Checklist maatregelen en adviezen bij hitte
GHOR Onderwerp
Nu de warme dagen van de zomer er weer gaan aankomen, is het verstandig om als
Checklist maatregelen en adviezen bij hitte
organisator voorbereid te zijn op de mogelijke gevolgen van hitte op medewerkers,
Datum
deelnemers en bezoekers van uw evenement.
8 maart 2013
Om een mogelijk fatale afloop te voorkomen is het dan ook van belang dat u zich als organisatie voorbereid middels een hittescenario. M.a.w. bedenk wat hitte voor impact kan hebben op het verloop van uw evenement en tracht hierop te anticiperen door bijvoorbeeld extra water- en rustpunten te creëren, de route in te korten, een andere aanvangstijd te kiezen etc.). Hoe ontstaat oververhitting?
Proceseigenaar
E.J. Smeets Versie
1.2 Status
Vastgesteld Evaluatiedatum
8 maart 2013 Bij hoge temperaturen vindt de koeling van het lichaam voornamelijk plaats door verdamping van transpiratievocht. Hierdoor kan uitdroging optreden door vochten/of zoutverlies. Tevens kan door onvoldoende koeling het lichaam oververhit raken. Let dus vooral op symptomen van uitdroging en oververhitting! De symptomen zijn prikkelbaarheid, hevige dorst, uitputting, duizeligheid en soms spierspasmen. Bij een gebrek aan zouten treden spierkrampen op, hevige moeheid, voorhoofdspijn, duizeligheid, misselijkheid, braken en snelle hartslag. Indien extreme warmte een langere tijd aanhoudt, voornamelijk bij een hittegolf, kunnen ook warmteberoertes optreden. De eerste gevallen van warmteberoertes worden meestal op de vierde dag van de hittegolf gemeld. Mensen raken dan plotseling bewusteloos waarbij de lichaamstemperatuur soms tot wel 45° graden Celsius oploopt. Het verdient dan ook aanbeveling om de bij het evenement aanwezige geneeskundige hulpverleners specifiek op hitteproblematiek te instrueren.
Ons kenmerk
Onderstaand de “Top 10 van wat te doen bij hitte” samengesteld door de GGD’en:
1.
Drink minstens 2 liter water per dag! Als je minder dan normaal plast of als je urine donkerder wordt dan moet je meer drinken.
2.
Geniet van de zon, maar denk aan je huid! Smeer de onbedekte huid goed in. Draag in de volle zon zo mogelijk een zonnehoed of zonneklep.
3.
Zoek ook de schaduw op, vooral tussen 12.00 en 16.00 uur.
4.
Houd baby’s in de schaduw en laat nooit een kind of een huisdier in een afgesloten auto achter.
5.
Verzorg wondjes extra goed ter voorkoming van ontsteking.
6.
Zorg voor goede koeling van etenswaren. Bij de barbecue het vlees goed doorbakken.
7.
Zorg voor voldoende ventilatie.
8.
Wees matig met alcohol en cafeïnehoudende dranken.
9.
Vermijd overmatige inspanningen, zoals hardlopen in de zon.
10. Ga met gezondheidsklachten naar de huisarts.
Algemene vragen over hitte en gezondheid kunt u stellen aan Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid, via telefoonnummer 0900-3686868 of via
[email protected]. Meer informatie over hitte kunt u vinden op www.rivm.nl
Versie: 1.2
2
1
Veelgestelde vragen rondom hitte
1.1
Hoe ontstaat oververhitting?
Bij hoge temperaturen vindt de koeling van het lichaam voornamelijk plaats door verdamping van transpiratievocht (zweet). Door onvoldoende koeling kan het lichaam oververhit raken.
1.2
Wat zijn de symptomen van oververhitting?
Oververhitting kan leiden tot uitputting. Dit ontstaat door vocht- en/of zoutverlies. De symptomen zijn: • • • • •
prikkelbaarheid hevige dorst uitputting duizeligheid soms spierspasmen
Bij een gebrek aan zouten kunnen klachten optreden: • • • • • •
spierkrampen hevige moeheid voorhoofdspijn duizeligheid misselijkheid, braken snelle hartslag
Als extreme warmte een lange tijd duurt, kunnen warmteberoertes optreden. Bijvoorbeeld bij een hittegolf. Mensen raken dan plotseling bewusteloos. Hun lichaamstemperatuur kan soms stijgen tot wel 45 graden. De eerste gevallen van warmteberoertes worden meestal op de 4e dag van de hittegolf gemeld.
1.3
Welke mensen lopen het meeste risico bij hitte?
Mensen die risico lopen, zijn bijvoorbeeld: • • • •
1.4
ouderen kinderen mensen met verminderde weerstand mensen met hart-, vaat- en longaandoeningen
Ouderen
Ouderen vormen een risicogroep, omdat zij hun lichaamstemperatuur minder goed kunnen regelen. Zij zullen sneller uitdrogen.
Versie: 1.2
3
Juist in de zomerperiode, als hun familie/buren/bekenden op vakantie zijn, is het belangrijk om te letten op ouderen. Vooral als ze alleen wonen en niet meer zo mobiel zijn. Zij hebben in perioden van hitte behoefte aan steun.
1.5
Wat is een acceptabele binnenluchttemperatuur?
Er is geen harde grens tussen een wel of niet acceptabele (binnen)temperatuur. Dit komt doordat ook andere factoren een rol spelen bij het ontstaan van aandoeningen die gerelateerd zijn aan hitte. Deze factoren zijn: • • • • •
omgevingstemperatuur luchtvochtigheid luchtsnelheid kleding activiteit (bijvoorbeeld zitten, werken of hardlopen)
Uit andere onderzoeken blijkt dat een behaaglijke binnentemperatuur voor de zomerperiode tussen de 23° en 26° graden ligt. Daarbij is uitgegaan van normale activiteiten (zitten, staan, werken en rustig rondlopen) en standaardkleding. Bij hogere temperaturen kunnen comfortproblemen, hinder en (ernstige) gezondheidsklachten ontstaan.
1.6
Hoe kan ik ruimtes koel houden?
Gebruik zonwering voordat het te warm wordt • •
Doe deze bij zonsopgang naar beneden en pas bij zonsondergang omhoog. Op deze manier kan dit een warmtevermindering van 20% geven. Buitenzonwering is effectiever dan binnenzonwering.
Ventileren en luchten • • • •
Doe dit 's avonds en 's nachts. Let wel op inbraakpreventie. Laat (schone) ventilatieroosters permanent open. Dit kan een warmtevermindering van 15% geven. Zorg voor dwarsventilatie. Zet ramen/roosters in tegenover elkaar liggende gevels open. Verwijder ramen uit galerijen voor een betere ventilatie. Zo verbetert de ventilatie. Stem dit wel af met de brandweer en/of Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente.
Laagje water op een plat dak • •
Breng een dunne laag (circa 5-7 mm) water op het platte dak. Deze hoeveelheid verdampt binnen 1 dag. Een dikkere laag water is minder effectief. Het houdt namelijk warmte vast. Zorg dat er, in verband met inzakking van het dak door het gewicht, niet te veel water op het dak komt.
Beperk warmteproductie •
Zorg voor zo min mogelijk warmteproductie. Zet bijvoorbeeld lampen, computers of beeldschermen uit. Dit kan een warmtevermindering van 6% geven.
Versie: 1.2
4
1.7 • • • • •
Koeling Gebruik eventueel een airco. Hiervan bestaan 2 typen: mobiele en split-units. Een split-unit is het meest effectief. Dit komt doordat het warmteproducerende deel aan de buitenzijde van de gevel of het dak is geplaatst. Bij mobiele airco's is het belangrijk om de lucht van het warmteproducerende deel van de airco direct naar buiten af te voeren! Let er op dat de capaciteit van de airco in verhouding is met de grootte van de ruimte. Vervang de filters tijdig.
Overige tips • •
1.8
Denk bijvoorbeeld aan het wit verven van lichtkoepels. Gebruik ventilatoren. Deze koelen de lucht niet, maar door de hogere luchtsnelheid kan de vochtige huid beter verdampen. Zo blijft het lichaam koel.
Wat moet ik doen als het te warm wordt?
•
Drink voldoende Drink 2 liter per dag ook als u geen dorst heeft. Drink bij voorkeur water. Vermijd alcohol.
•
Vermijd inspanning Vermijd inspanning vooral tussen 12.00 en 16.00 uur..
•
Blijf uit de hitte Blijf binnen of in ieder geval in de schaduw tussen 12.00 en 16.00 uur. Dit zijn de warmste uren van de dag. Draag een hoed, zonnebril en lichte kleding.
•
Zorg voor koelte Leg af en toe een koele handdoek in uw nek of neem een koele douche of bad. Laat de zonwering zakken of doe de gordijnen dicht. Doe ook de ramen dicht als het buiten warmer is dan binnen (overdag) en zet ze open als het buiten koeler is (s-nachts en vroeg in de morgen).
•
Zorg voor elkaar Steek een helpende hand uit als er in uw omgeving ouderen of zieken zijn, die hulp nodig hebben om deze adviezen op te volgen.
1.9
Waar moet ik verder nog aan denken bij hitte?
Zorg voor elkaar • •
Houd mensen die niet goed voor zichzelf kunnen zorgen (ouderen, baby's) goed in de gaten. Zorg dat zij voldoende drinken. Laat baby's en kleine kinderen nooit alleen in een auto achter!
Koel etenswaren Houd bederfelijke etenswaren (vlees, eieren, zuivel) goed gekoeld (maximaal 7° graden Celsius). Gebruik hiervoor een koeltas als boodschappen doet.
Versie: 1.2
5
Zwemmen In warm water kunnen allerlei organismen (o.a. Clostridium en blauwalg) groeien die een risico vormen voor uw gezondheid. Informeer daarom eerst naar de kwaliteit van het zwemwater als u wilt zwemmen in meren, plassen, kanalen of rivieren. Dit kunt u doen bij het Waterschap. Op de websites van de Waterschappen vindt u meer informatie: • •
www.dommel.nl www.aaenmaas.nl
Informatie over smog Tijdens warme perioden kan door luchtverontreiniging zomersmog ontstaan. Mensen met hart- en vaatziekten of luchtwegaandoeningen kunnen dan meer klachten krijgen. Hoe warmer het wordt, hoe groter de kans op smog. Meer informatie Als u vragen heeft over uw gezondheid kunt u het beste uw huisarts raadplegen. Misschien gebruikt u medicijnen of heeft u een ziekte, waarbij veel drinken juist niet mag. Raadpleeg ook in zo'n geval uw huisarts of uw apotheek. Mocht u nog specifieke vragen over hitte hebben dan kunt u verder contact opnemen met Bureau GMV van de GGD’en Brabant/Zeeland, tel. 0900-3686868.
Versie: 1.2
6
