduur 5 jaar) en heeft 8 faculteiten. Voor het academiejaar 1992-1993 waren er aan de "NTUA"
1
Bron : Verslag van de Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel, Brussel, juli 1997.
2
Bron : Ministerie van Onderwijs, Athene.
Griekenland 1
ongeveer 8.600 studenten ingeschreven3. De "NTUA", een met veel graffiti en politieke leuzen beklad gebouw dat gelegen is naast het Nationaal Museum en de Universiteit van Athene, is in Griekenland een symbool. De "polytechnic" werd immers in 1973 beroemd door de studentenopstand tegen het militair bewind. Heel wat studenten verloren toen op deze plaats het leven. 1.4.
De Griekse overheid tracht niet alleen de infrastructuur van de achtergebleven streken te verbeteren (met subsidies van de EU), ze heeft ook afgelopen jaar, in bepaalde delen van deze streken, gezorgd voor de inplanting van nieuwe instellingen voor het hoger onderwijs. Zo werd er in 1974 in de stad Komotini (37.000 inwoners), de hoofdplaats van de provincie Rodhópi (West-Thracië) een nieuwe universiteit opgericht : de "Dimokrition University of Thracië" ("DUT"). De universiteit heeft ook een faculteit waar ingenieurs voor 3 disciplines worden opgeleid (5 jaar). Ze telde voor het academiejaar '92-'93 ongeveer 2.300 studenten4. De derde studierichting (leefmilieu) ging pas in 1993 van start. Ook het eiland Kreta kreeg sinds enkele jaren een eigen Technische Universiteit. Ze heeft 5 faculteiten (5 jaar). De oprichting van de eerste 2 faculteiten (mechanica en chemie) dateert van 1980. De jongste faculteit (elektronica en computer) startte in 1990. Voor het academiejaar '92-'93 waren er aan de 5 faculteiten 740 studenten ingeschreven5.
2.
Hoger Onderwijs in Griekenland Het hoger onderwijs kan men in Griekenland volgen aan : a) universiteiten b) niet-universiteiten.
2.1.
Universiteiten *
*
Griekenland telt 18 instellingen waar men onderwijs kan volgen van academisch niveau. Acht ervan zijn gelegen in Athene. Onderwijs van academisch niveau wordt verstrekt aan : de "gewone" universiteiten of de zg. "University Educational Institutions" ("UEI"). -
de technische universiteiten of de zg. "Technical Universities" ("TU").
-
de academiën voor kunstonderwijs.
Duur van de opleiding : E "gewone" universiteiten : 8 semesters (4 jaar) uitgenomen voor de opleidingen voor : veeartsen en landbouwwetenschappen = 10 semesters geneeskunde = 12 semesters
3
Bron : Prof. Yannis Chryssoulakis, 1995 ("NTUA").
4
Bron : Prof. Yannis Chryssoulakis, 1995 ("NTUA").
5
Bron : Prof. Yannis Chryssoulakis, 1995 ("NTUA").
Griekenland 2
*
E
technische universiteiten : ingenieurs : 10 semesters of 5 jaar
E
academiën voor kunstonderwijs : 10 semesters
Graden : E De "undergraduate" cursussen leiden tot de graad van "Ptychion". E
2.2.
De postgraduate cursussen leiden tot: specialisatie-diploma's na een 1 of 2 jaar doctoraalstudies leiden tot de Ph.D (min. 2 jaar)
*
Alle universiteiten zijn staatsinstellingen. Het aantal toegelaten studenten is beperkt en wordt jaarlijks, per faculteit, vastgelegd door het Ministerie van Onderwijs. Zoals in Frankrijk wordt de toegang tot de universiteit geregeld via een toelatingsexamen en een dossier. Kandidaten kunnen gedurende het laatste jaar van het secundair onderwijs de proeven afleggen voor een viertal studiegebieden.
*
Voor het academiejaar 1994-1995 studeerden aan alle instellingen van academisch niveau ongeveer 125.000 studenten. Daarvan waren er ongeveer 24.850 ingenieursstudenten met een vijf jaar opleiding6-7.
Niet-universiteiten *
Er bestaan in Griekenland talrijke instellingen voor hoger onderwijs van nietacademisch niveau. De 3 hoofdstudiegebieden zijn : E wetenschappen en technologie zoals natuurkunde, landbouw en de opleiding van de ingenieurs (3½ jaar) E humane en sociale wetenschappen zoals recht, economie, management en handel E paramedische opleidingen
*
De opleidingen aan de niet-universiteiten zijn beroepsgericht. De opleidingsduur bedraagt 6 semesters + (over het algemeen) 1 semester praktijk.
*
Deze beroepsgerichte opleidingen leiden tot een diploma (Ptychiou) in ...
*
Ingenieurs met een opleidingsduur van 3 jaar + 1 semester stage worden in Griekenland opgeleid aan "Technological Educational Institutions" ("TEI"). Ter onderscheid van de academisch gevormde ingenieurs aan de TU's of de faculteit van een universiteit, duidt men de onderwijsinstellingen aan met "Technological" en niet door "Technical".
*
Er zijn in Griekenland 12 "TEI's" en 44 andere niet-universitaire instellingen voor hogere beroepen.
*
Niet-academische onderwijsinstellingen bieden geen posthogeschoolvorming aan.
6
Bron : Ministerie van Onderwijs, Athene.
7
Bron : Prof. Yannis Chryssoulakis, 1995 ("NTUA").
Griekenland 3
*
Aan deze hogere onderwijsinstellingen (niet-academisch studeerden in '94-'95 ongeveer 90.000 studenten8.
onderwijs)
3.
Opleiding van ingenieurs in Griekenland
3.1.
De opleidingsduur van ingenieurs bedraagt 5 jaar (10 semesters) of 3½ jaar (7 semesters).
3.2.
De 5-jaar opleiding vindt plaats ofwel aan een universiteit (faculteit) ofwel aan een technische universiteit (TU)
3.3.
De 3½-jaar opleiding vindt plaats aan een "TEI".
4.
Opleiding van ingenieurs aan universiteiten en TU's
4.1.
Academisch gevormde ingenieurs (5 j.) kunnen, zoals eerder aangehaald, in Griekenland opgeleid worden aan de faculteiten van 4 universiteiten en aan 2 technische universiteiten (Athene en op Kreta). Hierna volgt een overzicht van deze onderwijsinstellingen. "National Technical University" (Athene - NTUA) *
Deze TU werd opgericht in 1917.
*
Ze heeft 8 faculteiten : architectuur-engineering (1917), bouwkunde (1917), chemie (1917), mechanica (1917), topografie en landmeten (1950), mijn en metallurgie (1952), scheepsbouw en mechanica (1969), elektronica en informatica (1976).
*
Deze 8 faculteiten telden voor het academiejaar '92-'93 ongeveer 8.640 studenten9. De faculteit bouwkunde had het grootste studentenaantal (1.735), elektronica en informatica (1.530), architectuur-engineering (1.356), scheepsbouw en mechanica (420).
Technische Universiteit van Kreta *
Deze TU werd opgericht in 1977.
*
Ze heeft 3 faculteiten : elektronica/informatica, productie/management en delfstofkunde.
*
Voor het academiejaar '92-'93 waren er in totaal 740 studenten ingeschreven.
Universiteit van Pátras *
De provinciehoofdstad Pátras telt ongeveer 153.000 inwoners.
*
Aan de universiteit van Pátras zijn verschillende faculteiten waaronder deze voor de opleiding van ingenieurs (5 jaar). De faculteit voor ingenieurs werd opgericht in 1967. Er zijn 5 studierichtingen mogelijk : elektriciteit/elektronica
8
Bron : Ministerie van Onderwijs, Athene.
9
Bron : Prof. Yannis Chryssoulakis, 1995 ("NTUA").
Griekenland 4
(opgericht in 1967), bouwkunde (1972), mechanica (1972), chemie (1977) en informatica (1979). *
Voor deze 5 studierichtingen waren er voor het academiejaar '92-'93 ongeveer 4.600 studenten ingeschreven10.
Universiteit van Thessaloniki ("AUT") *
De "AUT" ("Aristotle University of Thessaloniki") werd opgericht in 1925.
*
Ze heeft verschillende faculteiten : economie, farmacie, geneeskunde, pedagogie, politieke wetenschappen, psychologie, rechten, theologie, toegepaste wetenschappen, wiskunde.
*
De faculteit voor ingenieursopleiding werd opgericht in 1955. Er zijn 6 studierichtingen : architekt-ingenieur (1955), bouwkunde (1955), chemie (1955), mechanica (1955), topografie en landmeten (1962), elektronica/informatica (1993).
*
Voor deze 6 studierichtingen waren er in '92-'93 ongeveer 8.340 studenten ingeschreven.
Universiteit van Thracië ("DUT") *
In de hoofdplaats Komotini (37.000 inwoners) van de provincie Rodhópi (Thracië) ligt een kleine universiteit de "Dimokritio University of Thracië" ("DUT").
*
Ze werd opgericht in 1974 en heeft 2 faculteiten (recht en toegepaste wetenschappen).
*
De 2 faculteiten hebben samen circa 4.500 studenten11.
*
De ingenieursfaculteit werd opgericht in 1974 en heeft 2 studierichtingen : bouwkunde en elektronica/informatica (opgericht in 1993). De faculteit voor ingenieurs had in '92-'93 ongeveer 2.300 studenten12.
Universiteit van Thessalië *
De faculteit voor de opleiding van ingenieurs werd aan deze universiteit opgericht in 1984.
*
Er zijn 3 studierichtingen mogelijk : landschapsplanning/regionale ontwikkeling, bouwkunde en mechanica/industrie. De studierichting bouwkunde werd opgericht in 1993. Voor de 2 eerste studierichtingen waren er voor het academiejaar '92-'93 ongeveer 200 studenten ingeschreven.
10
Bron : Prof. Yannis Chryssoulakis, 1995 ("NTUA").
11
Bron : Guide to Legal Studies in Europe, 1995.
12
Bron : Prof. Yannis Chryssoulakis, 1995 ("NTUA").
Griekenland 5
5.
Opleiding van ingenieurs aan de "TEI's"
6.
*
De "Technological Educational Institutions" (TEI's) werden opgericht in 1983. Het zijn allemaal staatsinstellingen.
*
De TEI's leiden de zg. "niet academisch gevormde" ingenieurs op.
*
De opleidingsduur bedraagt 7 semesters, waarvan een 6 semester beroepsgerichte opleiding aan de TEI zelf en 1 semester stage in de industrie.
*
De cursussen hebben een geringe theoretische en wetenschappelijke onderbouw.
*
Posthogeschoolcursusen worden aan de "TEI's" niet aangeboden.
*
De opleiding leidt tot het diploma "Ptychion TEI".
*
Griekenland telt 12 "TEI's" waarvan 2 in Athene.
*
Naast de 2 "TEI's" van Athene (met ongeveer 17.000 studenten) heeft men onderwijsinstellingen in Chalkida, Heraklon, Kavula, Kosani, Larrissa, Messolongi, Pátras, Piraeus, Serres en Thessaloniki. Aan alle "TEI's" studeerden er in 1995 ongeveer 85.000 studenten13.
Beroepskwalificatie De Kamer van Griekse Ingenieurs (academisch opgeleid) werd opgericht in 1926. Om het beroep van ingenieur in Griekenland te mogen uitoefenen is een registratie door de Kamer vereist. Deze registratie wordt toegekend enkele jaren na het behalen van het diploma en na het slagen in een mondeling examen.
7.
Master, doctoraat, aantal ingenieurs
7.1.
De graad van ingenieur kan men na een opleiding van 5 jaar behalen, hetzij aan een faculteit van een universiteit, hetzij aan een technische universiteit. Deze graad wordt gelijkgesteld met de internationaal geaccrediteerde graad van MSc.
7.2.
De "Master's-degree" laat de ingenieurs toe om te doctoreren (Ph.D.).
7.3.
Aan de 2 TU's en de faculteiten voor ingenieurs van de Griekse universiteiten studeerden in het academiejaar '92-'93 ongeveer 24.820 studenten. Griekenland telde in datzelfde jaar ongeveer 62.500 ingenieurs met een 5 jaar opleiding14. 28,6% hadden de graad van bouwkundig ingenieur, 21,2% architekt/ingenieur, 11,7% mechanica, 12,4% elektriciteit, 8% chemie, 2% elektronica/informatica ... overige studierichtingen 16%
8.
Industrieel ingenieur versus Griekse ingenieur De opleiding van de industrieel ingenieur verschilt zowel op het vlak van inhoud als wetenschappelijke onderbouw aanzienlijk met deze van de afgestudeerde aan de Griekse "TEI's". De opleiding van de industrieel ingenieur is ongetwijfeld van een 13
Bron : Ministerie van Onderwijs, Athene.
14
Bron : Prof. Yannis Chryssoulakis, 1995 ("NTUA").
Griekenland 6
hoger niveau. Ze is vergelijkbaar met de 5 jaar opleiding van de Griekse ingenieur.
Griekenland 7
