GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? Hollandsche Rading, 18 mei 2016 Geacht Dagelijks Bestuur en Algemeen Bestuur van het Goois Natuurreservaat, Op basis van alle tot nu toe verkregen informatie, m.b.t. het voornemen van het GNR, om 85 ha bomen te gaan kappen, zend ik u mijn bezwaarschrift hiertegen in, met het volgende verzoek: 1. Wilt u dit bezwaarschrift a.u.b. agenderen voor de Dagelijks Bestuur vergadering op 26 mei en voor 2. Uw vergadering van het Algemeen Bestuur op 23 juni 3. Wilt u mij toestaan om hierover met u van gedachten te wisselen, tijdens de Algemeen Bestuur vergadering op 23 juni, waarvoor ik 5 minuten spreektijd aanvraag. Ik weet inmiddels dat ik met dit bezwaarschrift de gevoelens van heel veel betrokkenen uit de directe omgeving (Hilversum en Hollandsche Rading) en inmiddels ook daarbuiten over dit plan vertolk. Mag ik mijn bezwaarschrift beginnen met een samenvatting van de belangrijkste gevolgen van dit plan en de daaruit voortvloeiende eindconclusie: 1. Wat zijn samengevat tot nu toe de soms zeer ernstige consequenties en effecten op ons (inwoners en recreanten), de flora en de fauna indien dit besluit tot uitvoering wordt gebracht? a. à Kaalslag noord van Hollandsche Rading (in totaal 85 ha bomen verdwijnen) b. à veel minder CO2 opname ( 1.600 ton CO2 opname per jaar verdwijnt) Het GNR als natuurbeheerder draagt op deze wijze bij aan een verdere opwarming van de aarde. c. à géén CO2 compensatie voor het almaar toenemende verkeer / CO2 uitstoot in deze regio (weggekapte bomen worden niet elders herplant) d. à veel minder zuivere zuurstof in de lucht (ruim 700 miljoen kg p/jr. minder) door permanent verwijderen 80.000 bomen e. à veel meer fijnstof in de lucht ( 80 miljoen kg = vervuilend en waarschijnlijk kankerverwekkend) f. à veel meer verkeerslawaai (>25 dB omdat het natuurlijke geluidscherm verdwijnt) g. à We zien en horen de auto’s straks rijden tot aan Hilversum Wasmeer. Ø Vraag: Hoe kunt u deze consequenties verantwoorden; naar uzelf en naar uw achterban? 2. Ik heb begrepen dat de financiële situatie van het GNR zorgelijk is door o.a. een jaarlijks exploitatietekort van € 500.000,- en verder teruglopende inkomsten uit leden- en sponsorgelden. De financiële situatie noopt dus tot terughoudendheid in exploitatie uitgaven en grote investeringen om de stabiliteit en continuïteit van het GNR te waarborgen. Daar komt nog bij dat de reeds opgelopen imagoschade en het beperkte draagvlak voor dit plan, een verdere terugloop van de financiële bijdragen kan veroorzaken.
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
1
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? a. Hoe verhoudt zich dit alles tot de hoge kosten en lage inkomsten welke verbonden zijn aan dit herinrichtingsproject, uit te voeren door een nog niet daartoe aangesterkte GNR organisatie? 3. Overall eindconclusie: a. De twee ecoducten doen nu al wat ze moeten doen: ze verbinden twee mooie natuurgebieden. Ø Deze verbinding zal ALLEEN renderen als de bosdieren ze gaan gebruiken; daartoe dienen de bosgebieden wel gehandhaafd te blijven wat nu niet de bedoeling is Ø Beoogde kleine heidedieren zullen deze ecoducten NIET gaan gebruiken b. Het plan / besluit om 85 ha bosgebied te kappen ten behoeve van meer heidegebied is niet integraal onderzocht noch doordacht c. Er is bijvoorbeeld geen effectstudie verricht naar de gevolgen voor de omgeving; deze effecten zijn dan ook niet meegenomen in de besluitvorming, maar wel aanzienlijk in negatieve zin (zie de wetenschappelijke onderbouwing hiervan hierna) d. Het plan in zijn huidige vorm kent weinig nut of noodzaak; zoals de natuur nu is, is ze al goed, zelfs beter gegeven de doelstellingen achter de ecoducten e. De ontbossing steunt NIET op Provinciaal beleid, maar op een eigen invulling vanuit het GNR f. en levert veel meer (grote) nadelen dan (kleine) voordelen op. g. Nadelen die in eerste instantie vooral de bosdieren en inwoners van Hollandsche Rading en Hilversum Zuid zullen treffen h. Maar ook een te grote aanslag op de al problematische financiële situatie en de nog te zwakke organisatie pleegt en daarmee de continuïteit van het GNR verder onder druk zet. i. Het maatschappelijke draagvlak voor dit besluit ontbreekt grotendeels en zal de financiële bijdragen aan het GNR verder onder druk zetten j. Door de gebrekkige communicatie en het zeer lage democratische inspraakgehalte door inwoners en overige betrokkenen, is er al veel imago schade ontstaan. Ook dit zal leiden tot een afnemende bereidheid tot (financiële en vrijwillige) ondersteuning van het GNR. k. Door ontheffing aan te vragen voor de herplant van de te kappen bomen, ontstaat het beeld dat het GNR natuurbehoud niet echt serieus neemt en daarmee ook in actieve zin bijdraagt aan een verdere opwarming van de aarde (CO2 opnamecapaciteit bomen verdwijnt definitief) Ø Overall conclusie: 1. De initiële bestuurlijke besluitvorming vond plaats zonder inzage in alle effecten; nu alle effecten wel bekend zijn kan een gezonde heroverweging plaatsvinden, onder het uitgangspunt: “Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald.” 2. Dit plan moet in zijn huidige vorm en omvang van tafel. Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
2
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
4. Mag ik u tenslotte een alternatief voorstel aanreiken: Neem de voorzienbare effecten van het huidige plan mee en maak op basis hiervan een wel voordelig, wel goed gedragen, financieel en ecologisch haalbaar alternatief of laat alles zoals het nu is, omdat het nu ook al goed is. Mag ik u uitnodigen om op de volgende pagina’s kennis te nemen van de gedegen onderbouwing van deze eindconclusie?
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
3
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
Aanleiding voor dit bezwaarschrift1: Het Goois Natuurreservaat (GNR) heeft het besluit genomen om 85 hectare bomen te gaan kappen, noord van Hollandsche Rading. De motivatie hiertoe staat inmiddels op hun website2 www.gnr.nl en op borden in het betreffende natuurgebied. Hieronder een (ietwat beregende) foto van zo’n informatiebord:
1 2
Deze brief is in zijn geheel te downloaden via http://hollandscherading.com/ Ook beschikbaar via http://hollandscherading.com/
Eerste informatie hierover verstrekt via de informatieavonden Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” 4 https://maps.noord-holland.nl/extern/gisviewers/groenprojecten/desk.htm Versie 13 mei 2016 3
4
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? Ik ben op zoek gegaan naar de motivatie, doelstellingen, achtergronden en consequenties van dit besluit, en las qua motivatie en doelstellingen het volgende in de GNR brochure:
Dit besluit is volgens de daartoe beschikbare folder (Folder_Natuurverbinding_Hoorneboeg_web.pdf ) genomen “Om de omgeving nog aantrekkelijker te maken voor mens en dier…….we verbeteren zo het leefgebied van uiteenlopende dieren als ree, boommarter, levend barende hagedis, hazelworm, kamsalamander, vlinders en libellen……deze aanpassingen aan het landschap zijn ingrijpend en brengen tijdelijk (3 jaar) overlast met zich mee. Maar het levert wel iets moois op: een voor mens en dier aantrekkelijk aaneengesloten heidegebied…… Deze motivatie roept enkele vragen bij mij op, welke ik hieronder zal stellen en beantwoorden: 1. Past een dergelijke actie bij de doelstellingen en missie van het GNR? Op de website van het GNR staat hierover het volgende: Doelstelling & Missie GNR: “De Stichting Goois Natuurreservaat werd in 1932 opgericht, met als doel: De instandhouding van het natuurschoon in het Gooi door de verkrijging van de aldaar gelegen terreinen, ten einde deze ten eeuwigen dage ongeschonden als natuurreservaat te behouden, en aan het publiek, door vrije toegang tot die terreinen onder eventueel te stellen bepalingen, het genot van dat natuurschoon te verzekeren. Deze formulering is opgenomen in de statuten van de stichting, en vormt de basis voor het denken en handelen van het Goois Natuurreservaat.” Ø Conclusie: Het GNR wijkt met het besluit tot het kappen van 85 ha bos duidelijk af van haar eigen missie en doelstelling. Is er dan iets veranderd in het denken en handelen van het GNR? Wat zegt bijvoorbeeld de nieuwe GNR voorzitter hierover: Karen Heerschop, nieuwe onafhankelijke voorzitter van het GNR zegt hierover: “De toekomst van het GNR gaat mij aan het hart. De natuurgebieden van het GNR zijn het visitekaartje van het Gooi. Voor onze bestuurders is het een grote verantwoordelijkheid om te zorgen dat deze prachtige natuurgebieden in stand worden gehouden en daar wil ik graag mijn steentje aan bijdragen”. Ø Conclusie: ook de nieuwe voorzitter staat voor ongeschonden behouden van de huidige natuurgebieden.
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
5
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
2. Hoe is dit plan er dan gekomen? Dat horen wij graag van het GNR zelf3. NB. Het plan staat in ieder geval NIET op de “Groenprojecten’ kaart van de provincie Noord Holland4
3
Eerste informatie hierover verstrekt via de informatieavonden
4
https://maps.noord-holland.nl/extern/gisviewers/groenprojecten/desk.htm Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
6
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? Ook geldt:
Noord-Holland stemt in met landelijke stikstofaanpak5 14 april 2015 - Nieuwsartikel Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben aan staatssecretaris Dijksma laten weten dat zij instemmen met de landelijke stikstofaanpak. Met deze aanpak wordt de achteruitgang van stikstofgevoelige natuur voorkomen en is uitbreiding van activiteiten in en rond Natura 2000-gebieden weer mogelijk. Met het akkoord van Noord-Holland en de andere provincies, kan het Rijk de zogenaamde Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) per 1 juli in werking laten treden. Gedeputeerde Jaap Bond: ‘Het is geweldig dat de PAS er nu eindelijk komt. Het heeft lang geduurd, maar ondernemers kunnen nu weer verder en de natuur krijgt de broodnodige impuls’. De duinen en veel andere Natura 2000-gebieden in Noord-Holland worden via de lucht overbelast met stikstof, voornamelijk afkomstig uit landbouw, verkeer en industrie. Deze overbelasting vormt een ernstige bedreiging voor de beschermde natuur. Uit de provinciale ‘Agenda Groen’6 refereert de provincie ook aan de zwakke financiële situatie en organisatie van het GNR en wil daar snel verandering in zien: Blz 26: Bij de herziening van de samenwerkingsovereenkomst willen wij de huidige ‘openeindewerkwijze’, waarbij het exploitatietekort van het GNR bepalend is voor de hoogte van de bijdrage van de participanten, verlaten. Ten slotte constateren wij dat het GNR een ‘sterk merk’ is in het Gooi, maar als kleine organisatie kwetsbaar is.
Ø Conclusie: Provinciale Staten zouden tegen dit GNR besluit moeten zijn op basis van beleidsmatige, milieutechnische, financiële en GNR organisatorische gronden
https://www.noord-holland.nl/web/Actueel/Nieuws/Artikel/NoordHolland-stemt-in-metlandelijke-stikstofaanpak.htm
5
https://www.noordholland.nl/bestanden/begroting2016/6_Agenda_Groen_Licht_op_Groen.pdf
6
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
7
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
3. Wat zijn de consequenties als dit plan uitgevoerd wordt? 1. Allereerst zal er op grote schaal natuurvernietiging plaatsvinden; 85 ha levende bomen, welke de afgelopen 100 jaar dit mooie stuk natuur zijn gaan tooien, zullen rücksichtslos gekapt worden. Ø Conclusie: Er moeten heel zwaar wegende argumenten zijn om tot zo’n massale boomkap te besluiten. Maar zijn deze zwaar wegende argumenten aanwezig? 2. De bomen vormen nu een natuurlijk geluidscherm; dit geluidscherm zal verdwijnen waarmee het verkeerslawaai, ook voor Hollandsche Rading sterk zal toenemen. Ø Toelichting: samengevat zijn er vier effecten die optreden bij bebossing: Ø een afschermend effect (geluid wordt niet doorgelaten) Ø een verhoogd effect van bodemdemping (absorptie van de geluidsgolven door de zachte bomenstructuur) Ø een verandering van sound speed profile – kromtestraal (geluid wat over de bomen heen verspreid worden) Ø scattering – verstrooiing van het geluid Ø Concreet komt het hier op neer: iedere 200 meter bos met daartussen enige lagere vegetatie, reduceert het verkeerslawaai met gemiddeld 5 tot maximaal 10 decibel7. Ø De te kappen afstand vanaf A27 ecoduct in oostelijke richting, bedraagt 1 kilometer bosgebied. Ø Conclusie: Dat betekent dat er gemiddeld meer dan 25 dB8 extra verkeerslawaai te horen zal zijn in geheel oostelijk Hollandsche Rading (Vuursche Dreef, Schepersveld, Binckhorstlaan, Aanlegsteeg) bij de in Nederland overwegend westelijke winden.
Alle kwantitatieve gegevens in dit document komen voort uit wetenschappelijk onderzoek en zijn te verifiëren via Google. Specifiek deze getallen komen uit een wetenschappelijk uitgevoerd onderzoek door Dienst Landelijk Gebied, Arnhem – effecten van vegetatie op verkeerslawaai (25 maart 2010).
7
De decibel (meervoud decibels), afgekort tot dB, is geen eenheid, maar een logaritmische schaal om een verhouding aan te duiden. De verhouding 1, dus evenveel of gelijk, is daarbij 0 dB. Elke verhoging met 10 decibel betekent een vergroting met een factor 10. Een verhoging met 20 dB betekent dus een factor 100, een verhoging met 30 dB een factor 1000 enz.
8
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
8
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
Ø Deze toename zal gedeeltelijk ook tot in Lage Vuursche te horen zijn. Ø In dit kader dienen we tenslotte ook rekening te houden met meer verkeer op de straks verbrede A27; verkeer wat sneller kan en mag (130 km/u) rijden en dus meer lawaai zal gaan veroorzaken. Ø Conclusie: meer dan 25 dB extra verkeerslawaai conflicteert met de GNR doelstelling: “Om de omgeving nog aantrekkelijker te maken voor mens en dier……” omdat dit het leefklimaat voor de aanwezige mensen (inwoners en recreanten) en dieren significant negatief zal aantasten. Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
9
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
3. Bomen nemen heel veel CO2 op. CO2 staat bekend als broeikasgas, wat bijdraagt aan de opwarming van de aarde en daarmee aan de klimaatverandering wereldwijd. Recent zijn daar in Parijs door alle landen afspraken over gemaakt (max 2 graden opwarming; liever minder.) middels ondertekening van een wereld wijd klimaatverdrag. CO2 komt o.a. in de lucht door het verbranden van fossiele brandstoffen (vb. olieproducten zoals diesel en benzine), zoals op grote schaal gebeurd door het verkeer op de A27. Ø Hoeveel CO2 wordt er door een gemiddelde boom afgevangen? Ø Een volwassen boom heeft na 50 jaar gemiddeld een ton CO2 uit de lucht gehaald. Of, anders berekend: laat 50 bomen een jaar groeien en ze nemen samen één ton CO2 op. Ø Per hectare bos staan er in Nederland gemiddeld 400 bomen; het GNR zelf gaat voor dit gebied uit van 80.000 bomen9 Ø 85 ha / 80.000 bomen = 940 bomen per ha. Ø Dan heeft iedere boom meer dan 10 m2 ruimte per ha. Ø Aantal door het GNR genoemd lijkt dus realistisch. Ø 80.000 bomen / 50 * 1 ton CO2 opname p/jr. = 1600 ton CO2 per jaar wat er nu nog opgenomen wordt door de te kappen bomen. Ø Conclusie: het wegkappen van jaarlijks 1.600.000 kg CO2 opnamecapaciteit conflicteert met de GNR doelstelling: “Om de omgeving nog aantrekkelijker te maken voor mens en dier……” omdat het GNR door de beoogde bomenkap, welke niet gecompenseerd zal worden door herplant10 een directe bijdrage zal gaan leveren aan de verdere opwarming van de aarde. Dit zal het leefklimaat voor de aanwezige mensen (inwoners en recreanten), flora en fauna negatief aantasten.
GNR noemt dit aantal in een door haar gebezigde power point presentatie. Dit aantal wordt ook genoemd door hoofd communicatie GNR en de projectleider van dit plan. 10 Het GNR heeft een vrijstelling aangevraagd mbt de plicht tot herplant. Volgens de PL van dit project, Dhr. Poul Hulzink zal deze ontheffing zeker verleend gaan worden. 9
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
10
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? 4. Hoeveel CO2 opname door bomen hebben we nodig om de uitstoot van CO2 alleen al door het verkeer over de A27 te compenseren?
Ø Eerst hierboven even een grafiek om te laten zien dat het aandeel van verkeer en vervoer in de totale CO2 uitstoot van Nederland schommelt tussen de 22 – 23%. Ø In bijgaande berekening blijft dus 78 – 77% van de CO2 uitstoot nog buiten beeld. Ø Dan nu het antwoord op de vraag: 1 autokilometer (= afstand van 1 kilometer door een auto gereden) vergt, wederom op basis van wetenschappelijk onderzoek, ongeveer 2 bomen om de uitstoot te neutraliseren. Ø Per dag rijden er gemiddeld meer dan 100.000 auto’s op de A27 tussen Utrecht en Hilversum (en dat worden er steeds meer, zeker na de verbreding. Want uit statistisch onderzoek blijkt dat een betere weg ook meer verkeersbewegingen aantrekt bij een zich nog altijd uitbreidend wagenpark in Nederland). Ø De afstand tussen het A27 viaduct in Hollandsche Rading, gemeten over de A27 tot aan het Wasmeer (beoogd kapgebied) bedraagt +/- 2,5 km. Ø Gemiddeld gemeten totaal aantal autokilometers over dit deel van de A27: (100.000 auto’s * 2,5 km) = 250.000 km per dag Ø Benodigd aantal bomen om de uitstoot te compenseren: 250.000 * 2 = 500.000 bomen. Ø 500.000 bomen met een gemiddeld aantal van 940 bomen per ha = 500.000 / 400 = 530 ha.
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
11
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
Ø Conclusie: 530 ha bomen zijn nodig om de CO2 uitstoot van het dagelijkse wegverkeer over de A27 tussen Hollandsche Rading en het Wasmeer bij Hilversum te compenseren.
Ø Het totale GNR gebied is 2800 ha groot, waarvan 1500 bosgebied.11 Ø Als er 530 ha bosgebied nodig is, op een totaal van 1500 ha, dan resteert er nog ongeveer 970 ha bosgebied voor compensatie van de overige CO2 uitstoot door het wegverkeer. Ø Dit is onvoldoende restcapaciteit wanneer we het aantal autokilometers dagelijks over de A1 (Amsterdam <-> Amersfoort); N 417 (Hollandsche Rading <-> Hilversum); N 415 (Hilversum <-> Baarn); N 525 (Hilversum <-> Laren) in deze berekening betrekken. Ø En nogmaals, deze uitstoot door het verkeer en vervoer in onze regio behelst slechts gemiddeld 22-23% van de totale CO2 uitstoot.
Ø Conclusie: De totaal weg te kappen 80.000 bomen kunnen we helemaal niet missen wanneer we de CO2 uitstoot, alleen al door het wegverkeer, in onze regio wensen te compenseren. Ø Ik herhaal hier de al eerder getrokken conclusie m.b.t. de CO2 effecten: het wegkappen van jaarlijks 1.6 miljoen kg CO2 opnamecapaciteit conflicteert met de GNR doelstelling: “Om de omgeving nog aantrekkelijker te maken voor mens en dier……” omdat het GNR door de beoogde bomenkap een directe bijdrage zal gaan leveren aan de verdere opwarming van de aarde. Dit zal het leefklimaat voor de aanwezige mensen (inwoners en recreanten), flora en fauna negatief aantasten. 5. Hoeveel zuurstof gaan we missen door het wegkappen van 85 ha bomen? Bomen fungeren namelijk ook als zuurstofproducenten. Door CO2 (o.a. van de passerende auto’s) om te zetten in zuurstof. Ø Dan moeten we eerst berekenen hoeveel zuurstof één boom produceert? Antwoord: Afhankelijk van de boom… Ø De wetenschap heeft becijferd dat een 100-jarige boom met zo’n 800.000 bladeren per uur 1,71 kg zuurstof (= 41 kg per 24 uur) produceert en zo 64 mensen schone lucht levert. Zijn bladerdak van 150 m2 produceert in één seizoen voor één mens een jaar zuurstof.
11
Deze verdeling staat aangegeven op de website van het GNR Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
12
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? Ø De genoemde 80.000 bomen zullen een gemiddelde zuurstofproductie leveren van 24 kg/dag (= 58% van 41 kg, want niet alle bomen zijn even groot en ook niet allemaal loofboom). Ø Per jaar verdwijnt er dus 80.000 * 24 kg * 365 dagen per jaar = 700.800.000 (ruim 700 miljoen) kilogram zuivere zuurstof in geval van de beoogde boomkap.
Ø Conclusie: het wegkappen van jaarlijks bijna 700.000.000 kilogram zuivere zuurstof productiecapaciteit conflicteert met de GNR doelstelling van dit besluit: “Om de omgeving nog aantrekkelijker te maken voor mens en dier……” omdat dit het leefklimaat voor de aanwezige mensen (inwoners en recreanten), flora en fauna juist negatief zal aantasten. 6. Hoeveel opvang van fijnstof gaan we missen indien er 80.000 bomen hier gekapt gaan worden? Bomen vangen ook heel veel vuil op, zoals fijnstof (o.a. door uitlaatgassen van het verkeer in de lucht geblazen). Ø Hoeveel vuil filtert één grote boom uit de lucht? Antwoord: Ø Een grotere boom haalt jaarlijks gemiddeld 70% van het vuil uit de lucht ofwel één ton stof. Ø Dat betekent dat er na de kap zo’n 80.000 bomen * 1 ton vuil per boom/jr. = 80.000.000 kilo vuil extra in de directe atmosfeer terecht zal komen en blijven. Ø Conclusie: het wegkappen van jaarlijks 80 miljoen kilo fijnstof opnamecapaciteit conflicteert met de GNR doelstelling: “Om de omgeving nog aantrekkelijker te maken voor mens en dier……” omdat het GNR door de beoogde bomenkap een directe bijdrage zal gaan leveren aan een verdere vervuiling van onze leefomgeving. Het leefklimaat voor de aanwezige mensen (inwoners en recreanten), flora en fauna zal daardoor negatief worden aangetast. Wat zijn samengevat tot nu toe de soms zeer ernstige consequenties en effecten op ons (inwoners en recreanten), de flora en de fauna indien dit besluit tot uitvoering wordt gebracht? à Kaalslag noord van Hollandsche Rading (in totaal 85 ha bomen verdwijnen) à Veel meer verkeerslawaai (>25 dB omdat het natuurlijke geluidscherm verdwijnt) à Veel minder CO2 opname (1600 ton CO2 opname per jaar verdwijnt) à veel minder CO2 compensatie voor het almaar toenemende verkeer / CO2 uitstoot in deze regio à Veel minder zuivere zuurstof in de lucht (meer dan 700 miljoen kg p/jr. minder) à Veel meer fijnstof in de lucht ( 80 miljoen kg = vervuilend en zeer waarschijnlijk ook kankerverwekkend) à We zien en horen de auto’s straks rijden tot aan Hilversum Wasmeer. Ø Conclusie: De vraag dringt zich op wat dan toch de grote voordelen zijn van een dergelijke, zeer ingrijpende bomenkap van het GNR, Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
13
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? gegeven bovenstaande grote en zeker niet te veronachtzamen nadelen? Op zoek naar het mogelijke antwoord kom ik tot het volgende: 1. Zoals al vermeldt doet het GNR dit om de volgende redenen: we verbeteren zo het leefgebied van uiteenlopende dieren als ree, boommarter, levend barende hagedis, hazelworm, kamsalamander, vlinders en libellen12. 2. Vraag is nu a. of deze doelstelling gebaseerd is op nuttige en noodzakelijke gronden; b. of de doelstelling door uitvoering van dit besluit gehaald gaat worden en c. of dit alles dan zwaarder mag en moet wegen dan de opgevoerde nadelen? i. Mijn bevindingen en antwoorden staan hieronder: 3. Allereerst een nuttig gegeven: Natuurbeheerders zoals het GNR zijn vrijgesteld van het maken van een MER (Milieu Effect Rapportage). Dat betekent dat het GNR geen onderzoek heeft gedaan naar de effecten van hun plan op de / onze omgeving. Daardoor zijn de effecten ook niet bekend en dus ook niet meegenomen in de besluitvorming, met alle gevolgen van dien.13 4. Ook weet het GNR niet om hoeveel bomen het nu gaat. In één van hun presentaties wordt het getal 80.000 en 170 voetbalvelden genoemd. Later wordt dat getal weer ingetrokken onder vermelding van: ”We weten het niet; we kunnen ze niet tellen.” a. Vraag: hoe kun je ooit tot een goed besluit komen wanneer je de fundamenten /kentallen van je plan niet eens paraat hebt? Ø Conclusie: de noodzakelijke kentallen achter het plan ontbreken. Ook is er geen effectstudie van het plan op de omgeving uitgevoerd. Daarmee ontbreken er essentiële gegevens en is een goede besluitvorming onmogelijk. 7. Als er dan geen gedegen onderzoek verricht is, wat zouden dat toch de grote voordelen kunnen zijn? Ø Een bosgebied vormt voor zeer veel (bos)dieren een prachtig en noodzakelijk leefgebied. Denk hierbij aan reeën, spechten, konijnen, dassen (beschermd, 150 stuks in het beoogde kapgebied14), boommarters, vossen, onnoemelijk veel vogelsoorten, etc. Een heidegebied is wat dat betreft een veel schralere biotoop. Heide kent slechts enkele bewoners vergeleken bij een bos. Ø In de motivatie van het GNR wordt gesteld: we verbeteren zo het leefgebied van uiteenlopende dieren als ree, boommarter, levend barende hagedis, hazelworm, kamsalamander, vlinders en libellen…… o Iedereen met een beetje verstand van de genoemde dieren weet, dat § Reeën zich niet graag in open terrein (zoals heidegebied) vertonen, maar zich liever ophouden in bos(randen)
Opvallend in hun opsomming / doelstelling, is het ontbreken van de doelstelling richting inwoners van hun gebieden….. 13 Dit bezwaarschrift voorziet wel in een studie naar de effecten zodat een betere afweging plaats kan gaan vinden. 14 Telling geschiedt door het GNR 12
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
14
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
§
§
§
§
§
§
• Voor de reeën kan het GNR beter de bomen laten staan Boommarters, de naam zegt het al, houden van bomen. • Voor de boommarters kan het GNR de bomen beter laten staan. De 150 aanwezige dassen leven met hun dassenburchten ook liever niet op de heide, maar in het bos. • Voor de dassen kan het GNR de bomen beter laten staan. De kamsalamander leeft in en om het water (poelen). Aanleg van meer poelen kan deze soort beter gaan ondersteunen. Voorwaarde is dan wel dat de poelen dieper dan nu gegraven worden, want nu worden ze leeggevist door de vele aanwezige reigers. Ik nodig u uit om dat zelf ter plekke met mij te constateren. • Voor de kamsalamander hoeven de bomen niet zo massaal gekapt te gaan worden. Enkele open plekken met een goed gegraven poel volstaat. De levend barende hagedis houdt van een zonnetje en wat meer open terrein. Er zijn al de nodige open stukken gecreëerd waar deze hagedis terecht kan. • Een kleine uitbreiding met nog enkele kleinere open plekken volstaat. De beoogde massale boomkap is niet in verhouding met de te behalen voordelen voor deze hagedis. Voor de hazelworm kan hetzelfde geconcludeerd worden als voor de levend barende hagedis: • Een kleine uitbreiding met nog enkele kleinere open plekken volstaat. De beoogde massale boomkap is niet in verhouding met de te behalen voordelen voor de hazelworm. En ook voor de genoemde vlinders en libellen geldt hetzelfde: • Een kleine uitbreiding met nog enkele kleinere open plekken volstaat. De beoogde massale boomkap is niet in verhouding met de te behalen voordelen voor deze kleine dieren.
Ø Conclusie: de meest voorkomende dieren in dit gebied hebben meer aan bos dan aan heide, simpelweg omdat het bos hun natuurlijke biotoop is. In hun belang dient het GNR het bosgebied dan ook zoveel mogelijk in stand te houden. Enkele extra, kleine open plekken, met goed gegraven poelen, sluit veel beter aan bij de behoefte van de andere dieren dan de nu beoogde massale bomenkap. Als bovenstaande feiten allemaal niet de redenen kunnen zijn qua motivering voor de massale bomenkap, wat dan misschien wel? 8. Hebben we dan, in dit stuk van Nederland wellicht een groot gebrek aan heide, zodat het plan van GNR daaruit gemotiveerd kan worden? Ø Ook dit komt niet naar voren uit de feiten. In het 2012 jaarverslag van het GNR staat dat er 1500 ha bosgebied en 800 ha heidegebied in beheer is. Ø Conclusie: er is geen gebrek aan meer heidegebied, zeker niet als we geheel Hilversum mee beschouwen. Rondom
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
15
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? Hilversum liggen reeds grote heidegebieden zoals de Bussummer en Westerheide 9. Hebben we dan zoveel bos dat we daar best een paar ha van op kunnen offeren? Ø Een bekend natuur onderzoeksbureau (Alterra) laat het volgende plaatje zien:
Ø Het plaatje laat zien dat er in onze omgeving steeds minder bos is gekomen tegen steeds meer verstedelijking (en dus ook uitstoot van CO2 en fijnstof). Ø Conclusie: De nu nog aanwezige bossen kunnen we dan ook beschouwen als onmisbaar voor ons algehele welzijn. Ze vormen de longen van onze randstad. Ø Ronduit stuitend daarbij is het gegeven dat het GNR een aanvraag heeft ingediend tot ontheffing van herplant. Hoe leg je dat als natuurbeheerder uit in een regio en een land waar zoveel milieukwesties spelen en waar we al in de Europese achterhoede opereren ? 10. In de motivatie van het GNR wordt ook gesproken over de pas aangelegde ecoducten. Is dat dan een reden om 85 ha bos te moeten vernietigen?
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
16
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? Ø Het klopt: Recent zijn er miljoenen geïnvesteerd, met name door de Provincie Noord-Holland, in twee ecoducten (zoals vermeld op het informatiebord van GNR, zijnde over de A27 en over de N417). En uiteraard hoop je als investeerders (overigens met belasting, sponsor en lidmaatschapsgelden betaald), dat die ecoducten ‘renderen’. Dat rendement zou moeten komen uit een rijke en ongehinderde passage van al het wild, om zo natuurgebieden met elkaar te verbinden. Ø Uit onderzoek, wederom door Alterra verricht, blijkt dat ecoducten daadwerkelijk bijdragen aan het verbinden van ‘losse’ natuurgebieden. Echter, dan gaat het vooral om groter (bos)wild wat gebruik maakt van deze ecoducten. Heidedieren zullen veel minder gebruik maken van deze verbindingsmogelijkheden15. Daarvoor zijn ze gewoon te klein, te kwetsbaar (de ecoducten zijn niet begroeid. Roofdieren kunnen de kleinere dieren lange tijd (want kleine pootjes lopen niet snel) vanuit de lucht spotten en aanvallen). Kleine dieren zijn ook veel meer lokaal gebonden. Ø Wat via onderstaande foto ook naar voren komt, is dat het geen afspraak is tussen de betrokken partijen (Provincie, gemeente en GNR), dat bij het tot stand brengen van de verbinding ook het bosgebied diende te wijken voor een heidelandschap.
De bij onderzoeken naar passages van dieren over ecoducten ingezette wildcamera’s (veelal uitgevoerd door Alterra), kunnen technisch geen kleine dieren spotten; alleen de grotere. Er kunnen dan ook geen feitelijk onderbouwde uitspraken over de hoeveelheid kleinere dieren welke de ecoducten gebruiken op basis van deze onderzoeken gedaan worden.
15
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
17
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
Ø Conclusie: de twee ecoducten zullen de afgesproken verbinding tussen de Hoorneboegse Heide en het Hilversums Wasmeer fysiek tot stand brengen, echter vooral voor de nu aanwezige bosdieren. Veel minder voor de heidedieren. Vernietiging van de beoogde 85 ha bomen zal het rendement van de ecoducten zeer sterk reduceren. 11. Is er dan misschien geld in het spel? Geld wat door het GNR verdiend kan worden met de verkoop opbrengsten van de gekapte bomen? Ø De projectkosten voor deze herinrichting zijn begroot op € 2.100.000,-16 Ø De opbrengsten van de gekapte bomen zijn begroot op € 700.000,Ø Het verschil € 2.000.000,- dient opgebracht te worden door de leden van het GNR (omliggende gemeenten, Provincie Noord-Holland, het GNR en de Postcode Loterij. Nationale Postcode Loterij financiert dit project met € 900.000,- per jaar ). Ø Echter: de financiering voor dit project is nog niet rond. Ø Ook de aanbesteding heeft nog niet plaats gevonden. Derhalve kent het GNR de inrichtingskosten nog niet. Ø Op basis van kentallen mag een uiteindelijk bedrag op € 4 – 4,5 miljoen begroot gaan worden, alleen al voor de inrichtingskosten. Ø Daarnaast kent het GNR al een jaarlijks exploitatie tekort van € 500.000,Ø Aanleg en vooral onderhoud van heidegebied is duur en intensief. Ø Ook levert heidegebied geen inkomsten (zoals uit bomenkap) meer op. Ø Conclusie: de slechte financiële situatie van het GNR rechtvaardigt een sterke terughoudendheid in exploitatie en investeringen om zo de stabiliteit en continuïteit van het GNR te waarborgen. Dit project in deze omvang doet een te grote aanslag op de financiële situatie waarin het GNR zich bevindt. Ø Daar komt bij dat het GNR altijd afhankelijk zal blijven van sponsor en donorgelden. En juist deze staan onder druk17. De financiële vooruitzichten zullen verder onder druk komen te staan, nu dit besluit zorgt voor grote imagoschade, zeker ook bij gebrek aan draagvlak bij vele betrokkenen.
Financiële gegevens door Dhr. Poul verstrekt op de informatieavond van het GNR, dd 10 mei 2016, te Hollandsche Rading 17 Voor meer informatie: zie rapport Pieter Winsemius en Transitieplan GNR 16
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
18
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? 12.
Tenslotte: Het GNR motiveert haar besluit ook op de volgende wijze18:
In het gebied is nu vooral bos te vinden, veel eenvormige dennenbossen die in de eerste helft van de vorige eeuw zijn aangeplant als productiebos. Een eeuw geleden zag de natuur er nog heel anders uit. Op de hoge zandgronden lieten boeren eeuwenlang hun schapen grazen, wat een groot aaneengesloten heidegebied opleverde. ….bomen worden gekapt en heide planten komen op. Ik ben in het bezit van topografische kaarten, opgenomen in de “Grote Historische Topografische Atlas” ; kaarten laten de omgeving zien rond 1900 op een schaal van 1:25.000 (zeer gedetailleerd dus). En wat blijkt wanneer we het beoogde heidegebied over de staat van de natuur omstreeks 1900 leggen:
Ø Conclusie: De aannames van het GNR kloppen voor meer dan 70% van het te creëren heidegebied niet. De heide zal daar niet ‘automatisch’ wederom tevoorschijn komen na de bomenkap. Dat betekent ook: extra inzaaien / inplanten van heide noodzakelijk met alle, ook extra financiële inrichtingskosten van dien.
18
Zie Folder_Natuurverbinding_Hoorneboeg_web.pdf Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
19
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger?
Overall eindconclusie: a. De twee ecoducten doen nu al wat ze moeten doen: ze verbinden twee mooie natuurgebieden. Ø Deze verbinding zal echter ALLEEN renderen als de bosdieren ze gaan gebruiken; daartoe dienen de bosgebieden wel gehandhaafd te blijven wat nu niet de bedoeling is Ø De door het GNR genoemde kleine heidedieren zullen deze ecoducten NIET gaan gebruiken b. Het plan / besluit om 85 ha bosgebied te kappen ten behoeve van meer heidegebied is niet integraal onderzocht noch doordacht c. Er is bijvoorbeeld geen effectstudie verricht naar de gevolgen voor de omgeving; deze effecten zijn dan ook niet meegenomen in de besluitvorming, maar wel aanzienlijk in negatieve zin (zie de wetenschappelijke onderbouwing) d. Het plan in zijn huidige vorm kent weinig nut of noodzaak; zoals de natuur nu is, is ze al goed, zelfs beter gegeven de doelstellingen achter de ecoducten e. De ontbossing steunt NIET op Provinciaal beleid, maar op een eigen invulling vanuit het GNR f. en levert veel meer (grote) nadelen dan (kleine) voordelen op. g. Nadelen die in eerste instantie vooral de bosdieren en inwoners van Hollandsche Rading en Hilversum Zuid zullen treffen h. Maar ook een te grote aanslag op de al problematische financiële situatie en de nog te zwakke organisatie pleegt en daarmee de continuïteit van het GNR verder onder druk zet. i. Het maatschappelijke draagvlak voor dit besluit ontbreekt grotendeels en zal de financiële bijdragen aan het GNR verder onder druk zetten j. Door de gebrekkige communicatie en het zeer lage democratische inspraakgehalte door inwoners en overige betrokkenen, is er al veel imago schade ontstaan. Ook dit zal leiden tot een afnemende bereidheid tot (financiële en vrijwillige) ondersteuning van het GNR. k. Door ontheffing aan te vragen voor de herplant van de te kappen bomen, ontstaat het beeld dat het GNR natuurbehoud niet echt serieus neemt en daarmee ook in actieve zin bijdraagt aan een verdere opwarming van de aarde (CO2 opnamecapaciteit bomen verdwijnt definitief) Ø Overall conclusie: 1. De initiële bestuurlijke besluitvorming vond plaats zonder inzage in alle effecten; nu alle effecten wel bekend zijn kan een gezonde heroverweging plaatsvinden, onder het uitgangspunt: “Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald.” 2. Dit plan moet in zijn huidige vorm en omvang van tafel.
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
20
GNR: van NatuurBeerder naar NatuurVernietiger? Betrokkenen, ik hoop dat ik u met deze brief van de nodige informatie, motivatie en argumentatie heb voorzien om samen met mij tot dezelfde conclusie te moeten komen: dit plan moet in deze vorm van tafel! Dat vraagt, zeker ook van het Algemeen Bestuur GNR om politieke wil en moed om haar eerder genomen besluit, nu de effecten daarvan wel bekend zijn, te wijzigen. Ik wil bij deze, namens ons allen, een oproep doen aan Dagelijks en Algemeen Bestuur van het GNR om dit besluit van tafel te halen en op zoek te gaan naar een mogelijk alternatief. Mag ik u tenslotte een alternatief voorstel aanreiken: Neem de voorzienbare effecten van het huidige plan mee en maak op basis hiervan een wel voordelig, wel goed gedragen, financieel en ecologisch haalbaar alternatief of laat alles zoals het nu is, omdat het nu ook al goed is. Met vriendelijke dorpsgroet, Namens vele betrokkenen, Atwil Louwerse Vuursche Dreef 184 3739 KW Hollandsche Rading 035-5772013
Bezwaarschrift “Stop de bomenmoord noord van Hollandsche Rading” Versie 13 mei 2016
21