KS07 69-73.qxd
29-06-2009
15:59
Pagina 69
NIEUWS
Gezondheidsaspecten plaatsen Drinkwater wet boven Warmtewet Bij de behandeling van de Warmtewet in de Eerste Kamer is uitvoerig stilgestaan bij
Marktordening en tarieven
de samenhang met de Drinkwaterwet. De vergunning voor het leveren van warm tap-
De minister van EZ heeft eerder aange-
water, bijvoorbeeld door energiebedrijven, wordt namelijk in de Warmtewet geregeld.
geven dat de Warmtewet niet over ge-
De Drinkwaterwet – zo constateerden de leden van de Eerste Kamer – stelt vanwege
zondheidseisen gaat, maar over markt-
volksgezondheidsbelangen echter hogere eisen aan drinkwaterbedrijven dan de
ordening en tarieven, en de consumen-
Warmtewet stelt aan warmtapwaterinstallaties.
tenbelangen in relatie tot deze onderwerpen. De gezondheidsaspecten wor-
De initiatiefnemers van de Warmtewet
Verontreiniging
den volgens Cramer geregeld in de voor-
gaven aan – daarin bevestigd door de re-
Zodra een verontreiniging is geconsta-
gestelde Drinkwaterwet. Dit blijkt ook
gering – dat bij tegenstrijdigheid tussen
teerd of er een vermoeden bestaat dat
uit de considerans van het wetsvoorstel,
de voorwaarden en eisen in beide wetten,
het geleverde warme tapwater is ver-
waarin het belang van de volksgezond-
de Warmtewet boven de Drinkwaterwet
ontreinigd, zal doorgaans het drinkwa-
heid wordt genoemd. Dit belang wordt
gaat. Dit riep vragen op bij de leden van
terbedrijf worden ingeschakeld om te
niet genoemd in de considerans van de
de PvdA-fractie, want wat betekent dit
onderzoeken of de verontreiniging ver-
Warmtewet.
voor de borging van volksgezondheidsbe-
band houdt met het door hem gelever-
Gezien het feit dat deze wetsvoorstellen
langen? Leden van het CDA en de VVD vroe-
de drinkwater, de collectieve warmtap-
verschillende aspecten regelen, is er
gen zich bovendien af wie verantwoorde-
watervoorziening of de aangesloten lei-
geen reden aan te nemen dat er tegen-
lijk is bij verontreinigd tapwater.
dingwaterinstallatie.
strijdigheden zouden ontstaan tussen
Volgens minister Jacqueline Cramer van
Als het drinkwaterbedrijf vaststelt dat de
de te stellen eisen van beide wetten. ‘Als
Vrom wordt warm tapwater geprodu-
overschrijding is te wijten aan de collec-
er al op het punt van gezondheidsaspec-
ceerd door opwarming van drinkwater.
tieve warmtapwatervoorziening of de
ten tegenstrijdigheden zouden ont-
En dit drinkwater wordt geleverd door
aangesloten leidingwaterinstallatie, is
staan, dan moet de Drinkwaterwet op
het drinkwaterbedrijf.
het op grond van het nu nog geldende
dat punt als lex specialis worden be-
‘In de aansluit- en leveringsvoorwaarden
artikel 4a van het Waterleidingbesluit
schouwd en gaat deze voor’, weet
van het drinkwaterbedrijf worden eisen
verplicht de toezichthouder (Vrom-
Cramer.
gesteld aan de aanleg van de warmtap-
Inspectie) en de betreffende eigenaar
De gezondheidsgerelateerde voorschrif-
watervoorziening om kwaliteitsverslech-
daarover te informeren. De Vrom-Inspec-
ten, waaraan de eigenaar zich op basis
tering van het water te voorkomen. Als
tie vervult vervolgens – waar nodig – een
van de Drinkwaterwet moet houden,
aangesloten of nog aan te sluiten voor-
coördinerende rol, zodat geen risico voor
worden dus niet opzij gezet voor de
zieningen niet aan de eisen voldoen, is
de volks-gezondheid ontstaat en de oor-
eisen die op basis van de Warmtewet
er ook geen leveringsplicht voor het
zaak van de verontreiniging wordt weg-
worden gesteld, heeft Cramer de Eerste
drinkwaterbedrijf’, zegt Cramer.
genomen. Cramer laat weten dat de
Kamer laten weten.
Voordat tot levering wordt overgegaan
strekking van artikel 4a van het Waterlei-
zal de warmtapwatervoorziening eerst
dingbesluit zal worden overgenomen in
moeten worden aangepast.
het nieuwe Drinkwaterbesluit.
Install-tv: video ‘Lasprocessen’ en ‘Verdunningsfactor ’ Op Install-tv zijn in juni twee nieuwe video’s geplaatst. In ‘Lasprocessen’ wordt een bezoek gebracht aan een middelbare school, waar de opleiding tot lasser kan worden gevolgd. In beeld wordt gebracht welke lasprocedés er zijn en hoe een goede las eruit In de video ‘Berekening verdunningsfactor’ een heel andere zijde van het vakgebied. Bij het aanbrengen van ventilatie in een woning of kantoor moet de installateur attent zijn op de afstand tussen in- en uitvoer van mechanische of balansventilatie. In NEN
1087 kan de installateur aan de hand van een formule bepalen of de afstand tus-
sen de openingen groot genoeg is. De praktijksituatie komt aan bod, evenals de berekening en de uitkomst. De video’s op Install-tv zijn te bekijken op www.installtv.nl.
Intech K&S Juli /Augustus ’09
69
NIEUWS
ziet. Uiteraard komt ook de ‘Zo moet het niet’-las aan de orde.
KS07 69-73.qxd
29-06-2009
15:59
Pagina 70
NIEUWS Berichtgeving kredietverzekering incompleet In juni verscheen het bericht in de media dat kredietverzekeraar Atradius alle kredietgaranties vanaf een bedrag van 30.000 euro met 25 procent had verlaagd. De verzekeraar laat echter weten dat het verhaal incompleet is en probeert eventuele misverstanden uit de wereld te helpen. Atradius verzekert het risico op wanbeta-
aan de regeling. Het nieuws is niet het
lers en uit ervaring blijkt dat aanvragers
complete verhaal’, zei een woordvoerster
voor de zekerheid hoog inzetten. Als het
van Atradius. De regeling geldt daarnaast
risico bijvoorbeeld 150.000 euro be-
alleen voor aanvragen uit 2008 en eerder.
draagt, vragen bedrijven doorgaans voor
In 2009 gelden de nu gehanteerde regels
200.000 euro een verzekering aan. Wie
gewoon. Het bericht zorgde voor veel on-
het echte bedrag niet kan aantonen,
rust. Brancheorganisaties als Bouwend
Econcern deels in handen van Eneco
wordt gekort. Maar als het installatiebe-
Nederland en Uneto-VNI reageerden boos
drijf kan aantonen dat het risico over-
en geschokt. De verzekeraar gaat nog met
Energieconcern Eneco neemt delen over
eenkomt met het te verzekeren bedrag
Cobouw om de tafel om de berichtgeving
van het deels failliet verklaarde Econ-
wordt, zoals altijd een verzekering ver-
te bespreken, zodat onduidelijkheden uit
cern. Hiermee zijn de onderdelen Ecofys
strekt. ‘In die zin verandert er dus niets
de wereld worden geholpen.
en Evelop en de biomassa-activiteiten van Econcern grotendeels van de onder-
Empire State Building bespaart energie
gang gered. Eneco wil 400 van de 1.100
Als een gebouw in art-decostijl uit 1931 energiezuinig kan worden, kan elk gebouw
Econcern is vooral bekend van het
dat. Het was voor de eigenaar van het Empire State Building reden de wolkenkrabber
windmolenpark Prinses Amalia voor de
te onderwerpen aan een compleet energiebesparingprogramma.
kust van IJmuiden. Econcern vroeg eind
medewerkers van Econcern overnemen. De partijen maken geen overnamesom bekend.
mei uitstel van betaling aan. Half juni Belangrijk onderdeel van het programma is isolatie door bijzondere ramen. De oude
werden zes belangrijke onderdelen van
worden voorzichtig uit de sponningen gelicht en de nieuwe Alpenglass-ramen
Econcern failliet verklaard door de
komen erin. Deze nieuwe ramen zijn niet dubbel, maar driedubbel geïsoleerd.
rechtbank in Utrecht.
Daarnaast zit er tussen de twee lagen een mengsel van argon en krypton, zodat de
Het onderdeel Evelop ontwikkelt duur-
kou buiten blijft. De ramen zijn voorzien van een onzichtbare aluminiumlaag die licht
zame energieprojecten, zoals windpar-
binnenlaat, maar uv-straling tegenhoudt.
ken op zee en op het land en is onder
Het project kost 20 miljoen euro en is onderdeel van een omvattend plan voor het
meer actief in Groot-Brittannië, België
geheel energiezuinig maken van de monumentale toren (kosten 500 miljoen euro).
en Nederland. Eneco neemt de
Als de klus af is, behoort de toren tot de top-10 van de energiezuinigste wolkenkrab-
Nederlandse activiteiten niet over.
bers in de wereld. Het Empire State Building wil daarmee demonstreren dat het mo-
Ecofys doet aan onderzoek en advise-
gelijk is elk gebouw, hoe oud ook, energiezuinig te krijgen. Bovendien is de besparing
ring op het gebied van energiebespa-
goede reclame. Als ook de verwarming, airco en verlichting zijn vervangen door be-
ring en duurzame energie. Eneco en
sparende installaties, scheelt de eigenaar dat naar verwachting zo’n 4,4 miljoen euro
Econcern hopen op korte termijn bo-
aan energiekosten.
vendien overeenstemming te bereiken over de overname van Ecostream, het
NIEUWS
onderdeel dat is gespecialiseerd in zonne-energie. De curatoren voeren nog gesprekken met andere partijen over de activiteiten die niet door Eneco worden overgenomen. Het gaat onder meer om de onderdelen Betronic en OneCarbon en diverse samenwerkingsverbanden en investeringen.
70
Intech K&S Juli /Augustus ’09
KS07 69-73.qxd
29-06-2009
15:59
Pagina 71
PvdA: huizen verplicht isoleren De PvdA wil alle huizen verplicht laten
Slechte naleving alternatieve technieken legionellabestrijding
isoleren. ‘In Nederland worden energiebesparende maatregelen in een veel te
De Vrom-inspectie heeft bij controle op 55 locaties met een elektrochemische tech-
laag tempo uitgevoerd en verplichten is
niek voor legionellabestrijding in leidingwater, bij 43 locaties (78 procent) overtredin-
daarom het enige alternatief’, zegt
gen geconstateerd.
Kamerlid Diederik Samson. Volgens de partij helpen afspraken en subsidies
Op tien locaties (achttien procent) bleek
steekproef uit te voeren. De resultaten
niet genoeg en is de tijd van vrijblij-
de apparatuur onnodig (preventief) ge-
kunnen daardoor niet worden doorver-
vendheid voorbij. Nederland haalt af-
plaatst. Deze locaties krijgen een
taald naar een landelijk beeld, maar vor-
spraken over klimaatdoelstellingen niet
dwangsom opgelegd als ze de appara-
men hiervoor alleen een indicatie.
als het in dit tempo doorgaat, waar-
tuur niet verwijderen. Bij achttien loca-
Minister Cramer (Vrom) heeft naar aan-
schuwt de partij verder. De afspraak is
ties (33 procent) is geconstateerd dat
leiding van de controleactie aan de
onderdeel van een tienpuntenplan van
aan verschillende voorwaarden nog
Tweede Kamer geschreven dat gebrui-
de PvdA om werk te maken van energie-
moet worden voldaan. Ook deze gebrui-
kers niet altijd een goed beeld hebben
besparing.
kers is een dwangsom in het vooruit-
van de voorwaarden waaraan zij moeten
zicht gesteld als zij niet alsnog aan de
voldoen. ‘Zij volgen vooral de adviezen
voorwaarden voldoen. De onderbou-
van de leveranciers’, stelt de minister.
wing van de plaatsing van de appara-
In tegenstelling tot wat de voorwaar-
tuur in de risicoanalyse ontbrak op vijf-
den beogen, is veelal geen sprake van
tien locaties (27 procent), waar overi-
een serieuze afweging van de moge-
Remeha onder handelt over overname Baxi
gens wel sprake was van een terechte
lijkheden. Ook zijn de tien leveranciers
Remeha en Baxi
plaatsing. De gebruikers van deze loca-
gecontroleerd op de voorwaarden die
Group zijn in
ties hebben een zeswekentermijn gekre-
voor hen gelden. De voorwaarde om
verregaande
gen om alsnog aan deze voorwaarde te
een toelating aan te vragen, wordt
onderhandeling
voldoen. Bij twaalf locaties heeft overi-
door negen van de tien leveranciers
voor een overna-
gens de plaatsing van een alternatieve
nageleefd. Tegen de tiende leverancier
me van Baxi.
techniek niet geleid tot het opheffen
is handhavend opgetreden. De voor-
Baxi is Europa’s
van besmettingen in de installatie.
waarde om bovendien een Kiwa-ATA-
vierde fabrikant
Het doel van de controleactie was om
keur aan te vragen, werd door zeven
en distributeur
duidelijk te maken dat de handhaving
van de tien leveranciers niet
van verwar-
van de voorwaarden serieus wordt op-
nageleefd.
mingssystemen.
gepakt, en niet om een representatieve
Remeha, de nummer zeven in Europa, overlegt met kredietverstrekkers voor een aandelenruil. In ruil voor de transactie investeert Baxi ongeveer 100 miljoen in aanvullend vermogen. De over-
ABN-Amro: installateurs nog het beste af in crisis
name is vooral ingegeven door voordelen op het gebied van schaalvergroting,
In de ‘Visie op Sectoren 2009’ van
kostenreductie en het profiteren van el-
Amro geeft de bank zijn visie en ver-
de uitkomst om je als installateur aan de
kaars technologieën. Remeha heeft veel
wachting over sectoren van de
BV
ellende te onttrekken. Een andere moge-
kennis op het gebied van condenseren-
Nederland. De installatiesector is in de
lijkheid om toch geld in het laatje te krij-
de gasgestookte ketels, Baxi bezit veel
bouwkolom van alle bedrijfstakken het
gen is vol inzetten op energiebesparen-
kennis op het gebied van de mini-
beste af, is de conclusie van specialisten.
de maatregelen. Subsidies zijn beschik-
ABN-
warmtekrachtkoppeling. Remeha heeft
zijn te merken. De onderhoudsmarkt is
De bank verwacht in de tweede helft
bedrijven kan worden gerealiseerd zon-
West-Europa, terwijl Baxi met name
van 2009 een omzetstijging van nul tot
der dat er vergunningen voor nodig zijn.
groeit in Oost-Europa, Rusland en
hooguit vijf procent in de installatie-
ABN-Amro
Turkije. De nieuwe onderneming is bij
branche, daarna gaat het in 2010 hard
aan de voorspellingen; installateurs zul-
aanvang goed voor een omzet van 1,8
naar beneden. Omdat ontwikkelingen in
len richting klanten communicatiever
miljard euro. De nieuwe groep heeft
de sector zich pas laat manifesteren
moeten worden over de mogelijkheden
rond de 6.400 mensen in dienst.
(laatcyclisch), zal de daling pas in 2010
om energie te besparen.
verbindt wel een voorwaarde
Intech K&S Juli /Augustus ’09
71
NIEUWS
baar en energiebesparing in huizen en
daarnaast vooral marktaandeel in
KS07 69-73.qxd
29-06-2009
15:59
Pagina 72
AGENDA
NIEUWS
8 – 10 september Installatie Vakbeurs Evenementenhal, Hardenberg www.evenementenhalhardenberg.nl
8 – 10 september Bouw relatiedagen Evenementenhal, Gorinchem www.evenementenhalgorinchem.nl
Vervolg op De Ultieme Woondroom
13 – 15 oktober Bouw relatiedagen Evenementenhal, Hardenberg www.evenementenhalhardenberg.nl
Er komt een vervolg op de succesvolle tv-serie De Ultieme Woondroom. Dat heeft
27 – 29 oktober Klein transport vakbeurs
Marcel Engels, voorzitter van Uneto-VNI, bekendgemaakt. De serie verhuist daarvoor van SBS6 naar RTL4.
Evenementenhal, Gorinchem www.evenementenhalgorinchem.nl
Rectificatie Impuls juni 2009
-10 ˚C
2,7 ˚C
De tweede serie van De Ultieme
re-wensen van onze leden’, zoals Engels
Woondroom wordt uitgezonden op
het omschrijft. Daarnaast ligt in alle
dinsdagavond in oktober van 20.30 tot
uitzendingen het accent nadrukkelijk
22.30. Tooske Ragas is er in de nieuwe
op energiebesparing.
Woondroom niet meer bij. Wie haar
Onder de naam ‘The Installers’ ver-
plekje als presentatrice overneemt, is
schijnt rond de uitzending van de tv-
nog niet bekend. RTL4 heeft beloofd de
serie een actie voor jongeren waarmee
Ultieme Woondroom meer bekendheid
ze een stageplaats kunnen verdienen.
te geven in programma’s als
De kandidaten helpen bijvoorbeeld dj
Life&Cooking en RTL Boulevard. Ook zal
Tiësto mee met het installeren van zijn
de serie worden herhaald, zowel op de
grootste show ooit en staan kok
zender als op internet.
Herman de Blijker bij als hij een nieuw
Tijdens de uitzending zal meer aan-
restaurant inricht.
dacht worden besteed aan de ‘exposu-
20 ˚C
17,5 ˚C
Hoog bezoek op VSK België Op donderdag 11 juni zijn de voorbereidingen voor de exposanten van VSK België van start gegaan. Tv-bekendheid en oud-doelman Jean-Marie Pfaff en VNU Exhibitions
In Impuls 17 van de vorige maand (juni
Europe hebben de exposanten van de nieuwe beurs voor de installatiebranche, een
2009) is afbeelding 2 op pagina 2 van
hart onder de riem gestoken. ‘Succes behalen doe je nooit alleen, dat doe je geza-
het principe van de kruisstroomwisse-
menlijk’, aldus Pfaff op de beursvloer. VSK België heeft plaats van 19 tot en met 21 no-
laar helaas onjuist afgebeeld.
vember 2009 in Tour & Taxis in Brussel. De aanmeldingen voor de beurs liepen voor-
Hierboven de juiste weergave waar de
spoedig. Half juni waren nog maar tien van de in totaal 116 stands onbezet.
donker- en lichtblauwe pijl de goede
NIEUWS
kant opwijzen.
Vrom: voorkom legionellabesmetting op camping Waar water is, bestaat de kans op legionellabesmetting. Ook op campings is het mogelijk ongewild de veteranenziekte op te lopen. Om het gevaar tot een minimum te beperken heeft de Vrom-inspectie een brochure uitgebracht om campingeigenaars te waarschuwen voor de gevaarlijke bacterie. De brochure is een duidelijke en overzichtelijke opfrisser voor alle preventiemaatregelen rond legionella.
72
Intech K&S Juli /Augustus ’09
KS07 69-73.qxd
29-06-2009
15:59
Pagina 73
OPINIE
TVVL pakt uit tijdens vijftigjarig jubileum
Winter in de zomer De crisis houdt ons allen bezig. Het installatiebedrijf heeft er tot nu toe weinig last van
is donderdag
gehad. De vraag is of dat zo blijft. Velen voor-
12 juni een groot aantal leden in het zonnetje gezet met een
spellen dat het na de zomervakantie voor de
onderscheiding. De Nederlandse technische vereniging voor in-
bouw- en de installatiebranche een slechte pe-
stallaties in gebouwen viert dit jaar het vijftigjarig bestaan en
riode zal worden. Als we ons oor te luisteren leggen bij de
dat was aanleiding enkele deskundigen te complimenteren
bedrijven, dan zien we dat op enkele terreinen de orderpor-
met hun verdiensten voor het vak.
tefeuilles geworden of dat de prijzen onder druk staan. Er
Op de Algemene ledenvergadering van de
TVVL
zijn ook nog segmenten waar het nog goed/leger gaat. We Zo werd tijdens de bijeenkomst in De Flint in Amersfoort de
zullen dus alle creativiteit aan de dag moeten leggen om
Gouden TVVL-penning uitgereikt aan Wim Zeiler voor zijn ‘niet
ervoor te zorgen dat we deze winter in de zomer goed door-
aflatende inspanningen op het snijvlak van installaties en ge-
komen.
bouwen met vele publicaties over architectonische, technische
De vraag is natuurlijk hoe lang de slechte periode zal duren.
en organisatorische aspecten’. Verder werden drie leden verko-
Niemand die het zeker weet. Sommige deskundigen voor-
zen tot erelid: Henk van der Ree, Jan de Wit en Henk Wijcker-
spellen dat het kort zal duren en andere deskundigen zeg-
held Bisdom kregen de titel voor hun inspanning en verdien-
gen dat het lang kan duren. Voor een ondernemer zijn dat
sten voor het vak. Van der Ree kon tijdens de vergadering direct
voorspellingen waar hij weinig mee kan. De enige zekerheid
aan de slag. Hij reikte de B.J. Max Prijs uit aan Henk Peitsman
is dat het over het algemeen een bepaalde periode minder
voor zijn ‘belangrijke rol bij de ontwikkeling van methoden voor
zal gaan. Het is dus zaak nog eens kritisch naar je bedrijf te
het op peil houden van de prestaties van klimaatinstallaties en
kijken. Let ik goed op het betalingsgedrag van mijn klanten?
de wijze waarop hij deze kennis heeft overgedragen’. Tegelijk
Wie zijn mijn risicoklanten? Moet ik een kredietverzekering
met de prijs werd een geldbedrag van 4.500 euro uitgereikt
afsluiten? Hoe gemotiveerd is mijn personeel? Hoe flexibel
aan hem. De helft van het bedrag moet Peitsman inzetten voor
is mijn bedrijf? Zijn er nog zaken die ik normaal niet voor de
stimulering van onderzoek in de installatietechniek.
klant doe, die ik nu wel kan doen? Heb ik mijn bedrijfspro-
Voor het vele werk aan de Rehva-dictionary kregen P.H.H.
cessen op orde en kan ik nog kosten terugdringen?
Leijendeckers, R.W.J. Kouffeld, Jan Bosma en Gerard Draijer de
Vorige crisissen hebben ons geleerd dat bedrijven die hun
Onderscheiding. De vier waren lid van de eindredactie en
zaakjes goed op orde hebben meer overlevingskansen heb-
hebben de vertaling van 13.000 Engelse technische woorden
ben dan andere bedrijven. Er ontstaan voor de overblijvers
naar het Nederlands op zich genomen. Ook de makers van het
nieuwe kansen. Bedrijven zullen met hun personeel creatie-
jubileumboek van vijftig jaar TVVL, André de Weijert en Jan
ve afspraken moeten maken hoe zij samen de winter door
Wiemer, ontvingen een beeldje. Een compleet overzicht van de
kunnen komen en waar mogelijk kosten kunnen verminde-
decorandi en de motivering van de jury is te vinden op de site
ren en productiviteit verhogen. De CAO biedt een aantal mo-
TVVL
van TVVL.
gelijkheden waarover Uneto-VNI haar leden kan informeren. Ook moeten we nog aandacht besteden aan het beperken van het verzuim. Het gebruik van de branche RI&E kan daar behulpzaam bij zijn, maar ook het introduceren van een ge-
voor verbetering schoolklimaat
zondheidsbeleid via Installfit van UVVS. Mij is verteld dat in
De provincies Drenthe, Friesland en Groningen hebben voorne-
middelen toe te eigenen (bijvoorbeeld om zelf te gebruiken)
mens een expertisecentrum op te richten om onafhankelijke
dan in goede tijden. Ook dat is dus een punt van aandacht.
adviezen aan scholen te geven op het gebied van isolatie en
Waarop we niet zouden moeten besparen, is het verbeteren
energiegebruik. Schoolgebouwen verslinden energie, constate-
van de vaardigheden van onze werknemers. Op hen zullen
ren de initiatiefnemers van het expertisecentrum. Dat komt
we nu meer dan ooit een beroep moeten doen. Bovendien
omdat de panden doorgaans enkel glas hebben en niet zijn
komt er altijd weer een lente na de winter en dan zullen we
geïsoleerd. De meerderheid van de schoolgebouwen, en dat is
hun vaardigheden nodig hebben. Als je de slechte periode
zo’n tachtig procent, kampt bovendien met klimaatproblemen.
hebt gebruikt om je bedrijfsprocessen te verbeteren, pluk je
Het op te richten instituut zal zich volgens de samenwerkende
daar natuurlijk in die nieuwe lente de vruchten van.
provincies richten op de achthonderd basisscholen in het be-
Uiteindelijk is iedereen ervan overtuigd dat de techniek de
treffende gebied. Met de oprichting is een bedrag van 1,3 mil-
toekomst heeft.
crisisperioden werknemers eerder geneigd zijn zich bedrijfs-
joen euro gemoeid, dat moet worden verkregen door de aanvraag van Europese subsidies. ROB BERNSEN, UNETO-VNI
Intech K&S Juli /Augustus ’09
73
OPINIE
Onafhankelijk instutuut
