M E E S T E R w er k
Wie is Frank Doorhof Frank Doorhof is een Nederlandse fashion/glamour fotograaf die naast zijn fotografiewerk gespecialiseerd is in het geven van seminars en workshops. Door zijn gebruik van licht en opvallende foto’s is hij een veel gevraagde gastspreker voor bedrijven en verenigingen wereldwijd. Hij heeft onder andere workshops gegeven in Los Angeles, New York, Engeland, Ierland, Denemarken, België en Duitsland. Sinds 2011 is Frank tevens lid van de selecte groep instructeurs van Kelbytraining.
XX
M E E S T E R w er k
Frank Doorhof
Why fake it, if you can create it In onze nieuwe rubriek MEESTERwerk zien we iedere maand een meester in de fotografie aan het werk. Hij legt uit hoe zijn foto’s tot stand komen. De eerste fotograaf in deze reeks is de Nederlandse fashion/glamour fotograaf Frank Doorhof. Toen me gevraagd werd een ‘MEESTERwerk’ te schrijven
fotografen bezig was. Zij stortten zich vol overgave op de
voor Fotografie wist ik gelijk wat ik wilde doen. Natuurlijk
aanwezige modellen waarvan de één nog mooier gekleed
kunnen we pagina’s vol schrijven met voorbeelden en laten
was dan de ander en om eerlijk te zijn kriebelde het ook
zien hoe deze gemaakt zijn, maar dit is al zo vaak gedaan.
bij mij. Echter wat me bijblijft van deze ervaring is het feit
Bovendien vraag ik me altijd af of mensen er echt iets van
dat letterlijk niemand in het bezit was van een color-
leren. In mijn optiek zal een goede fotograaf het licht
checker of witbalanskaart en ook niemand een flitsmeter
moeten kunnen lezen en dus bij veel foto’s eigenlijk genoeg
gebruikte. Volgens sommige mensen is het helemaal niet
hebben aan de foto zelf om geïnspireerd te worden.
nodig om deze tools te gebruiken omdat ze de creativiteit negatief zouden beïnvloeden. Sinds wanneer beïnvloedt
Werken met licht
kennis creativiteit? Daarom wil ik hier meer over uitwijden
De realiteit is echter anders vrees ik. Iedereen heeft een
om jullie als lezers en medefotografen te triggeren en
camera en erger iedereen is professioneel fotograaf….
hopelijk te inspireren om te werken met licht.
Tja, ik weet het, er wordt enorm mooi werk gemaakt maar soms schrik ik een beetje als ik met de makers in
Fotografie is werken met licht
gesprek raak. Onlangs was ik in Amerika te gast bij een
Zonder licht geen fotografie. Dankzij het licht kunnen we
photo walk waar een behoorlijk aantal fashion/model
foto’s maken, maar waar veel mensen niet bij stilstaan XX
M E E S T E R w er k
is dat licht veel belangrijker is dan het simpelweg
de foto plat overkomt. Wanneer je de schrik om
gebruikmaken van licht. Ik ben een echte flitsgebruiker
schaduwen op de achtergrond te gebruiken erbij optelt,
en werk in mijn dagelijkse werk met Elinchrom flitsers
is het rampscenario compleet. Ook kennen we allemaal
voor zowel studio als locatie werk. Daarnaast gebruik ik
de opgeplakte foto’s door te overdadig gebruik van de
ook net als waarschijnlijk elke andere fotograaf de
invulflits. Ook dit is iets wat een fotograaf niet graag ziet
systeemflitsers van mijn camera. Als we geen aandacht
(hoewel er altijd uitzonderingen zijn waarin deze look
besteden aan het licht, ontstaat er vaak een foto die
perfect werkt, maar dit terzijde).
bestempeld kan worden als een point and shoot snapshot, of wel … er is licht dus we kunnen afdrukken.
Hoe los je dit op?
Dit kan trouwens tot bijzonder mooie platen leiden,
Op zich is de oplossing gemakkelijker dan je denkt. Als
maar vaak is het meer een kwestie van mazzel dan
we uitgaan van flitslicht scheelt het al enorm om je
kennis. Als we licht proberen te begrijpen, kunnen we
onderwerp te fotograferen met één flitser op het
het licht ook gebruiken. Hoewel je het misschien soms
onderwerp. In het geval van een modelfoto kun je op
even vergeet, is licht redelijk makkelijk te manipuleren,
deze manier al een flinke hoeveelheid diepte in de foto
zelfs als je geen spullen als reflectoren bij je hebt.
brengen door een kleine tik licht op de achtergrond te geven als hulp.
Diepte en echtheid Wij, mensen, zien dingen driedimensionaal en voelen
En de structuur dan?
structuur met onze handen. De combinatie van onze
Inderdaad,
ogen en handen zorgt ervoor dat het plaatje compleet
regels geleden had ik het
wordt. Dit betekent dat een structuur er dus moet
over structuur en dat
uitzien als een structuur en dan pas als compleet
hoort er natuurlijk bij.
ervaren wordt. Natuurlijk kunnen we op een foto niet
Structuur wordt bepaald
voelen of een muur hard of zacht is qua structuur. Door
door
goed gebruik te maken van licht, kun je het wel zien.
schaduw en highlights.
Veel van onze ervaringen in driedimensionaliteit ontstaat
Als we dat weten is het
door het effect van schaduwen. Vooral beginnende
direct duidelijk dat we de
fotografen maken nog wel eens de fout om bijvoorbeeld
structuur van bijvoorbeeld
een model uit te lichten met twee softboxen, één aan elke kant waardoor het resultaat geen diepte heeft en XX
het
een
paar
verschil
in
een muur kunnen laten Foto: structuur
zien door een flitser (of
M E E S T E R w er k
andere lichtbron) vanuit een hoek op de achtergrond te
display niet aan of ik persoon A ook perfect met de
zetten. Op deze manier komt de structuur van de
helderheid die persoon A hoort te hebben heb
achterwand goed uit en krijgt ons onderwerp/model een
gefotografeerd, ofwel als ik persoon A vandaag
mooie uitlichting zoals in foto: structuur. Natuurlijk
fotografeer en morgen persoon B moeten die twee
kunnen we met een andere verlichting het beeld nog
natuurlijk gelijk belicht zijn. Hier komt de lichtmeter om
spannender maken, maar zoals je zult zien gebruik ik ook
de hoek kijken. Nagenoeg iedereen die gebruik maakt
hier alle lichtbronnen onder een hoek om meer diepte te
van een lichtmeter is zich bewust van de kracht van dit
creëren in de foto.
kleine apparaat. Door een goede start te maken krijg je constante waarden, Persoon A blijft persoon A of je
Meten is weten
hem/haar nu vandaag of over een maand fotografeert,
Een discussiepunt dat ik vaak heb met medefotografen,
de weergave van persoon A is en blijft gelijk. Een
maar vooral beginnende fotografen is de lichtmeter.
lichtmeter is niet goedkoop, maar in mijn optiek elke
Soms denk ik wel eens dat de lichtmeter op de één of
cent waard. Vooral onder stress en op locatie is het
andere manier een soort van vies woord is geworden.
enorm makkelijk om een meting te doen voor het
Een apparaat dat alleen door de stoffige oude
‘talent’ op de set komt en eigenlijk direct de juiste foto
mannetjes wordt gebruikt die meteen na het gebruik
af te drukken. Ik ben ook van mening dat als je geen
van het ding onder een doek verdwijnen om mompelend
lichtmeter gebruikt je jezelf op professioneel gebied
weer een plaat te creëren die in de zon moet bakken of
tekort doet. Daarnaast maakt het gebruik van de
in een bak met stinkend water verdwijnt. Toch heb ik
lichtmeter het feitelijk erg makkelijk om flits en natuurlijk
meegemaakt dat bij een seminar in Engeland twee
licht in de juiste mix te brengen zonder het opgeplakte
mensen de zaal verlieten omdat ik begon met het
effect te krijgen. Kijk naar de grote fotografen. In de
behandelen van de lichtmeter ‘Dat is niet interessant
studio of met gecontroleerd licht zullen ze vaak gebruik
en ouderwets’. Waar komt dit vandaan? Veel mensen
maken van meters, echter buiten en als het snel moet
zijn in de veronderstelling dat de display achter op de
of bij live concerten zul je ze zelden zien meten. Is het
camera (ook wel gekscherend de digitale polaroid
dan alleen interessant doen met de meter en gebruiken
genoemd) aangeeft of een foto goed of slecht is.
ze de camera op de P (professioneel of paniek) stand?
Jammer genoeg werkt dat niet zo, de display op de
Nee, zeker niet. Zoals in het begin van het artikel
camera geeft je het resultaat van wat je hebt gedaan
aangeduid zal een goede fotograaf licht snappen en
en zelfs eigenlijk dat niet. Schiet je op RAW dan zie je
bovenal het licht zien, tel daarbij op dat er feitelijk in de
in feite het resultaat Tevens geeft het histogram op de
camera ook gewoon een meter zit (een reflectiemeter) XX
M E E S T E R w er k
en het is mogelijk om met de kennis van licht zonder
fotograferen in een sneeuwstorm op de automaat de
een lichtmeter te gebruiken toch de camera redelijk
foto te donker zal uitvallen en als we een zwarte kat
snel zo te krijgen dat er gewoon goede foto’s uit komen.
fotograferen in een kolenmijn deze te licht uitvalt. Dit is het directe gevolg van hoe een camera (reflectiemeter)
Buiten
werkt. De fotograaf met kennis van licht zal dit
Licht, modifiers en het kiezen van de juiste hoek is dus
nagenoeg automatisch aanpassen door midden van de
belangrijk, maar hoe doen we dat buiten? Veel mensen
zogenaamde ‘Exposure compensation’ in de camera en
denken dat de zon vast staat in de hemel en het licht
zal misschien na één mislukte foto meteen de juiste
niet veranderd kan worden. Hoewel het natuurlijk niet
foto
mogelijk is om de zon op een andere positie neer te
betrouwbaar als een meter, maar het komt zo dicht in
zetten, kunnen we natuurlijk wel onszelf of ons model
de buurt dat voor de toepassing waarvoor de foto
heel makkelijk in een andere locatie plaatsen. We
gemaakt wordt het meer dan genoeg zal zijn om mooie
kunnen dan feitelijk de zon gebruiken om een mooie
sfeerbeelden te maken. Het lijkt soms alsof er niet
lichtval te krijgen op ons model. De leuke bijkomstigheid
nagedacht word omdat ook ik dit vaak automatisch en
is dat de fotograaf die deze simpele methode snapt ook
op behoorlijke snelheid doe op mijn camera, maar toch
met het meest rottige licht toch iets leuks kan creëren.
is het begrijpen van licht een essentieel punt voor de
Hoewel er vaak gezegd wordt dat het niet mogelijk is
fotografie en iets wat jammer genoeg soms erg ver
goede foto’s te maken als de zon op zijn hoogste punt
weggezakt is. Met de kennis van licht, maar bovenal
staat. In mijn ogen bestaat er feitelijk geen slecht licht,
met een goed oog (onmisbaar voor een fotograaf) heb
maar heeft elke lichtbron of elke lichtval mogelijkheden
je een zeer stabiele basis van waaruit je kunt uitbouwen.
Het enige nadeel is dat deze soms niet past bij het idee
Je zult merken dat je steeds minder terug hoeft te
wat wij of onze klanten hebben. Als we een onderwerp
grijpen naar Photoshop. Mijn motto is dan ook ‘Why
fotograferen waar we simpelweg niet omheen kunnen
fake it, if
lopen, is het tijd voor het gebruik van hulplicht in de
handelingen doen die niet nodig zijn door meteen het
vorm van reflectoren of flits.
goed te doen met behulp van licht en goed kijken naar
hebben.
Waarschijnlijk
is
dit
niet
net
zo
you can create it’. Waarom in Photoshop
de compositie.
Minder Photoshop Deze ruimte geeft me jammer genoeg niet genoeg tijd
Tekst: Frank Doorhof Fotografie: Frank Doorhof
om heel erg uit te wijden, maar feitelijk kennen we allemaal het probleem dat als we een sneeuwpop XX
Dit artikel is mogelijk gemaakt door Elinchrom.
M E E S T E R w er k
Elinchrom Maxi-lite Ik noem dit gekscherend wel eens ‘My weapon of choice’ voor buitenfotografie. De Maxi-lite geeft namelijk een enorme bak licht wat vooral buiten erg handig kan zijn. Door de diepe vorm van de reflector is het licht echter nog goed te sturen. Op één van mijn Maxi-lites heb ik een grid geplaatst. Omdat dit geen officieel Elinchrom product is, ziet het er wat apart uit met gaffertape. De bundeling van het licht dat dit teweeg brengt is zeer handig voor het uitlichten van een klein gedeelte van een scene. Combineer de Maxi-lite met een Elinchrom Quadra en je hebt meer dan genoeg licht om een gedeelte van de zon weg te drukken.
Elinchrom Maxi-lite
Elinchrom Ranger Quadra
Frank Doorhof:
mijn apparatuur!
Elinchrom 1.90 Octa Voor wat zachter licht kies ik de 1.90 octa, ideaal als raamlicht emulator en door de grootte ook
Door de juiste modifiers te kiezen bij een
perfect voor full body foto’s. De flits-
bepaalde setup kun je het licht nog
richt. Dankzij deze indirecte manier
kop in de box is naar achteren ge-
meer naar je hand zetten en het laten
van verlichten, maakt de box het
doen wat jij voor ogen hebt. Ik gebruik
verwijderen en daarmee wat extra
zelf al jaren flitsers van het merk Elinchrom en heb gekozen voor dit merk omdat ik van mening ben dat ze de
mogelijk het diffusie materiaal te contrast in de foto te krijgen. Ik gebruik deze lichtbron heel vaak voor de full body en spring foto’s. Het is echt zo’n lichtbron die je gewoon ergens neerzet en er meteen een
mooiste modifiers leveren die passen bij
mooie uitlichting ontstaat. Verder
mijn werk. In mijn werk gebruik ik
striplights en standaard reflectoren
voornamelijk de volgende modifiers:
ben ik een grote liefhebber van (vaak met grids) en heb ik een voorliefde voor lichtbronnen waarmee je accenten kan zetten. Indien nodig gecombineerd met een grote zachte lichtbron zoals de 1.90 octa kun je enorme diepte bouwen binnen een anders wat vlakke foto.
Elinchrom Deep Octa Je kan bijna zeggen dat meer dan de helft van mijn werk geschoten is met de Deep Octa. In mijn optiek is dit een geniale softbox. De box geeft je verschillende opties om het licht te sturen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor diffusieschermen op twee verschillende plaatsen binnen de box waarvan ik meestal alleen de middelste locatie gebruik, maar je kan ook deflectoren binnen in de box plaatsen waardoor het licht weer anders valt. Sinds een paar maanden heb ik tevens een grid van Lighttools op de Elinchrom Deep Octa, niet echt goedkoop, maar de kwaliteit en vooral de kwantiteit van het licht is gewoon geniaal.
XX
