Good Practices Catalogus
1
www.innovage-project.eu European Union European Regional Development Fund
Inhoud 1. Voorwoord 5 2. INNOVAge 6 3. Definitie Good Practice 4. Methode
9
11
5. Proces
13
6. Selectie Good Practices
2
www.innovage-project.eu
15
1. Voorwoord De kwaliteit van leven voor ouderen is afhankelijk van hun vermogen om autonoom en onafhankelijk te leven. Als gevolg hiervan worden producten en diensten, die het zelfstandig wonen ondersteunen steeds belangrijker. Voor een effectieve ontwikkeling en gebruik van deze producten en diensten is bemoeienis van verschillende nationale en Europese beleidsmakers vereist. Bijvoorbeeld op het gebied van sociaal beleid, regulering van de arbeidsmarkt, gezondheidszorg, huisvesting, research en development, telecommunicatie en informatie. Een uitdaging voor de toekomst is de ontwikkeling van een integraal ICT-beleid gericht op welzijn, gezondheid en sociale integratie, in een dynamische samenleving. INNOVage richt zich op het beschikbaar stellen van innovatieve methoden, instrumenten en strategieën waarmee regionale beleidsmakers in staat worden gesteld om de doeltreffendheid en effectiviteit van hun beleid te vergroten. Het innovatief vermogen van stakeholders in de keten wordt gestimuleerd, zodat het langer zelfstandig wonen van ouderen duurzaam ondersteund kan worden. In dit ambitieus project bundelen Europese beleidsmakers hun krachten met private actoren en universiteiten in de zoektocht naar geschikte oplossingen voor hun regio. Deze Good Practice Catalogus bevat uitgebreide informatie over projecten, die door de Innovage partners in de EU zijn geselecteerd als succesvolle voorbeelden van beleidsinterventies om strategische samenwerking en clustervorming te stimuleren, als antwoord op de maatschappelijke uitdaging van een vergrijzende samenleving. Regionale Autoriteit van Marche (Italië) INNOVAge hoofdpartner en projectleider
3
2. INNOVAge Het doel van INNOVage is om, op het gebied van duurzaam en zelfstandig wonen voor ouderen, de effectiviteit van het regionale beleid te verhogen door het creëren van netwerken en het begeleiden van activiteiten op regionaal en bovenregionaal niveau. Het project omvat 14 regio’s en wordt mede gefinancierd door het INTERREG IVC Programma.
4
Vergrijzing is een grote uitdaging voor regio’s met een traditionele beleidsvoering: demografische trends en ontwikkelingen vereisen een innovatief beleid, die samenwerking in de kennisdriehoek (zorgaanbieders-bedrijven-wetenschappelijk onderzoek) versterkt. Vanuit economisch oogpunt biedt slimme woontechnologie kansen om geavanceerde technologie in te zetten bij het ontwerpen van milieuvriendelijke en slimme woningen. Innovage richt zich op: 1. Zelfstandig wonen: gericht op het ondersteunen van ouderen om langer zelfstandig te wonen in hun eigen huis, hun autonomie te verhogen en hen te helpen bij het uitvoeren van hun dagelijkse activiteiten. 2. Duurzame innovatie: door het stimuleren van de invoering van slimme, milieuvriendelijke technieken worden woningen aangepast en beter toegankelijk voor ouderen.
www.innovage-project.eu
Ondanks de potentie van innovatieve oplossingen voor zelfstandig wonen is de techniek nog niet rijp voor brede acceptatie. Het doel van Innovage is om innovatie en succesvolle voorbeelden te verspreiden via het samenwerkingsverband van 14 deelnemende organisaties: De Regionale Overheid van Marche (Italië), MEDIC@LPS (Frankrijk), The Baltic Institute of Finland BIF (Finland), Gemeente Sofia (Bulgarije),Regio Centraal-Macedonië (Griekenland), Raad van Castilie en León (Spanje), Gemeente Geroskipou (Cyprus), SEHTA (Verenigd Koninkrijk), Ontwikkelings Centrum Litija (Slovenië), Litouws Innovatie Centrum LIC (Litouwen), Stichting INTRAS (Spanje), Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Zuid-Bohemen (Tsjechië), Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Rzeszow (Polen), TNO (Nederland) en Technologisch Instituut Blekinge BHT (Zweden). Deelnemende partners worden in het dagelijks projectmanagement ondersteund door SVIM de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij van de hoofdpartner- die optreedt als de algemene secretaris. Zij houdt binnen de doelstellingen en budget toezicht op de uitvoering en de samenhang van activiteiten binnen het project op lokaal en interregionaal niveau. De 14 Europese landen, die deelnemen aan INNOVage kunnen worden onderverdeeld in twee groepen: -
De eerste groep bestaat uit ‘gevorderde cluster regio’s’ (SEHTA en Medic@lps), die reeds georganiseerd zijn binnen een cluster en de technische partners met expertise, ervaring en vaardigheden op het gebied van nieuwe technologie en zelfstandig wonen (TNO, BHT, BIF).
-
De tweede groep bestaat uit de ‘lerende’ regio’s’: minder innovatieve regio’s met een traditionele beleidsvoering.
De activiteiten van INNOVage zijn gericht op het stimuleren van netwerken en kennisuitwisseling. Het accent ligt op de succesverhalen van de partners en het overbrengen van de kennis en ervaring van de gevorderde clusters (ervaren groep) naar de minder innovatieve regio’s (lerende groep). Elke partner van INNOVage heeft een SWOT-analyse uitgevoerd in de betreffende regio. Vervolgens zijn alle regio’s met elkaar vergeleken en zijn de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen in kaart gebracht. Vervolgens zijn de partners gestart met de selectie van een aantal succesvolle voorbeelden. Zij hebben de inhoud en toegepaste methodieken uitgewisseld, zodat ook de valkuilen zichtbaar werden. De geselecteerd Good Practices zijn opgenomen in een catalogus, die als bijlage van deze Nederlandse introductie wordt aangeboden.
5
Naast de verzameling van Good Practices vonden een aantal aanvullende activiteiten plaats, waaronder: -
Vijf studiebezoeken aan de gevorderde regio’s, waarbij partners en stakeholders in de praktijk het effect van een bepaalde innovatiestrategie of beleidskeuze konden bestuderen. Deze studiebezoeken werden begeleid door: I-Live cluster-regio Marche (IT); Medic@lps cluster-Grenoble (FR); SEHTA (UK), TNO-Utrecht (NL) en BIF - Helsinki (FI).
-
Zes workshops waarin de belangrijkste onderwerpen met de stakeholders werden besproken. Zoals inzicht in de behoefte van de eindgebruiker, duurzame innovatieve diensten en producten voor zelfstandig wonen en gebruikersgerichte oplossingen om het zelfstandig thuis wonen voor ouderen te bevorderen.
6
www.innovage-project.eu
3. Definitie Good Practice In het kader van het INTERREG IVC programma, wordt een Good Practice gedefinieerd als een initiatief (bijvoorbeeld methode, project, proces) uitgevoerd binnen in een van de thema’s van het programma, dat al succesvol is gebleken en kan worden geïmplementeerd in een ander geografisch gebied. Het project moet reeds tastbare en meetbare resultaten hebben laten zien bij het verwezenlijken van het doel. In het kader van INNOVAge, wordt een Good Practice gedefinieerd als een bestaand onderzoek of innovatie gedreven cluster met lopende initiatieven in EU-regio’s binnen de kaders van het project. Bijvoorbeeld: duurzame innovatie voor diensten, toepassingen, apparatuur, netwerken en systemen, die samenkomen in het ontwerp van slimme woningen waarin ouderen langer zelfstandig kunnen wonen. Onderzoek & Innovatie Gedreven Clusters (R & IDC) kunnen worden gedefinieerd als ‘Clusters die hun innovatie- en concurrentievermogen voornamelijk ontlenen aan onderzoek en ontwikkeling’. Ze verschillen van andere technologische en innovatieclusters door een sterkere basis in wetenschap en onderzoek en door hun contacten met innovatieve ondernemingen, die in staat zijn om resultaten van onderzoek om te zetten in commerciële en winstgevende activiteiten. In een R & IDC spelen hogere onderwijsinstellingen en
7
onderzoeksinstellingen een belangrijke rol. R & IDC’s worden sterk beïnvloed door onderzoek, technologische ontwikkeling en innovatie en zijn afhankelijk van effectieve kennisstromen en samenwerking tussen wetenschap en bedrijf, waarin specifieke leerprocessen en innovatieve activiteiten worden gefaciliteerd. Veelal zijn verschillende actoren betrokken bij de formulering en implementatie van het onderzoekscluster, waardoorin efficiënte en effectieve coördinatie vereist is. Ervaren R & IDC’s (bijvoorbeeld Medis@Ips, SEHTA) vertegenwoordigen de Good Practices van de INNOVage partners. Zij zijn gericht op het opstarten, versterken en uitbreiden van netwerken, zowel nationaal als internationaal.
8
www.innovage-project.eu
4. Methode De INNOVage partnerregio’s verzamelden Good Practices uit hun eigen netwerk, gebaseer oponderzoek en benchmarking. Van juli tot december 2012 werden (uniforme) formulieren ingevuld om de informatie te verzamelen, vergelijken en de verschillen tussen de landen zichtbaar te maken. Elk formulier omvatte twee hoofdthema’s: -
Onderzoek en Innovatie Gedreven Clusters
-
Projecten gericht op oplossingen voor zelfstandig wonen, gerealiseerd met medewerking van quadruple helix stakeholders (overheid, bedrijven, onderzoeker en eindgebruiker)
De volgende hoofdstukken werden ingevuld voor elk Good Practice: -
Titel van het project
-
Thema of onderwerp van het project
-
Doelstellingen van het project
-
Locatie
-
Uitvoerige beschrijving van het project
-
Evaluatie van de resultaten
-
Criteria voor de evaluatie
-
Scenario’s
-
Leerpunten
-
Contactinformatie
-
Extra informatie
De INNOVage partners hebben de Good Practices voor het eerst aan elkaar gepresenteerd en besproken tijdens een studiebezoek in Londen.
9
10
www.innovage-project.eu
5. Proces De identificatie en selectie van Good Practices is onderdeel van een proces van kennisuitwisseling, dat hieronder wordt samengevat:
Good Practice Selection
Cross Analysis mapping and SWOT Analysis All PPs involved Byy June 2012
1Cross Analysis By Sept. 2012 PP8 with PP16+14/15
Mapping & SWOT Analysis
At least 14
Matrix of PP needs - GPs
All PPs involved By Dec. 2012 GP Catalogue
N. 9 GP selected
GP Poster Gallery
Good Practice Detection
By June 2013
From July 2013 to July 2014 Only LG PPs MG organize mentoring visits
PILOTACTION
1. Een workshop en posterpresentatie in Valladolid in Spanje op 17, 18 & 19 april 2013. De Good Practice catalogus diende als basis voor de discussie in Valladolid tijdens de Good Practice presentatie en demonstratie onder de partners en hun lokale stakeholders. 2. Selectie van de Good Practice door de partners
11 De ‘lerende groep’ zal, ondersteund door de meer ervaren partners’, een van de Good Practices selecteren, die geschikt zijn voor implementatie binnen de betreffende regio. Vóór het einde van het programma zullen negen Good Practices worden overgedragen. 3. Overdraagbaarheid Elke geselecteerde Good Practice wordt geleverd met een lijst van criteria voor overdraagbaarheid. De criteria zijn samengevat in de volgende checklist:
Ja
Actie nodig
Nee
1. Pakt deze Good Practice hetzelfde probleem aan als in uw regio?
2. Past de Good Practice in het regionaal beleid?
3. Zijn de institutionele voorwaarden aanwezig?
4. Zijn de voorwaarden met betrekking tot kennisstructuur aanwezig?
5. Zijn de financiële middelen beschikbaar?
6. Sluit de Good Practice aan bij de ontwikkelingen in uw regio?
7. Sluit het instrument aan bij de bestaande projecten in uw regio?
8. Voldoet deze Good Practice aan de eisen ten aanzien van sociaal kapitaal, geloofwaardigheid en betrouwbaarheid?
Fase 1: checklist overdraagbaarheid
Fase 2: Pre-implementatie eisen
Fase 3: Benodigde aanpassingen op het niveau van: inhoud
12
infrastructuur organisatie financiering
Fase 4: monitoring en evaluatie
www.innovage-project.eu
6. Selectie Good Practices - LP: regio Marche (IT) De Regionale Autoriteit van Marche heeft twee succesvolle voorbeelden geselecteerd met de steun van SVIM – haar regionale ontwikkelingsmaatschappij. SVIM is begonnen met een analyse van de technologische districten, die officieel erkend zijn door het Italiaanse Ministerie van Onderwijs, Universiteiten en Onderzoek (MIUR). De 24 Italiaanse technologische districten voldoen aan de beschrijving van een innovatie en onderzoek gedreven clusters, zoals overeengekomen door de INNOVage partners. SVIM selecteerde regio’s op basis van de volgende criteria: minimaal vijf jaar oud, voorzien van een officiële website voor het cluster, met een soortgelijke focus als het INNOVage project. Na deze eerste screening voldeden slechts twee districten aan alle drie criteria: Habitech (het Trentino Technologie District voor Energie en Milieu), het Piemonte ICT Innovatie Cluster, Cluster Torino Wireless. Het eerste cluster richt zich op groen bouwen en het verbeteren van de leefomgeving. Dit bijzondere project bestaat uit meer dan 300 bedrijven, onderzoeksorganisaties en openbare instellingen, met een omzet van bijna 1 biljoen euro en 8000 medewerkers. De tweede, de Piemonte ICT cluster, is een op Europees niveau georganiseerd netwerk, dat innovatie en economische ontwikkeling in een bepaald gebied stimuleert. Het heeft een hoge relevantie voor de ICTsector in termen van duurzame innovatie, slimme woningen en zelfstandig wonen. Om Habitech en Torino Wireless persoonlijk te ontmoeten en om informatie te verzamelen, organiseerde SVIM twee studiebezoeken met de vertegenwoordigers van de regionale overheid en universiteiten waarin vertegenwoordigers van de clusters werden geïnterviewd. - PP2: Medic@lps (FR) Medic@lps is ontstaan vanuit een academische en politieke behoefte om het lokale gezondheidszorgdomeinte structureren en de economische ontwikkeling te stimuleren. Het resultaat is concreet en duurzaam: informatie en trainingen, een business club, deelname aan internationale bijeenkomsten en het organiseren van conferenties. Dit project is een succesverhaal met betrekking tot de implementatie van een nieuw cluster, dat een duurzaam lokaal netwerk opbouwt, dat aansluit bij de behoefte in de regio en kansen genereert voor haar leden. Medic@lps biedt een dubbele bijdrage aan de economische ontwikkeling van het Grenoble /Isère gebied (waar nieuwe banen worden gecreëerd in de bioindustrie) en ondersteunt de toegang tot internationale markten voor de lokale innoverende bedrijven (door fondsenwerving en ondersteuning van internationale activiteiten).
13
Medic@lps maakt gebruik van een scala aan instrumenten om haar activiteiten te ondersteunen: * Informatie en promotietools (nieuwsbrieven, persberichten, een portaal voor technologische diensten, reclamefolders, film, handelsmerken, enz.). * Samenwerking (in kaart brengen van de Rhône-Alpes medisch-technische bedrijven, online aanbod banen)l * Een evaluatiemethode (tevredenheidsonderzoeken, interviews, werkgroepen). - PP3: BIF (FI) Dit voorbeeld werd geselecteerd op basis van het voorstel van Culminatum Ltd., die een bio / lifescience cluster facilitator is in de regio Helsinki (de INNOVage regio in Finland). De informatie werd verstrekt door hun vertegenwoordiger, de Aalto Universiteit. - PP4: Sofia Municipality (BG) Het geselecteerde project betreft een sociale dienst van de gemeente Sofia genaamd ‘Social Patronage’. De onderneming biedt kwalitatief hoogwaardige thuiszorg voor ouderen. In de dienstverlening wordt rekening gehouden met de waardigheid van mensen en hun levensstijl. De gebruikers worden betrokken bij het besluitvormingsproces ten behoeve van de ondersteuning van hun levensstijl en de medewerkers stimuleren hen om hun eigen burgerkracht in te zetten.
14
De diensten zijn gericht op innovatieve zorgvormen, ondersteuning bij dagelijkse activiteiten en een actieve deelname aan het maatschappelijke leven. De informatie werd verzameld door middel van een enquête onder de gebruikers. - PP5: Region of Central Macedonia (EL) Dit voorbeeld is geselecteerd door de deelname van de regio Midden-Macedonië als projectpartner (districtsbestuur van Thessaloniki voor de hervorming van de overheidsdiensten ‘2010) in het project T-seniority. T-seniority is geselecteerd als een Good Practice omdat het een innovatieve oplossing is voor het gebruik van nieuwe technologieën om zelfstandig wonen te ondersteunen door middel van digitale televisie. Het is gebaseerd op de integratie van digitale diensten gericht op ouderen. Volgens het evaluatieonderzoek zijn de gebruikers tevreden over deze goed bruikbare, maatschappelijk geïntegreerde en duurzame dienst.
www.innovage-project.eu
Informatie werd verzameld door middel van projectresultaten van T-seniority, informatiemateriaal en de bijbehorende website. Daarnaast werd aanvullende informatie verzameld door het uitvoeren van interne vergaderingen met de RCM T-seniority project manager en het personeel. - PP6: Junta de Castilla y Leon and PP11: INTRAS Foundation in Spain (ES) Om een overdraagbare Good Practice te identificeren in het kader van INNOVage, werd gezocht naar relevante informatie en werden (indien nodig) enkele mensen geïnterviewd met betrekking tot de vijf bestaande Spaanse (formele of niet-formele) clusters op het gebied van onafhankelijke Wonen of Welzijn. De verzamelde informatie uit elk cluster werd getoetst aan een aantal criteria die waren bepaald door de regionale autoriteit van sociale diensten van Castilie en León en INTRAS ‘ deskundigen. Deze criteria waren duurzaamheid, algemene bedrijfsstrategie, aantal lopende projecten, concurrentievermogen van de regio, innovatieve producten en diensten, duurzame innovatie-initiatieven, internationalisering en bestuursmodellen. De keuze viel op eVIAPlatform. - PP7: Geroskipou Municipality (CY) In Cyprus is onvoldoende zorg beschikbaar voor ouderen, wat leidt tot discussies over de sociale en maatschappelijke strategie. Dit vraagt om een herziening van het nationale beleid en de bijbehorende maatregelen. In de stad van Paphos en in het Geroskipou gebied, met een toename van het aantal zeventig plussers, is behoefte aan diensten voor mensen na een operatie. De meerderheid van de ouderen beschikt niet over de nodige thuiszorg en hebben behoefte aan specifieke maatregelen om de kwaliteit van hun leven te garanderen, vooral tijdens de eerste periode van revalidatie. De Geroskipou gemeente identificeerde met ondersteuning van Academia (Cyprus University of Technology) vernieuwende instrumenten en oplossingen van de particuliere sector, die toepasbaar zijn in dit competentiegebied. - PP8: SEHTA (UK) De rol van het Regionale Ontwikkelings Centrum in Zuidoost-Engeland is het creëren van een nieuwe, duurzame markt. Tot nu toe heeft men zich gericht op het identificeren van innovatie binnen de academische sector en de financiering van samenwerking tussen de academische wereld en de industrie onder andere via gezamenlijke research en development. Deze aanpak resulteerde niet altijd in een nieuwe markt om verschillende redenen: (a) de ‘time to market’ is te lang voor het MKB, (b) het proces is teveel technologie gedreven, (c) een te breed onderwerp om impact te maken. Daarom koos SEHTA voor een alternatieve benadering: (a) prioriteren van zorggebieden voor de komende tien jaar en (b) gebruiksvriendelijke en MKB-vriendelijke benadering van ontwikkeling. Hoewel de uitvoering van deze aanpak meer tijd vergt dan gezamenlijke research en development, heeft het geresulteerd in een snelle ontwikkeling en marketing van nieuwe zorgproducten en diensten. De ICE-T aanpak financierde een dozijn innovatieve projecten en diensten in de telezorg en e-health.
15
- PP9: Development Centre Litija (SI) Gezocht werd naar de beste projecten onder de ‘actieve’ Sloveense clusters die iets ondernemen op het gebied van zelfstandig wonen voor ouderen. De weinige clusters die actief zijn op dit gebied hebben slechts enkele projecten die kunnen worden omschreven als Good Practice. Binnen de kaders van de definitie van de Good Practice voor het project (actief cluster, zelfstandig wonen) voldeed één project aan de voorwaarden. Voor de beschrijving van de Good Practice in Slovenië, interviewden wij dr. Imre Cikajlo, de Project Manager bij het Sloveense universitaire revalidatie instituut SOCA (projectpartner), en deelnemer aan het project SAMinZDRAV. De beschrijving van de Good Practice werd geleverd via e-mail correspondentie na het interview. - PP10: Lihuanian Innovation Centre (LT) Informatie over deze Good Practice werd verzameld door middel van bijeenkomsten, telefonische interviews en Skype-gesprekken met de cluster-vertegenwoordiger en een vergadering met een aantal clusterleden. De belangrijkste reden voor het selecteren van deze Good Practice was dat het een nieuw type cluster is in Litouwen: markt- en innovatie gedreven, met betrokken eindgebruikers en relevante onderzoekers en gericht op slimme woningen en zelfstandig wonen van ouderen. Dit project paste het best bij de INNOVage doelstellingen en doelgroep. - PP12: Regional Development Agency of South Bohemia RERA (CZ)
16
Robo MD is een van de acht succesvolle deelprojecten gerealiseerd van februari 2010 tot oktober 2011 binnen het Interreg IVC project Innovatie 4 Welzijnszorg waaraan RERA deelnam partner. Deze thuiszorg robot, die de kosten van thuiszorgsystemen laag houdt, bewaakt en spoort kritische situaties op ter verbetering van de kwaliteit van leven van risicopatiënten zoals ouderen. Deze good practice bewijst dat innovatie welzijn kan verhogen door interregionale samenwerking en multi stakeholder-benadering. Dit deelproject heeft nieuwe oplossingen op het gebied van gezondheid gerelateerde onderwerpen gestimuleerd: nieuwe technieken voor rehabilitatie, hulp en controle op afstand. - PP13: Rzeszow Regional Development Agency (PL) In de zoektocht naar Good Practices in de regio Podkarpacie werden bestaande clusters beoordeeld binnen de kaders van het INNOVage project. Om de noodzakelijke informatie te verzamelen voor de identificatie en de selectie van de Good Practice, werd gebruik gemaakt van de volgende methoden: actieve cluster analyse, telefonische interviews, vergaderingen en besprekingen met de vertegenwoordigers.
www.innovage-project.eu
Duurzaam Energie Cluster - Project Intelligente duurzame huisvesting 2020 was uiteindelijk geselecteerd als een Good Practice, omdat het past binnen de kaders van INNOVage: duurzaam wonen, betrokkenheid van alle sectoren die te maken hebben met slimme woningen, gebruik van de nieuwste technologie op het gebied van ecologie, innovatieve producten en diensten, een betere concurrentiepositie van de regio, een model dat in andere gebieden kan worden toegepast. - PP14: TNO (NL) Uitgaande van de specifieke status die TNO heeft (bij wet ingesteld om innovatie bij bedrijven te stimuleren en het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen), zijn methoden geïntroduceerd om uitvindingen te transformeren naar praktische innovaties door middel van het zogenaamde SBIR-programma(Small Business Innovation Research). Het TNO SBIR-programma is ontwikkeld om de kloof tussen uitvinding en implementatie te overbruggen. Originele ideeën ontwikkeld door TNO hebben nu een kans om te worden overgebracht naar het MKB via een netwerk evenement waarin een succesvolle match kan worden gemaakt en de uitvinding commercieel kan worden ontwikkeld. Dit voorbeeld is vermeldenswaardig omdat het de kloof tussen uitvinding en implementatie overbrugt, terwijl het de lokale MKB-ers ondersteunt. Het beschikt bovendien over een competitie-element: alleen de beste ideeën kunnen verder worden ontwikkeld. - PP15 Blekinge Institute of Technology (SE) Deze Good Practice werd geselecteerd omdat het een goed voorbeeld is van het betrekken van meerdere stakeholders bij een project: eindgebruikers, familieleden, personeel, gemeenteraad, academici, politici en bedrijven. Het sluit aan op een concrete behoefte: de bouw van nieuwe woningen voor ouderen waar inzicht in de behoeften en de technologie, het onderzoek voor en belang van de stakeholders relevant waren. De Good Practice werd geselecteerd uit verschillende lopende projecten binnen de regio.
17
This project is co-financed by ERDF and made possible by the INTERREG IVC Programme
18
Project partners IT Marche Regional Authority www.regione.marche.it
[email protected]
EL Region of Central Macedonia www.pkm.gov.gr
[email protected]
SI Development Centre Litija www.razvoj.si
[email protected]
PL Rzeszow Regional Development Agency www.rarr.rzeszow.pl
[email protected];
[email protected]
FR MEDIC@LPS www.medicalps.eu
[email protected]
ES Junta de Castilla y León www.jcyl.es
[email protected]
LT Lithuanian Innovation Centre www.lic.lt
[email protected]
NL Netherlands Organisation for applied scientific research TNO www.tno.nl
[email protected]
FI The Baltic Institute of Finland www.baltic.org
[email protected]
CY Geroskipou Municipality
[email protected]
ES Fundación INTRAS www.intras.es
[email protected]
BG Sofia Municipality www.sofia.bg
[email protected]
www.innovage-project.eu
UK SEHTA www.sehta.co.uk
[email protected]
CZ Regional Development Agency of South Bohemia RERA www.rera.cz
[email protected]
SE Blekinge Institute of Technology www.bth.se
[email protected]
General secretariat IT Svim Sviluppo Marche SpA www.svimspa.it
[email protected]