Gezond licht - Geconcentreerd werken De beste kleurenwaarneming - Actief zijn Beter zien – Goed voelen – Opgewekte stemming
Licht is leven - Ons leven wordt bepaald door het licht Natuurlijk daglicht is voor het leven op aarde on-
Maar ook onze vrije tijd besteden we dikwijls in
misbaar. Het beïnvloedt de ontwikkeling en het
gebouwen met kunstlicht. Dit gebrek aan na-
welbevinden van alle levende wezens alsook de
tuurlijk daglicht door verkeerde of onvoldoende
loop van de natuur. Het licht regelt de biologische processen in een
lichtbronnen kan zeer onaangename bijver-
organisme. Licht heeft op mensen, dieren en
schijnselen veroorzaken zoals stress, verminder-
planten een positieve werking omdat de ge-
de concentratie, moeheid, een onwel gevoel,
zondheid en de psyche worden verbeterd. Met
hoofdpijn of zelfs een depressie. Door verkeerde
natuurlijk daglicht voelen wij ons goed. Vaak bevinden wij ons echter in gebouwen die kunstma-
verlichting kan het autonome zenuwstelsel dus
tig worden verlicht, bijvoorbeeld op ons werk.
worden ontregeld.
Spectrum van natuurlijk daglicht
Goed licht
Enerzijds vanwege de fysische eigenschappen
- Geen vraag van alleen lux en lumen
die bijvoorbeeld het zicht van het oog verbete-
Natuurlijk daglicht dat door de zon wordt ge-
ren, anderzijds vanwege de medisch-biologische effecten op het organisme en de psyche van de
produceerd, bestaat uit een breed en continu
mens.
spectrum. In het zichtbare bereik van 380 tot 780
Voor mensen, dieren en planten is het daarom
nm omvat het kleurenscala paars, blauw, groen,
van belang dat een actieve kunstmatige verlich-
geel, oranje en rood. In de niet-zichtbare rand-
ting sterk overeenkomt met natuurlijk daglicht.
bereiken bevinden zich enerzijds ultraviolet (280
Kwalitatief hoogwaardig kunstlicht kenmerkt
– 380 nm) en anderzijds infrarood (>780 nm).
zich dus niet alleen door voldoende lichtsterkte,
Met name de gematigde, onschadelijke hoeveel-
maar vooral door een met het natuurlijke dag-
heid UV-licht in het natuurlijke daglicht is voor
licht overeenkomende verdeling van het volle-
onze gezondheid zeer belangrijk.
dige lichtspectrum. -2-
TRUE-LIGHT® - Volspectrumdaglicht TRUE-LIGHT® lampen zijn fluorescentielampen die
De wezenlijke kenmerken van TRUE-LIGHT® lampen:
het volledige spectrum van het natuurlijke dag-
•
Lichtspectrum dat bijna identiek is aan
licht bijna volledig identiek weergeven.
dat van natuurlijk daglicht
Deze lampen zijn ontwikkeld in de VS om in geslo-
•
Biologisch stimulerende werking
ten ruimten het daglicht te simuleren. De lampen
•
De beste contrastwaarneming
werden voor het eerst toegepast in de ruimte-
•
Absoluut natuurgetrouwe kleurenweer-
vaart en in de onderzeeboten van de Amerikaan-
gave door kleurtemperatuur in het
se marine. TRUE-LIGHT® lampen zijn de originele
optimale daglichtbereik van 5500K
volspectrumlampen. Dankzij intensief natuurkun-
•
Optimale kleurweergave-
dig, fotofysiologisch en fotopsychologisch onder-
eigenschappen Ra96
zoek en de voortdurende productontwikkeling
•
Breder, meer continu spectrum in verge-
produceren TRUE-LIGHT lampen uniek licht.
lijking met andere fluorescentielampen
®
TRUE-LIGHT®
Tri-fosfor neutraal wit
Standaard lichtkleur universeel wit
•
Gelijkmatige, uitgebalanceerde lichtkwaliteit
Het productprogramma bestaat uit:
•
Gemiddelde levensduur - bij gebruik met
elektronische voorschakelapparaten
T8-lampen (26 mm diameter)
warme start)*: 24000 uur
•
Lichtopbrengst van de lampen tot
66 lm/W
•
15W, 18W, 30W, 36W, 36W-1m, 58W
T5-lampen (16 mm diameter)
* Is de gemiddelde waarde van de elektrische levensduur (overlevingspercentage) van een aantal lampen die onder genormeerde omstandigheden worden gebruikt.
•
HE (High-Efficient) - 14W, 21W, 28W en 35W
•
HO (High-Output) - 24W, 39W, 49W, 54W en 80W
TC-L compacte fluorescentielampen, enkele
Het gebruik is eenvoudig en ongecompliceerd:
buis ø 17,5 mm / totale breedte 37,0 mm
TRUE-LIGHT® volspectrumfluorescentielampen
•
passen in normale armaturen en fittingen. Om
18W, 24W, 36W, 40W, 55W en 80W
ESL compacte fluorescentielampen E27
de levensduur te verhogen, het energieverbruik
•
te verlagen en te voorkomen dat de lamp sto-
15W, 20W, 23W
rend gaat knipperen adviseren wij dat een hoog-
CFL compacte fluorescentielampen
frequent elektronisch voorschakelapparaat met
•
warmstartfunctie wordt gebruikt. -3-
13W, 18W
Hogere kwaliteit in uw werk - Beter licht bevordert het welbevinden en de productiviteit In kantoren en op beeldschermwerkplekken, die de ogen, de zenuwen en het concentratievermogen toch al zwaarder belasten, is het belangrijk dat personen niet worden blootgesteld aan extra stress door verkeerde of slechte verlichting. Wanneer u kiest voor TRUE-LIGHT® volspectrumfluorescentielampen zijn de volgende factoren van belang:
• • • • • •
Veel stoffen en voorwerpen bevatten in meer
Drukkerijen, kunstenaars en tandartsen hebben om deze reden grote waardering voor onze producten.
of mindere mate fluorescerende bestanddelen. Het oog kan het detail en het contrast echter alleen natuurgetrouw waarnemen als het licht dat
Spectrale samenstelling die bijna gelijk is aan die van het daglicht en die een stimulerende werking heeft op mensen Zeer goede contrastwaarneming Verbetering van concentratie en prestaties Geen vermoeide ogen Lager foutenpercentage en verhoogde productiviteit bij de medewerkers Minder uitvaltijden door ziekte
Zo kan worden voorkomen dat de kleurindruk afwijkt van de daadwerkelijke kleur en/of dat er onbedoeld ongewenste kleuren worden gekozen.
op die stoffen en voorwerpen valt ook de in het natuurlijke daglicht het aanwezige UV-straling bevat. Dankzij de spectrale samenstelling van het licht van TRUE-LIGHT® volspectrumlampen kunnen de kleuren echter exact worden weergegeven.
-4-
Voor de gezondheid - Is het natuurlijke daglicht zeer belangrijk
Door het karakteristieke stralingsspectrum, dat net
Uit desbetreffende wetenschappelijke onderzoeken
als het natuurlijke daglicht slechts weinig UV-A- en
blijkt dat een gebrek aan natuurlijk daglicht de ge-
UV-B-licht bevat, hebben de TRUE-LIGHT® lampen
zondheid ernstig in gevaar kan brengen, gevolgen
een stimulerende werking op de stofwisseling en
hiervan kunnen zijn:
de klierfuncties. Het autonome zenuwstelsel wordt
•
Slaapstoornissen
dus positief beïnvloed. TRUE-LIGHT® lampen worden
•
Hoofdpijn
daarom al sinds jaren met veel succes toegepast bij
•
Een onwel gevoel
de behandeling van SAD (seasonal affective disorder)
•
Depressie
als lichttherapie!
Een gebrek aan vitamine D wordt vandaag de dag
Een studie van dr.-ing. Mehmet Yeni (TU Berlijn) over
beschouwd als één van de hoofdoorzaken van rachi-
de TRUE-LIGHT® lamp 36W-T8 heeft uitgewezen dat
tis bij kinderen, osteoporose en spierverslapping. Een
„vanwege het UV-A- en UV-B- van de True-Light lam-
chronisch gebrek aan vitamine D kan leiden tot ver-
pen dit als gezondheidsbevorderend kan worden
hoogde bloeddruk, sclerose, verschillende soorten
beschouwd, en die zorgt voor de aanmaak van vi-
carcinomen en diabetes type 1. Talrijke betrouwbare
tamine D3.“ Gewone fluorescentielampen kunnen
studies tonen echter aan dat door de bestraling met
een dergelijk samengesteld licht niet produceren.
kunstmatig UV-licht binnen het werkingsspectrum
Daardoor ontstaat een extra belasting voor de ogen
van de vitamine-D3-fotosynthese therapeutische
en kunnen er voortijdig concentratieproblemen en
resultaten worden waargenomen bij de hiervoor ge-
vermoeidheidsverschijnselen optreden. Bovendien
noemde symptomen.
heeft het gebrekkige welbevinden ook negatieve gevolgen voor de prestatie.
-5-
Veel argumenten pleiten voor toepassing - Onderzoeken en ervaringen Vanwege de speciale eigenschappen van de TRUE-
„Als we het hebben over gezondheid, harmonie en
LIGHT® lampen zijn er veel onderzoeken naar de werking
fysiologische regulering, dan hebben we het over de
uitgevoerd. Voor de bijzondere toepassingsgebieden van
wezenlijke systemen die de gezondheid van het lichaam
de volspectrumfluorescentielampen is TRUE-LIGHT® de
bewaken: het zenuwstelsel en het endocriene systeem. Deze
lichtbron, die sterk overeenkomt met het natuurlijke
belangrijke controlecentra van het lichaam worden direct
daglicht. Een selectie uit de talrijke positieve uitspraken en
door licht gestimuleerd en gereguleerd en wel in een mate
publicaties uit onderzoeken en het grote aantal positieve
die ver uitstijgt boven dat wat de moderne wetenschap tot
ervaringen bevestigen de voordelen:
voor kort wilde accepteren.” Jakob Liberman, Augenarzt: Die heilende Kraft des Lichts - der Einfluss des Lichts auf Psyche und Körper (de helende kracht van het licht – de invloed van het licht op psyche en lichaam), Piper-Verlag, München 1996
„Talrijke medische onderzoeken hebben intussen
“Lichtstress is de som van vele vormen van disregulatie
aangetoond dat ook het menselijk lichaam voor een
van het zenuwstelsel, zoals geprikkeldheid, agressie of
reeks van lichaamsfuncties een bepaalde minimale
melancholie, uitputting en een gebrek aan werklust.
hoeveelheid UV-licht nodig heeft.”
Op grond van deze ervaringen heeft de Amerikaanse
K. Stanjek: Zwielicht Die Ökologie der künstlichen Helligkeit (de ecologie van kunstmatig licht), Raben Verlag, München 1989
ruimtevaartorganisatie NASA aan het einde van de jaren zestig besloten de volspectrumlamp te ontwikkelen. Daarbij kon het lichtspectrum van deze
“Wij hebben eindelijk onder ogen gezien dat licht een
nieuwe fluorescentielamp ten opzichte van dat van de
levensmiddel is zoals voeding, dat verkeerd licht net
oude worden verbeterd: de lichtkleur komt overeen met
als verkeerde voeding ons ziek kan maken en dat goed
die van zonlicht en de straling is veel gelijkmatiger over
licht onze gezondheid in stand houdt. De wetenschap
het spectrum verdeeld. De astronauten voelden zich er
is een enorme stap verder, maar er moet nog heel veel
beter door en ook normale gebruikers geven aan dat ze
gebeuren.”
zich beter kunnen concentreren en opgewekter voelen.“
Dr. John Ott, fotobioloog: Risikofaktor Kunstlicht – Stress durch falsche Beleuchtung (risicofactor kunstlicht – stress door verkeerde verlichting), Knaur-Verlag, München 1989
Dr. Johannes Holler, internist: Das neue Gehirn (het nieuwe brein),Junfermann’sche Verlagsbuchhandlung Paderborn, 1996
-6-
“Het soort kunstmatige verlichting heeft invloed
“De goede ervaringen met volspectrumlicht hebben
op het depressieve gedrag van scholieren tijdens
ertoe geleid dat ondertussen niet alleen Amerikaanse
de
wintermaanden
(stemmingswisselingen,
Polaris onderzeeërs ermee zijn uitgerust, maar
futloosheid, toegenomen eetlust, prikkelbaarheid,
dat volspectrumverlichting ook in ziekenhuizen,
toegenomen angstgevoelens, allemaal als uitdrukking van seizoensgebonden gevoelsstoringen die ook
psychiatrische ziekenhuizen, scholen, universiteiten,
worden
fabrieken en op nog veel meer werkplekken en woningen
genoemd
“seasonal
effective
disorder
(SAD) of winterdepressie”) omdat het licht de
als normale continudagverlichting wordt toegepast.”
leermotivatie beïnvloedt. Wanneer voor de verlichting
Elke Brandmayr, Bodo Köhler, natuurgenezer: Licht schenkt Leben (licht geeft leven), Fit fürs Leben-Verlag, Ritterhude, 1997
volspectrumlampen werden gebruikt, kon bij de scholieren, in vergelijking met verlichting met koud witte lampen, een significante afname van depressieve
“Op een Amerikaanse basisschool daalde het aantal
gevoelens en symptomen worden waargenomen.”
ziektedagen van scholieren aanzienlijk door de
W. Tithof: The Effects Of Full Spectrum Light On Student Depression As A Factor In Student Learning (de effecten van volspectrumlicht op depressieve symptomen bij studenten als een factor van de leercapaciteiten), dissertatie, Walden University, 1998
toepassing van volspectrumlicht.“ W. London: The Lancet, pag. 1205, 1987
“De laatste tijd zijn wij er ons bewust van geworden dat
“In bedrijven en scholen daalde het percentage perso-
wij voortdurend vervuilde lucht inademen, vergiftigd
nen dat ziek was door een verkoudheid met 40% door
voedsel eten en vies water drinken. Maar het meest
toepassing van UV-verrijkt licht“
voor de hand liggende voedsel, het licht, werd tot nu toe
Rikard Küller, professor voor milieutechnologie: Non-visual Effects Of Daylight (niet-visuele effecten van daglicht), daglichtsymposium, CIE, Berlijn, 1980
meestal over het hoofd gezien.“ Jakob Liberman, oogarts: Die heilende Kraft des Lichts – der Einfluss des Lichts auf Psyche und Körper (de helende kracht van het licht – de invloed van het licht op psyche en lichaam), PiperVerlag, München 1996
“Kinderen die leerden in ruimten met volspectrumlicht hadden 33% minder last van cariës in vergelijking met
“Studenten van een Amerikaanse universiteit bleven
kinderen die leerden in klaslokalen met normaal fluo-
onder volspectrumlicht veel geconcentreerder en
rescerend licht.”
werden bij waarnemingsopdrachten veel minder snel
Sharon, Feller, Burney: The Effects Of Lights Of Different Spectra On Caries Incidence (de effecten van licht van verschillende spectra op het voorkomen van cariës), Archieves Of Oral Biology 16, nr. 12, 1971, S. 1427 en dr. John Ott, fotobioloog: Risikofaktor Kunstlicht – Stress durch falsche Beleuchtung (risicofactor kunstlicht – stress door verkeerde verlichting), Knaur-Verlag, München 1989
moe.” Maas, Jayson, Kleiber: Effects Of Spectral Differences In Illumination On Fatigue (effecten van spectrale verschillen in verlichting op vermoeidheid), Journal of applied psychology 59, 1974
-7-
Watt (W)
lumen lumen/Watt (lm/100h) (lm/W)
ø (mm)
lengte fitting/ (mm) Voet
verpakkings eenheid
artikel nr.
True-Light T8 • Natural Daylight 5500K • kleurenweergave 1A • Ra96
T8
15 T8
15
610
41
26
438
G13
25
10.150.08
18 T8
18
1000
52
26
590
G13
25
10.180.08
30 T8
30
1500
50
26
900
G13
25
10.300.08
36 T8-1m
36
2200
61
26
970
G13
25
10.360.18
36 T8
36
2370
66
26
1200
G13
25
10.360.08
58 T8
58
3850
66
26
1500
G13
25
10.580.08
True-Light T5 HE • Natural Daylight 5500K • kleurenweergave 1A • Ra96 14 T5
14
925
66
16
549
G5
25
10.140.05
21 T5
21
1450
69
16
849
G5
25
10.121.05
28 T5
28
2000
71
16
1149
G5
25
10.128.05
35 T5
35
2500
71
16
1449
G5
25
10.135.05
True-Light T5 HO • Natural Daylight 5500K • kleurenweergave 1A • Ra96
T5
TC-L
24 T5
24
1300
54
16
549
G5
25
10.124.05
39 T5
39
2300
59
16
849
G5
25
10.139.05
54 T5
54
3400
63
16
1149
G5
25
10.154.05
49 T5
49
3000
61
16
1449
G5
25
10.149.05
80 T5
80
4700
59
16
1449
G5
25
10.149.05
True-Light TC-L • Natural Daylight 5500K • kleurenweergave 1A • Ra96 18 TC-L
18
950
53
37
225
2G11-4p
10
10.118.TC
24 TC-L
24
1500
63
37
320
2G11-4p
10
10.124.TC
36 TC-L
36
2350
65
37
415
2G11-4p
10
10.136.TC
40 TC-L
40
2600
65
37
535
2G11-4p
10
10.140.TC
55 TC-L
55
3650
66
37
535
2G11-4p
10
10.155.TC
80 TC-L
80
4500
56
37
565
2G11-4p
10
10.180.TC
True-Light compact lamp met intern elektronisch voorschakelapparaat • Natural Daylight 5500K • kleurenweergave 1A • Ra96
ESL
ESL 15
15
720
48
60
127
E27
10
10.150.60
ESL 20
20
960
48
60
130
E27
10
10.200.60
ESL 23
23
1200
52
60
147
E27
10
10.230.60
True-Light compact 4 pins lamp voor gebruik met extern elektronisch voorschakelapparaat Natural Daylight 5500K • kleurenweergave 1A • Ra96 CFL
voor meer informatie: www.naturalite.nl www.true-light.eu
CFL 13
13
720
55
60
113
GX 24q-1
20
10.113.GX
CFL 18
18
1150
64
60
125
GX 24q-2
20
10.180.GX
Uw officiële TRUE-LIGHT® dealer:
Printed on FSC-paper © True-Light International GmbH July/2009 For the allocation of the pictures we thank Natura Lite Benelux B.V. (Veenendaal) Manfred Ross/ ROSS Gesundes Licht (Hamburg), Uwe Hortenbach/ Hortenbach Licht (Roßwein) - photographer: Foto Hanisch
type
