Gezondheid op school Doelgroep: kleuters en lagere school. Wij zijn een groene school, een MOS-school, met 1 logo. We gaan misschien voor een tweede logo (verkeer). We willen leerlingen en ouders sensibiliseren. Wie zich goed voelt, gezond is en in een gezonde omgeving mag leren en werken krijgt zo meer kansen om zich evenwichtiger te ontplooien. Dus willen we kinderen bepaalde waarden aanleren door ze samen te beleven. Onze school is gelegen in het dorp Tervuren waar we verstedelijking opmerken. De leerlingen komen meestal uit zeer begoede milieus en zijn anderstalig, vele gezinnen met “kleine d’s “ zitten bij ons op school. De landelijkheid verdwijnt meer en meer, de kinderen komen minder en minder in contact met boerderijen, moestuinen,…en hun producten. De meeste ouders zijn goed bezig ivm gezondheid voor hun kinderen. Er wordt echter wel suikerhoudende drank meegegeven naar de school en de brooddozen zijn niet altijd gevuld met de gezondste voedingsmiddelen. Vele brikjes worden meegegeven door de ouders en het afval waait vaak rond op de speelplaats. Daarom koos het leerkrachtenteam, in het schooljaar 2007-2008, olv de werkgroep gezondheidsbeleid voor het thema: afvalpreventie. We leren de kinderen oog hebben voor de afvalproblematiek gekoppeld aan een gezondere, andere levensstijl, ook meer beweging promoten we. Ze krijgen zo meer inzicht in gezondheidsbevorderende en gezondheidsremmende factoren en we willen ze leren verantwoorde keuzes te maken opdat ze zich emotioneel, fysisch en geestelijk goed voelen. De verbondenheid met de natuur staat hier centraal, ze moeten leren verantwoordelijk om te gaan met de natuur. Dus moeten ze de natuur leren gebruiken voor verbetering van hun gezondheid en ze niet misbruiken. Respect hebben voor wat God heeft geschapen en er zo mee omgaan. We werken reeds aan algemeen welzijn en preventie op verschillende domeinen; A. voedingsmiddelen en drank, B. veel bewegen, C. verkeer en veiligheid (ehbo, preventie anti-tabak, drugs,..), D. lichaamsverzorging, E. begeleiding bij verliessituaties en stress. Als OD staan in de kijker: voor LO = gezonde en veilige levensstijl. WO= gezondheidseducatie, mens (zie OD vanuit de leergebieden lo, wo en de ontwikkelingsaspecten uit het ontwikkelingsplan bijgevoegd.) Als LD staan in de kijker: voor LO en WO (zie opgelijste doelen in bijlage). Een gezonde geest in een gezond lichaam is de hoofddoelstelling. Reeds bestaande gezonde acties die volledig geïmplementeerd zijn in onze basisschool: A.SCHOOLOMGEVING - Warme maaltijden geleverd door Hanssens. Er wordt jaarlijks geëvalueerd met de kok. Het menu wordt evenwichtig samengesteld. -Drank wordt geleverd door melkerij Clemens uit : melk, fruitsap en choco. A.SCHOOL -Er worden volgende dranken aangeboden: water, fruitsap, melk, chocomelk. Sterk suikerhoudende frisdranken (cola, sprite,..) worden niet toegelaten. -Tweejaarlijks wordt het thema: gezonde voeding gegeven. -verjaardagsbeleid: een boek ipv snoep, als tractaties alleen cake, wafels of gezonde tussendoortjes zoals fruit ea., cake met snoep mag tenzij het snoep met cake is en het wordt in de klas opgegeten. -Kinderen die boterhammen eten op school kunnen soep verkrijgen, we motiveren ouders om een gezonde brooddoos mee te geven. - We hebben een drinkfonteintje waar de kinderen kunnen van drinken. - Woensdag is het fruitdag. Dan brengen de kinderen een stuk fruit mee ter versnapering.
A. KLASGROEP/INDIVIDU -fruit eten KS en LS, op woensdag -maken van fruitsla en groentesoepen met de kleuters en ls-kinderen. -lessen over de voedingsdriehoek en rond voeding -wo-thema rond gezondheid -brooddozencontrole, tijdens het eten houdt de juf een oogje in ’t zeil of er voldoende werd opgegeten. -de fruitdag op woensdag, ouders geven die dag alleen groente of fruit mee, koekjes worden nu niet gegeten.
B.SCHOOLOMGEVING - Zie hiervoor de bijlage van meester Peter, de leerkracht bewegingsopvoeding. - SVS-activiteiten naschools op woensdag en de sportdagen. -scholenveldloop ism SVS -stratenloop (tvv goed doel) ism de gemeente -gordel voor scholen ism …. 3,4, 5 en 6 fietsen 3kk, 1, 2, wandelen -kronkeldiedoe voor 1ste graad ism SVS en gemeente -rollebolle voor de kleuterschool ism SVS en gemeente B.SCHOOL -bewegingsactiviteiten -speelgoedkoffers voor anti-pest, deze koffers kunnen ze in beurtrol gebruiken tijdens de speeltijden. Er wordt meer ontspannen en bewogen. Kinderen moeten zelf hun verantwoordelijkheid opnemen voor de werking met de koffers (inhoud controleren, beurtrol respecteren, melden stuk materiaal,…(zie speelplaatscontract)) -op de speelplaats staan treintje in de tuin, rups, glijbaan, krijtborden, ballengooier,… -fietsjes, tollen,… voor kleuters -schaatsen in de winter voor de lagere school - middagsporten georganiseerd door de leerlingenraad - De leerlingenraad kregen het vaste agendapunt “gezondheidspreventie, afvalpreventie” als onderwerp en dienen hier hun verantwoordelijkheid voor op te nemen.
B.KLASGROEP/INDIVIDU -te voet naar de bib. -met de fiets naar bepaalde activiteiten en ev. naar school -sportactiviteiten tijdens onze avonturenklassen te Durbuy (3de graad) en zeeklassen (2de graad) -herfstwandelingen -chiro, jeugdver., hier worden flyers voor uitgedeeld C.SCHOOLOMGEVING -samenwerking met IDEWE (preventieadviseur, diploma EHBO, meester Peter volgt een jaarlijkse bijscholing en verkrijgt een diploma) -samenwerking met politie Tervuren voor fietsencontroles (gordel) en ev begeleiding van uitstappen. -samenwerking met brandweer Overijse ivm jaarlijkse brandoefening, opmaak brandpreventieverslag, -samenwerking met externe organisaties voor keuringsattesten in het kader van veiligheid: gas, elektriciteit, brandblussers, rookmelders, alarm, verwarming (zie map welzijn en preventie). - samenwerking met ouders voor het jaarlijkse fietsexamen C.SCHOOL -er wordt door niemand gerookt op school -fietsencontrole door politie
- er wordt eind april/ begin mei een fietsparcours opgesteld door meester Peter voor alle klassen. - er wordt een verkeersdag gehouden - Bij integratieproject 3de kleuterklas-1ste leerjaar: samen in groepjes rond verkeer werken, ook o.l.v. politie (straat oversteken,…) - er wordt een fietsexamen georganiseerd op straat m.b.v. ouders -er is een allergieregister van de lln. bij de EHBO –kast - er is een register van medicijnen van de betrokken leerlingen -er is een EHBO-leerkracht in de school, hij houdt ook de ehbo-kast in orde. -de EHBO-lkr gaf nascholing ivm EHBO op personeelsvergaderingen. -er wordt gewerkt aan een globaal preventieplan met jaaractieplannen om de veiligheid te garanderen. -lkrtn sensibiliseren de lln. tot veilig gedrag in en buiten de school. (vb: in rijen per 2, niet lopen,…) -lln dienen hun fluovestjes te dragen om naar school en om naar huis te gaan, zeker in de “donkere maanden”. -bij het zich op straat begeven of bij uitstappen dragen de lln hun fluovestje. -Fietsende lln mobiliseren tot dragen fietshelm, bij uitstappen verplicht! -leerkrachten die gemachtigde opzichter zijn/rijen begeleiden, dragen hun fluovest. -jaarlijks wordt een à twee brandoefeningen gehouden met de hele school. - Via de website en brieven worden de ouders geïnformeerd i.v.m. werken in de straat… - Werken worden snel uitgevoerd door klusjesman (zelfstandige). Er wordt hiervan een logboek bijgehouden. C.KLASGROEP/INDIVIDU -preventie en informatielessen rond roken en drugs (6de lj) -seksuele opvoeding (6de lj) D.SCHOOLOMGEVING -samenwerking met medisch schooltoezicht CLB (med ond, luizencontrole, gevaarlijke ziektes info,…) lessen rond seksuele opvoeding (visietekst in de school) en lichaamsverzorging, hygiëne. D. SCHOOL -lkrt verluchten de lokalen tijdens de pauzes. -lkrt en lln zorgen voor een nette school waarvoor iedereen zich verantwoordelijk voelt (beurtrol speelplaats opruimen, klasafspraken, sorteren). - De leerlingenraad kregen het vaste agendapunt “gezondheidspreventie, afvalpreventie” als onderwerp en dienen hier hun verantwoordelijkheid voor op te nemen. -toiletten worden dagelijks gepoetst. -zandbak wordt in de winter afgedekt en nadien ontsmet met Dethol. -kdn leren om hun handen te wassen na toiletgebruik. -kdn leren om niet van elkaars drankje te drinken. -keuken werd volledig vernieuwd (hygiënischer). -geen dieren in de klas buiten vissen,waterschildpadden (die wekelijks worden schoongemaakt) wegens allergische reacties kinderen. -afvalPREVENTIE (zie bijgevoegde jaarplanning 2007-2008 om het MOS-logo te behalen) Heel de school werkte hier aan mee (zie hieronder) MOS -
Vanaf nu tot januari oplijsten hoeveel vuilniszakken er per week worden gebruikt. De eerste week na de kerstvakantie: thema “afval” in alle klassen. Voorstel om de vuilniszakken weg te nemen op de speelplaats en 1 afvalemmer (met een doorzichtig deksel) in elke klas te plaatsen. De emmers worden op de speelplaats gezet zodat de inhoud vergeleken kan worden. Zo kunnen de klassen de competitie aangaan om het minste afval in hun emmer te hebben.
-
-
Voorstel: brief aan de ouders waarin deze acties worden voorgesteld en waarin de ouders worden aangemoedigd om het afval thuis te verminderen (vb. grotere verpakkingen kopen ipv allemaal apart verpakte koekjes). Priya en Sofie lijsten voor de kerstvakantie alle acties en materialen op. Er werd ook een spel rond afval aangekocht door de school. Er wordt nog naar een oplossing gezocht om de hoeveelheid afval van drinkbusjes te verminderen + er wordt gewacht op een reactie van de ouderraad. Probeer allemaal zoveel mogelijk bewijzen van MOS-acties te verzamelen (vb. foto’s, tekeningen,…) Duidelijk sorteren in de school!
Actie schoolteam:Tijdens het schooljaar 2008-2009 hebben we extra aandacht besteed aan “groen op school in een leerrijk en aangenaam milieu”. Er werd gestart met het plaatsen van plantenbakken met klimop op hoogte. D.KLASNIVEAU/INDIVIDU -lesactiviteiten ivm lichaamsverzorging, hygiëne, seksuele opvoeding (6de lj) -info en preventielessen rond roken en drugs (6de lj) E.SCHOOLOMGEVING -samenwerking met externe zorgpartners zoals: logopedisten, psychologen, kinesitherapeuten, onderzoekscentra, ….(zie SWP zorgbeleid). E.SCHOOL -er is een vertrouwenspersoon op school: de schoolpsychologe juf Loth, ze is ook groene juf voor de lln. -zorgjuf volgde nascholing rond no-blame methode (pesten), op de personeelsvergadering werd de werking voorgesteld en hier wordt nu mee gewerkt. - er wordt in de kleuterschool gewerkt met “er zit een schat verborgen in jezelf” voor soc-emot. welbevinden, betrokkenheid en meer weerbaarheid. -er is een rouwkoffer aanwezig op school die gebruikt wordt bij verliessituaties en waar we ouders mee kunnen ondersteunen indien nodig. -de zorgcoördinator houdt een zorgregister bij voor de lln. en alle observaties, gesprekken,…ivm begeleiding van de kinderen worden bijgehouden in het LVS. De overgangsbespreking en het doorgeven van deze info heeft plaats na juni en voor september van het nieuwe schooljaar. We werken met een digitaal programma “VOLG” dat ons Leerlingvolgsysteem en kindvolgsysteem omvat. Iedere klasjuf houdt gegevens (observaties, verslagen, MDO’s, LVS-resultaten,… ) goed bij. Het zorgteam bespreekt regelmatig de lln en maakt hierbij gebruik van het systeem. Handelingsplannen ,… worden hierin ook gemaakt en geëvalueerd. - De leerkrachten duiden in oktober en in maart/ april de observatie aan welbevinden, betrokkenheid en competentie. - er is een crisisplan aanwezig i.v.m. de dood van een ouder
E. KLASNIVEAU/INDIVIDU -aandacht voor leren leren van het 1ste tot het 6de leerjaar. Er is een juf die kinderen begeleidt rond leren leren (vanaf 3de tot het 6de leerjaar). Soms in groep, soms met één kind alleen, soms met de hele klas. De leerkracht schoolt zich bij rond leren leren. -planmatig leren werken via agenda (vanaf 5de lj) -er is een huiswerklijn (zie vademecum) waarin rekening wordt gehouden met sport en vrije tijd op woensdag, vrijdag en tijdens het weekend. -toetsenregelingen worden opgesteld in overleg qua inhoud (hoeveelheid leerstof in stijgende lijn) en qua tijdsduur.
Met al deze ondernomen acties hopen we dat ze een weerslag mogen hebben op de levenskwaliteit van leerlingen, leerkrachten en ouders. Deze acties passen reeds lange tijd in ons plan rond gezondheidsbeleid. De overstijgende doelstelling hier is: -De leerkrachten vervullen een voorbeeldfunctie op vlak van hygiëne, voeding, beweging en veiligheid. Ze sensibiliseren en motiveren de leerlingen. Op de schoolraad en de ouderraad werd het gezondheidsbeleid toegelicht met de vraag om dit te ondersteunen en te zorgen voor ev ludieke acties
Acties die we in 2011-2012 extra gedaan hebben Actie schoolteam: Zorgteam m.b.v. VCLB: crisisplan/ handelingsplan opgesteld n.a.v. de dood van een mama. Lessen clicksafe georganiseerd, gegeven in 4de leerjaar Brandweer is op school komen uitleg geven (2de graad) Er is een afvalbeheerplan gemaakt en een lijst chemische producten en gebruik ervan opgelijst Instructiekaarten i.v.m. veiligheid werden opgesteld Producten kleuterklassen in kastje (op slot) Actie ouderraad: - De paashaas maakt ook geen zakjes meer. Dus goed voor het milieu. - er is budget vrijgemaakt voor speeltuigen. De speeltuigen voldoen aan de veiligheidsnormen.
Nieuwe acties die we plannen schooljaar (2012-2013) - Samen met de ouders een werkgroep verkeer vormen die ideeën uitwerken rond “maandelijkse/ tweemaandelijkse thema’s i.v.m. verkeer - Ludieke acties voeren rond verkeer (o.l.v. werkgroep) - meedoen aan de verkeerstest (5de leerjaar) - zorgen voor fluo-hesjes bij inschrijving (sponsors ouderraad?) - ev zorgen voor drinkbussen of koekdoosjes opdat de lln minder afval meebrengen - Speciale verf aankomen voor de stippen,… op de speelplaats. Zo moet er niet elk schooljaar opnieuw geverfd worden en wordt. Goed voor het milieu. - Speelplaats “groener” maken (boompjes) - Moestuin maken t.o.v. de school? - Zetten van speeltuig - Crisisplannen maken voor brand, overlijden, ongeval,… - Starten met werkgroep sociale vaardigheden