GIDS POSITIEF UITGAAN HORECABROCHURE STAD BRUGGE

GIDS POSITIEF UITGAAN

HORECABROCHURE STAD BRUGGE

Voorwoord .....................................................................................................................p 4 A)

Vooraleer van start te gaan… ..................................................................... p 6

B)

Algemene startersformaliteiten ................................................................ p 7 • Inleiding .......................................................................................................p 7 • Bedrijfsvorm en akten ................................................................................p 8 • Bedrijfsbeheer en beroepskennis ..............................................................p 9 • Inschrijving in de kruispuntbank ondernemingen ...................................p 10 • Activeren van de btw-status .....................................................................p 10 • Aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds ........................................p 11 • Overige wettelijk verplichte verzekering .................................................p 11

C)

Vergunningen, attesten en verordeningen (lokaal) ...................................p 12 • Stedenbouwkundige vergunning ..............................................................p 12 • Vergunning publiciteit ..............................................................................p 13 • Terrasvergunning .....................................................................................p 15 • Hygiëne-attest ..........................................................................................p 17 • Beteugeling van het ‘aanklampen’ ..........................................................p 17 • Melding ‘spelen van muziek’ ....................................................................p 18

2

3

D)

Relevante wetgeving en administratieve opvolging ..................................p 19 • Rookwetgeving ..........................................................................................p 19 • Het verstrekken van maaltijden ...............................................................p 20 • Bewijzen van beroepskennis ....................................................................p 22 • BTW-tarieven en kassabeheer (‘black box’) ............................................p 23 • Formaliteiten voor tewerkstelling van werknemers ...............................p 24 • Te betalen rechten op het spelen van muziek ..........................................p 25 • Geluidsnormen elektronisch versterkte muziek .....................................p 27 • Toegankelijkheid voor personen met een beperking ..............................p 32 • Professionele security ..............................................................................p 34 • Camerabewaking ......................................................................................p 37 • Alcoholische dranken ...............................................................................p 38 • Illegale drugs ............................................................................................p 40 • Uitbaten van kansspelen ..........................................................................p 42 • Logies verstrekken ...................................................................................p 43

E)

Diverse informatie en aanbevelingen ...................................................... p 45 • Brouwerijcontracten .................................................................................p 45 • Afvalbeheer ..............................................................................................p 47 • Rol van de politie met betrekking tot uitgaansleven ...............................p 49

F)

Informatie- en ondersteuningspunten .................................................... p 50 • Dienstverlening horecacoach ...................................................................p 50 • Dienst verlening dienst lokale economie .................................................p 51 • Subsidies, premies en compensaties ......................................................p 53 • Belangenorganisaties en informatiecentra voor de horeca ....................p 56

VOORWOORD “Wij verkopen geluk”, zo omschrijven nogal wat horeca-uitbaters hun mooie maar harde stiel. De lach op vele gezichten rond de aperitieftafel, bij een etentje, aan de bar van de bruine kroeg of op de dansvloer van het swingcafé spreekt inderdaad boekdelen. Net daarom is het zo’n mooie sector. Ze brengt sfeer, gezelligheid en doet de stad bruisen. Brugge en horeca gaan hand in hand. Naast de constante bezoekersstromen door het internationale toerisme heeft Brugge ook een centrumfunctie voor heel Noord West-Vlaanderen en uiteraard een goeie 117 000 eigen inwoners die apetrots zijn op hun stad en z’n aantrekkelijke uitgaansgelegenheden. De stad is dus dé ideale voedingsbodem voor uw zaak. Wie creatief is en kwaliteit brengt, heeft hier een grote kans op slagen. Het blijft wel een harde, arbeidsintensieve sector. In de horeca vind je veel gepassioneerde mensen die elke dag lange uren kloppen om het ons naar de zin te maken. Naast die vele werkuren in de keuken, achter de bar of in de zaal zijn er dan ook nog eens de administratieve verplichtingen. Wie vandaag wil starten met een eigen zaak moet zich door nogal wat administratie werken; niet alleen met betrekking tot het lokale niveau maar ook voor de Vlaamse en federale overheid.

4

Met de brochure die u nu in handen hebt, willen we u hierin bijstaan. We maken u wegwijs in het administratieve proces van het opstarten van een horecazaak. Dat gaat van het activeren van de btw-status over het aanvragen van het hygiëne-attest tot het bekomen van een terrasvergunning. En nog zoveel meer. We geven ook praktische tips en aanbevelingen en verwijzen naar de diensten van de horecacoach en de economisch consulent om u verder te ondersteunen in uw uitbating. Hierbij gaat onze dank ook uit naar de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG), Beroepsfederatie Horeca Vlaanderen vzw en Horeca Brugge vzw die heel wat nuttige informatie voor deze publicatie aanreikten. De brochure is niet enkel voor starters interessant. Het kan ook een nuttig gebruiksvoorwerp zijn om een aantal zaken op te frissen of specifieke informatie te raadplegen. We wensen u veel succes toe! Renaat LANDUYT Burgemeester

5

Hilde DECLEER Schepen voor lokale economie

A – VOORALEER VAN START TE GAAN… De horeca is een veeleisende sector. U moet uiteraard eerst voor uzelf uitmaken of dit beroep u wel zal liggen. Het werk is verre van gedaan als de laatste klant buiten gaat. Bedenk dat u ook tijd moet vrij maken voor uw aankopen en alle administratie. Ga ook na of u het werk in de zaak alleen de baas kunt of dat u beter bepaalde taken uit handen zou geven. Nadat u hebt bepaald welk cliënteel u op welke manier wilt bereiken kunt u op zoek gaan naar een vestigingsplaats. Neemt u een bestaande zaak over of begint u ergens een geheel nieuwe uitbating? Onderzoek of het gebouw geschikt is om uw plannen te realiseren: ligging, grootte, uitstraling. En bovenal: ga na of u in het gebouw een horecazaak kan en mag onderbrengen. Maak dan een ondernemingsplan met daarin zeker een overzicht van alle investeringen en kosten. Noteer wat u aan omzet verwacht en wat u kosten zullen zijn. Op basis hiervan kunt u nagaan of u over voldoende financiële middelen beschikt en of uw verkoopprijzen wel goed zitten.

In heel deze opstartfase kunt u beroep doen op de starterskit van Guidea, het kenniscentrum voor horeca en toerisme (www.guidea.be). Deze starterskit is een uniek softwarepakket dat een kandidaathorecastarter begeleidt vanaf de prille droom tot één jaar na de opening. Dit is uiteraard geen garantie op succes maar door alle aspecten op een rijtje te zetten, kunnen onverwachte problemen worden vermeden. U gebruikt dit natuurlijk in de eerste plaats voor uzelf maar ook potentiële investeerders en banken zijn makkelijker warm te maken met een goed plan in de hand. U vindt de starterskit via deze link: www.guidea.be/starten-en-werken/ je-zaak/starten Achteraan deze brochure geven we u ook alle gegeven mee over HoReCa Vlaanderen en haar regionale afdelingen, het Agentschap Ondernemen van de Vlaamse Overheid en de horecacoach en economisch consulent van de Stad Brugge. Ook bij deze instanties kunt u terecht voor informatie en advies over het starten én op goede baan houden van uw zaak.

6

B – ALGEMENE STARTERSFORMALITEITEN INLEIDING We kunnen er niet omheen dat het opstarten van een eigen zaak heel wat administratie vergt. Toch heeft de ‘administratieve vereenvoudiging’ al enige vruchten afgeworpen. Bovendien kunt u heel wat werk uit handen geven door een ‘ondernemingsloket’ in te schakelen. Ondernemingsloket De ondernemingsloketten vervullen voor u tal van administratieve formaliteiten. Voor nagenoeg alle hieronder vermelde zaken kunt u er terecht .

7

Sociaal secretariaat Voor wat de sociale administratie betreft (onder meer m.b.t personeel) kunt u beroep doen op een sociaal secretariaat. Ondernemingsloketten en sociale secretariaten werken uiteraard niet gratis maar ze kunnen u wel een aanzienlijke tijdswinst opleveren Een lijst met ondernemingsloketten vindt u via http://economie.fgov.be/nl/ ondernemingen/leven_onderneming/ oprichting_ondeernemingsloket/ opzoeking_gemeente. Een lijst van de sociale secretariaten vindt u via http://www.socialsecurity.fgov.be/nl/ links/secretariaten. htm

FORMALITEITEN Kiezen van een bedrijfsvorm / akte van oprichting en registratie De eenvoudigste bedrijfsvorm is de eenmanszaak. Bij de eenmanszaak is de eigenaar van de zaak ook de bestuurder en is de winst of het verlies van de onderneming gelijk aan de winst of het verlies van de ondernemer. Bij complexere rechtsvormen is er een groter onderscheid tussen de onderneming en de eigenaren of bestuurders van die onderneming. Tegenwoordig wordt er doorgaans een vennootschap opgericht. De BVBA of de NV zijn het meest gebruikelijk. Afhankelijk van de vennootschapsvorm hebt u een authentieke akte nodig, d.w.z. opgesteld door een notaris, of slechts een onderhandse akte, d.w.z. een akte tussen de betrokkenen zelf. Een authentieke akte, bij de notaris, is vereist bij de volgende vennootschapsvormen: • Een eenpersoonsvennootschap met beperkte aansprakelijkheid (evba) • De Starters BVBA (s-bvba) • Een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bvba) • Een naamloze vennootschap (nv) • Een commanditaire vennootschap op aandelen (cva) • Coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (cvba) Een onderhandse akte, tussen de betrokkenen zelf, volstaat voor: • Een vennootschap onder firma (vof) • Een gewone commanditaire vennootschap (gcv) • Een coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid (cvoa)

8

De wet verplicht vennootschappen bepaalde akten of documenten openbaar te maken. Zo moeten een aantal stukken ingediend worden bij de griffie van de rechtbank van koophandel en / of gepubliceerd in het Staatsblad. Meer informatie: • via je notaris • advocaat • Rechtbank van koophandel, Kazernevest 4, 8000 Brugge U kunt alle gedetailleerde informatie ook online terug vinden via: http://www.belgium.be/nl/economie/onderneming/oprichting/ Bewijs basiskennis bedrijfsbeheer en beroepskennis Het ondernemingsloket onderzoekt of u voldoende kennis hebt van bedrijfsbeheer. De basiskennis bedrijfsbeheer omvat noties van ondernemend denken en ondernemerscompetenties en elementaire kennis van recht; boekhoudkundige, financiële en fiscale aspecten; commercieel beheer en wetgeving. U kunt de basiskennis bewijzen via een getuigschrift, diploma of voldoende jaren gewettigde ervaring. Vanaf een diploma van ‘hoger middelbaar’ bent u vrijgesteld van het volgen van een specifieke opleiding bedrijfsbeheer. Toch kan het voor iedereen nuttig zijn om alles nog eens op te frissen en hedendaagse informatie te krijgen. Opleidingscentra voor bedrijfsbeheer • Centrum voor avondonderwijs, Garenmarkt 8, 8000 Brugge http://www.centrumvoorafstandsonderwijs.be/campus-brugge/ • SNT, Arsenaalstraat 4 , 8000 Brugge http://www.snt.be/cursus/bedrijfsbeheer • CVO – VTI Brugge Volwassenenonderwijs, Boeveriestraat 73, 8000 Brugge http://cvo.vtibrugge.be/ • Syntra West, Spoorwegstraat 14, 8200 Brugge http://www.syntrawest.be/

9

Indien u volwaardige maaltijden wenst te serveren moet uzelf of een medewerker de beroepskennis van kok kunnen aantonen. Meer info over het verstrekken van lichte en/ of volwaardige maaltijd op blz….. Inschrijving in de kruispuntbank voor ondernemingen U moet zich via een ondernemingsloket in de kruispuntbank inschrijven om een ondernemingsnummer te verkrijgen. Dit vervangt het vroegere handelsregistersnummer, BTW nummer en RSZ nummer. Let wel: voor wie personeel tewerkstelt wordt er nog een afzonderlijk nummer toegekend door de RSZ administratie. Stad Brugge betaalt het inschrijvingsgeld, 75 euro, automatisch terug als tegemoetkoming aan de ondernemers. Activeren van de BTW status Nadat u een btw nummer gekregen hebt moet u dit ook nog activeren bij het begin van uw activiteiten. Dit kan makkelijk via het ondernemingsloket maar ook door een formulier af te halen bij het BTW kantoor in uw buurt: • administratie van de BTW, Gustave Vincke-Dujardinstraat 4, 8000 Brugge open van ma. tot vr. van 9 u.-12 u. t 0257 628 00 Voor meer gedetailleerde informatie over de BTW, zie blz 23

10

Aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds Iedere zelfstandige moet zich aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Dit fonds int de sociale bijdragen die u moet betalen en zorgt ervoor dat de uitkeringen correct verlopen. De aansluiting moet gebeuren binnen de 90 dagen na het starten van uw zaak. Dit kan uiteraard bij de diverse fondsen zelf, maar evengoed kunt u dit laten regelen door een ondernemingsloket of via een sociaal secretariaat. Samen met uw aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds laat u best ook uw ziekteverzekering in orde brengen. Wellicht bent u reeds aangesloten maar moet u toch een wijziging van uw statuut melden. NOOT: Voor alle bovenstaande formaliteiten (2 t.e.m. 5) kunt u terecht bij een ondernemingsloket en/of een sociaal secretariaat in uw buurt. Zie de lijst in bijlage. Overige wettelijk verplichte verzekeringen • De objectieve aansprakelijkheidsverzekering (indien de totale oppervlakte meer dan 50m² bedraagt) • De arbeidsongevallenverzekering (wanneer men met personeel werkt) • De sociale verzekeringen (RSZ en Sociale Verzekering voor Zelfstandigen)

11

C – VERGUNNINGEN, ATTESTEN EN VERORDENINGEN (LOKALE OVERHEID) STEDENBOUWKUNDIGE VERGUNNING In welke gevallen aan te vragen? • Bij een bestemmingswijziging: als een pand bestemd is als bijv. handelszaak of woning moet een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd worden voor bestemmingswijziging naar horeca. • Bepaalde herinrichtingen of renovaties in of bij een horecazaak • De plaatsing of wijziging van terrassen met vaste constructie (vb. terrasvloer, windscherm) • Het plaatsen van zonneschermen of markiezen op de voorgevel Voor de binnenstad en de dorpskern van Lissewege gelden specifieke voorwaarden: • Er kan een vergunning worden verleend om zonnetenten en markiezen aan te brengen op de voorgevel maar dan bepekt tot het gevelvlak van de gelijkvloerse verdieping. Deze moeten opgerold of dichtgevouwen kunnen worden tot tegen de gevel. • Volledig uit geplooid mag de voorzijde niet binnen de 0,50 m van de voetpadrand komen, mogen de vaste delen niet lager komen dan 2,20 m boven het voetpadniveau, terwijl de losse franjes en de neerhangende zijkanten minimum 2,00 m boven het voetpadniveau moeten komen. • De zonnetent of markies mag uitsluitend worden uitgevoerd in zeildoek met brandwerende werking en dus niet in plastiek of metaal. • De kleur van het zeildoek moet eenvoudig zijn en in harmonie met de gevel. • Eventuele publiciteit kan enkel komen op de verticale fransjes van maximum 0,40 m hoog 12

(echter niet toegelaten op de Markt van Brugge en Lissewege dorpskom). • Het aanbrengen van lantaarns, spots of andere verlichting aan de voorgevel is eveneens vergunningsplichtig. Alle bepalingen zijn opgenomen in de gemeentelijke verordening op het bouwen, verkavelen en op de beplantingen (en deels in de reclameverordening – zie verder). http://www.brugge.be/internet/nl/content/files/openbaar_bouwen_wonen/ruimtelijkeordening/ver_stedenbouw.pdf Op de nieuwe website van Stad brugge komt dit onder wonen en leven / verbouwen en wonen. Contact: • Dienst Ruimtelijke Ordening (DRO), Oostmeers 17, 8000 Brugge Sector noord (Zeebrugge, Zwankendamme, Lissewege (buiten dorpskom), Dudzele, Sint-Pieters, Sint-Jozef: t 050 47 23 53 Sector oost (Assebroek, Sint-Kruis): t 050 47 23 13 Sector west (Sint-Andries, Sint-Michiels): t 050 44 85 15 Sector Unesco (centrum, Christus-Koning, Lisseweegse dorpskom): t 050 47 23 79

VERGUNNINGEN VOOR PUBLICITEIT Wat? • Om het uitzicht van de openbare ruimte en de kwaliteit van het stadsbeeld te vrijwaren van allerlei reclame en opschriften en om de goede verkeersafwikkeling te verzekeren, is er op het grondgebied van Brugge een gemeentelijke verordening op de reclames, opschriften, uithangborden en andere publiciteitsmiddelen van toepassing. Op basis van deze verordening wordt het gebruik van publiciteit op privaat of openbaar domein strikt gereguleerd. • Zonder vergunning is het verboden om enige visuele publiciteit, zowel tijdelijke als niet tijdelijke, en gevelverlichting aan te brengen of te behouden op het grondgebied van de Stad Brugge.

13

Dit wil dus zeggen dat iedere van bovengenoemde van op de openbare weg zichtbare publiciteit vergunningsplichtig is. Ze is niet onmogelijk maar moet aangevraagd worden. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen reclame (voor een bepaald product) en een opschrift (naam van de zaak). Er gelden diverse normen inzake afmetingen naargelang de zone waarin men is gelegen. Zonder volledigheid te willen nastreven geven we onderstaand een overzicht van de belangrijkste principes met relevantie voor de horeca: • Elke vorm van visuele publiciteit mag uitsluitend aangebracht worden tegen gebouwen bestemd voor handel en nijverheid en moet betrekking hebben op de handel en nijverheid in dat gebouw; • De publiciteit mag geen lichtopeningen geheel of gedeeltelijk bedekken. • Over het ganse grondgebied wordt géén vergunning verleend voor: • Publiciteit die esthetisch onverantwoord is of de goede plaatselijke ruimtelijke ordening in het gedrang brengt; • Publiciteit achter vensterramen; • Publiciteit met een schakelmechanisme die lichtintensiteit, kleur, vorm, stand, inplanting of lay-out en dergelijke meer wijzigt; • Publiciteit met animatie, geuren of geluiden. • In de binnenstad, de dorpskom van Lissewege en de diverse landelijke-, natuur-, recreatie-, bos- en parkgebieden wordt géén vergunning verleend voor: • Verlichte publiciteit; • Neon contouren en uitbeeldingen; • Windschermen met publiciteit. Het is aangewezen om voorafgaand aan het indienen van uw aanvraag bijkomende informatie te vragen want de verordening is momenteel in herziening. Gedetailleerde info: http://www.brugge.be/internet/nl/content/files/openbaar_ bouwen_wonen/ruimtelijke-ordening/ver_reclame1.pdf op de nieuwe website komt dit onder wonen en leven / verbouwen en wonen

14

Contact: • Dienst Ruimtelijke Ordening (DRO), Oostmeers 17 8000 Brugge Sector noord (Zeebrugge, Zwankendamme, Lissewege (buiten dorpskom), Dudzele, Sint-Pieters, Sint-Jozef: t 050 47 23 53 Sector oost (Assebroek, Sint-Kruis): t 050 47 23 13 Sector west (Sint-Andries, Sint-Michiels): t 050 44 85 15 Sector Unesco (centrum, Christus-Koning, Lisseweegse dorpskom): t 050 47 23 79

TERRASVERGUNNING Wat? • Iedere uitbater die een terras wil plaatsen op het openbaar domein, moet een terrasvergunning aanvragen. • Ze worden in principe opgesteld voor de eigen gevel; in uitzonderlijke gevallen kan een nabijgelegen plein(tje) gebruikt worden. • Losse terrassen worden vergund voor onbeperkte duur, behalve de terrassen op de Markt, Eiermarkt en de Zeedijk. Zelfs indien vergund voor onbepaalde duur, betreft het een precair recht tot inname van het openbaar domein. Kostprijs? • De belastingen zijn verschuldigd ofwel per dag, per maand, per vermelde periode of per jaar op basis van de in de belastingverordening geldende tarieven, rekening houdende met de belangrijkheid van de straten en pleinen.

15

Contact: • Eenvoudige aanvraag voor losse tafels en stoelen: Dienst Vergunningen, Walweinstraat 20, 8000 Brugge, t 050 44 83 60 • Technische info en aanvraag vaste constructies: Dienst Ruimtelijke Ordening (DRO), Oostmeers 17 , 8000 Brugge Sector noord (Zeebrugge, Zwankendamme, Lissewege (buiten dorpskom), Dudzele, Sint-Pieters, Sint-Jozef: t 050 47 23 53 Sector oost (Assebroek, Sint-Kruis): t 050 47 23 13 Sector west (Sint-Andries, Sint-Michiels): t 050 44 85 15 Sector Unesco (centrum, Christus-Koning, Lisseweegse dorpskom): t 050 47 23 79

16

HYGIËNE-ATTEST Wat? • Bij de opstart of overname van een zaak moet de uitbater, als hij gegiste of sterke alcoholische dranken schenkt, een hygiëne-attest aanvragen. Via het hygiëne-attest worden ook de moraliteitsvoorwaarden van de toekomstige uitbater nagetrokken. Dit gebeurt via de politie van de gemeente waarvan de uitbater afkomstig is. Contact: • Dienst Leefmilieu, Walweinstraat 20, 8000 Brugge t 050 44 83 49 of 050 44 83 44

BETEUGELING VAN HET ‘AANKLAMPEN’ VAN PASSANTEN BIJ DE HORECAZAAK Wat? • “Het is de uitbaters van handelszaken, hun personeelsleden of anderen die zij daartoe zouden inschakelen verboden om voorbijgangers op de openbare weg ongevraagd aan te spreken of aan te klampen teneinde hen naar de zaak te lokken. Overtredingen van deze verordening worden gesanctioneerd met een gemeentelijke administratieve geldboete, cfr. het stedelijk kaderreglement op de gemeentelijke administratieve sancties.” Politieverordening betreffende het gebruik van de openbare weg, artikel 6 bis.

17

MELDING VAN HET SPELEN VAN MUZIEK Wat? • Wie elektronisch versterkte muziek wil spelen in een openbare inrichting moet dit melden aan de dienst Leefmilieu van Stad Brugge. Deze openbare inrichting kan zowel een afgesloten plaats zijn (café, restaurant, fuifzaal,…) of een plaats waar muziek gespeeld wordt in open lucht. Er is een eenvoudig in te vullen formulier beschikbaar. Contact: • Dienst Leefmilieu, Walweinstraat 20, 8000 Brugge, t 050 44 83 49 of 050 44 83 44

18

D – RELEVANTE WETGEVING EN ADMINISTRATIEVE OPVOLGING (HOGERE OVERHEDEN) ROOKWETGEVING • Sinds 1 juli 2011 is roken verboden binnenin alle horecazaken. Alle elementen die kunnen aanzetten tot roken, zoals asbakken, moeten verwijderd worden. Het rookverbod moet duidelijk aangeduid zijn. • Een rookkamer is wel nog toegelaten: • een afzonderlijke ruimte, afgesloten door een plafond en wanden en voorzien van een rookafzuig- en luchtverversingssysteem, waar gerookt mag worden en waar enkel drankjes mogen genuttigd worden. • Er mag in de rookkamer niets aan de klanten geserveerd worden, maar klanten mogen wel zelf hun drankjes meenemen. • De rookkamer mag niet groter zijn dan 1/4de van de totale oppervlakte van de zaak. • Ga enkel in zee met een erkende installateur want de technische capaciteiten van deze toestellen zijn wettelijk bepaald. • Roken op het terras: • Dit mag enkel wanneer minstens 1 volledige wand of het volledige plafond open is. • Een terras dat niet voldoet, wordt door de controleurs als een gesloten plaats beschouwd waar dus het rookverbod geldt, rookverbodstekens moeten worden aangebracht en de oppervlakte telt mee bij de berekening van de maximale oppervlakte van de rookkamer.

19

Wie? • Elke horecazaak valt onder het rookverbod, ook zaken die slechts ‘beperkt’ toegankelijk zijn voor het publiek, bvb. Privéclubs edm. Sancties bij overtreding? • Zowel u als uitbater als uw klanten lopen het risico op een geldboete en strafrechtelijke vervolging voor de rechtbank. • De minimumboete bedraagt 150 euro, de maximumboete bedraagt in principe 6250 euro maar kan in geval van zware herhaaldelijke inbreuken nog aangepast worden.

HET VERSTREKKEN VAN MAALTIJDEN • Vergunning Federaal Agentschap voor Voedselveiligheid Wat? • De vergunning die nodig is voor het fabriceren en / of in de handel brengen van voedingsmiddelen. Elke uitbater met een activiteit in de voedingssector moet een toelating aanvragen bij het FAVV en dit voor de start van zijn onderneming. Wanneer aan te vragen? • Dertig dagen voor de opening van de zaak Hoe en waar aan te vragen? • U kunt dit zelf aanvragen of een ondernemingsloket kan dit voor u doen. De dienstverlening van het ondernemingsloket is uiteraard niet gratis. Contact: • FAVV – Provinciale controle eenheid West-Vlaanderen, Koning Albert I-laan 122 - 8200 Sint-Andries - Brugge, t 050 30 37 70

20

21

BEWIJZEN VAN BEROEPSKENNIS Wat? • Als u in uw zaak niet meer wenst aan te bieden dan zogenaamde ‘lichte maaltijden’ dan hoeft u geen beroepskennis van restaurateur te bewijzen. U moet uiteraard wel de basiskennis bedrijfsbeheer kunnen aantonen (cfr blz 1). Onder lichte maaltijden wordt verstaan: • soepen • croques en toasten van allerlei aard • kroketten van kaas, garnalen, vlees en gevogelte; uitgezonderd aardappelkroketten • vol-au-vents en satés • bloed- en witte worsten • belegde broodjes, hamburgers, hotdogs, pitta’s en croissants • deegwaren, pizza’s, quiches of andere hartige taarten • koude salades en koude vleesschotels • bereide eieren • nagerechten zoals pannenkoeken, ijs, wafels, gebak, koeken, yoghurts en milkshakes • Als u in uw zaak volwaardige maaltijden wil aanbieden, en dus een activiteit van restaurateur uitoefenen, dan moet u de sectorale beroepsbekwaamheid bewijzen door het aantonen van voldoende jaren gewettigde ervaring en / of door een getuigschrift of diploma van kok, te behalen in de diverse erkende opleidingscentra en hotelscholen.

22

BTW TARIEVEN EN KASSABEHEER MET ‘BLACK BOX’ • In de horecasector gelden verschillende BTW-tarieven. • Logiesverstrekking is onderhevig aan een BTW-tarief van 6% • Voor het verschaffen van spijzen om ter plaatse te gebruiken geldt een BTW tarief van 12 %. • Voor alle leveringen van producten ZONDER bereiding (chips, chocolade, verpakte wafels, kauwgom) geldt een BTW tarief van 21%. • Het verschaffen van dranken wordt belast aan een BTW tarief van 21%. • Indien één globale prijs wordt gevraagd voor een restaurant- of cateringdienst waarbij zowel spijzen als dranken worden verschaft, dienst de prijs te worden gesplitst. Wanneer de restaurateur of cateraar die splitsing niet wenst te doen, zal de heffing slechts als regelmatig kunnen worden aangemerkt indien het geheel wordt belast tegen het normale tarief van 21% (tarief dat van toepassing is op het verschaffen van dranken in omstandigheden voor het gebruik ter plaatse. • Ontvangstbewijzen – geregistreerde kassa met black box vanaf 1/01/2014 • Alle exploitanten van een inrichting waar regelmatig maaltijden worden verbruikt zijn vanaf 2014 verplicht een geregistreerd kassasysteem met black box aan te schaffen, dan wel om hun reeds aanwezige kassasysteem te laten aanpassen. • U bent een “exploitant van een inrichting waar regelmatig maaltijden worden verbruikt” als het verschaffen van maaltijden om ter plaatse te worden verbruikt (exclusief BTW), met uitsluiting van de daarbij horende dranken, minstens 10 % van de jaaromzet, exclusief BTW, bedraagt. De ticketjes van dit kassasysteem gelden als btw-ontvangstbewijzen. • Als voornoemde maaltijden minder dan 10% van de omzet, exclusief BTW, bedraagt, ben je niet verplicht om een geregistreerde kassasysteem met black box aan te schaffen, maar moet je wel BTW ontvangstbewijzen (btw bonnetjes) uitreiken aan je klanten.

23

• Als starter moet je, om na te gaan of jij de grens van 10 % bereikt of niet, jouw percentage ramen onder controle van de administratie. Als eerste periode geldt het resterende gedeelte van het kalenderjaar waarin je de zaak opstart en vervolgens ieder daaropvolgend kalenderjaar. Als je je zaak opstart in het laatste (vierde) kwartaal van een kalenderjaar, wordt voor de eerste referentieperiode het resterende gedeelte van dat kalenderjaar samengevoegd met het daaropvolgende kalenderjaar. • Alle gedetailleerde info op www.horecablackbox.be

FORMALITEITEN VOOR TEWERKSTELLING VAN WERKNEMERS De formaliteiten voor tewerkstelling werknemers kunt u grotendeels voor u laten regelen door tussenkomst van een sociaal secretariaat. Deze service is uiteraard niet gratis maar ze betekent wel een aanzienlijke tijdswinst. Zie de lijst met sociale secretariaten in bijlage. Volgende zaken moeten zeker geregeld en opgevolgd worden: • De tewerkstelling van personeel meedelen aan de rijksdienst voor sociale zekerheid, bij het regionaal inlichtingenkantoor RSZ. • Aansluiting bij de rijksdienst voor kinderbijslag voor werknemers. • Aansluiting bij de rijksdienst voor jaarlijkse vakantie, in geval van tewerkstelling van arbeiders. • Aanmelding bij het bevoegd ontvangkantoor van de belastingen • De onmiddellijke aangifte van tewerkstelling – Dimona • Met de onmiddellijke aangifte van tewerkstelling moet de werkgever de aanwerving en uitdiensttreding van een werknemers elektronisch aangeven bij de rijksdienst voor sociale zekerheid. Dit kan via de portaalsite van de sociale zekerheid, via de telefoon met druktoetsen, via gsm of door gebruik te maken van gestructureerde berichten. • Voor de gelegenheidswerknemers in de horeca moet u een specifieke dimona aangifte doen. Een gelegenheidswerknemer is een werknemer onder het paritair comité 302 die wordt aangeworven voor een maximale duur van twee opeenvolgende dagen in het kader van een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur 24

of van een welomschreven werk. U hebt de keuze tussen een Full dimona (aangifte per dag en per prestatie en bevat zowel beginuur als einduur van de prestatie) en een Light dimona (aangifte met enkel opgave van het beginuur; daaraan wordt een forfaitaire tijdsregistratie gekoppeld: lange prestatie van 11 uren of een korte prestatie van 5 uren). • Aansluiting van een verzekering tegen arbeidsongevallen bij een verzekeringsmaatschappij naar keuze

TE BETALEN RECHTEN OP HET SPELEN VAN MUZIEK IN DE ZAAK Wat? Als u muziek speelt in uw zaak dan moet u dit melden aan SABAM (inning auteursrecht) en aan HONOBEL (inning billijke vergoeding) • SABAM • Int het auteursrecht; het recht op een vergoeding voor de intellectuele inspanningen voor een scheppend kunstenaar. • Wanneer de auteur nog in leven is of nog minder dan 70 jaar geleden gestorven, worden zijn werken dus beschermd. • U kan uw zaak aangeven bij Sabam via deze link: http://www.sabam.be/nl/ sabam/aangifte • Sabam biedt de mogelijkheid om een jaarcontract af te sluiten dat automatisch verlengd wordt wanneer het niet wordt opgezegd. • Kostprijs: het bedrag dat je zal moeten betalen is afhankelijk van factoren zoals aard van de uitbating, oppervlakte, aantal plaatsen, prijzen van e consumptie, enz. Tarieven kan u raadplegen via deze link: http://www.sabam.be/nl/sabam/tarief Leden van Horeca Vlaanderen kunnen genieten van een korting op het tarief. • Alle info op www.sabam.be

25

• HONEBEL • Int de nevenrechten voor de platenproducenten en de uitvoerende kunstenaars/artiesten. Elke uitbater die in zijn zaak dus vooraf opgenomen muziek uitzendt, is hiervoor nevenrechten verschuldigd. Die rechten worden ook wel ‘billijke vergoeding genoemd’. • U kan uw zaak aangeven bij HONEBEL via deze link: http://www.bvergoed.be/frame-nl.htm • Ook bij HONEBEL worden jaarcontracten stilzwijgend verlengd. • Kostprijs: het bedrag dat je zal moeten betalen is afhankelijk van een aantal factoren vergelijkbaar met deze voor SABAM • Alle info op www.bvergoed.be

26

GELUIDSNORMEN ELEKTRONISCH VERSTERKTE MUZIEK Wat? • Op initiatief van minister van Leefmilieu Joke Schauvlieghe werden nieuwe geluidsnormen voor muziekactiviteiten ingevoerd. De normen zijn van toepassing overal waar elektronisch versterkte muziek wordt voortgebracht. Deze regelgeving is ontstaan vanuit een bekommernis rond gehoorschade. Er wordt dan ook sterk ingezet op informatie, preventie en sensibilisering. • Daarnaast biedt dit nieuwe regulerende kader ook heel wat kansen aan uitbaters en organisatoren om op een vlotte en kwalitatieve manier om te gaan met elektronisch versterkte muziek. Naast elkaar bestaande regelgeving wordt met de nieuwe geluidsnormen weg gewerkt. • Het komt er hoofdzakelijk op neer dat er drie categorieën zijn en dat de uitbater/ organisator moet kiezen in welke categorie hij wenst te actief te zijn. Hoe hoger de categorie hoe hoger het toegestane geluidsniveau maar ook hoe meer eisen er gesteld worden qua geluidsmeting en (preventieve) omkadering. De uitbater die wenst over te gaan naar categorie 2 of categorie 3 moet dit melden bij de dienst leefmilieu.

27

GEDETAILLEERDE INFO OVER DE VOORWAARDEN PER CATEGORIE Volkscafé – Praatcafé – Bruine kroeg Categorie 1: geluidsniveau < 85 dB (A) LAeq, 15min (uitgemiddeld geluidsniveau over 15 minuten) • Maximale geluidsnorm? De toetsingsnorm is 92 dB(A) als maximaal geluidsniveau (ter vergelijking: in het KB 24/09/1977 is dit nu 90dB(A)). • Hoe / wat wordt er gemeten? Enkel de elektronisch versterkte muziek (achtergrond- en stoorgeluid kan niet meegerekend worden) • Normen bij de buren? De immissienormen (hoorbaar geluid in de woning van de buren) cfr KB van ’77 blijven van kracht en zijn afhankelijk van het achtergrondgeluidsniveau. In de praktijk wil dit zeggen dat u blijvend moet rekening houden met de buurt en de buren. • Afwijkingen op deze geluidsnormen? • Maximaal 12 per jaar en 2 per maand, aan te vragen bij het College. • Immissienormen (hoorbaar geluid in de woning van de buren) in principe niet van toepassing MAAR het College kan het geluidsniveau in de zaak alsnog beperken (rekening houdend met de situatie in en rond de zaak) en een einduur opleggen. • Flankerende maatregelen bij deze afwijkingen • Ofwel zelf geluidsniveau meten waarbij dit geluidsniveau tijdens de muziekactivitieit continue zichtbaar gemaakt wordt aan de hand van een schermpje • ofwel gebruik maken van een afgestelde begrenzer. • Aanmelding Deze categorie is niet ingedeeld volgens Vlarem dus als u in deze basiscategorie actief blijft hoeft u geen melding te doen. 28

Swingcafé – Muziekcafé (met live muziek) Categorie 2: geluidsniveau tussen 85 dB(A) LAeq 15min en 95 dB (A) LAeq, 15min • Maximale geluidsnorm? De toetsingsnorm is 102 dB(A). Als voldaan is aan de toetsingsnorm, wordt verondersteld voldaan te zijn aan het uitgemiddeld geluidsniveau van 95 dB(A) over 15 minuten. • Hoe / wat wordt er gemeten? De elektronisch versterkte muziek én achtergrond- en stoorgeluid. Beide worden dus samen gemeten en moeten voldoen aan de norm. • Normen buiten / bij de buren? De immissienormen (hoorbaar geluid buiten/bij de buren) volgens Vlarem blijven van kracht. Dit brengt met zich mee dat het in de praktijk niet altijd mogelijk zal zijn om binnen in de zaak 95 dB (A) te halen. Dit blijft afhankelijk van de immissie. Degelijke isolatie is dus een must wil het muziekvolume niet tot overlast bij de buren leiden. • Flankerende maatregelen? • Ofwel zelf geluidsniveau meten waarbij dit geluidsniveau tijdens de muziekactivitieit continue zichtbaar is, • ofwel gebruik maken van een afgestelde begrenzer met meetmicrofoon. • Afwijkingen bij deze geluidsnormen? • Maximaal 12 per jaar, aan te vragen bij het College. • Immissienormen (hoorbaar geluid buiten de zaak/bij de buren) in principe niet van toepassing MAAR het College kan het geluidsniveau in de zaak alsnog beperken (rekening houdend met de situatie in en rond de zaak) en een einduur opleggen.

29

OF • Max. 3 uren per dag, tussen 12.00 uur en 0.00 uur. • Immisienormen (hoorbaar geluid buiten de zaak/bij de buren) WEL van toepassing • Het College kan beperkingen opleggen aan het geluidsniveau en een einduur bepalen. • Deze mogelijkheid is vooral gericht op het organiseren van concertjes in de zaak. • Aanmelding Deze categorie is ingedeeld als klasse 3 volgens het VLAREM. U moet het meldingsformulier klasse 3 invullen en overmaken aan de stedelijke dienst Leefmilieu.

30

Discotheek – ‘Club’ – Fuifzaal -Categorie 3: geluidsniveau tussen 95 dB(A) gedurende een meting van 15 min en 100 dB(A) gedurende een meting van 60 min • Maximale geluidsnorm? De toetsingsnorm is 102 dB(A) gedurende een meting van 15 minuten. Als er aan de toetsingsnorm over 15 minuten wordt voldaan, kan verondersteld worden dat er ook aan de norm over 60 minuten is voldaan. • Hoe / wat wordt er gemeten? De elektronisch versterkte muziek én achtergrond- en stoorgeluid. Het totale geluid moet voldoen aan de norm. • Normen buiten / bij de buren? De immissienormen (hoorbaar geluid buiten de zaak/bij de buren) blijven van kracht. Degelijke isolatie blijft dus aangeraden. Zoniet zal het toch niet mogelijk zijn om de vernoemde geluidsniveaus toe te passen. • Flankerende maatregelen? • Ofwel continu meten én registeren terwijl het geluidsniveau tijdens de activiteit continu zichtbaar is; • Ofwel gebruik maken van een afgestelde begrenzer met meetmicrofoon • Aan alle bezoekers moet kosteloos gehoorbescherming aangeboden worden. • Er wordt een geluidsplan opgesteld dat deel uitmaakt van het akoestisch onderzoek. • Aanmelding? Deze categorie is volgens VLAREM ingedeeld in klasse 2 (cfr. De huidige lokalen met dansgelegenheid). U moet hiervoor een milieuvergunning klasse 2 aanvragen via de stedelijke dienst Leefmilieu. Het akoestisch onderzoek maakt verplicht deel uit van het aanvraagdossier. Er is een verkorte procedure mogelijk waarbij de milieuvergunning voor maximaal 5 jaar kan verleend worden (nadien te hernieuwen). Contact: Stad Brugge – Dienst Leefmilieu, Walweinstraat 20, 8000 Brugge, t 050 44 83 44

31

TOEGANKELIJKHEID VOOR PERSONEN MET EEN BEPERKING Wat? • Wie een publiek toegankelijk gebouw, zoals een horecazaak, wil bouwen of verbouwen, moet bij de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning of melding ook aandacht hebben voor de toegankelijkheid van personen met een beperking. Idem voor een functiewijziging. • Onderstaand een overzichtelijk kaartje met de belangrijkste zaken waar u op moet letten voor wat betreft doorgangsbreedte- en hoogte, loopoppervlak, hellingen, draaicirkel en aangepast toilet.

32

• Voor bestaande gebouwen is er geen aanpassingsverplichting. Als het gebouw reeds bestond voor 1 maart 2010 en u doet hieraan geen vergunningsplichtige werken, dan moet u met de toegankelijkheidsregeling geen rekening houden. • Voor uitbatingen met een publiek toegankelijke ruimte van minder dan 150 m² hoeft men enkel te voorzien in een inkom (deur van min. 90 cm) met de vereiste afmetingen, ook ondergrond, dorpel en helling ernaartoe moeten uiteraard toegankelijk zijn. • Voor alle andere publiek toegankelijke gebouwen: om na te gaan of de regelgeving op uw gebouw van toepassing is, houd je best rekening met onderstaande principes (echter niet limitatief, voor een volledig overzicht kunt u contact opnemen met vzw Westkans). • Enkel van toepassing op gebouwen in Vlaanderen waar voor de bouw of verbouwing een stedenbouwkundige vergunning vereist is. • Enkel van toepassing op publiek toegankelijke gebouwen en / of de publiek toegankelijke delen van het gebouw. • In de regelgeving zijn ruwbouw- en afwerkingsmaten opgenomen. • Meer gedetailleerde info via deze link • http://www.westkans.be/assets/files/Toegankelijkheid_restaurants.pdf Contact: Westkans vzw, Kerkhofstraat 1, 8000 Brugge t 050 40 73 73, f 050 71 00 43 [email protected], www.westkans.be

33

PROFESSIONELE SECURITY Wat? Bij grote, drukke uitgaansgelegenheden kan het interessant zijn om voor ondersteuning een beroep te doen op een professionele securityfirma. Bewakingsagenten kunnen de bezoekersstromen beheersen en toezien op de naleving van de huisregels. • Wat de bewakingsagent wel mag doen: • Onderhandelen / bemiddelen bij conflicten • Aanmanen tot een beter gedrag • Toeging weigeren aan personen met gevaarlijke voorwerpen of die niet voldoen aan de huisregels • Wat de bewakingsagent niet mag doen • Geweld gebruiken. De portier mag wel een persoon op een duidelijke manier naar de uitgang begeleiden en de toegang weigeren aan ongewenste personen. • Systematisch fouilleren. Dit kan enkel bij specifieke vermoedens én met toestemming van de burgemeester. • Controle doen en ingrijpen op het openbaar domein. Een bewakingsagent kan enkel actief zijn in het kader van zijn opdracht voor de betrokken horecazaak. • Fooien ontvangen. De bewakingsagent mag ook niet laten uitschijnen dat hij dit verwacht. • Bewaking onder cameratoezicht • Bij zaken waarvan de publiek toegankelijke ruimte meer dan 100 m² bedraagt, mogen de bewakingsagenten enkel activiteiten uitoefenen als ze binnen het gezichtsveld van een bewakingscamera gebeuren. Bovendien moeten de beelden geregistreerd en bewaard blijven. Deze maatregel moet zowel voor bewakingsagenten als voor bezoekers een grotere rechtszekerheid bieden in geval van betwistingen over incidenten.

34

• Selectie van een bewakingsagent / bewakingsonderneming Opeenvolgende nieuwe wetgeving heeft gezorgd voor strengere selectie en opleiding in de sector van de private veiligheid. Zo kan u enkel beroep doen op een bewakingsagent die is aangesloten bij een erkende bewakingsonderneming. Een erkenning door Binnenlandse Zaken garandeert dat de firma aan alle vereisten voldoet en dat hun bewakingsagenten de nodige opleiding hebben genoten. De lijst met erkende ondernemingen vindt u via deze url: https://vigilis.ibz.be/ upload/documents/bg_ondern-entrep.pdf Contact: FOD Binnenlandse Zaken, directie private veiligheid, Waterloolaan 76, 1000 Brussel t 02 557 33 99, [email protected], www.vigilis.be

35

36

CAMERABEWAKING

Wat? Het gebruik van camera’s kan vele voordelen bieden maar wordt sterk wettelijk omkaderd. Het inzetten van camera’s mag dan ook geen lichtzinnige beslissing zijn. • Het gebruik moet geregistreerd worden bij de privacycommissie (ofte Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer). • Dit kan online via de website www.privacycommission.be • Bij het gebruik van camera’s dient men met volgende zaken rekening te houden: • Zonder registratie heeft het gebruik van camera’s geen wettelijke basis. Beelden kunnen dus ook niet gebruikt worden in het kader van een officieel onderzoek; • Bij de ingang moet een pictogram geplaatst worden dat het gebruik van camera’s aangeeft; • Camera’s mogen enkel in de zaak of gericht op de ingang opgesteld zijn. Dus niet gericht op de openbare weg of op andere woningen of zaken; • Beeldmateriaal dat niet bruikbaar is in het kader van een misdrijf, schade of overlast mag niet langer dan een maand bewaard worden; Controle van het personeel kan, maar is strikt aan banden gelegd. De controle kan slechts tijdelijk zijn en er moet eerst nagegaan worden of er geen andere middelen zijn om het personeel te controleren. Bovendien moeten de werknemers ingelicht worden over het gebruik van camera’s. Contact: Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer Drukpersstraat 35, 1000 Brussel, t 02 274 48 00, www.privacycommission.be

37

ALCOHOLISCHE DRANKEN Wat zijn alcoholische dranken? Dranken van meer dan 0,5 % vol. alcohol. Verschil tussen ‘gewone’ alcoholische drank en sterke drank? Concreet is vooral het onderscheid gegiste dranken (= bieren, wijnen,…) versus gedistilleerde drank (sterke dranken zoals whisky, cognac,…) van belang. Met dien verstande dat alles, ongeacht de productiewijze, boven de 22 graden, beschouwd wordt als sterke drank. Belangrijk is dat alcopops (‘premixen’ met sterke drank en frisdrank) door de wet beschouwd worden als sterke drank en dus niet aan min-18 jarigen mogen worden geschonken, verkocht of uitgedeeld. Wet op de beteugeling van dronkenschap (besluitwet van 14/11 1939) • Openbare dronkenschap Dronkenschap op een openbare plaats is strafbaar volgens deze besluitwet. • Dronkenmakende dranken aan kennelijk dronken personen schenken Het is verboden dronkenmakende dranken te schenken aan iemand die kennelijk dronken is, iemand doen drinken tot hij dronken wordt en iemand opzettelijk tot dronkenschap brengen met ziekte, werkonbekwaamheid of de dood tot gevolg. Ook uitdagingen tot drinken voorstellen of aanvaarden is verboden. Wetswijziging verkoop van alcohol aan minderjarigen en – 16 jarigen Op 31 december 2009 werd in het Belgisch Staatsblad de wetswijziging over de leeftijdsgrenzen voor het verkopen en schenken van alcohol aan jongeren gepubliceerd. Het gaat om een wijziging van de wet van 24 januari 1977 “betreffende de bescherming van de gezondheid van de gebruikers op het stuk van voedingsmiddelen en andere producten”. Deze wetswijziging werd van kracht op 10 januari 2010. In essentie zegt de wetswijziging het volgende: • Het is verboden om alcohol te verkopen, te schenken of aan te bieden aan -16-jarigen. Met alcohol bedoelt men alle alcoholhoudende dranken van meer dan 0.5% vol. o.a. bier, wijn,…. 38

• Sterke drank mag men niet verkopen, schenken of aanbieden aan -18-jarigen. Van elke persoon die alcohol/sterkedrank wil kopen mag gevraagd worden zijn leeftijd aan te tonen. Belangrijk is dat het hier niet enkel gaat om het verkopen (tegen betaling schenken) in horecazaken maar dat ook het verkopen of zelfs gratis in alle verkooppunten (dus ook winkels allerhande en zelfs automaten) van alcoholische dranken en sterke dranken aan respectievelijk - 16 jarigen en - 18 jarigen verboden is. Controle en handhaving Er worden controles op het terrein uitgevoerd door zowel de politie als gezondheidsinspecteurs van de federale overheid. De boetes lopen op van 275 euro tot 5500 euro. Verantwoordelijkheid uitbater bij incidenten / ongevallen Als een klant van een horecazaak een al dan niet dodelijk ongeval veroorzaakt en als er voor de rechtbank kan worden aangetoond dat er een oorzakelijk verband bestaat tussen de dronken toestand van die klant en dat ongeval, dan is de betrokken uitbater van de zaak waar de dranken werden opgediend mee verantwoordelijk. Het komt aan de rechter toe om de graad van verantwoordelijkheid van alle betrokkenen te bepalen. In principe en ook in de praktijk is het dus mogelijk dat horeca uitbaters worden gedagvaard en veroordeeld als hun fout oorzaak of mede oorzaak is van de door derden geleden schade.

39

ILLEGALE DRUGS Wat? De term ‘drugs’ staat voor alle psychotrope stoffen die een invloed hebben op ons centraal zenuwstelsel en daardoor onze emoties, bewustzijn en gedrag beïnvloeden. Deze producten worden om die reden ingenomen zonder medische indicatie. De bekendste illegale drugs zijn: cannabis, cocaïne, amfetamines (speed), heroïne, GHB, LSD, natuurlijke tripmiddelen (cactussen en paddenstoelen) en ecstasy (of XTC). Wetgeving Cannabis: is een illegale drug, ook al denken veel mensen van niet. De drugwet van juni 2003 geeft aan dat aan cannabisbezit en/of – gebruik altijd een straf kan vasthangen, zowel voor minderjarigen als voor meerderjarigen. Er is dus geen legalisering, wel een decriminalisering gebeurd: cannabisbezit en/of -gebruik worden niet meer per definitie altijd vervolgd. • Over minderjarigen (-18 jaar) is de wet heel duidelijk: bezit en gebruik van zowel cannabis als van andere illegale drugs zijn in alle omstandigheden verboden. • Ook voor meerderjarigen is cannabis verboden. Aan het bezit van cannabis voor eigen gebruik wordt echter de laagste vervolgingsprioriteit gegeven, tenzij er sprake is van verstoring van de openbare orde of verzwarende omstandigheden. Concreet wordt bezit voor persoonlijk gebruik - dit is maximum drie gram cannabis of één geteelde plant – niet altijd vervolgd. De politie maakt bij vaststelling van bezit voor eigen gebruik wel een vereenvoudigd proces-verbaal op en kan de cannabis in beslag nemen, maar in principe is er verder geen vervolg. • Indien cannabisbezit gepaard gaat met verzwarende omstandigheden (bijvoorbeeld gebruik in aanwezigheid van minderjarigen) of verstoring van de openbare orde (bijvoorbeeld bezit in de buurt van een school, halte van het openbaar vervoer, park of een andere plaats waar veel minderjarigen zijn), dan maakt de politie een gewoon proces-verbaal op. Dat proces-verbaal wordt doorgestuurd naar het parket en krijgt in principe wel een vervolg. Cocaïne, heroïne, amfetamines (m.n.: Speed), XTC : Volgens de wet uit 1921 (die nog steeds geldt), zijn het bezit, de verkoop, de aankoop en de invoer van deze producten verboden. Ook iemand de gelegenheid bieden om te gebruiken is strafbaar. 40

Tripmiddelen: Het bezit, de verkoop, de aankoop en de invoer van (semi-)synthetische tripmiddelen zoals LSD, DOB, DMT, PCP is verboden. Dit geldt ook voor een aantal planten (peyotecactus, hallucinogene zwammen) of werkzame stoffen uit natuurlijke hallucinogenen. De wet zegt niet uitdrukkelijk dat gebruik strafbaar is, maar vermits gebruik ook het bezit van drugs inhoudt, wordt gebruik via een omweg bestraft. GHB: GHB is verboden in België sinds 1996. In de meeste Europese landen (bijvoorbeeld ook in Nederland) is GHB verboden. Voor meer informatie over deze producten: www.druglijn.be Aansprakelijkheid uitbater Illegale drugs kan en mag u niet tolereren en u bent best zo duidelijk mogelijk in uw communicatie daarover naar uw klanten. Het is u of uw portier echter niet toegestaan om zelf actief de klanten te gaan controleren op de aanwezigheid van drugs in hun kledij, handtas of rugzak. Uiteraard wordt er wel verwacht dat u toeziet op dealen en gebruik in de zaak. Hou zeker de toiletten in het oog. U heeft geen meldingsplicht aan de politie, wanneer u iemand hierop betrapt. Echter ziet men het ‘niet reageren’ op deze feiten (bijvoorbeeld: de persoon in kwestie hierop niet aanspreken en de regels toelichten, de persoon niet uit uw zaak zetten, het toelaten dat men gebruikt/ dealt…) als het ‘toelaten van verkoop en gebruik in uw zaak’ en dit kan leiden tot strafrechtelijke vervolging wegens het beschikbaar stellen van een lokaal voor druggebruik. Het kan zelfs leiden tot het sluiten van uw zaak.

41

UITBATEN VAN KANSSPELEN Wat? • Onder ‘kansspelen’ wordt verstaan: spelen waarbij een geldprijs gewonnen kan worden. Bijvoorbeeld een ‘bingo’. • Om deze uit te baten in een drankgelegenheid hebt u dus een vergunning nodig. • U mag ten hoogste twee kansspelen in de zaak plaatsen. • Enkel de kansspelen die goedgekeurd zijn door de kansspelcommissie zijn toegelaten in cafés. Als uitbater maat je daar zelf niet echt mee bezig zijn gezien de fabrikanten en plaatsers zelf ook over een vergunning moeten beschikken en dus goed op de hoogte zijn van deze technische kenmerken. • Voor behendigheidsspelen, die louter voor het amusement worden gespeeld, is er geen vergunning nodig. Voorbeeld: een flipperkast. • VZW’s en horecazaken waar het schenken van dranken niet de hoofdactiviteit is, zijn uitgesloten van de mogelijkheid om kansspelen te plaatsen. Hoe en waar aan te vragen? • U kunt het formulier digitaal aanvragen en dan per post versturen. Het formulier vindt u terug via deze link: (copieren uit bestand) • Versturen naar Kansspelcommissie, Kantersteen 47 te 1000 Brussel. Het is aangeraden dit aangetekend te doen. • Bij de aanvraag moeten volgende bijlagen te zitten: • Bewijs van goed gedrag en zeden • Een advies van de burgemeester waaruit blijkt dat aan alle wettelijke vereisten is voldaan in verband met de uitbating van kansspelen in een drankgelegenheid. Dit gunstig advies zal je pas verkrijgen als je een hygiëne-attest en een muziekattest van de Stad kunt aantonen. Contact: Kansspelcommissie, Kantersteen 47, 1000 Brussel t 02 504 00 40, [email protected] 42

LOGIES VERSTREKKEN: EXPLOITATIEVERGUNNING Wat? • Een logiesverstrekkend bedrijf is een toeristische handelsexploitatie, ongeacht de benaming, dat logies verstrekt in een daartoe uitgeruste kamer. De verhuringsduur van deze kamer is minimum één nacht. De maximum verhuring doet er niet toe. • Logiesverstrekkende bedrijven die over ten minste 4 kamers of accommodaties beschikken, kunnen slechts geëxploiteerd worden mits een exploitatievergunning. Deze exploitatievergunning staat los van de stedenbouwkundige vergunning voor functiewijziging naar horeca. • Deze vergunning is onder andere gekoppeld aan specifieke exploitatievoorwaarden en specifieke brandveiligheidsnormen. • Daarnaast moeten er dagelijks logemenfiches opgemaakt worden om over te maken aan de politie. • In de communicatie naar de consument blijven de hotelcategorieën en bijhorende sterren zeer betekenisvol. Ze helpen het aanbod structureren en vormen een garantie voor een bepaald kwaliteits- en comfortniveau. Bovendien zijn ze een toetssteen bij de beoordeling van de voorgelegde prijs. • Binnen de ze brochure hebben we niet de ruimte om op al deze aspecten gedetailleerd in te gaan. Bovendien zijn de voorwaarden en normen voor uitbating heel sterk afhankelijk van de aard van het logement dat verschaft wordt. U kunt alle voor u relevante informatie raadplegen via http://www.vlaanderen.be/int/artikel/logies

43

Contact: • Voor toeristische vergunningen (onder meer voor logies): • Vlaamse Overheid, Departement Internationaal Vlaanderen, Boudewijnlaan 30 , 1000 Brussel t 02 553 60 32, f 02 553 60 37, [email protected] • Voor algemene toeristische informatie: • Toerisme Vlaanderen, Grasmarkt 61 – 1000 Brussel t 02 504 03 00, f 02 504 03 77, www.toerismevlaanderen.be

44

E – DIVERSE INFORMATIE EN AANBEVELINGEN BROUWERIJCONTRACTEN Wat? • Wanneer een caféhouder een overeenkomst sluit met een brouwerij of een bierhandelaar en aan die overeenkomst is een drankafnameverplichting gekoppeld, dan spreekt men van een brouwerijcontract. • Als je als uitbater een brouwerijcontract aangaat, dan kan de brouwerij of bierhandelaar je een aantal verplichtingen opleggen: • De afname van een of meerdere bieren, andere dranken of andere producten of diensten (dit is de exclusieve bevoorrading); • Het verbod om concurrerende producten aan te kopen; • De verplichting om binnen een welbepaalde periode een minimale hoeveelheid aan te kopen. • In ruil voor deze verplichting moet de leverancier jou bijzondere financiële of economische voordelen toekennen, zoals de verhuring van het café of het verstrekken van een lening, meubilair of materiaal. • De strikte Europese regelgeving komt in België neer op het volgende: • Inbev (marktaandeel > 30%) zou in principe geen brouwerijverplichtingen meer mogen opleggen, maar heeft een afwijking gekregen die haar toelaat om nog de volgende verplichtingen op te leggen: • Als de brouwerij het café verhuurt: enkel verplichte afname van bieren op vat die Inbev zelf brouwt en geen verplichte minimumhoeveelheid; • Als de brouwerij een financieel of economisch voordeel biedt (lening, bruiklening of sponsoring): enkel verplichting voor wat de pils op vat betreft maar Inbev mag 50 % van de totale leveringen voor zich opeisen en mogelijkheid om zich jaarlijks vrij te kopen door terugbetaling van het saldo van de lening of teruggave of afkoop van het in bruikleen geplaatste materiaal. De maximumduur van de afnameverplichting is vijf jaar.

45

• Alken-Maes (marktaandeel van ongeveer 15 %): er geldt slechts één beperking, nl. de maximumduur van de verplichting is ten hoogste vijf jaar. Voor het overige mag de brouwerij alle bieren, andere dranken, andere producten en diensten opnemen in verplichting, dus bijvoorbeeld ook verzekeringen, speelautomaten, onderhoudscontracten. Als de brouwerij het café verhuurt mag de duur van het verplichting dezelfde zijn als de duur van de huur. • Alle andere brouwerijen, bierhandelaars of andere leveranciers (marktaandeel < 10 %): er geldt geen enkele beperking op de duur en het voorwerp van de verplichting. • Strafbepalingen: De meeste brouwerijcontracten bevatten strafbepalingen die kunnen ingeroepen worden in geval van overtreding. Het gaat om zeer strenge bepalingen die de café-uitbater voldoende moeten afschrikken om zich strikt te houden aan zijn afnameverplichtingen.

46

AFVALBEHEER Restafval Restafval afkomstig van de uitbating van uw zaak mag niet aangeboden worden in de bruine restafvalzakken; die zijn enkel bestemd voor huishoudelijk gebruik. U hebt twee mogelijkheden: • Gebruik maken van de groene bedrijfsafvalzakken, tot maximaal 120 zakken per jaar. De ophaaldata in uw straat kunt u terug vinden in de afvalkalender (die u via de post ontvangt). De bedrijfsafvalzakken kunnen aangekocht worden in elke gemeenteafdeling (met uitzondering van Zwankendamme) en bij de dienst Leefmilieu in de Walweinstraat 20 te Brugge. • Gebruik maken van rolcontainers door een abonnement bij het IVBO, indien u grotere volumes afval aan te bieden hebt. Dit is aan te vragen via het IVBO, Pathoekeweg 41 te Brugge. Papier en karton + eventueel groenafval • Raadpleeg de afvalkalender. Dit is aan te bieden analoog met het huishoudelijk afval. Glas • Met uw glas kunt u terecht bij de glascontainers, net zoals met ‘huishoudelijk’ glas, maar het is bij grotere volumes toch aan te raden om een aparte ophaling te voorzien (via een afvalverwerkingsbedrijf) Overige fracties • Met overige afvalstoffen kunt u terecht in de containerparken. U hebt wel een bedrijfsafvalbadge nodig. Die badge is gratis te verkrijgen bij het IVBO. • Zwerfvuil / restafval afkomstig van de horecazaak Als horeca-uitbater bent u gehouden aan een aantal bepalingen uit het algemeen stedelijk reglement inzake afval en openbare netheid. Volgende bepalingen zijn van toepassing: • Als u voedingswaren of dranken verkoopt of aanbiedt die buiten de inrichting kunnen verbruikt worden, dient u voldoende zichtbare en toegankelijke afvalmand(en) tegen de gevel, en / of in het voor het publiek toegankelijke gedeelte van de inrichting te plaatsen. De afvalmanden moeten regelmatig door de uitbater of zijn medewerker(s) worden geledigd.

47

• De standplaats en de omgeving van de zaak moeten proper gehouden worden. • Ook afval dat met bepaalde uitbatingen kan worden verbonden en verspreid ligt in de omgeving (zoals friet- en hamburgerbakjes), moet door de uitbater of zijn medewerker(s) worden verwijderd. Contact: Dienst Leefmilieu, Walweinstraat 20, 8000 Brugge t 050 44 83 43, [email protected] http://www.brugge.be/internet/nl/Natuurleefmilieu/Leefmilieu/KMO/Afval-KMO.htm

48

ROL VAN POLITIE MET BETREKKING TOT UITGAANSLEVEN De lokale politie Brugge zet veel tijd en middelen in om de veiligheid en leefbaarheid in en rond de uitgaansbuurten in het oog te houden en af te dwingen. • Ieder weekend worden specifieke overlastpatrouilles georganiseerd. Deze ploegen worden specifiek belast met het toezicht in de uitgaansbuurten (Langestraat, Kuipersstraat, Eiermarkt, ’t Zand en daarbij aanleunende straten) en worden niet opgeroepen voor andere opdrachten (tenzij in uitzonderlijke omstandigheden). De overlastpatrouille is zowel te voet, met de fiets als met de wagen actief. • Op enkele cruciale punten in de uitgaansbuurten werden camera’s geïnstalleerd. Deze stellen de politie in staat om een goed overzicht te behouden en om de ploegen ter plaatse beter te kunnen aansturen in hun optreden bij incidenten. Het kan ook de ophelderingsgraad verhogen en zorgen voor een vorm van afschrikking bij potentiële amokmakers. Contact: Lokale Politie Brugge, Lodewijk Coiseaukaai 3, 8000 Brugge t 050 44 88 44

49

F – INFORMATIE- EN ONDERSTEUNINGSPUNTEN / PREMIES EN SUBSIDIES DIENSTVERLENING HORECACOACH De horecacoach is een aanspreekpunt en ondersteunt de uitbaters op het vlak van een ‘positief uitgaansklimaat’. Hij staat uitbaters op individuele basis bij maar probeert ook overkoepelend, samen met alle betrokkenen, oplossingen ui t te werken om de leefbaarheid, veiligheid en aantrekkelijkheid van het uitgaansleven te optimaliseren. Dit vertaalt zich concreet in volgende activiteiten: • Organiseren van overleg • met de uitgaansbuurten; • thematisch, • of naar aanleiding van bepaalde evenementen of actualiteiten. • Organiseren van infosessies of vorming en opleiding rond voor de horeca relevante onderwerpen. • Publicatie van informatieve brochures in de reeks ‘gids positief uitgaan’ • Uitwerken van sensibliseringscampagnes of preventieve acties op het terrein. • Bemiddeling en advies • (infra)structurele beleidsvoorstellen ten behoeve van een positief uitgaansklimaat • Op vraag aanbieden van informatie allerhande of doorverwijzen naar gespecialiseerde diensten / instanties. Contact: horecacoach, Blinde Ezelstraat 1, 8000 Brugge t 050 44 82 91

50

DIENST VERLENING DIENST LOKALE ECONOMIE De stedelijke dienst economie richt zich tot alle ondernemers in Brugge en focust zich uiteraard op de economische en administratieve aspecten van de uitbating. Ondernemers kunnen in Brugge gebruik maken van een drievoudige loketdienstverlening. KMO-loket • Het bestaande KMO-loket in de Oostmeers 17 is al enkele jaren hét aanspreekpunt voor ondernemers die een zaak hebben in Brugge of de opstart ervan overwegen. • Het KMO-loket helpt bij vragen omtrent onder andere bedrijventerreinen, wekelijkse rustdag, avondsluiting, diverse premiemogelijkheden. Kortom alle vragen over handel en ondernemen zijn welkom. • Tevens verwijst de economisch consulent ondernemers door naar andere stadsdiensten of vraagt er meteen de nodige informatie op. Handelaars en ondernemers kunnen bij het KMO-loket dus ook terecht voor de opvolging van hun dossiers of vergunningsaanvragen die lopende zijn bij andere stadsdiensten. • Het KMO-loket opent zijn deuren elke dag van 9u tot 12u en op dinsdag ook van 14u tot 18u. Op afspraak langskomen kan uiteraard ook! Contact: Dienst lokale economie / KMO-loket, Oostmeers 17, 8000 Brugge economisch consulent: t 050 44 46 70 KMO-ambtenaar: t 050 44 46 72

51

Algemeen infoloket voor ondernemers •Het algemeen infoloket voor ondernemers is een bijkomende dienstverlening op maat van handelaar en ondernemer. • Elke donderdagvoormiddag kan je, op afspraak, in het gebouw aan de Walweinstraat 20 (vergaderzaal 1e verdieping) terecht voor een ontmoeting met vertegenwoordigers van de diensten Ruimtelijke Ordening, Leefmilieu, Lokale Economie, Brandweer en Vergunningen. Afhankelijk van de concrete informatievraag kunnen ook andere diensten vertegenwoordigd zijn. • Op die manier treft u, als ondernemer, diverse stadsdiensten die zich normaal op verschillende locaties in Brugge bevinden. Uiteenlopende info kan op hetzelfde moment, op dezelfde plaats verkregen worden! • Bij het vastleggen van een afspraak vermeldt de ondernemer waarover bepaalde informatie gewenst is, zodat de medewerker van de juiste dienst(en) aanwezig kan zijn. • Het algemeen infoloket voor ondernemers is open elke donderdagvoormiddag van 9u tot 12u. Contact: Dienst lokale economie / Algemeen infoloket ondernemers Oostmeers 17, 8000 Brugge economisch consulent: t 050 44 46 70 KMO-ambtenaar: t 050 44 46 72 Uniek gemeentelijk loket • Decretaal is vastgelegd dat alle steden en gemeenten over een uniek gemeentelijk loket beschikken voor meldingen, milieuvergunningsaanvragen en andere procedures binnen de milieuvergunningsreglementering (Vlarem). In het uniek gemeentelijk loket kan men ook samengevoegde aanvragen indienen, namelijk dossiers waarbij zowel een stedenbouwkundige vergunning als een milieuvergunning nodig is. Contact: Dienst Leefmilieu / Unieke gemeentelijk loket, Walweinstraat 20, 8000 Brugge t 050 44 83 44 Het uniek gemeentelijk loket is open van maandag tot vrijdag van 8u30 tot 12u en van 14u tot 16u (dinsdag tot 18u). 52

SUBSIDIES, PREMIES EN COMPENSATIE VANWEGE STAD BRUGGE Terugbetaling inschrijvingskost KBO • Stad Brugge neemt de inschrijvingskost van alle startende Brugse ondernemers in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) op zich. Starters moeten zich wel nog aanmelden bij een ondernemingsloket om de inschrijvingskost voor te schieten maar deze wordt dan automatisch terug gestort door de Stad. Animatie-en promotiepremie • Brugse handelsverenigingen, waar dus ook horecazaken toe kunnen behoren, kunnen voor nieuwe activiteiten de ‘animatie- en promotiepremie’ aanvragen. Zo kan 50% van de kostprijs, met een maximum van 3000 euro, betoelaagd worden. Indien er tijdens bestaande evenementen of acties een nieuw element aangebracht wordt, kan men een premie van maximaal 2000 euro verkrijgen.

SUBSIDIES DOOR DE HOGERE OVERHEDEN Participatiefonds • Zeer specifiek voor starters kan het Participatiefonds interessant zijn. Dit is een federale kredietorganisatie voor zelfstandigen, beoefenaars van vrije beroepen, KMO’s, starters, inclusief werkzoekenden, die een eigen zaak willen opzetten. • Zo kan u bij het participatiefonds bijvoorbeeld een lening aanvragen aan een vaste rentevoet van 4%. Zie www.fonds.org/nl/ • Subsidiedatabank van het Agentschap Ondernemen (Vlaamse Overheid) • Via de subsidiedatabank biedt het Agentschap u basisinformatie over de belangrijkste steunmaatregelen van de provinciale, Vlaamse, federale en Europese overheden. Niet alleen subsidies, maar ook andere steunmogelijkheden zijn in deze databank opgenomen.

53

• Neem gerust een kijkje via volgende weblink: www. agentschapondernemen.be/subsidiedatabank • Steunmaatregelen opzoeken kan u via de alfabetische lijst of het ingeven van een trefwoord in de zoekbalk. Met de zoekcriteria kan u een selectie uitvoeren op maat van uw project. Contact Agentschap Ondernemen, Jacob Van Maerlantgebouw - VAC - Koning Albert I-laan 1.2 bus 31, 8200 Brugge, t 0800 20 555 (gratis nummer), info@ agentschapondernemen.be Inkomenscompensatievergoeding bij hinder door openbare werken • U kunt als handelaar of uitbater van een horecazaak recht hebben op een vergoeding per kalenderdag dat u uw zaak moet sluiten ten gevolge van de werken, indien u aan onderstaande voorwaarden voldoet: • u bent zelfstandige (meerdere zelfstandigen of meewerkende echtgenoten van dezelfde zaak kunnen deze vergoeding aanvragen); • u bent actief in de detailhandel of in de horeca of u heeft in elk geval contact met consumenten; • u stelt minder dan 10 mensen te werk; • uw omzet of balanstotaal is lager dan 2 miljoen euro; • de betrokken werken zorgen voor hinder; • geen andere beroepsinkomsten hebben dan de inkomsten die voortvloeien uit de activiteit in de inrichting die hinder ondervindt van de openbare werken. • Er is sprake van hinder zodra er aan een van de volgende voorwaarden wordt voldaan: • geen enkele van de reglementair aangelegde openbare parkeerplaatsen van de straat waarin de inrichting is gelegen kan gebruikt worden;

54

• de toegangsweg tot de inrichting wordt afgesloten voor doorgaand autoverkeer in één of beide richtingen; • voetgangers kunnen onmogelijk de toegang tot de inrichting bereiken; • geen beschikbaarheid van de reglementair aangelegde openbare parkeerplaatsen binnen een straal van 100m rond de enige toegang tot de inrichting. De vergoeding is pas verschuldigd vanaf de 8ste dag volgend op de sluitingsdatum van de gehinderde inrichting. De maximumperiode is 30 kalenderdagen, met mogelijkheid tot verlenging(en), zodat de volledige periode van de hinder gedekt kan worden. U kan via de dienst Lokale Economie van stad Brugge een hinderattest verkrijgen dat vermeld dat er in uw straat werken (zullen) plaatsvinden die hinder kunnen veroorzaken. U kan dit document ook digitaal aanvragen via de stadswebsite www. brugge.be . Met dit hinderattest (en een formulier van het Participatiefonds) zal u zich kunnen wenden tot het Participatiefonds om erkend te worden als gehinderde onderneming. Het Participatiefonds zal onderzoeken of aan alle voorwaarden is voldaan en binnen 30 kalenderdagen haar beslissing laten weten. Beide documenten moeten minstens 7 dagen voor de sluiting van de inrichting bij het Participatiefonds ingediend worden. Meer info: www.openbarewerken-zelfstandigen.be en www.fonds.org

55

BELANGENORGANISATIES EN SPECIFIEKE INFORMATIECENTRA VOOR DE HORECA Horeca Vlaanderen • Beroepsorganisatie Horeca Vlaanderen is de werkgeversorganisatie van de horecasector. Leden kunnen bij de organisatie terecht voor juridisch advies, infosessies, documenten, belangenverdediging en tal van kortingen. Contact: Horeca Vlaanderen, Anspachlaan 111 (2de verdieping), 1000 Brussel, t 02 213 40 10, www.fedhorecavlaanderen .be Horeca Brugge vzw • Dit is de regionale afdeling van Horeca Vlaanderen voor Brugge en het Brugse Ommeland. • Contact: www.horecabrugge.be, [email protected] Horeca Vorming • Horeca Vorming is een initiatief van de sociale partners in de horeca: enerzijds de werknemersorganisaties ABVV Voeding-Horeca-Diensten, de CCVD Voeding en Hotel en anderzijds de werkgeversorganisaties zijnde de federaties Horeca Vlaanderen, Brussel en Wallonië. • Voor wie in horeca werk of gewerkt heeft (en tijdelijk werkloos is) organiseert Horeca Vorming waardevolle opleidingen, kosteloos en vlakbij Contact: Horeca Vorming Vlaanderen, Vlaams Centrum voor Vorming en Vervolmaking in de Horecasector, Anspachlaan 111 bus 4, 1000 Brussel, t 02 513 64 84, f 02 513 66 67, mail [email protected]

56

Guidea • Guidea, kenniscentrum voor toerisme en horeca is een vzw die ten dienste staat van de werknemers, werkgevers en professionele dienstverleners in de sectoren van horeca en toerisme in Vlaanderen. • Guidea verzamelt, ontwikkelt, verwerkt en verspreidt sectorspecifieke kennis. De organisatie geeft professioneel advies, bruikbare tips, instrumenten en inspirerende ideeën en dit inzake bedrijfsbeheer, praktische organisaties, personeelsbeleid, marketing en communicatie. Contact: Site Oud Sint-Jan – Mariastraat 38, 8000 Brugge, t 050 47 15 90, www.guidea.be

57

58

59

stad brugge preventiedienst horecacoach blinde ezelstraat 1, 8000 brugge t 050 44 82 91