Gods adem die van boven kwam Zet hart en ziel in vuur en vlam En opent ons de oren Dat wij zijn tongval horen. In dit nummer o.m

S’AMEN

Officieel orgaan van de Protestantse Gemeente Breda - 6e jaargang no. 5 - mei 2013

In dit nummer o.m. Zomeravondzang Samen zingen m.m.v. Martin Mans

4

Lunchpauze concerten Gehouden in de Grote Kerk

5 Noorderlicht

Engelen in de klei

7

Breda – Wismar – Arad Brieven, e-mails en zomerontmoeting

8

Samen onder één dak Augustinusparochie in Lucaskerk

10

Leren en ontmoeten Kennismakingsavond met nieuwe liedboek

Gods adem die van boven kwam Zet hart en ziel in vuur en vlam En opent ons de oren Dat wij zijn tongval horen W. Barnard Liedboek voor de kerken (gezang 246)

11

Afscheidsfeest van ds Wagenvoorde In woord en beeld

12

Give us peace Foto impressie Gospeldienst

16

Cantatedienst Foto impressie Als u geen belangstelling heeft voor S’amen en het blad niet meer wil ontvangen, kunt u dit doorgeven aan het Kerkelijk Bureau: [email protected] of Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

18

2

S’AMEN

Colofon

De Protestantse Gemeente Breda

S’AMEN is het maandblad van

de Protestantse Gemeente Breda. Uitgever Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente Breda scriba: Joke Gurke Koolmees 61, 4822 PP Breda [email protected]

Inleveren kopij De sluitingsdatum voor het volgende nummer is dinsdag 11 juni. Verschijningsdatum is vrijdag 21 juni. Aanleveren van kopij uitsluitend als “platte tekst”. U krijgt een ontvangstbevestiging. Als dit daags na de kopijdatum nog niet is gebeurd: informeren bij [email protected]

Redactie adres Kopij sturen naar: [email protected] Redactie Marlies Brandwijk Ger van Dooren Leon Geschiere Adriënne Hoevers - den Hollander Peter Jan Plooy Adreswijzigingen Kerkelijk bureau: Mieke Frankfoorder-Boevé Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda 076-5146523 [email protected] Druk: Drukkerij Roggeband, Breda Website www.protestantsegemeentebreda.nl Collectebonnen a. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 0,60 per bon, totaal dus € 12.00 per vel. b. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 1,20 per bon, totaal dus € 24,00 per vel. Bonnen kunnen besteld worden door storting/overschrijving van € 12,00 of € 24,00 (of een veelvoud daarvan) op bankrekening 52.02.27.867 ten name van de Protestantse gemeente Breda.

Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden Website: www.noorderbeemden.nl Predikant ds. W. Bisschop, Elise van Calcarstraat 23 4822 VK Breda, tel. 076-541 96 03 E-mail: [email protected] Lucaskerk, Tweeschaar 125 4822 AS Breda, tel. 076-542 24 33 Protestantse wijkgemeente Midden/Zuid Johanneskerk, Dreef 5 4813 ED Breda (Princenhage), tel. 076-521 05 45 Predikant ds. M. Wagenvoorde, Zandbergweg 107 4818 LK Breda, tel. 076-521 74 02 E-mail: [email protected] Markuskerk, Hooghout 96 4817 ED Breda tel. 076-514 00 80 Predikant ds. T. van Prooijen, 542 33 34 Arenberglaan 168, 4824 RD Breda E-mail: [email protected] Werkt op maandag, dinsdag en vrijdag. Pioniersplek “Noorderlicht” Biesdonkweg 30, 4826 KR Breda, tel. 076-571 58 11 Missionair werker Berthe van Soest - [email protected]

* Financiën: Postbanknr. 108 06 82 ABN-AMRO banknr. 52 02 27 867 Diaconie Algemeen: Postbanknr. 107 08 50 t.n.v. Protestantse Gemeente Breda Diaconie ZWO: Postbanknr. 154 29 41 t.n.v. ZWO-groep Protestantse Gemeente Breda

Vrijwillige bijdrage voor S’AMEN: 1080682 t.n.v. Prot. Gemeente Breda o.v.v. “S’AMEN ” (Richtbedrag: € 25,- per jaar)

S’AMEN

meditatie Een morgen als ooit de eerste In de jaren tachtig van de negentiende eeuw groeide er in Londen een meisje op dat Eleanor Farjeon heette. Omdat ze slechtziend was en nogal ziekelijk, kon ze niet naar een gewone school. Daarom kreeg ze thuis les, tussen de boekenkasten van haar vader, die schrijver was. Al heel vroeg kon ze lezen en schrijven. Ze was nog maar een kleuter, toen haar vader haar aanmoedigde om verhalen te gaan schrijven. Ze bleek een natuurtalent. In de jaren die zouden volgen schreef ze verhalen, boeken, gedichten, toneelstukken en zelfs een opera.

In

3

houdsopgave

Pagina 3 : Meditatie 4 : Actueel 5 : Opinie 6 : Algemeen Kerkelijk nieuws 7 : Noorderlicht 8 : Diaconie 10 : Nieuws uit de wijken 15 : Geknipt voor u Mediatheek 19 : Vieringen

Inspiratie haalde ze vooral uit de wandelingen die ze maakte tijdens de familievakanties op het platteland, in Zuid-Engeland en in Frankrijk. Ze genoot van het landschap, van de natuur. Juist doordat ze slecht kon zien, nam ze haar omgeving met al haar zintuigen op. Ze snoof de geuren op die voorbij waaiden, ze voelde de dauw aan haar blote voeten, ze luisterde naar de veelstemmige ochtendconcerten van de vogels. En soms overviel haar iets wonderlijks, een overweldigende ervaring, alsof alles op zijn plaats viel. Ze voelde zich geborgen, opgenomen in een groter verband, in een het zonlicht, de morgen, ik ben er deel van, net als alles om oneindige goedheid. mij heen geboren uit dat ene goddelijke licht. Wees opgetogen, prijs elke morgen Gods herschepping van de Ze was al een jaar of vijftig en een gevierd kinderboekenschrijver, nieuwe dag. Dat alles verbeeldt Eleanor in haar lied. En dat toen ze een opmerkelijk verzoek kreeg. Het is dan eind jaren allemaal op die oude, dromerige Keltische melodie. twintig van de vorige eeuw. Een groep tekstdichters en musici was bezig met een nieuw liedboek voor kerken en scholen, dat eigen- “Morning has broken”, ging het lied heten. Het zou één van tijdser moest zijn dan het bestaande, dicht bij de beleving van de meest geliefde liederen uit de liedbundel worden. mensen. Songs of Praise ging het heten. Het waren niet de minsten Eleanor stierf in 1965. Zeven jaar later scoorde Cat Stevens die er aan meewerkten (de grote componist Ralph Vaughan een wereldhit met haar lied. Het werd in allerlei talen Williams bijvoorbeeld). Op een dag bespraken de commissieleden vertaald en bewerkt. Ook in het Nederlands, onlangs nog een oud kerstlied, dat erg geliefd was, maar dat ze eigenlijk niet door Sytze de Vries (in de bundel Het liefste lied van overgoed genoeg vonden voor de nieuwe zangbundel. Alleen… de zee) en door Andries Govaart. De laatste versie is terechtmelodie was zo prachtig: een oude Keltische wijs, die je meevoert gekomen in ons nieuwe liedboek, dat gepresenteerd wordt over de Schotse hooglanden, door het ruige landschap, langs in het weekend dat dit nummer van S’AMEN verschijnt. Vele klaterende watervallen. Bovendien, wat de commissie nog miste in tekstdichters en musici hebben meegewerkt aan dit liedhun nieuwe liedboek was een eenvoudig danklied over het wonder boek. Er staat veel vertrouwds in, maar ook veel nieuws. van Gods schepping om ons heen. Het liefst ook een lied dat Liederen die eigentijds zijn en dicht bij de beleving van geschikt zou zijn voor kinderen. Eén van de commissieleden kende mensen staan. Ook dus het dat tintelende lied van Eleanor een kinderboekenschrijfster: Eleanor Farjeon. Zij kreeg de opdracht Farjeon, over de wonderlijke schepping waarvan we deel om op die oude Schotse melodie een nieuw scheppingslied te uitmaken. Luister, zie, voel, ruik en proef: Gods onvoorschrijven. waardelijke liefde voor het leven, voor óns leven. Gods vreugde om zijn schepping, in alles om ons heen. Misschien dacht Eleanor bij het schrijven terug aan de vakanties uit haar jeugd en riep ze het gevoel op van verwondering en geDit is een morgen als ooit de eerste, borgenheid. Misschien stelde ze zich voor hoe ze met kinderen die zingende vogels geven hem door. straks haar lied zouden zingen door de tuin liep. Op de eerste Dank voor het zingen, dank voor de morgen, voorjaarsdag, de winter voorbij. Vroeg in de ochtend, net als de beide ontspringen nieuw aan het woord. dag aanbreekt. Gevangen door eerste licht. Alles om je heen begint wakker te worden. Zo moet het geweest zijn op de eerste schepDauw op de aarde, zonlicht van boven, pingsdag, het licht dat het donker breekt, het leven dat ontwaakt. vochtige gaarde, geurig als toen. Een merel hoog in de boom begint te zingen, helder, als ooit de Dank voor gewassen, grassen en bomen, eerste vogel. Het had zojuist nog even geregend. Een fris al wie hier wandelt, ziet: het is goed. lentebuitje. De eerste zonnestralen weerkaatsen in de druppels op de takken. Als ooit op de eerste dauw, op het eerste gras. Je ruikt Dag van mijn leven, licht voor mijn ogen, de zoetheid, je proeft de frisheid, onbedorven, als in het paradijs, licht dat ooit speelde waar Eden lag. hoe tastbaar is Gods scheppingskracht, hoe tintelend alles om je Dank elke morgen Gods nieuwe schepping, heen. dank opgetogen Gods nieuwe dag. Prijs het vogelgezang, schrijft Eleanor, prijs de frisheid van de morgen, prijs de zoetheid van de beregende tuin. Het is van mij,

Ton van Prooijen

4

S’AMEN

Actueel ZOMERAVONDZANG 28 mei - 19:30 uur tot 21:00 uur Johanneskerk, Dreef 5 te Breda M.m.v. ds. Martin Wagenvoorde Het orgel wordt bespeeld door Martin Mans Er worden liederen gezongen uit o.a. het Liedboek, de Ev. Liedbundel, Huub Oosterhuis en Joh. de Heer.

Lunchpauzeconcerten Grote Kerk Breda Van 5 juni t/m 3 juli vinden er elke woensdagmiddag om 12:45 uur weer gratis toegankelijke Lunchpauzeconcerten plaats waarbij het grote Flentrop-orgel wordt bespeeld door jong afgestudeerde organisten, studenten en gevorderde amateurs. In een ongedwongen sfeer presenteren zich dit jaar Pim Schipper (5 juni), Matthijs Visscher (12 juni) en Laurens de Man (19 juni). Het concert op 26 juni wordt verzorgd door Jan Willems uit Oosterhout, met medewerking van de sopraan Ilse van Wuijckhuijse en hoboïste Petra Sanders. Het laatste Lunchpauzeconcert op 3 juli wordt door Maria Lebedeva uit St. Petersburg verzorgd. Zij was deelneemster aan het Internationale Orgelconcours Breda in de Grote Kerk van Breda in oktober 2012. Er klinkt een bloemlezing uit de orgelliteratuur met werken van o.a. Johann Sebastian Bach, Felix Mendelssohn, Franz Liszt, Aster Piazolla en Robert Schumann.

Na afloop staat de koffie klaar in het Kerkenhuis.

UITNODIGING voor de Dankjewel/Ontmoetingsavond op vrijdag 31 mei van de wijkgemeente Breda Midden-Zuid Voor alle gemeenteleden die zich betrokken voelen bij de Johannes- en Markuskerkgemeenschap is er weer de jaarlijkse ontmoetingsavond in de Markuskerk. We zijn dankbaar voor het werk dat door zeer velen voor en namens de kerk, al dan niet in stilte, wordt verricht en willen dit tot uitdrukking brengen door u en uw partner van harte uit te nodigen voor een gezellige avond in de Markuskerk op vrijdag 31 mei.

Meer informatie kunt u vinden op de website van de Stichting Orgelconcerten Breda: www.orgelbreda.nl

Ook vinden we het fijn om u, die zich betrokken voelt bij onze wijkgemeente te mogen ontmoeten tijdens deze avond. Onze vrijwilligers zijn er immers voor ú en staan ook náást u. Vanaf 18:00 uur bent u hartelijk welkom voor een drankje en om 18:30 uur staat er een lekkere maaltijd voor u klaar. Na het eten is er een bijzonder leuk en creatief programma, voorbereid door een aantal mensen van onze gemeente. U zult als deelnemer verrast zijn over uw eigen kennis, vindingrijkheid en sportiviteit. De avond wordt om ca. 22:00 uur afgesloten. In verband met de voorbereidingen verzoeken wij u uiterlijk zondag 26 mei schriftelijk, telefonisch of per e-mail aan de scriba door te geven met hoeveel personen u komt. Namens het moderamen van de wijkkerkenraad Breda Midden-Zuid,

K. van Mourik-van Bokkem, Den Deel 10, 4851 EV Ulvenhout, tel. 076 – 565 49 87 [email protected]

Het is al weer bijna zomer wanneer u dit leest, het voorjaar raakt op z’n einde en de zomermaanden komen in het zicht. En er is weer veel gebeurd sinds de laatste berichten in het najaar van 2012. Ik liet u weten dat de Kerk van Parijs vacant is geworden en dat de beroepingscommissie al intensief aan de gang is gegaan. Ik kan u melden dat dit niet zonder resultaat is geweest. Rondom de jaarwisseling zijn een aantal predikanten op ‘proef’ geweest en de gemeenteleden hebben in januari de voorkeur uitgesproken voor Ds. Chantal Schaap. Inmiddels is zij met haar echtgenoot in Parijs gearriveerd en op 28 april heeft de oud-predikant Ds. Henk Spoelstra haar bevestigd als predikant van de Kerk van Parijs.

5

S’AMEN De Kerstmarkt in het centrum van Ridderkerk heeft toch nog een resultaat opgeleverd van wel € 300. Heel prettig was het dat een aantal gevers ons opzocht en zo met ons persoonlijk contact had. En door daar te staan heeft ‘Parijs Plus’ een betere naamsbekendheid gekregen en het team heeft besloten dit jaar weer een stand te gaan ‘bemannen’. Het ligt niet aan de trouwe gevers -die zijn we zeer erkentelijk- maar het resultaat 2012 is niet geworden wat we ervan verwacht hadden. Dat is erg jammer. Niet zo zeer voor ons maar meer voor de Kerk van Parijs. Het zij zo, het team van ‘Parijs Plus’ doet haar best, blijft enthousiast en is gemotiveerd om geld binnen te halen. Alleen zijn we afhankelijk van u als potentiële gever, of als kerk of als diaconie. Wist u dat Nederlanders in het buitenland niets hebben hoeven te missen van de troonswisseling? De BVN (Beste van Vlaanderen en Nederland) zendt wereldwijd 24 uur per dag uit via satelliet. De programmering van BVN wordt samengesteld uit het televisieaanbod van de Nederlandse Publieke Omroep en VRT. Meer informatie vindt u op www.bvn.tv. Elke zondag kunt u de Nederlandstalige dienst bijwonen. De diensten worden gehouden in de Eglise Luthérienne de la Trinité, 172, Boulevard Vincent Auriol 75013 Paris (métro Place d’Italie). Website: ern.paris.free.fr. De diensten beginnen om 09.45 uur. Het koor ‘Sparkling Voices’ uit Rhoon was op zondag 12 mei in de dienst. De medewerking van het koor was de afsluiting van een tournee die op Hemelvaartsdag begon. Wilt u ons werk financieel ondersteunen? Dat kan, graag zelfs. U kunt uw bijdrage overmaken op rekening 779 00 24 of bankrekening 67.13.61.538 (beide ING rekeningen) t.n.v. Stichting Nederlandse Vrienden van de Kerk van Parijs, 78510 Triel sur Seine (Fr.) De stichting is ANBI gecertificeerd. We rekenen op u. Henk Witter, secretaris Stichting Nederlandse Vrienden van de Kerk van Parijs en tevens lid van het promotieteam Parijs Plus (zie ook onze website www.parijsplus.nl).

Opinie Iemand om tegen op te zien Mensen die iets presteren, hebben in een vroeg stadium iemand gehad om tegen op te kijken, iemand die richting aan hen geeft. Dat blijkt in de bijbel ook steeds. Neem nou de geschiedenis van Jerobeam, de zoon van Nebat. ‘Die Israël zondigen deed’, hoort daar altijd achteraan te komen. Hoe vaak heb ik dat vroeger wel niet gehoord, wanneer uit de bijbel werd gelezen? En dan steeds maar al die verwijzingen naar hem bij andere koningen! Hij deed wat kwaad is in de ogen des Heren en wandelde in de wegen van Jerobeam, de zoon van Nebat, die Israël zondigen deed. Het staat er inderdaad steeds bij! Je zult als koning van het tien-stammenrijk van Israël maar steeds op die manier worden aangehaald! Dat moet haast wel geschreven zijn door iemand in het zuiden, iemand die een gloeiende hekel had aan die noorderlingen in Israël en in het bijzonder aan die Jerobeam, die de

noordelijke stammen had vervreemd van Jeruzalem. Salomo had Jerobeam zelf geselecteerd, omdat hij wel wat in hem zag, een leider bij de bouw, iemand naar wie door de mensen geluisterd werd. Hij was duidelijk een man die je om een boodschap kon sturen, een flinke kracht, staat er. Dat hij de zoon van Nebat was, wordt steeds maar weer opnieuw verteld. ‘Aanzien’ betekent deze naam en Jerobeam betekent: het volk zal strijden. Nou, dat bleek al gauw: hij kreeg het volk goed georganiseerd tegen Salomo in het harnas, toen die het wat al te bont maakte met zijn loonpolitiek in de bouw. Kennelijk waren ze niet best, de arbeidsvoorwaarden in die sector. Ik heb zo’n idee dat die zoon van Nebat een vakbondsman bij uitstek was, iemand die met Salomo onderhandelde over lonen en werktijden. Over vakanties zullen we het maar niet hebben. Leest u het hele verhaal er maar eens op na. Uiteindelijk vluchtte hij naar Egypte, want die Salomo kon hem op den duur niet meer uitstaan. Nee, natuurlijk niet; sinds wanneer gaan een vakbondsleider en een dictator nou ooit samen? Na Salomo’ s dood werd Jerobeam door een zware delegatie teruggehaald naar Israël om de nieuwe koning eens mores te leren. Je zou kunnen zeggen: hij moest het sociaaleconomisch overleg verbeteren. Het hielp alleen niet veel, want Rehabeam was in zijn taal niet zo toeschietelijk: ”Mijn pink is dikker dan mijn vaders penis”. Nou zeg! Maar we snappen de bedoeling. Hier is een man aan het woord die bij onderhandelingen niet ‘naar de ander toe beweegt’ en dat schijnt wel nodig te zijn, lees ik vaak in de krant. Die Rehabeam dacht er kennelijk alleen maar aan hoe hij zijn volk en dus zichzelf, groter kon maken. Ja, wat wil je; dat betekent zijn naam ook: ‘uitbreider van het volk’. En hij was gek op vrouwen zoals zijn moeder Naäma er één was: ‘schoon, mooi’ betekent dat. Zij was een Ammonnietische, staat er veelbetekenend bij, dat zal wel zo’n wulpse juf uit Ammon zijn geweest. Dat kon toch nooit goed gaan! Het volk was nog zó van godswege gezegd: Laat je niet in met ‘vreemde’ vrouwen. En Israël moest er ook geen paarden en wagens op na houden, want God zelf streed immers altijd zelf voor hen? Rehabeam en Jerobeam deden allebei het verkeerde. Ze deden beiden wat kwaad is in de ogen des Heren. Ze legden wagenburchten aan bij de grenzen en ze voerden hun leven lang oorlog met elkaar. Ja, dat krijg je in zo’n situatie van een gespleten land, dat eigenlijk één hoort te zijn. Het is nooit meer goed gekomen! Ook na de ballingschap is de eenheid nooit teruggekeerd. ‘Israëlieten’ zijn er dan eigenlijk niet meer, er zijn alleen Judeeërs, ‘Joden’ dus. Sinds 1948 zijn er ook Israëli’s, maar dat is een héél ander verhaal. Dié zouden een man als Jerobeam tegen wie iedereen opkijkt, op dit moment best kunnen gebruiken, denk ik zo.

Piet Winsemius

Clicktip 37 Bekijk "the Passion 2013" nog een keer click op de website www.protestantsegemeentebreda.nl rechts boven op de paarse banner

the Passion info Rob Snijders

6

S’AMEN

ochtendschemering met nog de stilte van de nacht hoor de eerste zanger zingt de vroege merel lacht en fluit zo klein en zo'n geluid met zuiverheid van klank hoog van toon hoog in de boom herhalend, wachtend ""waar blijf je nou"" en ja, ik hoor van de ene boom naar de andere: tsjilp..... een tweezang: tsjilp, tsjilp..... wat -

fluiten ze elkaar? mooi weer vandaag het regent, sneeuwt ik hou van jou - ?

het mag uren duren

Regina de Ruiter

lgemeen Kerkelijk nieuws Van de voorzitter Vorige maand zult u tevergeefs gezocht hebben naar een bijdrage van mijn hand. Ik moet u dan ook bijpraten over een periode van 2 maanden. En er is best veel gebeurd in die twee maanden. Om te beginnen hebben we op 23 maart de verdiepingsdag voor ambtsdragers gehad. We hebben toen met elkaar van gedachten gewisseld over een nieuwe organisatiestructuur. Er waren twee redenen om na te denken over een andere organisatiestructuur: in de eerste plaats omdat onze professionals (de predikanten en kerkelijk (mede-)werkers, vaak parttime werkend) in toenemende mate problemen ervaren met de huidige organisatiestructuur. In de tweede plaats omdat we geconfronteerd worden met toenemende problemen om het bestuursapparaat volgens de regels van de kerkorde bemenst te houden. Dat is ook begrijpelijk in een krimpende kerk. Bovendien willen we graag mensen daar in kunnen zeten waar zij volledig tot hun recht komen. Dat geldt voor professionals, maar ook voor vrijwilligers. Op de verdiepingsdag bleek dat er in de wijkgemeenten nog veel onduidelijkheden zijn ten aanzien van nut en noodzaak van een andere organisatiestructuur. Dit heeft de AK er toe

gebracht om het proces tijdelijk te temporiseren en het komende halfjaar te investeren in gesprekken met de verschillende gremia binnen onze PGB. Het is de bedoeling dat er rond november 2013 een gemeenteavond wordt georganiseerd waar dit onderwerp ook besproken zal worden. Op 21 april is voorafgaande aan een feestelijke cantatedienst in de Grote Kerk in aanwezigheid van de notaris de verenigingsacte getekend waardoor de vereniging van de Evangelisch Lutherse Gemeente en de Protestantse Gemeente te Breda een feit geworden is. De cantatedienst en de receptie waren een FEEST en kunnen gezien worden als de afsluiting van een proces waarin wederzijds vertrouwen en respect de boventoon gevoerd hebben. Vanaf die datum gaat de PGB verder als een gemeente met 3 wijkgemeenten. Een nog in te stellen werkgroep ‘Lutherana’ gaat werken aan vormen om het Lutherse gedachtengoed in dienst te stellen van de gehele PGB. Het is fijn om op deze manier te mogen en te kunnen samenwerken en we willen dan ook alle mensen van de Evangelisch Lutherse Wijkgemeente bijzonder hartelijk welkom heten binnen onze PGB. Inmiddels verloopt de restauratie en renovatie van de Lutherse Kerk aan de Veemarktstraat voorspoedig. Het wordt een protestants centrum midden in de stad ‘om trots op te zijn’! Een week later hebben we afscheid genomen van ds Martin Wagenvoorde tijdens een drukbezochte dienst in de Johanneskerk. Hoewel Martin nu officieel afscheid genomen heeft zullen we hem ongetwijfeld nog regelmatig als voorganger in onze gemeente tegen komen. Wij wensen Martin en zijn partner een heel goede tijd toe. De AK heeft in de vergadering van 13 mei besloten om wat meer tijd uit te trekken om een goed plan te maken voor het vervolg van het project Noorderlicht. Het project Noorderlicht loopt komende zomer ten einde. In de afgelopen maanden heeft er een evaluatie van de projectperiode plaatsgevonden. We hebben geconstateerd dat er –ondanks personele strubbelingen – best veel bereikt is. We hebben ook moeten vaststellen dat bepaalde zaken teleurstellend zijn gebleken. Zo is er bijvoorbeeld geen duidelijke groei gezien van het aantal bezoekers aan de experimentele vieringen op zaterdag middag. We hebben ook veel geleerd, namelijk dat een project niet levensvatbaar is zonder de support uit de wijkgemeenten. En met name dat laatste maakt dat wij wat meer tijd uittrekken om met de wijkgemeenten te overleggen hoe onze missionaire activiteiten vormgegeven kunnen worden vanuit de wijkgemeenten en wat daarvoor nodig is. Om te voorkomen dat de dingen die we opgebouwd hebben de laatste jaren ‘verdampen’ in die periode, heeft de AK besloten om het contract van onze missionair werker, Berthe van Soest, tijdelijk te verlengen. Tot slot mag niet onvermeld blijven dat op eerste Pinksterdag onze jonge studentenpastor, Niels den Toom, intrede heeft gedaan en bevestigd is als predikant in algemene dienst ten behoeve van het studentenpastoraat. Niels en zijn vrouw komen binnenkort in Breda wonen. Wij wensen hem en zijn vrouw heel fijne en goede jaren toe in Breda en we willen graag de hoop uitspreken dat zijn werk in het Bredase studentenpastoraat vruchtbaar zal zijn. Wij willen hen als gemeente graag de zegenbede van St Patrick, 7de-eeuwse Ierse monnik en een van de grondleggers van het Europese Christendom, meegeven:

7

S’AMEN De Heer zij vóór u om u de juiste weg te wijzen. De Heer zij achter u om u in de armen te sluiten en om u te beschermen tegen gevaar. De Heer zij onder u om u op te vangen wanneer u dreigt te vallen. De Heer zij in u om u te troosten als u verdriet hebt. Hij omgeve u als een beschermende muur, wanneer anderen over u heen vallen. De Heer zij boven u om u te zegenen. Zo zegene u God, vandaag, morgen en in der eeuwigheid. Olda Bode-Nuis, voorzitter AK

Voor meer informatie over het Noorderlicht kunt u terecht op de website: www.noorderlichtbreda.nl Of op Facebook: Noorderlicht Breda

Een hemelreis in zeven stappen - Noorderlichtviering zaterdag 1 juni Kun je naar de hemel reizen? Mystici probeerden het. De oudtestamentische oudvader Henoch deed het, net als Paulus en vier beroemde rabbi’s uit de Joodse traditie. In deze experimentele viering kijken we naar hemelreizen. Op zaterdag 1 juni om 16:00 uur in de Antoniuskerk (bijzaal). Adres: Sint Jansstraat 8 (neem het steegje links van de kerk). Wij zijn om 15:00 uur in de kerk. Na de viering is er koffie.

Een eigen engel boetseer je niet zomaar. Daar is afstemming voor nodig op deze heilige wezens en op wat ze doen. We visualiseerden daarom engel in onze verbeelding. Ook verdiepten we ons in een Bijbelverhaal over Petrus, die gevangen zat. In de nacht voordat hij voorgeleid zou worden, kwam er een engel die hem bevrijdde. Ieder voor zich las het verhaal. We stopten zodra ons iets raakte. Er was iemand die het opviel dat Petrus sliep terwijl hij de volgende dag voorgeleid zou worden. Daar spreekt een groot vertrouwen in de gang van het leven uit. Iemand anders raakte het dat de engel Petrus bevrijdde, maar ook nog een stukje met hem meeliep, misschien wel zodat hij zijn eigen weg makkelijker zou kunnen vinden. Wat ons raakte in het verhaal, verbonden we met ons eigen leven: met een verlangen, een gemis, of iets wat we herkenden in onze eigen situatie. Zo was er iemand die het opviel dat Petrus niet door één, maar door twee soldaten bewaakt werd en dat hij toch bevrijd werd. Hij verbond dit met de ervaring dat hij in zijn leven lange tijd vast had gezeten aan een gedragspatroon. Het lukte hem alsmaar niet dat los te laten, hoeveel last hij er ook van had. En op een zeker moment slaagde hij er plotseling toch in. De herinnering maakte hem blij en deed hem denken aan een lied.

Long my imprisoned spirit lay, fast bound in sin and nature's night; thine eye diffused a quickening ray; I woke, the dungeon flamed with light; my chains fell off, my heart was free, I rose, went forth, and followed thee. Zo boetseerden wij, ieder met een ervaring of verlangen in het hart, onze eigen engel van klei.

Openstelling Johanneskerk

Engelen in de klei Engelen zijn wezens uit de hemel. Ze horen bij God en in de bijbel vallen ze zelfs samen met God. Wij brachten deze hoge wezens uit de hemel naar beneden in een Noorderlichtviering door ze van klei te boetseren. We maakten onze eigen engel, voor op een open plek in de boekenkast of voor op ons nachtkastje, als troost in de nacht.

Tijdens de openstelling van de Johanneskerk op 5 mei lag er in de kerk een touw op de grond in de vorm van een spiraal. Bezoekers liepen naar het centrum van de spiraal en weer terug met een vraag die hen bezighield. Al lopend vonden ze daar een antwoord op. Dit waren bijzondere en verrassende ervaringen, met soms onverwachte antwoorden.

Berthe van Soest [email protected] tel: 06-47159741

8

S’AMEN

Diaconie BREDA-WISMAR-ARAD Website Rondom de Bijbel www.RondomDeBijbel.nl is een website van het Nederlands Bijbelgenootschap met informatie over de Bijbel. De site wil heldere en verantwoorde informatie geven over het ontstaan en de geschiedenis van de Bijbel, over de verschillende Bijbelboeken en over de tijd van de Bijbel. Niet alle opvattingen over de Bijbel kunnen daarbij even uitgebreid aan bod komen, maar de site sluit bewust aan bij opvattingen die breed gedragen worden in wetenschappelijke kring. De site is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in de Bijbel en er meer over wil weten. De site maakt gebruik van de uitkomsten en inzichten van de Bijbelwetenschap. Soms lijken de resultaten van de Bijbelwetenschap op gespannen voet te staan met een gelovige benadering van de Bijbel. Daarbij moet echter het volgende benadrukt worden: de Bijbelwetenschap is bedoeld om het inzicht in de Bijbel te vergroten en te verdiepen – niet om de Bijbel schade toe te brengen. Maar wie zich in de Bijbel verdiept, kan soms op nieuwe kennis en inzichten stuiten. Men kan daarvoor terugschrikken, maar men kan het ook beschouwen als een spannende en inspirerende zoektocht.

Namens het NBG, Diny Fockens

Ter inspiratie Iedere tijd opnieuw grijpt de Geest van God mensen aan om ze te doordringen van zijn kracht, zoals olie leer doortrekt, wanneer het ermee wordt gezalfd. Het leer wordt soepel en wendbaar. Diezelfde Geest bezielde Jezus van Nazaret. Gods Geest doordrong hem zo volkomen, dat alles in hem sprak van God. Hij kon er niets aan doen, Hij was het. Een spoor van leven, waarheid en vrijheid liet hij na. Armen werden erfgenamen, lammen konden weer lopen, blinden gingen zien, doven hoorden. Kees Waaijman, Laat mij horen jouw stem. Zevenentachtig overwegingen. 2013

Berichten uit Arad Informatie over de detentie van ds. Béla Tothpal vindt u ook op de website www.protestantsegemeentebreda.nl (onder ‘laatst toegevoegd’/weblog in detentie).

Fragmenten uit de brief van ds. Béla Tothpal vanuit de gevangenis in Timisoara van 21 april 2013:

‘Allereerst wil ik alle zusters en broeders in Nederland bedanken voor de vele kaarten die ik dagelijks van jullie ontvang. (De bewakers kennen mij al, ik ben die ‘met die vele brieven’ ;-). Helaas kan ik niet iedereen beantwoorden maar deel alsjeblieft aan iedereen mijn dankbaarheid mee en dat ik een zeer grote vreugde ervaar en God loof vanwege jullie liefde en opmerkzaamheid. Ik voel mij niet alleen want ik weet dat er dagelijks zusters en broeders zijn die aan mij denken. Ik heb meer kaarten gekregen dan dat ik dagen in de gevangenis ben. Door deze kaarten heb ik het gevoel dat jullie mij bezoeken, net zoals onze Heer Jezus dat gezegd heeft.’ ‘Mijn grootste vreugde is dat de gemeente in Arad leeft en zich ontwikkelt. Steeds komen er nieuwe mensen die mee willen doen in de kerkdiensten, die prediken en ondanks alles volharden. De voedselpakketten worden verzorgd en ze hebben onze gemeentebrief opnieuw uitgegeven. Deze vreugde en de vele groeten uit Arad en Breda geven mij de kracht en de moed dat ik met geduld kan wachten tot de dag dat wij ons weerzien.’

Fragmenten uit de email van Renata Tothpal, ontvangen 19 april ‘13

Vandaag was ik in Timisoara. Ik (of iemand anders) bezoekt Béla 4x per maand. Wij kunnen hem bezoeken als wij dat 7 dagen van tevoren aanvragen (niet vroeger of later!). Per maand mogen wij 10 kg levensmiddelen, 6 kg groente en fruit en 20 liter mineraalwater of vruchtensap meenemen. Een bezoek duurt 90 minuten in een kleine ruimte met 4 tafels. Aan elke tafel zitten dan 2-3 gevangenen en het bezoek. Erg krap en weinig frisse lucht, maar ik kan hem dan tenminste zien en zijn hand vasthouden. De condities in deze gevangenis zijn slechter dan in Arad. Dat was een nieuwe gevangenis met EU-normen maar alleen voor langgestraften. De gevangenis in Timisoara is een oude gevangenis met 9 mensen in een cel van 12 m2 en 3x3 bedden. Maar er zijn ook dingen die hoop geven. Mogelijk kan hij een krantje maken voor de gedetineerden, dat levert punten voor strafvermindering op. Hij gaat naar alle kerkdiensten, de gevangenis heeft zijn eigen kerkzaal, en de pastores daar hebben hem gevraagd ook een paar woorden over een bepaald thema te spreken. Ook heeft hij toestemming gekregen om orgel te spelen. Dat was er niet en daarom heb ik snel het kleine orgel, dat wij uit Breda gekregen hebben, daarheen gebracht. Het is eigenlijk te klein voor die grote ruimte, maar Béla is er erg blij mee.

Fragmenten uit telefonisch contact met Renata Tothpal zondag 21 april ‘13 Ds. Tothpal heeft toestemming gekregen om te werken

9

S’AMEN (waarmee hij punten kan verdienen voor eerdere vrijlating). Zijn werk bestaat uit het regelmatig verzorgen van een meditatie die uitgezonden wordt via de interne radio en TV. Verder heeft hij als taak gekregen de ‘huis’regels van de gevangenis te vertalen van het Roemeens naar het Hongaars, Duits en Engels. Het positieve van Timisoara is dat het regime milder is dan in Arad. Béla kan daar wandelingetjes maken, soms een telefoontje plegen en werken voor punten. Het eten is ronduit slecht. Er is geen ontbijt en het avondeten vaak alleen maar wat rijst of aardappelen. (Vandaar de ‘bijvoeding’ die de familie mee mag brengen. MF) Strafvermindering door goed gedrag kent men ook in Roemenië. De verwachting is dat hij, behaalde punten voor strafvermindering niet meegerekend, met 2 jaar vrij zal komen. Haalt hij voldoende (?) punten binnen dan zou dat theoretisch nog korter zijn.

‘’Wat voeren die DOS-diakenen nu eigenlijk uit?’’ 18

Bedankt voor de langdurige hulp

De commissie bestaat uit zes personen, een tweetal uit de Wijkgemeente Noorderbeemden, een drietal uit de wijkgemeente Breda Midden-Zuid en bovendien ondergetekende als voorzitter van de commissie. Op donderdag 14 februari kwam de commissie bijeen ten huize van Hannie Bouman. Daan, de man van Hannie zorgde op uitstekende wijze voor het natje en het droogje zodat de commissie zich volledig aan haar taak kon wijden. Van allerlei zijden waren goede doelen aangedragen. Na deze aan de gestelde eisen te hebben getoetst, kwam de commissie tot een uniform voorstel. Dit voorstel is inmiddels naar het College van Diakenen gezonden en door het College goedgekeurd. De Commissie heeft inmiddels de betreffende Goede Doelen ingelicht en de penningmeester kan de toegekende penningen overmaken. De Goede Doelen zijn:  Villa Kakelbont  Margate  Het Lotjeshuis  De derde wereld werkplaats (Tools to Work)  Suvadra  De straatraad  Empowerbylight  Voedselpakketten ARAD Zo ziet u dat de wijkdiaconie ook nog een taak heeft in het wijk overstijgend diaconaal gebeuren.

Onderstaand bericht ontvingen wij van David en Melania Tothpal, één van de 2 predikanten die wij, dankzij uw ruimhartige bijdragen, zo lang konden ondersteunen.

Dear friends and brothers in our Lord Jesus Christ, We thank you for the long trip you have had with us, by helping us for such a long period. We thank God for You! God bless You! We can not find words to say how much it meant for us your support, we get in this period. Yes we are fine, God is taking care of us every day, the children are growing. We are very sad for what is happening to Bela. It is very hard for Renata and the children. We thank you for supporting them. God bless You! With gratitude, David and Melania "And we are conscious that all things are working together for good to those who have love for God, and have been marked out by his purpose." Romans 8.28 Zomerontmoeting 2013

Dit jaar zal de Zomerontmoeting plaatsvinden van 12-13 t/m 16-17 september in Wismar. Zoals altijd verblijven we daar bij gastgezinnen. Het thema is, voor zover wij begrepen hebben, nog niet helemaal rond maar het wordt ongetwijfeld weer een hele bijzondere ontmoeting! Zonder pastor Béla Tothpal, maar de mensen uit Arad zullen er zeker zijn! Heeft u interesse om mee te gaan (de eigen kosten zijn minimaal) of wilt u eerst nog wat nadere informatie meldt u dan bij Jettie Wouters, tel. 076-5653988 of e-mail [email protected].

Mieke Frankfoorder (vz), Tel. 076-5146523, Email: [email protected]

Wellicht is het bij u als lezer van dit blad, bekend dat het Moderamen van het College van Diakenen van de Protestantse Gemeente te Breda gedurende vijf jaar jaarlijks € 10.000,= ter beschikking stelt voor diaconale, kleinschalige doelen die zich, zowel in Breda als elders in de wereld, bevinden. Veelal wordt gekozen uit vijf en tien doelen. De bedragen die beschikbaar worden gesteld variëren per doel. Het Moderamen heeft hiertoe de Commissie Goede Doelen in het leven geroepen. Deze commissie is belast met het inventariseren van Goede Doelen en na te gaan of ze aan het criterium kleinschalig en diaconaal voldoen. Bovendien dient er rekening mee te worden gehouden dat de verdeling Breda en wereldwijd behoorlijk in evenwicht is.

Henk Zwaan

10

S’AMEN

Nieuws uit de wijken

Rondom de Lucaskerk Van de voorzitter In deze bijdrage, informeer ik u graag over de definitieve afspraken die de Wijkgemeente NoorderBeemden heeft gemaakt met het parochiebestuur van de Bethlehemkerk. Hieronder volgt onze gezamenlijke publicatie.

Samen onder één dak Per 1 juli 2013 worden de parochies van Breda Noord, Breda Oost, Teteringen en de Haagse Beemden samengevoegd tot de Augustinus Parochie. De week daaraan voorafgaand, te weten 23 juni, zal de Bethlehemkerk haar deuren sluiten. Al vele jaren is er een goede samenwerking tussen de parochianen en leden van de protestantse wijkgemeente rond de Lucaskerk. Het was dan ook niet meer dan logisch voor het parochiebestuur om te onderzoeken of de Lucaskerk onderdak zou kunnen bieden voor de parochianen als liturgisch en pastoraal steunpunt binnen de Augustinusparochie. In januari van dit jaar startten de eerste verkennende gesprekken met een vertegenwoordiging van de kerkenraad van de wijkgemeente NoorderBeemden. Al gauw bleek dat we elkaar goed konden vinden in de uitspraak ‘Samen onder één dak’. Dit was dan ook de titel van het visiedocument dat de wijkpredikant van de Noorderbeemden, dominee Wim Bisschop en pastor Frans Verkleij van de Bethlehemkerk, samen schreven.

Kernpunt uit de notitie is dat het gaat om het samen zoeken naar mogelijkheden en openingen. Want de Lucaskerk kan door de komende veranderingen hét centrum worden waar het christelijk gemeenschapsleven zich concentreert en ook het centrum van christelijke presentie in de wijk Haagse Beemden. Wat houdt dit alles concreet in?  Het secretariaat van de parochie verhuist naar de Lucaskerk.  De Lucaskerk zal vanaf 24 juni op werkdagen van 09:00 tot 12:00 uur open zijn.  Het secretariaat zal gehuisvest gaan worden in de huidige consistorie.  De pastor en de dominee zullen gezamenlijk gebruik gaan maken van de huidige parochiekamer.  De parochie heeft een wekelijkse zondagse viering die begint om 09:15 uur.  De Protestantse wijkgemeente zal aanvangen op een tijdstip, dat ze jaren gewend waren, te weten 10:45 uur.  De zondagse oecumenische vieringen (5 in totaal) zullen verspreid over het jaar, startend in september, plaats vinden en vangen aan om 10:45 uur.  Het koor ‘Jubilate’ zal wekelijks in de Lucaskerk gaan repeteren op woensdagmiddag.  Het is op dit ogenblik nog niet bekend waar en wanneer het Bethlehemkoor zal repeteren.  Over het algemeen zal de parochie op de donderdagavond gebruik gaan maken van de vergaderzalen in de Lucaskerk.  Het streven is om werkgroepen samen te laten werken daar waar dat mogelijk is en autonoom te laten zijn daar waar dat nodig is.

 Op liturgisch terrein zullen nog nadere afspraken gemaakt worden.

 De intensivering van onze samenwerking is ook vastgelegd in een uitbreiding van de huurovereenkomst. Wij vertrouwen erop dat we een goede en inspirerende samenwerking zullen hebben, in de wetenschap dat ons meer bindt dan scheidt. Namens de werkgroep ‘Samen onder één dak’,

Rolf Boertien [email protected] René de Waal, vice-voorzitter Bethlehemparochie

Vieringen zondag 26 mei De zondag na Pinksteren heet ook wel Trinitatis: na de drie grote feesten viert de kerk hoe de ene God zich op zoveel manieren aan mensen laat kennen. We houden een oecumenische viering in de Lucaskerk en we beginnen dus om 10.30 uur. Het oecumenisch leesrooster reikt o.a. Johannes 3: 1-16 aan: het gaat over nieuw (geboren) worden en loopt uit op de liefde van God voor de wereld.

zondag 2 juni We begroeten opnieuw ds. Van der Wel uit Berkel en Rodenrijs; het is fijn dat hij ons wil voorgaan. Als het leesrooster gevolgd wordt horen we o.a. Lucas 7: 1-10 waar oprecht geloof ook wordt gevonden bij mensen die niet horen tot Gods volk…

zondag 9 juni

Verder lezend in Lucas ontmoeten we een weduwe uit Naïn die haar enige

11

S’AMEN zoon moet begraven. En onderweg komt de rouwstoet Jezus tegen, Lucas 7: 11-19. Vandaag maken enkele kinderen de overstap van de kinder- naar de jongerennevendienst. Dat is wel een paar weken voor de schoolvakanties, maar het is de laatste zondag voor de vakantie van de wijkpredikant, vandaar.

zondag 16 juni In het kader van de serie compassiediensten is deze dag ds. Marlies Schulz onze voorganger. Zij koos als trefwoord en thema voor haar diensten: Geloof.

Vakantie Halverwege de maand juni begint voor mij de zomervakantie. In die periode zijn collega-predikanten als achterwacht beschikbaar voor het geval pastorale bijstand gewenst is. Namens de kerkenraad zijn contactpersonen aangewezen. Zij weten wanneer welke collega’s beschikbaar zijn en zullen in voorkomende gevallen contact met hen opnemen. We hopen natuurlijk dat deze afspraken voor niets gemaakt zijn en dat we elkaar na de vakantie gezond en wel kunnen begroeten.

ds. Wim Bisschop

Uit de gemeente

Noordsoos

Jaren geleden was het kennelijk een goede gewoonte om in de maand mei te trouwen. Wij noemen hier drie jubilerende echtparen: Op 9 mei waren de heer en mevrouw Timmermans 50 jaar getrouwd. Op 18 mei werden Cees en Anneke Meijll 40 jaar geleden een echtpaar. Op 25 mei is het 40 jaar geleden dat Bep en Marijke Koldenhof elkaar het ja -woord gaven. Voor allen geldt: in liefde zijn ze samen begonnen aan de weg van het leven, in goede en kwade dagen zijn ze elkaar nader en vertrouwd geworden, een stuk van elkaars leven. Dan is elke dag eigenlijk een feest, ook zonder jubileum! Maar er is natuurlijk alle reden om dat jubileum feestelijk te vieren. Dankbaar, blij met veel mensen om hen heen. We wensen hen allen van harte veel geluk.

Zo maar weer een seizoenjaar voorbij. Op 17 april was de muziekgroep uit ’s Gravendeel weer bij ons. ‘Met hart en snaren’. Mooie en leuke liederen werden gepresenteerd evenals een aantal voordrachten. De laatste bijeenkomst was op 8 mei. Een gezellige middag in spelvorm. Ook luisterden we naar enkele gedichten van Clinge Doorenbos, bij ouderen wel bekend. Het allerlaatste in dit voorjaar wordt een uitstapje naar het Mastbos bij “De Boswachter” waar we samen koffie drinken en een lunch gebruiken. Zo pas hoorden we dat we in de kerkruimte plaats moeten maken voor parochie- activiteiten. Maar Jan Hopman stelde ons gelukkig gerust. We kunnen onze activiteiten in september voortzetten op onze plek die we al zoveel jaren mogen gebruiken.

Nieuws uit Breda Midden-Zuid

verzoek van de Algemene Kerkenraad heeft de werkgroep Noorderlicht een evaluatierapport gemaakt dat ook ter bespreking is aangeboden in de wijkkerkenraden. Het missionair project Noorderlicht loopt in zijn huidige vorm af op 1 augustus 2013 en bekeken wordt hoe we verder gaan. De relatie

In april heeft de wijkkerkenraad vergaderd. Tijdens deze vergadering is onder meer gesproken over de notitie van de werkgroep Noorderlicht. Op

Hartelijke groeten mede namens het SOOSTEAM.

Wim de Kruijf

Leren en ontmoeten Het leerhuis is dit seizoen nog één keer en wel op 29 mei en dan gaan we zingen. Op 25 mei zal het Liedboek - zingen en bidden in huis en kerk worden gepresenteerd. Dat zal gebeuren op een feestelijke dag in Monnickendam. Natuurlijk gaan wij daar in de Lucaskerk ook aandacht aan geven. Op 29 mei houden we een kennismakingsavond met het nieuwe liedboek. We zullen ontdekken wat de overeenkomsten en vooral ook de verschillen zijn met het liedboek dat we nu gebruiken. De cantorij van de Lucaskerk o.l.v. Margreet Pols doet deze avond ook mee en geeft ons voorproefjes. Natuurlijk worden we zelf ook uitgenodigd om mee te zingen. De avond begint om 20.00 uur. Vooraf kunt u meedoen aan een gezamenlijke maaltijd in de Lucaskerk. De kosten voor deze maaltijd zijn €4,-. Aanmelden voor de maaltijd graag voor zondagavond 26 mei 19:00 uur, op de intekenlijst in de kerk of via [email protected] We zijn ook weer druk bezig om onderwerpen te vinden voor het komend seizoen. Heeft u ideeën of suggesties? Die zijn van harte welkom via [email protected]

Joyce Rijke

tussen de wijken en het Noorderlicht is besproken. Een goede samenwerking en support vanuit de wijkgemeentes is onontbeerlijk. Het missionaire werk zoals dit gedaan wordt in het Noorderlicht moeten we laten doordringen in de wijken. De wijken zijn meer missionair gevoelig geworden.

12

S’AMEN Als voorbeeld van missionaire activiteiten kan genoemd worden de vrijmarkt op 5 mei in Princenhage waarbij de Johanneskerk open was, met in de middag orgelspel door Graham Kenneth. Mevrouw Berthe van Soest (Noorderlicht) was ook aanwezig. De kerk kon bezocht worden en een meditatief moment was mogelijk. Dit soort activiteiten kan in de wijkgemeentes voortgezet worden. Ook vanuit Vorming en Toerusting worden activiteiten aangeboden waarin mensen zich thuis voelen en de aankondiging daarvan kan onder een ruimere doelgroep verspreid worden. Met de mensen uit de wijk rondom de kerken kunnen activiteiten in gang gezet worden waarbij ook de Evangelisch Lutherse Kerk een rol kan spelen.

mensen woonden de dienst bij! Het was één groot feest! Aan het einde van de dienst kreeg Martin een gezongen zegenbede van zijn collega’s. Daarna spraken achtereenvolgens Gerrit Verburg, Mieke Frankfoorder en Arie Roobol Martin toe. Ook kreeg hij, in de vorm van een groot schilderij dat de kinderen van de Kinderkerk gemaakt hadden, het cadeau van de gemeente, te weten een schilderij en een reis, overhandigd. Na de dienst kon iedereen afscheid nemen van Martin en Hanne en de koffie, de thee en het glaasje met lekkere hapjes vonden gretig aftrek. Dank aan iedereen die meegeholpen heeft om dit afscheid van Martin tot een succes te maken!

Mieke Frankfoorder

Beroepingswerk vacature Johanneskerk

Afscheidsfeest zonder weerga!

De beroepingscommissie is nog met enkele kandidaten in gesprek en de hoop bestaat dat er vóór de vakantieperiode een goede kandidaat gevonden wordt.

Consulentschap Johanneskerk en Protestantse Gemeente Ginneken Ds. Marlies Schulz zal, zolang de Johanneskerk geen nieuwe predikant heeft, optreden als consulent. Voor dringende zaken kunt u contact opnemen met de wijkouderling mevrouw Mieke Frankfoorder, (tel. 076-5146523). Ds. Ton van Prooijen is aangewezen als consulent voor de Protestantse Gemeente Ginneken, indien nodig kunt u contact opnemen met de wijkouderling, de heer Ger van Dooren, (tel. 0161-432190). Karien van Mourik, email: [email protected]

Rondom de Markuskerk Wapperende vlag Markuskerk Met Inhuldigingsdag en Koninginnedag heeft Bas Knook er voor gezorgd dat de vlag gehesen en gestreken werd bij de Markuskerk.

Rondom de Johanneskerk Afscheid ds. Wagenvoorde Alles werkte mee om er een prachtige dag van te maken: het zonnetje scheen, de kerk was prachtig versierd met bloemen, het klarinet ensemble van de Koninklijke Harmonie Cecilia Princenhage speelden prachtige muziek, onze organist Graham Kennett liet zich ook niet onbetuigd en zo’n 220

Twintig jaar predikantschap, twintig jaar delen van liefde en leed met de mensen van de Johanneskerk en nog zoveel contacten binnen de grotere gemeenschap van Protestants Breda, dat laat zich niet allemaal zomaar benoemen, laat staan samenvatten. En toch is dat mijns inziens bijna gebeurd op die onvergetelijk dag, zondag 28 april 2013, de dag van mijn afscheid van de Johanneskerk, die tot in de puntjes was voorbereid. Er moet een groepje mensen erg hard aan het werk zijn geweest om dit allemaal zo voor elkaar te krijgen: van kindernevendienst tot liturgie, van St. Cecilia tot catering, van gastenlijst tot bloemen, van camerawerk tot en met regie. In gedachten laat ik alles nog even de revue passeren… Allereerst, de afscheidsdienst zelf. Hoe werd er gezongen, gebeden, gemusiceerd, geluisterd, en… toegesproken na afloop. Een féést was het, en van velen hoorde ik na afloop hoe ze van de dienst genoten hadden. Inderdaad, niet in de laatste plaats van de toespraken van de voorzitter van de wijkraad, Mieke Frankfoorder, van een moderamenlid van de wijkraad, Arie Roobol en van de voorzitter van de wijkkerkenraad Gerrit Verburg. Dikwijls worden afscheidsdiensten, mede door zulke toespraken, als erg lang ervaren, maar daar heb ik dit keer, ook van de mensen rondom mij heen, totaal niets van gemerkt.

13

S’AMEN Wèl hebben, na de dienst, velen lang in de rij moeten staan om Hanne en mij de hand te drukken… Van heinde en verre waren jullie gekomen. Onvergetelijk! Er was zelfs een 93 jarig exgemeentelid, die met haar dochter uit Loon op Zand was gekomen! Ik bedoel

maar: hartverwarmend! Zo’n twintig jarig predikantschap schept banden! U zult me overigens nog wel regelmatig zien, ik blijf in Breda wonen. Sommig pastoraat loopt nog een beetje door en preken natuurlijk!

Tot slot wil ik alle mensen bedanken voor hun gulle en originele gaven en Arie en Dinah wil ik bedanken voor het mooie slotakkoord van deze schitterende dag!

Foto impressie Afscheid Ds Martin Wagenvoorde

Martin Wagenvoorde

14

S’AMEN

In memoriam Zondag 28 april overleed in zorgcentrum Elisabeth-Centrum op 93 jarige leeftijd Cornelis Pieter Timmers. Cornelis werd op 26 maart 1920 in Willemstad geboren, waar zijn vader een bakkerij had. De jonge Cees wist algauw wat hij wilde worden: banketbakker en het duurde niet lang of hij was compagnon in een eigen bedrijf. Na zijn huwelijk met Martina Cornelia Bos in 1946 trokken ze naar Rotterdam, waar hij een eigen banketbakkerij begon. In 1947 kreeg hij TBC en ze trokken bij zijn schoonouders in, in Heijningen, waar hij wist te herstellen. Nadat hij een visum gekregen had voor Oostenrijk ging hij in een Konditorei in Oostenrijk (Schwyz) werken en nadat hij na een half jaar naar Nederland terugkeerde, nam hij een banketbakkerszaak aan de Amstelveenseweg in Amsterdam over. Die bouwde hij uit tot een bloeiende zaak. Iets wat hij altijd al tegen zijn vrouw gezegd had, kwam uit: eerst 14 jaar hard werken en dan terug naar Brabant om van het leven te genieten! Net nog geen 42 jaar verkocht hij zijn zaak in Amsterdam en kocht een huis aan de Burg. Pastoorsstraat te Breda, waar hij zich kon wijden aan zijn geliefde duivensport en ook weer een banketbakkerij begon, maar dan zonder winkel. Zijn vrouw Ineke overleed in 1986, een zware slag voor hem, hij was 41 jaar met haar getrouwd geweest. Zoon Cees, die dierenarts in Den Bosch was geworden, kwam naar Breda om achter de ouderlijke woning in Breda een dierenartspraktijk in te richten. Later zou Cees’ vrouw Elly bij hen intrekken; hun twee kinderen Cees jr. en Janneke werden geboren en zo woonde er weer een heel gezin aan de Burg. Pastoorsstraat. Toen zijn dochter Tineke, op 45 jarige leeftijd overleed, kreeg het leven voor Cornelis Pieter steeds minder zin en toen hij ten gevolge van een verkeerde botbreukoperatie anderhalf jaar geleden in het verpleeghuis opgenomen moest worden , wilde hij alleen maar naar Huis (‘met een hoofdletter’, zoals hij zei) en hoopte dan ook zijn vrouw weer te zien. In de kleine kring van zijn drie zonen, hun vrouwen en kinderen, enkele familieleden en vrienden hebben we op 3 mei in de kapel van begraafplaats Bieberg afscheid van hem genomen en hebben hem gelegd in het graf van zijn vrouw, vlak bij het graf van zijn

dochter. We wensen zijn familie vrienden Gods kracht en zegen toe, we zullen hem, als de karaktervolle zeer bevlogen mens die hij was, onze herinnering bewaren.

en en en in

Martin Wagenvoorde

Vrijmarkt Princenhage - vrijplaats Johanneskerk

We hebben de bezoekers niet exact geteld maar het waren er toch wel meer dan 200. Ook Berthe van Soest van de pioniersplek “Noorderlicht” was aanwezig om bezoekers te ontmoeten en ze had haar spirituele cirkel / touw ook meegebracht.

Op 5 mei was het niet alleen Bevrijdingsdag maar bleven ook de deuren van de Johanneskerk na de reguliere ochtenddienst open. De marktbezoekers konden gebruik maken van onze gastvrijheid en het ”rijksmonument Johanneskerk” ook van binnen bekijken.

De openstelling was weer een succes ook omdat door de uitbreiding van de markt naar de Dreef de Johanneskerk nu midden in het feestgedruis stond en niet onder de korenmaat.

Jan Noordermeer

Een aantal vrijwilligers heeft een en ander mogelijk gemaakt waarvoor onze hartelijke dank, maar in het bijzonder willen wij toch vermelden dat onze organist Graham Kennett de hele middag op het orgel gespeeld heeft en daarmee de Johanneskerk een duidelijke stem heeft gegeven, die door de marktbezoekers ook gehoord werd.

15

S’AMEN

Geknipt voor U R. v. Klaveren-Koelewijn

Geld in de fontein

De Trevi-fontein wordt nu één keer per week leeggepompt, waarna vrijwilligers van Caritas het geld bij elkaar vegen. En 'business is booming' sinds de strafbaarstelling: in 2010 was de opbrengst 838.000 euro, in 2011 dus 951.000 en de eerste zes maanden van 2012 werd al 540.000 euro uit het water gehaald, en toen moest het zomerseizoen nog beginnen.

Een muntje in de Trevi-fontein in Rome gooien brengt geluk volgens de legende: je komt dan zeker nog eens in Rome terug. 'Officieel' moet je met je rug naar de fontein staan en het muntje met je rechterhand over je linkerschouder gooien, of andersom, als je links bent (Mijn oom gooit wel eens een euro hier vlakbij in de vaart en dan gaat hij een eindje verderop vissen, maar dat heeft hem volgens mij nog niet veel geluk gebracht). Hoe dan ook, toeristen gooiden in 2011 in totaal voor 951.000 euro aan muntjes in de Trevi-fontein dus bijna een miljoen! De opbrengst gaat sinds een jaar of tien naar Caritas, een kerkelijke hulporganisatie, die van het geld in Rome onder meer een voedselbank heeft opgezet en arme Romeinen helpt met huisvesting en medische zorg. Een paar jaar geleden ontstond er over het geld uit de Trevifontein een heuse rel. Een Tv-ploeg filmde hoe drie mannen emmers vol geld uit de fontein haalden, terwijl politieagenten erbij stonden en ernaar keken. Er stak een storm van verontwaardiging op; de politiechef van Rome moest aftreden, vonden sommigen. Die deed dat niet, maar sindsdien is het wel strafbaar om geld uit de Trevi-fontein te halen. Dat was het voor die tijd niet. In 2003 was er een rechtszaak, waarbij de rechter uitsprak dat het geld in de Trevi-fontein van niemand is. De mensen die het in het water gooiden, hebben er afstand van gedaan. Dus kon het ook niet gestolen worden en enkele mensen die muntjes uit de fontein hadden gevist, gingen vrijuit. Dat geldt nu niet meer. Het gevoel is toch alsof je een kerk zou binnenlopen en geld uit de collectebus zou halen.

Mediatheek G. van Dooren Belangstelling voor informatie uit de protestantse kerken? Eenmaal per veertien dagen: Kerkbulletin. Aanmelden: [email protected]

Jongeren en levensstijl www.timetoturn.nl

Een netwerk van jongeren die elkaar willen stimuleren en faciliteren om vanuit het geloof in Jezus Christus te kiezen voor een levensstijl die rekening houdt met het milieu en de armen. Vanuit deze levensstijl willen zij in actie komen voor een rechtvaardige en duurzame wereld. Voor de doelgroep verscheen onlangs het meditatieve doe-boek ‘Voor het oprapen’ vol artikelen, recepten, meditaties en tips voor acties voor onder meer duurzaam voedsel.

Trafalgar Square in Londen is ook zo'n plek waar mensen geld in het water van de fontein gooien. Dat wordt opgevist door het gemeentebestuur en dat doet er, voor zover bekend, niets bijzonders mee. In Nederland heb je de Wensput in de Efteling. Daar kun je een muntje in gooien en dan mag je een wens doen. (Of die uitkomt??) Vorig jaar gooiden bezoekers in totaal ruim 6600 euro in de Wensput. De opbrengst gaat jaarlijks naar de hulporganisatie Save the Children.

“Aagje” in het Ned. dagblad

Het nieuwe liedboek Bent u ook zo benieuwd naar het nieuwe liedboek? Ik wel. Ik ben benieuwd naar de keuze van liederen, naar de keuze van meditatieve teksten en ook gewoon benieuwd naar hoe het er uit ziet en aanvoelt. Het lijkt me heerlijk om er wat in te snuffelen. Of nog beter: er samen uit te zingen. Nou ja, nog even wachten – dan kan in ieder geval mijn nieuwsgierigheid bevredigd worden. Niet dat ik het oude liedboek zat ben. Weliswaar heb ik een deel van de liederen nooit gezongen of laten zingen, maar het is ook wel een vertrouwde begeleider geworden. Maar inmiddels weten we ook: er is meer, veel meer. Liederen – melodieën en teksten - die andere snaren bij ons raken. Het kerklied is toch wel ongelofelijk belangrijk. Soms heb ik het gevoel dat ik uit sommige kerkdiensten alleen een lied en de zegen meeneem. Dat is natuurlijk niet waar, maar zo voelt het soms. Dan is daar die ene regel die troost of bloot legt, die bemoedigt of confronteert. En dan begeleidt zo’n lied je, soms zelfs tot vervelens toe. Aan het einde van deze maand wordt het liedboek gepresenteerd. Ik ben benieuwd.

Jan-Gerd Heetderks, hoofdredacteur Kerkinformatie

16

S’AMEN

Het nieuwe liedboek

Collecte Werelddiaconaat

Standaard - rood/geel of blauw/groen

2 Juni 2013

Uitvoering: hardcover, witsnede, rechte hoeken ISBN 978 94 91575 00 6 NUR 709 Formaat: 11 x 18 cm Omvang: ca. 1.600 pagina’s Binnenwerk: dundruk, zwart met steunkleur Uitvoering: genaaid gebonden Extra: 2 leeslinten Prijs: € 25,00

Kinderen - blauw met tekening Uitvoering: hardcover, witsnede, rechte hoeken, extra kleurkaternen ISBN 978 94 91575 08 2 NUR 709 in samenwerking met Kwintessens Formaat: 11 x 18 cm Omvang: ca. 1.600 pagina’s Binnenwerk: dundruk, zwart met steunkleur Uitvoering: genaaid gebonden Extra: 2 leeslinten

Op zondag 2 juni is de collecte bestemd voor het Werelddiaconaat van Kerk in Actie. Centraal staat het werk van Tesis in Nicaragua. Meer dan de helft van de bevolking van dit Zuid -Amerikaanse land is straatarm. Steeds meer gezinnen raken ontwricht, doordat veel mannen hun gezin in de steek laten door werkloosheid en/of alcoholproblemen. Een groeiend aantal vrouwen en jonge meiden belandt in de prostitutie om toch wat geld te verdienen. Ook steeds meer kinderen zijn slachtoffer van seksuele uitbuiting en geweld. Tesis, een partnerorganisatie van Kerk in Actie, coacht gezinnen en probeert vrouwen uit de prostitutie te halen. De vrouwen ondersteunen elkaar in groepen en kunnen een opleiding gaan volgen. Verder begeleidt Tesis kinderen, jongeren en gezinnen die door alcohol of (seksueel) geweld in de problemen zijn gekomen. Met steun van Kerk in Actie helpt Tesis vrouwen en kinderen op weg naar een nieuwe toekomst. Meer informatie: www.kerkinactie.nl/collectes of www.pkn.nl/steunons.

Gesprek tussen kerken Vertegenwoordigers van de Protestantse Kerk, de Christelijk Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, de Nederlands Gereformeerde Kerken en de Voortgezet Gereformeerde Kerken hebben op begin maart met elkaar gesproken. Het gesprek is in een goede sfeer verlopen en het zal voortgezet worden. Voor dit gesprek zal binnenkort een agenda opgesteld worden.

Voor nog meer informatie en uitgaven: www.liedboek.nl

Foto impressie Gospeldienst 9 mei

Vervolg volgende pagina

17

S’AMEN Aanleiding voor dit gesprek was een uitnodiging van het moderamen van de generale synode van de Protestantse Kerk. In de uitnodiging werd gesteld: "De reden voor deze uitnodiging is gelegen in de vraag of er ook vandaag nog dwingende redenen zijn om in onze gescheidenheid voort te gaan. Of, nog scherper geformuleerd de vraag tot welke weg wij vandaag geroepen zijn in het licht van de ingrijpende gevolgen van de secularisering en de ontkerkelijking en in het licht van de roeping om getuige te zijn van het evangelie voor onze tijdgenoten.”

verzekeringsmaatschappijen en banken, betalen voor deze service. De privacy is gegarandeerd, omdat iedereen bij de SILA bezwaar kan maken tegen deze registratie. SILA is een grote steun voor kerkelijke gemeenten om hun ledenadministratie op orde te houden, want mensen zijn dikwijls niet gewend om hun verhuizing aan de kerkelijke gemeente door te geven. Inmiddels heeft minister Plasterk de Tweede Kamer laten weten dat de verstrekking van gegevens aan SILA voortgezet zal worden.

Schuldenproblematiek neemt toe

Hulpverlening in Syrië, Jordanië en Libanon

Staatssecretaris Jetta Klijnsma stelt 80 miljoen euro extra beschikbaar om de groeiende schuldenproblematiek in ons land aan te pakken. Dit is hard nodig, want een groeiend aantal mensen raakt in steeds grotere financiële problemen. Ook diaconieën worden in toenemende mate geconfronteerd met hulpvragen van mensen met schulden. Kerk in Actie is mede initiatiefnemer van SchuldHulpMaatje dat inspeelt op deze urgente problematiek. In bijna 50 plaatsen zijn plaatselijke kerken een lokaal project van SchuldHulpMaatje gestart vanuit het besef dat een gift niet helpt. Diverse nieuwe plaatsen tonen hun belangstelling en zijn bezig met de opstart. Belangrijkste doel is om preventief mensen met beginnende financiële problemen te signaleren. www.kerkinactie.nl/schuldhulpmaatje.

SILA en GBA In december 2012 woedde er in de politiek een discussie over het feit dat de Stichting Interkerkelijke Ledenadministratie (SILA) op grond van de Wet gemeentelijke basisadministratie (GBA) gerechtigd is om informatie te ontvangen over de verhuizing van personen die lid zijn van de Protestantse Kerk in Nederland. De SILA werkt al zo sinds 1994. Voordien werden mutaties in het bevolkingsregister automatisch doorgegeven aan de kerk. Tweede Kamerleden van D66 vinden dat kerken geen recht hebben op deze informatie, omdat het niet de taak van de overheid is om kerken met hun administratie en ledenbestanden te helpen. Feit is echter dat kerkgenootschappen, net als bijvoorbeeld

Kerk in Actie besteedt het geld dat zij ontvangen heeft voor de slachtoffers van de Syrische burgeroorlog in Syrië, Jordanië en Libanon. Het gaat om inkomsten uit de nog lopende actie van de Samenwerkende Hulporganisaties en om inkomsten eerder verkregen van plaatselijke gemeenten en individuele giftgevers. Kerk in Actie steunt in samenwerking met de ACT Alliance de hulpverlening die in Syrië door de Grieks Orthodoxe Kerk wordt uitgevoerd (€ 286.000,-), in Libanon (€ 296.000,-) en de hulpverlening van Finn Church Aid in Jordanië (€ 186.000,-). Dit zijn partner-organisaties van Kerk in Actie. Door haar netwerk van partners is het voor Kerk in Actie mogelijk om de getroffen bevolking te bereiken. In Syrië verblijven de vluchtelingen voor het geweld bij familie en vrienden of in geïmproviseerde schuilplaatsen in publieke gebouwen zoals scholen of ziekenhuizen. De vluchtelingen die Kerk in Actie in Jordanië en Libanon bijstaat, verblijven in vluchtelingenkampen, huren kamers of wonen tijdelijk in tenten. Onder de vluchtelingen in Syrië, Jordanië en Libanon is er behoefte aan voedsel, drinkwater en eerste levensbehoeften. Buiten Syrië bestaat de hulp ook uit sanitaire voorzieningen, psychosociale hulp, onderwijs en voorlichting over hygiëne om de uitbraak van besmettelijke ziekten in de vluchtelingenkampen en daarbuiten te voorkomen. Deze hulp wordt door de ACT Alliance verstrekt. U kunt bijdragen aan onze hulpverlening via giro 555.

Dit en meer nieuws is te vinden op: www.pkn.nl/actueel/nieuws.

Los de rebussen op!

Antwoorden: wij willen voor U bidden Ik maak alle dingen nieuw

18

S’AMEN

Foto impressie Cantatedienst - Verenigingsdienst

Ekklesia Breda Waalse kerk Catharinastraat 83b

Remonstrantse Gemeente Cimburgalaan 98

Doopsgezinde Gemeente Cimburgalaan 98

Aanvang 10:30 uur

Aanvang 10:30 uur

Aanvang 10:30 uur

Prot. Gem. Ginneken Aanvang 10:00 uur Behalve de eerste zondag Alle zondagen dienst van Schrift en Tafel

02 juni F. Ploum

26 mei ds .S. Coenradie

02 juni ds. Hester Wouda

26 mei ds. A.C. Grandia

09 juni dr. K.J. Holzapffel

16 juni pastor L. Pondman

02 juni ds. A.A. Bosma

23 juni dr.C.M.G. BerkvensStevelinck

23 juni pastor L. v.d. Wel

09 juni ds. F. Rookmaker 16 juni ds. dr. K. Blei, Haarlem 23 juni ds. M.L. Meijer

19

S’AMEN

Vieringen in de periode 26 mei t/m 23 juni 2013 Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden

Lucaskerk Tweeschaar 125, aanvang 10:30 uur.

Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en Kindernevendienst. Maandelijks Jongerennevendienst, info: Noorderbeemden.nl 26 mei

02 juni 09 juni 16 juni 23 juni

: pastor F. Verkleij en ds. W. Bisschop; Oecumenische viering : ds. A.A. v d Wel, Berkel en Rodenrijs : ds. W. Bisschop; doopdienst en afscheid kindernevendienst : ds. M.J.A. Schulz; compassiepreek : ds. T. van Prooijen; Maaltijd van de Heer

Protestantse Wijkgemeente Breda Midden/Zuid

Markuskerk Hooghout 98, aanvang 10:00 uur Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en Kindernevendienst 26 02 09 16 23

mei juni juni juni juni

: : : : :

ds. ds. ds. ds. ds.

Woonzorgcentrum De Breedonk, locatie Mastbos Altijd dienst op vrijdagmiddag aanvang 15:00 uur 24 mei : ds. A. Vlieger 31 mei : ds. M. Wagenvoorde 07 juni : pastoor P. van Gorp 14 juni : ds. Abr. Heringa 21 juni : ds. Abr. Heringa Evangelisch Lutherse Gemeente I.v.m. restuaratie / verbouwing diensten tijdelijk elders Oecumenisch Middaggebed Grote Kerk Op dinsdagmiddag 12:30 uur luidt de angelusklok bij de viering in de Grote Kerk. U bent van harte welkom voor dit meditatieve moment, dat duurt tot 12:50 uur. Er zijn wisselende voorgangers uit de kerken die lid zijn van de Raad van Kerken. Organist is Kick Schaart.

H. ten Thije M. Schulz T. van Prooijen; dienst voor jong en oud M. Wagenvoorde Abr. Heringa

Johanneskerk Dreef 5, aanvang 10:00 uur. 26 02 09 16 23

mei juni juni juni juni

: : : : :

ds. ds. ds. ds. ds.

G. Bosma M. Wagenvoorde Abr. Heringa M. Wagenvoorde F. Rookmaker

Amphia Ziekenhuis, locatie Langendijk Altijd dienst van Schrift en Tafel op zondagmorgen aanvang 10:15 uur. 26 mei : ds. K. van Huisstede m.m.v. kerkkoor de Baai 02 juni : ds. K. van Huisstede 09 juni : pastor Galama 16 juni : pastor Galama; m.m.v. Cantorij 23 juni : pastor Looijse Amphia Ziekenhuis, locatie Molengracht, Molengracht 21, Altijd dienst van Schrift en Tafel op zondagmorgen aanvang 10:30 uur. 26 mei : pastor Looijse; m.m.v. Herfstklanken Klundert 02 juni : pastor Looijse 09 juni : pastor P. Schippers 16 juni : ds. Visser 23 juni : pastor Schippers Verpleeghuis Aeneas Altijd dienst op zaterdagavond aanvang 18:15 uur 25 mei : pastor W. Franken 01 juni : pater M. van Kooten 08 juni : pastor W. Franken 15 juni : ds. H. ten Thije 22 juni : pastor W. Franken

Informatie en wijzigingen voor de rubriek ‘Vieringen’ vóór 11 juni opgeven aan de redactie: [email protected]

S’AMEN

Bij onbestelbaarheid: Retour Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

Alles voor óp uw vloer en vóór uw raam vindt u bij

Woonboulevard Breda, Kruisvoort 62, langs de Ettense Baan. Voor meer informatie: www.roobol.com. Roobol vindt u ook in Almere-Buiten, Almere-Stad, Amersfoort, Barendrecht, Bergen op Zoom, Delft, Den Haag (F.H. Laan), Den Haag (Leyweg), Den Haag (Megastores), Dordrecht (Woonboulevard), Dordrecht (Sterrenburg), Hellevoetsluis, Hilversum, Hoogvliet, Huizen, Maassluis, Naaldwijk, Oosterhout, Oud-Beijerland, Ridderkerk, Rijswijk, Roosendaal, Rotterdam, Sliedrecht, Soesterberg, Spijkenisse, Utrecht, Vlaardingen, Zeist en Zwijndrecht.

20