Gezondheidsprofielen van EkoPlaza-klanten

Gezondheidsprofielen van EkoPlaza-klanten A healthy customer base

datum auteur(s)

versie classificatie

22/03/2013 Jorna Leenheer M.m.v. Constant Pieters, Millie Elsen en Joris Mulder 1.2 Standaard

© CentERdata, Tilburg, 2013 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Inhoudsopgave

Samenvatting ......................................................................................2 1

Inleiding .........................................................................................5 1.1 1.2 1.3

2

Het gezondheidsprofiel van EkoPlaza-klanten .......................................8 2.1 2.2

2.3 2.4 2.5 2.6 2.7

3

Algehele gezondheid ............................................................................... 8 Gezondheidsklachten en ziekten ............................................................... 8 2.2.1 Body Mass Index .............................................................................. 8 2.2.2 Klachten ......................................................................................... 9 2.2.3 Vastgestelde ziekten ......................................................................... 9 Medische hulp en medicijngebruik ...........................................................10 Voeding ................................................................................................13 Genotsmiddelen ....................................................................................14 Sport ...................................................................................................15 Gezondheid en werk ..............................................................................16

Winkelgedrag en klantgroepen EkoPlaza ........................................... 19 3.1 3.2 3.3

4

Aanleiding en probleemstelling ................................................................. 5 Onderzoeksaanpak ................................................................................. 6 Rapport ................................................................................................. 7

Bestedingsgedrag bij EkoPlaza ................................................................19 Verzekeringen EkoPlaza-klanten ..............................................................20 Gezondheid van verschillende klantgroepen ..............................................21

Verschillen naar sociaaldemografische groepen .................................. 26 4.1 4.2 4.3

Geslacht ...............................................................................................26 4.1.1 Sportgedrag van vrouwen.................................................................27 Opleiding ..............................................................................................28 Leeftijd ................................................................................................29 4.3.1 Jongste leeftijdgroep (16-34 jaar) ......................................................29 4.3.2 Middelste leeftijdsgroep (35-54 jaar) ..................................................30 4.3.3 Oudste leeftijdsgroep (55 jaar en ouder).............................................30

A

Steekproefbeschrijving ................................................................... 32

B

Over CentERdata ........................................................................... 33

Gezondheidsprofielen van EkoPlaza-klanten

1/34

Samenvatting EkoPlaza-klanten voelen zich aanzienlijk gezonder dan de Nederlandse bevolking: 41% voelt zich zelfs zeer goed of uitstekend, terwijl dit voor de totale bevolking 22% is. Verder oordeelt ruim eenderde dat zijn gezondheid is verbeterd in het afgelopen jaar (totale bevolking: 13,7%). Het gemiddelde BMI van EkoPlaza-klanten is 23,3, beduidend lager dan dat van de Nederlandse bevolking (25,5). EkoPlaza-klanten hebben veel minder vaak last van overgewicht en obesitas (25,8%) dan gemiddeld (48,7%), maar het percentage personen met ondergewicht ligt wel iets hoger (4,2% tegen 2,4% gemiddeld). Voor de meeste medische klachten en vastgestelde ziekten geldt dat EkoPlaza-klanten ze minder vaak ervaren dan de Nederlandse bevolking. Voor hartklachten, angina en problemen met ademhalen ligt het percentage EkoPlaza-klanten dat er last van heeft meer dan twee keer zo laag als bij de Nederlandse bevolking en ook voor gewrichtsklachten is het verschil aanzienlijk. Binnen de Nederlandse bevolking lijden relatief veel mensen aan hoge bloeddruk/hypertensie (16,4%) en dit ligt voor EkoPlazaklanten substantieel lager (6,0%), hetzelfde geldt voor hoog cholesterol (10,1% tegen 4,8%). Maar ook het percentage klanten dat regelmatig last heeft van hoesten, verstopte neus en verkoudheidsklachten ligt flink wat lager (12,8%) dan voor Nederland als geheel (19,1%). Een uitzondering op het beeld vormen maag- en darmproblemen welke door EkoPlaza-klanten vaker worden genoemd (17,6%) dan gemiddeld (13,6%). Ten slotte lijdt 63,1% van de EkoPlaza-klanten aan geen enkele vastgestelde ziekte tegen 53,0% van de totale bevolking. Deze bevindingen vertalen zich in een lager medicijngebruik. Ruim tweederde gebruikt voor geen enkele klacht of ziekte minimaal wekelijks medicijnen (67,3%) tegen minder dan de helft (49,5%) van de Nederlandse bevolking. Een uitzondering vormen antidepressiva, welke door EkoPlaza-klanten net zo vaak als door de Nederlandse bevolking worden gebruikt. EkoPlaza-klanten worden minder vaak opgenomen in een ziekenhuis (7,2%) dan gemiddeld (10,5%). Hoewel EkoPlaza-klanten minder gezondheidsproblemen lijken te hebben dan gemiddeld, leidt dit niet tot een sterk lager bezoek aan medische dienstverleners. Voor huisartsbezoek geldt dat een hoger percentage EkoPlaza-klanten (73,9%) naar de huisarts is gegaan in het afgelopen jaar dan gemiddeld (68,4%), maar het aantal bezoeken ligt lager, hetgeen in totaal ongeveer uitmiddelt. Voor fysiotherapie geldt iets soortgelijks. Psychische hulpverlening wordt niet alleen meer dan gemiddeld door EkoPlaza-klanten gebruikt (11,9% vs. 6,3%), maar ook met iets meer consults per persoon. Hetzelfde geldt voor bezoek aan de tandarts. Van thuiszorg maakt men minder gebruik dan gemiddeld. Het meest substantieel is het verschil in het gebruik van alternatieve geneeswijzen (homeopaat, acupuncturist, natuurgeneeskundige, magnetiseur, paranormale genezer, andere alternatieve genezer, e.a.). 41,7% van de Ekoplaza-klanten bezocht een alternatieve genezer in het afgelopen jaar (gemiddeld: 8,2%) voor gemiddeld 7,3 consults/behandelingen (gemiddeld: 5,90). Ruim de helft van de klanten van EkoPlaza-klanten (54,6%) bezocht in de afgelopen 12 maanden geen enkele medisch specialist, dit percentage wijkt niet significant af van dat van de Nederlandse bevolking. EkoPlaza-klanten gaan minder vaak dan gemiddeld naar een hartspecialist, neuroloog, oogarts, KNO-arts, chirurg en orthopedisch chirurg. EkoPlaza-klanten kennen een veel gezonder eetpatroon dan gemiddeld en roken veel minder vaak. Meer dan tweederde van de EkoPlaza-klanten eet dagelijks groente (70,3%) en fruit (68,5%), terwijl dit voor de Nederlandse bevolking ongeveer eenderde is (31,8% en 38,5%). Waar 90% van de Nederlandse bevolking meerdere keren per week vlees eet, is dit voor EkoPlaza-klanten minder dan de helft (44,6%). Dertig procent Gezondheidsprofielen van EkoPlaza-klanten

2/34

van de EkoPlaza-klanten eet helemaal geen vlees, tegen 2,5 procent van de Nederlandse bevolking. Het percentage dat nooit vis eet (21,5%) ligt veel hoger dan voor de Nederlandse bevolking (11,3%), maar het percentage dat meerdere malen per week vis eet ligt ook iets hoger (21,5% tegen 18,6%). Ongeveer drie procent van de EkoPlazaklanten eet geen dierlijke producten en is als veganist aan te merken. Het percentage EkoPlaza-klanten dat rookt (6,1%) is meer dan drie keer zo laag als het percentage rokers binnen de Nederlandse bevolking (20,1%). Ook drinken EkoPlaza-klanten iets minder frequent dan gemiddeld. Ruim tweederde van de EkoPlaza-klanten (69,2%) doet wekelijks aan sport tegen ruim de helft van de Nederlandse bevolking (52,7%) en als zij sporten doen ze dat ook meer uren per week (4,18 tegen 3,99 gemiddeld). Wat betreft de sporten die zij beoefenen blijkt dat EkoPlaza-klanten minder kiezen voor bal- en racketsporten, fitness en golf, net zo veel als gemiddeld aan zwemmen, gymnastiek en skeeleren doen, maar (veel) vaker voor wandelen, fietsen, bewegen op muziek en hardlopen kiezen dan de Nederlandse sporters gemiddeld. De bevindingen gelden veelal voor zowel primaire, secundaire en tertiaire klanten van EkoPlaza; daarbij geldt wel dat primaire klanten (die hun meeste dagelijkse boodschappen doen bij EkoPlaza) veelal het beste gezondheidsprofiel laten zien. Er werd geconstateerd dat EkoPlaza-klanten iets vaker dan gemiddeld last hebben van maag- en darmproblemen dan gemiddeld, maar dit blijkt vooral te gelden voor secundaire en tertiaire klanten. Voor bezoek aan huisarts, psychische hulpverlening, medisch specialist, fysiotherapeut en thuiszorg blijkt dat het percentage tertiaire en secundaire klanten dat er gebruik van heeft gemaakt hoger ligt dan bij primaire klanten. Juist bij deze categorieën vonden we verschillen met de Nederlandse bevolking, maar deze verschillen worden dus meer door de infrequente dan door de frequente klanten veroorzaakt. Aan de andere kant blijkt dat een hoger percentage primaire klanten (46,4%) gebruik maakt van alternatieve geneeswijzen dan secundaire (43,3%) en tertiaire klanten (36,3%). Wel is het aantal bezoeken van de secundaire en tertiaire klanten wat hoger dan van primaire klanten. Het percentage klanten dat geen medicijnen gebruikt, ligt onder primaire klanten het hoogst (72,4%) tegen 66,7% voor secundaire en 63,3% voor tertiaire klanten. Er zijn geen aanwijzingen dat de gevonden verschillen sterk worden veroorzaakt door de sociaaldemografische samenstelling van de klantenkring van EkoPlaza. Vergelijkingen van subgroepen van de bevolking met dezelfde subgroepen binnen de EkoPlazaklantenkring wat betreft geslacht, leeftijd en opleidingsniveau laten een identiek beeld zien als voor het totaal. Wij concluderen dan ook dat Ekoplaza-klanten meer dan gemiddeld gezond zijn op een groot aantal aspecten. Daarmee heeft EkoPlaza zich een waardevol asset verworven: a healthy customer base.


3/34


4/34

1

Inleiding

1.1

Aanleiding en probleemstelling

EkoPlaza is een franchiseketen van biologische supermarkten. De keten is groeiende en heeft thans bijna 50 vestigingen over heel Nederland. Binnen het segment van biologische supermarkten is EkoPlaza thans marktleider. EkoPlaza verkoopt uitsluitend biologische producten. Het hoofdkantoor is gevestigd in Veghel. In 2012 is er door een afstudeerder van de Universiteit van Tilburg een onderzoek verricht naar de profielen van de EkoPlaza klantenkring in het algemeen: wie is de EkoPlaza klant1? Uit dit onderzoek bleek dat klanten relatief vaak vrouw zijn (71%), hoogopgeleid (75% HBO+) en bijna de helft (47%) in de leeftijd tussen 36 en 55 jaar. Ekoplaza heeft op dit moment behoefte aan een meer specifiek vervolgonderzoek naar de gezondheidsprofielen van haar klanten. Er is behoefte aan beeld in het leefgedrag, de gezondheid en gebruik van medische hulp van EkoPlaza klanten en eventuele significante verschillen met de Nederlandse bevolking. Behalve het verkrijgen van meer inzicht wil EkoPlaza met de resultaten naar buiten treden en media-aandacht realiseren, maar ook gesprekken aangaan met andere partijen over samenwerking. CentERdata heeft gedurende februari en maart 2013 dit onderzoek in opdracht van EkoPlaza uitgevoerd. Het voorliggende rapport is het resultaat van dit onderzoeksproject2. Als centrale onderzoeksvraag definiëren wij: Wat is het gezondheidsprofiel van EkoPlaza-klanten? De volgende deelvragen dienen daarvoor te worden beantwoord: - Wat is de gemiddelde gezondheid van de Nederlandse bevolking volgens verschillende maatstaven (lengte, gewicht, doktersbezoek, medicijngebruik, gebruik van verslavende middelen, e.d.) - Wat is de gezondheid van de gemiddelde EkoPlaza-klant en hoe verhoudt dit zich tot de Nederlandse bevolking? - Welke segmenten van EkoPlaza-klanten zijn er te onderscheiden en hoe verhoudt hun gezondheid zich ten opzichte van elkaar en ten opzichte van vergelijkbare groepen in de Nederlandse bevolking? We benadrukken dat causaliteit met dit onderzoek niet kan worden vastgesteld. We stellen dus enkel vast of EkoPlaza-klanten een andere gezondheidsprofiel hebben dan de gemiddelde Nederlander of niet, maar kunnen niet herleiden of dit komt doordat zij bij EkoPlaza kopen, c.q. biologische producten eten. De gevonden verschillen in dit rapport kunnen drie verklaringen hebben: 1) door biologisch te eten, is de EkoPlaza-klant gezonder (oorzakelijk verband 1), 2) door meer bewust met gezond/biologisch eten bezig te zijn, is de EkoPlaza-klant gezonder (oorzakelijk verband 2) en 3) gezonde consumenten kiezen vaker voor biologische producten, oftewel vaker voor EkoPlaza 1 2

R.C. Weber (2012), The organic consumer profile, afstudeerscriptie Universiteit van Tilburg Naast dit rapport zijn aan EkoPlaza ook de data van het klantenonderzoek beschikbaar gesteld.


5/34

(selectie-effect). Het ligt het meest voor de hand dat ieder van deze drie verklaringen een deel van de verschillen kan verklaren. Het wetenschappelijke onderzoek naar de exacte causale relatie tussen biologisch eten en gezondheid is echter complex en staat nog in de kinderschoenen; het is dan ook geen onderdeel van het voorliggende onderzoek.

1.2

Onderzoeksaanpak

Om een vergelijking te kunnen maken tussen EkoPlaza-klanten en de Nederlandse bevolking is een vragenlijst afgenomen onder klanten van EkoPlaza-klanten. De resultaten van deze vragenlijst vergelijken we met de gegevens van een representatief panel. Hiervoor gebruiken we het LISS panel. Doordat van beide de ruwe data beschikbaar zijn, is het mogelijk verschillen statistisch te toetsen op significantie. CentERdata heeft een representatief wetenschappelijk huishoudpanel, het LISS panel (zie: www.lisspanel.nl ). Er zijn een groot aantal gezondheidskenmerken bekend van dit panel en daarmee van de gemiddelde Nederlandse bevolking. In het LISS panel wordt namelijk jaarlijks een uitgebreide vragenlijst over gezondheid afgenomen. De gemeten gezondheidskenmerken kunnen worden vergeleken met kenmerken van EkoPlaza klanten. Het LISS panel omvat ruim 7000 panelleden die maandelijks vragen invullen. Het panel wordt gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek en staat bekend als een van de meest representatieve online panels van Nederland (www.lissdata.nl/lissdata/About_the_panel). De vragenlijst over gezondheid is in 2012 door 5.072 personen ingevuld. Om gegevens over EkoPlaza klanten te verzamelen is een vragenlijst opgesteld die voor een groot deel vragen bevat die precies zo aan de leden van het LISS panel zijn gesteld. Zodoende is vergelijking mogelijk. Het omvat de volgende thema’s: • Gepercipieerde (ervaren) gezondheid • (Over)gewicht • Gezondheidsklachten en ziekten • Artsbezoek, ziekenhuisopname • Medicijngebruik • Sport • Gezonde voeding • Gebruik van genotsmiddelen • Gezondheid en werk Daarnaast zijn er enkele additionele vragen over winkelgedrag, verzekeringen en sociaaldemografische kenmerken gesteld. De vragenlijst is in overleg met EkoPlaza opgesteld en is separaat opgeleverd in de vorm van een codeboek. De vragenlijst is online afgenomen in de periode 8 tot 24 februari 2013. Er is een uitnodigingsmail uitgedaan naar 16.000 klanten die zich hebben ingeschreven voor de email nieuwsbrief van EkoPlaza. Daarnaast zijn er uitnodigingskaartjes in de winkels verspreid. Dit leverde in totaal 4.166 ingevulde, bruikbare vragenlijsten op3. Het responspercentage is hoog te noemen en met meer dan 4000 respondenten is het meer 3 4 vragenlijsten die werden ingevuld door personen onder 16 jaar zijn uit de steekproef verwijderd, aangezien het LISS panel enkel personen boven 16 jaar bevat. De betreffende personen deden wel mee bij de verloting van de bonnen.


6/34

dan voldoende mogelijk om alle gewenste analyses betrouwbaar te kunnen uitvoeren. Respondenten konden deelnemen aan een verloting van 25 EkoPlaza-cadeaubonnen4. Een beschrijving van de steekproef is opgenomen in Appendix A.

1.3

Rapport

De rest van dit rapport bespreekt de resultaten van het onderzoek. In hoofdstuk 2 wordt een vergelijking gemaakt tussen EkoPlaza-klanten en de Nederlandse bevolking. In hoofdstuk 3 wordt ingezoomd op het winkelgedrag van EkoPlaza-klanten en wordt een analyse gemaakt tussen drie klantsegmenten (primaire, secundaire en tertiaire klanten). Hoofdstuk 4 laat zien in hoeverre subgroepen van de EkoPlaza-klanten, te weten mannen versus vrouwen, hoogopgeleiden versus middelbaar- en laagopgeleiden en leeftijdsgroepen, verschillen van soortgelijke groepen in de Nederlandse bevolking in termen van algehele gezondheid en BMI.

4

Het betreft 5 bonnen van € 50 en 20 bonnen van € 20.


7/34

2

Het gezondheidsprofiel van EkoPlaza-klanten

2.1

Algehele gezondheid

Allereerst is mensen gevraagd hoe mensen hun gezondheid ervaren op dit moment en ten opzichte van een jaar geleden. Het gaat om percepties en geeft aan hoe gezond mensen zich voelen, hetgeen kan worden beschouwd als indicator voor de algehele gezondheid. EkoPlaza-klanten voelen zich significant gezonder dan de Nederlandse bevolking zich gemiddeld voelt (Tabel 2.1). De verschillen zijn aanzienlijk: 41% voelt zich zeer goed of uitstekend, terwijl dit voor de totale bevolking 22% is. Men is ook meer positief over de verandering in de gezondheid in het afgelopen jaar (Tabel 2.2). Ruim eenderde oordeelt dat zijn gezondheid is verbeterd in het afgelopen jaar (totale bevolking: 13,7%), terwijl slechts 7,3% vindt dat zijn gezondheid is verslechterd (totale bevolking: 17,6%). Tabel 2.1 Hoe ervaren mensen hun gezondheid op dit moment

Matig of slecht Goed Zeer goed of uitstekend Gemiddeld (1-5 schaal)

EkoPlaza 7,7% 51,6% 40,8% 3,43

Nederland 16,3% 61,7% 22,0% 3,09

Sig. Χ2 =931,2 p<0,001 t=27,8 p<0,001

Tabel 2.2 Hoe ervaren mensen hun gezondheid ten opzichte van een jaar geleden?

(Veel) Slechter Gelijk (veel) beter Gemiddeld (1-5 schaal)

EkoPlaza 7,3% 56,8% 36,0% 3,40

Nederland 17,6% 68,7% 13,7% 2,97

2.2

Gezondheidsklachten en ziekten

2.2.1

Body Mass Index

Sig. Χ2 =1849,8 p<0,001 t=34,3 p<0,001

Aan respondenten is gevraagd naar hun gewicht en lengte op basis waarvan de Body Mass Index (BMI) is berekend. Het BMI kan worden berekend door het gewicht (in kg’s) te nemen en dit delen door het kwadraat van de lengte (uitgedrukt in meters). Een BMI tussen 18,5 en 25 wordt als normaal beschouwd. Het gemiddelde BMI van EkoPlaza-klanten is 23,3 (normaal gewicht), dat van de Nederlandse bevolking 25,5 (net boven de grens voor overgewicht) (Tabel 2.3). Zeven van de tien EkoPlaza-klanten heeft een gezond gewicht, terwijl dit voor de Nederlandse bevolking nog niet de helft is (48,9%). Hoewel EkoPlaza-klanten veel minder vaak last hebben van overgewicht en obesitas (25,8%) dan gemiddeld (48,7%), ligt het


8/34

percentage personen met ondergewicht onder EkoPlaza-klanten (4,2%) wel iets hoger dan gemiddeld (2,4%). Tabel 2.3 Body Mass Index (BMI)

BMI Gemiddeld <18,5 18,5-25 25-30 >30

2.2.2

Ondergewicht Normaal gewicht Overgewicht Obesitas

EkoPlaza 23,31

Nederland 25,49

4,2% 70,0% 20,1% 5,7%

2,4% 48,9% 35,0% 13,7%

Sig. t=34,2 p<0,001 Χ2 =34,3 p= 890,9

Klachten

Tabel 2.4. geeft aan hoeveel procent van de EkoPlaza-klanten regelmatig last heeft van bepaalde klachten, deze hoeven niet noodzakelijkerwijs door een arts te zijn vastgesteld. Voor de meeste klachten geldt dat EkoPlaza-klanten ze minder vaak ervaren dan de Nederlandse bevolking. Voor hartklachten en angina, ademnood/problemen met ademhalen ligt het percentage EkoPlaza-klanten dat er last van heeft meer dan twee keer zo laag als van de Nederlandse bevolking. Ook voor gewrichtsklachten (aan bv. rug, knie, of heup) is het verschil aanzienlijk, de helft van de Nederlandse bevolking heeft er last van (50,9%) tegen ruim een derde van de EkoPlaza-klanten (34,2%). Daarnaast is het percentage klanten dat last heeft van hoesten, verstopte neus en verkoudheidsklachten flink wat lager (12,8%) dan voor Nederland als geheel (19,1%). Een uitzondering op het beeld vormen maag- en darmproblemen welke door EkoPlazaklanten vaker worden genoemd (17,6%) dan gemiddeld (13,6%). De categorie “andere klachten” wijkt voor EkoPlaza niet af van het Nederlandse gemiddelde. Tabel 2.4 Ervaren klachten (% van totaal)

Type klacht rug-, knie-, heuppijn of pijn in een ander gewricht hartklachten of angina, pijn in de borst bij inspanning ademnood, problemen met ademen hoesten, een verstopte neus en/of verkoudheidsklachten maag- of darmproblemen hoofdpijn moeheid slaapproblemen andere steeds terugkerende klachten geen terugkerende klachten

2.2.3

EkoPlaza

Nederland

Χ2 (p)

34,2%

50,9%

462,6 (<0,001)

2,1% 4,0%

5,0% 8,4%

77,4 (<0,001) 103,3 (<0,001)

12,8% 17,6% 12,9% 29,3% 16,0% 11,7% 32,4%

19,1% 13,6% 17,7% 31,4% 20,6% 11,4% 27,7%

105,3 (<0,001) 56,1 (<0,001) 67,4 (<0,001) 8,2 (<0,001) 53,9 (<0,001) 0,4 (0,50) 47,2(<0,001)

Vastgestelde ziekten

Tabel 2.5 geeft aan hoeveel procent van de EkoPlaza-klanten lijdt aan bepaalde ziekten of medische problemen. Het gaat hierbij om ziekten en problemen die in de afgelopen 12


9/34

maanden door een arts zijn vastgesteld. Ook hier geldt dat EkoPlaza-klanten minder aan de meeste genoemde ziekten lijden dan gemiddeld, hoewel de verschillen voor Parkinson en breuken niet significant zijn. Binnen de Nederlandse bevolking lijden relatief veel mensen aan hoge bloeddruk/hypertensie (16,4%) en dit ligt voor EkoPlaza-klanten substantieel lager (6,0%), hetzelfde geldt voor hoog cholesterol (10,1% tegen 4,8%). Ten slotte lijdt 63,1% van de EkoPlaza-klanten aan geen enkele vastgestelde ziekte tegen 53,0% van de totale bevolking. Tabel 2.5 Vastgestelde ziekten (% van totaal)

Ziekte Angina, pijn op de borst Een hartaanval (incl. hartinfarct/coronairtrombose) of ander hartprobleem Hoge bloeddruk of hypertensie Hoog cholesterol gehalte in het bloed Beroerte of herseninfarct of een ziekte aan de bloedvaten in de hersenen Diabetes of een te hoog bloedsuikergehalte Chronische longziekte zoals chronische bronchitis of emfyseem Astma Artritis, incl. osteoartritis, of reuma, botontkalking of osteoporose Kanker of kwaadaardig gezwel, incl. leukemie/ lymphoma, excl. minder ernstige huidkanker Maagzweer of zweer aan twaalfvingerige darm, zweer van het maag-/darmkanaal Ziekte van Parkinson Staar Gebroken heup of dijbeen Andere breuk Alzheimer, dementie, organisch hersensyndroom, seniliteit, of een ander ernstig geheugenprobleem Goedaardige tumor (huidtumor, poliepen, angioma) Andere kwalen die nog niet genoemd werden Geen ziekten / problemen

2.3

EkoPlaza 0,6%

Nederland 2,8%

Χ2 (p) 79,2 (<0,001)

0,7% 6,0% 4,8%

2,3% 16,4% 10,1%

49,2 (<0,001) 329,3 (<0,001) 129,8 (<0,001)

0,3% 1,6%

0,9% 5,5%

17,9 (<0,001) 121,0 (<0,001)

1,2% 2,8%

3,8% 4,5%

72,3 (<0,001) 28,0 (<0,001)

6,2%

9,8%

58,6 (<0,001)

1,5%

2,1%

7,2 (0,01)

0,6% 0,2% 1,3% 0,1% 1,2%

1,1% 0,2% 3,1% 0,2% 1,9%

8,4 (<0,001) 0,9 (0,33) 46,0 (<0,001) 3,7 (0,06) 11,4 (<0,001)

0,0% 1,4% 19,9% 63,1%

0,3% 2,2% 18,6% 53,0%

7,3 (0,01) 13,3 (<0,001) 4,7 (0,03) 168,0 (<0,001)

Medische hulp en medicijngebruik

Hoewel EkoPlaza-klanten minder gezondheidsproblemen lijken te hebben dan gemiddeld (zie 2.1 en 2.2), blijken zij diverse medische dienstverleners wel vaker dan gemiddeld te bezoeken (Tabel 2.6), hoewel daarbij soms wel weer geldt dat het aantal consults per persoon lager ligt (Tabel 2.7). Voor huisartsbezoek geldt dat een hoger percentage EkoPlaza-klanten (73,9%) naar de huisarts is gegaan dan gemiddeld (68,4%) in het afgelopen jaar, maar het aantal bezoeken ligt lager, hetgeen in totaal ongeveer uitmiddelt. Ook de fysiotherapeut bezoekt men iets vaker (28,5% vs. 23,8%), maar met iets minder consults per persoon (11,32 vs. 13,44). Psychische hulpverlening wordt niet alleen meer dan gemiddeld door EkoPlaza-klanten gebruikt (11,9% vs. 6,3%), maar ook


10/34

met iets meer consults per persoon. Hetzelfde geldt voor bezoek aan de tandarts. Van thuiszorg maakt men minder vaak gebruik dan gemiddeld. Het meest substantieel is het verschil in het gebruik van alternatieve geneeswijzen (homeopaat, acupuncturist, natuurgeneeskundige, magnetiseur, paranormale genezer, andere alternatieve genezer, e.a.). 41,7% van de Ekoplaza-klanten bezocht een alternatieve genezer in het afgelopen jaar (gemiddeld: 8,2%) voor gemiddeld 7,3% consults/behandelingen (gemiddeld: 5,90). Tabel 2.6 Bezoek aan arts en medisch hulpverlener in afgelopen 12 maanden (% van totaal)

Type arts/hulpverlener Huisarts Psychiater/psycholoog/psychotherapeut Fysiotherapeut Tandarts Thuiszorg Alternatieve geneeswijzen*

EkoPlaza 73,9% 11,9% 28,5% 87,4% 2,2% 41,7%

Nederland 68,4% 6,3% 23,8% 72,1% 3,1% 8,2%

Χ2 (p) 57,8 (<0,001) 216,3 (<0,001) 49,2 (<0,001) 488,5 (<0,001) 11,0 (<0,001) 6170,9 (<0,001)

* Hieronder valt o.m. homeopaat, acupuncturist, natuurgeneeskundige, magnetiseur, paranormale genezer, andere alternatieve genezer

Tabel 2.7 Aantal bezoeken/consults in afgelopen 12 maanden (bezoekers)

Huisarts Psychiater/psycholoog/psychotherapeut Fysiotherapeut Tandarts Thuiszorg Alternatieve geneeswijzen*

EkoPlaza 3,14 10,30 11,32 2,00 42,95 7,28

Nederland 3,26 9,64 13,44 1,95 46,98 5,90

t (p) 75,9 (<0,001) -20,9 (<0,001) 15,6 (<0,001) -34,3 (<0,001) 6,4 (<0,001) -2,9 (<0,001)

* Hieronder valt o.m. homeopaat, acupuncturist, natuurgeneeskundige, magnetiseur, paranormale genezer, andere alternatieve genezer.

Ruim de helft van de klanten van EkoPlaza-klanten (54,6%) bezocht in de afgelopen 12 maanden geen enkele medisch specialist, dit percentage wijkt niet significant af van dat van de Nederlandse bevolking (53,7%) (Tabel 2.8). Ook wat betreft het bezoek aan een internist wijken EkoPlaza-klanten (8,4%) niet af van de Nederlandse bevolking (8,3%). Voor alle andere specialismen bestaan er significante verschillen. EkoPlaza-klanten gaan vaker dan gemiddeld naar een gynaecoloog, psychiater en een andere (niet genoemde) specialist. Maar zij gaan juist minder vaak dan gemiddeld naar een hartspecialist, neuroloog, oogarts, KNO-arts, chirurg en orthopedisch chirurg. De verschillen zijn overigens significant, maar in omvang bij de meeste specialismen niet bijzonder groot (1 a 2 procentpunt).


11/34

Tabel 2.8 Bezoek aan medisch specialist in afgelopen % van totaal EkoPlaza Internist 8,4% Gynaecoloog 8,8% Hartspecialist (cardioloog) 3,6% Neuroloog 3,5% Oogarts 7,0% Keel-, neus- en oorarts 4,0% Chirurg 4,2% Orthopedisch chirurg 4,0% Psychiater 3,2% Andere specialist 18,6% Geen specialist 54,6%

12 maanden Nederland

8,3% 4,9% 6,9% 5,6% 9,3% 4,8% 6,5% 6,5% 2,3% 16,6% 53,7%

Χ2 (p)

0,1 (0,33) 139,5 (<0,001) 67,6 (<0,001) 35,2 (<0,001) 25,1 (<0,001) 5,3 (0,02) 33,6 (<0,001) 41,8 (<0,001) 14,9 (<0,001) 11,9 (<0,001) 1,3 (0,25)

Meer dan tweederde van de EkoPlaza-klanten (67,3%) gebruikt geen enkele vorm van medicijnen wekelijks, terwijl dit voor de Nederlandse bevolking als geheel nog niet de helft is (49,5%). Het veel lagere gebruik van medicijnen voor hoog cholesterol en hoge bloeddruk dan gemiddeld door EkoPlaza-klanten is in lijn met wat eerder werd gevonden voor vastgestelde ziekten (Tabel 2.5). Voor vrijwel alle andere soorten medicijnen geldt eveneens dat EkoPlaza-klanten ze minder dan gemiddeld gebruiken. Een uitzondering vormen antidepressiva, welke door EkoPlaza-klanten net zo vaak als door de Nederlandse bevolking worden gebruikt. Tabel 2.9 Medicijngebruik (minimaal wekelijks)

% van totaal Een hoog cholesterol gehalte in het bloed Hoge bloeddruk Hartinfarct of herseninfarct Andere hartziektes Astma Diabetes Gewrichtspijn of gewrichtsontsteking Andere pijnen (zoals hoofdpijn, rugpijn, etc.) Slaapproblemen Angst of depressie Osteoporose Brandend maagzuur Chronische bronchitis Andere klachten of ziekten, die nog niet genoemd zijn Ik gebruik geen medicijnen

EkoPlaza 3,0% 6,3% 0,9% 1,3% 3,2% 1,2% 3,3%

Nederland 13,0% 19,3% 3,7% 4,0% 4,7% 4,7% 8,4%

Χ2 (p) 368,1 (<0,001) 455,5 (<0,001) 92,4 (<0,001) 79,9 (<0,001) 20,2 (<0,001) 109,4 (<0,001) 141,4 (<0,001)

3,7% 3,0% 3,8% 2,7% 3,5% 0,6%

10,2% 4,9% 4,0% 2,2% 8,8% 2,2%

190,5 (<0,001) 31,8 (<0,001) 0,6 (0,46) 6,1 (0,01) 148,5 (<0,001) 46,3 (<0,001)

14,3% 67,3%

16,2% 49,5%

11,7 (<0,001) 531,0 (<0,001)

EkoPlaza-klanten worden minder vaak opgenomen in een ziekenhuis (7,2%) dan gemiddeld (10,5%), maar indien zij worden opgenomen wijkt het aantal operaties en opnamedagen niet af van de Nederlandse bevolking (Tabel 2.10).


12/34

Tabel 2.10 Opname in een ziekenhuis of kliniek in afgelopen 12 maanden

Ziekenhuisoponame Ja Nee

EkoPlaza 7,2% 92,8%

Gegevens van ziekenhuisopname Aantal dagen

5,12

Operatie

2.4

62,8% 37,2%

Nederland 10,5% 89,5%

Sig. Χ2 =47,4 p<0,001

62,8% 37,2%

t=0,03 p=0,98 Χ2 =0,00 p=0,99

Voeding

Klanten van EkoPlaza eten significant vaker groente, fruit en volkoren producten dan de gemiddelde Nederlander, wat indicatoren zijn van een gezond voedingspatroon (Tabel 2.11-2.13). Meer dan tweederde van de EkoPlaza-klanten eet dagelijks groente (70,3%) en fruit (68,5%), terwijl dit voor de Nederlandse bevolking ongeveer eenderde is (31,8% en 38,5%). De verschillen in het eten van volkoren producten is veel minder groot, dit wordt door de meeste Nederlanders bijna dagelijks gedaan. Tabel 2.11 Rauwe of gekookte groente

Frequentie ≤1 keer per week 2-4 keer per week 5-6 keer per week Dagelijks Χ2 = 2930,8 (p<0,001)

EkoPlaza 2,8% 7,3% 19,7% 70,3%

Nederland 12,5% 24,0% 31,6% 31,8%

EkoPlaza 5,4% 10,3% 15,8% 68,5%

Nederland 20,3% 21,3% 19,9% 38,5%

Tabel 2.12 Fruit

Frequentie ≤1 keer per week 2-4 keer per week 5-6 keer per week Dagelijks Χ2 = 83,1 (p<0,001)

Tabel 2.13 Volkoren producten (brood, pasta, rijst, granen, e.d.)

Frequentie ≤1 keer per week 2-4 keer per week 5-6 keer per week Dagelijks Χ2 = 83,1 (p<0,001) EkoPlaza-klanten eten 2.14-2.15). Waar 90% voor EkoPlaza-klanten dagelijks vlees, voor genuanceerder. Onder

EkoPlaza 8,0% 9,6% 12,7% 69,7%

Nederland 6,3% 11,3% 16,8% 65,5%

minder vaak vlees en vis dan de Nederlandse bevolking (Tabel van de Nederlandse bevolking meer dan wekelijks vlees eet, is dit minder dan de helft (44,6%). Slechts 5,3% van de klanten eet Nederland als geheel is dit 29,7%. Voor vis is het beeld EkoPlaza-klanten is het percentage dat nooit vis eet (21,5%)


13/34

hoger dan voor de Nederlandse bevolking (11,3%), maar het percentage dat meerdere malen per week vis eet ligt ook iets hoger (21,5% tegen 18,6%). Tabel 2.14 Vlees

Frequentie ≤1 keer per week 2-4 keer per week 5-6 keer per week Dagelijks Χ2 = (p=)

EkoPlaza

Nederland 55,4% 27,6% 11,7% 5,3%

10,1% 25,8% 34,4% 29,7%

Tabel 2.15 Vis en schaaldieren

Frequentie Nooit 1-3 keer per maand 1 keer per week Meerdere keren per week Χ2 = 516,4 (p<0,001)

EkoPlaza

Nederland 21,5% 28,8% 28,3% 21,5%

11,3% 32,5% 37,6% 18,6%

Een deel van de mensen eet in het geheel geen vlees en vis (vegetariër) of zelfs ook geen dierlijke producten zoals zuivel en eieren (veganist). Tabel 2.16 geeft een gecombineerd beeld van het eten van vlees, vis en dierlijke producten. Onder EkoPlazaklanten komt zowel vegetarisme en veganisme veel vaker voor dan gemiddeld (Tabel 2.16). Dertig procent van de EkoPlaza-klanten eet geen vlees, tegen 2,5 procent van de Nederlandse bevolking. Ongeveer drie procent eet geen dierlijke producten en is als veganist aan te merken. Tabel 2.16 Vegetarisme en veganisme Frequentie EkoPlaza Eet vlees en vis Eet geen vlees, wel vis Eet geen vis en vlees Veganist (geen dierlijke producten) Χ2 = 13705,3 (p<0,001)

2.5

Nederland

70,0% 14,4% 15,6%

97,6% 1,4% 1,1%

3,0%

Onbekend

Genotsmiddelen

Het percentage EkoPlaza-klanten dat rookt (6,1%) is meer dan drie keer zo laag als het percentage rokers binnen de Nederlandse bevolking (20,1%). Het percentage EkoPlaza klanten dat ooit gerookt verschilt niet veel van dat voor de Nederlandse bevolking. Ruim de helft (50,8%) rookte nooit, tegen 42,2% van de Nederlandse bevolking. Tabel 2.17 Rookgedrag Rookgedrag Nooit Ooit Nu Χ2 = 506,7 (p<0,001)

EkoPlaza

Nederland

50,8% 43,0% 6,1%

42,2% 37,7% 20,1%


14/34

Ook wat betreft alcoholische dranken bestaan er verschillen tussen EkoPlaza-klanten en de Nederlandse bevolking (Tabel 2.18). Het percentage geheelonthouders in het afgelopen jaar is onder EkoPlaza-klanten hoger (14,2%) dan gemiddeld (11,9%). Het percentage dat bijna dagelijks (minstens vijf keer per week) drinkt ligt lager (15,7% tegen 22,1%), maar het percentage dat 3-4 dagen per week ligt iets hoger (13,0% tegen 11,5%) dan bij de Nederlandse bevolking. Al met al drinken EkoPlaza-klanten iets minder frequent dan de gemiddelde Nederlander. Verder zien we dat personen die vaker drinken ook meer per keer drinken. Tabel 2.18 Drinken van alcoholhoudende dranken EkoPlaza Frequentie # glazen per keer* 5 dagen per week of 15,7% 2,2 vaker 3-4 dagen per week 13,0% 2,1 1-2 keer per week 21,6% 2,0 1-2 keer per maand 14,6% 1,9 Hooguit 1 keer per 2 20,8% 1,3 maanden Niet het afgelopen jaar 14,2% 0,0 Χ2 = 161,7 (p<0,001) * Deze vraag is enkel gesteld aan EkoPlaza-klanten

2.6

Nederland Frequentie 22,1% 11,5% 23,9% 14,2% 16,4% 11,9%

Sport

Ruim tweederde van de EkoPlaza-klanten (69,2%) doet wekelijks aan sport tegen ruim de helft van de Nederlandse bevolking (52,7%) (Tabel 2.19). De personen die sporten doen dat ook iets meer uren per week (4,18) dan de gemiddelde Nederlandse sporter (3,99) (Tabel 2.20). Uit Tabel 2.21 blijkt dat EkoPlaza-klanten sterk verschillen van de Nederlandse bevolking wat betreft de sporten die zij beoefenen. Zij doen minder vaak aan bal- en racketsporten, fitness en golf, net zo veel als gemiddeld aan zwemmen, gymnastiek en skeeleren, maar (veel) vaker aan wandelen, fietsen, bewegen op muziek en hardlopen. De verschillen zijn het grootst voor wandelen (EkoPlaza 46,0% van de sporters tegen 26,7% gemiddeld) en fietsen (EkoPlaza 39,4% van de sporters tegen 26,5% gemiddeld). Tabel 2.19 Wekelijkse sportbeoefening

Sport Ja Nee Χ2 = 454,7 (p<0,001)

EkoPlaza 69,2% 30,8%


Tabel 2.20 Aantal uren sporten per week Sport EkoPlaza Nederland Sporters 4,18 3,99


t (p)

-3,28 (<0,001)

15/34

Tabel 2.21 Beoefende sporten (sporters)

Voetbal Hockey Handbal Volleybal Badminton Squash Gymnastiek Zaalvoetbal Joggen/hardlopen Skeeleren/skaten Zwemmen Tennis Fietsen Wandelen Golf Fitness Bewegen op muziek (bv. dansen, zumba, aerobics) Andere sport(en)

EkoPlaza 0,6% 0,6% 0,2% 0,9% 0,4% 0,7% 4,4% 0,1% 23,3% 1,8% 13,0% 4,9% 39,4% 46,0% 2,2% 32,0%

Nederland 6,8% 1,5% 0,4% 3,2% 1,9% 1,9% 4,9% 1,6% 18,4% 1,9% 12,4% 12,8% 26,5% 26,7% 3,0% 34,3%

Χ2 (p) 178,0 (<0,001) 16,4 (<0,001) 2,6 (0,10) 48,6 (<0,001) 35,0 (<0,001) 23,9 (<0,001) 1,1 (0,30) 40,5 (<0,001) 46,5 (<0,001) 0,1 (0,79) 0,8 (0,38) 158,5 (<0,001) 246,4 (<0,001) 549,1 (<0,001) 5,9 (<0,001) 6,7 (<0,001)

19,0% 35,2%

12,2% 19,6%

124,8 (<0,001) 444,2 (<0,001)

Omdat er relatief veel vrouwen in de steekproef zitten is deze analyse in 4.1 nog eens herhaald voor enkel vrouwen.

2.7

Gezondheid en werk

Aan personen die werken (al dan niet in loondienst) is gevraagd in hoeverre zij gezondheidsproblemen ervaren die hen belemmeren bij hun werk. Uit Tabel 2.22 blijkt dat bijna 20% van de Nederlanders gezondheidsproblemen ervaart waardoor zij niet volledig werken, terwijl dit onder werkende EkoPlaza-klanten minder dan 10% is. Daarbij blijkt dat vooral het percentage EkoPlaza-klanten dat volledig niet werkt veel lager ligt dan gemiddeld (0,7% vs. 7,2%) of die om andere redenen niet werken (2,7% vs. 9,1%). Tabel 2.22 Gezondheidsproblemen van werkende personen EkoPlaza Nederland Werkt volledig 91,9% Niet hele week 4,7% Volledig niet 0,7% Andere reden 2,7% Χ2 = 317,9 (p<0,001)

80,2% 3,5% 7,2% 9,1%

Aan personen die niet de hele week of volledig niet werken vanwege gezondheidsredenen is gevraagd wat daarvan de reden is (Tabel 2.23). Daarbij valt op dat EkoPlaza-klanten naar verhouding vaker last hebben van geestelijke klachten (21,3% tegen 9,6%) en minder van lichamelijke klachten (51,5% tegen 58,8%). We vinden dus dat naar verhouding minder EkoPlaza-klanten die werkend gezondheidsproblemen ervaren dan de Nederlandse werkende bevolking, maar als zij problemen ervaren dan zijn dit vaker geestelijke en minder vaak lichamelijke problemen dan gemiddeld.


16/34


17/34

Tabel 2.23 Reden van tijdelijke/gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid indien niet volledig werkend EkoPlaza Nederland Ongeval/blessure/griep 3,7% 5,6% Ernstigere lichamelijke 51,5% 58,8% klachten Geestelijke klachten 21,3% 9,6% Geestelijk en lichamelijke 23,5% 26,0% klachten 2 Χ = 21,9 (p<0,001)


18/34

3

Winkelgedrag en klantgroepen EkoPlaza

3.1

Bestedingsgedrag bij EkoPlaza

Aan EkoPlaza-klanten is gevraagd wat hun belangrijkste en op-een-na belangrijkste supermarkt is in termen van totaal besteed bedrag (Tabel 3.1). Albert Heijn is de belangrijkste primaire supermarkt van EkoPlaza-klanten (36,3%), gevolgd door EkoPlaza zelf (32,2%). Bij de tweede supermarkt ontlopen Albert Heijn en EkoPlaza elkaar nauwelijks. Jumbo is de derde speler. Bij de categorie anders worden vrij vaak andere biologische winkels genoemd. Uit Tabel 3.1 blijkt ook dat ongeveer eenderde (32,2%) van de respondenten EkoPlaza als primaire supermarkt heeft, 30,9% als secundaire supermarkt en voor de resterende 36,9% komt EkoPlaza op een derde of volgende plaats. De indeling in primaire, secundaire en tertiaire klanten zullen we in het vervolg van de analyses regelmatig maken om zo verschillen tussen klantensegmenten te kunnen onderscheiden. Tabel 3.1 Belangrijkste supermarkt

Primaire supermarkt EkoPlaza Albert Heijn C1000 Jumbo Aldi Lidl Dirk van den Broek Dekamarkt Coop Spar Hoogvliet Deen Vomar Plus Emte Andere

32,2% 36,3% 2,7% 7,7% 1,4% 4,8% 2,1% 1,5% 0,7% 0,2% 1,1% 1,4% 0,7% 1,8% 0,5% 5,2%

Secundaire Supermarkt 30,9% 30,1% 4,4% 7,6% 3,1% 5,8% 2,2% 1,1% 0,8% 0,4% 1,0% 0,9% 0,6% 2,4% 0,7% 8,0%

Het verschil tussen primaire, secundaire en tertiaire klanten wat betreft hun winkelgedrag wordt weergegeven in Tabel 3.2. De resultaten zijn volkomen logisch. Primaire klanten wonen het dichtst bij de dichtstbijzijnde EkoPlaza-vestiging (tertiaire klanten het verst weg), het totaal besteed bedrag per week ligt het hoogst (€70,94), hun bezoekfrequentie is het hoogst (95% minimaal wekelijks tegen 71% van de secundaire en 40% van de tertiaire klanten) en zij hebben het vaakst een klantenkaart (73,5%). Verder hebben zij naast de meest intensieve relatie met EkoPlaza en biologische voeding ook de langstlopende relatie. Bijna een kwart van de primaire klanten is al langer dan 10 jaar klant bij EkoPlaza, meer dan de helft koopt al langer dan 10 jaar bij biologische winkels. De secundaire klanten en tertiaire klanten zijn gemiddeld minder lang klant bij EkoPlaza en kopen minder lang biologische producten. Gezondheidsprofielen van EkoPlaza-klanten

19/34

Tabel 3.2 Winkelkenmerken van primaire, secundaire en tertiaire klanten van EkoPlaza

Afstand tot winkel** < 1 km 1-5 km 5- 10 km > 10 km Totaal besteedbedrag** Bezoekfrequentie** 3 keer per week of vaker 2 keer per week 1 keer per week 1 keer per 2 weken Minder vaak Hoe lang al klant bij EP** Korter dan 1 jaar 1-2 jaar 2-5 jaar 5-10 jaar langer dan 10 jaar Hoe lang al klant bij biologische winkels** Korter dan 1 jaar 1-2 jaar 2-5 jaar 5-10 jaar langer dan 10 jaar Klantenkaart**

Primaire klanten

Secundaire klanten

Tertiaire klanten

29,8% 44,2% 14,2% 11,9% € 70,94

23,8% 44,7% 17,8% 13,7% € 33,18

15,6% 43,8% 19,7% 20,9% € 20,66

28,3% 29,0% 37,3% 4,2% 1,2%

6,8% 17,9% 45,7% 21,2% 8,3%

2,6% 8,3% 29,0% 25,9% 34,1%

9,8% 18,6% 32,1% 15,4% 24,1%

14,1% 26,8% 29,8% 13,9% 15,4%

26,3% 27,1% 25,9% 10,3% 10,4%

3,3% 8,3% 18,5% 14,5% 55,4% 73,5%

5,9% 12,5% 21,8% 16,8% 43,1% 53,1%

12,5% 14,7% 20,4% 15,6% 36,9% 34,6%

** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05)

3.2

Verzekeringen EkoPlaza-klanten

Aan EkoPlaza-klanten is gevraagd waar zij zich hebben verzekerd en hoe. Tabel 3.3 geeft een overzicht. Ruim de helft van de EkoPlaza-klanten (54%) zijn collectief verzekerd. Het percentage collectief verzekerden ligt het laagst voor de primaire klanten (50,5%) en het hoogst voor tertiaire klanten (54,2%). Ruim 80 procent van de EkoPlaza-klanten heeft een aanvullende verzekering, er bestaan geen significante verschillen tussen klantgroepen. Er bestaan wel verschillen tussen klantgroepen wat betreft het vrijwillig eigen risico. Primaire klanten hebben iets vaker een vrijwillig eigen risico dan secundaire en tertiaire klanten. In totaal heeft 10,3% van de EkoPlaza-klanten een maximaal vrijwillig eigen risico van €500 en 8,3% een vrijwillig eigen risico tussen €100 en €500.


20/34

Tabel 3.3 Wijze van verzekeren van primaire, secundaire en tertiaire klanten van EkoPlaza

Verzekeringsvorm** • Individueel • Collectief Aanvullend verzekerd • Ja • Nee Vrijwillig eigen risico** • Geen • 100-400 euro • 500 euro • Weet het niet

Primaire klanten

Secundaire klanten

Tertiaire klanten

49,5% 50,5%

43,0% 57,0%

45,8% 54,2%

79,6% 20,4%

82,4% 17,6%

81,9% 18,1%

63,6% 8,4% 13,1% 15,0%

68,4% 7,4% 9,4% 14,8%

69.0% 9,0% 8,7% 13,3%

** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05)

3.3

Gezondheid van verschillende klantgroepen

In deze paragraaf worden de belangrijkste kenmerken wat betreft gezondheid en gebruik van gezondheidsdiensten uitgesplitst voor drie klantsegmenten: primaire, secundaire en tertiaire klanten. Uit Tabel 3.4 blijkt dat primaire klanten positiever over hun gezondheid zijn dat secundaire en tertiaire klanten, maar voor alle klantgroepen geldt dat zij positiever zijn dan de Nederlandse bevolking gemiddeld is. Hetzelfde geldt voor de ontwikkeling van de gezondheid in het afgelopen jaar (Tabel 3.5), maar de verschillen zijn hier heel klein. Tabel 3.4 Hoe ervaren mensen hun gezondheid op dit moment**

Klantgroep: Primair Matig of slecht 5,5% Goed 46,5% Zeer goed of uitstekend 48,0% Gemiddeld** 3,6 (1-5 schaal)

Secundair 7,9% 51,9%

Tertiair 9,3% 56,0%


40,2% 3,4

34,8% 3,3

22,0% 3,1

** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05) Tabel 3.5 Hoe ervaren mensen hun gezondheid ten opzichte van een jaar geleden?**

Klantgroep: (Veel) Slechter Gelijk (Veel) beter Gemiddeld (1-5 schaal)

Primair 5,7% 58,5% 35,9% 3,4

Secundair 6,8% 55,9% 37,4% 3,4

Tertiair 9,1% 56,1% 34,8% 3,4

Nederland 17,6% 68,7% 13,7% 3,0

** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05) Wat betreft BMI blijkt dat alle klantgroepen duidelijke lager scoren dan het Nederlandse gemiddelde. Bij primaire klanten is het percentage met een gezond gewicht het hoogst Gezondheidsprofielen van EkoPlaza-klanten

21/34

(74,5%), voor secundaire (70,4%) en tertiaire klanten (65,7%) ligt het percentage iets lager. Tabel 3.6 Body Mass Index (BMI) BMI Primair Gemiddeld** <18,5 18,5-25


22,0 4,3% 74,5%

Secundair

Tertiair

Sig

25,49 23,0 3,0% 70,4%

25-30 17,7% 20,0% >30 3,5% 6,5% ** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05)

23,1

5,0% 65,7%

2,4% 48,9%

22,2% 7,0%

35,0% 13,7%

Voor ervaren klachten geldt voor de meeste categorieën van klachten dat alle klantgroepen minder vaak klachten ervaren dan de Nederlandse bevolking, waarbij primaire klanten het laagste percentage scoren, gevolgd door secundaire en vervolgens tertiaire klanten (Tabel 3.7). Uitzondering zijn hoesten en verkoudheidsklachten waarbij er geen significante verschillen tussen de drie klantgroepen bestaan. Daarnaast bestaan er nagenoeg geen verschillen tussen primaire en secundaire klanten in hartklachten, slaapproblemen en andere terugkerende klachten. Er werd al geconstateerd dat EkoPlaza-klanten iets vaker dan gemiddeld last hebben van maag- en darmproblemen dan gemiddeld, maar dit blijkt vooral te gelden voor secundaire en tertiaire klanten. Tabel 3.7 Ervaren klachten Primair Secundair rug-, knie-, heuppijn of pijn in 30,1% 35,3% een ander gewricht** hartklachten of angina, pijn in 1,9% 1,6% de borst bij inspanning ademnood, problemen met 3,0% 3,7% ademen** hoesten, een verstopte neus 11,3% 14,1% en/of verkoudheidsklachten maag- of darmproblemen** 14,7% 18,7% hoofdpijn** 10,1% 11,8% moeheid** 24,9% 30,4% slaapproblemen** 15,0% 14,6% andere steeds terugkerende 10,8% 10,7% klachten** geen terugkerende 38,8% 29,9% klachten** ** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05)

Tertiair

Nederland

36,8%

50,9%

2,6%

5,0%

5,2%

8,4%

13,1% 19,2% 12,9% 32,3% 17,9%

19,1% 13,6% 17,7% 31,4% 20,6%

13,4%

11,4%

29,1%

27,7%

Voor door een arts vastgestelde ziekten geldt dat voor de meeste ziekten en problemen er geen verschillen bestaan tussen primaire, secundaire en tertiaire klanten. Wel is het percentage primaire klanten dat aan geen enkele ziekte leidt (67,0%) lager dan voor secundaire klanten (63,3%) en tertiaire klanten (59,5%). Verder geldt dat hoog cholesterol voor alle klantgroepen minder voorkomt dan gemiddeld, maar significant het laagst ligt voor primaire klanten (3,6%). Chronische longziekten komen relatief weinig


22/34

voor bij secundaire klanten (0,6%). Ten slotte valt op dat tertiaire klanten relatief vaak (1,2%) aan een maagzweer lijden, zelfs nog iets vaker dan gemiddeld (1,1%). Tabel 3.8 Vastgestelde ziekten Ziekte angina, pijn op de borst een hartaanval (incl. hartinfarct of coronairtrombose) of een ander hartprobleem (incl. hartfalen) hoge bloeddruk of hypertensie hoog cholesterol gehalte in het bloed** een beroerte of herseninfarct of een ziekte aan de bloedvaten in de hersenen diabetes of een te hoog bloedsuikergehalte chronische longziekte zoals chronische bronchitis of emfyseem** Astma artritis, incl. osteoartritis, of reuma, botontkalking of osteoporose kanker of kwaadaardig gezwel, incl. leukemie of lymphoma, maar excl. minder ernstige vormen van huidkanker een maagzweer of zweer aan twaalfvingerige darm, zweer van het maag-/darmkanaal** de ziekte van Parkinson Staar een gebroken heup of dijbeen een andere breuk Alzheimer, dementie, organisch hersensyndroom, seniliteit, of een ander ernstig geheugenprobleem

(% van totaal) Primair Secundair

Tertiair

Nederland

0,5%

0,7%

0,5%

2,8%

0,5% 4,9%

0,5% 6,3%

1,0% 6,7%

2,3% 16,4%

3,6%

5,1%

5,5%

10,1%

0,4%

0,3%

0,3%

0,9%

1,2%

1,8%

1,9%

5,5%

1,4% 2,1%

0,6% 2,8%

1,6% 3,5%

3,8% 4,5%

5,9%

6,0%

6,8%

9,8%

1,6%

1,3%

1,6%

2,1%

0,2% 0,2% 1,1% 0,07% 0,9%

0,4% 0,1% 1,6% 0,08% 1,8%

1,2% 0,3% 1,2% 0,13% 1,0%

1,1% 0,2% 3,1% 0,2% 1,9%

0,0%

0,0%

0,13%

0,3%

goedaardige tumor (huidtumor, poliepen, angioma)

1,1%

1,3%

1,6%

2,2%

andere kwalen die nog niet genoemd werden

18,5%

13,4%

21,6%

18,6%

67,0%

63,3%

59,5%

53,0%

geen ziekten / problemen** ** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05) Uit Tabel 3.9 blijkt dat er geen verschillen bestaan tussen klantgroepen wat betreft tandartsbezoek. Verder blijkt dat een hoger percentage primaire klanten (46,4%) gebruik maakt van alternatieve geneeswijzen dan secundaire (43,3%) en tertiaire klanten Gezondheidsprofielen van EkoPlaza-klanten

23/34

(36,3%). Wel is het aantal bezoeken van de secundaire en tertiaire klanten wat hoger dan onder primaire klanten. Voor bezoek aan huisarts, psychische hulpverlening, medische specialist, fysiotherapeut en thuiszorg blijkt dat het percentage tertiaire en secundaire klanten dat er gebruik van heeft gemaakt hoger ligt dan bij primaire klanten. Juist bij deze categorieën vonden we verschillen met de Nederlandse bevolking, maar deze verschillen worden dus meer door de infrequente dan door de frequente klanten gedreven. Primaire klanten gaan zelfs minder vaak naar de medisch specialist dan het Nederlandse gemiddelde. Tabel 3.9 Bezoek aan arts in afgelopen 12 maanden % van totaal Primair Secundair Huisarts** 70,1% 73,9% Psychiater/psycholoog/psychotherapeut 10,5% 11,5% Medisch specialist in ziekenhuis** 34,8% 36,4% Fysiotherapeut** 24,1% 29,7% Tandarts 86,7% 88,8% Thuiszorg** 1,3% 2,6% Alternatieve geneeswijzen** 46,4% 43,3% ** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05)

Tertiair

Nederland

77,2% 13,4% 42,4% 31,3% 87,2% 2,6% 36,3%

68,4% 6,3% 38,1% 23,8% 72,1% 3,1% 8,2%

Tabel 3.10 laat zien dat het aantal consults (bezoeken) niet sterk verschilt tussen de klantgroepen; enkel voor medische specialisten en fysiotherapeuten worden significante verschillen gevonden. Tabel 3.10 Aantal bezoeken/consults in afgelopen 12 maanden (bezoekers)

Huisarts Psychiater/psycholoog/psychotherapeut Medisch specialist in ziekenhuis** Fysiotherapeut** Tandarts Thuiszorg Alternatieve geneeswijzen

Primair 3,43 9,79 3,32 9,57 2,00 48,44 6,75

Secundair 2,69 11,14 3,11 11,95 2,01 35,67 7,21

Tertiair 3,27 9,99 2,88 12,01 1,99 46,48 7,96

Nederland 3,26 9,64 3,37 13,44 1,95 46,98 5,90

** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05) Uit Tabel 3.11 blijkt dat het percentage klanten dat geen medicijnen gebruikt onder primaire klanten het hoogst ligt (72,4%) tegen 66,7% voor secundaire en 63,3% voor tertiaire klanten. Voor de meeste categorieën van medicijnen geldt dat het verschil tussen de drie klantgroepen niet significant is. Uitzondering daarop zijn medicijnen tegen hoge bloeddruk, astma, andere pijnen en brandend maagzuur. Deze worden door primaire klanten het minst gebruikt en door tertiaire klanten het meest.


24/34

Tabel 3.11 Medicijngebruik % van totaal Primair Secundair Een hoog cholesterol gehalte in het 2,4% 3,0% bloed Hoge bloeddruk** 5,0% 6,4% Hartinfarct of herseninfarct 1,0% 0,8% Andere hartziektes 0,8% 1,5% Astma** 2,4% 3,0% Diabetes 0,9% 1,4% Gewrichtspijn of gewrichtsontsteking 2,6% 3,4% Andere pijnen (zoals hoofdpijn, 2,6% 3,7% rugpijn, etc.) ** Slaapproblemen 2,5% 3,0% Angst of depressie 3,1% 4,0% Osteoporose 1,7% 2,7% Brandend maagzuur** 2,5% 3,5% Chronische bronchitis 0,9% 0,5% Andere klachten of ziekten, die nog 12,6% 15,1% niet genoemd zijn Ik gebruik geen medicijnen** 72,4% 66,7% ** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05)


Tertiair

Nederland

3,6% 7,3% 0,9% 1,6% 4,1% 1,4% 3,7%

13,0% 19,3% 3,7% 4,0% 4,7% 4,7% 8,4%

4,8% 3,5% 4,2% 2,8% 4,3% 0,5%

10,2% 4,9% 4,0% 2,2% 8,8% 2,2%

15,2% 63,3%

16,2% 49,5%

25/34

4

Verschillen naar sociaaldemografische groepen

In Hoofdstuk 4 gaan we na in hoeverre specifieke sociaaldemografische groepen verschillen van dezelfde sociaaldemografische groep binnen de Nederlandse bevolking. We kijken daarbij steeds naar het BMI en de algehele gezondheid van mensen. De volgende sociaaldemografische groepen worden onderscheiden: - Geslacht (man, vrouw) (4.1) - Opleiding (laag en gemiddeld opgeleid, hoogopgeleid) (4.2) - Leeftijd (16-34, 35-54, 55+) (4.3)

4.1

Geslacht

De klanten van EkoPlaza-klanten bestaan voor een groot deel uit vrouwen (in de steekproef: 82%). Het is daarom zinvol om te vergelijken of vrouwen qua gezondheid verschillen van de gemiddelde Nederlandse vrouw; een zelfde analyse door we ook voor mannen. De resultaten zijn weergegeven in Tabel 4.1 en 4.2. De EKoPlaza-vrouw blijkt haar algehele gezondheid significant beter te beoordelen (3,40) dan de gemiddelde Nederlandse vrouw (3,05). Daarbij is het percentage vrouwen dat haar gezondheid als zeer of goed of uitstekend beoordeeld hoger (38,9% vs. 19,8%) en het percentage dat het als matig tot slecht beoordeeld lager (8,1% vs. 17,3%) dan gemiddeld onder Nederlandse vrouwen. Voor mannen is het beeld soortgelijk; mannen ervaren hun gezondheid gemiddeld iets beter dan vrouwen bij zowel EkoPlaza als binnen de totale bevolking. Tabel 4.1 Hoe ervaren mensen hun gezondheid op dit moment


EkoPlaza 8,1% 52,9% 38,9%

Vrouwen Nederland 17,3% 62,9% 19,8%

3,40

3,05

Sig **

EkoPlaza 5,5% 45,3% 49,2%

Mannen Nederland 15,2% 60,3% 24,5%

**

3,57

3,13

Sig **

**

** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05) Tabel 4.2 Body Mass Index (BMI)

BMI Gemiddeld <18,5 18,5-25 25-30 >30


Vrouwen EP 23,2

Nl. 25,3

4,7% 70,3% 19,0% 6,1%


Mannen EP 23,8

Nl. 25,7

3,3% 51,7%

1,9% 68,9%

1,3% 45,7%

29,7% 15,3%

25,0% 4,3%

41,1% 11,9%

Sig **

Sig **

26/34

De BMI van vrouwelijke klanten van EkoPlaza is gemiddeld 23,2 hetgeen significant lager is dan voor Nederlandse vrouwen gemiddeld (25,3). Ruim een kwart (25,1%) heeft overgewicht of obesitas tegen bijna de helft van de vrouwen in Nederland (45,0%). Onder mannen is het beeld soortgelijk. Wel blijkt het percentage mannen met ondergewicht lager (EkoPlaza: 1,9%, totaal: 1,3%) dan bij vrouwen (EkoPlaza:4,7%, totaal: 3,3%). Aan de andere kant blijkt het percentage met overgewicht en obesitas hoger te liggen.

4.1.1

Sportgedrag van vrouwen

Ruim zeventig procent van de vrouwelijke EkoPlaza-klanten (71,0%) doet wekelijks aan sport tegen ruim de helft van de Nederlandse vrouwen (53,4%) (Tabel 4.3). De personen die sporten doen dat ook iets meer uren per week (4,06) dan de gemiddelde Nederlandse sporter (3,50) (Tabel 4.4). Uit Tabel 4.5 blijkt dat EkoPlaza-klanten sterk verschillen van de Nederlandse bevolking wat betreft de sporten die zij beoefenen. Zij doen minder vaak aan bal- en racketsporten (met uitzondering van squash en zaalvoetbal) en gymnastiek. De EkoPlaza-vrouw doet net zo vaak als de gemiddelde Nederlandse sportster aan zwemmen, skeeleren, bewegen op muziek en zaalvoetbal en squash, maar (veel) vaker aan de buitensporten wandelen, fietsen, hardlopen en golf en aan fitness. De verschillen zijn het grootst voor wandelen (EkoPlaza 54,6% van de sporters tegen 30,1% gemiddeld) en fietsen (EkoPlaza 46,8% van de sporters tegen 22,7% gemiddeld). Tabel 4.3 Wekelijkse sportbeoefening door vrouwen

Sport Ja Nee Χ2 = 1793,5 (p<0,001)

EkoPlaza 71,0% 29,0%

Tabel 4.4 Aantal uren sporten per week Sport EkoPlaza Sporters 4,06



Nederland

t (p)

3,50

-8,72 (<0,001)

27/34

Tabel 4.5 Beoefende sporten door vrouwen (sporters)

Voetbal Hockey Handbal Volleybal Badminton Squash Gymnastiek Zaalvoetbal Joggen/hardlopen Skeeleren/skaten Zwemmen Tennis Fietsen Wandelen Golf Fitness Bewegen op muziek (bv. dansen, zumba, aerobics) Andere sport(en)

4.2

EkoPlaza 0,7% 0,7% 0,3% 1,1% 0,5% 0,8% 5,3% 0,2% 27,7% 2,1% 15,4% 5,9% 46,8% 54,6% 2,6% 38,0%

Nederland 1,6% 1,3% 0,6% 2,9% 1,4% 1,0% 7,1% 0,4% 15,5% 1,6% 15,4% 12,3% 22,7% 30,1% 2,0% 34,6%

Χ2 (p) 13,3 (<0,001) 7,4 (0,01) 4,1 (0,04) 26,8 (<0,001) 14,5 (<0,001) 0,9 (0,33) 12,6 (<0,001) 2,7 (0,10) 272,8 (<0,001) 3,7 (0,05) 0,0 (0,95) 92,5 (<0,001) 803,6 (<0,001) 691,5 (<0,001) 4,2 (0,04) 12,9 (<0,001)

22,5% 41,8%

20,9% 18,5%

4,0 (0,05) 876,0 (<0,001)

Opleiding

De klanten van EkoPlaza-klanten bestaan voor een groot deel uit hoogopgeleiden. Bijna tweederde van de steekproef (65%) heeft een HBO/WO opleiding terwijl dit binnen de Nederlandse bevolking ruim een kwart is. Het is daarom zinvol om te vergelijken of hoogopgeleiden qua gezondheid verschillen van de gemiddelde Nederlandse hoogopgeleide; een zelfde analyse doen we ook voor de groep van laag- en gemiddeld opgeleiden. De resultaten zijn weergegeven in Tabel 4.6 en 4.7. Tabel 4.6 Hoe ervaren mensen hun gezondheid op dit moment


Laag/gemiddeld opgeleid EkoPlaza Nederland Sig 8,3% 18,1% ** 54,8% 62,2%

Hoogopgeleid (HBO/WO) EkoPlaza Nederland Sig 7,7% 12,3% ** 51,6% 60,6%

36,9% 3,75

40,8% 3,43

19,7% 3,04

**

27,1% 3,19

**

** significant verschil tussen klantgroepen (p<0,05) Het blijkt dat EkoPlaza-klanten met een lager opleidingsniveau (laag en middelhoog opleidingsniveau) significant positiever zijn over hun gezondheid dan de Nederlandse bevolking met een soortgelijk opleidingsniveau (3,75 versus 3,04). Ook onder hoogopgeleiden bestaat een significant verschil, maar het verschil tussen EkoPlazaklanten en de Nederlandse bevolking is onder hoogopgeleiden kleiner.


28/34

Uit Tabel 4.4 blijkt dat zowel lageropgeleiden als hoogopgeleiden een lager BMI hebben dan de referentiegroep binnen de totale Nederlandse bevolking. Onder lageropgeleiden heeft binnen Nederland 46,5% een gezond gewicht, terwijl dit voor de EkoPlaza-klanten 66,0% is. Voor hoogopgeleiden is dit binnen de bevolking 54,5% en voor EkoPlazaklanten 72,2%. Tabel 4.7 Body Mass Index (BMI)

BMI Gemiddeld <18,5 18,5-25


25-30 >30

Laag/gemiddeld opgeleid EkoPlaza Nl. Sig 23,7 25,7 **

Hoogopgeleid (HBO/WO) EkoPlaza Nl. Sig 23,1 25,0 **

3,1%

2,6%

4,7%

1,9%

66,0% 23,3% 7,6%

46,5% 35,6% 15,3%

72,2% 18,3% 4,8%

54,5% 33,6% 10,0%

4.3

Leeftijd

4.3.1

Jongste leeftijdgroep (16-34 jaar)

Jonge klanten (tot 35 jaar) maken een relatief klein deel uit van de klantenkring (ongeveer 20%). Uit Tabel 4.8 blijkt dat jongeren die bij EkoPlaza klant zijn hun gezondheid als meer positief ervaren (3,52) dan Nederlandse jongeren gemiddeld (3,39). Overigens ervaart het overgrote deel van de jonge mensen tot 35 jaar hun gezondheid in het algemeen (minimaal) als goed; 93% van de Nederlanders tegen 94% van de EkoPlaza-klanten. Wat betreft de BMI-index zijn de verschillen groter tussen jonge EkoPlaza-klanten (21,9) en jonge Nederlanders (23,3). Onder EkoPlaza-klanten heeft 13,0% overgewicht tegen 25,2% van de Nederlanders. Tabel 4.8 Hoe ervaren mensen tussen 16 en 34 jaar hun gezondheid op dit moment


EkoPlaza 6,3% 46,3% 47,5% 3,52

Nederland 7,3% 54,7% 38,0% 3,39

Sig. **

**

Tabel 4.9 Body Mass Index (BMI) personen tussen 16 en 34 jaar

BMI Gemiddeld <18,5 18,5-25 25-30 >30



EkoPlaza 21,9

Nederland 23,3

Sig. **

9,3% 77,7% 10,5% 2,5%

7,6% 67,2% 18,2% 7,0%

**

29/34

4.3.2

Middelste leeftijdsgroep (35-54 jaar)

Klanten tussen 35 en 54 jaar maken het grootste deel van de EkoPlaza-klantenkring uit (ruim 40%). Zij ervaren hun gezondheid als positiever (3,44) dan Nederlanders binnen dezelfde leeftijdsgroep (3,07) (Tabel 4.7). Daarbij ervaart 7,8% zijn gezondheid als matig of slecht, onder Nederlanders is dit ongeveer het dubbele (15,4%). Dit komt ook terug in het BMI (Tabel 4.8). Dit ligt voor EkoPlaza-klanten op 23,3 tegen 25,9 binnen de Nederlandse bevolking. Ruim een kwart van de EkoPlaza-klanten heeft overgewicht (27,1%) tegen meer dan de helft binnen Nederland (52,8%). Tegelijkertijd ligt het percentage mensen met ondergewicht iets hoger onder EkoPlaza-klanten (3,6%) dan gemiddeld in Nederland (0,9%). Tabel 4.10 Hoe ervaren mensen tussen 35 en 54 jaar hun gezondheid op dit moment


EkoPlaza 7,8% 50,4% 41,8% 3,44

Nederland 15,4% 64,5% 20,1% 3,07

Sig. **

**

Tabel 4.11 Body Mass Index (BMI) personen tussen 35 en 54 jaar

BMI Gemiddeld <18,5 18,5-25 25-30 >30

4.3.3


EkoPlaza 23,3

Nederland 25,9

Sig. **

3,6% 69,6% 20,5% 6,4%

0,9% 46,2% 37,0% 15,8%

**

Oudste leeftijdsgroep (55 jaar en ouder)

Ook binnen de oudste leeftijdsgroep geldt dat EkoPlaza-klanten zich gemiddeld gezonder voelen (3,38) dan Nederlanders van dezelfde leeftijd (2,95) (Tabel 4.12). Ook is hun gemiddeld BMI lager (24,0) dan voor 55+-ers in Nederland gemiddeld (26,3). Tabel 4.12 Hoe ervaren mensen van 55 jaar en ouder hun gezondheid op dit moment


EkoPlaza 8,2% 55,4% 36,5% 3,38


Nederland 21,5% 62,9% 15,6% 2,95

Sig. **

**

30/34

Tabel 4.13 Body Mass Index (BMI) personen ouder dan 55 jaar

BMI Gemiddeld <18,5 18,5-25 25-30 >30



EkoPlaza 24,0

Nederland 26,3

Sig. **

2,4% 66,8% 24,2% 6,6%

1,0% 42,1% 41,6% 15,3%

**

31/34

A

Steekproefbeschrijving

De enquête is afgenomen tussen 8 en 24 februari door middel van online vragenlijst. Totale respons bestond uit 4.166 klanten die de vragenlijst volledig afrondden. De samenstelling van de respons is weergegeven in onderstaande tabel. Het feit dat er relatief veel vrouwen en hoogopgeleiden in de steekproef zitten komt overeen met de bevindingen van het onderzoek naar klantprofielen (Weber, 2012). Onderzoeksverantwoording Periode van dataverzameling: 8 - 24 februari 2013 Steekproef

4.166 klanten van EkoPlaza van 16 jaar en ouder

Dataverzamelingsmethode

Internetvragenlijst

Veldwerkorganisatie

CentERdata

Omschrijving steekproef: Geslacht

18% 82%

man vrouw

3% 15% 21% 22% 24% 15%

16 25 35 45 55 65

1% 6% 11% 14% 43% 22% 3%

Basisschool vmbo havo/vwo mbo hbo universiteit Anders/(nog) niets

Regio

11% 39% 17% 12% 20% 1%

grote steden west (overig) oost noord zuid buitenland

Dagelijkse bezigheid

44% 17% 4% 11% 4% 20%

Werk in loondienst Zelfstandige of meewerkend gezinslid Werkzoekend Gepensioneerd Studie/school Overige

Aantal leden huishouden

28% 43% 11% 13% 4% 1%

1 2 3 4 5 6 of meer

Leeftijd

Opleiding

- 24 jaar - 34 jaar - 44 jaar - 54 jaar - 64 jaar jaar en ouder


32/34

B

Over CentERdata

Stichting CentERdata, een aan Tilburg University gelieerd onderzoeksinstituut, kent drie kernactiviteiten: • • •

Online survey onderzoek Beleidsanalyse en modelontwikkeling Software ontwikkeling op maat

Online survey onderzoek Op het terrein van survey onderzoek biedt CentERdata verschillende methoden aan. Vooral op het terrein van internet-based survey onderzoek is CentERdata gespecialiseerd. Het instituut beheert en onderhoudt verschillende panels die met enige regelmaat vragenlijsten invullen via het internet. Daarnaast worden ook online vragenlijsten afgenomen bij door een opdrachtgever aangeleverde doelgroep. In alle gevallen verzorgt een professionele helpdesk en het panelmanagement ondersteuning en begeleiding van het veldwerk. Beleidsanalyse en modelontwikkeling Voor beleidsanalyse en modelontwikkeling heeft CentERdata op verschillende terreinen kennis in huis, in het bijzonder op het terrein van de arbeidsmarkt, pensioenen, efficiëntiestudies, sociale zekerheid en consumentengedrag. In de projecten wordt zowel gebruik gemaakt van bestaande (administratieve) gegevensbestanden als van in eigen beheer verzamelde gegevens. Bij deze projecten is vaak sprake van prognoses waarbij een belangrijke plaats is ingeruimd voor het doorrekenen van geavanceerde modellen. Als instrument worden state-of-the-art econometrische technieken gebruikt om gegevens te analyseren en gedrag te modelleren. Software ontwikkeling op maat Vanwege de jarenlange ervaring met het ontwikkelen van systemen ter ondersteuning van dataverzamelingstrajecten beschikt CentERdata over hoogwaardige expertise op het terrein van de ontwikkeling van software voor (panel)onderzoek. CentERdata heeft geen winstoogmerk en werkt voornamelijk voor opdrachtgevers uit de overheidssector, non-profit sector en de (fundamenteel) wetenschappelijke markt. Daarnaast, zij het in mindere mate, worden projecten voor de marktsector uitgevoerd. CentERdata is gehuisvest op de campus van Tilburg University (TiU). Door de nauwe samenwerking met de faculteiten van de TiU ontstaat er een meerwaarde op het gebied van theorievorming, methode van onderzoek en interpretatie van onderzoeksresultaten. Naast het in opdracht van derden uitvoeren van projecten, heeft CentERdata ook een eigen onderzoeksprogramma en publiceren de medewerkers de resultaten van hun onderzoek in wetenschappelijke tijdschriften. Voor meer informatie: www.centerdata.nl


33/34

Gezondheidsprofielen van EkoPlaza-klanten

Recommend Documents