Greening the Enterprise 3.0

Da’s zeker

Met Jenrick groeien je kansen op uitdagende klussen

specialist in specialisten 2 4

n o v e m b e r

2 0 0 9

•

n u m m e r

1 9

•

j a a r g a n g

3

•

w w w . i t - e x e c u t i v e . n l

Greening the Enterprise 3.0

IN HET NIEUWS

CANON NEEMT OCÉ OVER De economische crisis en felle concurrentie in de printermarkt hakten erin. Vorige week werd bekend dat de Japanse branchgenoot Canon Océ opkoopt voor 730 miljoen euro. Het bedrijf blijft een zelfstandige divisie met het hoofdkantoor en een onderzoeksafdeling in Venlo. p. 04

FOCUS: GREEN IT

REKENCENTRUM IN ATOOMKELDER Amsterdam heeft ambitieuze klimaatdoelen. In 2015 moeten alle panden CO2-neutraal zijn. In de kelder van de Stopera wordt een nieuw groen rekencentrum ingericht. Met waterkoeling, warmte/koudeopslag in de bodem, en koeling met water uit de Amstel. p. 24

MENS & WERK

SUCCES NIET ALTIJD SUCCESVOL Het zoeken naar de juiste verhouding tussen prestatie en prestatievermogen is een van de belangrijkste factoren van persoonlijk welbevinden. De omgang met die prestatiekloof gaat niet iedereen goed af. Je kunt je makkelijk op je eigen succes stuklopen. p. 37

In de schaduw van de Klimaattop in Denemarken organiseert IT Executive op 25 november de derde editie van Greening the Enterprise. Centraal staat dit jaar de praktijk: gevirtualiseerde desktopcomputers, CO2-meting, groene datacenters en de inzet van IT als ‘enabler’ van duurzaam ondernemen.

D

e gemeente Zwolle halveert de stroomkosten van zijn kantoorautomatisering door over te stappen naar virtuele werkplekken; supermarkten besparen tot 20 procent aan energie door maatregelen gebaseerd

op informatie van slimme beheertechnologie; de gemeente Amsterdam bouwt een nieuw groen rekencentrum in de kelder van de Stopera als onderdeel van haar ambitieuze klimaatdoelen; Den Haag gebruikt

business intelligence om zijn CO2-uitstoot terug te brengen. Het zijn Nederlandse praktijkvoorbeelden van ‘Groene IT’. Het onderwerp duurzaamheid is inmiddels een hot item in vele bestuurskamers, ook al omdat duurzaamheid en kostenefficientië naadloos samen blijken te kunnen gaan. IT neemt een groeiend aandeel van het energieverbruik in. Het ‘vergroenen’ van de IT is daarom

B+P =100% Ga op zeker, ga voor B+P www.benp.nl

001_IT19_CVR 1

Het groene dossier:

p.16 e.v.

Vi r t u a l i s a t i e Applicatiebeschikbaarheid

Server & Storage

10138742

Projecten slagen 100%, zoals het hoort

een cruciale factor in het beperken van de CO2-uitstoot én van de kosten van organisaties. Want die gaan in de regel hand in hand. Maar om groene doelstellingen èn kostenbesparingen te realiseren moeten veel Nederlandse organisaties nog de eerste stap zetten: een goed inzicht krijgen in het eigen it-landschap.

Meer weten over onze oplossingen? K i j k o p w w w. P Q R . c o m

17-11-2009 14:25:59

Alles in één voor ondernemers Ondernemers kiezen steeds vaker voor Office Basis van Ziggo Zakelijk. Supersnel internet, telefonie en televisie in één pakket. Hiermee belt u niet alleen voordeliger, de internetsnelheden zijn ook nog eens meer dan twee keer zo snel als ADSL en u heeft zelfs een aansluiting voor televisie. Daarnaast hebben uw klanten de mogelijkheid om bij u op de zaak te pinnen. Met de business helpdesk van Office Basis heeft u de garantie dat eventuele storingen snel worden opgelost. En dat is vooral voor u, als ondernemer, heel prettig dachten wij. Haal de toekomst dus in één keer in huis met Office Basis van Ziggo Zakelijk. Wilt u meer weten? Bel tot 22.00 uur naar 0800-0250203 (gratis) of ga naar www.ziggozakelijk.nl/ondernemers

000_IT19_ADV 2

17-11-2009 14:17:16

NIEUWS

Weg met de desktop? In menige organisatie gaan de bestaande desktops al heel wat jaartjes mee. Nu Microsoft met de opvolger van Vista is gekomen, dringt vervanging zich weer iets dwingender op. Er komt een tijd dat Windows XP en de bestaande hardware aan vervanging toe is. Wat ga je dan doen? Tijd kortom om de desktopstrategie weer eens af te stoffen en plannen te maken voor de komende jaren. Wie om deze reden om zich heen gaat kijken, zal ontdekken dat de technologie om een besturingssysteem en bijbehorende bedrijfsapplicaties efficiënt aan eindgebruikers aan te bieden bepaald niet heeft stilgestaan. Je hebt als eerste nog steeds de conventionele desktop of laptop. Uit ervaring weet je alleen dat het lokaal uitrollen van besturingssysteem en applicaties tijdrovend en duur is. Dan is er nog gecentraliseerde manier om OS en applicaties aan eindgebruikers aan te bieden in de vorm van server based computing. Wil je dat? Je hebt de voordelen van centraal beheer, maar ook de nadelen want je giet de desktop van de eindgebruiker in feite in beton. IT bepaalt welke applicaties eindgebruikers de komende jaren voorgeschoteld krijgen en ramt zo elke flexibiliteit eruit. Kom daar maar eens om bij kritische medewerkers die zelf wel weten wat goed voor ze is. Nee, neem dan de derde variant, een zogenaamde vdi ofwel virtual desktop infrastructure. Met de virtualisatie van je desktop verplaats je de desktop die nu op of onder je bureau staat naar het datacenter. Bij vdi krijgt iedere medewerker een desktop aangeboden die in feite draait op een grote server in het datacenter. Net als bij server based computing heb je het voordeel dat de desktop en bijbehorende software efficiënt centraal te beheren is. Maar het gaat verder waar server based computing ophoudt. Een belangrijk voordeel is dat je bij vdi niet met één desktop voor al je medewerkers werkt, waarbij iedereen in meer of mindere mate water bij de wijn krijgt. Iedereen krijgt een op zijn eigen behoeften afgestemde pc aangeboden, waarbij je gebruikers zelfs de vrijheid kunt geven om tot op zekere hoogte eigen software te installeren. Als je naar deze mix van centraal beheer maar genoeg flexibiliteit gaat kijken dan lijkt vdi een kansrijk alternatief te worden voor de traditionele desktop of de conventionele thin client. Hans Timmerman, cto van EMC, is er in ieder geval van overtuigd dat vdi een succes wordt, omdat dit systeem volgens hem de kenniswerker beter faciliteert. Hij verdedigde dit standpunt onlangs tijdens een ronde tafeldiscussie van IT Executive in de kantlijn van de Infosecuritybeurs. ‘Bij server based computing moet je al drie jaar van tevoren bedenken wat iemand nodig heeft. Dat is funest voor de productiviteit van kenniswerkers die nu nog niet kunnen bevatten welke initiatieven zij over enkele jaren zullen onplooien.’ Ik als kritische eindgebruiker kan dat alleen maar onderschrijven. Een verslag van dit debat verschijnt niet in deze maar in de volgende editie van IT Executive. Nu is het groen wat de klok slaat. Sytse van der Schaaf Adjunct-hoofdredacteur IT Executive

003_IT19_INH_RED 3

4-15 5 7 9 10 13 14

Nieuwsoverzicht Weekmakers De stelling Wannahave Fotoreportage Gartner ITxpo ‘Grote uitrol Windows 7 geen sinecure’ Acadia: nieuw alternatief in datacenter

GREENING THE ENTERPRISE 3.0 16 18 20 24 26 28 32 33

Duurzaamheid begint met inzicht Den Haag inventariseert CO2-uitstoot Directie neemt groene IT serieus Nieuw datacenter Amsterdam Onderzoek Computerprofile Groen gebouw is slim gebouw Agenda Top10 duurzaamheidsmaatregelen

MENS & WERK 35 35 36 36

Nieuws arbeidsmarkt Banencarrousel Portret van een it-manager Column René Diekstra

SITE KICK 38 38

Blogs van de week Cartoon

ADVERTEERDERSINDEX 01 03 01 06 22,23 08 14 01 11 04 01 40 30,31 12 26,27

A2 Networks Afas B+P Bitacenter Groene IT IBM IT-Staffing Jenrick KPN Getronics OGD PQR SAS SSL Post Tectrade Terremark

02

Ziggo

nr 19

• 24 november 2009

nr 19


nr 19


nr 19


3

17-11-2009 14:49:32

HP KOOPT 3COM Met de voorlopige resultaten voor het afgelopen vierde boekkwartaal maakt HP ook de overname van netwerkfabrikant 3Com bekend. Het concern betaalt 2,7 miljard dollar voor de fabrikant die al wat langer in moeilijk vaarwater verkeerde. Een bod op 3Com van de Chinese telecomfabrikant Huawei samen met een Amerikaanse investeerder sneefde in mei vorig jaar. 3Com-oprichter Bob Metcalfe heeft met de uitvinding van de Ethernet-standaard veel betekend voor de netwerkindustrie.

IT-PROJECTEN GAAN DOOR De recessie is voor een meerderheid van bedrijven geen aanleiding it-projecten stil te leggen. Dat blijkt uit een onderzoek door de Britse leverancier van programmeerhulpmiddelen Micro Focus. In een wereldwijd onderzoek onder ongeveer tweehonderd financiële managers zegt een meerderheid van 58 procent dat er niet op it-projecten is bezuinigd. Bij 22 procent van de respondenten worden projecten licht bijgesteld. Bij 17 procent zijn projecten stilgelegd totdat economisch herstel zich aandient.

ANDROID MET NAVIGATIE De koersen van de aandelen van makers van navigatiesystemen als Garmin en TomTom maakten een snoekduik, nadat Google versie 2.0 van het besturingssysteem voor de mobiele telefoon Android presenteerde. In deze nieuwe versie is een gratis navigatiesysteem opgenomen dat is gebaseerd op Google Maps. De eerste mobiele telefoon met dit systeem is de Motorola Droid die in de VS op 6 november leverbaar werd. Het navigatiesysteem kent alle bekende kenmerken van Maps zoals de Satelliteview en de Streetview, en alle informatie van Maps, bijvoorbeeld over bedrijven. Daarnaast is het systeem via spraak te bedienen. Soortgelijke navigatiesoftware was al langer beschikbaar als aparte download.

4

004-005_IT19_NWS1 4

Océ overgenomen door Canon Branchegenoot Canon neemt voor 730 miljoen euro de Nederlandse printerfabrikant Océ over.

H

et in Venlo gevestigde Océ is gespecialiseerd in printers in het duurdere marktsegment, zoals hoogwaardige kleurenprinters en groot formaat printers voor architecten en de technische industrie. Het bedrijf zag door de economische crisis en de felle concurrentie

in de printermarkt zijn omzet al enige tijd teruglopen. Océ kreeg moeite om een schuld van 700 miljoen euro af te lossen. Het bedrijf reorganiseerde fors door het personeelsbestand in te krimpen met 9 procent tot 22 duizend. De VEH vindt het bod niet hoog genoeg maar directie en belangrijke aandeelhouders steunen het. Océ blijft een zelfstandige divisie binnen Canon met een eigen merk en een Nederlands

hoofdkantoor. Ook de R&D-afdeling blijft in Venlo. Canon is met een jaaromzet van 32 miljard euro ongeveer tien keer zo groot als Océ. Tweederde van de omzet komt uit printers voor bedrijven en particulieren. Wat voor gevolgen de overnameplannen hebben voor de lopende samenwerking van Océ voor de verkoop en productontwikkeling met de eveneens Japanse fabrikant van printers Konica Minolta is nog niet duidelijk.

•

Rabobank pusht microbetalingen De Rabobank bereidt een grote marketingcampagne voor van zijn Minitix-betaalsysteem voor kleine betalingen via de mobiele telefoon en internet. De populaire sociale netwerksite Hyves gaat het betaalsysteem aanbieden aan zijn bezoekers.

D

e Rabobank die met Rabo Direct Betalen ook aan de basis stond van het succesvolle iDeal-systeem wil het gebruik van zijn bestaande Minitix-afrekensysteem fors stimuleren. De negen miljoen leden van Hyves krijgen ‘Hyves betaling met Minitix’ aangeboden vanaf 21 december, dat wil zeggen het aanbod om zich te registreren en daarmee een portemonnee te openen. Na de jaarwisseling volgt een grote marketingcampagne. Ook onderhandelt Rabo met een grote supermarktketen om het Minitix-systeem erkend te krijgen als betaalmiddel. Grote webwinkels, zoals Bol.com, gaan ook meedoen en de kleinere zullen volgen omdat aanbieders van betaaldiensten voor webwinkeliers zoals Ogone ook Minitix in hun portfolio zullen opnemen. Iedereen van twaalf jaar en ouder met een Nederlandse

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


bankrekening kan een Minitix-portemonnee openen. De consument kan deze digitale portemonnee die net als de Chipknip werkt met een tegoed gebruiken op zijn mobiele telefoon en geld overboeken via sms-berichten, en als het vaker ondersteund wordt ook met rechtstreekse communicatie tussen telefoon en kassasystemen. Daarnaast kan dit betaalsysteem ook geïntegreerd en aangeboden worden in webwinkels. Webwinkeliers zouden kunnen vallen voor de lagere transactiekosten. Deze liggen bij Minitix op 15 cent per transactie of minder bij hoge volumes. Een iDeal-betaling kost al snel 60 cent per transactie. Net als bij iDeal zijn Minitix-betalingen onherroepelijk. Het maximumbedrag op een Minitix-rekening is 150 euro. De Rabobank zou een verdubbeling van dit saldo overwegen.

•

17-11-2009 14:44:01

Vrouwelijke rolmodellen in de prijzen

De winnaars van de WomeninIT-awards. V.l.n.r Marije van den Berg, Anneke Burger en Sebnem Arslan.

De stichting ‘WomeninIT’ heeft prijzen uitgereikt aan vrouwelijke rolmodellen. Anneke Burger won een prijs in de categorie ‘vrouwelijke manager in de IT’.

M

arije van den Berg (vrouwelijke collega in de IT) en de van oorsprong Turkse Sebnem Arslan (vrouwelijk talent in de IT) zijn de andere prijswinnaars. Burger, die division information officer is bij Delta Lloyd Groep heeft naast de prijs ook een coaching-traject aangeboden gekregen door SheConsult. Oprichtster van WomeninIT Symonne Swaag zegt dat ze met haar stichting meer vrouwen enthousiast wil krijgen voor een carrière in de IT. ”Prijzen als deze sluiten perfect bij die doelstelling aan. De gekozen vrouwen zijn alle drie rolmodellen, die betrokkenheid, enthousiasme en kunde aan de dag leggen in hun dagelijkse werkzaamheden en omgang met hun collega’s.” Arslan, it-consultant bij Avanade verklaarde tegenover Computable dat het haar verbaast hoe weinig vrouwen er in de Nederlandse it-sector werken. In Turkije is volgens haar de helft vrouw.

•

Sun bungelt nog steeds De Europese Commissie houdt de voorgenomen overname van Sun door Oracle tegen, omdat het niet gerust is over het lot van de open-source database MySQL dat met de aankoop in handen van Oracle komt.

D

at de blokkade van de eurocommissaris voor mededinging Neelie Kroes om MySQL draait, blijkt uit een korte verklaring die Sun heeft ingediend bij de Amerikaanse beurswaakhond SEC. Kroes wil expliciete waarborgen van Oracle dat de open-source database MySQL, die direct concurreert met de databaseproducten van Oracle niet door het nieuwe moederbedrijf uit de markt wordt genomen, waardoor de concurrentie in de databasemarkt een knauw zou krijgen. Oracle bestrijdt dit en stelt dat deze markt uitermate concurrerend is. Volgens Oracle zijn er tenminste acht sterke spelers, waaronder IBM, Microsoft, Sybase en drie verschillende open-sourceleveranciers. Bovendien zijn er grote verschillen tussen de Oracle-database en MySQL, houdt Oracle vol, waardoor het bedrijf gemotiveerd is om de twee databases aan te houden. Sun krijgt het ondertussen steeds moeilijker. In september rapporteerde het bedrijf een omzetdaling van 25 procent. Oracle-topman Larry Ellison schat dat Sun honderd miljoen dollar per maand verliest zolang de overname bungelt. De Amerikaanse autoriteiten hebben al in augustus hun fiat voor de overname gegeven.

•

004-005_IT19_NWS1 5

2009: HET JAAR VAN DE ... … verplaatste piketpalen. Het is een heftig jaar in de hardwaresector. De crisis, wat u zegt. Die hakt inderdaad stevig in omzetten en marges. Dat zal mede de reden zijn dat leveranciers zonder gêne elkaars domein binnenmarcheren. Je moet wat. Zo kondigde Cisco eerder dit jaar aan computers te gaan maken - bouwblokken voor clouddatacenters, om preciezer te zijn. Het zocht samenwerking met EMC en vooral diens dochter VMware - immers de spin in het web van de grote hypes op datacentergebied: virtualisatie en cloudcomputing. Deze kansrijke combi gaat onder de naam Acadia verder. Het zal Cisco’s eens innige samenwerking met IBM en HP weinig goed doen. Dat Acadia in zee gaat met de dienstverleners Accenture, CSC en Tata zal de stemming er bij HP en IBM niet vriendelijker op maken. Het antwoord van HP liet niet lang op zich wachten: onmiddellijk werd 3Com ingelijfd voor 2,7 miljard dollar. HP profileert zich daarmee nog sterker als leverancier van de complete datacentra-infrastructuur. De grote lijn is duidelijk: opslag, servers, routers, switches - het worden allemaal inwisselbare bouwblokken in grote reksystemen. De grote leveranciers willen het geheel beheren en in toenemende mate hun eigen logo op al die componenten. De overname van 3Com zal trouwens tot een forse productsanering leiden, want HP en 3Com maken een tamelijk inwisselbaar programma van routers en switches. En dan hangt nog altijd de overname van Sun door Oracle in de lucht. Hoewel Larry Ellison gouden handjes heeft wat betreft overnames, vraag ik me deze keer ernstig af of hij zich niet volledig vergaloppeert. Hij wil van Oracle een soort IBM maken, maar de weg die hij daarvoor kiest is een uiterst kostbare. Als de goedkeuring van de EU nog lang op zich laat wachten, is er van het concern niets meer over. Sun is aangeschoten wild en zou inmiddels 100 miljoen dollar per maand verliezen; voor HP en IBM is het nu prijsschieten op onzekere Sun-klanten. Waarom al die onrust in de hardwaremarkt? De crisis verklaart veel maar niet alles. Belangrijk is dat het proces van standaardisatie het topsegment heeft bereikt omdat werkelijk technologische doorbraken ontbreken; daardoor slinken de marges. Daarnaast neemt de concurrentie uit China, zoals van netwerkleverancier Huawei, flink toe. De marktleiders van weleer proberen via innovatie en marktverbreding hun omzet op peil te houden. Cisco is daar het duidelijkste voorbeeld van. Topman John Chambers kondigde onlangs een stortvloed van producten aan op het gebied van online samenwerking. Software dus. Daar zou de toekomst liggen. Het kan verkeren. BEZUINIGINGEN IN IT... … leiden niet tot noemenswaardige problemen. Toch interessant zo’n crisis. Je steekt er wat van op, namelijk dat de itbestedingen heus niet elk jaar omhoog hoeven. Er volgen geen rampen als projecten wat minder ambitieus worden opgezet of worden uitgesteld, apparatuur een jaartje langer moet draaien en de bezem eens door het serverpark en softwareportfolio wordt gehaald. De crisis maakt duidelijk wat iedereen al wist: er wordt in onze sector flink wat geld over de balk gegooid. Maar eerst wat cijfers, voordat u mij haatmail gaat sturen: de it-bestedingen liepen in 2009 met 5,2 procent terug en in Europa zelfs met 10,4 procent. Toch, stelt marktvorser Gartner vast, leidt dit nergens tot brokken. Het prestigieuze adviesbureau constateert enigszins tot zijn eigen verbazing dat bedrijven hebben ervaren dat het snijden in de budgetten nauwelijks tot negatieve effecten heeft geleid. Het enige wat volgens Gartner een knauw heeft gekregen is de relatie met leveranciers: die moesten nu eindelijk eens waar voor hun geld leveren/die werden het vel over de oren getrokken (wilt u zelf doorstrepen wat niet van toepassing is). Fred van der Molen

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


5

17-11-2009 14:07:52

ICT~Office: omzetdaling vlakt af

AKKOORD INTEL EN AMD Voor 85 miljoen euro verlost chipfabrikant Intel zich van rechtszaken van branchegenoot AMD. Intel en AMD geven elkaar octrooirechten in een nieuwe vijfjarige wederzijdse licentieovereenkomst. Intel heeft ook afgesproken zich te houden aan een reeks bepalingen over zakelijke praktijken. Onderlinge juridische disputen over patenten en concurrentievervalsing gaan de ijskast in. Zowel in Europa als in de VS hebben de autoriteiten procedures gestart om mogelijke overschrijding van mededingingsregels door Intel te veroordelen. De EC legde Intel in het najaar een boete op van ruim 1 miljard euro.

Branchevereniging ICT~Office is gematigd positief over de afsluiting van 2009. Het tweede kwartaal was rampzalig voor it-bedrijven, maar er gloort hoop.

D

e omzet in de Nederlandse it-branche is in het derde kwartaal licht gedaald ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De afname van het jongste kwartaal is minder sterk dan de omzetdaling die it-bedrijven in het tweede kwartaal van dit jaar ervoeren, stelt ICT~Office die vanaf deze maand ieder kwartaal een indicatie wil afgeven van marktontwikkelingen in de Nederlandse it-branche. Heliview voert dit onderzoek uit door een representatief panel van financieel directeuren bij it-bedrijven te vragen naar omzetverwachtingen en de arbeidsmarkt.

In het derde kwartaal hebben detachtering en hardwareverkopen het meest te lijden gehad onder de recessie. De vraag naar diensten en software daalde minder sterk. Ook de uitbesteding van itdiensten bleef op peil. De vraag naar telecomdiensten liep het minst terug. Het lopende kwartaal zal de omzet in de it-branche licht teruglopen ten op zichte van het kwartaal 2008, voorspelt ICT~Office. Ook zullen er geen massaontslagen in de IT plaatsvinden, doordat de daling in de werkgelegenheid klein is en opgevangen wordt door een vacaturestop en natuurlijk verloop. Grotere it-bedrijven hebben meer last van de recessie dan kleinere. Met name it-bedrijven tot 750 werknemers zijn weer positief over de omzetverwachting.

•

WINDOWS 7 IN DE LIFT Windows 7 heeft op dit moment een marktaandeel van 4 procent, zo blijkt uit een peiling van NetApplications onder internetters. De vorige Windows-versie Vista deed er na de introductie in 2007 bijna zes maanden over om dit punt te bereiken. De sterke opkomst van Windows 7 is vooral te danken aan de losse verkoop van het besturingssysteem en upgrades van oudere Windows-versies. Leveranciers melden dat Windows 7 de verkoop van nieuwe pc’s tot nu toe nog geen oppepper heeft gegeven.

Virtualisatie van Red Hat Red Hat heeft ‘Red Hat Enterprise Virtualization for Servers’ uitgebracht, dat een hypervisor en een verzameling beheerhulpmiddelen bevat.

H

et product is gebaseerd op Red Hat Enterprise 5.4 met KVM, dat zowel Linux- als Windows-servers en -desktops ondersteunt. Het product bestaat uit een hypervisor en een beheermodule. De hypervisor ondersteunt als host tot 96 ‘cores’ met 1 TB RAM, en bij de ‘guests’ tot zestien virtuele processors en 64 GB RAM. Daarbij ondersteunt het ‘live

migration’, energiebeheerfuncties, ‘multi-part i/o’ en ‘memory page sharing’. De beheermodule is de Red Hat Enterprise Virtualization Manager for Servers, een beheersysteem met hoge-beschikbaarheid-tools, ‘live migration’, ‘load balancing’ en ‘image management’ voor Linux en Windows.

•

FOCUS ON DEMAND

TOPICS ➜ Competenties van de nieuwe

business information administrator.

➜ Lean in IT en Business

Information Management.

➜ Het Nieuwe Werken en invloed daarvan op

ASL BiSL JAARCONGRES HET CONGRES VOOR DE VRAAGKANT VAN IT

informatievoorziening en samenwerken.

➜ Competenties van de nieuwe

business information administrator.

Ook dit jaar is er weer een ASL BiSL Trofee

10 DECEMBER 2009 | SPANT BUSSUM | 7 E JAARCONGRES | WWW.FOCUSONDEMAND.NL

REGISTREER NU VIA WWW.FOCUSONDEMAND.NL/REGISTREREN 50 euro korting voor IT executive lezers

ASL09_advertentie_175X125.indd 1

6

006-007_IT19_NWS3 6

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


19-10-2009 14:39:05

17-11-2009 09:46:45

DE STELLING

Domeinnamen in Arabisch

Megabesparing G

Vanaf medio november is het mogelijk om internetadressen (domeinnamen) in andere dan de Latijnse karakterset weer te geven.

igaherzen, gigabytes en uptime, dat zijn traditioneel de belangrijkste specificaties waar de techies op letten als het tijd wordt om hardware te vervangen. De itmanager wordt vooral afgerekend op de prestaties en betrouwbaarheid van zijn systemen. Terecht natuurlijk, maar wist u dat je een kwart of meer op energiekosten kunt besparen als je ook gaat letten op het efficiënt gebruik van it-apparatuur? Goed voor uw organisatie deze megabesparing, maar zeker ook goed voor het klimaat.

H

iervoor heeft de internetautoriteit Icann (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers), goedkeuring gegeven aan het versneld invoeren van een IDN (Internationalized Domain Name). Aanvragen daarvoor worden vanaf 16 november in behandeling genomen. Volgens Icann volgt de goedkeuring op jaren van testen en het ontwikkelen van richtlijnen. Momenteel kunnen voor een adres alleen maar de letters a-z, de cijfers 0-9 en het liggend streepje worden gebruikt, maar in de toekomst kunnen ‘country-code Top Level Domains’ (cc TLD’s) in de taal van het land worden weergegeven. ‘Onder water’ worden die namen in DNS opgeslagen als een string die begint met ‘xn--’, zodat er een compatibiliteit blijft bestaan met de bestaande infrastructuur. De karakters die volgen op xn-staan in code voor de naam van een land. Icann verwacht wel problemen, omdat niet alle applicaties met de nieuwe codes zullen kunnen omgaan, bijvoorbeeld browsers, email clients en websites die vragen om een e-mail adres. De ontwikkelaars van die producten kunnen ervoor kiezen de IDN’s te ondersteunen of niet.

•

Servervirtualisatie zet door Gartner voorziet dat servervirtualisatie de komende jaren fors gaat doorgroeien. VMware en Microsoft worden de voornaamste spelers in de markt.

V

olgens Gartner draait nu 18 procent van alle processen op gevirtualiseerde servers en zal dat aandeel volgend jaar groeien naar 28 procent; in 2012 is de helft van de processen gevirtualiseerd. Het zijn de grote ondernemingen die in de afgelopen vier jaar voor het toegenomen aantal gevirtualiseerde servers hebben gezorgd; VMware is goed voor een marktaandeel van 89 procent. Onder de andere aanbieders bevinden zich onder meer Microsoft, Citrix en Red Hat. Volgens Gartner zijn er momenteel ongeveer 5,8 miljoen virtuele machines in gebruik. Er wordt groei voor virtualisatie in het mkb verwacht, en daar heeft Microsoft goede kansen. Gartner denkt dat het aantal virtuele machines in 2012 zal zijn gestegen tot 58 miljoen, en dat VMware’s marktaandeel zal zijn geslonken tot 65 procent. Microsofts aandeel is dan ge-

006-007_IT19_NWS3 7

groeid tot 27 procent, terwijl Citrix en Red Hat dan respectievelijk 6 en 2 procent van de markt in handen hebben. Aanbieders hebben allemaal hun eigen manieren om zich te onderscheiden in de markt, maar voor velen zal het toch een keuze zijn tussen VMware en Microsoft, aldus Gartner. VMware loopt in menig opzicht nog voor op Microsoft’s Hyper-V (hogere dichtheid, betere ondersteuning van besturingssystemen en meer functionaliteit), maar kost ook meer. Daarnaast speelt virtualisatie ook een rol voor de toepasingsmogelijkheden van cloudcomputing. Ondernemingen zullen zich oriënteren op private clouds, publieke cloud-diensten en een hybride model. De keuzes die voor het virtualisatieplatform worden gemaakt, hebben ook gevolgen hebben voor de keuzes bij cloudcomputing, aldus Gartner.

Jammer alleen dat it-managers in de meeste organisaties niet erg worden geprikkeld c.q. gestimuleerd om iets aan de energierekening te doen. Zo komt in de meeste bedrijven het energieverbruik van it-apparatuur nog altijd niet ten laste van het it-budget. Uit recent onderzoek van Computerprofile en IT Executive onder duizenden Nederlandse it-beslissers bleek dat slechts een vijfde van de ondervraagde itmanagers inzicht heeft in het energiegebruik van zijn it-architectuur. Dikke kans dat u ook niet wordt aangesproken op uw stroomkosten. Toch wordt de kans dat u eens een besparingsopdracht krijgt elk jaar groter. Meer en meer organisaties stellen namelijk een duurzaamheidsbeleid op. Maar liefst 61 procent van de respondenten zei dat hun organisatie dergelijk beleid aan het uitvoeren was of in de planning had om het op korte termijn uit te voeren. Bij eenzelfde onderzoek uit juni 2008 gaf nog slechts 14 procent aan dat er beleid op duurzaamheid uitgevoerd werd. Het is kortom een kwestie van tijd dat elke it-afdeling zal worden aangesproken op zijn energiegebruik. En vindt u eigenlijk ook niet dat de energiekosten onderdeel zouden moeten worden van uw budget? Zodat u er ook zelf beter van wordt als u uw it-architectuur zuiniger inricht! Heeft u die prikkel nodig?

•

It-managers kunnen niet zonder streefcijfers energiebesparing

73%

27%

Eens

Oneens Stem mee op www.it-executive.nl

•

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


7

17-11-2009 09:46:47

Smarter technology for a Smarter Planet:

Can an entire business be given a nervous system? On a smarter planet, the datacenter is not simply the heart of IT, it’s also the central nervous system of the entire business. IBM is helping companies view their extended infrastructure not as a collection of disconnected pieces, but as an integrated system that connects the datacenter to all of the digital and physical assets of the business, creating a more dynamic infrastructure. From railway systems that can predict and schedule their own maintenance to assembly lines that understand how to adjust to changing needs to power grids that match supply and demand, we’re already helping customers improve service, increase flexibility and reduce operating costs by as much as 50%. A smarter business needs smarter software, systems and services. Let’s build a smarter planet. ibm.com/infrastructure

TM

TM

IBM, the IBM logo, ibm.com, Smarter Planet and the planet icon are trademarks of International Business Machines Corp., registered in many jurisdictions worldwide. Other product and service names might be trademarks of IBM or other companies. A current list of IBM trademarks is available on the Web at www.ibm.com/legal/copytrade.shtml.

1196_Ad patchwork 285x210 1

000_IT19_ADV 8

8/25/09 9:57:55 AM

17-11-2009 11:31:44

Snelle opslag T

Nokia N97 mini

eradata brengt een nieuw opslagapparaat uit dat niet met conventionele harde schijven werkt maar uitgerust is met veel snellere ssd-flash geheugens. De zogenaamde Teradata Extreme Performance Appliance 4555 zou 150 keer sneller zijn dan opslagapparatuur die met gewone harde schijven werkt. De hardware is geoptimaliseerd voor gebruik met de Teradata-database. “Het resultaat is een hyperanalytisch datawarehouse,” zegt Scott Gnau, hoofd r&d bij Teradata. Volgens Teradata is het apparaat schaalbaarder en flexibeler dan technologieën als ‘complex event processing’ en ‘in-memory processing’. Daarnaast is de appliance 50 procent energiezuiniger dan datawarehouses met traditionele harde schijven en neemt hij 7 procent van het vloeroppervlak in van een vergelijkbaar presterend datawarehouse. Het apparaat is begin 2010 leverbaar in Nederland.

•

Red Hat in databases R ed Hat heeft een niet nader gespecificeerd bedrag geïnvesteerd in EnterpriseDB, leverancier van de open-source database PostgresPlus. Dit zou een teken kunnen zijn dat Red Hat zich zorgen maakt over het lot van MySQL dat in handen komt van Oracle als de overname van Sun doorgaat. Een andere mogelijke reden is dat Red Hat reageert op de toenemende concurrentie van andere Linux-partijen. Het pas verschenen Ubuntu 9.10 Server

bijvoorbeeld wordt standaard uitgeleverd met MySQL. De investering is opvallend, omdat Red Hat momenteel een groot deel van haar verkochte servers uitgerust ziet worden met MySQL, als onderdeel van de voor internettoepassingen populaire ‘Lamp’-stack; Linux, Apache, MySQL en PHP. PostgresPlus is als database compatibel met Oracle en is gebaseerd op het open source PostgreSQL, en wordt gezien als beter geschikt voor grote ondernemingen dan MySQL.

•

Zoho integreert met Google Apps Zoho, aanbieder van webapplicaties, laat zijn software beter aansluiten op Google Apps. Het is een novum. Internetapplicaties zijn tot nu toe nauwelijks te combineren.

Kleine krachtpatser Alsof de N97 van Nokia toch niet het succes is geworden dat men verwacht had, doet Nokia het met een mini-variant nog een keertje over. Dezelfde ideeën, maar kleiner van formaat, met een mooier scherm en efficiënter toetsenbord. Ook het interne geheugen is een maatje kleiner, maar dat mag de pret niet drukken. Voor bijna alle toepassingen is 8 Gb meer dan voldoende. En uitbreiden kan altijd nog. Alle afmetingen van de N97 mini zijn 3 à 4 mm kleiner dan zijn grotere broer. Het lijkt niet veel maar het toestel ligt direct beter in de hand en past beter in een colbertjasje. Om de verkleining mogelijk te maken is de cursorknop van het toetsenbord verdwenen en vervullen pijltjestoetsen nu de rol van navigatie. Ook het scherm is wat compacter geworden. Eenmaal uitgeschoven neemt het toetsenbord een prominente plaats in onder het scherm en is het invoeren van berichten of het lezen van e-mails eenvoudig mogelijk. Juist bij dit gebruik bewijst een echt toetsenbord toch weer zijn kracht. Het werkt sneller en efficiënter dan met een virtueel toetsenbord op het scherm. De N97 mini heeft ook een pennetje om het scherm te bedienen en die is netjes in de kast weggewerkt. Het gebruikte 3,2” LCD scherm is van een betere kwaliteit dan het scherm van de N97. Net iets helderder en briljanter. Een stap in de goede richting. Uiteraard wordt de N97 mini standaard uitgerust met een snelle HSPA-verbinding tot 3,6 Mbps, wifi en een mailclient voor Exchange. Voor de zakengebruiker heeft de N97 mini dus alles in zich wat men maar kan wensen. Met het besturingssysteem Symbian Series 60 V5 is het downloaden van nieuwe functies waaronder applicaties voor internetbellen (zoals Skype) eenvoudig. De Nokia N97 mini komt begin november op de markt.

Info > www.nokia.nl

Z

Nokia N97 mini: 11,3 x 5,25 x 1,4 cm, 139 gram, schermresooho integreert zijn online projectsoftware met de Apps-suite van lutie van 360 x 640 beeldpunten, 8 gb geheugen, 300 uur concurrent Google om bedrijven die onderdelen van beide levestandby en ruim 6 uur bellen. Prijs circa 550 euro. ranciers gebruiken beter te bedienen. Concreet gaat het om de integratie van Zoho Projects met Google Apps. Met ‘Zoho Projects for Google Apps’ hoeven gebruikers maar één keer in te loggen om de programma’s van beide leveranciers te gebruiken. Bovendien kunnen documenten van Google Apps direct in Zoho Projects worden gebruikt. Omgekeerd zijn de ‘milestones’, ‘tasks’ en ‘meetings’ uit Zoho te importeren in Google Calendar. Eerder al bouwde Zoho ondersteuning voor Microsoft Project in zijn software in. Zoho Projects is een van de vele online-alternatieven voor desktopapplicaties. Men kan er gratis één project mee beheren.Voor het bijhouden van meer projecten moet een bedrag per maand worden betaald, dat begint bij twaalf dollar per maand voor tien projecten en 100 MB opslag, en loopt tot 80 dollar per maand voor een ongelimiteerd aantal projecten met 25 GB opslag. Zoho claimt dat twee miljoen mensen van zijn softwarediensten gebruik maken. nr 19 • 24 november 2009 nr 19 • 24 november 2009

•

nr 19

009_IT19_NWS2 9


nr 19


9

17-11-2009 10:02:00

Holland House Cannes ITxpo 2009 G

artner jaarlijkse ITxpo-conferentie in Cannes trok ook in 2009 weer vele honderden Nederlandse it-managers en cio’s. Een recordaantal (507) bezocht de tiende editie van het Holland House, hét netwerkevent voor de Nederlandse congresgangers. Dit jaar schoven voor het eerst ook deelnemers uit België en Luxemburg aan. Het

10

010_IT19_NWS_ART 10

Holland House werd georganiseerd door IT Executive en Gartner en werd mede mogelijk gemaakt door sponsors IBM, Unit4Agresso en Tectrade. Voorafgaand aan de borrel vond ‘s middags voor het eerst The dutch public sector network lunch plaats in samenwerking met BridgeHead, CIOnet en Digitaal Bestuur.

•

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19

• 24 november 2009 17-11-2009 14:29:08

VERTROUWEN OP HET NIEUWE WERKEN BEGINT MET HET VERTROUWEN DAT ALLES WERKT

Flexibel werken vraagt ook om een flexibel werkende onderliggende infrastructuur. Vanzelfsprekend verwachten de medewerkers van uw organisatie dat alles altijd optimaal werkt. Maar hoe zorgt u voor de juiste balans in flexibiliteit en stabiliteit?

Getronics laat het nieuwe werken werken. Bent u er net als Sam klaar voor? Doe de scan op getronics.nl/hetnieuwewerken

Getronics_ADV_ICT_210x297.indd 1 000_IT19_ADV 11

13-10-2009 10:13:38 17-11-2009 11:31:44

000_IT19_ADV 12

17-11-2009 14:17:21

ForMaaT ouTlook ‘opEn’

‘Grote uitrol ‘7’ geen sinecure’ Terwijl Microsoft overal rondbazuint dat het opwaarderen naar Windows 7 appeltje eitje is, krabben beheerders die voor een grootschalige uitrol staan zich achter de oren. Een fatsoenlijke beheeromgeving lijkt een eerste vereiste. Door Ron Onrust

O

p 26 oktober, vier dagen na het officiële verschijnen van Windows 7, organiseerde de NGN de ‘Windows 7 Deployment Dag’, een lezingencyclus met als hoofdthema de uitrol van Windows 7 in bedrijfsomgevingen. Behandeld werden methodieken en ‘tools’ voor het installeren van Windows. Daar kun je kennelijk een dag aan besteden. Belangrijkste reden daarvoor is dat de installatie van Windows 7 behoorlijk anders verloopt dan die van XP, nog altijd het meest gebruikte desktopsysteem in bedrijfsomgevingen. “Er zijn nieuwe mogelijkheden en ook verschillende manieren om Windows 7 te installeren,” zegt Alex Warmerdam, onafhankelijk adviseur en één van de sprekers. Hij benadrukt dat er gratis tools bestaan om Windows uit te rollen, naast het beheerplatform Sccm van Microsoft zelf. Warmerdam benadrukte dat beheerders hun Windows-kennis op tal van terreinen behoorlijk zullen moeten bijspijkeren. Spreker Roel van Bueren beaamde dat: “kennis is ‘key’. Microsoft heeft gezorgd voor alle mogelijke tools om het goed en ook grootschalig te installeren. Maar het is best complex en het duurt even voordat je de structuur ervan door hebt. Die moet de beheerder zo’n beetje zelf uitvinden en daarvoor is zo’n dag als deze goed.” De installatietools die Warmerdam noemde zijn overigens niet aan te raden voor echt grootschalige installaties. Wie meer dan duizend pc’s van Windows 7 moet voorzien, is volgens Van Bueren aangewezen op de wat grotere beheeromgevingen, zoals System Center Configuration Manager van Microsoft zelf, of ZENworks 10 van Novell of een pakket als Altiris Client Management Suite van Symantec”. Wat dat betreft is er volgens hem nog niet veel veranderd sinds Windows 3.11. Het blijft complex om Windows op grote schaal te installeren: “Blijkbaar is er in al die tijd niet veel veranderd.”

SchikkinG EBay/SkypE Internetveiling eBay heeft een schikking getroffen met de oprichters van Skype, hetgeen de weg vrijmaakt voor de verkoop van Skype aan een groep investeerders. Oprichters Zennstrom en Friis krijgen een aandeel van 14 procent in het nieuwe bedrijf en een plaats in de directie. Als tegenprestatie investeren zij in het nieuwe bedrijf. Alle rechtszaken zijn van de baan. Drie investeringsmaatschappijen krijgen in totaal 56 procent van de aandelen. eBay houdt een belang van 30 procent aan.

ZoEkEn naar ‘TWEETS’ Spreker Ruben Spruijt, Solution Architect bij PQR, trekt het nog breder: “Deze dag gaat weliswaar over ‘deployment’ - het installeren - maar de meeste pijn zit niet in die eerste installatie; die zit in de lagen erboven. Een beetje organisatie heeft al gauw enkele honderden applicaties. Stel dat dat er driehonderd zijn, en dat er één update per jaar voor die applicaties verschijnt. Dan moet je driehonderd updates per jaar installeren. De vraag is dus meer hoe ik dat goed ga regelen.” Het is daarom dat Spruijt denkt dat veel organisaties met de komst van Windows 7 voor een veel fundamentelere vraag komen te staan. “Misschien moeten organisaties eerst gaan nadenken over een applicatie- en desktop-afleverstrategie. Wellicht moeten ze applicatie- en desktop-virtualisatie bij hun overwegingen betrekken, voordat ze Windows 7 gaan uitrollen.”

•

Veel verwacht van Exchange 2010 Zoals verwacht maakte Microsoft tijdens het grote TechEd congres in Berlijn de beschikbaarheid van Exchange 2010 bekend.

M

icrosoft verwacht dat de nieuwe Exchange-versie het door kostenbesparende mogelijkheden goed gaat doen. Het concern stelt dat Exchange 2010 met goedkopere opslagmiddelen dan een kostbaar storage-area-net-

013-015_IT19_NWS_ART 13

Microsoft heeft aangekondigd dat het bestandsformaat waarin Outlook de berichten opslaat, .PST, een open format wordt. Het wordt mogelijk om dat gratis toe te passen. De documentatie van .PST staat op de planning voor de eerste helft van 2010. Volgens Microsoft wordt het steeds belangrijker om platformonafhankelijk toegang te kunnen krijgen tot e-mail, en kunnen ontwikkelaars dan ook voor andere platforms dan Windows toepassingen maken in het Outlook-formaat.

work overweg kan. Daarnaast kunnen bedrijven hun voicemailsystemen de deur uitdoen omdat Exchange 2010 gesproken voicemails automatisch naar tekst kan omzetten, zodat ze te lezen zijn. Door nieuwe archiveringsvoorzieningen zijn ook aparte archiveringssoftware en de bijbehorende licenties overbodig. Microsoft haalde een onderzoek aan van Forrester, waarin wordt

berekend dat bedrijven de investering in Exchange 2010 binnen zes maanden kunnen terugverdienen door besparingen op andere gebieden te realiseren. En dus sprak Stephen Elop van Microsoft de verwachting uit dat er grote vraag naar Exchange 2010 zal zijn. Voor de beveiliging werd tegelijk met Exchange 2010 ook Forefront Protection 2010 for Exchange vrijgegeven.

•

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


Zowel Google als Microsoft hebben samenwerkingscontracten afgesloten met Twitter zodat de ‘tweets’ terug te vinden zijn in de zoekmachines. Microsofts zoekmachine Bing gaat daarnaast ook nog in het sociale netwerk van Facebook zoeken. Het nog experimentele ‘Social Search’ van Google haalt bijdragen van kennissen in meerdere netwerken naar boven.

BEnchMark Sap-koSTEn De nieuwe directeur van de SAP gebruikersvereniging Vnsg Rob van der Marck verwacht niet dat het conflict over te hoge onderhoudskosten van SAP-installaties opnieuw gaat oplaaien. Medio 2008 kondigde SAP aan dat het de onderhoudstarieven op zijn software in vier jaar tijd zou verhogen van 17 naar 22 procent. De klanten pikten dit niet en een tijdlang werd er stevig geworsteld tussen SAP en Sugen, het internationale netwerk van twaalf SAP-gebruikersgroepen. Van der Marck, die op 13 oktober het werk van Bea Logtenberg overnam, zegt dat het proces van de metingen naar onderhoudskosten bij SAPgebruikers inmiddels in volle gang is. Sugen heeft een representatieve groep van honderd bedrijven geselecteerd waar nu gemeten wordt en verbetertrajecten doorgevoerd worden. Gartner is onafhankelijk waarnemer en scheidsrechter.

13

17-11-2009 10:37:19

Samenwerking VMware, Cisco en EMC nieu

Gebundelde k systeembeheerders | soft ware-engineers Programmamanagers

...toevallig weten wij dat hij een top IT’er is

U wist het waarschijnlijk niet. Maar deze amateursporter is een ervaren IT-consultant. Een top IT’er die als freelancer voor ambitieuze opdrachtgevers werkt. Dat wij dat bij IT Staffing wél weten, is niet helemaal toevallig.

enorm netwerk van opdrachtgevers

De afgelopen 20 jaar hebben we als IT-detacheerder een enorm netwerk van IT’ers opgebouwd. De beste software-engineers, consultants, systeembeheerders, helpdeskmedewerkers, netwerkbeheerders, projectmanagers en informatieanalisten. We weten welke technische skills ze hebben, maar ook welke persoonlijke eigenschappen ze erop nahouden.

doe waar je goed in bent

Overigens: op dezelfde manier werken we ook samen met u als opdrachtgever. We willen meer van u weten dan alleen een rijtje functie-eisen. Hoe beter we u kennen, hoe sneller en effectiever wij een top IT’er kunnen inzetten op flexibele basis. Niet voor niets werken honderden opdrachtgevers zoals u met ons samen.

tijd voor een kennismaking

Benut ons enorme netwerk van IT’ers! Wij maken het u gemakkelijk om over flexibele IT-expertise te beschikken. Daarbij hanteren we eerlijke tarieven richting opdrachtgevers en IT’ers. • Werving en selectie van geschikte freelancers • Contracthandling • Payrolling Als u zich blijft richten op uw kansen, zorgen wij voor de IT’ers die ze waarmaken. Good thinking!

Plaats een aanvraag op www.it-staffing.nl of bel voor een afspraak 030 600 1100

013-015_IT19_NWS_ART 14

netwerkfabrikant cisco wil ook in het serverrack een rol van betekenis spelen. de nieuwe acadia gedoopte joint-venture met eMc om voorgeprogrammeerde Vblock-bladeservers te leveren compleet met netwerkvoorzieningen en opslag aan boord is redelijk uitgekristalliseerd. Wat brengt het ons? Door Jeroen Horlings

O

m Acadia goed te doorgronden moeten we kort in de geschiedenis duiken. Toen Joe Tucci in 2001 aan het roer kwam bij EMC woei er een frisse wind door het bedrijf. De onderneming, in 1979 opgericht als verkoopbedrijf van kantoormeubels, was groot geworden met netwerkopslag, maar Tucci voorzag een drastische verandering: ‘opslag en servers worden utilities’. Software zou een veel grotere rol gaan spelen in het datacenter. Die filosofie leidde eind 2003 tot de overname van VMware voor 635 miljoen dollar in contanten. VMware was toen al enkele jaren actief met virtualisatiesoftware voor de servermarkt, waaronder ESX, maar de groei zette in de jaren daarna pas echt door. Tijdens de overname door EMC telde VMware ongeveer 300 medewerkers – drie jaar later was dat aantal vertienvoudigd. In 2007 ging 10 procent van de aandelen VMware naar de beurs. Cisco en Intel kwamen beide in bezit van 2 procent van de aandelen. Intel verkocht deze later door aan Cisco, mede omdat het belangenverstrengelingen met partners (waaronder Microsoft) wilde voorkomen. Halverwege 2008 werd Paul Maritz de nieuwe ceobij VMware, die voor die tijd bij EMC’s de cloud computing business unit leidde. Later dat jaar kondigde het bedrijf aan dat het samen ging werken met Cisco om datacenter-oplossingen te ontwikkelen. Eén van de eerste gezamelijke producten was de Cisco Nexus 1000V; een gedistribueerde virtuele softwareswitch als geïntegreerde oplossing in de VMware-infrastructuur. Virtuele datacenter Volgens Hans Timmerman, cto van EMC Nederland, is de motivering voor de intensivering van de samenwerking eigenlijk heel simpel. “Samen met VMware en Cisco beslaan wij de hele infrastructuur van het virtuele datacenter. EMC zorgt voor de data, VMware voor de software en Cisco voor het netwerk. Oftewel, VMware levert de virtuele machines en Cisco en EMC virtualiseren respectievelijk het netwerk en de data - alles is complementair aan elkaar. We delen dezelfde visie over de toekomst van het datacenter, werken veelal voor dezelfde klanten en hebben hetzelfde doelen.” De bedrijven werkten de afgelopen jaren al samen aan datacenter-oplossingen en die werkrelatie is nu met de totstandko-

17-11-2009 10:37:20

EMC nieuw alternatief in het datacenter

e krachten ming van Acadia geformaliseerd. De bedrijven doen gezamenlijk proposities bij klanten om één totaaloplossing te bieden voor het datacenter. Het voordeel ten opzichte van gevestigde partijen als IBM, HP en Dell zou zijn dat vrijwel alle producten uit de eigen stal komen en er dus geen afhankelijkheid is van derde partijen. De samenwerking is mede voortgekomen uit feedback van klanten, verklaart John Schaap, regional sales manager voor enterprise-klanten bij Cisco. “Virtualisatie is een oplossing voor veel problemen, maar het management wordt complexer en klanten zijn vaak afhankelijk van verschillende leveranciers. Wij treden op als één partij, die alles faciliteert.” Volgens analist Agatha Poon van de Yankee Group is het strategische partnerschap goed getimed. “Enterprises zoeken manieren om de complexiteit van het managen van de it-infrastructuur te verminderen. Een geïntegreerde oplossing zoals VMware, Cisco en EMC bieden, is dan een uitkomst. Het wordt gezien als een eerste stap om standaardisatie en interoperabiliteit te bieden. Dat is essentieel voor het succes van cloud computing.” Sleutelrol De drie bedrijven geloven dat virtualisatie een sleutelrol speelt bij het verder automatiseren van het datacenter. De technologie is volwassen en krijgt door de crisis een steuntje in de rug. Bedrijven moeten met krimpende budgetten toch hun datacenter blijven uitbouwen. Virtualisatie is momenteel de logische route om datacenters efficiënter te benutten. Halverwege 2009 bracht VMware vSphere 4 (de opvolger van ESX 3) op de markt, volgens eigen zeggen het fundament van het datacenter nieuwe stijl. Timmerman van EMC noemt het zelfs “het besturingssysteem van het datacenter”, waarmee hij impliceert dat de rol van besturingssystemen als Windows en Linux langzaamaan van minder belang wordt. “Een klant wil maximale schaalbaarheid en flexibiliteit. Concurrenten van VMware, zoals Microsoft met HyperV, bieden dat niet, omdat het fundament van de virtualisatie momenteel gekoppeld is aan een besturingssysteem. Je zit hoe dan ook aan een OS vast, waardoor je minder flexibel bent. Bovendien is een Ajax-platform met

013-015_IT19_NWS_ART 15

Let op: naast netwerkvoorzieningen heeft dit Cisco Unified Computing System bladeservers aan boord!

Java en XML voldoende om webapplicaties te laten draaien, dus daar heb je geen complex besturingssysteem voor nodig.” Datacenter 3.0 Tegelijkertijd voorziet Timmerman dat de rol van serverfabrikanten kleiner wordt. “Net als opslag wordt ook rekenkracht zo langzamerhand een utility. De macht in het datacenter verschuift naar het netwerk en de software.” Hij noemt Cisco’s ‘Unified Computing System (UCS)’, door Cisco zelf ‘Datacenter 3.0 genoemd, als voorbeeld. Simpel gezegd is dit een switch met server-, storage- en virtualisatiecapaciteit in één energiezuinig systeem. Het combineert een ‘wire once’ unified fabric met een platform om virtualisatiemogelijkheden te optimaliseren, kosten te verminderen en resources flexibel in te zetten. Het systeem is al in Nederland leverbaar. In september ging Parentix, dat Windows-gebaseerde bedrijfskritische applicaties levert tegen een vaste prijs per werknemer, met Cisco in zee om het Unified Computing-systeem in te zetten voor haar cloud-diensten. Bijzonder is ook dat Cisco met zijn UCS nu ook een directe concurrent wordt voor traditionele bladeserver-leveranciers. De toekomst zal laten zien hoeveel succes deze netwerkgigant op deze voor hem nieuwe markt zal hebben.

•

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


15

17-11-2009 10:37:22

FOCUS ON: GREENING THE ENTERPRISE 3.0

Duurzaam beleid begint met inzicht in eigen bedrijfssystemen

Weet wat je in huis hebt! Door Marco van der Hoeven

Groene IT en kostenbesparing zijn twee zijden van dezelfde medaille. Dat besef begint bij steeds meer bedrijven door te dringen. Maar om groene doelstellingen èn kostenbesparingen te realiseren is een belangrijkste eerste stap nodig: inzicht krijgen in het eigen it-landschap. Van daaruit kan invulling worden gegeven aan een groene strategie. Daarvoor moet groene IT wel hoger op de agenda van de raad van bestuur komen te staan. Interview met Erik van Veen van Symantec.

“D

“ECONOMISCH KLIMAAT HELPT MEE AAN HET GROENER MAKEN VAN IT”

16

016-017_IT19_FOC_ART01 16

e eerste vraag die ik altijd stel aan een klant is: ‘Weet je wat jullie allemaal in huis hebben? Hebben jullie een goed inzicht in de it-omgeving? “ Aan het woord is Erik van Veen, manager pre-sales bij Symantec. Dat bedrijf is vooral bekend van zijn beveiligingssoftware, maar beweegt zich tegenwoordig op een veel breder terrein. Van Veen: “Onze ervaring is dat in Nederland een heel groot gedeelte van de organisaties, ik denk dat het gaat om zeker 80 procent, moeite heeft met het in kaart brengen van het it-landschap. En dan zijn we nog niet eens toegekomen aan meer gedetailleerde vragen.” Volgens Van Veen bestaat er een directe relatie tussen dit inzicht in de eigen systemen en groene IT. “Een van de belangrijkste oorzaken waardoor bedrijven met hun datacenters en rekencentra steeds maar meer energie blijven gebruiken, is dat ze er iedere keer opnieuw servers en opslagapparatuur bijplaatsen. Nog niet zo lang geleden was het bij veel bedrijven beleid om per server één applicatie te laten draaien. De bijbehorende opslag werd dan weer op aparte machines gezet. Vanuit het perspectief van energiegebruik is dat enorm inefficiënt.” De laatste tijd is een kentering te zien. Organisaties zijn zich bewust geworden van de energiekosten in datacenters. Bovendien lopen ondernemingen aan tegen ruimtegebrek. Van Veen: “Je zou kunnen zeggen dat het economisch klimaat meehelpt aan het groener maken van de IT. Bedrijven worden gedwongen op zoek te gaan naar manieren om efficiënter te werken. We zien dat veel klanten nadenken over groene IT. De motivatie is meestal een combinatie van het streven naar duurzaamheid èn kostenreductie. Bovendien speelt soms weten regelgeving mee. Goede intenties zijn een onderdeel van het verhaal, maar tot op zekere hoogte moet duurzaam werken ook worden afgedwongen door de overheid.“ Ondernemingen kloppen aan bij dienstverleners als Symantec om ze te helpen hun groene doelstellingen te realiseren. “Het eerste wat wij doen, is een meting uitvoeren om grondig in kaart te krijgen nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


wat die bedrijven nu eigenlijk in huis hebben. Hoeveel schijfruimte is er eigenlijk, hoeveel is er gebruikt, kan dat effectiever? Op basis daarvan gaan we kijken hoe een organisatie schoner en groener kan gaan werken.” HAKEN EN OGEN De theorie is eenvoudig, maar de praktijk een stuk minder. Van Veen: “Op het moment dat je weet dat je een bepaald aantal machines kunt uitzetten, kun je snel uitrekenen hoeveel dat aan elektriciteitskosten bespaart. Wanneer je er achter komt dat een deel van de servers onderbezet is, is het heel simpel om te zeggen dat je daar verandering in gaat brengen, en de bezettingsgraad gaat verhogen tot bijvoorbeeld 80 procent. Dan kom je uit op technische zaken die nodig zijn om effectief de transitie te kunnen maken om servers te consolideren. Om de bezettingsgraad van servers en opslag hoger te krijgen, heb je de juiste ‘tools’ nodig. We merken dat bedrijven daar steeds meer om vragen.” Om de bezettingsgraad op te schroeven, kun je volgens Van Veen bijvoorbeeld andere disks gaan gebruiken. In veel gevallen gebruiken organisaties hoge-snelheidsdisks met een lage capaciteit. Daar kan weliswaar relatief weinig informatie op worden gezet, maar die informatie is wel snel toegankelijk. Bij onderbezetting worden die schijven vervangen door het omgekeerde; goedkopere disks met een hogere capaciteit. Een inventarisatie van it-landschap, gebruik en bezettingsgraad is slechts de eerste stap. De tweede cruciale vraag is wat de doelstellingen van de organisatie zijn. Een voorbeeld is volgens Van Veen de stad Amsterdam, waar gestreefd wordt naar een reductie van de CO2-uitstoot, veroorzaakt door IT, met 40 procent ten opzichte van 1995 - in de periode van 2009 tot 2025. “Dat is een heldere doelstelling. We helpen door een stappenplan te maken èn door achteraf te meten of de doelstellingen ook daadwerkelijk worden gehaald.”

12-11-2009 15:03:54

Dat laatste aspect, tussentijds rapporteren, is een vaak vergeten aspect van groene IT. “Het is een knelpunt bij organisaties. We zorgen er altijd voor dat bedrijven tussentijds inzicht krijgen in wat er gebeurt in hun it-omgeving. Een grootschalig verbetertraject kan soms wel maanden of jaren duren, en dan wil je tussentijds wel weten hoe het verloopt.” Omdat er zoveel partijen een mening hebben over groene IT, is het belangrijk om gestructureerd te werk te gaan. “Geloof niet zomaar iedereen, maar maak vooral een helder projectplan met een begin en een einde, inclusief die tussentijdse metingen. En zeker zo belangrijk is de vraag van de verantwoordelijkheid. Wie in de raad van bestuur steunt het project echt? Wie is verantwoordelijk voor het slagen ervan, of aanspreekbaar als het mislukt? Welke middelen zijn beschikbaar? Dat zijn belangrijke punten, want ook al is het bewustzijn aanwezig in een organisatie, moet het mandaat er ook echt zijn.” Volgens Van Veen zit het over het algemeen wel goed met dat bewustzijn, maar kan er nog wel het een en ander verbeterd worden aan de prioriteit die groene IT heeft. BESCHIKBAARHEID EN BEVEILIGING “We zien dat veel grote bedrijven bezig zijn met een parallelle ontwikkeling, ze streven naar duurzaamheid en kostenreductie.. Het heeft vooral een merkbaar effect als ‘groen’ gekoppeld is aan meer; de meeste bedrijven hebben tenslotte ook financiële doelstellingen. Bij de overheid ligt dat natuurlijk weer anders, maar bij commerciële bedrijven is ook bij verantwoord ondernemen een sluitende business case nodig. Bedrijven die ondertussen aan de gang zijn met groene IT, zijn vooralsnog terughoudend met het tussentijds bekend maken van resultaten, zodat concrete cijfers over daadwerkelijke besparingen nog maar mondjesmaat aanwezig zijn. Van Veen:

016-017_IT19_FOC_ART01 17

“We werken nu wel met een bedrijf dat als concrete doelstelling heeft om de bezettingsgraad van servers en opslag omhoog te krijgen van 28 procent naar 70. Dat is een heel realistisch scenario, maar dat is niet zomaar voor elkaar. Het gaat dan concreet om een serverreductie van zevenhonderd naar honderdvijftig. Je hebt een jaar om een verdubbeling van de bestaande bezettingsgraad te realiseren Als je verder wilt gaan, dan dat heb je een paar jaar nodig.” De reden hiervoor is dat bij dergelijke trajecten veel zaken een rol spelen, van organisatie van de infrastructuur tot beveiligen. “Teruggaan van zevenhonderd naar honderdvijftig servers betekent dat van iedere zes servers er één gemaakt wordt. De beschikbaarheid van de servers moet daarom goed geregeld worden. Je moet clusteren, anders archiveren, de back-up moet anders worden ingericht. Het succes van zoń operatie schuilt in de details, zoals de organisatie van de beveiliging. Een van de technologieën die voor grote veranderingen gaat zorgen, ook op het gebied van groene IT, is cloud computing. Van Veen: “Dat gaat voor ons en onze klanten heel belangrijk worden. We verwachten dat we over drie tot vier jaar 50 procent van onze omzet zullen gaan halen uit oplossingen gebaseerd op cloud-computing. We verwachten dat het een enorme groei gaat doormaken. Het betekent concreet voor organisaties dat je verschillende diensten, zoals back-up en beveiliging, bij verschillende leveranciers gaat onderbrengen. Die dienst komt ergens uit een private of publieke datacenter en wordt aangeboden over een eigen netwerk of het internet. Daar is de grote winst te halen, ook op het gebied van groene IT. Want wanneer organisaties gaan uitbesteden aan derde partijen op basis van cloud-computing, kunnen die partijen door hun schaalgrootte meer besparen dan de klanten apart.”

DE EERStE VRAAG: ‘WEEt jE WAt juLLIE ALLEmAAL IN HuIS HEBBEN?

•

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


17

12-11-2009 15:03:56


Den Haag maakt milieu-inspanningen meetbaar

CO2-meting in de praktijk Door Mirjam Hulsebos

De gemeente Den Haag wil in 2010 haar gemeentelijke organisatie volledig klimaatneutraal maken. Door te besparen, te verduurzamen en te compenseren Dat is een mooi streven, maar hoe maak je zoiets meetbaar? Daarvoor gebruikt de gemeente SAS Sustainability Management.

D

en Haag is ambitieus als het om het milieu gaat. De stad wil in 2050 volledig klimaatneutraal zijn. Het vervoer mag dan geen emissies meer uitstoten en alle energie moet schoon worden opgewekt. Op weg naar dit doel wil de gemeentelijke organisatie al in 2010 klimaatneutraal opereren. Beleidsmedewerker Klimaat Henry Terlouw speelt een belangrijke rol bij de realisatie van dit doel. “Samen met een collega ben ik verantwoordelijk voor het klimaatbeleid van de gemeente. Dit beslaat een breed terrein. Het is onze rol om in kaart te brengen waar het klimaat allemaal aan raakt, welke projecten er op het gebied van duurzaamheid lopen, waar we ambtenaren kunnen stimuleren en waar we zelf achteraan moeten. Wij zitten niet bij alle projecten aan tafel, dat is onmogelijk. Wij moeten er vooral voor zorgen dat het klimaat op de agenda komt bij andere afdelingen en diensten.” HAAGS KLIMAATFONDS Het klimaatbeleid van de gemeente bestaat uit drie componenten: besparen, verduurzamen en compenseren. Bij compenseren denken de meeste mensen aan het aanplanten van bomen aan de andere kant van de wereld. In Den Haag zoeken ze het liever dicht bij huis. Terlouw: “We hebben met partijen in de stad het Klimaatfonds Den Haag opgericht met als doel om in de stad te compenseren. Dat doen we door andere organisaties te ondersteunen bij het realiseren van besparingen of het verduurzamen van hun energiegebruik. De CO2-winst die daarmee wordt behaald, verrekenen we met onze eigen uitstoot. Zo heeft het Klimaatfonds vorige week een school geholpen met aanpassingen in hun gebouw waardoor het energiegebruik omlaag gaat.” De CO2-uitstoot die op korte termijn niet kan worden bespaard of verduurzaamd compenseert de gemeente via het Klimaatfonds. Op lange termijn is dit een belangrijke stap op weg naar een klimaatneutrale stad. 2050 lijkt nu nog ver weg, maar er moet nu al tempo worden gemaakt wil die doelstelling worden gehaald, weet Terlouw. “Onze CO2 footprint is in vergelijking tot gemeentes met grote industriegebieden relatief laag, maar hij is ook sterk versnipperd. Waar in het Westland bijvoor-

18

018-019_IT19_FOC_ART03 18

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


beeld 70 procent van de uitstoot voor rekening komt van de glastuinbouw en in Rotterdam de haven een belangrijke bijdrage aan de CO2-uitstoot levert, hebben wij te maken met heel veel partijen die CO2 uitstoten. We kunnen niet focussen op een sector, we moeten parallel veel verschillende sectoren aanpakken.” KEUZES MAKEN Te beginnen bij de gemeente zelf. Om te bepalen of de organisatie volgend jaar klimaatneutraal opereert, moeten diverse factoren worden gemeten. Daarbij heeft Terlouw heldere keuzes gemaakt: “We meten alleen de CO2-emissie die we zelf veroorzaken. Het energiegebruik van onze computers telt dus mee, maar de aanschaf van computers niet. We zetten wel grote stappen op het gebied van duurzame inkoop, maar op dit moment kunnen we nog niet meetbaar maken in hoeverre de producten en diensten die we inkopen CO2-neutraal zijn. Vandaar dat we dit nu nog buiten beschouwing laten.” In de optelsom komen de volgende gegevens voor: het gebruik van elektriciteit, gas en stadswarmte in alle 120 panden die de gemeente in gebruik heeft, alsmede het verbruik van de openbare verlichting, de gemalen, de verkeersregelinstallaties en de gemeentelijke zwembaden en sporthallen, plus de uitstoot die wordt veroorzaakt door de ruim 500 voertuigen. Om deze kernaspecten zit een schil die niet meetelt voor de doelstelling in 2010, maar die wel veel aandacht krijgt. Hieronder valt onder meer het stimuleren van ambtenaren om woon/werkverkeer met het openbaar vervoer af te leggen. Terlouw: “Bij de doelstelling om in 2010 klimaatneutraal te zijn, nemen we alleen factoren mee waar we zelf direct invloed op kunnen uitoefenen. Het gaat dus niet om alle uitstoot die wij als ambtenaren veroorzaken, maar om die uitstoot waar wij als gemeentelijke organisatie grip op hebben. Zo huren we bijvoorbeeld een aantal panden inclusief gas, water en licht. Daar kunnen we ons verbruik niet direct beïnvloeden en daarom valt dat onder inkoop. Het heeft wel onze aandacht. We stimuleren bijvoorbeeld dat de panden die we huren minimaal een C-label hebben.”

16-11-2009 15:39:07

Anders dan bij een boekhouding is er geen regelgeving die zegt hoe je moet rapporteren. Het gaat er volgens Terlouw op dit moment dan ook niet om op alle fronten volledig te zijn, het gaat om transparantie. WITTE VLEKKEN Het is een bewuste keus om het aantal variabelen in eerste instantie beperkt te houden. “Het meten hiervan is al verschrikkelijk complex”, weet Terlouw. Te veel om nog in een spreadsheet bij te houden, en dus ging hij op zoek naar een pakket dat deze gegevens kan verzamelen en analyseren. Hij vroeg twee offertes op, die op drie criteria werden beoordeeld: prijs, gebruiksgemak en kwaliteit. SAS scoorde op alle terreinen hoog. In de zomer ging de implementatie van start. De eerste fase bestond uit beslissen welke informatie in de rapportage moet worden opgenomen en op welke wijze daarop wordt gerapporteerd. “Wil je naast de CO2-uitstoot bijvoorbeeld ook over het aantal gereden kilometers rapporteren of over de verbruikte hoeveelheid brandstof?”, geeft Terlouw een voorbeeld. De tweede fase bestond uit het vergaren van de gewenste informatie. Sommige gegevens waren snel voorhanden. De twee leasemaatschappijen konden met een druk op de knop informatie over kilometers en brandstofverbruik aanleveren en de gegevens over het elektraverbruik waren allemaal al verzameld in het kader van een aanbesteding. Lastiger is het om het gebruik van gas en stadswarmte in kaart te brengen. “We gaan nu een traject in met slimme meters. Als alle panden daarvan zijn voorzien, is het geen punt meer”, aldus Terlouw. In de derde stap heeft SAS alle beschikbare gegevens ingelezen, waarna Terlouw de eerste analyses

018-019_IT19_FOC_ART03 19

kon maken. “Het inlezen ging opvallend snel en geruisloos, ik had verwacht dat dat veel lastiger was aangezien de informatie in allerlei verschillende formaten werd aangeleverd”, zegt hij. Terlouw weet dat hij over 2009 nog geen volledige rapportage kan maken. Dit jaar is het vooral belangrijk om witte vlekken in kaart te brengen. “Zo hebben we auto’s in eigendom waarvan het exacte aantal gereden kilometers op dit moment onbekend is. De rapportage over 2009 gebruiken we vooral om mensen duwtjes te geven om deze gegevens te gaan aanleveren .”

“WE mETEN Om TE KuNNEN VERbETEREN”

GROEISCENARIO Eind 2010 is de gemeente Den Haag in staat om te rapporteren over alle bovengenoemde punten. En dan ontstaat ongetwijfeld ook de behoefte aan diepgaandere informatie. “Als je ziet dat een bepaald gebouw opvallend veel meer stroom gebruikt dan een ander, wil je weten hoe dat komt”, geeft Terlouw een voorbeeld. “Bovendien kunnen we volgend jaar de eerste vergelijkingen maken. Je wilt de lijnen zien dalen. Als bepaalde emissies stijgen, wil je weten waardoor dat komt. Dat betekent dat we meer aspecten in kaart moeten brengen, die we dan natuurlijk ook in SAS vastleggen.” Er is dus sprake van een groeiscenario. Op dit moment wordt de informatie vooral op beleidsniveau gebruikt. De CO2-emissies worden nog niet teruggerekend naar de diensten. Dit zijn allemaal plannen voor de verdere toekomst. Hoe die toekomst eruit gaat zien, durft Terlouw nu nog niet te voorspellen. “We zullen continu een afweging moeten maken hoe diep we in onze analyses willen gaan. Je kunt heel veel meten, maar als je er niet direct op kunt sturen, heeft het voor ons op dit moment geen prioriteit. We meten om te kunnen verbeteren.”

•

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


19

16-11-2009 15:39:12


Directie neemt groene IT inmiddels serieus De langjarige aandacht voor Groene IT heeft tot merkbaar resultaat geleid, zo blijkt uit de grootschalige enquête die is uitgevoerd in opdracht van it-dienstverlener Symantec. Vrijwel alle grote bedrijven zijn er serieus mee bezig, met een tweeledig strategisch doel: kostenbesparing en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Door Marco van der Hoeven

L

iefst 97 procent van de grote ondernemingen wereldwijd is bezig met groene IT. Dertig procent geeft aan daadwerkelijk een groene strategie te hebben. Deze opmerkelijke cijfers komen uit een onderzoek naar Groene IT dat is uitgevoerd in opdracht van Symantec. 1.052 bedrijven op alle continenten, waar meer dan duizend mensen werken, zijn ondervraagd over hun beleid en plannen met betrekking tot duurzaamheid. Niet meer dan één procent gaf aan groene IT niet belangrijk te vinden. Naast de enorme aandacht voor groene IT is ook de motivatie opvallend. Nog steeds is kostenreductie de belangrijkste drijfveer. 91 procent van de benaderde bedrijven wil het energiegebruik terugdringen, 91 procent heeft genoeg van de hoge kosten voor koeling. Maar behalve kostenreductie is ook duurzaamheid een belangrijk argument. 87 procent wil een bijdrage leveren aan het terugdringen van vervuiling, 86 procent heeft te maken met een groene strategie die door het hoofdkantoor wordt gedicteerd. In lijn met deze bevindingen is de bereidheid om geld uit te geven aan groene IT. 72 procent van de respondenten gaf aan dat hun budget voor groene

WEL GELD VOOR GROEN

Volgens de studie van Symantec uit mei 2009 zijn bedrijven bereid hun investeringen in groene technologie te verhogen. 73% van de respondenten voorspelt dat ze hun groene IT uitgaven over de komende twaalf maanden gaan verhogen. Men verwacht dat terug te verdienen aan lagere stroomkosten.

BUDGET VOOR GROENE IT INITIATIEVEN 3%

neemt af met meer dan 10%

2%

neemt af met 6-10% neemt af met 1-5%

3%

blijft hetzelfde

18% 33%

neemt toe met 6-10% neemt toe met meer dan 10%

19% 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

INVESTERINGEN De eerste stap die veel bedrijven zetten om invulling te geven aan een groene strategie is volgens Symantec investeren in energiezuinigere hardware. Vervolgens kan door het inzetten van slimme software en managementoplossingen de apparatuur optimaal worden ingezet. De investeringen die bedrijven hiervoor gaan doen kunnen op verschillende manieren worden ingevuld. De eerste mogelijkheid is het efficiënt opslaan van dubbele data. Waar traditionele back-up methoden dezelfde gegevens vaak tientallen keren opslaan kan met behulp van ‘deduplicatiesoftware’ de benodigde opslagcapaciteit fors, soms zelfs met 98%, worden teruggedrongen. Daarnaast is virtualisatie bij utstek een groene manier van werken. Door van meerdere fysieke servers via software virtuele machines te maken die op één fysieke server draaien zijn minder apparaten nodig, wat scheelt in energie en kosten. Dit kan heel ver gaan; zo maakte het Nederlandse trainingscentrum van SAP een volledig netwerk, inclusief 240 pc’s, in zijn geheel virtueel, met één centrale server. Op de 240 werkplekken staan alleen nog volledig uitgeklede, energiezuinige terminals. Dit levert een energiebesparing op van 65 procent, en vraagt 90 procent minder opslagruimte. Tenslotte kan data slimmer worden verdeeld binnen de it-infrastructuur. Data die weinig wordt gebruikt, zoals oude e-mails, kan op energiezuinige systemen worden gezet die stand-by staan, om pas actief te worden zodra die data daadwerkelijk wordt opgevraagd. De systemen met een hoge performance, en dus een hoger energieverbruik, blijven zo beschikbaar voor de kleinere hoeveelheid veelgebruikte data binnen een organisatie.

•

Bron: Symantec Green IT, mei 2009

20

020_IT19_FOC_ART04 20

35%

IT de komende twaalf maanden zou stijgen. Gerelateerd hieraan is weer de constatering dat bij 91 procent van de bedrijven de aankoopbeslissingen voor apparatuur mede worden genomen op basis van de energie-kenmerken. Opvallend is dat 64 procent van de bedrijven zelfs bereid is tien procent meer te betalen voor energie-efficiënte producten. Een derde wil zelfs twintig procent meer betalen.

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19

• 24 november 2009 16-11-2009 15:37:23

Gemeente Zwolle virtualiseert zijn werkplekken

Stroomkosten gehalveerd Bij de gemeente Zwolle gaan de bureaucomputers de deur uit. Momenteel wordt een ‘virtuele desktop infrastructuur’ (VDI) ingevoerd die het energiegebruik moet halveren. Inmiddels zijn de eerste driehonderd desktops vervangen door thin clients. De rest volgt dezer maanden. De ervaringen halverwege dit proces.

D

e gemeente Zwolle is het afgelopen halfjaar druk in de weer geweest met de herinrichting van zijn desktops. Inmiddels zijn driehonderd van de 1100 werkplekken gevirtualiseerd. De rest is hopelijk eind dit jaar overgezet. “Zwolle heeft bij elkaar ongeveer 1500 werkplekken voor 1250 ambtenaren, verspreid over verschillende locaties in de stad.” Zo vertelt Jaap van Vliet, binnen de eenheid Advies en Faciliteiten verantwoordelijk voor de informatievoorziening van de gemeente. “Daarvan zullen er 1100 worden vervangen door thin clients. Zo’n 150 werkstations worden niet gevirtualiseerd. Die worden bijvoorbeeld voor zware grafische toepassingen gebruikt.” Men kiest voor desktopvirtualisaties en niet voor blade-pc’s, omdat men de kosten van die laatste oplossing te hoog vond. Belangrijkste doelstelling van deze transitie is de energiebesparing. Vorige zomer heeft de gemeente een Energie Optimalisatie Scan laten uitvoeren door Pecoma. Daaruit bleek dat het verbruik van de ictomgeving met bijna de helft teruggedrongen kon worden. Daarvoor worden de vette Windows-desktops aan de voorkant vervangen door thin clients van Wyse, in combinatie met energiezuinige monitoren. Deze worden dan gevoed door images die op een gevirtualiseerde server-infrastructuur draaien. Andere doelstelling is de verbetering van de dienstverlening aan de eindgebruikers. Met name de inlog-tijden zijn te lang. Het meten van de kwaliteit is dan ook een ander belangrijk onderdeel van deze transitie. “We beschouwen onze gebruikers als klanten en willen dat zij het gevoel hebben een goede dienstverlening van ons te krijgen,” aldus Van Vliet.

de toepassingen dat ze ook goed presteren is een kunst op zich. De login mag maximaal één minuut duren. We streven uiteindelijk naar dertig seconden. Een applicatie moet binnen zeven tot twintig seconden opstarten. Dat meten we ook.” Het oorspronkelijke plan om ook tegelijkertijd de laptops te vervangen, heeft Van Vliet voorlopig in de ijskast moeten zetten. “We wilden mensen vanaf hun eigen desktop laten werken als ze thuis zijn, en vanaf een thin laptop als ze onderweg zijn. Inmiddels hebben we besloten dat de laptops voorlopig blijven. Rationeel gezien heb je alleen een laptop nodig als je vaak onderweg bent en dan ook werkt; voor het thuiswerken zijn andere mogelijkheden beschikbaar. Maar er zit ook een cultureel aspect aan. Met name in de hogere echelons hecht men toch sterk aan zijn onafhankelijkheid. Daar moeten we extra aandacht aan besteden. De laptops worden later een apart traject.” “Al doende leer je,” benadrukt Van Vliet. “Het project duurt ook langer dan gepland. Dat komt door wat technische problemen die we met de software hadden. Via Pecoma hebben we VMware enkele bug fixes laten doorvoeren. We konden de uitrol pas hervatten toen dat opgelost was.”

APPLICATIE-STREAMING Nu halverwege dit traject heeft Van Vliet geleerd dat een virtuele omgeving meer vraagt van het beheer. “Als een Windows-desktop vastloopt, dan kun je die gewoon rebooten. Toen gebruikers dit met een virtuele desktop deden, bleken allerlei sessies en connecties te blijven hangen. Dat betekent dat we gebruikers meer en nauwkeuriger moeten begeleiden.” Omdat de toepassingen nu naar de gebruikers worden gestreamd, moet hen ook worden uitgelegd waarom dat meer tijd kost. “Het inloggen gaat een stuk sneller. Maar gebruikers zeggen dan “goh, ik dacht dat alles nu flitsend zou zijn.” We zijn op dit moment bezig om de performance van de applicaties in orde te maken. Het zodanig packagen van

BESPARING Hoewel de gevirtualiseerde omgeving meer aandacht vraagt, ziet Van Vliet nog steeds mogelijkheden om op beheer te besparen. Ook dat was een van de oorspronkelijke doelstellingen. “We zien een verschuiving in de beheeractiviteiten naar Windows-beheer. Bovendien werken Windows- en applicatiebeheerders nu nauwer samen. Ik zie straks wel een besparing ontstaan. We schatten dat we op termijn één FTE (van de dertien) kunnen uitsparen. Volgende zomer hebben we meer ervaring met de nieuwe omgeving. Dan gaan we opnieuw evalueren.” Over de energiebesparingen kan Van Vliet nu nog niets zeggen. “Daarvoor is het op dit moment nog te vroeg. Maar de doelstelling staat nog steeds.”

021_IT19_FOC_Virtualisatie 21

Door Onno Breedveld

HET PLAN OM OOK DE LAPTOPS TE VERVANGEN, STAAT VOORLOPIG IN DE IJSKAST

•

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


21

16-11-2009 15:38:20

ADVERTORIAL

Groene IT is geaccepteerd onderwerp

Inzicht in energiegebruik van IT leidt tot forse besparingen

v.l.n.r. Ruud Hartog, IT Energy Consultant, Maarten van Montfoort, Directeur, Paul Kampman, Business Development Manager

Aandacht voor de energieaspecten van de IT-infrastructuur zorgt voor een verlaging van de CO2 uitstoot, geeft effectief invulling aan een strategie van maatschappelijk verantwoord ondernemen en levert geld op. Bovendien is er deskundige hulp beschikbaar: sinds 2008 ondersteunt Groene IT™ bedrijven en instellingen die werk willen maken van een duurzame strategie. Directeur Maarten van Montfoort: “Alles begint bij inzicht.”

9506_IT-Executive_Green-IT_advertorial.indd 52-53 000_IT19_ADV 22

“De groene aspecten van IT zijn ondertussen uitgegroeid tot een geaccepteerd onderwerp”, aldus Paul Kampman, business development manager bij Groene IT™ . “Naast de toenemende maatschappelijke noodzaak weten veel mensen dat er grote voordelen te behalen zijn met groene IT.” De cijfers spreken voor zich. Volgens een bekende berekening van onderzoeksbureau Gartner is de IT-sector wereldwijd verantwoordelijk voor 2% van de uitstoot van alle CO2. Dat is evenveel als het aandeel van de luchtvaart in de totale CO2-uitstoot. Een groot deel hiervan komt voor rekening van IT apparatuur die niet wordt gebruikt. Een

17-11-2009 11:31:45

PC die 24 uur per dag aanstaat, zorgt gemiddeld bijvoorbeeld voor een uitstoot van 420 kilogram CO2 per jaar. Groene IT™ is daarom in 2008 opgericht om bedrijven te helpen bij het groener maken van hun IT-infrastructuur. Directeur Maarten van Montfoort: “Onze oplossing bestaat uit drie onderdelen. Ten eerste kunnen bedrijven dankzij Groene IT™ een bijdrage leveren aan het terugdringen van de CO 2-uitstoot. Daarmee kunnen ze tegelijkertijd invulling geven aan een strategie van maatschappelijk verantwoord ondernemen. En tenslotte besparen organisaties fors op hun energiekosten.” De discussie over IT en duurzaamheid lijkt nogal ingewikkeld, maar volgens Van Montfoort hoeft het helemaal niet complex te zijn: “Alles begint met inzicht. We hebben daarom een unieke oplossing ontwikkeld. Met behulp van een IT Energy Scan wordt het energieverbruik van alle PC’s, laptops, servers, netwerkapparatuur en printers van een klant in kaart gebracht. Op basis van deze bevindingen worden aanbevelingen gedaan om het energieverbruik en de bijbehorende CO2 uitstoot drastisch te reduceren. Ook de kostenbesparingen die hiermee gepaard gaan zijn significant”

niet zoveel tijd te kosten, in anderhalve dag meten we het gebruik van de ICT-apparatuur. We kunnen na een week al de eerste rapportages geven.” Wanneer het energiegebruik van de IT-infrastructuur eenmaal in kaart is gebracht kan snel de terugverdientijd van nieuwe zuinigere apparatuur berekend worden. De gegevens in de database leveren bovendien informatie op over de plekken waar consolidatie in onderbezette datacenters en werkplekken uitkomst biedt. De gebruikers merken hier niets van.

“Daarnaast biedt Groene IT™ een complete en compacte oplossing, de zogenoemde Groene Box. Deze Groene Box plaatsen we in het netwerk van onze klanten, zodat we het verbruik van PC’s, laptops, servers, netwerkapparatuur en printers in kaart kunnen brengen en de energie-instellingen centraal kunnen beheren.” Hiermee ondersteunt Groene IT™ organisaties bij het verwerven van inzicht in het energiegebruik. Kampman: “De meeste bedrijven hebben ieder jaar een hoge energierekening die eigenlijk als gegeven wordt beschouwd, ze weten meestal niet waar die kosten vandaan komen. Daar kunnen wij ze bij helpen. ICT is een belangrijke post in het energiegebruik, maar wordt meestal niet als zodanig onderkend. Maar zoals berekeningen als die van Gartner aantonen is het totale gebruik in kWh enorm: het huidige gemiddelde verbruik per vierkante meter vloeroppervlak voor ICT binnen de kantoren bedraagt 27 kWh/m2/jaar.”

Alleen al op PC-gebruik kan die besparing flink oplopen. Van Montfoort: “In het meest extreme geval kun je op een zware PC die voortdurend aanstaat 120 euro besparen. Die situatie komt niet vaak voor, dus je moet je niet rijk rekenen. Maar een besparing van enkele tientallen euro’s per werkplek is zeker te behalen. Het is zonde om die besparing te negeren, zeker wanneer je als bedrijf tweeduizend PC’s hebt staan.”

Intelligente systeeminformatie De oplossing van Groene IT™ richt zich dus volledig op de bestaande IT apparatuur als PC’s, monitoren, laptops, servers en netwerkcomponenten. De metingen door de Groene Box leveren rapportages op, die inzichtelijk maken welke systemen efficiënter met stroomverbruik kunnen omgaan. Daarnaast krijgen organisaties intelligente systeeminformatie waarmee kan worden bepaald welke inactieve werkstations kunnen worden uitgezet, of uitgesteld totdat de gebruiker weer terugkeert naar zijn of haar werkplek. Ook harde schijven kunnen automatisch worden uitgezet wanneer het systeem geen toegang vereist, en monitoren kunnen automatisch in de spaarstand worden gezet. Van Montfoort: “We verrichten deze metingen over het algemeen bij bedrijven vanaf circa vijfhonderd werkplekken. Dat levert de beste Return on Investment op. Een eerste energy scan hoeft helemaal

Kampman: “Dat laatste is belangrijk. De meest zuinige PC is een PC die uitstaat. Maar je kunt niet steeds de PC’s aan en uit blijven zetten. Wat wel mogelijk is, is het centraal beheren van het PC-park om een modus te vinden waarbij het gebruik zo efficiënt mogelijk wordt ingericht. Zo staat zestig procent van de PC’s ’s nachts aan. Daar zijn de eerste besparingen te behalen. Vervolgens kun je op basis van het gebruik op verschillende afdelingen de apparatuur gericht instellen. Op die manier bespaar je geld terwijl de gebruikers plezierig blijven werken.”

Business case De consultants van Groene IT™ kunnen bedrijven ondersteunen bij het implementeren van een dergelijke duurzame oplossing, inclusief het uitwerken van een energiebesparingsplan. Kampman: “We zien dat de aanpak van duurzame IT steeds vaker hoog op de agenda staat. Bij bedrijven is dat in de meeste gevallen gekoppeld aan een business case. Het is altijd essentieel om op basis van de metingen duidelijk te maken wat de besparingen gaan worden. In praktijk is groene IT daarom meestal gekoppeld aan doelstellingen om kosten te besparen, dat is typisch iets voor deze tijd. Bij de overheid speelt de economische situatie natuurlijk minder mee, die heeft vooral heldere doelstellingen op het gebied van duurzaamheid, waar groene IT ook een rol in speelt. Een goed voorbeeld daarvan is het “Rotterdam Climate Initiative.” Van Montfoort: “ICT is techniek, maar de menselijke factor is zeker zo belangrijk. Wanneer je het energiegebruik inzichtelijk hebt gemaakt kun je de mensen op de werkvloer duidelijk maken welke bijdrage zij met hun gedrag kunnen leveren aan energiebesparing. Zo zijn we momenteel bezig met een traject bij een grote bank, waarbij onze meetresultaten worden gebruikt om de medewerkers bewuster te maken van het effect van hun werkzaamheden op de CO2-uitstoot. Dan gaat groene IT in een organisatie echt leven.”

Groene IT® • Tolnasingel 12 • 2411 PV Bodegraven • Postbus 77 • 2410 AB Bodegraven T 0800 - Groene IT E www.Groene-IT.nl I [email protected]

000_IT19_ADV 23

30-10-2009 14:08:43 17-11-2009 11:31:46


Gemeente Amsterdam bouwt nieuw datacenter

Groen rekencentrum in atoomkelder Door Fred van der Molen

De gemeente Amsterdam heeft ambitieuze klimaatdoelen. En dus staat duurzaamheid ook bij het Facilitair Bedrijf hoog op de agenda. In 2015 moeten alle panden CO2-neutraal zijn. Momenteel wordt een nieuw groen rekencentrum ingericht in de kelder van de Stopera. Met waterkoeling, warmte/koudeopslag in de bodem, en koeling met behulp van het water uit de Amstel.

N

aar goed Amsterdams gebruik heeft de hoofdstad zich bij het klimaatprobleem nog ambitieuzere doelen gesteld dan de landelijke overheid. Terwijl ‘Den Haag’ een reductie van de CO2-uitstoot van 30 procent nastreeft in 2020, stelt Amsterdam zich een 40 procent reductie ten doel in 2025. In beide gevallen is het ijkpunt 1990. Amsterdam wil kortom een voorhoedepositie innemen als het gaat om duurzaamheid. Dat moet worden gerealiseerd door een combinatie van maatregelen die de gemeente zelf treft, door samenwerking met het bedrijfsleven, door programma’s voor Amsterdammers met een smalle beurs en voor innovatieve ondernemers. De gemeentelijke organisatie wordt sinds 2007 onder een groen vergrootglas gelegd: het gemeentelijk wagenpark, de verlichting, de werkprocessen, schoonmaak, catering, gebouwen en natuurlijk de it-infrastructuur.

Onder de Stopera draait het nieuwe groene rekencentrum dat wordt gekoeld met water uit de Amstel

24

024-025_IT19_FOC_Amste_CLM 24

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


Een van de gestelde subdoelen is bijvoorbeeld alle gebouwen uiterlijk in 2015 CO2-neutraal te maken. Dat geldt ook voor de kantoren in de Stopera. De verlichting is er al aangepakt. Alle 4650 tl-armaturen zijn vervangen door nieuwe op maat gemaakte energiezuinige armaturen. Een kostbare operatie, mede omdat architect Cees Dam het gebouw had voorzien van maatwerk plafonds en armaturen. Arjan Okx, sectormanager Facilitair bedrijf: “Deze armaturen zijn vervangen door een vergelijkbaar ontwerp met TL5-buizen voorzien van daglichtregelingen. Het systeem werkt met ‘veegpulsen’ waardoor om zeven uur ’s avonds alle verlichting wordt gedoofd. Wie langer wil werken moet de verlichting weer inschakelen. Om negen uur volgt een tweede puls.” Het project heeft een besparing van 53.000 euro op de jaarlijkse energiekosten opgeleverd. WARMTE/KOUDE-OPSLAG Maar dit terzijde. We zijn hier vooral voor het nieuwe rekencentrum dat in de voormalige atoomschuilkelder van de Stopera wordt gebouwd en nog in 2010 volledig operationeel moet worden. Dat was overigens de eerste beslissing: op het dak of in de kelder. Vooral vanwege de energie-efficiëntie werd uiteindelijk voor de kelder gekozen. In de catabomben van de Stopera staan inmiddels de eerste computerracks met een watergekoelde achterplaat. Opvallend is dat de computers zijn samengebracht in een compacte container met eigen klimaatbeheersing. Omdat daar normaal gesproken geen mensen komen kan men er de temperatuur laten oplopen tot 35 graden. Mensen kunnen slecht tegen zo’n tropische temperatuur, maar voor computers is het geen probleem. Dat scheelt al een enorme slag in de koeling. De systeembeheerders benaderen de servers op afstand via laptops. Waterkoeling is dus terug in het datacenter. Amsterdam gebruikt de Amstel voor koelwater. Maar er is meer, zoals een systeem voor warmte/koudeopslag in de bodem. Het rekencentrum wordt aangekoppeld op de warmte/koude-pompen die al eer-

16-11-2009 15:41:26

COLUMN

RON TOLIDO

Businesspreventie der in de Stopera waren geplaatst. De warmte die de computers afgeven wordt in de zomer in de grond opgeslagen en in de winter weer gebruikt om het stadhuis op te warmen. De combinatie van maatregelen leidt volgens Okx tot een energiebesparing van zo’n 40 tot 60 procent ten opzichte van het huidige rekencentrum. Niet dat dit allemaal even vanzelfsprekend is. Okx benadrukt dat er in de groene sector nog een hoop ontmythologisering nodig is. Uit recente onderzoeken zou bijvoorbeeld blijken dat de in groene kringen veelgeroemde warmte/koude-opslag in de praktijk vaak veel minder presteert dan vooraf belooft. Bestaande installaties worden volgens hem slecht gemonitord. Daarbij moet je kunnen garanderen dat je netto op jaarbasis even veel warmte afneemt als opslaat, anders warmt de ondergrond langzamerhand op. Tenslotte kan de techniek slechts op beperkte schaal worden toegepast anders gaat de warmte- of koudebellen elkaar beïnvloeden en krijg je onbedoelde ondergrondse warmteuitwisseling. CENTRALISATIE Veel winst verwacht Amsterdam tenslotte te halen uit de centralisatie en virtualisatie van de vele servers die nu bij de diverse Amsterdamse diensten en stadsdelen worden gebruikt. Okx verwacht een stevige centralisatie als het nieuwe rekencentrum in de lucht is. Dat wordt volgens Okx geen gedwongen winkelnering: “We zullen met marktpartijen via open inschrijving gaan concurreren. Maar als grootverbruiker van energie koopt de gemeente zeer goedkoop in, en daar ligt al een interessant voordeel ten opzichte van de markt.” Naast de al bij het Servicehuis ICT - het shared servicecentrum van het concern Amsterdam - aangesloten diensten hebben diverse organisaties (o.a. Muziektheater, Stadsdeel Centrum, DPG Geoinfo, IBA, DMO en PMB) te kennen gegeven gebruik te willen maken van deze ruimte in de kelder van het Stadhuis. Hiermee zou een rendabele exploitatie zijn gegarandeerd.

•

ENERGIEKOSTEN NAAR EENDERDE

Het nieuwe rekencentrum wordt door het Facilitair Bedrijf gerund. Er wordt gekozen voor exploitatie in eigen beheer omdat dat de helft goedkoper zou zijn dan uitbesteding aan een marktpartij en omdat nu optimaal gebruik kan worden gemaakt van duurzame technologie. Tot voor kort bestonden de exploitatielasten van datacenters vaak voor meer dan de helft uit energiekosten. In Amsterdam zou dat worden teruggebracht tot ongeveer een derde: Jaarlijkse kosten rekencentrum Afschrijvingen € 403.250 (35%) Rente € 221.546 (19%) Beheerkosten € 140.000 (12%) Energiekosten € 373.743 (33%) Totaal: € 1.138.539 (vanaf 2010)

024-025_IT19_FOC_Amste_CLM 25

Businesspreventie. Echt zo’n modieus, hysterisch adviesthemaatje waar iedereen een mening over heeft. De bladen staan vol met vrijblijvend gekwetter over het hoe en wat. Maar probeer het eens over concrete stappen te hebben. Dan stroomt het plein om je spontaan leeg. Ik prijs me daarom gelukkig te kunnen praten met een projectleider die in de praktijk met businesspreventie bezig is. We spreken af in de lobby van een grote organisatie. Daar is net de eerste stap van een ingrijpende transformatie afgerond. “Niemand houdt van verandering,” bezweert de projectleider. Zijn blik dwaalt af naar de uitgang, waar hij net in een straf tempo 3 sigaretten heeft weggewerkt. “Maar in deze tijden was ontkennen geen optie meer. De organisatie was hopeloos versplinterd. Ontelbare afdelingen, allemaal vol goede wil op hun eigen gebiedje gericht. Totaal blind voor de omgeving. Vaak realiseerden de mensen zich niet eens dat ze ook met businesspreventie bezig waren. Laat staan dat ze de krachten bundelden”.

OP DE IT-AFDELING WORDT BUSINESSPREVENTIE LETTERLIJK BEDREVEN

Hij geeft me wat voorbeelden. “Neem Juridische Zaken. Daar zijn ze hier nota bene tegelijkertijd aan de vraag- en aanbodzijde met businesspreventie aan de gang. Met het 100 procent willen doorgronden van alle juridische eventualiteiten kun je elke offerte naar de klant met maanden blokkeren. Of zelfs helemaal afblazen. En op dezelfde manier kun je toeleveranciers zodanig de duimschroeven aandraaien dat niemand meer zaken met je durft te doen”. Hij mijmert even weg. “En dan heb ik het nog niet eens over patenten gehad. Een fascinerende wereld waarin complete afdelingen elkaar bezig houden zonder een cent omzet te creëren”. Dan gaat hij rechtop zitten. “Maar ik dwaal af. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat er niet met Risk Management werd samengewerkt: nochtans lui die van wanten weten als het gaat over het de kop indrukken van ondernemingszin. En toch waren het aparte eilandjes. Inkoop: hetzelfde laken een pak. Moet je zien hoe consistent daar met vinkjes op checklijstjes naar de laagste prijs wordt gezocht zonder enig gevoel voor de eisen van de bedrijfsvoering. Ik zeg, daar worden elke dag weer kostbare meters afgelegd in de richting van meer businesspreventie. Maar denk je dat er ook maar één best practice werd uitgewisseld?” Hij vertelt me dat de lijst nog veel groter is. “Heb je wel eens goed op de it-afdeling rondgekeken? Man man, daar wordt de businesspreventie letterlijk bedreven. Security-experts die het bedrijf willen isoleren van de buitenwereld. Architecten met hun tergend trage, introspectieve theorietjes. Onwrikbare beheerders met hun dichtgespijkerde sla’s. Een zee vol onaangeboord talent, zonder meer”. Ons gesprek is voorbij. “We hebben al die afdelingen nu bij elkaar gebracht, in één groot Businesspreventie Shared Service Centre” besluit de projectleider. “Als je ziet wat dat in korte tijd al heeft opgeleverd aan inzicht en herkenning, dat geeft een onvergelijkbare energie”. Hij geeft me een hand en is dan onderweg naar de uitgang. De sigaret trilt al in zijn mond. nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


25

16-11-2009 15:41:28


Ook it-manager komt in beweging voor duurzamer beleid

Groener, zuiniger Door Sytse van der Schaaf Nederlandse it-managers hebben beter zicht gekregen op het energieverbruik van it-appartuur en milieu-overwegingen spelen een grotere rol bij de inkoop van computerapparatuur dan een jaar geleden.

N

ederlandse it-managers hebben een handson houding wat betreft Groene IT. Dat blijkt uit een onderzoek dat Compute Profile in opdracht van IT Executive voor de tweede jaar op rij hield onder tienduizend Nederlandse it-managers. Meer dan de helft van de respondenten heeft inmiddels in zijn geheel of gedeeltelijk inzicht in het stroomverbruik van de it-infrastructuur. Een jaar terug was dat nog maar bij 40 procent het geval. Vorig jaar zei 58 procent van de ondervraagde it-beslissers geen enkele inzicht te hebben in het stroomverbruik van IT. Dat is nu gezakt naar 45 procent. Dat betekent dat aan één van de

meest basale voorwaarden om de it-infrastructuur duurzamer te krijgen beter is voldaan: inzicht in het stroomgebruik van de it-apparatuur. Dat inzicht is in een jaar tijd sterk verbeterd. Zo geeft dit jaar een kwart van de itmanagers aan dat zij de energie-efficiëntie van hun datacenter laten doorlichten. Vorig jaar gaf 13 procent van de it-beslissers aan hiermee bezig te zijn. Ook op het terrein van de inkoop wint duurzaamheid aan belang. In het onderzoek van vorig jaar gaf 83 procent van de it-managers aan dat energiekosten geen rol of een geringe rol speelden bij de aanschaf van nieuwe hardware. Dit percentage is in het recente onderzoek verlaagd naar 67 procent. Een derde van de ondervraagde beslissers zegt inmiddels bij de aanschaf wel veel gewicht toe te kennen aan de energiekosten van de hardware. Deze milieu-overwegingen hebben veel sneller

aan belang gewonnen dan it-managers verwachtten. Vorig jaar zomer nog dacht driekwart van de Nederlandse it-managers dat duurzaamheid bij de aanschaf van nieuwe apparatuur pas over twee jaar een zwaarder criterium zou worden bij de aanschaf van nieuwe hardware. Maar nu geeft driekwart van de respondenten aan dat ze bij nieuwkoop strenger letten op het stroomverbruik van de apparatuur. BELEID Hoe dat komt? Daarvoor zijn twee factoren aan te wijzen in het uitgevoerde onderzoek. Aan de ene kant is het zo dat steeds meer Nederlandse organisaties werken met een duurzaamheidsbeleid. Aan de andere kant zijn ook itmanagers ervan doordrongen geraakt dat een groen imago goed en belangrijk is voor hun organisatie. Maar liefst 61 procent van de itmanagers zegt in een organisatie te werken

Zelfs een brand kan uw onderneming niet op zijn kop zetten

Terremark is een toonaangevende, wereldwijd actieve leverancier van IT-infrastructuurdiensten. Vanuit datacenters in Europa, de Verenigde Staten en Latijns-Amerika levert Terremark een volledig portfolio aan managed services die complete ondersteuning bieden voor bedrijfskritische applicaties. Zoals The Enterprise Cloud®, een private

Beyond Availability 026-027_IT19_FOC_Onder_CLM 26 084-075_terre_Brand_IT_426x151 NL.indd 1

Managed Hosting Enterprise Cloud Computing 16-11-2009 15:43:44

clou Maa trad infra www

van igde folio voor vate

InzIcht energIeverbruIk?

2008

2009

3%

2%

12%

15%

2% 12%

23%

Geen Beperkte mate Belangrijke mate Zeer belangrijke mate

31%

60%

55%

6% 8% 62%

Ja Nee Gedeeltelijk Weet niet

44%

2%

DuurzaamheIDsbeleID Is uw organisatie bezig met de uitvoering of planning van duurzaamheidsbeleid?

22%

72%

Inkoop Welke rol spelen energiekosten bij het aanschaffen van computerapparatuur

13% 32%

Heeft u inzicht in het energieverbruik van uw it-apparatuur?

24%

18% 41% 22%

Uitvoeren In planning Aan het overwegen Nee

19%

Bron: online-enquête onder 12.854 (2008) en 8776 lezers (2009) uitgevoerd door Computer Profile.

met een expliciet beleid voor duurzaamheid. Nog eens 22 procent geeft aan dat de eigen organisatie plannen hiervoor aan het maken is. Vorig jaar gaf 14 procent aan met Groene IT aan te sluiten bij het duurzaamheidsbeleid van de organisatie. Nog eens een kwart zei dergelijk beleid te overwegen. De it-manager vindt dit jaar blijkbaar aansluiting bij een organisatiebreed beleid voor duurzaamheid. Ook de houding van it-managers ten opzichte van duurzaamheid is veranderd. Het versterken van een groen imago is belangrijker geworden. Vorig jaar zei een kwart van de respondenten geen enkele waarde te hechten aan een groen imago van de eigen organisatie. Dit jaar is dat teruggezakt naar 15 procent en 42 procent geeft nu aan dat een groen imago belangrijk is. Vorig jaar was dat nog een derde van de ondervraagde it-managers. In eerdere onderzoeken is herhaaldelijk geconstateerd dat de it-managers niet alleen geen inzicht hadden in het energieverbruik van de it-apparatuur, maar dat de stroomkosten ook niet ten laste kwamen van hun budget. Dat is nog altijd maar beperkt het geval. Slechts een vijfde van de respondenten wordt via zijn of haar it-budget gestimuleerd om energie te besparen. Een van de meest basale maatregelen om it-managers te stimuleren energiezuiniger te werken is dus in het gros van de bedrijven nog niet getroffen.

•

cloud die speciaal voor bedrijfskritische omgevingen is ontwikkeld. Maar bovenal een oplossing die de economische tekortkomingen van traditionele hosting oplost én on-demand capaciteit levert voor uw infrastructuur. Kijk voor meer bedrijfskritische hostingoplossingen op www.terremark.nl of bel + 31 (0)23 547 79 46

026-027_IT19_FOC_Onder_CLM 27

16-11-2009 15:43:45 02-11-2009 12:32:45


Supermarkten kunnen tot 20 procent energiezuiniger worden

Groen gebouw is slim g Dankzij IT is het mogelijk in het beheer en onderhoud van gebouwen forse energiebesparingen te realiseren. In praktijk blijkt het echter voor ondernemingen lastig om de volledige infrastructuur die daarvoor nodig is zelf te bouwen en te exploiteren. IBM is daarom een platform aan het ontwikkelen waarmee onder andere gebouwen slim en daarmee ‘groen’ beheerd kunnen worden. Een pilotproject heeft daarvoor dit jaar de ICT~Milieu Award 2009 gewonnen. Door Marco van der Hoeven

H

Gilbert Haverkamp (IBM): “Vaak worden groene projecten gepresenteerd als complexe operaties. Maar je kunt het ook simpel maken, met een korte terugverdientijd. We kiezen er bewust voor het concept in fases uit te voeren.”

et eerste smart gebouw is een franchise-filiaal van supermarkt Albert Heijn in Haarlem. Volgens mede-eigenaar Paul Vos zijn de eerste resultaten positief en is in het eerste fase al een beperkte besparing gerealiseerd. Het systeem is gebaseerd op strategisch geplaatste sensoren. De meetwaarden worden vervolgens verzameld in een platform van IBM en de data worden omgezet in bruikbare rapportages. Deze aanpak is een uitwerking van IBM’s zogeheten Smarter Planet-filosofie. Dit gedachtegoed stoelt op de constatering dat door technologische vooruitgang de wereld daadwerkelijk platter wordt, èn kleiner. Vrijwel alles wordt geïnstrumenteerd: voor ieder mens op aarde zijn er ongeveer een miljard transistors aanwezig. Die zitten niet alleen in computer- en elektronica-apparatuur maar ook in rfid-tags en wasautomaten. Daarnaast is de wereld steeds meer Ínterconnected´. Wereldwijd zijn twee miljard mensen verbonden met het internet, terwijl ook systemen onderling via dit medium communiceren. Ondertussen zijn al meer dan 1.000 miljard apparaten verbonden met het internet. En tenslotte wordt de wereld door al die apparaten steeds intelligenter, doordat apparaten en mensen aan elkaar worden gekoppeld en intelligentie wordt toegevoegd. Deze drie ontwikkelingen vormen de basis van IBM’s Smart Building concept: een gebouw wordt voorzien van sensoren en meters om temperatuur, luchtvochtigheid, lichtintensiteit, stroom en gasverbruik te monitoren. De verzamelde gegevens worden naar een centraal platform gestuurd. Daar worden ze met elkaar in verband gebracht. Hierdoor wordt inzichtelijk waaraan de energie (gas en elektriciteit) wordt besteed. Metingen vinden meerdere keren per uur plaats, zodat ook inzicht wordt verkregen hoe het energieverloop door de dag heen verloopt. INGRIJPEN Tenslotte worden deze gegevens geanalyseerd en daarna vertaald in manieren waarop energiever-

28

028-032_IT19_FOC_Slim 28

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


bruik in gebouwen te optimaliseren is, zonder dat dit afbreuk doet aan het gebruik en leefcomfort in het gebouw. Door vooraf te bepalen welke verbeteringen in welke situatie moeten worden toegepast, kan worden ingegrepen. Dit kan zijn door de temperatuur aan te passen, maar ook door een SMSje te sturen naar de onderhoudsmonteur dat een systeem is uitgevallen. Voor een deel blijft de analyse echter ook nog mensenwerk. Mensen met kennis van zaken die op basis van de verzamelde informatie verbeteringen kunnen identificeren en kwantificeren. De combinatie van het beschikbaar stellen van gegevens en de noodzakelijke blijvende aandacht van de betrokken mensen zal zorgen voor besparingen. Gilbert Haverkamp werkt bij IBM aan het Smart Buildings-concept. Hij is betrokken bij het slimmer maken van het Albert Heijn-filiaal van de gebroeders Vos in Haarlem. De derde partij in dit project is het groene adviesbureau Ecofys, dat de strategische advisering en modellering van de energie-rendementsverbeteringen voor zijn rekening neemt. Jeroen de Beer van Ecofys: “De detailhandel realiseert zich niet hoeveel geld ze laten liggen door verspilling van energie. Ze hebben er ook geen tijd voor om zich hierin te verdiepen. Deze geautomatiseerde en goedkope oplossing voor energiemanagement kan de winkeleigenaar helpen de kosten te drukken en duurzamer te ondernemen. Het heeft de potentie om breed toegepast te kunnen worden. Het project pas daarom goed bij Ecofys.” Haverkamp: “Veel organisaties hebben het idee dat investeringen op het groene vlak een relatief lange terugverdientijd hebben. Bovendien worden groene projecten vaak gepresenteerd als complexe operaties. Maar je kunt het ook simpel maken, met een korte terugverdientijd. Met de besparingen van de eerste acties, kun je al de volgende investering financieren.” Gebouwenbeheer betekent vooral dat een breed scala aan variabelen van en rondom het gebouw bekend moet zijn. Dit staat echter haaks op het credo ‘simpel met een snelle terugverdientijd’. Een compleet operationeel management van een pand

17-11-2009 09:42:12

m gebouw leidt al snel tot een uitdagend automatiseringsproject, waarbij het maar de vraag is of de klant er uiteindelijk geld mee verdient. Haverkamp: “Bij de Vos Supermarkten hebben we daarom gewerkt aan een nieuw platform, gebaseerd op WebSphere Sensor technology voor het verzamelen en presenteren van gegevens, Maximo voor Asset, Service en Event Management en Cognos voor analyse en rapportage. Op dit platform draait niet alleen de Smart Building-oplossing, maar ook andere Smart-oplossingen waarbij lokale meetgegevens centraal worden verzameld, verwerkt en gerapporteerd.” “Doordat het platform alle basisfunctionaliteit al beschikbaar heeft, hoeft voor Smart Buildings alleen nog de specifieke slimmigheid en rapportages van deze oplossing worden toegevoegd aan het platform. Door het platform te delen met andere Smart-oplossingen worden de kosten ook nog eens flink gedrukt. Daardoor kunnen slimme oplossingen zoals het Smart Building-concept veel eenvoudiger, sneller en goedkoper worden ontwikkeld.“ BASIS In het geval van de pilot bij Albert Heijn betekent dat beginnen aan de basis, en dan verder opbouwen van de complexiteit. “Een supermarkt verstookt per winkel al snel tussen de 150- en 200.000 euro per jaar aan energie. Ons voorstel om eenvoudig te beginnen en op basis daarvan door te groeien met oplopende rendementen viel in goede aarde. In de eerste gesprekken kwam naar voren dat ze de mogelijkheid om het pand ‘groener’ te maken, gewoon over het hoofd hadden gezien, terwijl ze in dat filiaal al wel op allerlei gebied duurzaam bezig waren, bijvoorbeeld met gescheiden inzamelen van afval.” zegt Haverkamp. De meetinstallatie op basis van sensoren die is neergezet leverde een grote hoeveelheid data op over allerlei aspecten van energie, temperatuur, luchtvochtigheid en lichtintensiteit. Deze gegevens zijn online ter beschikking gesteld aan de ondernemers, die zo in één oogopslag konden zien waar opvallende pieken en dalen zaten in energiegebruik. “Een supermarkt wordt steeds meer een 24x7 uursoperatie. Veel pieken in energiegebruik hebben te maken met het momentum van levering. Door het beschikbaar stellen van de gegevens kwam de bewustwording van de mensen op de vloer op gang. Haverkamp: “Elke keer als ik in de winkel kwam voor mijn boodschappen kwam het personeel naar

028-032_IT19_FOC_Slim 29

me toe en deelde de kennis die door het meten inzichtelijk werd. Verwonderd meldde ze me dat voordat de winkel openging, de temperatuur opliep tot 24 graden. En of ik dat niet kon ‘weg managen’. Dit gaf mij het beeld dat we niet zonder de kennis van de vloer kunnen.” “Dat moet je vervolgens vertalen naar bruikbare rapportages waarbij je meet- en regeltechnisch elke maand weer op zoek gaat naar de optimale instelling van de systemen en advisering. Ik ben dan ook blij met de lokale betrokkenheid. Als je dat houdt, zorgt het winkelpersoneel uiteindelijk mede voor de rendementsverbetering.”

TAchTIG PROcEnT vAn AllE InSTAllATIES IS nIET OPTImAAl AfGESTEld

RAPPORTAGES Alle gegevens worden verzameld in één database die draait bij IBM. Daaruit kunnen rapportages op drie niveaus worden gegenereerd. Allereerst operationele informatie gekoppeld aan praktische tips. “Medewerkers moeten bewust worden gemaakt van nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


29

17-11-2009 09:42:14

ADVERTORIAL

Nieuwe SaaS-dienst SSL Post

Veilig, versleuteld en groen post versturen via email bespaart al snel vijftig procent Ondanks vergaande automatisering versturen de meeste organisaties vertrouwelijke documenten nog steeds per post. Dat is duur, inefficiënt en weinig milieuvriendelijk. SSL Post biedt vanaf 1 januari 2010 een gebruiksvriendelijke dienst aan waarmee documenten veilig, versleuteld en aangetekend kunnen worden verstuurd via email. Omdat dit een SaaS-dienst is, hoeven verzender en ontvanger alleen maar over een internetaansluiting, een e-mailaccount en een browser te beschikken om hier gebruik van te maken.

Juri Muller, Manager Technology en Otto Ot, Marketing manager bij SSL Post

“Wij zijn de Groene Post Service Provider”. Marketing manager Otto Ott is vol vertrouwen over de nieuwe dienst die hij aanbiedt met SSL Post. Hij heeft zelf jarenlang ervaring opgedaan bij diverse grote ICT-bedrijven, waaronder ERP-leveranciers. Hij liep daarbij tegen een probleem aan waar tot voor kort geen goede oplossing voor bestond: hoewel allerlei bedrijfsprocessen vergaand geautomatiseerd verlopen, wordt nog steeds een grote hoeveelheid vertrouwelijke post op papier verstuurd, zoals facturen, offertes en salarisstrookjes. Ott: “Dat is een enorme kostenpost voor organisaties èn het is in efficiënt. In Engeland ben ik in contact gekomen met GCrypt, dat technologie ontwikkelt om dergelijke documenten veilig, versleuteld en aangetekend te versturen via email. Met SSL Post hebben we daar nu de Europese distributierechten voor verworven.”

9536_IT-Executive_SSL_advertorial.indd 52-53 000_IT19_ADV 30

Eenvoud Uniek aan de oplossing van SSL Post is de eenvoud. Manager Technology Juri Muller: “We bieden deze dienst aan via het Software as a Service (SaaS)-model. Voor de gebruikers betekent dit dat er geen ingewikkelde installaties nodig zijn. Ze hebben niet meer dan een internetaansluiting, een browser en een e-mailaccount nodig om er gebruik van te maken.” SSL Post Secure Document Delivery is naast eenvoudig ook veilig. Muller: “Alle transacties lopen via onze service. De documenten blijven echter niet op onze server staan, maar worden doorgestuurd naar de ontvanger. Vandaar de term Groene Post Provider. De ontvanger kan het document echter alleen openen als hij op onze

17-11-2009 11:31:47

Eenvoud, geen training, geen helpdesk, besparing 50%, succes, bottom line, veiligheid, aangetekend, klantvriendelijk, email, veilig bewaren, brengen in plaats van halen, verschil tussen postbus en postbezorgen. service zijn persoonlijke account opent. Het voordeel hiervan is dat alleen degene voor wie het document bestemd is het kan openen.” “Bovendien slaan wij zelf geen vertrouwelijke informatie op. Onze server is uitstekend beveiligd. Maar zelfs al zou hij gehackt worden, dan is er helemaal niets van waarde op te vinden, alleen een paar sleutels waar je zonder de documenten, die weer overal verspreid staan op de pc´s van de gebruikers, niets mee kunt.” Dit is een belangrijk voordeel boven bijvoorbeeld portal-technologie. Want een groot nadeel daarvan is dat alle vertrouwelijke documenten van een organisatie op één server staan. En voor de gebruikers is het een groot probleem dat ze bij iedere portal opnieuw in moeten loggen met een andere gebruikersnaam en password. Alle initiatieven om tot overkoepelde portals te komen waren tot nu toe tot mislukken gedoemd. Het is een raar idee dat iedereen maar meerdere postbussen moet openen op verschillende locaties, terwijl SSL Post het aan je voordeur aflevert. Klantvriendelijker en efficiënter. Snelle ROI Het belangrijkste voordeel van SSL Post, zeker in de huidige economische situatie, is het enorme potentieel voor besparingen. Ott: “Door de manier waarop we het aanbieden zijn geen dure investeringen in implementatie nodig. Gebruikers betalen net als bij de fysieke post per poststuk, alleen liggen de prijzen een stuk lager. Daar komt nog eens bij dat de fysieke verwerking èn het transport wegvallen. Waar een gemiddeld poststuk 1 euro 75 kost om te maken en te versturen, is dat bij ons minder dan een derde. In totaal is de besparing al snel meer dan vijftig procent, en de Return on Investment (ROI) wordt al binnen een maand behaald.” Het voordeel van deze manier van versturen kan al snel oplopen. Muller: “Een organisatie met tienduizend medewerkers stuurt al snel 120.000 salarisstrookjes per jaar. Wanneer je op de kosten van die operatie meer dan vijftig procent kunt besparen tikt dat flink aan. En daar komen dan nog eens de besparingen bij die te behalen zijn op bijvoorbeeld facturen en offertes.” Groen Een bijkomend voordeel van deze dienst is de groene component. Ott: “Steeds meer ondernemingen hebben aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Onze Secure Document Delivery via email sluit daar erg goed op aan. Alleen al het wegvallen van het fysieke transport met auto’s scheelt fors in de emissie van CO2. Bovendien gebruik je op deze manier aanzienlijk minder papier. ICT draagt weliswaar ook bij aan de uitstoot van CO2, maar omdat steeds meer datacenters groen worden gebouwd neemt dat aandeel alleen maar af. Bovendien is een email versturen duurzamer, dan een poststuk met de auto bezorgen.” Veilig en betrouwbaar SSL Post is echter veel meer dan groen en goedkoop. Een belangrijke reden dat veel vertrouwelijke documenten nog steeds fysiek per

post worden verstuurd is het aspect van veiligheid, de garantie van ontvangst en authenticatie. Ook daar heeft SSL Post rekening mee gehouden. Muller: “Ons aanbod is bij uitstek geschikt voor het sturen van vertrouwelijke documenten. Het is als het ware aangetekende digitale post, zodat er bijvoorbeeld altijd zekerheid over bestaat dat een factuur is aangekomen. Daar kunnen bedrijven weer op inspelen door een betalingstermijn voor het voldoen van digitale facturen in hun algemene voorwaarden op te nemen.” Reputy: bezorggarantie van email Deze garantie van bezorging is essentieel in het e-mailverkeer. Een enorme hoeveelheid spam vervuilt het digitale berichtenverkeer. De maatregelen om die spam tegen te gaan halen al 99 procent van alle e-mails weg, maar die strenge beveiligingsmaatregelen van providers kunnen ook bonafide bedrijven in de weg zitten. Ott: “Je hebt als bedrijf een probleem, wanneer door het versturen van bijvoorbeeld een nieuwsbrief je IP-adres op een zwarte lijst komt. Wij vinden het essentieel dat de berichten van onze klanten aankomen, zodat we in ons aanbod standaard reputatiemanagement hebben opgenomen. We werken daarin samen met Reputy in Amsterdam, om ervoor te zorgen dat die goede reputatie van de servers behouden blijft. Op die manier kunnen we optimale afleverpercentages garanderen.” Samenwerking SSL Post Secure Document Delivery is dus geschikt voor allerlei organisaties en een breed scala aan documenten, van facturen, loonstroken en polissen tot hypotheekoffertes, bekeuringen en patiëntendossiers. De oplossing is geschikt om te integreren in de volledige keten. Ott is daarom in gesprek met diverse grote leveranciers van bedrijfssoftware om de encryptiesoftware op een eenvoudige en gebruiksvriendelijke manier in hun interface te integreren. Het product is al SAP gecertificeerd. Ook worden momenteel volop gesprekken gevoerd met andere partners die het aanbod in hun product willen opnemen. Ott: “In Nederland zijn we een nieuwe speler, maar de technologie heeft zich al jaren bewezen in het Verenigd Koninkrijk, waar het aan alle officiële veiligheids- en betrouwbaarheidseisen voldoet. Het grote voordeel blijft de eenvoud en het gebruiksgemak. IT heeft soms nog wel eens een imago dat het niets oplevert, niet werkt of te laat is. Wij rekenen af met die mythe. SSL Post is er, het werkt, èn het levert direct rendement op.” SSL Post biedt vanaf 1 januari 2010 een gebruiksvriendelijke dienst aan, waarmee documenten veilig, versleuteld en aangetekend kunnen worden verstuurd via email. Omdat dit een SaaS-dienst is hoeven verzender en ontvanger alleen maar over een internetaansluiting en een browser te beschikken om hier gebruik van te maken.

SSLPost Europe • Notweg 38 • 1068 LL Amsterdam T (020 ) 737 08 40 E [email protected] I www.sslposteurope.com

000_IT19_ADV 31

10-11-2009 15:24:24 17-11-2009 11:31:48

FOCUS ON: GREENING THE ENTERPRISE 3.0 Woensdag 18 november Het Nieuwe Werken Woudschoten, Zeist www.overhetnieuwewerken.nl Woensdag 18 november Content, portal & collaboration Seminar, Lapershoek Hilversum www.arrayseminars.nl Donderdag 19 november Bent u klaar voor SharePoint 2010? Demodag/Informatiesessie, Vianen www.rubicongroup.biz Donderdag 19 november Tomorrow’s Communication World NH Leeuwenhorst, Noordwĳkerhout www.heliview.nl Donderdag 19 november Schatten met Use Cases Seminar, NBC Nieuwegein www.arrayseminars.nl Woensdag 25 november Greening the Enterprise 3.0 Media Plaza Utrecht www.itexecutive.nl/greening

HAVERKAMP: DE ROI VOOR HET SMART BUILDINGS CONCEPT IS MINDER DAN EEN JAAR

Woensdag 25 t/m 27 november iPhone challenge Europe Westergasfabriek, Amsterdam www.iceamsterdam.com Donderdag 26 november Jaarcongres ECP-EPN Circustheater Scheveningen www.ecp.nl Vrĳdag 27 november Een eigen social network starten Seminar, Seets to meet Utrecht www.krem.nl/masterclass Dinsdag 1 december HRM & het Onderwijs Jaarcongres, Triavium Nĳmegen www.hrmenhetonderwĳs.nl Dinsdag 1 en woensdag 2 december Masterclass Datawarehousing Masterclass, Holiday Inn Leiden www.arrayseminars.nl Woensdag 2 december De Dag van het Datacenter Conferentie, Intres Hoevelaken datacenter.heliview.nl Woensdag 9 en 10 december TelecomExpo Vakbeurs, Jaarbeurs Utrecht www.telecomexpo.nl

Kijk voor een compleet agendaoverzicht op www.ictevenementen.nl

32

028-032_IT19_FOC_Slim 32

de gevolgen van hun handelen. Wanneer je dat consequent doet, kun je zo zes tot acht procent rendementsverbetering halen. De rapporten op dit niveau zijn eigenlijk meet- en regelrapporten, waarin de daadwerkelijke cijfers zijn opgenomen, afgezet tegen de norm.” “Ook kun je in deze rapportage zien waar de incidenten plaatsvinden. Daar hangen weer praktische adviezen aan. Als je dat iedere maand doet, krijg je steeds actuele adviezen. Daarbij blijf je weg van de meer complexe manier van rapporteren zoals bij dashboardtechnologie. Het gaat op dit niveau om een rapportage waar winkelpersoneel en ondernemer zich betrokken bij gaan voelen.” Het tweede niveau is tactisch. “Je kunt direct al een aantal verbeteringen doorvoeren in bijvoorbeeld de instelling van de installaties. Maar dat

houdt op een bepaald moment op. Als je verder wilt komen heb je een tactische rapportagevorm nodig, die je kunt gebruiken in gesprekken met je leverancier, bijvoorbeeld over de installaties voor de luchtverversing, de verwarming of de koeling.” “In dit stadium vervang je nog helemaal niets, het gaat vooral om optimale inregeling. Zo bespaar je nog eens vier tot vijf procent.” Ook dit is een blijvend proces want filters vervuilen, systemen gaan minder presteren en als je leveranciers niet scherp houdt zullen ze niet zorg dragen voor een goede afstelling.” Inge Bosveld, de betrokken consultant van Ecofys, geeft hierbij aan dat installaties gemiddeld 25% meer energie gebruiken dan noodzakelijk is gezien de aanwezige technologie. “Dit komt door niet optimale instelling of door defecte installatie onderdelen.” Het hoogste niveau van rapporteren en verbeteren tenslotte is strategisch. “Dan ga je kijken naar bijvoorbeeld een keten gebouwen. Als je gegevens hebt over zevenhonderd supermarkten in plaats van één filiaal kun je op een strategisch niveau opereren en de besparingen verveelvoudigen. De strategische rapportage kan gebruikt worden om additionele investeringen te onderbouwen, of om te bepalen welke panden verbeterd moeten worden of zelfs afgestoten.” De Return on Investment (ROI) voor het Smart Buildings concept is volgens Haverkamp minder dan één jaar. “We hebben er bewust voor gekozen om het concept in fases uit te voeren. De eerste fase is meten en weten, het gedrag wijzigen van management en medewerkers, en het goed inregelen van de innr 19


nr 19


nr 19


nr 19


stallaties. We gaan dit als een service leveren, gebruikers hoeven er dus niet voor het rendement uit te investeren, het gaat om een prijs per winkel per jaar. In de tweede fase is alles al optimaal ingeregeld. Gedrag monitoren in de eerste fase is een vaste investering, die je echter wel moet vasthouden omdat het gedrag anders terugvalt.” In de tweede fase, waar ingrijpender veranderingen nodig zijn, komt de consultancy om de hoek kijken. “We weten dan zoveel van een winkel dat je kunt aangeven dat bijvoorbeeld andere systemen of ander glas meer rendement opleveren. Dat is echter wel iets waar vooraf investeringen nodig zijn. Per advies worden de kosten en baten tegen elkaar afgewogen. Wij geven daar wel advies in, maar de organisatie zal daar zelf iets mee moeten doen om de krenten uit de pap te halen.” Voor de latere fases zijn mogelijk meer of gedetailleerdere metingen nodig en wordt extra intelligentie toegevoegd om bijvoorbeeld winkels met elkaar te kunnen vergelijken. Hierdoor lopen de it-investeringen wel op, maar deze worden ruimschoots gedekt door de extra energiebesparingen die ontstaan omdat de bedrijfsvoering steeds groener wordt. Uiteindelijk kan dit leiden tot ca. 15-20% energiebesparing. “In het begin is het simpel en doeltreffend, in de daaropvolgende fases wordt het meer complex. Maar wanneer je eenmaal aan de slag bent met de eerste fase van de oplossing heb je direct resultaat geboekt, en is ook goed duidelijk te maken welke besparingen verder nog mogelijk zijn. Omdat we hebben gezien dat het werkt en ze daadwerkelijk geld besparen, gaan ondernemers dan door met investeren.”

•

17-11-2009 09:42:15

Doolhof van richtlijnen voor energiebesparingen in datacenters

Maatregelen Top10 Niet het gebrek aan richtlijnen, maar juist de overkill zorgt ervoor dat it-managers vaak door de bomen het groene bos niet meer ziet. Hier de vier belangrijkste richtlijnen en de tien belangrijkste maatregelen die daaruit volgen. Door Esther Molenwijk EU - Code of Conduct for Datacenters Deze Code of Conduct richt zich op best practices. Deelname is vrijwillig maar verplicht wel tot het doorvoeren 17 (van de in totaal 112) best practices binnen 36 maanden. De rest moet in overweging worden genomen bij bijvoorbeeld het opnieuw inrichten van het datacenter. De Europese CoC is een zeer volledige “checklist” die de datacenterbeheerder bij de hand neemt naar een groenere omgeving. Het document geeft beperkt inzicht in de werking van bepaalde maatregelen. BITKOM - Energy Efficiency in the Data Center Deze “handleiding“ van de Duitse ict-brancheorganisatie schrijft geen vaste best practices voor, maar tracht vooral inzicht te geven in het functioneren van datacenters en de mogelijkheden van energiereductie. De nadruk ligt op servers en koeling- en ups-systemen. Op beheerstrategieën om de energie-efficiënte te optimaliseren wordt niet ingegaan. Deze richtlijn is bij uitstek voor een technische doelgroep. SenterNovem - Criteria voor duurzaam inkopen Ondanks uitgebreide overwegingen heeft SenterNovem, een agentschap van het ministerie van Economische Zaken, uiteindelijk slechts een zevental criteria opgesteld voor duurzaam inkopen. De belangrijkste daarvan is een DataCenter infrastructure Efficiency (DCiE) die stelt dat minimaal 50% van de totaal aangewende energie daadwerkelijk gebruikt wordt voor it-apparatuur. Hiermee weet de datacenterbeheerder nog niet hoe hij/zij dat moet bereiken, maar in ieder geval waar de overheid (en naar verwachting in toenemende mate ook commerciële inkopers) de nadruk op legt bij duurzaam inkopen. ETNO – Jaarverslag 2005 – 2007 Het jaarverslag van het Task Team Energie van de beleidsgroep ETNO geeft een interessant overzicht van door teamleden gerealiseerde best practices en een aanzet tot het vaststellen van normen. Het gaat om daadwerkelijk gerealiseerde oplossingen inclusief bereikte milieuwinst én financiële besparingen. Hieraan moet nog toegevoegd worden dat de NEN, het centrum voor normalisatie, momenteel werkt aan de Nederlandse praktijkrichtlijn ‘Bouwen en inrichten van computerruimtes en datacenters’. Deze gaat onder andere in op energie-efficiënte, en zal naar verwachting begin 2010 verschijnen.

•

033_IT19_FOC_Datacenter 33

TOPTIEN GROENE MAATREGELEN

De genoemde rapporten zijn, hoe verschillend ook, opvallend eenduidig wat maatregelen betreft. We hebben hieruit een top10 gedestilleerd: 1.Meet energieverbruik en temperatuur zo gedetailleerd mogelijk en real-time. Alleen hiermee krijg je inzicht in gebieden waar verbeteringen mogelijk zijn, en kan je de effectiviteit van maatregelen vaststellen. 2. Verhoog de temperatuur in het datacenter of schaf hardware aan die tegen hogere temperaturen kan. Veel datacenters worden meer gekoeld dan nodig. 22 graden Celcius is geen uitzondering, terwijl de huidige generatie apparatuur probleemloos kan functioneren bij 30 graden. Dit is de beste ‘quick win’: het verhogen van de temperatuur met één graad kan al leiden tot 4 procent minder energieverbruik. 3. Scheid warme- en koude luchtstromen. Dit kan door bijvoorbeeld het creëren van afgesloten warme en koude gangen, een dubbele bodem voor de aanvoer van de koude lucht, maar ook door de apparatuur op de juiste wijze ten opzichte van elkaar te plaatsen. 4. Virtualiseer servers. Door servers te virtualiseren zijn er minder servers nodig en wordt er minder energie verbruikt. 5. Consolideer bestaande servers, dataopslag- en netwerkapparatuur. Ook consolidatie leidt tot een reductie van fysieke apparatuur en daarmee tot energiebesparingen. 6. Installeer en gebruik koelapparatuur op modulaire wijze. Dit maakt het mogelijk om bij fluctuaties in de koelingsbehoefte het aantal actieve modules zo aan te passen dat elke module optimaal energie-efficiënt gebruikt wordt. 7. Stel vóór de aanschaf van UPSén de benodigde zekerheidsgraad vast. Hoe groter de Uninterruptible Power Supplies, des te groter de mogelijke overbruggingstijd tussen een stroomuitval en de opstart van de generator, maar ook des te groter het energieverlies. Het is daarom van belang om stil te staan bij de daadwerkelijk benodigde zekerheidsgraad en daarop de grootte van de UPS af te stemmen. 8. Gebruik ventilatoren met variabele snelheden. Door ventilatoren niet altijd op de maximale snelheid te laten draaien wordt energie bespaard, vooral wanneer deze automatisch hun snelheid kunnen aanpassen. Bovendien is het beter om meer ventilatoren op een lagere snelheid te laten draaien dan minder ventilatoren op volle toeren. 9. Gebruik restwarmte uit de serverruimte. Restwarmte van het datacenter gebruiken voor verwarming kan een aantrekkelijke maatregel zijn om op energiekosten te besparen. 10. Houd bij de aanschaf van hardware rekening met de Energy Star criteria. Producten met het internationale Energy Star label zijn 20 tot 30% energiezuiniger dan gemiddeld. De SenterNovem criteria voor duurzaam inkopen verwijzen onder andere naar deze criteria. nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


33

16-11-2009 16:19:23

Bestel uw professionele vakliteratuur nu met 50 tot 75% korting!

KLUWER

BOEKEN SALE

50 - 75%

KORTING

Ga snel naar www.kluwer.nl/boekensale voor de boekenselectie of om direct te bestellen.

OP = OP

22148-1_Boekensale adv 210x297 FC.indd 1 000_IT19_ADV 34

02-10-2008 11:43:22 17-11-2009 14:17:26

MENS & WERK

Bollebozen crisisproof

Banencarrousel

H

oog opgeleiden voelen zichzelf crisisproof. Slechts 12 procent vreest baanverlies. Driekwart waant zich veilig, zo blijkt uit de website Loopbaanadviesnederland.nl. Vooral bij overheidsorganisaties is het vertrouwen groot. Toch voelen de hoog opgeleiden zich niet zeker genoeg om op jacht te gaan naar betere banen. De helft vindt switchen te riskant. Vooral degenen met goede arbeidsvoorwaarden blijven zitten. Dat liever dan op zoek te gaan naar een droombaan, zegt bijna 60 procent.

•

Slechte humor W

aarschuwing voor managers! Humor op personeelsfeesten is vragen om problemen. Het is maar dat u het weet. Grappen vallen gemakkelijk verkeerd, de sfeer wil nog wel eens verslechteren en de centrale boodschap van de werkgever - if any - komt niet meer over. Die waarschuwing komt van Merel Feenstra, directeur van Interim Eventmanager. Humor is volgens haar iets persoonlijks, niet geschikt om bedrijfsdoelen te realiseren. Voorbeelden van slechte bedrijfshumor op bedrijfsfeestjes zijn de stand up comedian of de ‘dronken’ ober die mensen ontvangt. Geschikte alternatieven voor grappenmakers zijn muziekstukken, een lied op maat of een videoverslag.

•

‘Topwerkgevers uit de gratie’ Werkgevers met een gevestigde naamsbekendheid zullen in het nieuwe decennium toch niet in staat zijn toptalent aan te trekken.

O

orzaak van deze ontwikkeling zijn nieuw verantwoord beloningsbeleid, gewijzigde pensioenvoorwaarden, kortingen op recruitment- en opleidingsbudgetten en slechte werkgeverscommunicatie. Dit is niet goed voor de vertrouwensband tussen topwerkgevers en high potentials. Dit voorspelt PricewaterhouseCoopers. In een verkennend rapport stelt de accountants- en adviesorganisatie dat topwerkgevers de komende tien jaar nauwelijks boven het maaiveld van de arbeidsmarkt uit zullen steken. Volgens Rien Wiegeraad, partner bij PricewaterhouseCoopers, komt dit vooral doordat bedrijven fors op talentmanagement hebben bezuinigd. “Werkgevers beseffen onvoldoende dat dit slecht is voor hun lange termijn strategie.”

Eric Overvoorde is benoemd tot directeur IT van Royal Haskoning per 26 oktober 2009. Overvoorde is afkomstig van PricewaterhouseCoopers, waar hij IT Director was. Bij Royal Haskoning gaat hij zich richten op de verdere ontwikkeling van IT tot één van de business drivers, de internationalisering van de itdienstverlening en de verdere professionalisering van de afdeling. Hendrik Wester is aangesteld als commercieel directeur van Ventus. Voor zijn komst naar Ventus bekleedde Wester diverse management- en consultancyfuncties bij bedrijven en adviesbureaus, onder andere Quint Wellington Redwood. Wester gaat binnenkort bloggen over business IT fusion voor IT Executive. Jan Frykhammar heeft een flinke promotie gemaakt bij Ericsson. Hij is met ingang van november benoemd tot cfo. Op 1 januari wordt hij daarnaast ook executive vice president. Tot voor kort was hij hoofd van de business unit GlobalServices. Clavister, een Zweedse multinational voor ip-beveiliging, heeft er een paar kopstukken bij. Steve Turner wordt Clavisters nieuwe vicepresident product marketing & strategy, terwijl Casper Seifert is benoemd tot chief financial officer. Turner komt over van het itbedrijf Fortinet. Ceifert komt niet uit de it-sector. Charles Neral is aangesteld als senior vice-president en chief financial officer van de it-multinational SafeNet. Hij was een financieel topman van de softwaretak van IBM voordat hij zijn overstap maakte.

•

035_IT19_MEW_Banen 35

Erik Wiechers is benoemd tot general manager van Priority. Hij is afkomstig van Alcatel-Lucent waar hij verantwoordelijk was voor de zakelijke markt als country director. Eerder was hij general manager en bestuurslid bij BT Global Services. Martijn Lopes Cardozo is de nieuwe sales planning & strategy director van Telefoongids Holding. Hij komt over van Ericsson/Tandberg Television in Amerika, waar hij senior vice-president corporate development was. Seger Theuns is benoemd tot commercieel directeur van SAP-dienstverlener myBrand. Voor zijn overstap heeft hij veertien jaar gewerkt bij Eclectic International, ook al een SAP-dienstverlener. Hij was er in zijn laatste jaren directeur. Michel Stahlberg is aangesteld als sales manager bij GPXS Services, leverancier voor BlackBerry-smartphones. Hij komt ver van IMpact Retail, waar hij eveneens sales manager was. RES Software heeft twee nieuwe managers aangesteld. Claudia Crawfurd is channel manager EMEA geworden. Jeroen Storm is benoemd tot country manager Nederland. Crawfurd was tot haar benoeming channel manager voor Nedeland. Storm was sales manager in Nederland voor het bedrijf.

Oproep: Heb je ook een nieuwe functie. Mail je naam en contactgegevens en de overstap naar [email protected].

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


35

16-11-2009 15:51:19

IT-managers gezocht: De redactie van IT Executive zoekt it-managers die in aanmerking willen komen voor een portret. Stuur een e-mail naar [email protected].

MENS & WERK

DE IT-MANAGER VAN RANJ

Naam: Bart van de Garde Werkzaam bij Ranj sinds: 2008 Leeftijd: 27 Omvang afdeling: 6 Opleiding: Wiskunde & Informatica Favoriete it-gadget: iPhone

combineren. Er was weinig grip op de IT. Veel projecten vroegen meer tijd dan was voorzien.”

Portret van een IT-manager (53) Gameontwerper Ranj had moeite grip op de IT te krijgen. Tot Bart van de Garde it-manager werd. Hij voert standaardisatie en procesmanagement in. De hele organisatie moet zo opstoten in de vaart der volkeren.

iets nieuws. Werken in een projectorganisatie leek mij een uitdaging. Mijn oude omgeving was een echte beheerorganisatie waar projecten niet bij de kernactiviteiten hoorden.”

Welke software gebruiken jullie? “Bijna alle games zijn webbased, dus werken we veel met Flash. Veel software dus van Adobe Creative Suite. Daarnaast ontwikkelen wij eigen componenten. Hebben we bijvoorbeeld een stukje interactieve dialoog nodig in een game, dan ontwikkelen we de software die voor dat onderdeel nodig is. “

Wat is je rol nu? “Ik moet kennis van een procesorganisatie inbrengen. Een projectorganisatie heeft weinig vaste klanten en weinig doorlopend werk. In elk project veranderen de samenwerkingsverbanden tussen de medewerkers. Daarnaast moet ik strategische aandacht voor techniek inbrengen. IT is hier nooit topprioriteit geweest. De IT-ers zijn operationele programmeurs. Wat ontbrak was iemand die IT en strategisch management kon

Heb je niet meer keuze? “Voor het platform waarvoor wij games ontwikkelen is niet zoveel standaard software beschikbaar. Serious games vormen een niche in de markt, er zijn weinig partijen die zich hierop richten. Er zijn weinig grote webbased spellen. Op de markt voor consoles als de Xbox is dat anders, daar is veel software te krijgen. We moeten veel software dus zelf maken. Dat is een belangrijk verschil met de recreatieve game-industrie.”

Door Henk Vlaming, beeld Nico Boink Bij welk bedrijf werk je? “Ranj, een studio die serious games maakt. Serious games zijn computerspellen die behalve entertainment ook een ander doel dienen. Doelgroepen zijn het onderwijs, corporate trainingen, de gezondheidszorg en marketing en communicatie. Eén van onze games gaat bijvoorbeeld over de verspreiding van virussen. Hier werken 25 mensen in vaste dienst, aangevuld met freelancers. Op piekdagen zijn we soms wel met veertig mensen.” Het lijkt wel een it-bedrijf. “Het is geen technisch maar een creatief bedrijf dat zich bezighoudt met het verzinnen en ontwerpen van games. Daarbij is de 36

036-037_IT19_MEW_portret 36

IT uiteraard een belangrijk facet en daarvoor ben ik als manager aangetrokken. Mijn rol gaat niet zozeer over de kantoorautomatisering, maar over het productieproces. Grafici doen de graphics, de designers werken de spelvorm uit met daarin de boodschap van de opdrachtgever. De it-afdeling zorgt ervoor dat het spel in elkaar wordt gezet.” Kom je uit de spelsector? “Nee, voorheen werkte ik voor een dienstverlener die bedrijfskritische infrastructuur en applicaties beheert. Daar heb ik vanaf mijn achttiende gewerkt. Eerst tijdens mijn studie, een dag in de week. Dat werden er steeds meer tot ik operations manager was. Na acht jaar was ik toe aan

Waar grijp je in? “Ik richt mij op wat we kunnen doen met standaardcomponenten en standaardsoftware. Daarmee kunnen we meerdere games ontwikkelen. Ook wil ik een standaard werkwijze bij IT. Hier zijn de mensen gewend om zich te concentreren op losse projecten, maar ik kijk naar de verbindende delen. Als je zo werkt, kun je kosten en tijd winnen.”

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19

• 24 november 2009 16-11-2009 15:45:26

COLUMN Loop je hard van stapel? “Als ik me zou richten op termijnen van drie jaar, zou het te lang duren. Daarom neem ik kleine stappen die op korte termijn voordeel geven. Deze combineer ik met zaken die pas op langere termijn zichtbaar voordeel opleveren. In de praktijk is er wel altijd spanning tussen de creatieve kant van het bedrijf, die veel wil, en de technische kant die behoudend is. Mijn missie is om IT een enabler maken in plaats van een disbabler.” Werkt iedereen mee? “Een jaar geleden was de it-afdeling nog redelijk junior: veel jonge mensen en weinig ervaring. In elk project prevaleerde de werkwijze van de programmeur. Maar er is bereidheid om het anders te doen en tegen grote weerstanden loop ik niet op. Wel is er een krachtenveld tussen de korte en de lange termijn. Projecten gaan sneller als je ze ad hoc uitvoert. Houd je rekening met de lange termijn, dan krijg je software die je later weer kunt inzetten. Ik moet ervoor zorgen dat de dagelijkse gang van zaken de perspectieven voor de lange termijn niet overvleugelen.” Hoe krijg je het management mee? “Door projectmanagers te ondersteunen. Die hebben meestal geen technische achtergrond. Ik zorg dat zij een goed beeld krijgen van wat belangrijk is op het technische vlak en welke keuzes vanuit de IT belangrijk zijn. Dat leidt wel eens tot conflicterende belangen, want creatieve medewerkers hebben zo ook hun voorkeuren. Maar we komen er altijd uit.” Ze worden je al zat? “Volgens mij niet. Er is veel commitment vanuit de directie voor mijn rol. Men ziet dat we game nu sneller in elkaar kunnen zetten. Hoewel er nog een wereld te winnen is, ben ik tevreden met wat we in een jaar hebben bereikt. Ik had meer weerstand verwacht.” Wat doe je na je werk? “Zit ik ook vaak achter de pc. Eigenlijk ben ik een technologiejunk. Ook ben ik een fanatieke gamer en speel ik gitaar.“

•

036-037_IT19_MEW_portret 37

RENE DIEKSTRA

Succes is niet altijd succesvol Enige tijd geleden stierf een vriend na een slopende ziekte. Ondanks de pijn en het toenemend ongemak voelde hij zich ook in de laatste periode van zijn leven tamelijk gelukkig en straalde dat uit. Toen ik hem vroeg hoe hij dat toch klaarspeelde, zei hij: “Ik hou van uitdagingen. Nederlagen maken me niks uit. Het gaat mij er niet om te winnen. Ik wil alleen zolang mogelijk meespelen”. Naarmate de ziekte zijn ‘speelruimte` inperkte, stelde hij ook zijn eisen bij - iets dat natuurlijk niet altijd zonder verdriet en opstandigheid ging. Zodoende slaagde hij erin mee te spelen voorzover dat nog kon, en niet in een alles verlammend gevoel van hopeloosheid te vervallen. Voor vrijwel ieder van ons geldt dat een groot deel van ons leven er in bestaat om te gaan met de kloof tussen dat wat we willen en wat we kunnen. Een opmerkelijke uitkomst van recent onderzoek is dat de meeste mensen relatief tevreden zijn met hun leven, maar dat het maar voor een beperkt deel afhangt van hun leeftijd, levensomstandigheden, gezondheid of inkomen hoe goed we ons voelen. Hoe spelen we dat klaar als een groot deel van ons leven een kwestie is van ons inspannen en vechten, en van winnen en verliezen?

WE VOELEN ONS HET BESTE ALS WE NOCH AAN ONZE PRESTATIEGRENS KOMEN NOCH VER DAARONDER BLIJVEN In het boek “Eerzucht in het leven van alledag” legt de psycholoog Gilbert Brim dat als volgt uit. Cruciaal is onze drang tot zelfontplooiing en vooral de manier waarop we die ‘sturen’. We pakken bij voorkeur projecten aan, die opwindend en veeleisend zijn en waarbij we veel moeten presteren en eventueel tegenslagen. Maar we zoeken ze uit. We zoeken taken, die moeilijk genoeg zijn om ons uit te dagen en onze capaciteiten te testen. Maar we zijn meestal wel zo slim geen dingen uit te kiezen waarvan we op onze vingers kunnen uitrekenen dat het risico op een gigantische miskleun groot is. Brim noemt dat “het niveau van de nog net te behappen moeilijkheid”. Uitdagingen die we met ongeveer 80 procent van ons motorvermogen aankunnen. Daardoor blijft er een zekere reserve over voor onverwachte of bijzondere problemen. BURN-OUT Als we voor langere tijd boven dit niveau uitgaan - en dus geen , geen buffer meer hebben voor extra problemen (en die ontstaan dan natuurlijk altijd) dan komen we onder hoge en ongezonde stress te staan. Blijven we lange tijd ver onder dit niveau - er wordt veel te weinig van ons gevraagd – dan voelen we ons niet gestimuleerd. We gaan ons vervelen en nutteloos voelen. We voelen ons het meest gelukkig als we proberen de zaken zo in te richten, dat we noch aan onze uiterste prestatiegrens komen noch ver daaronder blijven. Het voortdurend zoeken naar de juiste verhouding tussen prestatie en prestatievermogen is een van de belangrijkste en boeiendste aspecten van menselijk gedrag. Dit voortdurende aanpassingsproces - Brim noemt het ‘de omgang met de prestatiekloof`, is een centraal gegeven in ons leven en een sleutel voor het behoud van ons zelfrespect en welzijn. Wat mijn overleden vriend deed was precies dit - de kloof tussen wat hij nog kon en wat hij van zichzelf eiste steeds zo bij te stellen dat hij zich waardig en betrekkelijk goed kon voelen. De omgang met de prestatiekloof gaat niet iedereen goed af. Er zijn mensen die zich psychisch op hun eigen succes stuklopen. Dat gebeurt als ze alsmaar de toenemende verwachtingen najagen, die iedere nieuwe prestatie oproept. Bij ieder nieuw succes verhogen ze de moeilijkheidsgraad: ze beklimmen een trap met treden van naast elkaar liggend doelen, klimmen steeds sneller naar boven, worden steeds ambitieuzer en bereiken op een of ander moment de grens van hun prestatievermogen. Ze hebben posities bereikt die een steeds groter deel van hun vermogen opeisen: tot 90 of zelfs 100 procent. En dan begint het gelazer. Want vanaf dit punt wordt het moeilijk nog verder successen te boeken; we hebben geen 110 procent. Om mislukking te voorkomen worden de reserves tot op de laatste druppel uitgeknepen. Totdat er niets meer over is en uitputting, geestelijk en lichamelijk, optreedt. Die vitale uitputting is nog al eens de voorbode van een hartinfarct, een depressie of van een burn-out, van het met een klap naar beneden vallen. Anders gezegd, het is niet handig om ons geluk louter op succes te bouwen. nr 19


nr 19


nr 19


nr 19


37

16-11-2009 15:45:28

SITEKICK

COLOFON

Blog van de week

IT Executive is een uitgave Adformatie Groep, onderdeel van Kluwer

Koudwatervrees cloud computing Cloud computing is voor velen nog een beetje eng. Raar eigenlijk. Het doet mij denken aan mijn eerste aankoop op internet. Door Mark Smalley

V

orige week nam ik deel aan een training die inging op cloud computing zoals Amazon dat aanbiedt. Je kent Amazon natuurlijk van de boekenverkoop maar via

hun Amazon Web Services (AWS) onderneming kun je binnen enkele minuten een virtuele server creëren. Niet alleen snel maar ook zeer betrouwbaar, met beschikbaarheidpercentages met veel ‘negens’. De kracht van AWS en andere wolken is wanneer organisaties snel moeten handelen of geen kapitaal willen vastleggen in eigen infrastructuur. Voordelen genoeg dus maar er is toch nog aarzeling bij mensen om de overstap te maken. Zoals de evangelist van AWS zei, ‘people pay for familiarity’. Vijf jaar geleden aarzelde ik om met mijn creditcard een elektronische transactie op internet te doen maar na veelvuldig webwinkelen doe ik dat niet meer.

ABONNEMENTEN

Zo zal het waarschijnlijk ook gaan met IT uit de wolken. Ik moest denken aan de bekende quote van Tom Watson van IBM in 1943: “I think there is a world market for about five computers”. Misschien had hij toch nog gelijk: Google, Amazon, Microsoft, IBM en … En of je virtuele server morgen bij Google of Amazon draait is misschien ook net zo spannend als de vraag of je elektriciteit vandaag uit Frankrijk of Duitsland komt. De enige vraag die ik na afloop van de dag had was, als deze Amazon-combinatie van bedrijven zo’n succesnummer is, wanneer gaat Google boeken verkopen in plaats van ze weg te geven?

•

Beter presenteren met Steve Jobs

IT Executive wordt blijvend gratis toegezonden aan personen die vallen binnen de doelgroep. Aanmelden, wijzigen en afmelden kan op www.it-executive.nl REDACTIE

Fred van der Molen hoofdredacteur E [email protected] Sytse van der Schaaf adj.hoofdredacteur E [email protected] MEDEWERKERS

Ben Kuiken, Charles Groenhuijsen, Ed Kerkman, Fred Teunissen, Hans Steenman, Henk Vlaming, Karina Meerman, Marco van der Hoeven, Maurice Blessing, Mirjam Hulsebos, Onno Breedveld, Peter Olsthoorn, René Diekstra, René Frederick, René Rippen, Ron Tolido, Ron Onrust, Ruben Acohen, Stijn Muys en Yvonne Halink FOTOGRAFIE

Nico Boink, Cor Mooij REDACTIEADRES

Postbus 75462 1070 AL Amsterdam tel 020-5733665 E [email protected] Advertentie-exploitatie Rob de Kleijnen salesmanager T 06-53403470 E [email protected] Postbus 75462 1070 AL Amsterdam E [email protected] F 020-5733603 E [email protected] (advertentiemateriaal) UITGEVER

Frederique Zeemans E [email protected] MARKETING

Ceesjan de Vos E [email protected]

Wat zijn de overeenkomsten tussen Steve Jobs en business intelligence? En wat kunnen we van hem leren om managementinformatie beter te maken?

VORMGEVING COLORSCAN BV,

Amsterdam - Voorhout

DRUKWERK

Senefelder Misset

D

e afgelopen tien jaar in de zakenwereld is het decennium van Steve Jobs, volgens Fortune. Met producten als de Mac, iPod, iPhone en iTunes reeg hij inderdaad een lange rij succesnummers aan elkaar. Momenteel lees ik het boek The Presentation Secrets of Steve Jobs. Een erg vermakelijk boek met een goede analyse van de opzet van de presentaties van Steve Jobs. Onvoorstelbaar dat hij al twintig jaar onafgebroken het publiek zo weet te boeien met zijn optredens, waarvan een aantal legendarisch zijn geworden. Daarvoor gebruikt hij diverse technieken, maar vooral benut hij de eigenschap van mensen om beelden en verhalen beter op te nemen dan eindeloze teksten en powerpoints. Visueel is het een plaatje! Steve besteedt weken aan de voorbereiding van een presentatie van één uur. Dan ontstaat er een doordacht verhaal waarbij niets aan het toeval wordt overgelaten en waarbij hij mensen weet te boeien tot de laatste minuut.

Visualisatie is een te weinig toegepaste techniek in de IT en zeker binnen het vakgebied van business intelligence. Daar kan en moet veel meer aandacht aan besteed worden. Niet zozeer mooiere grafiekjes en rapportages, maar sprekende grafieken. Eenvoud, visueel aantrekkelijk en direct interpreteerbaar zijn naar mijn idee belangrijke voorwaarden voor het verbeteren van prestaties. Grafieken en analyses die in één oogopslag vertellen hoe het er voor staat en welke actie ondernomen moet worden. Weg met die nietszeggende kpi’s en rapportages die niet overkomen en uitleg nodig hebben.

•

Auteursrecht voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaard-publicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. Op al onze aanbiedingen en overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene Voorwaarden van Kluwer BV, gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank te Amsterdam op 6 januari 2003 onder depotnummer 3/2003. Op alle overeenkomsten tussen Uitgever en Afnemer met betrekking tot advertentie-plaatsingen (daaronder begrepen alle overeenkomsten met adverteerders en bemiddelaars) zijn in aanvulling op deze Algemene Voorwaarden van toepassing de laatstgeldende versie van de Regelen voor het Advertentiewezen, uitgegeven door de raad van Orde en Toezicht voor het Advertentiewezen (ROTA), hierna: ‘de Regelen’. Bij tegenstrijdigheid van de Algemene Voorwaarden met de Regelen prevaleren de Regelen. Een exemplaar van de Algemene Voorwaarden en de Regelen zal op eerste verzoek gratis worden toegezonden. U kunt beide ook vinden op www. adformatie.nl/algemene-oorwaarden.html. Een deel van de inhoud wordt gepubliceerd onder licentie van Minoc Business Press N.V. Copyright 2009, IT Executive, ISSN 1570-6737

38

038_IT19_MEW_sitekick 38

nr 19


nr 19


nr 19


nr 19

• 24 november 2009 17-11-2009 10:14:09

ijf Schr n! i u nu

090707001 Digitaal Bestuur Academie A4_week34_1.indd 1 000_IT19_ADV 39

17-8-2009 17:24:02 17-11-2009 11:31:50

Mieren tillen tot 50 keer hun eigen lichaamsgewicht Ze kunnen de werkelijke waarde van wat ze doen niet meten. Maar u wel. Met bewezen business analytics software en dienstverlening van SAS. www.sas.com/nl

000_IT19_ADV 40

17-11-2009 11:31:51

Greening the Enterprise 3.0

Recommend Documents