GOEDGEKEURD Magazine met tips, suggesties en ideeën van uw Keurslager
Najaar 2007
‘anders’ bekeken
La bella Italia feestelijke recepten
lekker en gezond
Everzwijn
voorwoord
Het Waasland
voorwoord
variaties van wildpaté Reepaté, Marcassinpaté, Fazantenpaté, Patrijzenpaté, Eendenpaté,… een waaier van smaken, perfect in balans.
4
16
6 In deze Goedgekeurd… Haal Italië in huis
La Bella Italia Najaarsrecepten
4 6
Tafelen op z’n Italiaans met 3 Italiaanse menu’s, die telkens heel uiteenlopende specialiteiten uit de Italiaanse keuken in de kijker plaatsen.
Tip van de Keurslager
Everzwijn
18
Lekker en gezond
De perfecte biefstuk
16 Onze troeven
Door zijn laag vetgehalte is everzwijn één van de gezondste vleessoorten.
Nathalie Nachtegaele
“Ik ga nooit over een nacht ijs. Zo weet ik altijd goed waaraan ik begin.”
Het Waasland ‘anders’ bekeken
34
32
18
22
22 32
Goedgekeurd doorkruiste een groot stuk van Oost-Vlaanderen op zoek naar de mooiste bezienswaardigheden, de rustigste plekjes en de verborgen kantjes van Het Waasland.
Puzzel
31
Los onze puzzel op en win een multifunctionele pan van Demeyere.
Verantwoordelijke uitgever Belgische Keurslagers vzw Brusselsesteenweg 517 9090 Melle tel. 09 229 14 23 fax 09 229 17 04
[email protected]
Vormgeving Devlieghere bvba Redactie Marc Van Tilborgh Yves Deckmyn Ilse Defruyt
Dries Van Damme Stefaan Daeninck Stefaan Van Laere Gwendolien Sabbe Koen Toye
Fotografie Johan Devlieghere Marc Masschelein
32
Iedereen ontvangt zijn gasten graag in de allerbeste omstandigheden. Daarom maakt ook je Keurslager het je zo aangenaam mogelijk.
Portret
inhoud
Advertenties en Reclameregie
[email protected] tel. 050 28 98 28
[email protected] tel. 09 229 14 23
16
De Santa Maria del Fiore of kortweg de Duomo in Firenze
Haal It ië in huis
Haal Italië in huis
La bella Italia! Zijn we er stiekem niet allemaal een beetje op verliefd? Dat blijkt uit de hechte band tussen België en Italië. Niet alleen blijft Italië voor heel wat Belgen het vakantieland bij uitstek, ook de Italiaanse keuken heeft in ons dagelijks leven een vaste stek veroverd. Spaghetti, lasagne en pizza ervaren we vandaag als heel vertrouwde gerechten, terwijl hun oorsprong meer dan duizend kilometer hier vandaan ligt. In deze editie van Goedgekeurd vind je drie Italiaanse menu’s, die telkens heel uiteenlopende specialiteiten uit de Italiaanse keuken in de kijker plaatsen. Maar eerst geven we je nog een woordje uitleg over tafelen op zijn Italiaans.
Risotto: een Vlaams recept? Het verhaal wil dat in de zestiende eeuw een groep Vlaamse vaklui meewerkte aan de bouw van de Duomo van Milaan. Eén van hen was Valerio di Fiandra (Valerius van Vlaanderen). Hij kreeg de opdracht het leven van de heilige Helena in glasramen uit te beelden. Zafferano (Saffraan) was een leerling van Valerio. Hij kreeg zijn bijnaam omdat saffraan zijn geliefkoosde ingrediënt was bij het mengen van de kleuren. Valerio plaagde hem daar mee, onder meer door te verkondigen dat Zafferano de gele kleurstof zo graag gebruikte dat hij zelfs saffraan bij de rijst zou doen. Daarop besloot Zafferano een gewaagde grap uit te halen. Tijdens het trouwfeest van Valerio’s dochter voegde hij ongezien saffraan aan de rijst toe. De gasten waren erg verbaasd toen ze gele rijst kregen opgediend. Het saffraankleurige gerecht viel echter heel erg in de smaak. De grap van Zafferano was mislukt, maar leeft tot op vandaag verder als risotto alla milanese.
Zin in een Italiaans feestje? Zorg dan van bij het begin voor de juiste sfeer. Laat een lekker Italiaans muziekje horen en decoreer in groen, wit en rood. Combineer een wit tafellaken met rode en groene servetten of placemats en je bent al een heel eind op weg. Je merkt het, een leuk effect schuilt vaak in een klein detail. Voor je aan je Italiaanse feest begint, is het belangrijk om weten dat de Italianen veel tijd uittrekken om te eten. Vaak zit er behoorlijk wat tijd tussen de verschillende gangen. Het diner gaat doorgaans erg gezapig van start, met een aperitief en een assortiment antipasti: kleine hapjes die de eetlust aanscherpen. Klassiekers zijn kleine schaaltjes met olijven, stukjes worst, ham of salami, maar ook mozzarella, inktvis en groenten in olie of azijn. Met antipasti kun je in principe alle kanten uit, onder meer door diverse ingrediënten te combineren op spiesjes. Warme antipasti behoren ook tot de mogelijkheden, bijvoorbeeld met stukjes vlees of vis in een krokant deegkorstje. Verschillende soorten bruschetta – geroosterde sneetjes stokbrood met diverse toppings – vallen evenzeer in de smaak. Bovendien kun je hier je eigen creativiteit zonder meer de vrije loop laten. Italianen kiezen hun antipasti altijd in functie van het seizoen en de beschikbaarheid van verse producten. Denk er ook aan dat Italianen bij iedere gang graag wat brood eten. Serveer de antipasti daarom met stukjes ciabatta of met grissini (broodstengels). In Italië vind je in heel wat bars een uitgebreid assortiment antipasti. Ook daar dienen ze doorgaans als aperitief, al kun je natuurlijk ook wat antipasti proeven als tussendoortje.
Aangepaste porties Na de antipasti volgt het voorgerecht: de primo piatto. Dat kan een bord soep zijn – vooral Toscane geniet wereldwijde bekendheid om zijn heerlijke soep – maar ook pasta of risotto. Dat vormt meteen een belangrijk verschilpunt met wat we in de Belgische keuken gewoon zijn. In Italië doet een spaghetti of lasagne dienst als voorgerecht, niet als hoofdgerecht. Pas de porties dus aan. Wil je je gasten extra verwennen, maak dan je pasta zelf of koop verse pasta in een Italiaanse speciaalzaak. Ook bij de bereiding van risotto is het uitkijken. Er bestaan heel veel soorten rijst. Let er dus goed op dat je arboriorijst gebruikt voor de bereiding van risotto.
Na het voorgerecht is het tijd voor de hoofdschotel of secondo piatto. Italië heeft een heel lange kustlijn, heel wat rivieren en meren.Het hoeft ons dan ook niet te verbazen dat er nogal vaak vis, schaal- en schelpdieren op het menu prijken.Terecht trouwens, want wie ooit een Italiaanse vismarkt bezocht, weet dat de keuze er echt heel uitgebreid is. Even goed houden de Italianen van een lekker stukje vlees. Opvallend is dat zowel producent als consument zich daarbij heel
Italiaanse stranden maken de ijsventers deel uit van het vertrouwde decor. Kortom: op een Italiaans feestmenu mag een ijsje niet ontbreken.
Hetzelfde geldt voor vers fruit. Een stuk fruit of een fruitslaatje vormen vaak onderdeel van het dessert. Maar, ook wie de voorkeur Bijgerechten en salades geeft aan gebak of andere desserts heeft in de Italiaanse keuken Wil je je gasten van de echte Italiaanse sfeer laten proeven, dien keuze te over. Opvallend is in dat geval dat de Italianen zelf niet zo het vlees of de vis dan alleen op, zonder groenten of aardappelen. vaak aan het bakken gaan. Ze zijn van oordeel dat de gespecialiseerde Zo gaat dat in Italië namelijk ook. Daar beslis je niet alleen welk patissier dat veel beter kan. Bij ons waagt niet iedere bakker zich aan vlees of welke vis je verkiest, maar ook welke contorni je er graag Italiaans kruimelgebak of typisch Italiaanse koekjes. Daarom hebben bij lust. Contorni is de verzamelnaam voor alles wat je aan je we bij de samenstelling van onze Italiaanse feestmenu’s voor een secondo piatto wil toevoegen. Doorgaans zijn het heel eenvoudige paar echte Italiaanse desserts gekozen die je wel makkelijk zelf kunt bereidingen. Gebakken aardappelen is zo’n klassiek bijgerecht, net maken. Buon appetito! als polenta (maïsgriesmeelpap), spinazie en bonen. Dat is meteen ook het leuke aan een bezoekje aan een traditioneel Italiaans restaurant. Je kunt er zelf eindeloos combinaties bedenken, waarbij je er uiteraard je favoriete bereidingen uitpikt. Na het hoofdgerecht volgt normaal gesproken nog een salade. Italianen zijn er dol op. Al vormt de insalata eigenlijk een aparte gang, toch kan de salade ook als contorno of zelfs als secondo piatto dienst doen. Ook bij de salade hoort uiteraard een stukje brood, zoals Italiaans stokbrood met anijszaad, al was het maar om de heerlijke olijfolie of vinaigrette van het slaatje op te deppen. Wereldberoemd roomijs Lekkere dessertjes of dolci sluiten de maaltijd af. Ook op dat vlak heeft Italië zo zijn klassiekers. Het land is niet voor niets wereldberoemd geworden met zijn roomijs. De gelato italiano is een echt begrip, niet alleen in Italië zelf, maar ook in de rest van Europa en in de Verenigde Staten. Ook bij ons doen de verkopers van echt Italiaans roomijs gouden zaken. In Italië is dat niet anders. Er is bij manier van spreken in elke straat wel een ijssalon te vinden. Op de Roomijs eten op een gezellig Italiaans terras
Italiaanse specialiteiten op www.keurslager.be Surf tijdens de maand september regelmatig naar www.keurslager.be Elke maandag serveren we daar een nieuw Italiaans recept!
Dries Van Damme
Nieuw bij uw Keurslager, De echte PARMIGIANO REGGIANO
Haal Italië in huis
milieubewust en diervriendelijk opstellen. Waar het om vlees gaat, kiest de Italiaan voor kwaliteit, niet voor kwantiteit. De laatste tijd heeft konijn er sterk aan populariteit gewonnen – zie de recepten verderop – maar uiteraard zijn ook rund, schaap, varken en gevogelte in de Italiaanse keuken erg in trek.
Zonnige gerechten uit Veneto 8 personen
Voorgerecht
Haal Italië in huis
Canneloni van San Danielle met ricotta, gedroogde tomaat en salie
Ingrediënten: 8 plakjes San Danielle 200 g ricotta 100 g zongedroogde tomaten 8 blaadjes salie 100 g vers broodkruim peper en zout 4 velletjes voedingsfilm Bereiding: Meng de ricotta met fijngesnipperde salie, zongedroogde tomaten, vers broodkruim, peper en zout. Leg vier velletjes voedingsfilm open en verdeel er de mengeling over. Rol voorzichtig op en laat opstijven in de koelkast. Versnijd de rolletjes in piramidevorm (zoals je ziet op de cover) en serveer ze samen met de Italiaanse broodsalade.
Panzanella: Italiaanse broodsalade Ingrediënten: 600 g niet te vers wit (boeren)brood 1 Romeinse sla 6 gepelde tomaten in blokjes 1 komkommer, in blokjes 2 rode uien, in dunne ringetjes 1 gele paprika, in blokjes 1 blikje uitgelekte ansjovisfilets 1 bosje lente-uitjes 1 bosje basilicum, gesnipperd 6 eetlepels olijfolie 2 eetlepels rode wijnazijn peper en zout Bereiding: Snijd het brood in grove blokjes en bak ze kort in olijfolie. Snijd de gespoelde en gedroogde sla in reepjes en vermeng ze met de tomaat, komkommer, rode ui, paprika en lente-ui. Laat twee uur trekken in de koelkast. Werk de salade af met ansjovisfilets en blaadjes basilicum.
Coniglio all Ishitana: Konijn met rozemarijn, tijm, salie en citroen Ingrediënten: 1 konijn 1 citroen 1 eetlepel olijfolie 100 g boter 8 salieblaadjes 1 groot glas witte wijn 1 eetlepel gehakte rozemarijn zout en zwarte peper uit de molen 1 eetlepel gehakte tijm ½ teen knoflook, in dunne plakjes Bereiding: Snijd het konijn in stukken. Marineer de stukken met citroensap en zeste, peper, zout, rozemarijn en tijm. Verhit de olijfolie in een hete pan en bak het vlees op een hoog vuur in ongeveer vijf minuten goudbruin. Voeg dan de citroenschil, een klontje boter en de
salieblaadjes toe. Doe er de knoflook bij en laat alles nog een minuutje bakken, zodat de knoflook zacht wordt, maar niet kleurt. Giet er de witte wijn bij. Zet de pan nog tien minuten in de oven op 200°C. Neem de pan uit de oven, doe er een grote klont boter in en schud het geheel goed op. Laat de pan een paar minuten staan. De wijn en de boter vormen samen een heerlijke, zachte saus.
Gebakken Polenta met Grana Padano Ingrediënten: 100 g polenta (maïsgriesmeelpap) 4 dl kippenbouillon peper en zout 50 g boter 1 dl olijfolie 50 g geraspte Grana Padano Bereiding: Breng de bouillon aan de kook. Breng de bouillon op smaak met peper en zout, roer
voortdurend om en voeg er de polenta aan toe. Blijf nog drie minuten stevig roeren en meng er dan de kaas onder. Giet het mengsel in een ingevette schaal en laat een uurtje opstijven. Ontvorm de polenta, snijd ze in plakken en bak ze knapperig in een mengsel van boter en olijfolie.
Radicchio al forno
Ingrediënten: 500 g radicchio 2 dl extra zuivere olijfolie peper en zout Bereiding: Was de radicchio en snijd ze in partjes. Leg de partjes in een ovenschaal, bestrooi ze met peper en zout, besprenkel ze met olijfolie en gaar ze kort onder de grill of in een hete oven.
Haal Italië in huis
Hoofdgerecht
Dessert Zuppa inglese met pannetoni en peren in marsala
Haal Italië in huis
Ingrediënten: 200 g pannetoni (Italiaanse cake) 4 eierdooiers 2 eetlepels fijne suiker 1 eetlepel maïzena 25 cl melk 1 vanillestok 25 cl room 1 dl marsala 2 peren 1 dl suikersiroop poedersuiker chocoladeschilfers cacao-poeder
Bereiding: Maak Engelse room: meng de eierdooiers met de maïzena en de suiker. Kook de melk met een opengesneden vanillestokje. Giet de melk bij de mengeling. Roer het geheel met een houten spatel, breng het aan de kook en meng het met de room. Laat afkoelen. Meng de suikersiroop met de marsala en pocheer hierin stukjes peer. Laat ze uitlekken. Breng het mengsel op de pannetoni aan en laat het er goed indringen. Doe stukjes pannetoni in dessertcoupes, afgewisseld met de Engelse room en de peren. Laat opstijven in de koelkast en bestrooi voor het opdienen met cacaopoeder, poedersuiker en chocoladeschilfers. Koen Toye
Haal Italië in huis
Italiaans najaarsmenu 4 personen
Aperitief
Bruschetta met Breydelham Ingrediënten: 100 g Breydelham in blokjes 4 sneetjes stokbrood 50 g boter
drie maal bruschetta
Basisrecept bruschetta Basisingrediënten voor de bruschetta: 4 grote tomaten verse basilicum 1 grote sjalot 4 teentjes look 1 dl olijfolie zwarte peper en zeezout Bereiding van de bruschetta: Ontvel en ontpit de tomaten en verwijder de zaadlijsten. Snijd de tomaten in blokjes. Versnipper de sjalot, stoof ze aan in de olijfolie en voeg de tomatenblokjes toe. Laat afkoelen en breng op smaak met peper en zout. Voeg er naar smaak gescheurde basilicum aan toe.
Bereiding & presentatie: Laat de boter smelten en bak het stokbrood kort aan. Meng de Breydelham door een derde van de bruschetta (basisrecept). Verdeel op de stukjes stokbrood en warm gedurende 3 minuten in de oven op 220°C.
Bruschetta met lookworst
bij en bak het stokbrood kort aan. Meng de lookworst door een derde bruschetta (basisrecept).Verdeel op de stukjes stokbrood en warm gedurende 3 minuten in de oven op 220°C.
Bruschetta met Gandaham Ingrediënten: 4 sneetjes Gandaham 4 sneetjes mozzarella 4 sneetjes stokbrood 50 g boter
Ingrediënten: 100 g lookworst in blokjes 4 sneetjes stokbrood 1 versnipperd teentje knoflook 50 g boter
Bereiding & presentatie: Laat de boter smelten en bak het stokbrood kort aan. Schik de Gandaham en sneetjes mozzarella op de sneetjes stokbrood. Verdeel de bruschetta (basisrecept) op de stukjes stokbrood met Gandaham en warm gedurende 3 minuten in de oven op 220°C.
Bereiding & presentatie: Laat de boter smelten, strooi er de look
TIP: Bestrooi de broodjes met Grana Padano of Parmezaanse kaas.
Antipasta
Haal Italië in huis
Pasta: cappellini met ham en asperges
10
Ingrediënten: 120 g cappellini 8 witte en 8 groene asperges 4 sneetjes gekookte ham 4 eieren 100 g boter verse salie zwarte peper en grof zeezout
Bereiding & presentatie: Kook de cappellini beetgaar. Giet af en meng met wat olijfolie, zodat de cappellini niet kleven. Kook de asperges beetgaar. Snijd ze in gelijke stukjes. Snijd de ham in slierten. Pocheer de eieren in kokend azijnwater. Meng de ham, de asperges en de cappellini, en stoof aan in boter. Breng op smaak. Presenteer de pasta met daarop een gepocheerd ei. Werk af met salie.
Vitello tonnato
Bereiding & presentatie: Snijd de kalfsfilet in grote, platte plakken. Beleg het vlees met de kaasschilfers en de rucolablaadjes, en rol op. Schik het geheel op de plakjes Gandaham en rol in kookfolie. Pocheer gedurende tien minuten in de stoomoven of in een kookpot met heet water. Laat afkoelen in de koelkast en snijd in plakjes van een halve centimeter. Laat de tonijn uitlekken en plet ze met een vork, samen met de honing-mosterdvinaigrette. Werk af met kappertjes en citroensap.
Hoofdgerecht Risotto met zwezerik en lentegroenten Ingrediënten: 4 stukken kalfszwezerik van het hart van 140 g 2 x 100 g boter verse salie 300 g arboriorijst 4 dl kalfsfond 6 dl groentebouillon 1 grote sjalot 12 jonge wortelen 8 jonge preitjes 100 g erwten 12 minitomaatjes 50 g geraspte Grana Padano of Parmezaanse kaas Bereiding & presentatie: Hak de sjalot en de salieblaadjes fijn en fruit samen met de arboriorijst aan in de boter. Blus met groentebouillon en laat inkoken. Roer voortdurend tot de rijst het vocht volledig heeft opgenomen. Neem van het vuur, leg er een deksel op en laat even rusten. Reinig de wortelen en de prei en kook ze samen met de erwten gaar. Spoel af onder koud water. Snijd ze in het gewenste formaat. Kook de kalfsfond voor de helft in. Kleur de zwezeriken aan in de boter, doe er de groenten bij en gaar tien minuten in de oven op 180°C. Meng de Grana Padano samen met een klontje boter met de risotto, om het geheel smeuïg te maken. Presenteer de risotto met de groenten en een gebakken stukje kalfszwezerik. Werk af met de fond en een salieblaadje.
Haal Italië in huis
Ingrediënten: 300 g kalfsfilet, volledig ontvliesd 8 plakjes Gandaham 100 g Grana Padano of Parmezaanse kaas in schilfers 1 bundel rucolasalade 1 blikje tonijn in olijfolie 1 dl honing-mosterdvinaigrette (Delino) 1 soeplepel fijne kappertjes sap van een halve citroen
11
Nagerecht
Haal Italië in huis
Semifreddo
12
Ingrediënten: 3 dl volle melk 10 g nougatcrème 250 g griessuiker 150 g eierdooiers 40 cl room 50 g honing amandelschilfers 2 bakjes verse frambozen verse munt
Bereiding & presentatie: Kook 1 dl melk met de suiker en de nougatcrème tot de suiker volledig is opgelost. Neem van het vuur en giet er de overblijvende 2 dl melk bij. Doe de eierdooiers in de keukenrobot en giet licht kloppend de melk op de eierdooiers tot je een luchtige massa krijgt. Meng er de honing en amandelschilfers doorheen. Klop de room half op en spatel voorzichtig onder het eiermengsel. Schik de frambozen en de muntblaadjes in een vorm en giet er de semifreddo op. Plaats gedurende drie uur in de diepvriezer. Presenteer een snede parfait en werk af met een straal honing. Stefaan Daeninck
Toppers uit Lombardije 8 personen
Voorgerecht Foccacia met mortadella, tapenade van courgette en mascarpone
Haal Italië in huis
Ingrediënten: 1 foccacia 8 plakjes mortadella 1 courgette olijfolie 100 g mascarpone peper, zout en tijm 4 kerstomaatjes 4 blaadjes basilicum Bereiding: Snijd de courgette in schijfjes en bak ze in olijfolie met peper, zout en tijm. Hou enkele schijfjes apart voor de garnituur. Prak de andere fijn samen met de mascarpone. Snijd de foccacia in twee en snijd beide helften middendoor. Besprenkel ze met olijfolie en rooster ze vijf minuten in een oven van 200°C. Laat de stukken foccacia afkoelen en besmeer ze met de tapenade van courgette. Schik er telkens twee plakjes mortadella op en versier met kerstomaten en basilicum.
13
Auberginesalade met munt Ingrediënten: 2 aubergines 1 dl olijfolie 1 teentje look peper en zout 1 theelepel Provençaalse kruiden 8 takjes munt 5 cl balsamicoazijn 4 tomaten 5 cl maagdelijke olijfolie (extra vierge) Bereiding: Snijd de aubergines in stukken van twee op twee centimeter en bestrooi ze met zout. Laat ze een tiental minuten trekken en laat ze daarna uitlekken. Meng de blokjes met gesnipperde look, olijfolie, peper, zout en Provençaalse kruiden. Plaats het geheel vijftien minuten in een oven van 180°C. Laat afkoelen en uitlekken. Snipper de helft van de munt fijn. Verwijder de zaadjes uit de tomaten en snijd ze in stukken van twee op twee centimeter. Meng de aubergine met tomaat, azijn, olie en munt. Versier met enkele blaadjes munt.
Hoofdgerecht
Haal Italië in huis
Osso buco alla Milanese
14
Ingrediënten: 8 kalfsschenkels 2 gesnipperde uien 2 wortelen in blokjes 2 rode paprika’s in blokjes 2 blikken gepelde tomaten 2 teentjes gesnipperde look 250 g gevierendeelde champignons ½ liter bouillon 1 eetlepel gesnipperde dragon ½ fles witte wijn 1 eetlepel gesnipperde basilicum 3 dl olijfolie 1 theelepel gesnipperde rozemarijn peper en zout 100 g bloem Bereiding: Kruid de schenkels met peper en zout en wentel ze door de bloem. Bak ze mooi bruin in olijfolie. Fruit alle groenten samen met de ui en look in olijfolie, blus met de wijn en de kippenbouillon en voeg er de gepelde tomaat bij. Laat zachtjes inkoken tot de groenten gaar zijn. Reken hiervoor ongeveer 40 à 45 minuten. Voeg alle verse kruiden toe, laat nog tien minuutjes sudderen en kruid na met (cayenne)peper en zout. Bind indien nodig de saus met wat maïszetmeel. Serveer met pasta.
Pasta met citroen en peterselie Ingrediënten: 500 g spaghetti 2 dl olijfolie 1 teentje gehakte look ½ rood chilipepertje 2 eetlepels gesnipperde bladpeterselie citroensap zout en zwarte peper Bereiding: Kook de spaghetti al dente in een ruime pot gezouten water. Giet af en laat uitlekken, spoel de spaghetti niet af. Bak intussen de look en het chilipepertje in de olijfolie, voeg er de spaghetti aan toe en meng er de platte peterselie onder. Werk af met citroensap, zout en peper. Serveer met een stoofschotel.
Budina: ricottapudding
Ingrediënten: 3 eetlepels griesmeel 400 g ricotta 4 eetlepels poedersuiker 4 eieren 1 eetlepel gekonfijte citroenschil kaneelpoeder 1 eetlepel gekonfijte sinaasappelschil vanillesuiker 50 g in rum geweekte rozijnen 50 g boter 50 g bloem
Bereiding: Meng de ricotta met de poedersuiker, een ei, drie dooiers, kaneel, citroen en sinaasappelschil. Meng er het griesmeel onder. Klop de drie eiwitten tot sneeuw en meng ze onder het beslag. Wrijf een bakvorm in met boter en bestuif met bloem. Vul met het beslag en plaats een uur in een oven van 180°C. Koen Toye
Haal Italië in huis
Dessert
15
Everzwijn:
lekker en gezond
Everzwijn
Wild everjong en everzwijn zijn de voorouders van het varken dat we kennen als boerderijdier. Toch is hun vlees er helemaal niet mee te vergelijken. Vraag het maar aan Obelix… Door zijn laag vetgehalte is everzwijn een van de gezondste vleessoorten.
16
Het everzwijn komt veel voor in de Condroz. Het gaat om een echte alleseter, met een heel uitgebreid menu: insecten en wormen, gras, eikels, kastanjes, beukennootjes en andere bosvruchten, maar ook muizen, jonge konijnen en kadavers. Het vlees van het everzwijn is vaster en magerder dan dat van het varken. Het is donkerder van kleur en heeft een intensere, zachte smaak. In de keuken krijgt vooral het everjong de voorkeur, omdat het vlees erg mals is. Hoe ouder het dier is, hoe meer de kracht van de smaak toeneemt. Verschillende namen Naargelang zijn leeftijd krijgt het everzwijn verschillende namen.Tot een leeftijd van zes maanden hebben we het over een everjong. De eerste drie maanden van zijn leven heeft het everjong een lichtgekleurde vacht met donkere strepen, van kop tot staart. Zolang het die ‘livrei’ draagt, is de jacht erop verboden. Is het dier tussen zes maanden en een jaar oud, dan is het een zogenaamd ‘bête rousse’. Het heeft een rode vacht en weegt vijftien tot zestig kilogram. Een ‘bête de compagnie’ is één à twee jaar oud en weegt tot tachtig kilo. Vanaf twee jaar krijgt het everzwijn een donkere vacht, vandaar de naam ‘bête noire’. Op drie is het een ‘tiers-an’, op vier jaar een ‘quartenier’.Voor oudere everzwijnen gelden de vaktermen ‘porc entier’, ‘solitaire’ of ‘ermite’. Zo’n everzwijn weegt honderd tot tweehonderdvijftig kilo. Everjong is het makkelijkst verkrijgbaar. Jonge everfilet, puur of met spek omwikkeld, bak je zoals gewoon varkensvlees of biefstuk. Het vlees van een everzwijn van twee jaar heeft de beste smaak, maar kun je niet zomaar bakken. Het komt het best tot zijn recht wanneer je het eerst een uur of twee, drie laat marineren in rode wijn. Ook oudere everzwijnen – tot acht jaar – zijn geschikt voor consumptie. Bemerk wel dat het vlees dan taai is en een heel sterke smaak heeft. Everzwijn bereiden Het uitgangspunt is dat je everzwijn bereidt zoals gewoon varkensvlees. Maar omdat everzwijn steviger is dan varkensvlees, zijn er meer toepassingmogelijkheden. Filets en steaks kun je in boter bereiden, maar gegrild krijgen ze nog meer smaak. Everzwijngebraad en stukken van oudere exemplaren zijn gebaat met een lichte marinade van rode wijn of bruin bier. In de oven of de stoofpan neem je best een bereidingstijd van ongeveer negentig minuten per kilo. Meer nog dan ander vlees, moet je everzwijn laten rusten voor je het opdient, zodat het vlees al zijn aroma’s kan vrijgeven.
bevat. Oudere dieren zijn dan weer geschikt voor ragout. Het vlees van everjong is fijn en delicaat, maar de smaak wordt sterker met de jaren. Een volwassen everzwijn heeft een heel sterke smaak die goed samengaat met witloof en paddenstoelen. De typische smaak van everzwijn accentueer je door het vlees te serveren met een stevige rode wijn. Het vlees van gekweekt everzwijn kun je het hele jaar door bereiden. Maar echt wild everzwijn smaakt uiteraard beter in de winter dan in de zomer.
Het smaakvolle vlees vraagt een garnituur die de ietwat bittere smaak beklemtoont. Bij een gebraad, steak of filet opteer je best voor zuurkool, selder, rode kool, rode bieten met appel, veenbessen, paddenstoelen, uien of raapjes. Bij gestoofd vlees past kastanjepuree of een zoetzure saus. Met de restjes kun je heerlijke terrines bereiden. Laat die enkele ogenblikken in een bouillon meekoken, smelt hierin enkele geweekte gelatineblaadjes en voeg verse kruiden en wat balsamicoazijn toe. Plakjes van de terrine scoren hoog bij een koud buffet of tussen een broodje met uienconfituur. Het vlees van jonge wilde zwijnen hoef je niet te marineren. Het kan zo de pan in. Meer nog, het is zelfs niet nodig om jong everzwijn in vet te bakken omdat het vlees op zich al voldoende vetstoffen
Stoofkarbonade van everzwijn uit de Condroz Ingrediënten: 700 g everzwijn van bil of schouder, in stukken gesneden 1 flesje trappistenbier 3 uien, in ringen gesneden 1 snee bruin boerenbrood, besmeerd met graanmosterd 1 kruidentuiltje van salie, rozemarijn, tijm en dille 5 laurierblaadjes 3 eetlepels dennenboomhars 100 g boter 5 eetlepels suiker 1 l water ½ l bruine bouillon 1 dl wijnazijn 50 g bloem Bereiding: Kruid het vlees naar keuze en bak het bruin in een hoge braadpan. Strooi er de bloem over. Blus intussen met water, bier en bouillon. Voeg de uien, het besmeerde brood en de laurierblaadjes toe. Meng er de suiker door en laat twee uur op een zacht vuurtje stoven. Voeg een kwartier voor het einde het kruidentuiltje toe. Breng op smaak met suiker, dennenboomhars en wijnazijn.
Stefaan Van Laere
Everzwijn
Gezond Everzwijnvlees bevat maar twee procent vet en heeft een energetische waarde van 105 kcal per honderd gram. Everzwijn is dan ook een aanrader in het kader van een cholesterolarm of vermageringsdieet. Het enige nadeel bestaat erin dat het everzwijn besmet kan zijn met de overdraagbare parasiet trichinose. Die parasiet wordt vernietigd bij het braden of bij het langdurig invriezen – ten minste tien dagen – bij een temperatuur van -15°C. Zoals alle wildsoorten bevat everzwijn ook veel urinezuur, waardoor het vlees niet geschikt is voor mensen die lijden aan jicht.
17
www.kwink.be
portret
u a e v i Nop je kaasplateau
18
Brugse Kazen... uw smaak, onze passie! Schotel uw gasten de rijke smaak voor van Oud-Brugge, Brugs Goud, Brugse Blomme,... want voor grensverleggende kaasdelicatessen hoeft u echt de grens niet over. Ontdek op www.brugsekazen.be met welke variatie aan uitzonderlijke kazen u altijd weer een voetje voor hebt.
Brugs Goud • Oud-Brugge • Brugse Blomme • Brugse Belegen • Brugse Jonge• Brugs Broodje
Op de markt in Staden, een charmant plaatsje in WestVlaanderen, werken Nathalie Nachtegaele en Bart Heethem al zestien jaar lang met veel plezier in hun Keurslagerij. “Ook al zouden we de Lotto winnen, dan nog zouden we waarschijnlijk in onze winkel blijven staan. Het is gewoon ons ding.”
por tret Nathalie Nachtegaele
Nathalie, haar man Bart en de kinderen Amoury (15) en Michiel (13) verwelkomen ons in de Keurslagerij. “Binnenkort verhuizen we. We zijn nog volop bezig met de bouw. Als je wil, kunnen we daar onze babbel verderzetten”, stelt Nathalie voor. We springen weer in de wagen en volgen het gezin naar het nieuwe huis. We komen in een groene oase terecht. Boven de garage hebben Nathalie en Bart een gezellige ruimte ingericht, volledig in hout. Er is een klein keukentje, er staat een tafel met stoelen en er zijn zetels. “We wilden iets meer dan zomaar een garage, vandaar deze knusse plek. We nodigen hier soms de familie uit voor een etentje of een feest. Later kunnen de kinderen er hun stek van maken, of kan het plaatsje dienen als hobbyruimte.”
portret
De klik in Dior Nathalie groeide op in Oostende. “Mijn ouders hadden er een voedingswinkel. Ik hielp al vlug mee en kreeg de bediening van klanten als het ware met de paplepel ingegeven.” De keuze om les te volgen aan hotelschool Spermalie in Brugge was dan ook vlug gemaakt. “Daarna werkte ik bij een traiteur. Ik leerde Bart kennen in dancing ‘Dior’ in Torhout. Het klikte meteen. Nog een slager erbij, dacht ik toen hij me vertelde wat zijn beroep was. We hadden er in de familie namelijk al een paar. Voor mij was dat niet echt een probleem, hoor. Ik zag het meteen zitten om in een slagerijtraiteurzaak te werken. We hebben eerst goed rondgekeken waar we onze slagerij konden vestigen. Uiteindelijk is het Staden geworden. We wonen hier ontzettend graag. Dankzij de winkel waren we vlug ingeburgerd.”
19
“Ik leer meer genieten van kleine dingen.
D a t h o e f t n i e t a l t i j d g e l d t e ko s t e n .”
Bezige bij Nathalie is een jonge, trotse mama. “Amoury en Michiel zijn heel actief, al zijn ze met totaal verschillende dingen bezig. Michiel is de jongste en gaat helemaal voor voetbal. Hij speelt voetbal bij Roeselare, in de nationale jeugdreeksen: iedere week drie trainingen en een wedstrijd. Amoury is meer de bezige bij in huis. Ze helpt graag mee in de winkel en houdt van koken en bakken.
Niet verwonderlijk dus dat ze volgend jaar ook naar hotelschool Spermalie trekt.” Als Bart en Michiel naar de voetbalmatch gaan, nestelen Nathalie en Amoury zich graag in de pluchen zetels van de bioscoop. “Meestal kiezen we een romantische komedie. Maar onlangs hebben we ook de documentaire ‘To walk again’ over Marc Herremans gezien.” Honderd procent je doel nastreven, dat vindt Nathalie belangrijk. Ze wil haar kinderen
portret
20
vooral gedrevenheid meegeven. “Ik leer ze ook genieten van kleine dingen, van lekker eten bijvoorbeeld. Het hoeft niet altijd geld te kosten.” Broer en zus zijn nu eens twee handen op een buik, dan weer kat en hond. “Ik heb gelezen dat het voor kinderen goed is om soms ruzie te maken, dat het hun karakter vormt. Wanneer ze weer eens veel kabaal maken, ga ik er dan van uit dat ze hun karakter aan het vormen zijn (lacht). Ik kom er niet altijd tussen en laat hen soms hun eigen strijd leveren.”
Tweede thuishaven Op zaterdagavond trekt het gezin de deur achter zich toe. Bestemming is dan het appartement in Nieuwpoort. “Ook toen ik nog kind was, trokken we er op zondag altijd op uit. Mijn ouders hebben ook altijd een buitenverblijf gehad. Kijk, ik werk zes dagen op zeven heel graag. Maar die ene dag er eens niet moeten aan denken, dat is ook belangrijk. Nu is Nieuwpoort voor ons een tweede thuishaven. We maken van de zondag een echte rustdag voor ons gezin. We slapen lekker lang uit en genieten van een leuke babbel tijdens het uitgebreide ontbijt. Daarna waaien we uit aan zee, gaan we fietsen of trek ik met mijn dochter de winkelstraten in. De weekends zijn voor ons echt quality time.”
een beetje structuur in mijn leven.” Nathalie kijkt vooral uit naar de orangerie, een overdekt terras waarvan je bij mooi weer aan alle zijden de deuren kan opengooien. “Zo kunnen we het hele jaar genieten van ons terras. Er staat een open haard, waarop we een lekker stukje vlees kunnen roosteren. Een aperitiefje, een entrecote of lamskroontje op de grill… Ik kijk er nu al naar uit. Knusheid en gezelligheid zijn heel belangrijk voor mij.”
Knusheid Binnenkort is hun nieuwe huis instapklaar. “We zijn eigenlijk al jaren bezig met ons huis. We zijn overal in Vlaanderen gaan kijken naar voorbeelden en stijlen, ja zelfs van de verschillende soorten bakstenen. We hebben vooraf kamer per kamer bestudeerd. Ik ga nooit over een nacht ijs. Zo weet ik altijd goed waaraan ik begin. Ik heb graag
Beestenboel Achteraan in de tuin leven kippen, schapen en twee geiten als god in Frankrijk. “Ik zie graag beweging rond me. Na een drukke dag hebben we er deugd van om nog eens met de dieren bezig te zijn. Voor mij is dat ontspanning.” Binnenkort breidt het gezin zijn dierenpark verder uit. “Er is een rottweiler op komst. Vrienden van ons
“Ik ga nooit over een nac ht ijs . Zo weet ik altijd goed w a a r a a n i k b e g i n .”
grillpan
hebben er een. Het is echt een schat van een hond. Ondertussen hebben we er al diverse boeken over gelezen en weten we van bij welke familie de puppy zal komen. We zijn ook vast van plan om de hond correct af te richten.”
21
Pretlichtjes Als Nathalie haar fantasie de vrije loop laat, mijmert ze over een boeiende ervaring waarbij ze helemaal terug naar de natuur zou kunnen gaan. “Het boek ‘Australië op blote voeten’ van Marlo Morgan heeft grote indruk op me gemaakt. Een journaliste ging drie weken op pad met Aboriginals en doet haar verhaal. Door tv-programma’s als ‘Expeditie Robinson’ en ‘Celebrity Shock’ probeer ik me wel eens in te beelden hoe het zou zijn. Niet dat ik interesse heb om het ooit ook echt te doen. Maar toch, ik kan me wel vinden in het idee. Volgens mij moet de voldoening achteraf immens zijn.” Tijdens ons gesprek spreken de pretlichtjes in Nathalie haar ogen boekdelen. Nathalie is een tevreden dame. “We zijn bezig met het realiseren van onze dromen, wat wil je nog meer? Zoals iedereen vind ik een goede gezondheid het allerbelangrijkste. En natuurlijk dat mijn kinderen later op hun pootjes terecht zullen komen. Ik heb goede hoop”, lacht ze nog.
Gwendolien Sabbe
Gyros kippen
Het Waasland ‘anders’ bekeken
Goedgekeurd doorkruiste een groot stuk van Oost-Vlaanderen, op zoek naar de mooiste bezienswaardigheden, de rustigste plekjes en de verborgen kantjes van het Waasland. Welkom in ’t Soete Lant van Waes.
22
H e t Wa a s l a n d ‘ a n d e r s ’ b e ke ke n
Het Waasland is een vrij uitgestrekt gebied, ingesloten tussen het Meetjesland, ZeeuwsVlaanderen, de Schelde en het Scheldeland. Het Waasland staat vooral bekend als de streek waar Reynaert de Vos zijn vossenstreken uithaalde. Het verhaal dateert uit de dertiende eeuw en vertelt hoe Reynaert met zijn listen de andere bewoners van het dierenbos telkens weer in de val lokte. Doorheen het Waasland lopen diverse auto- en fietsroutes met de namen van de personages uit het Reynaertverhaal.Verspreid over de regio zijn ook heel wat beelden te zien die naar een passage uit het verhaal verwijzen. Daarnaast leeft de vos verder in het Reynaertgebak, dat de voorbije tweehonderd jaar is uitgegroeid tot een bekende streekspecialiteit en maakt de Proefbrouwerij uit Lochristi drie soorten Reynaertbier. Sint-Nicolaas kijkt uit over Sint-Niklaas. Centrum van de regio We starten onze rondrit door het Waasland in Sint-Niklaas, de centraal gelegen hoofdstad van de regio. In de middeleeuwen ontmoetten handelaars elkaar op het kruispunt van de wegen tussen Brabant en Zeeland en tussen Antwerpen en Brugge. De stad die daar ontstond vernoemden ze naar hun patroonheilige Sint-Nicolaas. In het centrum van de stad verwijzen een heleboel bezienswaardigheden naar de bekende heilige. Zo staat er een standbeeld van Sint-Nicolaas op de Grote Markt – de grootste markt van het land – met aan zijn voeten de drie kinderen in het pekelvat. Uiteraard is er ook de Sint-
Nicolaaskerk op het Sint-Nicolaasplein met verschillende beeldhouwwerken die naar het verhaal verwijzen. En in de sinterklaasperiode kiest de beiaard van het stadhuis steevast voor bekende sinterklaasliedjes, dat spreekt voor zich. Uiteraard heeft Sint-Niklaas nog veel meer te bieden. Zo zijn er heel wat huizen in de art deco-stijl te bewonderen en biedt de stad een aantal aangename shoppingstraten. Wie voor een meerdaags verblijf in het Waasland kiest, heeft aan Sint-Niklaas trouwens ook een uitstekende uitvalsbasis. Niet alleen om de stad en de regio te bezoeken, ook Antwerpen en Gent zijn vlakbij.
In de Sint-Nicolaaskerk verwijzen heel wat beeldhouwwerken naar het sinterklaasverhaal.
Keurslager is zeekapitein Niet zo ver uit de buurt van ’t Beenhouwerken treffen we nog een Keurslager aan. Marc en Annemie Buysse staan er aan het roer van Keurslagerij De Castro. “Toen we ons hier een kleine twintig jaar geleden kwamen vestigen, wilden we graag een leuke naam voor onze zaak”, vertelt Marc. “Hier vlakbij ligt de De Castrodreef, vernoemd naar
het Castrohof, een opvallend gebouw in Spaanse renaissancestijl. Dat was meteen onze inspiratiebron.” Marc leek in eerste instantie de perfecte kandidaat om de boerderij van zijn ouders over te nemen. Dat verklaart wellicht de extra aandacht die hij besteedt aan de kwaliteit van vers vlees. Net als zijn twee broers koos hij toch voor het slagersberoep. Vrouw Annemie behaalde het diploma van vroedvrouw, maar besloot Marc bij te staan in de zaak. “Ik heb er altijd van gehouden creatief bezig te zijn”, vervolgt Marc. “Daarom heb ik mij na een paar jaar aangesloten bij de Keurslagers. In de vereniging krijg je veel ideeën aangereikt, je kunt altijd terecht bij de collega’s.” Dat bleek onder meer toen Marc en Annemie hun atelier lieten verbouwen.Toen konden ze terecht in het atelier van Keurslagerij ’t Beenhouwerken. In zijn vrije tijd is Marc een fervent motorrijder. Minstens één keer per jaar maakt hij een grote reis met de motor. In de zomer neemt hij vrouw en kinderen steevast mee op zeilvakantie.“Griekenland is mijn favoriete bestemming”, zegt hij nog. “We vliegen naar Athene, huren daar een zeilboot en varen dan een week of twee van eiland naar eiland. Daarna zijn we weer helemaal opgeladen voor het drukke najaar.”
Het stille Waasland Van Sint-Niklaas gaat het naar Temse. De gemeente staat bekend omwille van de grote Scheldebrug die sinds de jaren vijftig de verbinding met het Scheldeland verzekert. Daarnaast is Temse – net als onder meer Sint-Niklaas en Waasmunster – een geliefkoosde locatie voor ballonvaarders. Via Temse komen we op het grondgebied van Kruibeke terecht, meer bepaald in Rupelmonde, de geboorteplaats van
Mercator zette Rupelmonde en het Waasland letterlijk op de kaart.
Het Waasland ‘anders’ bekeken
Rapunzel in Sint-Niklaas In de Hofstraat, vlakbij de Grote Markt van Sint-Niklaas, lopen we even langs bij Keurslagerij ’t Beenhouwerken. Bart Schelfhout nam er in 1995 een slagerij over en vormde die om tot een succesvolle Keurslagerij.“Als kind was ik altijd al geïnteresseerd in alles wat met voeding te maken heeft”, zegt hij. “Grootvader was landbouwer en ik had een oom die slager was. Zo kwam ik al snel met het vak in aanraking.” Toch wilde Bart oorspronkelijk liever naar de koksschool. Een vakantiejob bij een restaurant deed hem zijn keuze herzien. “Ik hou niet van de warmte van de keuken”, vertrouwt hij ons toe. “Toen ik al slager was, heb ik wel nog traiteurcursussen gevolgd.” Daarna opende hij al snel zijn eigen slagerij. Hij was toen pas vijfentwintig. Wanneer we Bart naar de specialiteiten van de streek vragen, blijft het eerst even stil. “Het Waasland is in de eerste plaats nog altijd een landbouwzone”, klinkt het dan. “Er is veel veeteelt en er zijn verschillende kippen- en kalkoenenkwekers actief. Toch heeft de Waaslander vooral een voorkeur voor worst en gehakt.” Wellicht stamt die traditie uit de tijd dat het gemiddelde gezin in het Waasland een varkentje kweekte voor eigen gebruik. Zelf heeft ’t Beenhouwerken onder andere gemarineerde lamsnootjes als specialiteit. Ook de rapunzels zijn er eigen aan het huis. Een rapunzel is een stukje gevlochten varkensmignonette, naar het gelijknamige meisje met het lange haar uit het sprookje van de gebroeders Grimm. Zo zie je maar, het Waasland kent meer dan alleen het verhaal van Reynaert.
23
Het Waasland ‘anders’ bekeken
Mercator. Op het Mercatorplein staat een groot standbeeld van de bekende Waaslander die zijn regio en Vlaanderen letterlijk op de kaart zette. Op en rond het Mercatoreiland verwijzen een heleboel monumenten naar de beroemde cartograaf. De Graventoren springt daarbij zonder twijfel het meest in het oog. Er is een permanente tentoonstelling over het leven en werk van Mercator te zien. Daaruit blijkt onder meer dat de ideeën van Mercator niet overal in goede aarde vielen. Meer nog, hij werd beschuldigd
De Graventoren waar Mercator gevangen zat. In Temse, Steendorp, Rupelmonde of Bazel is de Schelde nooit veraf.
Ganda Ham, natuurlijk lekker
Pastasalade met Ganda Ham, rucola, olijven en Recept: buffelmozzarella Geert Heyse Benodigdheden voor 4 personen: 200 g pasta - 1 bosje rucola - 6 gepelde en ontpitte tomaten - olijfolie 2 bolletjes buffelmozzarella 50 g zongedroogde tomaatjes 8 sneden Ganda Ham - 100 g zwarte olijven vers gemalen zwarte peper
Bereiding: Kook de pasta al dente in water met zout, giet af in een vergiet en spoel af onder koud water. Was de rucola en verklein. Pel en ontpit de tomaten en snij in gelijke partjes. Snij de olijven in jne ringetjes. Verdeel de mozzarella in gelijke stukken. De Ganda Ham in grove julienne snijden. Meng deze ingrediënten voorzichtig door elkaar en voeg de zongedroogde tomaatjes toe. Besprenkel met olijfolie en smaak af met zwarte peper.
Recepten op www.ganda.be
www.franckenadvertising.be
24
tekst bij foto boven
NV Vleeswaren Corma • Haenhoutstraat 210 • 9070 Destelbergen - België • tel.: +32(0)9 353 74 10 • fax +32(0)9 353 74 25 •
[email protected] • www.ganda.be
Het Waasland ‘anders’ bekeken
Het Koningin Astridplein in Bazel.
25
van ketterij en zat een tijdlang gevangen in het Gravenkasteel. Het is op de ruïnes van dat kasteel dat de Graventoren zich bevindt. Naast Rupelmonde ligt Bazel, met zijn beschermde dorpskom. Op het Koningin Astridplein bevindt zich de toegangspoort tot kasteel Wissekerke.Typerend voor Bazel
zijn uiteraard ook de Scheldedijken, die steevast wandelaars en fietsers lokken. Hier ben je getuige van een heel ander soort Waasland: het stille Waasland dat grenst aan het Scheldeland. In de lokale restaurantjes is paling er de meest gesmaakte specialiteit.
Kasteel Wissekerke, vlakbij het centrum van Bazel.
Daar komt de Waaslandwolf Tussen Rupelmonde en Kruibeke houden we even halt in Bazel. Het gezellige dorpje is een populaire bestemming bij wandelaars en fietsers. Die houden onder meer van de restaurantjes op het Koning Astridplein. Om de hoek, in de Dorpstraat, gaan we langs bij Keurslager Van Gijsel. Sinds vier jaar hebben Carlos en Sandra er hun eigen Keurslagerij. Daarvoor deed Carlos ervaring op bij zijn vader – ook een Keurslager – in Edegem. “Mijn broer Jan zal die zaak overnemen”, vertelt Carlos Van Gijsel. Zelf wilde hij ook graag op eigen benen staan. Zo kwamen Carlos en Sandra in Bazel terecht, waar ze een bestaande Keurslagerij konden overnemen. De zaak biedt een ruim assortiment vers vlees, charcuterie en bereide gerechten. Toch springt de interesse voor vers vlees er een beetje uit. Carlos’ oom is vetmester, net als zijn grootvader. Zelf voelt hij zich ook betrokken bij dat vak. Zo kiest hij zelf de runderen uit die hij voor zijn Keurslagerij wil. En hij kent er wat van. “In het voorjaar hebben mijn oom en ik enkele runderen ingeschreven voor de Nationale Veeprijskamp in Antwerpen. We hebben daar de eerste prijs weggekaapt.” In zijn vrije tijd vinden we Carlos vaak aan de rand van het voetbalveld. “De ploeg van Bazel speelt in derde provinciale. In tweede nationale volg ik de wedstrijden van Red Star Waasland. Van heel nabij zelfs, want ik ben sponsor van de ploeg.” Inderdaad, de Waaslandwolf – de mascotte van Red Star Waasland – draagt met trots het Keurslager-logo op zijn truitje…
Kasteel Cortewalle in Beveren.
Het Waasland ‘anders’ bekeken
Fort Liefkenshoek is gebouwd op een militaire site uit de zestiende eeuw.
26
Verleden en toekomst Vanuit Kruibeke rijden we in noordelijke richting naar Beveren. Door de fusie met zeven dorpen uit de buurt is Beveren sinds 1977 één van de meest uitgestrekte gemeenten van Vlaanderen. In Beveren houden we halt bij kasteel Cortewalle, een waterburcht met roots in de vijftiende eeuw die zich midden een uitgestrekt park bevindt. Wandelaars kunnen ook terecht in het grote Hof ter Saksen. Het park heeft een oppervlakte van meer dan dertien hectare en herbergt onder meer
een uitgebreid arboretum en een grote hoogstamboomgaard. Bij Kallo komen we in havengebied terecht. Hier zijn de grote bedrijven heer en meester, maar toch kom je af en toe bij een echte oase van rust uit. Fort Liefkenshoek is zo’n plek: een militaire site uit het eind van de zestiende eeuw, destijds aangelegd om de stad en de haven van Antwerpen te beschermen tegen het Spaanse leger. Nog wat meer naar het noorden komen we in Doel terecht, het polderdorp dat uitgroeide tot een symbool. Er wonen nog altijd mensen in Doel en
Bourgondische cultuur Niet alle Keurslagers in België zijn Belgen. Er is één uitzondering: Keurslager Mark Noordijk uit Sint-Gillis-Waas komt uit Nederland.“Ik had een slagerij met traiteurdienst in Zeeland”, zegt hij, “maar ik ben mijn vriendin gevolgd naar het Waasland.” Goed anderhalf jaar geleden opende hij de deuren van zijn nieuwe zaak in de Kerkstraat, pal in het centrum van Sint-Gillis-Waas. Vrij snel daarna kon hij zich aansluiten bij de Keurslagers. “Wanneer je lid bent van de vereniging, wil dat zeggen dat je kwaliteit te bieden hebt, dat je een zekere uitstraling hebt. De mensen zien het logo van de Keurslager en weten onmiddellijk welk hoog niveau ze mogen verwachten.” Ook al is de afstand tussen Zeeland en het Waasland vrij klein, toch ziet Mark Noordijk een duidelijk verschil in de eetcultuur van Nederlanders en Belgen. “De Nederlander is meer prijsgericht, de Belg wil in de eerste plaats kwaliteit. Die bourgondische cultuur is toch nog altijd duidelijk aanwezig.” Net daarom besteedt Mark extra aandacht aan de bereide gerechten, die hij steevast met verse ingrediënten afwerkt. Tegelijk introduceert hij in het Waasland ook diverse gerechten uit de Aziatische keuken. Het gaat onder meer om babi pangang (varkensvlees in zoetzure saus) en saté met pindasaus: gerechten die in Nederland intussen al jaren zijn ingeburgerd, maar die in België toch minder bekend blijven. “Het is leuk om ook die dingen aan te bieden. Ik durf de Waaslanders best wat vreemde gerechten voor te stellen. En meestal vallen ze nog goed in de smaak ook!”
die zorgen voor een unieke sfeer. Tegen de achtergrond van het Antwerpse havengebied zorgt vooral het beeld van de beschermde windmolen uit de zeventiende eeuw voor een bijzondere confrontatie tussen verleden en toekomst. Verleden en toekomst ontmoetten elkaar in Doel.
Je ervaart er zelf hoe smokkelaars vroeger ongezien de grens overstaken. Heel wat van de wandel-, fiets- en autoroutes in de regio lopen trouwens voor een stuk over Nederlands grondgebied. Ook het Nederlandse Hulst is immers een echte Reynaertgemeente. Net naast Sint-GillisWaas ligt Stekene, ook al zo’n groene gemeente.
Op de grens tussen Sint-Gillis-Waas en Stekene bevindt zich het Stropersbos. De oude spoorweg Mechelen-Terneuzen is er omgevormd tot een fiets- en wandelpad. Het loopt door tot in Sint-Niklaas. Het Reynaertverhaal zou zijn oorsprong kennen in Klein-Sinaai, een deelgemeente van Stekene. In het centrum van Stekene zelf verwijst een beeldencyclus naar het verhaal.
Het Waasland ‘anders’ bekeken
We verlaten het havengebied, richting SintGillis-Waas. Dat blijkt in de eerste plaats een groene gemeente te zijn. In het noorden – tegen de Nederlandse grens – is er een gevarieerd landschap van polders, dijken en kreken, ideaal voor fietsers. Pal op de grens bevindt zich het dorp De Klinge. Hier start een wandelroute die ook naar Clinge voert, het Nederlandse deel van het dorp.
27
Fietsen langs de Schelde, met het havengebied als decor. Verkenning vanop het water In het westen van het Waasland doen we Moerbeke,Wachtebeke en Lochristi aan.Wie dat wil, kan dat trouwens ook met kano of kajak doen. Er is een mooi traject voorzien dat start op de Moervaart in Wachtebeke. Dat is een gekanaliseerd gedeelte van de Durme dat dateert uit de middeleeuwen.Via het natuurreservaat De Reepkens en een reeks typische ophaalbruggen leidt het traject naar het provinciaal domein Puyenbroeck in Wachtebeke, het grootste recreatiedomein van het Waasland. Het leuke aan het traject is dat je op diverse plaatsen kunt aanleggen om er iets te eten of iets te bezoeken. Dat kan in het provinciaal domein Puyenbroeck, bijvoorbeeld, met zijn Levend-Erfgoedpark Waterrecreatie in het provinciaal domein Puyenbroeck.
Het Waasland ‘anders’ bekeken
vol zeldzame, inheemse dieren. Vlakbij de Puyenbrug is ook het molencentrum Mola een bezoekje waard. Het gaat om een interactief centrum waar je alles te weten komt over de verschillende soorten molens die in Vlaanderen te bewonderen zijn.Via de Zuidlede – een kanaal dat de oorspronkelijke loop van de Durme volgt – leidt het kanoen kajaktraject tot in Daknam bij Lokeren, en vandaar via de Moervaart terug naar het vertrekpunt in Wachtebeke. De hele tocht vormt op zich een vrij pittige dagexcursie, maar het is ook mogelijk je tot een deel van het parcours te beperken. Uiteraard kun je het traject ook over twee dagen spreiden. Onderweg bevinden zich tal van leuke restaurants en overnachtingsmogelijkheden. De vrijheidsboom van Beervelde: trouw op post sinds 1831.
28
REJO_adv keurslager:Layout 1
16-10-2006
09:18
Tijdens een kano- of kajaktocht op de Moervaart kun je even halt houden in het Page 1 domein Puyenbroeck.
Wij zetten onze tocht verder met de wagen en houden halt in Beervelde, een deelgemeente van Lochristi. Pal in het centrum trekt de grote vrijheidsboom alle aandacht naar zich toe. De plataan staat er al sinds 1831, naar aanleiding van de onafhankelijkheid van België. We zijn in de gemeente voor een bezoek aan het Park van Beervelde. Rond het kasteel bevindt zich een park van twintig hectare, eind negentiende
Making sense of taste...
www.rejo.be Member of the Sfinc-Group
De Durme in Lokeren.
eeuw in Engelse landschapsstijl aangelegd. Het park groeide uit tot het uitstalraam van de tuinbouw uit de regio. Met name Lochristi is sinds die tijd uitgegroeid tot een bekende bloemengemeente. Tijdens het tweede weekend van oktober vinden in het Park van Beervelde de tuindagen plaats. Je kunt er dan het werk bewonderen van een hele reeks Belgische en buitenlandse boom- en plantenkwekers. Van Beervelde rijden we door tot Lokeren, een klein maar gezellig stadje, met veel groen in het centrum. De voorbije jaren verwierf de
Het prachtig aangelegde Park van Beervelde.
Het Waasland ‘anders’ bekeken
Het kasteel van Beervelde.
29 stad naam en faam – tot in het buitenland – met de Lokerse Feesten. In het centrum van de stad kun je inschepen voor een boottocht op de Durme naar het domein Puyenbroeck in Wachtebeke. Uiteraard is
Lokeren ook de ideale locatie om er van een echt streekgerecht te proeven: de Lokerse paardenworst.
Lokerse paardenworst met tomatensaus Op zoek naar paardenworst kloppen we in Lokeren aan bij Keurslager Frankie Vercauteren. Samen met zijn vrouw Anja heeft hij al tien jaar een slagerij aan de Oude Heerweg, vlakbij de N70 die Gent met Antwerpen verbindt. Drie jaar geleden sloot hij zich aan bij de Keurslagervereniging. Hoewel zijn vader ook slager was, koos Frankie eerst voor een heel andere carrière. “Ik heb een diploma informatica”, vertelt hij. “Pas daarna ben ik mijn vader beginnen bijspringen in de slagerij, waarna ik zo toch in het vak ben terechtgekomen.” Lokeren is de stad van de paardenworst. Bij Keurslager Vercauteren treffen we die dan ook in de toonbank aan. “Typisch voor Lokeren is dat we de worst hier serveren met tomatensaus.” Dat is zo bijzonder dat de Lokerse slagers samen met het stadsbestuur onderzoeken hoe ze dat gerecht als een beschermd Europees streekproduct kunnen laten registreren. “Doorheen de geschiedenis was Lokeren altijd een beetje een achtergestelde stad”, vertelt Frankie. Daar ligt waarschijnlijk ook de oorsprong van de paardenworst met tomatensaus, want dat was vroeger bovenal een echt volksgerecht.Vandaag is het een lekkernij die je op zowat elk Lokers evenement kunt proeven.
Het Waasland ‘anders’ bekeken
Je Keurslager in de regio
30
Lokeren is een gezellige, groene stad. Vanuit de lucht Na Lokeren rest ons nog een bezoek aan Waasmunster. Dat is een van de oudste gemeenten van het Waasland. De oudste sporen van bewoning gaan terug tot tweeduizend voor Christus. Later groeide Waasmunster uit tot een belangrijk kerkelijk centrum, onder meer met de abdij van Roosenberg. De huidige abdij stamt uit 1975 en doet vandaag onder meer dienst als bezinningscentrum. In het gebouw bevindt zich ook het abdijmuseum. Daarnaast is Waasmunster – net als buren Sint-Niklaas
en Temse – een begrip bij ballonvaarders. Met vertrekpunt in Waasmunster kun je het Waasland vanuit de lucht leren kennen. Je ziet er duidelijk dat het Waasland van alles te bieden heeft: groen om te wandelen en te fietsen, boottochtjes en veerdiensten voor de watertoeristen, historische sites, maar ook tal van mogelijkheden op het vlak van gastronomie, wellness en shopping. Goedgekeurd wenst je veel plezier in het Waasland! Dries Van Damme
- Cocquyt Stationsstraat 66, 9185 Wachtebeke - De Bruycker Antwerpsesteenweg 18 A, 9080 Lochristi - De Burggrave-Van Moer Willem Van Doornyckstraat 79, 9120 Haasdonk - De Castro Hendrik Heymanplein 156, 9100 Sint-Niklaas - Royal Hoekstraat 9, 9190 Kemzeke - ’t Wijnveld Wijnveld 290, 9112 Sinaai - Luyckx Nieuwe Baan 61, 9120 Vrasene - Placide Vrasenestraat 56, 9120 Beveren - Noordijk Kerkstraat 86, 9170 Sint-Gillis-Waas - ’t Beenhouwerken Hofstraat 51, 9100 Sint-Niklaas - Smits Dorpstraat 84, 2070 Burcht - Stevens-Van De Vijver Verbrandendijk 1, 2070 Zwijndrecht - Marnik Kasteelstraat 32, 9140 Temse - Van Gijsel Dorpstraat 6, 9150 Bazel - Vannieuwenhuyse Dorpsstraat 127, 9190 Stekene - Vercauteren Oude Heerweg 89, 9160 Lokeren voor een overzicht van alle Keurslagers: www.keurslager.be
Meer info - Toerisme Waasland Grote Markt 45, 9100 Sint-Niklaas, 03 760 92 62, www.toerismewaasland.be - Kruibeke Dienst Toerisme, Nederstraat 2, 9150 Rupelmonde, 03 744 10 13, www.kruibeke.be - Sint-Gillis-Waas Gemeenschapscentrum De Route, Stationsstraat 201, 9170 Sint-Gillis-Waas 03 229 02 00, www.sint-gillis-waas.be - Lochristi Dienst Toerisme, Dorp-West 52, 9080 Lochristi, 09 326 88 27, www.lochristi.be - Lokeren Toerisme Lokeren, Markt 2, 9160 Lokeren, 09 340 94 74, www.lokeren.be - Moerbeke-Waas Gemeente Moerbeke, Lindenplaats 7, 9180 Moerbeke-Waas, 09 346 80 05 www.moerbeke.be
- Beveren Toerisme Beveren, Grote Markt 2, 9120 Beveren, 03 750 15 80, www.beveren.be - Sint-Niklaas Toerisme Sint-Niklaas, Grote Markt 45, 9100 Sint-Niklaas, 03 760 92 60, www.sint-niklaas.be - Stekene Toerisme Stekene, Polenlaan 46, 9190 Stekene, 03 790 03 73 , www.stekene.be - Temse Toerisme Temse, Wilfordkaai 23, 9140 Temse, 03 771 51 31, www.temse.be - Waasmunster Dienst Toerisme & Informatie,Vierschaar 1 9250 Waasmunster, 052 46 95 23 www.waasmunster.be - Wachtebeke CC Wachtebeke, Dr. J. Persynplein 6 9185 Wachtebeke, 09 342 71 65 www.wachtebeke.be
Kalender 8 september tot 7 oktober Dertig jaar Kiekeboe
Dacca Loft - Temse
tot 15 september Fietszoektocht - Beveren 16 september Kermis - Stekene 23 september Kovekenskermis met reuzenstoet
Lokeren
12-13-14 oktober Tuindagen - Park van Beervelde 14 oktober Molendag Oost-Vlaanderen
Getijdenmolen Kruibeke 4 november Spring “Op zolder”
(met gratis workshop) Theaterzaal Roxy - Temse vanaf 11 november Winter in de stad - Sint-Niklaas 17 november Intrede van de Sint - Sint-Niklaas
te winnen
puzzelplezier a
5 multifunctionele pannen met deksel en stoomrooster
A
(diameter: 32 cm)
B
Eenvoud, snelheid en veelzijdigheid zijn begrippen die vandaag de dag centraal staan in de culinaire leefwereld. Deze multifunctionele pan van Demeyere speelt hier handig op in. Je kan er in bakken, stomen, grillen, roosteren, koken... In combinatie met het klokdeksel is ze zeer geschikt voor het braden van rosbief, 2 kippen, gebraad of andere grote stukken vlees. Bovendien is ze ook een perfecte paellapan. De multifunctionele pan is gemaakt van roestvrij staal 18/10 behandeld met Silvinox voor een blijvend mooi resultaaat en is voorzien van een 7-lagen InductoBase bodem voor een optimale warmtegeleiding. Geschikt voor oven en alle vuren, inclusief inductie.
C
b
c
d
e
f
g
h
i
j
k
l
m
10
14
11
3
D 13
E
1
G
puzzelplezier
5
F
7
H I
6
12
31 4
J K 9
L
8
2
M
Horizontaal: A. Richting (afk.), doorzichtig. B. Rit, deel van een parafgraaf. C. Eetbare stengelknol, cape van bont. D. Edel, muziekterm (afk.), oosterlengte (afk.), breedte (afk.). E. Aan, Bijbelboek (afk.), zie (afk.), wagen, zuurstof. F. Wild zwijn, leuk. G. Vreemde, bier, opgeld. H. Gewicht, water bij Amsterdam, geankerd (afk.), laatstgenoemde (afk.), boksterm. I. Soort vlees, gram. J. Boom, Amsterdams peil (afk.), soep van paling. K. Fijn tekenhoutskool, tijdelijke ademstilstand. L. 100m2, inhoudsmaat (afk.), landbouwwerktuig, bloedgroep, windrichting. M. Daar houdt Nathalie van, plezier.
x5
Verticaal: a. Streekspecialiteit uit het Waasland. b. Chinese leer, vanaf (afk.), lijkbus. c. Handtrom, of (Latijn). d. Antwoord betaald (Lat. afk.), vervelend wezen, verpakking, seconde. e. Vooraf (Lat. afk.), liter, windrichting, grootspraak. f. Snavel, vogel, uitroep. g. Heilige, hoewel, dun, smak, Jodium. h. Italiaanse broodsalade, jongensnaam. i. Zangstem, persoonlijk voornaamwoord, drinkpartij. j. Kaassoort, boom, pagina. k. Overeenkomstig, echopeiling. l. Namaak, vuur, water in Friesland, EUteken. m. Oosterse training, standpunt. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Vul het sleutelwoord in met de letters uit de genummerde vakjes. Noteer het sleutelwoord op een briefkaart met vermelding van de naam van je Keurslager en ‘puzzelplezier’. Zend die met je naam en adres voor 30 november 2007 naar: Belgische Keurslagers vzw, Postbus 68, 9090 Melle. MA D E I N B E LG I U M
voorwoord
7FS[BNFM[FBMMFNBBM
UPUVJUQVUU
JOHWPPSSBBE
32
6POUWBOHU8JOOJF5IF1PPITDISJGUKF CJKÏMLFBBOLPPQWBO
(3"5*4
HHFWPHFMUFDIBSDVUFSJFPG TOFEFO,FVSTMBHFSLPPLIBN JOEFUPPOCBOLBBOHFEVJENFUFFOQSJLLFSUKF
"$5* 1SPm
&
UFFS
NFF
,XBMJUFJU FMLFEBHPQOJFVX
Tip van de Keurslager ‘ Z o b a k j e de perfecte biefstuk’
Biefstuk bak je best in een ouderwetse braadpan van gietijzer of roestvrij staal. Een pan met een antiaanbaklaag is minder geschikt. Voor je begint te bakken, heeft de biefstuk nauwelijks voorbereiding nodig. Het volstaat er wat peper en kruiden op aan te brengen. Strooi er geen zout op. Het zout neemt het sap van het verse vlees op, waardoor het snel uitdroogt. Dat willen we vermijden, want de kunst bestaat er net in om de biefstuk binnenin lekker sappig te houden. Plaats je fornuis op maximaal vermogen en verhit de pan. Doe dan de vetstof in de pan. Om een biefstuk te bakken kies je best voor een combinatie van boter en olijfolie. Neem van elke vetstof de helft. De mengeling van boter en olijfolie zal het vlees een fijne smaak meegeven. Wanneer de vetstof voldoende heet is, bak je de biefstuk twee tot drie minuten aan iedere zijde, nog altijd met het fornuis op vol vermogen. Is de biefstuk aan beide zijden mooi dichtgeschroeid, dan mag je het vuur verlagen om de biefstuk verder te garen. Hoelang je de biefstuk nog op het vuur houdt, hangt af van je persoonlijke smaak. Verkies je je biefstuk bleu, dan is hij nu al bijna klaar. Heb je je steak liever bien cuit, dan mag hij nog even garen. De truc met de hand De grote vraag is natuurlijk hoe je kunt zien wanneer je biefstuk bleu, saignant, à point of bien cuit is. Belangrijk is alvast dat
vlees. Goedgekeurd bezorgt je een handige truc waarmee het zeker moet lukken om te weten wanneer je biefstuk perfect gebakken is, precies zoals jij dat in gedachten had. De kern van de truc bestaat erin met de vingers van je hand te drukken op de muis van dezelfde hand. Dat is het onderste deel van de duim. Met je wijsvinger ondervind je niet al te veel weerstand. Druk je even op de biefstuk en voel je dezelfde weerstand, dan is de steak bleu. Met je middelvinger voelt de muis van je hand al wat harder aan. Hetzelfde gevoel bij de biefstuk duidt erop dat hij saignant gebakken is. Je ringvinger staat dan voor een biefstuk die à point is gebakken, je pink komt overeen met bien cuit. Naarmate je ervaring opbouwt met het bakken van biefstuk, zul je het trucje met je hand ook almaar beter onder de knie krijgen.
je niet in het vlees prikt of dat je de steak niet doormidden snijdt om te kijken of hij al voldoende gaar is. Doe je dat wel, dan gaat er heel veel jus verloren en blijft er een uitgedroogde biefstuk achter. Het is ook niet mogelijk om op ieder type gaartijd een vast aantal minuten te kleven. De baktijd verschilt namelijk iedere keer, omdat ze afhangt van de gebruikte pan en de eigenschappen van het
Nagaren Het is pas tijdens het garen van de biefstuk dat je met een gerust gemoed het zoutvat mag bovenhalen. Overdrijf echter niet, want ook de gebruikte vetstof geeft het vlees al extra smaak mee. Is de biefstuk voldoende gegaard, schakel dan het fornuis uit en laat de biefstuk nog enkele minuten nagaren in de pan. Het vlees zal in die korte tijd heel wat van het braadvocht weer opnemen. Dat zorgt voor een nog beter bakresultaat en dus voor een malse, sappige steak. Smakelijk!
biefstuk bakken
De Keurslager garandeert een assortiment vers vlees van de beste kwaliteit. Maar hoe goed dat vlees ook is, daarna ligt de bal in jouw kamp. Goedgekeurd helpt je thuis de beste resultaten te behalen met de producten van de Keurslager. In deze editie doen we dat met enkele tips die je moeten helpen om een perfect gebakken biefstuk op tafel te toveren, precies zoals jij en je tafelgenoten die willen.
33
De troeven van de Keurslager Iedereen ontvangt zijn gasten graag in de allerbeste omstandigheden. Daarom maakt ook je Keurslager het je graag zo aangenaam mogelijk. Zelfs al moet je eens tien minuutjes aanschuiven, dan nog blijft het gezellig in de Keurslagerij. Een proeverij, een koffietje of gewoon een mooie aankleding… altijd besteedt je Keurslager extra veel aandacht aan de leuke sfeer in zijn winkel.
onze troeven
Een Lekker Idee Regelmatig krijgen onze winkels een nieuwe ‘touch’. Ieder seizoen bezorgt de Keurslagervereniging elke Keurslager een gevarieerd ‘sfeerpakket’ waarmee hij zijn winkel kan aankleden. Tel daarbij nog de persoonlijke, creatieve inbreng van je Keurslager en je krijgt om de paar maanden een totaal nieuwe sfeer in de zaak…
34
Winkelen bij je Keurslager is meer dan zomaar ‘boodschappen doen’. Want niet alleen het vlees is van de beste kwaliteit, ook van de ontvangst en de sfeer maken we graag iets speciaals. Zo wordt winkelen geen opgave, maar een leuk tussendoortje.
Op die manier wil jouw Keurslager winkelen zo aangenaam mogelijk maken. Tegelijk doet hij je voortdurend nieuwe suggesties aan de hand.Vraag je je wel eens af wat je ‘vanavond weer zal eten’, dan heeft je Keurslager zeker een gepaste suggestie voor je klaar. Houd dus altijd de affiches met nieuwe producten in het oog! Let zeker ook op het Lekker Idee in je Keurslagerij. Dat is een verzameling van exclusieve specialiteiten die je Keurslager afwisselend in de kijker zet. Op het Lekker Idee-bord zie je meteen hoe het gerecht eruitziet. Tegelijk krijg je enkele originele menusuggesties: welke groenten je bij het vlees kunt serveren of welke wijn er het best bij past. Voor nog meer suggesties kun je altijd terecht op www.keurslager.be. Daar verschijnt elke maandag een gloednieuw ‘Recept van de week’. La bella Italia De Keurslagers volgen niet alleen de seizoenen. Regelmatig stellen we ook een specifiek thema centraal. Dat zorgt telkens voor een ruime variatie in de toonbank. Bij heel wat Keurslagers loopt na de zomer bijvoorbeeld de Italiaanse maand. Dat betekent dat je er een maand lang in een lekker zuiders sfeertje winkelt én dat je in de toonbank een hele hoop typische Italiaanse specialiteiten aantreft. Opnieuw een ideaal moment om je door je Keurslager te laten verrassen.
Proevertje Zoals je weet, blijft elke Keurslager een zelfstandige ondernemer. Hij hoeft dus helemaal geen nationale acties af te wachten om je in de watten te leggen. Heel veel Keurslagers nemen dan ook graag elke mogelijke gelegenheid te baat om een leuk extraatje voor hun klanten uit de mouw te schudden. Een proevertje om je een nieuwigheid te presenteren, een kopje koffie voor de wachtende klanten, een wedstrijd voor de kinderen in de Sinterklaasperiode… het kan allemaal. En op de ‘grote momenten’ is het helemáál feest! Heropeningen, verjaardagen, een opendeur… elke Keurslager pakt er ooit mee uit. Spring dus zeker regelmatig bij je Keurslager binnen. Hij zal je zeker blijven verrassen…
voorwoord
35
vinaigrettes & sausen w w w. d e l i n o . b e O M DAT S M A A K B E L A N G R I J K I S
36 voorwoord